1. แผนการเรียนรู้ที่ 3 สนุกกับเสียง
แผนการจัดการเรียนรู้ (ฉบับทดลองใช้) -1- สาขาคอมพิวเตอร์
หลักสูตรการเขียนโปรแกรม Scratch เพื่อส่งเสริมความคิดสร้างสรรค์ สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
หน่วยการเรียนรู้ที่ 1
การสร้างภาพเคลื่อนไหวประกอบเสียงดนตรี
แผนการเรียนรู้ที่ 3 เรื่อง สนุกกับเสียง
ชั่วโมงที่ 5-6
1. ผลการเรียนรู้
1.1 ใช้คาสั่งพื้นฐานในการเขียนโปรแกรม
2. สาระการเรียนรู้
2.1 การเพิ่มเสียงให้ตัวละคร
2.2 การเขียนสคริปต์เพื่อแสดงเสียง
3. จุดประสงค์ให้ผู้เรียนสามารถ
ด้านการเขียนโปรแกรม
3.1 เพิ่มเสียงให้ตัวละครโดยการแทรกไฟล์เสียง
3.2 เพิ่มเสียงให้ตัวละครโดยใช้โปรแกรมบันทึกเสียง
3.3 เขียนสคริปต์เพื่อเล่นเสียงด้วยกลุ่มบล็อก Sound โดยใช้บล็อก Play sound, Play note
ด้านความคิดสร้างสรรค์
พัฒนาทักษะด้านความคิดคล่องแคล่ว คิดยืดหยุ่น และคิดริเริ่ม
4. แนวคิด
การเพิ่มเสียงลงในชิ้นงานจะช่วยเพิ่มความน่าสนใจให้กับชิ้นงานนั้นๆ เช่น เพิ่มเสียงให้ตัวละครขณะ
เคลื่อนไหว เพิ่มเสียงเมื่อเปลี่ยนพื้นหลัง การเพิ่มเสียงทาได้โดยแทรกไฟล์เสียงซึ่งมีส่วนขยายเป็น .wav หรือ
.mp3 ที่โปรแกรมมีมาให้ หรือดาวน์โหลดจากแหล่งอื่นที่ไม่ผิดลิขสิทธิ์ หรือสร้างขึ้นเองจากเครื่องมือ
บันทึกเสียง (Sound Recorder) จากนั้นเขียนสคริปต์ โดยใช้บล็อก Play sound ในกลุ่มบล็อก Sound เพื่อ
เล่นเสียงดังกล่าว นอกจากนี้ยังมีบล็อกที่สามารถกาหนดเสียงของเครื่องดนตรีชนิดต่างๆ ได้ซึ่งสามารถนามา
สร้างสรรค์เป็นเพลงในจังหวะต่างๆ ตามความสนใจ
5. สื่ออุปกรณ์
5.1 ใบงาน
ใบงานที่ เรื่อง เวลา (นาที)
3.1 สนุกกับเสียง 40
3.2 สร้างสรรค์ด้วยเสียง 40

2. แผนการเรียนรู้ที่ 3 สนุกกับเสียง
แผนการจัดการเรียนรู้ (ฉบับทดลองใช้) -2- สาขาคอมพิวเตอร์
หลักสูตรการเขียนโปรแกรม Scratch เพื่อส่งเสริมความคิดสร้างสรรค์ สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
5.2 ใบความรู้
-
5.3 อื่นๆ
- ตัวอย่างโปรเจกต์ Scratch
ชื่อไฟล์ โฟลเดอร์
sound Scratchunit1
6. วิธีดาเนินการ
6.1 การจัดเตรียม
6.1.1 ใบงานที่ 3.1-3.2ตามจานวนกลุ่ม
6.1.2 คัดลอกไฟล์ sound.sb ไว้ในโฟลเดอร์ Scratchunit1 บนเครื่องคอมพิวเตอร์ของผู้เรียน
6.2 ขั้นตอนการดาเนินการ
6.2.1 ผู้สอนเปิดไฟล์ sound.sb เพื่อกระตุ้นความสนใจของผู้เรียน และทบทวนบล็อกที่ใช้ในการสร้าง
ภาพเคลื่อนไหว และการเพิ่มตัวละครในกิจกรรมที่ผ่านมาจากนั้นสุ่มถามผู้เรียนว่า สังเกตพบอะไรที่
แตกต่างจากชิ้นงานเดิมๆ (การเพิ่มเสียงเพลงขณะที่ตัวละครเคลื่อนที่)
6.2.2 ผู้สอนแบ่งผู้เรียนเป็นกลุ่ม กลุ่มละ 2 คน
6.2.3 ผู้สอนชี้แจงวัตถุประสงค์ของการทาใบงานที่ 3.1 เรื่องสนุกกับเสียง และชี้แจงเพิ่มเติมส่วนของการ
ประเมินตนเองของผู้เรียน โดยให้ผู้เรียนทาเครื่องหมาย  หน้าจุดประสงค์แต่ละข้อในกรอบท้ายใบ
งานที่ 3.1 เมื่อหมดเวลา 40 นาทีในการทาใบงานจากนั้นผู้สอนให้ผู้เรียนแต่ละกลุ่มลงมือทาใบงานที่
3.1
6.2.4 ผู้สอนสุ่มกลุ่มผู้เรียนนาเสนอคาตอบในใบงานที่ 3.1 พร้อมทั้งสรุปขั้นตอนการเพิ่มไฟล์เสียง และการ
เขียนสคริปต์เพิ่มแสดงเสียงพร้อมกับผู้เรียน
6.2.5 ผู้สอนชี้แจงวัตถุประสงค์ของการทาใบงานที่ 3.2 เรื่องสร้างสรรค์ด้วยเสียง
6.2.6 ผู้สอนหากลุ่มอาสาสมัครนาเสนอคาตอบในใบงานที่ 3.2 และหลังจากกลุ่มนาเสนอเสร็จ ผู้สอนเปิด
โอกาสให้ผู้เรียนกลุ่มอื่นแนะนาการปรับปรุง เพิ่มเติมชิ้นงานที่ผู้เรียนกลุ่มอาสาสมัครได้นาเสนอ
6.2.7 ผู้สอนและผู้เรียนร่วมกันสรุปการสร้างสรรค์ชิ้นงานที่มีเสียงดนตรีประกอบ และทิ้งคาถามให้ผู้เรียน
คิดต่อยอดผลงานของตนเองโดยให้ผู้เรียนเขียนแนวทางการพัฒนาชิ้นงาน 1 แนวทางลงท้ายใบงานที่
3.2
7. การวัดและประเมินผล
7.1 ตรวจคาตอบในใบงาน
7.2 สังเกตการร่วมกิจกรรมในการระดมความคิดของผู้เรียน
7.3 สังเกตการทางานและการทากิจกรรมร่วมกันในชั้นเรียน

3. แผนการเรียนรู้ที่ 3 สนุกกับเสียง
แผนการจัดการเรียนรู้ (ฉบับทดลองใช้) -3- สาขาคอมพิวเตอร์
หลักสูตรการเขียนโปรแกรม Scratch เพื่อส่งเสริมความคิดสร้างสรรค์ สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
8. แหล่งข้อมูลเพิ่มเติม
8.1 http://scratch.mit.edu/ (17/10/2555)
8.2 file:///C:/Program%20Files/Scratch/Help/en/ScratchGettingStartedv14.pdf
8.3 file:///C:/Program%20Files/Scratch/Help/en/ScratchReferenceGuide14.pdf
8.4 http://thefunnyplanet.com (17/10/2555)
8.5 http://pastexpiry.blogspot.com (17/10/2555)
8.6 อิเกะซะวะ ชิชิโร. การพัฒนาความคิดสร้างสรรค์. พิมพ์ครั้งที่ 1. กรุงเทพฯ : สมาคมส่งเสริม
เทคโนโลยี (ไทย-ญี่ปุ่น), 2542.
9. ข้อเสนอแนะ
9.1 ผู้สอนแจกใบงานที่ 3.2 หลังจากผู้เรียนทาใบงานที่ 3.1 เสร็จแล้ว
9.2 ใบงานที่ 3.2 เป็นใบงานที่ฝึกให้ผู้เรียนพัฒนาทักษะความคิดสร้างสรรค์โดยมีขั้นตอนดังนี้
ขั้นตอนที่ 1รวบรวมสารสนเทศ สาหรับคาถามในใบงานข้อที่ 2 และ4 ต้องการให้ผู้เรียนรวบรวม
สารสนเทศ (ข้อมูล) ที่มีอยู่ทั้งหมดในชิ้นงานสาหรับคาถามในใบงานข้อที่ 3 แยกประเภทของ
ข้อมูลที่มีอยู่ และแยกข้อมูลที่ไม่เข้าประเภทออก จะทาให้การมองเห็นการทางานได้ชัดเจนขึ้นไม่
ยุ่งยากซับซ้อน
ขั้นตอนที่ 2สร้างแนวความคิดใหม่ สาหรับคาถามในใบงานข้อที่ 5 โดยการประสานเนื้อหา 2 สิ่ง
เข้าด้วยกัน จะได้เป็นความคิดใหม่ๆ เกิดขึ้น สิ่งใดที่ลองนามาประสานกันแล้วไม่เกิดประโยชน์ก็
ให้ละทิ้งไป โดยทาการเปรียบเทียบและเลือก
9.3 ใบงานที่ 3.2 ข้อที่ 6 ข้อย่อยที่ 3 ให้ผู้เรียนทานอกเวลา
9.4 ผู้สอนกระตุ้นผู้เรียนให้เกิดความคิดสร้างสรรค์ด้านต่างๆ ระหว่างการทาใบงาน โดยสรุปเป็น
ตารางดังนี้
ใบงาน คิดคล่องแคล่ว คิดยืดหยุ่น คิดริเริ่ม คิดละเอียดลออ
3.1 
3.2  

4. แผนการเรียนรู้ที่ 3 สนุกกับเสียง
แผนการจัดการเรียนรู้ (ฉบับทดลองใช้) -4- สาขาคอมพิวเตอร์
หลักสูตรการเขียนโปรแกรม Scratch เพื่อส่งเสริมความคิดสร้างสรรค์ สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
บันทึกผลหลังการจัดการเรียนรู้
ผลการเรียนรู้ของผู้เรียน
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
ปัญหาที่พบ
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
ข้อเสนอแนะเพื่อการพัฒนาแผนการจัดการเรียนรู้ครั้งต่อไป
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
ลงชื่อ ...................................................
(.................................................)
ครูผู้สอน
ความคิดเห็นของหัวหน้ากลุ่มสาระการเรียนรู้
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
ลงชื่อ ...................................................
(.................................................)
หัวหน้ากลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี

5. แผนการเรียนรู้ที่ 3 สนุกกับเสียง
แผนการจัดการเรียนรู้ (ฉบับทดลองใช้) -5- สาขาคอมพิวเตอร์
หลักสูตรการเขียนโปรแกรม Scratch เพื่อส่งเสริมความคิดสร้างสรรค์ สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
ความคิดเห็นของฝ่ายวิชาการ
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
ลงชื่อ ...................................................
(.................................................)
รองผู้อานวยการกลุ่มบริหารวิชาการ
ความคิดเห็นของผู้บริหาร
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
ลงชื่อ ...................................................
(.................................................)
ผู้อานวยการโรงเรียน..........................................................

6. แผนการเรียนรู้ที่ 3 สนุกกับเสียง
แผนการจัดการเรียนรู้ (ฉบับทดลองใช้) -6- สาขาคอมพิวเตอร์
หลักสูตรการเขียนโปรแกรม Scratch เพื่อส่งเสริมความคิดสร้างสรรค์ สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
ใบงานที่ 3.1
สนุกกับเสียง
1. สร้างโปรเจกต์ใหม่ เขียนสคริปต์ให้ตัวละคร แล้วบันทึกผลลัพธ์
สคริปต์ ผลลัพธ์
1.1
………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………...
………………………………………………………………………………………
1.2
………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………...
………………………………………………………………………………………
ข้อ 1.1 และ 1.2 ได้ผลลัพธ์แตกต่างกันอย่างไร
……………………………………………………………..…………………………………………………….……………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
2. เพิ่มเสียงให้ตัวละคร
คลิกแท็บ Sounds
 คลิกปุ่ม
จะปรากฏหน้าต่าง Import Sound
ดับเบิลคลิกที่โฟลเดอร์ Animal
คลิกปุ่ม
รายชื่อสมาชิกในกลุ่มที่ ...............
1................................................................................... 2................................................................................






7. แผนการเรียนรู้ที่ 3 สนุกกับเสียง
แผนการจัดการเรียนรู้ (ฉบับทดลองใช้) -7- สาขาคอมพิวเตอร์
หลักสูตรการเขียนโปรแกรม Scratch เพื่อส่งเสริมความคิดสร้างสรรค์ สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
 เลือกไฟล์ Horse
คลิกปุ่ม
จะปรากฏชื่อไฟล์ดังนี้
เขียนสคริปต์ play sound
แล้วคลิกที่สคริปต์ เพื่อดูผลลัพธ์
ผลลัพธ์ที่ได้คือ............................................
...................................................................
...................................................................
3. เพิ่มเสียงให้ตัวละครโดยใช้เครื่องมือบันทึกเสียง
 คลิกแท็บ Sounds
 คลิกปุ่ม จะปรากฏหน้าต่าง
Sound Recorder
คลิกปุ่ม เพื่อบันทึกเสียง
ผ่านไมโครโฟน
คลิกปุ่ม เพื่อสิ้นสุดการบันทึกเสียง
เสียงจะถูกบันทึกไว้ และปรากฏชื่อไฟล์ดังนี้









8. แผนการเรียนรู้ที่ 3 สนุกกับเสียง
แผนการจัดการเรียนรู้ (ฉบับทดลองใช้) -8- สาขาคอมพิวเตอร์
หลักสูตรการเขียนโปรแกรม Scratch เพื่อส่งเสริมความคิดสร้างสรรค์ สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
 เขียนสคริปต์ play sound
แล้วคลิกที่สคริปต์ เพื่อดูผลลัพธ์
ผลลัพธ์ที่ได้คือ..........................................
..................................................................
..................................................................
4. เขียนสคริปต์ แล้วตอบคาตอบต่อไปนี้
ตารางแสดงเสียงดนตรีกับค่าตัวเลขในบล็อก
เสียงดนตรี ค่าตัวเลขในบล็อก play note เสียงดนตรี ค่าตัวเลขในบล็อก play note
โด (ต่า) 48 โด 60
เร (ต่า) 50 เร 62
มี (ต่า) 52 มี 64
ฟา (ต่า) 53 ฟา 65
ซอล (ต่า) 55 ซอล 67
ลา (ต่า) 57 ลา 69
ที (ต่า) 59 ที 71

ผลลัพธ์ที่ได้ คือ เพลง.....................................................
.......................................................................................
เขียนโน้ตดนตรีของท่อนเพลงดังกล่าว...........................
.......................................................................................
.......................................................................................
.......................................................................................
.......................................................................................
.......................................................................................
.......................................................................................
.......................................................................................

9. แผนการเรียนรู้ที่ 3 สนุกกับเสียง
แผนการจัดการเรียนรู้ (ฉบับทดลองใช้) -9- สาขาคอมพิวเตอร์
หลักสูตรการเขียนโปรแกรม Scratch เพื่อส่งเสริมความคิดสร้างสรรค์ สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
5. เขียนสคริปต์หรือระบุชนิดเครื่องดนตรี ลงในตารางต่อไปนี้
สคริปต์ ชนิดเครื่องดนตรี
6.1
6.2
6.3
Electric Piano 1
6.4
Trumpet
6. เขียนสคริปต์สร้างส่วนของเพลง โดยเลือกจากที่กาหนดให้ หรือกาหนดเอง 1 เพลง
(1) เพลงช้าง (2) เพลงแมงมุมลาย (3) เพลง............................................................................
ส่วนของเนื้อเพลงที่จะเขียนสคริปต์และโน้ตดนตรี
เพลง ส่วนของเนื้อเพลงและโน้ตดนตรี
(1) เพลงช้าง
ช้าง ช้าง ช้าง น้องเคยเห็นช้างรึเปล่า
ซอล ซอล ซอล ซอล มี เร มี ซอลโด
(2) เพลงแมงมุมลาย
แมงมุมลายตัวนั้น ฉันเห็นมันอยู่บนหลังคา
โด โด โด เร มี มี มี เร โด เร มี โด
(3) เพลง..............................................
วันนี้ได้เรียนรู้อะไรบ้าง
ใส่เครื่องหมายถูกหน้าข้อที่ผู้เรียนคิดว่าได้กระทาในกิจกรรมนี้เสร็จเรียบร้อยแล้ว
 เพิ่มเสียงให้ตัวละครโดยการแทรกไฟล์เสียง
 เพิ่มเสียงให้ตัวละครโดยใช้โปรแกรมบันทึกเสียง
 เขียนสคริปต์เพื่อเล่นเสียงด้วยกลุ่มบล็อก Sound โดยใช้บล็อก Play sound, Play note

10. แผนการเรียนรู้ที่ 3 สนุกกับเสียง
แผนการจัดการเรียนรู้ (ฉบับทดลองใช้) -10- สาขาคอมพิวเตอร์
หลักสูตรการเขียนโปรแกรม Scratch เพื่อส่งเสริมความคิดสร้างสรรค์ สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
ใบงานที่ 3.2
สร้างสรรค์ด้วยเสียง
1. เปิดไฟล์ activity2_2 ที่ได้สร้างไว้จากใบงานที่ 2.2
2. เขียนสิ่งที่พบเห็นในชิ้นงาน activity2_2 ให้ได้มากที่สุด
3. จัดกลุ่มของสิ่งที่คิดว่าเหมือนกันหรืออยู่ในประเภทเดียวกันในข้อ 2 สิ่งที่ไม่เข้ากลุ่มให้เขียนแยก
ออกมาจากกลุ่ม
รายชื่อสมาชิกในกลุ่มที่ ...............
1................................................................................... 2................................................................................

11. แผนการเรียนรู้ที่ 3 สนุกกับเสียง
แผนการจัดการเรียนรู้ (ฉบับทดลองใช้) -11- สาขาคอมพิวเตอร์
หลักสูตรการเขียนโปรแกรม Scratch เพื่อส่งเสริมความคิดสร้างสรรค์ สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
4. เขียนชนิดของเสียงที่น่าจะเกิดขึ้น หรือสร้างขึ้นเพิ่มเติมให้กับชิ้นงาน activity2_2
5. จับคู่สิ่งที่เขียนในข้อ 2 กับเสียงในข้อ 4 มาประสานกันแล้วจะเกิดสิ่งใดบ้าง ถ้าสิ่งใดประสานกันแล้ว
ไม่เกิดแนวทางในการทางานต่อไปก็ให้ตัดทิ้งไป
ตัวละคร/พื้นหลัง เสียง
6. เลือกสร้างเสียงและเขียนสคริปต์ให้กับตัวละคร หรือพื้นหลังจากความสัมพันธ์ที่เกิดขึ้นในข้อ 5
7. บันทึกไฟล์ชื่อ activity3_2