Эконометрикс

1. Дундаж цалинд нөлөөлөх
хүчин зүйлүүд

2. Гарчиг
 1. Удиртгал
 2. Онол, арга зүй
 3. Судалгаа шинжилгээний хэсэг
 4. Дүгнэлт
 5. Ашигласан материал

3. Удиртгал

4. Зорилго, зорилт
Дундаж
цалин
Үхрийн
махны
үнэ
ХХДХ
Эдийн
засгийн
өсөлт
Ажил
эрхлэлт

5. Онол, арга зүй

6. Цалингийн бүтэц
 ЦАЛИН = + ҮНДСЭН ЦАЛИН
+ НЭМЭГДЭЛ ЦАЛИН
+ НЭМЭГДЭЛ
+ ШАГНАЛ УРАМШУУЛАЛ

7. Олон улсын дундаж цалингийн хэмжээ
 БНСУ - 2,903 $
 Сингапур - 2,616 $
 Хятад - 656 $
 Энэтхэг - 295 $
 Япон - 2,605 $

8. Судалгаа шинжилгээний хэсэг

9. Ашигласан өгөгдөлүүд
 Дундаж цалин (мян.төг.)
 Хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээ (төг.)
 Үхрийн махны үнэ (төг.)
 Ажил эрхлэлт (хувь)
 Эдийн засгийн өсөлт (хувь)

10. Цуглуулсан өгөгдөл
obs I Y P X E
2000 62.3 24750 1103 60 1.1
2001 65.2 24750 1181.7 59.4 1
2002 71.3 30000 1173 60.5 4
2003 81.5 30000 1435 62.2 6.1
2004 93.1 40000 1724 62.1 10.8
2005 101.2 42500 2348 61.4 7.1
2006 127.7 53000 2500 62.4 8.6
2007 173 90000 2851 62.4 10.2
2008 274.2 108000 3674 61.7 8.9
2009 300.5 108000 3309 59.4 -1.6
2010 326.8 108000 4300 60.8 6.1

11. Статистик суурь үзүүлэлтүүд
I Y P X E
Mean 152.4364 59909.09 2327.155 61.11818 5.663636
Median 101.2000 42500.00 2348.000 61.40000 6.100000
Maximum 326.8000 108000.0 4300.000 62.40000 10.80000
Minimum 62.30000 24750.00 1103.000 59.40000 -1.600000
Std. Dev. 100.8377 35850.08 1108.029 1.160877 4.081733
Skewness 0.789185 0.471140 0.417319 -0.346408 -0.452054
Kurtosis 1.954573 1.450007 1.893920 1.633477 1.983831
Jarque-Bera 1.642744 1.508087 0.880016 1.075882 0.847922
Probability 0.439828 0.470460 0.644031 0.583950 0.654449
Оbservations 11 11 11 11 11

12. Корреляцийн матриц
I Y P X E
I 1 0.97 0.95 -0.08 -0.01
Y 0.97 1 0.95 0.05 0.12
P 0.95 0.95 1 0.14 0.23
X -0.08 0.05 0.14 1 0.93
E -0.01 0.12 0.23 0.93 1

13. Энгийн регрессийн загвар
Dependent Variable: I
Method: Least Squares
Date: 11/01/12 Time: 21:42
Sample: 2000 2010
Included observations: 11
Variable Coefficient Std. Error t-Statistic Prob.
C 155.0864 843.2038 0.183925 0.8601
Y 0.001366 0.000577 2.368241 0.0557
P 0.048239 0.019097 2.525973 0.0449
X -2.853107 14.10077 -0.202337 0.8463
E -3.948705 4.127572 -0.956665 0.3757
R-squared 0.978196 Mean dependent var 152.4364
Adjusted R-squared 0.963660 S.D. dependent var 100.8377
S.E. of regression 19.22280 Akaike info criterion 9.053026
Sum squared resid 2217.096 Schwarz criterion 9.233888
Log likelihood -44.79165 F-statistic 67.29433
Durbin-Watson stat 1.626756 Prob(F-statistic) 0.000041

14. Энгийн регрессийн загвар
Dependent Variable: I
Method: Least Squares
Date: 11/01/12 Time: 21:45
Sample: 2000 2010
Included observations: 11
Variable Coefficient Std. Error t-Statistic Prob.
Y 0.001532 0.000513 2.983505 0.0175
P 0.039359 0.015422 2.552095 0.0341
E -5.097355 1.465242 -3.478849 0.0083
R-squared 0.974582 Mean dependent var 152.4364
Adjusted R-squared 0.968228 S.D. dependent var 100.8377
S.E. of regression 17.97414 Akaike info criterion 8.842746
Sum squared resid 2584.558 Schwarz criterion 8.951263
Log likelihood -45.63510 Durbin-Watson stat 1.708315

15. Үр дүнгийн график
-30
-20
-10
0
10
20
30
0
100
200
300
400
00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10
Residual Actual Fitted

16. Итгэх завсар
Variable Coefficient Итгэх завсар
Y
0.002 0.0003 < 0.003
P
0.039 0.004 < 0.075
E
-5.097 -8.476 < 1.719
n=11, k=3, d.f.=8, α=0.05
tkp=2.306

17. Загварын үнэлгээ
 Дундаж цалин нь хөдөлмөрийн хөлсний доод
хэмжээ, үхрийн махны үнэ болон эдийн засгийн
өсөлтөөс хамаарсан регрессийн загварын
үнэлгээ:

18. Шугаман трендийн загвар
Dependent Variable: I
Method: Least Squares
Date: 11/01/12 Time: 23:46
Sample: 2000 2010
Included observations: 11
Variable Coefficient Std. Error t-Statistic Prob.
C -16.10909 26.29573 -0.612612 0.5553
T 28.09091 3.877094 7.245352 0.0000
R-squared 0.853647 Mean dependent var 152.4364
Adjusted R-squared 0.837385 S.D. dependent var 100.8377
S.E. of regression 40.66330 Akaike info criterion 10.41149
Sum squared resid 14881.54 Schwarz criterion 10.48384
Log likelihood -55.26322 F-statistic 52.49513
Durbin-Watson stat 0.521444 Prob(F-statistic) 0.000048

19. Шугаман трендийн загвар
Dependent Variable: I
Method: Least Squares
Date: 11/01/12 Time: 23:48
Sample: 2000 2010
Included observations: 11
Variable Coefficient Std. Error t-Statistic Prob.
T 25.98972 1.750330 14.84847 0.0000
R-squared 0.847544 Mean dependent var 152.4364
Adjusted R-squared 0.847544 S.D. dependent var 100.8377
S.E. of regression 39.37269 Akaike info criterion 10.27053
Sum squared resid 15502.09 Schwarz criterion 10.30670
Log likelihood -55.48791 Durbin-Watson stat 0.498970

20. Итгэх завсар
Variable Coefficient Итгэх завсар
Т 25.99 22.09 < 29.89
n=11, k=1, d.f.=10, α=0.05
tkp=2.228

21. Загварын үнэлгээ
 Дундаж цалин нь цаг хугацаанаас хамаарсан
шугаман регрессийн загварын үнэлгээ:

22. Зэрэгт функцэн регрессийн загвар
Dependent Variable: LOG(I)
Method: Least Squares
Date: 11/01/12 Time: 22:51
Sample: 2000 2010
Included observations: 10
Excluded observations: 1
Variable Coefficient Std. Error t-Statistic Prob.
C 7.727099 24.02755 0.321593 0.7608
LOG(Y) 0.688821 0.261199 2.637145 0.0461
LOG(P) 0.439853 0.314954 1.396564 0.2214
LOG(X) -3.329616 5.788058 -0.575256 0.5900
LOG(E) -0.014071 0.137097 -0.102632 0.9222
R-squared 0.976912 Mean dependent var 4.753387
Adjusted R-squared 0.958442 S.D. dependent var 0.589601
S.E. of regression 0.120195 Akaike info criterion -1.092557
Sum squared resid 0.072234 Schwarz criterion -0.941265
Log likelihood 10.46279 F-statistic 52.89136
Durbin-Watson stat 1.867928 Prob(F-statistic) 0.000279

23. Зэрэгт функцэн регрессийн загвар
Dependent Variable: LOG(I)
Method: Least Squares
Date: 11/01/12 Time: 23:36
Sample: 2000 2010
Included observations: 11
Variable Coefficient Std. Error t-Statistic Prob.
LOG(Y) 1.026043 0.058275 17.60698 0.0000
LOG(X) -1.525797 0.153716 -9.926111 0.0000
R-squared 0.971896 Mean dependent var 4.839938
Adjusted R-squared 0.968773 S.D. dependent var 0.628703
S.E. of regression 0.111100 Akaike info criterion -1.393815
Sum squared resid 0.111088 Schwarz criterion -1.321470
Log likelihood 9.665982 Durbin-Watson stat 1.843997

24. Загварын үнэлгээ
 Дундаж цалинг хөдөлмөрийн хөлсний доод
хэмжээ, ажил эрхэлтээс хамаарсан регрессийн
загварын үнэлгээ:

25. Дамми хувьсагчтай регрессийн загвар
 Дундаж цалин үхрийн махны үнээс хамаарсан
хамаарлын 2005 оноос өмнөх ба хойшхи үеийг
харуулсан шугаман загварыг өнцгийн
коэффициентоор ялгагдах дамми хувьсагч
оруулан тодорхойлье.

26. Дамми хувьсагчтай регрессийн загвар
Dependent Variable: I
Method: Least Squares
Date: 11/02/12 Time: 13:13
Sample: 2000 2010
Included observations: 11
Variable Coefficient Std. Error t-Statistic Prob.
C -129.5833 65.12348 -1.989809 0.0869
P 0.111225 0.019235 5.782526 0.0007
P*D1 -0.080180 0.031818 -2.519956 0.0398
D1 162.2979 76.13885 2.131604 0.0705
R-squared 0.949622 Mean dependent var 152.4364
Adjusted R-squared 0.928031 S.D. dependent var 100.8377
S.E. of regression 27.05168 Akaike info criterion 9.708663
Sum squared resid 5122.555 Schwarz criterion 9.853352
Log likelihood -49.39765 F-statistic 43.98321
Durbin-Watson stat 2.361712 Prob(F-statistic) 0.000065

27. Загварын үнэлгээ
 2005 оноос өмнөх үе
 2005 оноос хойшхи үе

28. Дүгнэлт

29. Хоорондын хамаарал
Дундаж
цалин
Үхрийн
махны
үнэ
Хөдөлмө
рийн
хөлсний
доод
хэмжээ
Ажил
эрхлэлт
Эдийн
засгий
н өсөлт

30. Ашигласан материал

31. Ашигласан материал
1. E-Views хэрэглэгчийн гарын авлага, Ч.Наранчимэг, 2005 он
2. Монгол Улсын статистикийн эмхэтгэл 2008 – 2009 он, Үндэсний
Статистикийн Хороо
3. Статистикийн бюллетень 2010 оны 12-р сар, Үндэсний
Статистикийн Хороо
4. Цалин хөлсний бүтцийн туршилтын судалгааны бодлогын
шинжилгээний тайлан – 2011, Нийгмийн хамгаалалт
хөдөлмөрийн яам
5. Нийслэл хот 2012 онд, Нийслэлийн засаг даргын хэрэгжүүлэгч
агентлаг статистикийн газар

32. Анхаарал тавьсанд баярлалаа !!!