Presentaties van de toelichting aan erkende archeologen van maandag 19 september en maandag 3 oktober 2016.

1. Toelichting
voor erkende
archeologen
3 oktober 2016 – VAC Gent

2. Inhoud
1. De rol van de verschillende actoren
2. Meldingen van vooronderzoek met ingreep in
de bodem en archeologienota’s
3. Resultaten van het onderzoek
4. Het technische luik
5. De premie voor buitensporige
opgravingskosten

3. De rol van de
verschillende
actoren

4. Initiatiefnemer/bouwheer
Gaat na of er voor de geplande vergunningsaanvraag een
bekrachtigde archeologienota nodig is
Stelt zo vroeg mogelijk in de planningsfase een erkende
archeoloog aan
Betrekt de erkende archeoloog bij de planning, het ontwerp
en het bepalen van de uitvoeringswijze van de werken
Bezorgt de erkende archeoloog alle nodige
overzichtsplannen en snedetekeningen en alle relevante
informatie over de geplande werken en de uitvoeringswijze
ervan

5. De erkende archeoloog
Autonomie, maar binnen de krijtlijnen van de regelgeving
en de CGP
Wordt best van in het begin van de planningsfase
betrokken door de initiatiefnemer
Gaat in overleg met initiatiefnemer én zijn ontwerper,
eventueel ook al met de aangestelde uitvoerder/aannemer
Gaat na welke fases van het vooronderzoek reeds
uitgevoerd kunnen worden:
Plannen nog niet concreet: bureauonderzoek en
landschappelijk onderzoek
Plannen in ontwerpfase: indien nodig vooronderzoek met
ingreep in de bodem
Plannen gefinaliseerd: archeologienota afronden en
indienen

6. De erkende archeoloog
Kiest in samenspraak met de
initiatiefnemer voor een
uitgesteld traject:
Nadelen uitgesteld traject
afwegen en verduidelijken
aan initiatiefnemer
Voordelen regulier traject
verdedigen bij
initiatiefnemer
Motiveert het uitgesteld
traject voldoende in de
archeologienota. Niet beperken
tot ‘terrein niet in eigendom’.

7. Agentschap Onroerend Erfgoed
Beoordeelt meldingen van vooronderzoek met ingreep in de
bodem, archeologienota’s, archeologierapporten en
eindverslagen op hun conformiteit met de CGP
Meldingen en archeologienota’s:
Bespreking in groep (consulenten, onderzoekers,
beleidsmedewerkers)
Zijn de archeologische verwachtingen en het
kennispotentieel voldoende onderbouwd ingeschat?
Is de impact van de geplande werken op het (eventueel
aanwezig) archeologisch erfgoed degelijk afgewogen?
Zijn de maatregelen voldoende gemotiveerd en effectief
voor een gedegen omgang met archeologisch erfgoed?

8. Agentschap Onroerend Erfgoed
Zijn de beslissingen afleesbaar?
Is het programma van
maatregelen duidelijk en
uitvoerbaar door andere
erkende archeologen?
Is het programma van
maatregelen en het verslag van
resultaten zo opgesteld dat de
vergunningverlener de
archeologienota kan toetsen
aan de geplande werken in de
vergunningsaanvraag?

9. Agentschap Onroerend Erfgoed
Houdt toezicht op de uitvoering van het archeologisch
vooronderzoek met ingreep in de bodem en opgravingen op
conformiteit met de melding/(archeologie)nota en de CGP
Evalueert erkenningen
Geen vooroverleg en dossiergebonden besprekingen
Beantwoordt wel algemene vragen, vragen om bijkomende
toelichting of vragen van procedurele aard
Geen beslissingen of een archeologienota nodig is of niet,
wel informatie aanleveren om die beslissing te stofferen

10. Vergunningverlener
Controleert de ontvankelijkheid van de
vergunningsaanvraag:
Totale oppervlakte bodemingreep
Totale oppervlakte percelen die betrekking hebben op de
aanvraag
Controleert of de geplande werken zoals opgenomen in de
archeologienota overeenkomen met de vergunningsaanvraag:
Noodzaak: duidelijke overzichtsplannen en
snedetekeningen + gedetailleerde omschrijving van de
geplande werken (inclusief technische uitvoering,
werfinrichting, …)
Neemt de uitvoering van het programma van maatregelen
in de archeologienota als voorwaarde op bij de vergunning

11. Minister
Beroepsprocedure:
Termijn
30 dagen tijd om beroep aan te tekenen
Minister beslist binnen 30 dagen
Tenzij advies VCOE: dan +30 dagen = 60 dagen
10 dagen verzendtijd = beslissing maximaal 70 dagen na
indienen beroep
Beroepschrift bestaat minstens uit:
Gemotiveerd verzoekschrift (gedagtekend en ondertekend)
Datum en referentienummer van de bestreden beslissing

12. IOED
Er zijn geen wettelijke taken voor een IOED
Enkel als een erkende Onroerenderfgoedgemeente binnen
hun gebied steunt op de deskundigheid van de IOED, moet ze
die taken opnemen:
Bv. ifv archeologie: beslissing voorbereiden over
meldingen en (in de toekomst) archeologienota’s
Daarnaast kan een IOED volgende bijdrage leveren voor de
archeologie:
Expertise opbouwen en delen (wetenschappelijke
begeleiding van erkende archeologen)
Acties rond inventarisering en bescherming
Sensibiliseren en informeren van de burger

13. Meldingen van
vooronderzoek
met ingreep in de
bodem en
archeologienota’s
Cijfers
Do’s-and-don’ts

14. Cijfers (13/09/2016)
Melding van vooronderzoek
met ingreep in de bodem:
In totaal 56 ingediend
door 11 rechtspersonen en
27 natuurlijke personen
19 geweigerd
26 aanvaard
4 aanvaard met
voorwaarden
Melding van aanvang:
22

15. Cijfers (13/09/2016)
Archeologienota:
In totaal 479 ingediend door 14 rechtspersonen en 50
natuurlijke personen
210 geweigerd (= 44%)
130 bekrachtigd (= 27%)
5 bekrachtigd met voorwaarden (= 1%)
Archeologienota:
Gemiddelde duur opmaak archeologienota: 7,56
werkdagen

16. Cijfers (13/09/2016)
Maatregelen in bekrachtigde
archeologienota’s:
48% geen verdere maatregelen
45% uitgesteld vooronderzoek
5,1% opgraving
2,2% behoud in situ
Redenen uitgesteld vooronderzoek:
60,8% onmogelijk
33,6% juridisch onwenselijk
4,6% economisch onwenselijk
0,9% maatschappelijk onwenselijk

17. Meldingen en archeologienota’s
Elke indiening is een nieuw dossier => weigeringen worden
niet ontsloten => alles opnieuw aanleveren
Geen dossierstukken vergeten op te laden => kunnen na
indiening niet meer aangevuld worden
5.2 en 5.3: stapsgewijze afweging maken en alle beslissingen
voldoende motiveren
Niet vertrekken vanuit een conclusie maar stapsgewijze
afwegingen maken
Elke archeologienota moet conform de CGP zijn, ook bij
verstoorde terreinen:
Aantonen dat de geplande werken inderdaad geen
impact hebben op het archeologisch erfgoed
Geen sneller proces mogelijk binnen huidige regelgeving

18. Meldingen en archeologienota’s
Zone met hoge of lage densiteit aan bebouwing in het
verleden: gemotiveerde keuze maken!
Geplande werken en impactbepaling (zie rol actoren):
Vraag je initiatiefnemer naar informatie en plannen
Wijs je initiatiefnemer erop wanneer zaken ontbreken die
maken dat een archeologienota niet ingediend of
goedgekeurd kan worden
Werfinrichting en uitvoering werken

19. Meldingen en archeologienota’s
Veel archeologienota’s ifv geplande infrastructuurwerken
zijn problematisch gebleken:
Lijntrajecten, met name riolering, lijken het grootste
probleem
Geplande werken vaak onvoldoende beschreven en
bevatten dikwijls tegenstrijdigheden
Noodzakelijke plannen en snedetekeningen ontbreken
vaak of stroken niet met de tekstuele beschrijving
Werf- en werkzones ontbreken vaak
Er is geen overeenkomsten tussen het agentschap en
bepaalde initiatiefnemers over het al dan niet nodig zijn
van vooronderzoek met ingreep in de bodem

20. Meldingen en archeologienota’s
Bureauonderzoek:
Niet enkel gekende archeologische vindplaatsen opnemen
(positieve resultaten ouder onderzoek), ook negatieve
Laag gebeurtenissen CAI
(https://cai.onroerenderfgoed.be/bestand)
Niet louter een opsomming van CAI gegevens, gegevens
uit historische kaarten, enz.  verbanden leggen,
onderzoeken vergelijken, analyseren, interpreteren =
synthese
Datum raadplegen kaarten meegeven + datum opmaak
kaarten meegeven
Alle kaarten die in de CGP gevraagd worden, afbeelden
(noodzakelijk ifv afleesbaarheid afwegingen)

21. Meldingen en archeologienota’s
Raadplegen van lokale actoren:
stedelijke archeologische diensten,
IOED’s = zijn een waardevolle bron
aan informatie
Visuele terreininspectie kan
waardevolle informatie aanleveren
Verwijzen naar het juiste
juridische kader voor de opmaak
van de archeologienota

22. Meldingen en archeologienota’s
Privacy en bedrijfsgevoelige informatie => in privacyfiche
Syntheseplannen:
Elke synthese na elk deelonderzoek: illustreren op plan
Alle elementen samenbrengen die stelling onderbouwen
en illustreren
Beslissing afleesbaar maken
Lijsten:
Fotolijsten
…

23. Meldingen en archeologienota’s
Archeologische ensembles:
Zakelijkrechthouder ≠ gebruiker
Geen tijdelijke maar definitieve bewaarplaatsen
Wettelijk depot ≠ erfgoeddepot
= nummer Koninklijke Bibliotheek België
Vervuiling en sanering :
Informatie analyseren en verwerken
Bepaalde relevante plannen of afbeeldingen overnemen
Rapporten niet integraal opladen in het e-portaal

24. Meldingen en archeologienota’s
Programma van maatregelen:
Het afbeelden van onderzoeksmethoden en –technieken
Afbakening projecteren op kadasterplan
Technische details voorzien van kaartmateriaal
Kijkvensters: ook in zones waar geen sporen werden
aangetroffen
Werfbegeleiding ≠ vooronderzoek;
= opgraving
Uitgesteld vooronderzoek => scenario’s uitwerken
Ook maatregelen opnemen voor omgang met:
Te slopen bebouwing
Te rooien bomen
Te verwijderen perceelbegrenzing

25. Meldingen en archeologienota’s
Programma van maatregelen:
Behoud in situ:
Enkel wanneer je kennis hebt van de aanwezigheid van een
archeologische site
Effectief maatregelen omschrijven en (gedeelde)
verantwoordelijkheid opnemen voor uitvoer ervan
Melding:
Geplande werken (tekstuele beschrijving
bodemverstoringen + inplantingsplan, zowel in omvang
als in verstoringsdiepte)

26. Meldingen en archeologienota’s
Analoge versies indienen
in de buitendienst:
Bekrachtigde
archeologienota’s
Bekrachtigde nota’s
Eindverslagen

27. Toelating Archeologisch
onderzoek met het oog op
wetenschappelijke vraagstellingen
Bodemingrepen in beschermd onroerend erfgoed:
Vergunningsplichtige werken die niet onder de
oppervlaktecriteria vallen (5.4.1 en 5.4.2)
Toelatingsplichtige handelingen
Initiatiefnemers contacteren best het agentschap
Onroerend Erfgoed voor pre-advies:
Mogelijk flankerende maatregelen nodig ifv archeologisch
erfgoed

28. Archeologie:
‘Resultaten
van deze
Onderzoeken’

29. Afdeling 6 Evaluatie
§ 1. De Vlaamse Regering evalueert jaarlijks de effectiviteit van dit
hoofdstuk. Het evaluatierapport wordt ter informatie voorgelegd aan het
Vlaams Parlement.
In het rapport, vermeld in het eerste lid, komen ten minste een
beschrijving en beoordeling van de sterktes en te verbeteren punten, de
kansen en de moeilijkheden bij archeologisch onderzoek en de
financiering ervan (ongelofelijke kans/uitdaging)
§ 2. De bevoegde administratie, legt jaarlijks een rapport aan de
Vlaamse Regering voor. In dit rapport komen ten minste de volgende
elementen aan bod :
- een overzicht van het aantal vooronderzoeken en opgravingen alsook de
duur ervan;
- een overzicht van de resultaten van deze onderzoeken;
- een overzicht van de voorgestelde en goedgekeurde maatregelen uit de
archeologienota;
- de financiële implicaties van het archeologisch onderzoek en de werking
van het archeologisch solidariteitsfonds.

30. Aandachtspunten bij H5afd6
- kosten-baten afweging zit ingebakken in het decreet: de financiële
implicaties versus de bekomen resultaten.
- Dus kosten-baten afweging is nodig bij elk project: archeologische
verwachting versus de mogelijkheid tot het boeken van
betekenisvolle resultaten/kenniswinst/kennisvermeerdering.
Bodemarchief versus resultaten. Recurrentie is een belangrijk begrip.

31. Aandachtspunten bij H5afd6
- kosten-baten afweging zit ingebakken in het decreet: de financiële
implicaties versus de bekomen resultaten.
- Dus kosten-baten afweging is nodig bij elk project: archeologische
verwachting versus de mogelijkheid tot het boeken van
betekenisvolle resultaten/kenniswinst/kennisvermeerdering.
Bodemarchief versus resultaten.
- ‘Resultaten van deze onderzoeken’/kennisvermeerdering: te bekijken
zowel op internationaal, regionaal en lokaal (vaak veel interesse,
vaak ook de financier) vlak, resultaten niet alleen op
wetenschappelijk vlak, ook voor beleid, beheer,
communicatie/draagvlak (bijv. opensleuvendag), en voor andere
beleidsdomeinen. Een bureau-onderzoek kan aantonen dat een
gebied beter op de GGA-kaart komt,…een onderzoek met ingreep in
de bodem kan aantonen dat een afbakening van een AZ beter
gewijzigd wordt, een aanvulling op de bodemkaart,…

32. Aandachtspunten (vervolg) bij H5afd6
- We beseffen dat de onderzoeksbalans gedateerd is (2008) en dat het
afwegen van het potentieel tot kenniswinst/boeken van resultaten
geen wiskunde is en niet in een makkelijk hanteerbare richtlijn kan
gegoten worden. Via de jaarlijkse rapportage krijgen we vanaf 2016
minstens een jaarlijks overzicht en momenteel onderzoekt het
agentschap hoe de kloof tussen 2008 en 2016 kan gedicht worden.
Hiervoor is er in de eerste plaats ook jullie expertise en kennis zelf
waar we ook graag beroep op hopen te kunnen doen. Een
theoretisch kader voor onderzoeksvragen bij archeologische
ingrepen in de bodem (april 2016). Feiten-Informatie-Kennis-
Wijsheid, Model van Clarke.
- Onze bronnen voor het opstellen van het overzicht van de resultaten:
bekrachtigde archeologienota’s en nota’s; archeologierapporten en
eindverslagen. Alle onderzoeken: vergunningsplichtige ingrepen,
wetenschappelijke vraagstellingen en toevalsvondsten.

33. Aandachtspunten (vervolg) bij H5afd6
- Archeologisch potentieel/resultaten/kenniswinst bij lijntrajecten is
heel moeilijk te veralgemenen: dit soort projecten biedt de
mogelijkheid op het bekomen van een transect door een gebied (op
sommige punten van het traject kan dit zeer interessant zijn (je snijdt
een ongekende dijk)/op andere minder of zelfs niet). De link tussen
archeologie en landschap komt hier ook sterk naar boven. Anderzijds
heb je enkel stukjes en brokjes van sites die op zich zelden
kenniswinst genereren, allemaal samen vermoedelijk wel.
Lijntrajecten detecteren ook vaak totaal nieuwe sites.
- Tot slot: Bij elk project dienen de resultaten steeds voor ogen te
worden gehouden gekoppeld aan een kosten/baten-analyse:
vermeldingen in een archeologierapport bijvoorbeeld van het aantal
bezoekers op een opensleuvendag zijn zeker welkom, evenals de
bibliografie over het gevoerde onderzoek, het Tv-programma onder
Vlaamse Velden is bijvoorbeeld een super resultaat van een
lijntraject.

34. Gebieden waar geen archeologie
te verwachten valt
Een voorbeeld uit de kaart van de
gebieden zonder archeologie
(gga: gebieden geen archeologie,
zeer belangrijke kaart)
Legende:
rood: de vastgestelde
archeologische zone van de
historische stadskern van Gent
grijs/blauw: de gebieden waar
geen archeologisch erfgoed
verwacht wordt in en rond Gent

35. Gebieden waar geen archeologie
te verwachten valt
Gebruikte bronnen
- Bodemkaart/DHM2
- DHM2
- Kaart van
wateroppervlakken
- Orthofoto’s
- archeologie
archeologie
bodemkaart/ dhm2
dhm2
wateroppervlakken
orthofoto's

36. Historische stadskernen
- Het luik input vanuit archeologie wordt momenteel versneld bijgewerkt. Er
was dit jaar een derde vaststelling voorzien eind november/begin
december. We bekijken momenteel of we die 3de vaststelling niet gefaseerd
kunnen laten lopen en m.a.w. vroeger nog dit najaar al een 3de vaststelling
te doen. We zullen de nieuwe vaststellingen communiceren via mail aan de
erkende archeologen.
- In het kader van de overgang van de vroegere regelgeving naar de nieuwe
gebeurt het dat er reeds een (deel van het) vooronderzoek of zelfs een
volledige opgraving is uitgevoerd in toepassing van de vroegere wetgeving.
Indien die dossiers nog niet zijn opgenomen op de GGA-kaart, kan er geen
vrijstelling verkregen worden op de verplichtingen van het
Onroerenderfgoeddecreet (met name artikels 5.4.1 en 5.4.2).
- Ter info: op dit ogenblik is ongeveer 1,5% van Vlaanderen GGA-gebied,
tegenover 0,5% vastgestelde archeologische zone.

37. Het
technische
luik

38. Inhoud
1. Archeologieloket: veel gestelde vragen
2. Nieuwe functies archeologieloket
3. Aanleveren gegevens Digitale Ondergrond Vlaanderen
4. Afbeeldingen in PDF’s
5. Informatiedeling met IOED’s

39. 1. Veel gestelde vragen

40. Verkeerd bestandstype?
Probleem: de bijlage kan niet worden opgeladen. De toepassing geeft
aan dat het bestandtype verkeerd is.
Fout in Firefox: Er werd in het verleden een PDF gedownload
waarvan het MIME type verkeerd werd aangegeven.
Firefox zal vanaf dan het verkeerde bestandstype aangeven
wanneer je een PDF oplaadt.

41. Verkeerd bestandstype?
Oplossing:
Firefox resetten (opgelet: alle plugins verdwijnen)
Beter: bestand met MIME type configuratie verwijderen:
~/.mozilla/firefox/.../mimeTypes.rdf
Opgelet: probleem kan terugkomen

42. Grote bijlagen verzenden
De bijlage kan niet worden opgeladen. De toepassing geeft aan dat
de er een onverwacht teken staat in het JSON document.
Oorzaak: netwerkprobleem in ons datacenter. Wanneer het opladen
te lang duurt, wordt de verbinding na enkele minuten verbroken.
Komt vooral voor bij grote bestanden en relatief trage
verbindingen.

43. Grote bijlagen verzenden
Oplossing:
Onze dienstleverancier zoekt hier momenteel naar een oplossing
In tussentijd dient u ict@onroerenderfgoed.be te contacteren.
Zet de nota klaar, behalve de bijlagen die problemen geven. Van
zodra wij de bijlage op een andere wijze ontvangen, verzenden we
de nota en geven de correcte datum van verzenden in.

44. Bestaande afbakeningen opladen
Het portaal biedt de mogelijkheid om een WKT op te laden van een
polygoon of multipolygoon.
In QGIS: afbakening selecteren en kopiëren en plakken in het WKT
veld
In ArcGIS veld toevoegen en WKT berekenen
De meeste database management systemen met GIS ondersteuning
hebben standaard functionaliteit om de geometrie in WKT formaat
weer te geven (PostgreSQL + PostGIS, MySQL, Oracle Spatial, Microsoft
SQL server, Spatialite, …).

49. 2. Nieuwe functionaliteiten
Kopiëren en plakken van adressen
Nieuwe archeologienota aanmaken op basis van bestaande
ingediende of tussentijds bewaarde nota
Indienen archeologierapporten en eindverslagen

50. Kopiëren van adressen
Kopiëren en plakken van adressen
Dubbele invoer in tabblad ensemble vermijden

53. Kopiëren van archeologienota’s
Alle gegevens worden overgenomen behalve de bijlagen
Opnieuw indienen van geweigerde nota’s
Kan ook op basis van tussentijds bewaarde nota’s
Mogelijkheid om verschillende sjablonen aan te maken
Kan zowel vanuit het overzicht als vanuit een geopende nota

56. Indienen archeologierapporten en
eindverslagen
Zowel voor opgravingen in het kader van vergunningsplichtige
werken als in het kader van wetenschappelijke vraagstelling
Steeds gekoppeld aan een archeologienota, nota of toelating in het
kader van wetenschappelijke vraagstelling
→ opgravingen op basis van de oude regelgeving worden
ingediend conform de bepalingen uit de oude regelgeving

69. 3. Aanleveren gegevens DOV
Aanleveren van gegevens:
– XML document met de gestructureerde gegevens
– Profielfoto’s in zip bestand
XML moet voldoen aan het schema bepaald door DOV (wordt in de
toekomst afgedwongen)
Handleiding ter beschikking voor erkende archeologen

70. 4. Afbeeldingen in PDF’s
Code schrijft voor:
– Alle plannen duidelijk leesbaar
– Alle afbeeldingen herschaald naar 150 DPI
Probleem: grote plannen die worden geplakt in een A4 document
zijn na herschalen naar 150 DPI niet meer leesbaar

71. Afbeeldingen in PDF’s (vervolg)
Voorkeur om plannen in vectorformaat in te voegen:
– Altijd leesbaar, ongelimiteerd zoomen
– Wordt niet door alle paketten ondersteund

72. Afbeeldingen in PDF’s (vervolg)
Enkel raster mogelijk:
– Pagina vergroten indien het rasterbeeld niet leesbaar is na
herschalen
– Pixels zijn belangrijkste factor:
●
A4 op 150 DPI = 1240 x 1754 pixels
●
A0 op 150 DPI = 4964 x 7022 pixels
→ A0 plakken in A4 en herschalen is 16 keer minder pixels

73. Afbeeldingen in PDF’s (vervolg)
Vraag aan de initiatiefnemer om vectorformaten te leveren
Indien dit niet mogelijk, zorg dat er voldoende pixels zijn en kies
een aangepaste paginagrootte
In Microsoft Word en LibreOffice kan dit veranderd worden na het
invoegen van pagina-einden (page breaks)

74. 4. Informatieuitwisseling IOED’s en
OE-gemeenten
Na overleg met de IOED’s en de OE-gemeenten werd besloten om
ook de meldingen van vooronderzoek in onroerenderfgoedgemeenten
via het centrale platform te laten verlopen.
Restrictie voor indienen werd reeds opgeheven en IOED’s en OE-
gemeenten worden per mail op de hoogte gesteld als er een melding
of archeologienota binnenkomt.

76. Premie
Buitensporige
Opgravingskosten

77. Premie buitensporige
opgravingskosten
Premie bij een buitensporige directe kost van de verplicht
uit te voeren archeologische opgraving zoals opgenomen in
de bekrachtigde archeologienota of de bekrachtigde nota
(Onroerenderfgoeddecreet art. 10.2.1, 7°)
“Premie buitensporige opgravingskosten”
(Onroerenderfgoedbesluit art. 11.7.1 t.e.m. 11.7.10)
Voor occasionele bouwheren, geen mogelijkheid tot
“verevenen” kosten (verkoop, spreiding, afschrijving, …)
Rest: solidariteitsfonds
Berekeningswijze & inhoud aanvraagformulier: MB
16/08/2016

78. Premie buitensporige
opgravingskosten
Premie buitensporige opgravingskosten: forfaitair berekend
Na afloop veldwerk opgraving, voor indienen eindverslag
Waarom niet berekenen op factuur zoals ‘klassieke’ premie?
Begrotingstechnisch: start opgraving pas na toekennen
en inboeken premie -> uitstel bouw
Administratieve last procedure
Nadeel forfaitair: afwijking forfaitair vs. reëel (+ & -)

79. Premie buitensporige
opgravingskosten
Berekeningswijze op basis van statistisch onderzoek
Doel: formule vinden voor zo correct mogelijke indicatie
kostprijs opgraving
Vraag: “hoeveel zou opgraving met bepaalde kenmerken in
normale situatie kosten?”
Onderzoek op 200 cases (2012-2015) met gekende kostprijs
Potentiële paramaters in databank (ca. 90 parameters)
Statistische analyse, verschillende methodes
Conclusie: basiskost + set variabelen die significant zijn voor
kostprijs & mate van beïnvloeding + franchisebedrag
Oefening (jaarlijks) opnieuw te doen voor bijstelling formule

80. Premie buitensporige
opgravingskosten
Formule:
{[12.123 + (a x 353,1) + (b x 3.296,5) + (c x 37) + (d x 56,9) – (e x
921) – (339,8 als f) – (6.284,3 als g) – (4.326,3 als h)] – 1.500} x
0,40
12.123 = basiskost (vaste “opstartkost”)
a – e = variabelen met factor (plus/min variabele maal
bedrag)
f – h = voorwaardelijke variabele (plus/min bedrag indien
situatie voorkomt)
1.500 = franchise
0,40 = 40%
Max. 40.000 euro

81. Premie buitensporige
opgravingskosten
Variabelen:
A: het aantal mensdagen (= gepresteerde mensdagen in VTE tijdens
veldwerk)
B: het aantal complexe spoorcombinaties dat opgegraven
werd (= bv. waterputten, beerput, …)
C: het aantal antropogene spoorcombinaties dat
opgegraven werd (= aantal sporen van menselijke aard)
D: het aantal natuurlijke spoorcombinaties en verstoringen
dat opgegraven werd (= de andere sporen, bv. recente verstoring,
boomval, …)
E: het aantal archeologische structuren (= bv. huisplattegrond)

82. Premie buitensporige
opgravingskosten
F: het gegeven dat het een site zonder complexe verticale
stratigrafie betreft (= “buitengebied”)
G: het gegeven dat de opgraving is uitgevoerd als een
werfbegeleiding (= opgraving “light”)
H: het gegeven dat geen bemaling werd toegepast voor de
opgraving (= geen bemaling)
Definities variabelen: cf. MB, conform termen CGP
Verstaanbaar voor erkende archeoloog, niet voor
initiatiefnemer
! Variabelen niet letterlijk lezen! Staan symbool voor…

83. Premie buitensporige
opgravingskosten
Formule:
{[12.123 + (a x 353,1) + (b x 3.296,5) + (c x 37) + (d x 56,9) – (e x
921) – (339,8 als f) – (6.284,3 als g) – (4.326,3 als h)] – 1.500} x
0,40
12 mensdagen, 1 complexe spoorcombinatie, 47 antropogene
spoorcombinaties, 26 natuurlijke spoorcombinaties, 2
structuren, zonder complexe stratigrafie, geen
werfbegeleiding, geen bemaling
{[12.123 + (12 x 353,1) + (1 x 3.296,5) + (47 x 37) + (26 x 56,9) –
(2 x 921) – (339,8) – (6.284,3 als g) – (4.326,3)] – 1.500} x 0,40 =
5946,8 euro (premie)
16.367 euro (forfaitaire kost)

84. Premie buitensporige
opgravingskosten
Wat komt in aanmerking?
Verplichte opgravingen van
Particulieren, kleine ondernemingen of kleine verenigingen
Tenzij de aard van het project of de doelstelling van de
initiatiefnemer toch uitsluit:
Verkavelingen
Vastgoed bestemd voor verkoop
Projecten van projectontwikkelaars
Projecten van regelmatige bouwheren
Projecten van individuele bouwheren die deel uitmaken
van groep die regelmatige bouwheer is
Cumul met erfgoedpremie of onderzoekspremie

85. Premie buitensporige
opgravingskosten
Aanvraag indienen bij agentschap
Door initiatiefnemer
Via modelformulier
Vanaf indienen archeologierapport (= max 2 maand na
einde veldwerk) tot 120 dagen daarna
90 dagen behandelingstermijn
Budget ca. 2 mio/jaar
! Initiatiefnemer rekent op erkend archeoloog voor cijfers
variabelen
! Timing archeologierapport belangrijk voor premie-
aanvraag -> afstemmen met initiatiefnemer