Lezing van Veerle Lauwers op de 'basisopleiding archeologie' over de intergemeentelijke archeologische diensten in het algemeen en WinAr specifiek.

1. Een Intergemeentelijke
Archeologische Dienst
WinAr

2. Waar ?
-Overal waar de politiek geïnteresseerd is in een
actief, preventief en anticiperend erfgoedbeleid
-Een minimum van drie aaneensluitende gemeentes;
hier Bekkevoort, Haacht, Holsbeek, Rotselaar en
Tielt-Winge

3. Wanneer ?
-Initiatief voor oprichting IAD’s van de Vlaamse Regering
kwam er in 2003
-2009, oprichting IOED’s; ZOLAD+ en TERF
-WinAr (2009) is 7de IAD in Vlaanderen,
op initiatief van Regionaal Landschap Noord-Hageland

5. Wie ?
WinAr
Raad van
Bestuur
Effectieve
leden
Raadgevende
leden
Intergemeentelijk
archeoloog
Burgemeester + 1
lid meerderheid
1 lid
minderheid +
1 lid
administratief
Advies-
commissie

6. Wat ?
Een IntergemeentelijkeArcheologischeDienst (IAD)
of een Intergemeentelijke OnroerendeErfgoed Dienst
(IOED) (Archeologie – Monumenten – Landschappen)
-Duurzameonroerendeerfgoedzorgop locaal gebied
(organiseren,promoten, faciliteren)
-Behoud en beheer van onroerenderfgoed
-Faciliteren naar alle partijen betrokken in erfgoedzorg
(bouwheren, overheden, aannemers en particulieren)
-Voorkomen is beter dan opgraven
RESULTAATSVERBINTENIS (WinAr en OE)
-Inventarisatie (CAI, prospectie, LAA, …)
-Advisering (R&E, afsprakennotalocale RO)
-Beleid (beheers- en beleidsplannen)
-Opvolging dossiers en archivering/deponering
-Ontsluiting en publiekswerking

7. Afsprakennota tussen WinAr en aangesloten gemeentes:
-Dossiersdoorgestuurdvanuit het Agentschap OE ingediend door de aangesloten
gemeenten
-Dossiersdoorgestuurdvanuit het Agentschap OE ingediend voor pré-advies door de
bouwheer of studiebureau
-Pré-advies bij verkavelingsaanvragen,planologische/ stedenbouwkundigeattesten +
hulp bij verkavelingsdossiers inde gemeentes voor inwoners
-Zeer vroeg stadium(startnota of voorontwerp)van gemeentelijke RUP’s (/BPA’s),
MER’s, etc.
-Voor inwonersdie verkavelaarzijn, opstellen van het vereiste archeologischdossier
voor de verkavelingsaanvraag.
-Projecten waarvan de stad of gemeente dossierbeheerderis : bouwaanvragen van
particulieren, met uitzonderingvan doorsnee privée woningbouw.
-dossiersmet bodemingrepen >= 1500m²
-dossiers met bodemingrepen< 1500m² met duidelijke aanwijzingen voor een risico
op aanwezigheid van archeologischerfgoed (cfr adviseringsmethodologie)
-verkavelingen >= 5 loten
-verkavelingen < 5 loten met duidelijke aanwijzingen voor een risico op
aanwezigheidvan archeologischerfgoed

8. Waarom ?
-Omdat we begaan zijn met ons verleden
-Omdat we de zorgrond ons verleden meer willen professionaliserenen centraliseren
-Omdat we erfgoedbeleideen gezicht en aanspraakpuntwillen geven in de gemeente
-Omdat naar de toekomst (nieuw Erfgoeddecreet)ontvoogde gemeentes nog meer op
zelfstandigebasis kunnen beslissen
-Omdat we een ambtenaar (vaak met onvoldoende kennis van zake) uitsparen
-Omdat gemeentes meer en meer geconfronteerdwordenmet opgravingen binnen hun
gebied (al dan niet in kennis gesteld zijnde) en zo het (bodem)archieferg verspreidkan
raken
-Omdat er in een zeer vroeg studie-stadium geadviseerd en gehandeld kan worden, wat
tijd en geld uitspaart
-Omdat de gemeentes voor zéér weinig geld er een universitairambtenaar bijkrijgen

9. Case study: Rotselaar - mobiliteitsplan

20. Case study: Holsbeek – Collector Winge II

23. Gewestplan me VTN2

24. Waarom daar?
-Volgen van natuurlijk reliëf
-’Neutrale corridor’ tussen verschillende habitatwaarderingen
-Naast bufferzone middendruksleiding Fluxys

26. Nieuw voorstel
-Scenario 1: onderdoorpersing
-Scenario 2: archeologisch booronderzoek op zoek naar
de zandrug en hertracering

31. Conclusie
-Hoe vroeger in de planning, hoe minder problemen (financieel,
vertragingen, …)
-Archeologie als bodemsaneringvs. academische discipline
-Perceptie bij grote publiek (pers) omwille van moeilijke boodschap
(kenniswinst ligt niet in de geldwaarde van de gevonden voorwerpen)
-Maturiteit van de sector (klein ambtenarenapparaat, gewest vs. IAD, uitkristallisering
privee markt, etc.)
-Vlaamse regelgeving
-Kostenplaatje