SlideShare a Scribd company logo
1 of 55
ЭРҮҮЛ МЭНДИЙН ТУСЛАМЖ 
ҮЙЛЧИЛГЭЭНД БАГААР 
АЖИЛЛАХЫН АЧ ХОЛБОГДОЛ
ЗОРИЛТ 
 БАГ ГЭЖ юу ВЭ? 
 БАГ БҮРЭЛДЭХ ҮЕ ШАТ 
 БАГААР АЖИЛЛАХ ЗАРЧИМ 
 БАГААР АЖИЛЛАСНЫ АЧ 
ХОЛБОГДОЛ
ҮҮPP ÄįÍÍ 
“БАГ БҮРДҮҮЛЭХ, БАГААР 
АЖИЛЛАХ” 
нэгдсэн ойлголттой болох.
ЗОХИОН БАЙГУУЛАЛТЫН 
ЗАГВАРУУД 
Аалз 
Тор 
Сүм Огторуй
Ахмад, ахмад мэргэжилтнүүд өндөр 
албан тушаалтай хүмүүс үргэлж зөв 
байдаг. 
Хувь хүн бүр өөрийн санааг гаргаж 
түүнийгээ хамгаалж чадна. 
Хүмүүс даалгавар биелүүлэхдээ үнэнч, 
сахилга баттай байж чадна. 
Хүмүүс хариуцлагатай, идэвхтэй бөгөөд 
өөрсдийгөө зохион байгуулж чадна. 
Харилцаа хэвтээ ба босоо байдаг. Гишүүн бүр өөрийн санал бодолтой байж 
мэргэжил нэгт нөхөдтэйгээ өрсөлдөх 
эрхтэй. 
Байгууллагын гишүүн бүр өөрийн ажил 
үүрэгтэй ба түүнийг нь өөр хүмүүс нөхөж 
чадахгүй. 
Шийдвэрийг ихэвчлэн бүлгээр хэлэлцэж 
байж гаргадаг. 
Байгууллага ажиллагсадынхаа төлөө 
халамж анхаарал тавьж хариуцлага 
хүлээдэг. 
Байгууллагыг гэр бүл хэмээн ойлгож 
ажиллагсад бие биендээ халамж анхаарал 
тавьж байдаг. 
Хэвшмэл уур амьсгал: ажлын цагаар нам 
гүм, албан тасалгааны хаалга хаалттай, 
бүх зүйл батлагдсан төлөвлөгөөний дагуу 
хийгдэж, ажиллагсад хүлцэнгүй, 
дуулгавартай, ажиллагсад болон дарга 
нарын ялгаа зааг маш их 
Хэвшмэл уур амьсгал: ажиллах явцдаа 
олон тооны хэлэлцүүлэг өрнүүлсэн, 
хаалганууд онгорхой, ажлын байр 
нээлттэй, нөхөрсөг харилцаа
 Багийн зарчмаар зохион байгуулагддаг 
ажил мэргэжлийн 
 Жишээ… 
 Олон мэргэжлийн хүмүүсээс бүрдсэн баг 
 Жишээ …
ЗОХИОН БАЙГУУЛАЛТЫН 
ХЭЛБЭРҮҮД 
Хүмүүст яаж хандахаас шалтгаална. 
Хоёр онол 
 Х онол 
 У онол
Х онол У онол 
Хүмүүс ажил хийх дургүй, яаж 
ийгээд ажлаас зугтдаг . 
Хүмүүс ажил хийх, үүрэг даалгавраа 
гүйцэд хийх дуртай. 
Хүмүүсийг ажлаа зөв хийхийг шахаж 
шаардах хэрэгтэй. 
Хүмүүс өөрсдөө ажлаа зөв хийдэг. 
Хүмүүс хариуцлагаас зайлсхийж 
удирдуулах дуртай. 
Хүмүүс хариуцлага хүлээж, үүрэхийг 
хүсдэг. 
Ажиллах гол хөшүүрэг бол мөнгө, 
тогтвортой , аюулгүй байдал. 
Хүмүүс боломжоо дээд зэргээр 
ашиглахын тулд ажиллах 
сонирхолтой байдаг. 
Хүмүүс бүтээлч биш. Хүн угаасаа бүтээлч, санаачлагатай 
байдаг. 
…. ….
ЗОХИОН БАЙГУУЛАЛТЫН ШААРДЛАГАТАЙ 
НӨХЦӨЛҮҮД 
У онол 
Хүн бүр санаа дэвшүүлдэг. Хүмүүс ажиллах дуртай. 
Хүмүүс хариуцлагатай, идэвхтэй, 
өөрийгөө удирдах чадвартай. 
Хүмүүс өөрсдийгөө зорилгодоо 
чиглүүлдэг. 
Янз бүрийн асуудлыг бүгдээрээ 
хэлэлцэж байж л үнэнд хүрдэг. 
Хүмүүс хариуцлага хүлээж 
хариуцлага үүрдэг. 
Хүмүүс бие биенийхээ төлөө санаа 
тавьдаг тул ийм хэлэлцүүлгүүд 
байгууллагад чухал бөгөөд үр 
дүнтэй. 
Хүмүүс боломжоо дээд зэргээр 
ашиглахын тулд ажиллах сонирхолтой 
байдаг. 
Байгуулагадаа өөрийн үзэл 
бодолтой байх, мэргэжил нэгт 
нөхөдтэйгээ өрсөлдөх нь хэвийн 
үзэгдэл 
Хүн угаасаа бүтээлч, мэргэн байдаг.
ÁÀÃÀÀÐ ÀÆÈËËÀÕ
“БАГ” 
ГЭЖ ЮУ ВЭ?
БАГ ГЭДЭГ НЬ 
ЗОРИЛГОО 
БИЕЛҮҮЛЭХИЙН 
ТУЛД ХАМТРАН 
АЖИЛЛАХ, 
ХЭРЭГЦЭЭГЭЭ 
МЭДЭРСЭН 
ХЭСЭГ БҮЛЭГ 
ХҮМҮҮСИЙГ ХЭЛНЭ.
ОЛОН МЭРГЭЖЛИЙН ХҮМҮҮСЭЭС 
БҮРДСЭН БАГ 14 
- Хувь хүмүүсийн чадавхийн нийлбэр 
гэхээс илүү тодорхой зорилгод хүрэхийн 
тулд хүчээ нэгтгэх; 
- мэргэжлийн ур чадварын нийлбэрээс илүү 
хүмүүсийн авъяас чадлын нийцлээс 
шалтгаалах амжилт; 
- багийн гишүүдийн хамтын ажиллагаа 
харилцаа
БАГ БҮРЭЛДЭХ ҮЕ ШАТ 
1 
ЭРЧИМТЭЙ 
АЖИЛЛАЖ 
БАГИЙГ 
БҮРДҮҮЛЭХ 
ҮЕ 
2 
АЮУЛ 
НҮҮРЛЭХ 
ҮЕ 
3 
БАГААР 
АЖИЛЛАЖ 
ХЭВИЙН 
БАЙДАЛД 
ОРОХ ҮЕ
Багаар ажиллахын давуу 
талууд? 
16
БАГААР АЖИЛЛАХЫН ДАВУУ 
ТАЛУУД 
 Илүү үр дүн 
 Үр дүнгийн чанар өндөр 
 Түргэн үр дүн 
 Асуудлыг хамтаар шийдэх боломж 
 Илүү бүтээлч 
 Бүтэлгүйтэх, алдаа гарах магадлал бага 
 Хариуцлагын хуваарилалт, бусдынхаа үүрэг 
хариуцлагыг илүү ойлгож мэдэх 
 Хөгжин дэвших боломж, сэдэл 
 Нөхөрсөг уур амьсгал 
17
“Багийн ялгаа ” 
Амжилтгүй баг Амжилттай баг
19 ЭМАШТ-ИЙН БАГ (1) 
Цөм бүлэг
20 ЭМАШТ-ИЙН БАГ (3) 
Өргөжсөн 
бүлэг
ÆÈÆÈÃ Á¿ ËÃÝÝÐ ÕÝÐÕÝÍ ÀÌÆÈËÒ ÒÀÉ ÀÆÈËËÀÕ 
ÂÝ? 
(ÁÀÃ)? 
DEFINITION: 
Îëîí ÿíçûí çàí àðàíøèíòýé á¿ëýã õ¿ì¿¿ñ 
Õ¿í á¿ðèéí áîäîë, ¿çýë ñàíàà, ìýäëýã, чàäâàð, 
õàíäëàãà ººð ººð 
ßàãààä íýãäýæ áàéíà âý? 
Зîðèëãîäîî õýðõýí õ¿ðýõ âý? 
àðèóöëàãàà óõàìñàðëàæ ÷àäàæ áàéíà óó?
ÁÀÃÀÀÐ ÀÆÈËËÀÕÀÄ ÇÀÍ ¿ÉË ÍӨËӨӨËӨÕ ÍÜ 
(BEHAVIOR) 
Çàí òºðõ 
Ñî¸ë 
Òºðºëõ çàí 
Îëäìîë çàí ¿éë
САЙН БАГТ БАЙХ ҮНДСЭН ЧАНАРУУД 
БИЕ БИЕДЭЭ 
ИТГЭЛ 
ҮНЭМШИЛТЭЙ 
БАЙХ 
ТОДОРХОЙ 
ҮҮРЭГ 
ЗОРИЛГОТОЙ 
БАЙХ 
БУСДЫГ 
СОНСОХ 
ЗӨВШИЛЦӨХ 
ЧАДВАРТАЙ 
БАЙХ 
ЗӨРЧЛИЙГ 
ХЭЛЭЛЦЭЖ 
ЗОХИЦУУЛАХ 
ШИЙДВЭР 
ГАРГАХ 
ЧАДВАРТАЙ 
БАЙХ ХҮСЭЛ ЗОРИЛГОО 
НЭГТГЭХ 
БИЕ БИЕНЭЭ 
ДЭМЖИХ 
ЧАДВАРТАЙ БАЙХ 
ӨӨРӨӨ 
ӨӨРИЙГӨӨ 
ХҮНДЭТГЭХ 
ӨӨРИЙГӨӨ 
ҮНЭЛЭХ 
ЧАДВАРТАЙ 
БАЙХ
ҮР ДҮНТЭЙ БАГ 
Багийн үйл ажиллагаа сайн байхын тулд: 
 Багийн зорилго, зорилт тодорхой байх 
 Өөрийнхөө үзэл бодол, саналыг нээлттэй, үнэнээр хэлэх 
боломжтой байх 
 Олон янзын ур чадвар, зан төлөвтэй гишүүдтэй байх 
 Гишүүд нь өөр өөрийн өвөрмөц үүрэгтэй байх 
 Хувь хүний давуу болон сул тал, хүсэл сонирхол дээр 
үндэслэн ажлаа хувааж хийдэг байх 
 Баг дотроо албан ёсоор болон албан бусаар тогтмол 
харилцдаг байх 
 Багийн гишүүд бүгд оролцдог байх Chamber R. at all, 2002
ҮР ДҮНТЭЙ БАГ (2) 
 Зөрчлийг шийдвэрлэдэг байх 
 Багийн зорилтыг хянаж үнэлдэг байх 
 Хүмүүст хариуг эргэн мэдээлдэг байх 
 Багийн ажлын гүйцэтгэлийг мэдээлдэг байх 
 Бусад байгууллага хүмүүс багийг үнэлж 
хүндэлдэг байх 
 Баг дотроо болон гадагшаа харилцах замтай 
байх 
 Шагнал урамшуулал өгдөг байх 
 Өөрийгөө хөгжүүлэх боломж олгодог байх 
25 
Chamber R. at all, 2002
БАГ АМЖИЛТТАЙ АЖИЛЛАХЫН ТУЛД 
ТОДОРХОЙ БАЙХ ШААРДЛАГАТАЙ ЗҮЙЛС 
 Алсын хараа 
 Эрхэм зорилго 
 Зорилт 
26
Багийн гишүүдийн үүрэг 
Үүрэг Эерэг шинжүүд Дутагдалтай талууд 
Бясалгагч Шинэ санаа, бодлого дэвшүүлдэг; 
асуултууд, асуудлыг үнэлэхдээ сул талыг 
нь олохыг хичээдэг. Авъяастай; баялаг 
төсөөлөлтэй, оюун ухаан өндөр хөгжсөн; 
гүнзгий мэдлэгтэй. 
Заримдаа мөрөөдөгч болдог. 
Бодит амьдрал, дүрэм журамд 
анхаарлаа хандуулахгүй байх нь 
элбэг. 
Хөрөнгө 
оруулагч 
Гадны хүмүүстэй харилцаа тогтоох 
чадвартай; гаднаас туслах эх үүсвэрийг 
байнга эрэлхийлдэг; зөвөлгөө авдаг, шинэ 
зүйлийг нээж олдог, тохиролцох чадвар 
сайтай. 
Эхний эрчимтэй үйл ажиллагааны 
дараа санаачлага нь унтардаг. 
Даргалагч Ажиллагсадын ололт амжилтаар нь 
тэднийг үнэлэх чадвартай, зорилгодоо 
хүрч буйг хянадаг, багийн давуу ба сул 
талыг тодорхойлох чадвартай, багийн 
гишүүн бүрийн чадварыг зөв замаар 
.ашиглах чадвартай 
Өндөр оюун ухаантай биш, 
бүтээлч бус байх талтай. 
Мэргэжилтний зааж чиглүүлснээр 
ажилладаг. 
Хурцлагч Зорилго, энэ тэргүүний асуудалд 
анхаарлаа хандуулж чаддаг, багийн 
ажлыг зөв чиглүүлдэг, хэлэлцүүлэг, үйл 
ажиллагааны үр дүнг албан ёсны 
болгодог. Эрч хүчтэй, идэвхигүй байдал 
эсвэл өөртөө сэтгэл ханахтай тулгардаг. 
Асуудлыг хамгийн түргэн 
хугацаанд өөрөө шийдэхийг 
хүсдэг. Цочромтгой, хүлээцтэй бус 
байх нь олонтаа.
Гүйцэтгэгч 
Гол санаануудыг бодит болгодог; 
ялангуяа ажлын горимыг авч явдаг; 
төлөвлөгөөний биелэлтийг тогтмол 
хангадаг, зохион байгуулах чадвар 
сайтай, бодитой бодож сэтгэдэг, 
ажилсаг, сахилга баттай, нямбай, 
байгууллагадаа үнэнч. 
Уян хатан биш, маш их эрч 
хүчтэй. 
Дүн 
шинжлэгч 
Дүн шинжилгээ хийх чадвар сайтай, 
багийн гаргасан шийдвэрийг 
тэнцвэртэй байлгахад тусалдаг. 
Ухаантай, болгоомжтой, заримдаа 
маш зоригтой, сэтгэлийн тэнхээтэй. 
Заримдаа хэтэрхий гүнзгий, 
хэтэрхий удаан дүн 
шинжилгээ хийдэг. Бусдыг 
сэдэлжүүлэх чадваргүй. 
Эцэст нь 
хүргэгч 
Жижиг зүйлд анхаарал хандуулдаг. 
Ажлын явцыг эхнээс нь авахуулаад 
дуустал ажигладаг. Төгс хийхийг 
хүсдэг. Баг дотор хурдан түргэн, 
яаруу уур амьсгал бүрдүүлдэг. 
Хэтэрхий “нарийн хараа”, 
жижиг зүйлд ч санаа нь зовж 
байдаг, ач холбогдолгүй 
жижиг зүйл дээр ч гомдол 
хэлж байдаг. 
Багийн 
тоглогч 
Харилцахад хялбар, нийтийн үйл 
ажиллагаанд оролцох дуртай, 
санаачлагыг хэлэлцэх үед эсвэл 
багт бэрхшээл тулгарахад бусдыгаа 
дэмжих чадвартай. Ийм хүмүүсийг 
багийн амин сүнс гэж үздэг. 
Заримдаа багийн гишүүдийн 
сэтгэл хөдлөлийг хэтрүүлэн 
үнэлж ингэснээрээ маргаан 
зөрчлийн үед тодорхой бус 
байдлыг бий болгодог.
ҮР ДҮНТЭЙ БАГИЙН ШИНЖҮҮД 
 Олон санаа бодлын уялдаа шүтэлцээ (Belbin сорил) 
 Санаа бодол, санал санаачлагаа нээлттэй, шударгаар хэлэх 
боломж бүрдсэн байх 
 Хүн бүр нэг зорилгод хүрэхийн тулд хүчин чармайх, эерэг үр 
дүнд баярлаж бахархдаг байх 
 Харилцан бие биенээ дэмжиж туслах 
 Үр дүнтэй бүтээлч хурлууд, хийх шийдвэр гаргах явцад хүн 
бүр хариуцлагатай хандах 
 Багийн ахлагч болон гишүүдийн хооронд эрүүл харилцаа 
тогтсон байх 
 Өөрийгөө хөгжүүлэх хүсэлтэй, суралцах, өсөн дэвжих шинэ 
боломжуудыг хайдаг байх.
БАГААР АЖИЛЛАХАД СААД 
БОЛОХ ХҮЧИН ЗҮЙЛҮҮД 
УДИРДАГЧААСАА 
ЭМЭЭХ 
УДИРДАГЧАА ҮЛ 
ХҮНДЛЭХ 
ӨӨРИЙГӨӨ ДУТУУ 
ҮНЭЛЭХ 
ӨӨРТӨӨ ИТГЭХ 
ИТГЭЛ БАГА 
ХҮМҮҮСТЭЙ НЭГДЭЖ 
АЖИЛЛАЖ СУРААГҮЙ 
АЖИЛ ТӨЛӨВЛӨХ ШИЙДВЭР 
ГАРГАХ ЧАДВАР ХАНГАЛТГҮЙ 
БАЙХ
БАГААР ГҮЙЦЭТГЭХ 
ДААЛГАВАР 
 Асуудал гэж юу вэ? 
багаараа ярилцах
БАГИЙН ГИШҮҮД 
Òýìäýãëýë õºòëºãч 
Öàã áàðèãч 
Чèãë¿¿ëýãч 
Èëòãýãч
АСУУДАЛ 
?
ЭМЧ ГЭЖ ХЭН БЭ?
АСУУДАЛ ГЭЖ ЮУ ВЭ? 
 ÀÀññóóóóääààëë ããýýääýýãã ííüü ááààééõõ ¸ññòòîîéé 
òò¿ââøøèèíí ááîîëëîîíí ááààééããàààà ááààééääààëë 22-- 
ûûíí õõîîîîððîîííääîîõõ ççºððººòò ýýéé ááààéé ääëë ûûãã 
õõýýëëííýý..
Áèäýíä àñóóäàë áàéíà ãýäýã íü 
àñóóäàë áèø þì. 
“Õàðèí áèä àñóóäëàà øèéäýæ 
чàäàõã¿é áàéãàà íü àñóóäàë 
ìºí.”
ÀÑÓÓÄËÛÃ ÎËÎÕ, ÑÎÍÃÎÕ, 
ÒÎÄÎÐÕÎÉËÎÕ 
ÀÀññóóóóääëëûûãã îîëëîîõõ.. 
 ÝÝííýý ííüü ººððòò ááýýëëýýíí ááààééããàààà ììýýääýýýýëëëëèèééãã 
ààøøèèããëëààíí,, øøèèééääââýýððëëýýææ ÷÷ààääààõõ ááóóþþóó ááîîëëîîââññððîîííããóóéé 
ááîîëëããîîææ ÷÷ààääààõõ ààññóóóóääëëûûãã îîëëææ õõààððààõõààààññ ýýõõýýëëííýý.. 
ÀÀññóóóóääëëûûãã ññîîííããîîõõ.. 
 ÀÀññóóóóääëëûûãã ññîîííããîîõõûûíí òòóóëëää îîëëææ õõààððññààíí õõààììããèèééíí 
÷÷óóõõààëë ççààééëëøøãã¿éé õõèèééââýýëë ççîîõõèèõõ ààññóóóóääëëóóóóääûûãã 
ææààããññààààíí ááèè÷÷èèõõ ííüü çç¿ééòòýýéé.. 
 ÀÀññóóóóääààëë ííüü ññààééíí òòóóííããààààññààíí,, øøèèééääââýýððëëýýõõýýää 
õõÿÿëëááààðð,, ¿ðð ää¿íí ííüü ññààééíí ááîîëëîîõõ,, õõýýððýýããææèèõõ 
ááîîëëîîììææòòîîéé ááààééõõ ¸ññòòîîéé..
ÀÀÑÑÓÓÓÓÄÄËËÛÛÃÃ 
ÒÒÎÎÄÄÎÎÐÐÕÕÎÎÉÉËËÎÎÕÕ.. 
 Àñóóäëûã õàìãèéí ¿íýí çºâ, 
áîäèòîé øèéäýõèéí òóëä òàë 
á¿ðýýñ íü, ýðãýö¿¿ëýí, òóíãààí 
áîäîõûã õýëäýГ.
ÀÀÑÑÓÓÓÓÄÄËËÛÛÃÃ 
ØØÈÈÉÉÄÄÂÂÝÝÐÐËËÝÝÕÕ.. 
 ÕÕ¿ìì¿¿ññ øøèèééääââýýðð ããààððããààõõääàààà 
õõààììããèèééíí ºííääºðð ¿ðð ää¿ííää õõ¿ððýýõõ ¸ññòòîîéé 
ããýýææ èèòòããýýññýýíí õõóóââèèëëááààððàààà ññîîííããîîääîîãã..
Àñóóäëûã øèéäâýðëýõ îëîí 
õóâèëáàð äóíäààñ àëü îíîâ÷òîéã 
íü ñîíãîí àâàõ ¿éë àæèëëàãàà íü 
øèéäâýð ãàðãàëò þì.
Ãàðäàí 
¿éëäëèéí 
÷àäâàð 
Õàðèëöààíû 
÷àäâàð 
Ñýòãýí áîäîõ 
÷àäâàð 
Áàãààð 
àæèëëàõ 
÷àäâàð 
Õ¿ì¿¿ñ 
õîîðîíäûí 
õàðèëöààíû 
÷àäâàð 
Àñóóäàë 
øèéäýõ 
÷àäâàð
ÝÐГЭÖ¿¿ËÝÍ ÑÝÒÃÝÕ¿É 
 Ýðýãö¿¿ëýí ñýòãýõ¿é / Critical thinking / 
гэж юу вэ ? Яагаад чухал болов? 
- “ Ýðãýö¿¿ëýí ñýòãýõ¿é “ г хэрэглэснээр “ 
Маргаантай àñóóäàë “ ûã øèéäýõýä 
анхаарлаа хандуулах áîëîìæòîé áîëäîã 
 “Ýðãýö¿¿ëýí ñýòãýõ¿é” –г ºäºð òóòìûí 
ïðàêòèêò ãàð÷ áóé õàíäëàãà,õàðèëöàà, ёс 
зүйн àñóóäàë, судалгаа хийх, бусдад сургалт 
явуулах, өөрсдөө суралцах, шалгалт авах, 
òóñëàìæ ¿ç¿¿ëýõ, àëáà íýãæèéã óäèðäàí 
ìàíëàéëàõ çýðýãò ашигладаг.
ÝÐÃÝÖ¿¿ËÝÍ ÑÝÒÃÝÕ ÷ÀÄÂÀÐÒ 
ÑÓÐÀËÖÀÕ ÍÜ 
 Ýðãýö¿¿ëýí áîäîõ / Critical / ÷àäàìæòàé òºðñºí ¿¿ áè ? 
 Õ¿ì¿¿ñòýé áè õèð ñàéí õàðèëöàà òîãòîîæ ÷àääàã âý ? 
 Àñóóäàë øèéäýõ àðãûã áè õèð ¿ð ä¿íòýé õýðýãëýäýã âý ? 
 Îþóí óõààíû ÷àäâàðòàà áè èòãýëòýé áàéäàã óó? / Àëèâàà ç¿éëèéã ¿íýëýõ / 
 ßìàð íýãýí ç¿éëèéã áàòëàõûí òóëä ëàâëàæ àñóóäàã óó? 
 Áèé áîëñîí ¿çýë áîäëîî ººð÷ëºõèéí òóëä ñàíàà÷ëàãà ãàðãàäàã óó? 
 Áè÷ãèéí ÷àäâàð õèð áèëýý? 
 Óíøèõ ÷àäâàðò õèð ñóðàëöñàí áý ? 
 Ñóðàëöàõ ÷àäâàð õèð ýçýìøñýí áý ? 
 ªºðèéí áîäîõ õýâ ìàÿãàà õèð ñàéí ìýäýõ âý ? 
 Õóâèéí ñîíèðõîë,èòãýë ¿íýìøèëäýý ¿ë õºòëºãäºæ÷àäàõ óó?
ÒÓÍÃÀÀÍ ÁÎÄÎÕ ÷ÀÄÂÀÐÒ ÍӨËӨӨËӨÕ Õ¿÷ÈÍ 
Ç¿ÉËÑ 
Ýðãýö¿¿ëýí áîäîõ ÷àäâàðûã 
èõýñãýõýä íºëººëºõ õ¿÷èí ç¿éëñ 
Ýðãýö¿¿ëýí áîäîõ ÷àäâàðûã 
áóóðóóëàõàä íºëººëºõ õ¿÷èí 
ç¿éëñ 
Ãîë÷ øóäàðãà çàí ÷àíàð , îþóíû 
õºãæèë 
Ñîíèðõîëã¿é áàéäàë, 
ÿëãàâàðëàõ, èë¿¿ ¿çýõ çàí 
Íàñ ªºðòºº ¿ë èòãýõ 
Èòãýëòýé áàéäàë Ìýäëýã õîìñ 
Àñóóäàë øèéäýõ Õàðèëöàõ ÷àäâàð ñóë 
Ñóäàëãààòàé àæèëëàäàã 
òóðøëàãà 
ªºðèé㺺 ¿íýëäýãã¿é áàéäàë
ÝÐÃÝÖ¿¿ËÝÍ ÁОДОХ ЧАДВАРАА САЙЖРУУЛАХ ХАМГИЙН 
АНХНЫ АЛХАМ БОЛ “ ÝÐÃÝÖ¿¿ËÝÍ ÁÎÄÎÕ, ÑÝÒÃÝÕ “ ГЭЖ 
ЮУ ВЭ ГЭДГИЙГ САЙН ОЙЛГОХ ЁСТОЙ. 
 Õ¿í á¿ð ñóðàõûã õ¿ñäýã / Õ¿í òàñðàëòã¿é ñóðàëöàæ àìæèëòàíä õ¿ðäýã / 
 Öàã õóãàöàà үнэтэй учраас цагèéã дэмий үрэхийг хүсдэггүй 
 ªíººäðèéí õýðýãöýýã òîäîðõîéëñíû ¿íäñýí äýýð ÿã þó ñóðàõàà ìýäýæ àâäàã 
 Õ¿í бусдаас дэмжлэг авсан үедээ илүү сайн суралцдаг / Äýì äýìýíäýý äýýñ 
ýð÷èíäýý / 
 Ñóðàõ àðãàà ººðñ人 îëæ àâäàã 
 бөгөөд олж авсан мэдээлэл ямар хамааиай болохыг мэддэг учраас та суралцах 
арга замаа сонгодог 
 Õ¿íèéã ÿàæ, хэрхэн бодох ёстой вэ гэдгийг хэлэх нь тохиромжгүй зүйл áîëîâ÷ 
ºíººãèéí ººð÷äºãäºí áóé íèéãýìä áîäîõ ñýòãýõ¿éãýý ººð÷ëºõ íèéãìèéí øààðäëàãà õýðýãöýý 
áèé áîëîîä áàéíà 
 Àâèâàà ç¿éëèéã òàë á¿ðýýñ íü ýðãýö¿¿ëýí, ø¿¿í òóíãààí áîäîæ, ñýòãýæ àëü áîëîõîîð 
ýåðýã òàëûí øèéäâýð ãàðãàõ àðãà óõààíä ñóðàëöàõ õýðýãòýé
ªӨÐÑÄÈÉÍ ¿ÇÝË ÁÎÄËÎÎ ӨӨÐ÷ËӨÕ 
ÀÐÃÀ ÇÀÌ: 
 Аажмаар шилжих өөрчлөлт “Óðüä ºìíº áè áóðóó îéëãîëòòîé 
áàéñàí áîë îäîî…” 
 Ямар нэг юмнаас хамааралгүй өөрчлөлт “ Áè ¿çýë 
áîäîëäîî èòãýëòýé áàéíà, ÿàãààä âý ãýâýë ýíýòàëààð áè 
ìýäëýãòýé òóë...’’ 
 Нэмэëò өөрчлөлт “ Óðüä ºìíº ìèíèé ¿çýë áîäîë çºâ áàéñàí, îäîî 
á¿ð èë¿¿ èòãýëòýé áàéíà ” 
 ªºð÷ëºëòèéí àìæèëò : Ìèíèé ¿çýë áîäîë õýäèéãýýð çºâ áàéñàí ÷ 
ººð÷ëºãäºí áóé íèéãìèéí õýðýãöýýíä ¿íäýñëýí ìàðãààø ÷ ãýñýí 
ñóðàëöñààð áàéõ áîëíî.
“ ÝÐÃÝÖ¿¿ËÝÍ ÁÎÄÎÕ”÷ÀÄÂÀÐÀÀ ÑÀÉÆÐÓÓËÀÕÛÍ 
ÒÓËÄ ÄÀÐÀÀÕ ÀÑÓÓËÒÛÃ ӨӨÐÒӨӨ ÁÎËÎÍ 
ÁÓÑÄÀÄ ÒÀÂÜÆ ÑÓÐÀÕ 
 ßã þó õ¿ñýæ áàéíà âý ? 
 ßàãààä? 
 ªºð þó áèëýý? 
 Õýðâýý òýãâýë ? 
 Ýíãèéí ¿ãýýð õýëâýë? 
 Õàðüöóóëæ ¿çâýë? 
 Ìýäýýëýëýý íýãòãýâýë? 
 Þóã îðõèãäóóëàâ? 
 Áè ñàéí ìýäýõã¿é þì? 
 ßìàð àëäàà ãàðãàâ?
БАГААР АЖИЛЛАСНЫ АЧ ХОЛБОГДОЛ 
ҮЙЛ АЖИЛЛАГАА НЬ ТОГТВОРТОЙ 
НЭГДМЭЛ ЗОРИЛГОТОЙ БАГ БҮРДҮҮЛЖ 
АЖИЛАСНААР ХАРИЛЦААНЫ БОЛОН 
СЭТГЭН БОДОХ, БАГААР АЖИЛЛАХ, 
ШИЙДВЭР ГАРГАХ УР ЧАДВАРЫГ 
ЭЗЭМШИЖ, ҮЙЛ АЖИЛЛАГААНЫ 
ГҮЙЦЭТГЭЛ ҮР ДҮНТЭЙ, ШИЙДВЭР 
ГАРГАЛТ ТӨГС ТӨГӨЛДӨР БАЙДАГТ 
ОРШИНО.
БАГААР ААЖЖИИЛЛЛЛААХХЫЫНН ГГААЙЙХХААММШШИИГГ 
БАГААР АЖИЛЛАНА ГЭДЭГ БОЛ ХАМТЫН ШИЙДВЭР, 
ХАМТЫН БҮТЭЭЛ, ХАМТЫН ГҮЙЦЭТГЭЛ БАЙДАГ 
МАНАЙ МОНГОЛЧУУД 
БҮГДЭЭРЭЭ ХЭЛЭЛЦВЭЛ БУРУУГҮЙ 
БҮЛЭЭН УСААР УГААВАЛ ХИРГҮЙ 
БАГААР АЖИЛЛАНА ГЭДЭГ БОЛ ХАМТЫН ШИЙДВЭР, 
ХАМТЫН БҮТЭЭЛ, ХАМТЫН ГҮЙЦЭТГЭЛ БАЙДАГ 
МАНАЙ МОНГОЛЧУУД 
БҮГДЭЭРЭЭ ХЭЛЭЛЦВЭЛ БУРУУГҮЙ 
БҮЛЭЭН УСААР УГААВАЛ ХИРГҮЙ 
ЭВТ ШААЗГАЙ БУГА БАРИНА 
ЭВТ ШААЗГАЙ БУГА БАРИНА 
ЦУВЖ ЯВСАН БАРНААС 
ЦУГЛАРЧ СУУСАН ШААЗГАЙ ДЭЭР 
ЦУВЖ ЯВСАН БАРНААС 
ЦУГЛАРЧ СУУСАН ШААЗГАЙ ДЭЭР 
НЭГ НЬ НИЙТИЙН ТӨЛӨӨ 
НИЙТ НЬ НЭГНИЙХЭЭ ТӨЛӨӨ 
НЭГ НЬ НИЙТИЙН ТӨЛӨӨ 
НИЙТ НЬ НЭГНИЙХЭЭ ТӨЛӨӨ
БАГААР АЖИЛЛАЖ БАЙГАА НЬ...
Õàðèëöàõ óð 
чàäâàð (ñîíñîõ, 
àñóóëò àñóóõ) 
Ãàðäàí ¿éëäëèéí 
чàäâàð 
Ǻâëºãºº ºãºõ 
чàäâàð 
Àñóóäàë òîäîðõîéëîõ, 
ò¿¿íèéã øèéäâýðëýõ 
÷àäâàð 
Óð чàäâàðòàé 
ýìч, ñóâèëàã÷ Ýðãýö¿¿ëýí 
ñýòãýæ ø¿¿í 
òóíãààõ чàäâàð 
Áàãààð 
àæèëëàõ 
чàäâàð
Анхаарал тавьсанд 
баярлалаа.

More Related Content

What's hot

эрүүл мэнд тест
эрүүл мэнд тестэрүүл мэнд тест
эрүүл мэнд тестtuul1420
 
хичээлд анализ хийх тухай
хичээлд анализ хийх тухайхичээлд анализ хийх тухай
хичээлд анализ хийх тухайА. Aku
 
цусны эргэлтийн тогтолцооны физиологи
цусны эргэлтийн тогтолцооны физиологицусны эргэлтийн тогтолцооны физиологи
цусны эргэлтийн тогтолцооны физиологиGankhulug Gansukh
 
Албан хүсэлт илгээх
Албан хүсэлт илгээхАлбан хүсэлт илгээх
Албан хүсэлт илгээхNooyoJamgan
 
шийдвэр гаргах
шийдвэр гаргахшийдвэр гаргах
шийдвэр гаргахPugoo Pugo
 
Эмнэлгийн цогц үйлчилгээ
Эмнэлгийн цогц үйлчилгээЭмнэлгийн цогц үйлчилгээ
Эмнэлгийн цогц үйлчилгээZoloo Baagii
 
боловсрол гэж юу вэ
боловсрол гэж юу вэболовсрол гэж юу вэ
боловсрол гэж юу вэTuru Turuu
 
биеэ авч явах соёл
биеэ авч явах соёлбиеэ авч явах соёл
биеэ авч явах соёлZorigoo Bayar
 
сэдэл ба сэдэлжүүлэлт
сэдэл ба сэдэлжүүлэлтсэдэл ба сэдэлжүүлэлт
сэдэл ба сэдэлжүүлэлтTserendulam Gan-Erdene
 

What's hot (20)

Lecture15
Lecture15Lecture15
Lecture15
 
Цусны эргэлтийн тогтолцоо
Цусны эргэлтийн тогтолцооЦусны эргэлтийн тогтолцоо
Цусны эргэлтийн тогтолцоо
 
Цусны эргэлтийн эрхтэн тогтолцоо
Цусны эргэлтийн эрхтэн тогтолцооЦусны эргэлтийн эрхтэн тогтолцоо
Цусны эргэлтийн эрхтэн тогтолцоо
 
101 arga
101 arga101 arga
101 arga
 
эрүүл мэнд тест
эрүүл мэнд тестэрүүл мэнд тест
эрүүл мэнд тест
 
хичээлд анализ хийх тухай
хичээлд анализ хийх тухайхичээлд анализ хийх тухай
хичээлд анализ хийх тухай
 
темперамент
темпераменттемперамент
темперамент
 
цусны эргэлтийн тогтолцооны физиологи
цусны эргэлтийн тогтолцооны физиологицусны эргэлтийн тогтолцооны физиологи
цусны эргэлтийн тогтолцооны физиологи
 
ТМТ
ТМТТМТ
ТМТ
 
Эс
ЭсЭс
Эс
 
Албан хүсэлт илгээх
Албан хүсэлт илгээхАлбан хүсэлт илгээх
Албан хүсэлт илгээх
 
Манлайлал
МанлайлалМанлайлал
Манлайлал
 
шийдвэр гаргах
шийдвэр гаргахшийдвэр гаргах
шийдвэр гаргах
 
Hariltsaa
HariltsaaHariltsaa
Hariltsaa
 
Эмнэлгийн цогц үйлчилгээ
Эмнэлгийн цогц үйлчилгээЭмнэлгийн цогц үйлчилгээ
Эмнэлгийн цогц үйлчилгээ
 
боловсрол гэж юу вэ
боловсрол гэж юу вэболовсрол гэж юу вэ
боловсрол гэж юу вэ
 
биеэ авч явах соёл
биеэ авч явах соёлбиеэ авч явах соёл
биеэ авч явах соёл
 
Багш сурагчдын харилцаа
Багш сурагчдын харилцааБагш сурагчдын харилцаа
Багш сурагчдын харилцаа
 
сэдэл ба сэдэлжүүлэлт
сэдэл ба сэдэлжүүлэлтсэдэл ба сэдэлжүүлэлт
сэдэл ба сэдэлжүүлэлт
 
Lecture №9
Lecture №9Lecture №9
Lecture №9
 

Similar to Bag

эзэмшсэн мэргэжилдээ эзэн нь болъё
эзэмшсэн мэргэжилдээ эзэн нь болъёэзэмшсэн мэргэжилдээ эзэн нь болъё
эзэмшсэн мэргэжилдээ эзэн нь болъёbolormaa87
 
mergejliin talaar
mergejliin talaarmergejliin talaar
mergejliin talaarbolormaa87
 
mergejliin tuhai
mergejliin tuhaimergejliin tuhai
mergejliin tuhaibolormaa87
 
сургалт 1
сургалт 1сургалт 1
сургалт 1bolormaa87
 
Сонин хэвлэлийн менежерийн гол үүрэг
Сонин хэвлэлийн менежерийн гол үүрэгСонин хэвлэлийн менежерийн гол үүрэг
Сонин хэвлэлийн менежерийн гол үүрэгKhulan Jugder
 
Сонин хэвлэлийн менежерийн гол үүрэг
Сонин хэвлэлийн менежерийн гол үүрэгСонин хэвлэлийн менежерийн гол үүрэг
Сонин хэвлэлийн менежерийн гол үүрэгKhulan Jugder
 
Амжилтын үндэс гэж ву ве?
Амжилтын үндэс гэж ву ве?Амжилтын үндэс гэж ву ве?
Амжилтын үндэс гэж ву ве?Muis-Orkhon
 
Ii баг багын харилцаа
Ii баг багын харилцааIi баг багын харилцаа
Ii баг багын харилцааThistle Khongorzul
 
Бүтээлч сэтгэх
Бүтээлч сэтгэх Бүтээлч сэтгэх
Бүтээлч сэтгэх Э. Сараа
 
Оюунтунгалаг - БАЙГУУЛЛАГЫН СОЁЛЫН ТҮВШИНГ ҮНЭЛЭХ НЬ
Оюунтунгалаг - БАЙГУУЛЛАГЫН СОЁЛЫН ТҮВШИНГ ҮНЭЛЭХ НЬОюунтунгалаг - БАЙГУУЛЛАГЫН СОЁЛЫН ТҮВШИНГ ҮНЭЛЭХ НЬ
Оюунтунгалаг - БАЙГУУЛЛАГЫН СОЁЛЫН ТҮВШИНГ ҮНЭЛЭХ НЬbatnasanb
 

Similar to Bag (20)

Bagaar ajillah
Bagaar ajillahBagaar ajillah
Bagaar ajillah
 
Bagaar ajillah
Bagaar ajillahBagaar ajillah
Bagaar ajillah
 
Six thinking hat
Six thinking hatSix thinking hat
Six thinking hat
 
эзэмшсэн мэргэжилдээ эзэн нь болъё
эзэмшсэн мэргэжилдээ эзэн нь болъёэзэмшсэн мэргэжилдээ эзэн нь болъё
эзэмшсэн мэргэжилдээ эзэн нь болъё
 
mergejliin talaar
mergejliin talaarmergejliin talaar
mergejliin talaar
 
mergejliin tuhai
mergejliin tuhaimergejliin tuhai
mergejliin tuhai
 
сургалт 1
сургалт 1сургалт 1
сургалт 1
 
Сэтгэлгээний түүх № 3, 4
Сэтгэлгээний түүх № 3, 4Сэтгэлгээний түүх № 3, 4
Сэтгэлгээний түүх № 3, 4
 
MHON101-20160518-20160525
MHON101-20160518-20160525MHON101-20160518-20160525
MHON101-20160518-20160525
 
бйыбйыбыdas
бйыбйыбыdasбйыбйыбыdas
бйыбйыбыdas
 
Сонин хэвлэлийн менежерийн гол үүрэг
Сонин хэвлэлийн менежерийн гол үүрэгСонин хэвлэлийн менежерийн гол үүрэг
Сонин хэвлэлийн менежерийн гол үүрэг
 
Сонин хэвлэлийн менежерийн гол үүрэг
Сонин хэвлэлийн менежерийн гол үүрэгСонин хэвлэлийн менежерийн гол үүрэг
Сонин хэвлэлийн менежерийн гол үүрэг
 
Амжилтын үндэс гэж ву ве?
Амжилтын үндэс гэж ву ве?Амжилтын үндэс гэж ву ве?
Амжилтын үндэс гэж ву ве?
 
Ii баг багын харилцаа
Ii баг багын харилцааIi баг багын харилцаа
Ii баг багын харилцаа
 
Бүтээлч сэтгэх
Бүтээлч сэтгэх Бүтээлч сэтгэх
Бүтээлч сэтгэх
 
Handlaga hariltsaa
Handlaga hariltsaaHandlaga hariltsaa
Handlaga hariltsaa
 
m4
m4m4
m4
 
Сэтгэлгээний түүх № 2,3
Сэтгэлгээний түүх № 2,3Сэтгэлгээний түүх № 2,3
Сэтгэлгээний түүх № 2,3
 
бүтээлч сэтгэлгээг хөгжүүлэх нь
бүтээлч сэтгэлгээг хөгжүүлэх ньбүтээлч сэтгэлгээг хөгжүүлэх нь
бүтээлч сэтгэлгээг хөгжүүлэх нь
 
Оюунтунгалаг - БАЙГУУЛЛАГЫН СОЁЛЫН ТҮВШИНГ ҮНЭЛЭХ НЬ
Оюунтунгалаг - БАЙГУУЛЛАГЫН СОЁЛЫН ТҮВШИНГ ҮНЭЛЭХ НЬОюунтунгалаг - БАЙГУУЛЛАГЫН СОЁЛЫН ТҮВШИНГ ҮНЭЛЭХ НЬ
Оюунтунгалаг - БАЙГУУЛЛАГЫН СОЁЛЫН ТҮВШИНГ ҮНЭЛЭХ НЬ
 

More from Tumuruu Shiileg (20)

201508sar
201508sar201508sar
201508sar
 
Tumur
TumurTumur
Tumur
 
авлигын эсрэг хууль
авлигын эсрэг хуульавлигын эсрэг хууль
авлигын эсрэг хууль
 
Arkhni esreg
Arkhni esregArkhni esreg
Arkhni esreg
 
Tamkhi huuli
Tamkhi huuliTamkhi huuli
Tamkhi huuli
 
Veb sait 2015-10
Veb sait 2015-10Veb sait 2015-10
Veb sait 2015-10
 
Eruul mendiin demjih jiliin tuswiin tailan
Eruul mendiin demjih jiliin tuswiin tailanEruul mendiin demjih jiliin tuswiin tailan
Eruul mendiin demjih jiliin tuswiin tailan
 
2015 07 sar ergen medeelel
2015 07 sar ergen medeelel2015 07 sar ergen medeelel
2015 07 sar ergen medeelel
 
2015 onii enkhnii hagas jil 7-21.
2015 onii enkhnii hagas jil 7-21.2015 onii enkhnii hagas jil 7-21.
2015 onii enkhnii hagas jil 7-21.
 
Hool 2015
Hool 2015Hool 2015
Hool 2015
 
Hool 2015
Hool 2015Hool 2015
Hool 2015
 
Ulaanburhan dugnelt 2015-06-24
Ulaanburhan dugnelt 2015-06-24Ulaanburhan dugnelt 2015-06-24
Ulaanburhan dugnelt 2015-06-24
 
40 tushaal
40 tushaal40 tushaal
40 tushaal
 
39 tushaal
39 tushaal39 tushaal
39 tushaal
 
A 37
A 37A 37
A 37
 
A 34 tushaal
A 34 tushaalA 34 tushaal
A 34 tushaal
 
A --33(1)
A --33(1)A --33(1)
A --33(1)
 
A 32 tushaal
A 32 tushaalA 32 tushaal
A 32 tushaal
 
A 31
A 31A 31
A 31
 
A 31
A 31A 31
A 31
 

Bag

  • 1. ЭРҮҮЛ МЭНДИЙН ТУСЛАМЖ ҮЙЛЧИЛГЭЭНД БАГААР АЖИЛЛАХЫН АЧ ХОЛБОГДОЛ
  • 2. ЗОРИЛТ  БАГ ГЭЖ юу ВЭ?  БАГ БҮРЭЛДЭХ ҮЕ ШАТ  БАГААР АЖИЛЛАХ ЗАРЧИМ  БАГААР АЖИЛЛАСНЫ АЧ ХОЛБОГДОЛ
  • 3. ҮҮPP ÄįÍÍ “БАГ БҮРДҮҮЛЭХ, БАГААР АЖИЛЛАХ” нэгдсэн ойлголттой болох.
  • 4. ЗОХИОН БАЙГУУЛАЛТЫН ЗАГВАРУУД Аалз Тор Сүм Огторуй
  • 5. Ахмад, ахмад мэргэжилтнүүд өндөр албан тушаалтай хүмүүс үргэлж зөв байдаг. Хувь хүн бүр өөрийн санааг гаргаж түүнийгээ хамгаалж чадна. Хүмүүс даалгавар биелүүлэхдээ үнэнч, сахилга баттай байж чадна. Хүмүүс хариуцлагатай, идэвхтэй бөгөөд өөрсдийгөө зохион байгуулж чадна. Харилцаа хэвтээ ба босоо байдаг. Гишүүн бүр өөрийн санал бодолтой байж мэргэжил нэгт нөхөдтэйгээ өрсөлдөх эрхтэй. Байгууллагын гишүүн бүр өөрийн ажил үүрэгтэй ба түүнийг нь өөр хүмүүс нөхөж чадахгүй. Шийдвэрийг ихэвчлэн бүлгээр хэлэлцэж байж гаргадаг. Байгууллага ажиллагсадынхаа төлөө халамж анхаарал тавьж хариуцлага хүлээдэг. Байгууллагыг гэр бүл хэмээн ойлгож ажиллагсад бие биендээ халамж анхаарал тавьж байдаг. Хэвшмэл уур амьсгал: ажлын цагаар нам гүм, албан тасалгааны хаалга хаалттай, бүх зүйл батлагдсан төлөвлөгөөний дагуу хийгдэж, ажиллагсад хүлцэнгүй, дуулгавартай, ажиллагсад болон дарга нарын ялгаа зааг маш их Хэвшмэл уур амьсгал: ажиллах явцдаа олон тооны хэлэлцүүлэг өрнүүлсэн, хаалганууд онгорхой, ажлын байр нээлттэй, нөхөрсөг харилцаа
  • 6.
  • 7.  Багийн зарчмаар зохион байгуулагддаг ажил мэргэжлийн  Жишээ…  Олон мэргэжлийн хүмүүсээс бүрдсэн баг  Жишээ …
  • 8. ЗОХИОН БАЙГУУЛАЛТЫН ХЭЛБЭРҮҮД Хүмүүст яаж хандахаас шалтгаална. Хоёр онол  Х онол  У онол
  • 9. Х онол У онол Хүмүүс ажил хийх дургүй, яаж ийгээд ажлаас зугтдаг . Хүмүүс ажил хийх, үүрэг даалгавраа гүйцэд хийх дуртай. Хүмүүсийг ажлаа зөв хийхийг шахаж шаардах хэрэгтэй. Хүмүүс өөрсдөө ажлаа зөв хийдэг. Хүмүүс хариуцлагаас зайлсхийж удирдуулах дуртай. Хүмүүс хариуцлага хүлээж, үүрэхийг хүсдэг. Ажиллах гол хөшүүрэг бол мөнгө, тогтвортой , аюулгүй байдал. Хүмүүс боломжоо дээд зэргээр ашиглахын тулд ажиллах сонирхолтой байдаг. Хүмүүс бүтээлч биш. Хүн угаасаа бүтээлч, санаачлагатай байдаг. …. ….
  • 10. ЗОХИОН БАЙГУУЛАЛТЫН ШААРДЛАГАТАЙ НӨХЦӨЛҮҮД У онол Хүн бүр санаа дэвшүүлдэг. Хүмүүс ажиллах дуртай. Хүмүүс хариуцлагатай, идэвхтэй, өөрийгөө удирдах чадвартай. Хүмүүс өөрсдийгөө зорилгодоо чиглүүлдэг. Янз бүрийн асуудлыг бүгдээрээ хэлэлцэж байж л үнэнд хүрдэг. Хүмүүс хариуцлага хүлээж хариуцлага үүрдэг. Хүмүүс бие биенийхээ төлөө санаа тавьдаг тул ийм хэлэлцүүлгүүд байгууллагад чухал бөгөөд үр дүнтэй. Хүмүүс боломжоо дээд зэргээр ашиглахын тулд ажиллах сонирхолтой байдаг. Байгуулагадаа өөрийн үзэл бодолтой байх, мэргэжил нэгт нөхөдтэйгээ өрсөлдөх нь хэвийн үзэгдэл Хүн угаасаа бүтээлч, мэргэн байдаг.
  • 13. БАГ ГЭДЭГ НЬ ЗОРИЛГОО БИЕЛҮҮЛЭХИЙН ТУЛД ХАМТРАН АЖИЛЛАХ, ХЭРЭГЦЭЭГЭЭ МЭДЭРСЭН ХЭСЭГ БҮЛЭГ ХҮМҮҮСИЙГ ХЭЛНЭ.
  • 14. ОЛОН МЭРГЭЖЛИЙН ХҮМҮҮСЭЭС БҮРДСЭН БАГ 14 - Хувь хүмүүсийн чадавхийн нийлбэр гэхээс илүү тодорхой зорилгод хүрэхийн тулд хүчээ нэгтгэх; - мэргэжлийн ур чадварын нийлбэрээс илүү хүмүүсийн авъяас чадлын нийцлээс шалтгаалах амжилт; - багийн гишүүдийн хамтын ажиллагаа харилцаа
  • 15. БАГ БҮРЭЛДЭХ ҮЕ ШАТ 1 ЭРЧИМТЭЙ АЖИЛЛАЖ БАГИЙГ БҮРДҮҮЛЭХ ҮЕ 2 АЮУЛ НҮҮРЛЭХ ҮЕ 3 БАГААР АЖИЛЛАЖ ХЭВИЙН БАЙДАЛД ОРОХ ҮЕ
  • 17. БАГААР АЖИЛЛАХЫН ДАВУУ ТАЛУУД  Илүү үр дүн  Үр дүнгийн чанар өндөр  Түргэн үр дүн  Асуудлыг хамтаар шийдэх боломж  Илүү бүтээлч  Бүтэлгүйтэх, алдаа гарах магадлал бага  Хариуцлагын хуваарилалт, бусдынхаа үүрэг хариуцлагыг илүү ойлгож мэдэх  Хөгжин дэвших боломж, сэдэл  Нөхөрсөг уур амьсгал 17
  • 18. “Багийн ялгаа ” Амжилтгүй баг Амжилттай баг
  • 19. 19 ЭМАШТ-ИЙН БАГ (1) Цөм бүлэг
  • 20. 20 ЭМАШТ-ИЙН БАГ (3) Өргөжсөн бүлэг
  • 21. ÆÈÆÈà Á¿ ËÃÝÝÐ ÕÝÐÕÝÍ ÀÌÆÈËÒ ÒÀÉ ÀÆÈËËÀÕ ÂÝ? (ÁÀÃ)? DEFINITION: Îëîí ÿíçûí çàí àðàíøèíòýé á¿ëýã õ¿ì¿¿ñ Õ¿í á¿ðèéí áîäîë, ¿çýë ñàíàà, ìýäëýã, чàäâàð, õàíäëàãà ººð ººð ßàãààä íýãäýæ áàéíà âý? Зîðèëãîäîî õýðõýí õ¿ðýõ âý? àðèóöëàãàà óõàìñàðëàæ ÷àäàæ áàéíà óó?
  • 22. ÁÀÃÀÀÐ ÀÆÈËËÀÕÀÄ ÇÀÍ ¿ÉË ÍӨËӨӨËӨÕ ÍÜ (BEHAVIOR) Çàí òºðõ Ñî¸ë Òºðºëõ çàí Îëäìîë çàí ¿éë
  • 23. САЙН БАГТ БАЙХ ҮНДСЭН ЧАНАРУУД БИЕ БИЕДЭЭ ИТГЭЛ ҮНЭМШИЛТЭЙ БАЙХ ТОДОРХОЙ ҮҮРЭГ ЗОРИЛГОТОЙ БАЙХ БУСДЫГ СОНСОХ ЗӨВШИЛЦӨХ ЧАДВАРТАЙ БАЙХ ЗӨРЧЛИЙГ ХЭЛЭЛЦЭЖ ЗОХИЦУУЛАХ ШИЙДВЭР ГАРГАХ ЧАДВАРТАЙ БАЙХ ХҮСЭЛ ЗОРИЛГОО НЭГТГЭХ БИЕ БИЕНЭЭ ДЭМЖИХ ЧАДВАРТАЙ БАЙХ ӨӨРӨӨ ӨӨРИЙГӨӨ ХҮНДЭТГЭХ ӨӨРИЙГӨӨ ҮНЭЛЭХ ЧАДВАРТАЙ БАЙХ
  • 24. ҮР ДҮНТЭЙ БАГ Багийн үйл ажиллагаа сайн байхын тулд:  Багийн зорилго, зорилт тодорхой байх  Өөрийнхөө үзэл бодол, саналыг нээлттэй, үнэнээр хэлэх боломжтой байх  Олон янзын ур чадвар, зан төлөвтэй гишүүдтэй байх  Гишүүд нь өөр өөрийн өвөрмөц үүрэгтэй байх  Хувь хүний давуу болон сул тал, хүсэл сонирхол дээр үндэслэн ажлаа хувааж хийдэг байх  Баг дотроо албан ёсоор болон албан бусаар тогтмол харилцдаг байх  Багийн гишүүд бүгд оролцдог байх Chamber R. at all, 2002
  • 25. ҮР ДҮНТЭЙ БАГ (2)  Зөрчлийг шийдвэрлэдэг байх  Багийн зорилтыг хянаж үнэлдэг байх  Хүмүүст хариуг эргэн мэдээлдэг байх  Багийн ажлын гүйцэтгэлийг мэдээлдэг байх  Бусад байгууллага хүмүүс багийг үнэлж хүндэлдэг байх  Баг дотроо болон гадагшаа харилцах замтай байх  Шагнал урамшуулал өгдөг байх  Өөрийгөө хөгжүүлэх боломж олгодог байх 25 Chamber R. at all, 2002
  • 26. БАГ АМЖИЛТТАЙ АЖИЛЛАХЫН ТУЛД ТОДОРХОЙ БАЙХ ШААРДЛАГАТАЙ ЗҮЙЛС  Алсын хараа  Эрхэм зорилго  Зорилт 26
  • 27. Багийн гишүүдийн үүрэг Үүрэг Эерэг шинжүүд Дутагдалтай талууд Бясалгагч Шинэ санаа, бодлого дэвшүүлдэг; асуултууд, асуудлыг үнэлэхдээ сул талыг нь олохыг хичээдэг. Авъяастай; баялаг төсөөлөлтэй, оюун ухаан өндөр хөгжсөн; гүнзгий мэдлэгтэй. Заримдаа мөрөөдөгч болдог. Бодит амьдрал, дүрэм журамд анхаарлаа хандуулахгүй байх нь элбэг. Хөрөнгө оруулагч Гадны хүмүүстэй харилцаа тогтоох чадвартай; гаднаас туслах эх үүсвэрийг байнга эрэлхийлдэг; зөвөлгөө авдаг, шинэ зүйлийг нээж олдог, тохиролцох чадвар сайтай. Эхний эрчимтэй үйл ажиллагааны дараа санаачлага нь унтардаг. Даргалагч Ажиллагсадын ололт амжилтаар нь тэднийг үнэлэх чадвартай, зорилгодоо хүрч буйг хянадаг, багийн давуу ба сул талыг тодорхойлох чадвартай, багийн гишүүн бүрийн чадварыг зөв замаар .ашиглах чадвартай Өндөр оюун ухаантай биш, бүтээлч бус байх талтай. Мэргэжилтний зааж чиглүүлснээр ажилладаг. Хурцлагч Зорилго, энэ тэргүүний асуудалд анхаарлаа хандуулж чаддаг, багийн ажлыг зөв чиглүүлдэг, хэлэлцүүлэг, үйл ажиллагааны үр дүнг албан ёсны болгодог. Эрч хүчтэй, идэвхигүй байдал эсвэл өөртөө сэтгэл ханахтай тулгардаг. Асуудлыг хамгийн түргэн хугацаанд өөрөө шийдэхийг хүсдэг. Цочромтгой, хүлээцтэй бус байх нь олонтаа.
  • 28. Гүйцэтгэгч Гол санаануудыг бодит болгодог; ялангуяа ажлын горимыг авч явдаг; төлөвлөгөөний биелэлтийг тогтмол хангадаг, зохион байгуулах чадвар сайтай, бодитой бодож сэтгэдэг, ажилсаг, сахилга баттай, нямбай, байгууллагадаа үнэнч. Уян хатан биш, маш их эрч хүчтэй. Дүн шинжлэгч Дүн шинжилгээ хийх чадвар сайтай, багийн гаргасан шийдвэрийг тэнцвэртэй байлгахад тусалдаг. Ухаантай, болгоомжтой, заримдаа маш зоригтой, сэтгэлийн тэнхээтэй. Заримдаа хэтэрхий гүнзгий, хэтэрхий удаан дүн шинжилгээ хийдэг. Бусдыг сэдэлжүүлэх чадваргүй. Эцэст нь хүргэгч Жижиг зүйлд анхаарал хандуулдаг. Ажлын явцыг эхнээс нь авахуулаад дуустал ажигладаг. Төгс хийхийг хүсдэг. Баг дотор хурдан түргэн, яаруу уур амьсгал бүрдүүлдэг. Хэтэрхий “нарийн хараа”, жижиг зүйлд ч санаа нь зовж байдаг, ач холбогдолгүй жижиг зүйл дээр ч гомдол хэлж байдаг. Багийн тоглогч Харилцахад хялбар, нийтийн үйл ажиллагаанд оролцох дуртай, санаачлагыг хэлэлцэх үед эсвэл багт бэрхшээл тулгарахад бусдыгаа дэмжих чадвартай. Ийм хүмүүсийг багийн амин сүнс гэж үздэг. Заримдаа багийн гишүүдийн сэтгэл хөдлөлийг хэтрүүлэн үнэлж ингэснээрээ маргаан зөрчлийн үед тодорхой бус байдлыг бий болгодог.
  • 29. ҮР ДҮНТЭЙ БАГИЙН ШИНЖҮҮД  Олон санаа бодлын уялдаа шүтэлцээ (Belbin сорил)  Санаа бодол, санал санаачлагаа нээлттэй, шударгаар хэлэх боломж бүрдсэн байх  Хүн бүр нэг зорилгод хүрэхийн тулд хүчин чармайх, эерэг үр дүнд баярлаж бахархдаг байх  Харилцан бие биенээ дэмжиж туслах  Үр дүнтэй бүтээлч хурлууд, хийх шийдвэр гаргах явцад хүн бүр хариуцлагатай хандах  Багийн ахлагч болон гишүүдийн хооронд эрүүл харилцаа тогтсон байх  Өөрийгөө хөгжүүлэх хүсэлтэй, суралцах, өсөн дэвжих шинэ боломжуудыг хайдаг байх.
  • 30. БАГААР АЖИЛЛАХАД СААД БОЛОХ ХҮЧИН ЗҮЙЛҮҮД УДИРДАГЧААСАА ЭМЭЭХ УДИРДАГЧАА ҮЛ ХҮНДЛЭХ ӨӨРИЙГӨӨ ДУТУУ ҮНЭЛЭХ ӨӨРТӨӨ ИТГЭХ ИТГЭЛ БАГА ХҮМҮҮСТЭЙ НЭГДЭЖ АЖИЛЛАЖ СУРААГҮЙ АЖИЛ ТӨЛӨВЛӨХ ШИЙДВЭР ГАРГАХ ЧАДВАР ХАНГАЛТГҮЙ БАЙХ
  • 31. БАГААР ГҮЙЦЭТГЭХ ДААЛГАВАР  Асуудал гэж юу вэ? багаараа ярилцах
  • 32. БАГИЙН ГИШҮҮД Òýìäýãëýë õºòëºãч Öàã áàðèãч Чèãë¿¿ëýãч Èëòãýãч
  • 35. АСУУДАЛ ГЭЖ ЮУ ВЭ?  ÀÀññóóóóääààëë ããýýääýýãã ííüü ááààééõõ ¸ññòòîîéé òò¿ââøøèèíí ááîîëëîîíí ááààééããàààà ááààééääààëë 22-- ûûíí õõîîîîððîîííääîîõõ ççºððººòò ýýéé ááààéé ääëë ûûãã õõýýëëííýý..
  • 36. Áèäýíä àñóóäàë áàéíà ãýäýã íü àñóóäàë áèø þì. “Õàðèí áèä àñóóäëàà øèéäýæ чàäàõã¿é áàéãàà íü àñóóäàë ìºí.”
  • 37. ÀÑÓÓÄËÛà ÎËÎÕ, ÑÎÍÃÎÕ, ÒÎÄÎÐÕÎÉËÎÕ ÀÀññóóóóääëëûûãã îîëëîîõõ..  ÝÝííýý ííüü ººððòò ááýýëëýýíí ááààééããàààà ììýýääýýýýëëëëèèééãã ààøøèèããëëààíí,, øøèèééääââýýððëëýýææ ÷÷ààääààõõ ááóóþþóó ááîîëëîîââññððîîííããóóéé ááîîëëããîîææ ÷÷ààääààõõ ààññóóóóääëëûûãã îîëëææ õõààððààõõààààññ ýýõõýýëëííýý.. ÀÀññóóóóääëëûûãã ññîîííããîîõõ..  ÀÀññóóóóääëëûûãã ññîîííããîîõõûûíí òòóóëëää îîëëææ õõààððññààíí õõààììããèèééíí ÷÷óóõõààëë ççààééëëøøãã¿éé õõèèééââýýëë ççîîõõèèõõ ààññóóóóääëëóóóóääûûãã ææààããññààààíí ááèè÷÷èèõõ ííüü çç¿ééòòýýéé..  ÀÀññóóóóääààëë ííüü ññààééíí òòóóííããààààññààíí,, øøèèééääââýýððëëýýõõýýää õõÿÿëëááààðð,, ¿ðð ää¿íí ííüü ññààééíí ááîîëëîîõõ,, õõýýððýýããææèèõõ ááîîëëîîììææòòîîéé ááààééõõ ¸ññòòîîéé..
  • 38. ÀÀÑÑÓÓÓÓÄÄËËÛÛÃà ÒÒÎÎÄÄÎÎÐÐÕÕÎÎÉÉËËÎÎÕÕ..  Àñóóäëûã õàìãèéí ¿íýí çºâ, áîäèòîé øèéäýõèéí òóëä òàë á¿ðýýñ íü, ýðãýö¿¿ëýí, òóíãààí áîäîõûã õýëäýГ.
  • 39. ÀÀÑÑÓÓÓÓÄÄËËÛÛÃà ØØÈÈÉÉÄÄÂÂÝÝÐÐËËÝÝÕÕ..  ÕÕ¿ìì¿¿ññ øøèèééääââýýðð ããààððããààõõääàààà õõààììããèèééíí ºííääºðð ¿ðð ää¿ííää õõ¿ððýýõõ ¸ññòòîîéé ããýýææ èèòòããýýññýýíí õõóóââèèëëááààððàààà ññîîííããîîääîîãã..
  • 40. Àñóóäëûã øèéäâýðëýõ îëîí õóâèëáàð äóíäààñ àëü îíîâ÷òîéã íü ñîíãîí àâàõ ¿éë àæèëëàãàà íü øèéäâýð ãàðãàëò þì.
  • 41.
  • 42.
  • 43. Ãàðäàí ¿éëäëèéí ÷àäâàð Õàðèëöààíû ÷àäâàð Ñýòãýí áîäîõ ÷àäâàð Áàãààð àæèëëàõ ÷àäâàð Õ¿ì¿¿ñ õîîðîíäûí õàðèëöààíû ÷àäâàð Àñóóäàë øèéäýõ ÷àäâàð
  • 44. ÝÐГЭÖ¿¿ËÝÍ ÑÝÒÃÝÕ¿É  Ýðýãö¿¿ëýí ñýòãýõ¿é / Critical thinking / гэж юу вэ ? Яагаад чухал болов? - “ Ýðãýö¿¿ëýí ñýòãýõ¿é “ г хэрэглэснээр “ Маргаантай àñóóäàë “ ûã øèéäýõýä анхаарлаа хандуулах áîëîìæòîé áîëäîã  “Ýðãýö¿¿ëýí ñýòãýõ¿é” –г ºäºð òóòìûí ïðàêòèêò ãàð÷ áóé õàíäëàãà,õàðèëöàà, ёс зүйн àñóóäàë, судалгаа хийх, бусдад сургалт явуулах, өөрсдөө суралцах, шалгалт авах, òóñëàìæ ¿ç¿¿ëýõ, àëáà íýãæèéã óäèðäàí ìàíëàéëàõ çýðýãò ашигладаг.
  • 45. ÝÐÃÝÖ¿¿ËÝÍ ÑÝÒÃÝÕ ÷ÀÄÂÀÐÒ ÑÓÐÀËÖÀÕ ÍÜ  Ýðãýö¿¿ëýí áîäîõ / Critical / ÷àäàìæòàé òºðñºí ¿¿ áè ?  Õ¿ì¿¿ñòýé áè õèð ñàéí õàðèëöàà òîãòîîæ ÷àääàã âý ?  Àñóóäàë øèéäýõ àðãûã áè õèð ¿ð ä¿íòýé õýðýãëýäýã âý ?  Îþóí óõààíû ÷àäâàðòàà áè èòãýëòýé áàéäàã óó? / Àëèâàà ç¿éëèéã ¿íýëýõ /  ßìàð íýãýí ç¿éëèéã áàòëàõûí òóëä ëàâëàæ àñóóäàã óó?  Áèé áîëñîí ¿çýë áîäëîî ººð÷ëºõèéí òóëä ñàíàà÷ëàãà ãàðãàäàã óó?  Áè÷ãèéí ÷àäâàð õèð áèëýý?  Óíøèõ ÷àäâàðò õèð ñóðàëöñàí áý ?  Ñóðàëöàõ ÷àäâàð õèð ýçýìøñýí áý ?  ªºðèéí áîäîõ õýâ ìàÿãàà õèð ñàéí ìýäýõ âý ?  Õóâèéí ñîíèðõîë,èòãýë ¿íýìøèëäýý ¿ë õºòëºãäºæ÷àäàõ óó?
  • 46. ÒÓÍÃÀÀÍ ÁÎÄÎÕ ÷ÀÄÂÀÐÒ ÍӨËӨӨËӨÕ Õ¿÷ÈÍ Ç¿ÉËÑ Ýðãýö¿¿ëýí áîäîõ ÷àäâàðûã èõýñãýõýä íºëººëºõ õ¿÷èí ç¿éëñ Ýðãýö¿¿ëýí áîäîõ ÷àäâàðûã áóóðóóëàõàä íºëººëºõ õ¿÷èí ç¿éëñ Ãîë÷ øóäàðãà çàí ÷àíàð , îþóíû õºãæèë Ñîíèðõîëã¿é áàéäàë, ÿëãàâàðëàõ, èë¿¿ ¿çýõ çàí Íàñ ªºðòºº ¿ë èòãýõ Èòãýëòýé áàéäàë Ìýäëýã õîìñ Àñóóäàë øèéäýõ Õàðèëöàõ ÷àäâàð ñóë Ñóäàëãààòàé àæèëëàäàã òóðøëàãà ªºðèé㺺 ¿íýëäýãã¿é áàéäàë
  • 47. ÝÐÃÝÖ¿¿ËÝÍ ÁОДОХ ЧАДВАРАА САЙЖРУУЛАХ ХАМГИЙН АНХНЫ АЛХАМ БОЛ “ ÝÐÃÝÖ¿¿ËÝÍ ÁÎÄÎÕ, ÑÝÒÃÝÕ “ ГЭЖ ЮУ ВЭ ГЭДГИЙГ САЙН ОЙЛГОХ ЁСТОЙ.  Õ¿í á¿ð ñóðàõûã õ¿ñäýã / Õ¿í òàñðàëòã¿é ñóðàëöàæ àìæèëòàíä õ¿ðäýã /  Öàã õóãàöàà үнэтэй учраас цагèéã дэмий үрэхийг хүсдэггүй  ªíººäðèéí õýðýãöýýã òîäîðõîéëñíû ¿íäñýí äýýð ÿã þó ñóðàõàà ìýäýæ àâäàã  Õ¿í бусдаас дэмжлэг авсан үедээ илүү сайн суралцдаг / Äýì äýìýíäýý äýýñ ýð÷èíäýý /  Ñóðàõ àðãàà ººðñ人 îëæ àâäàã  бөгөөд олж авсан мэдээлэл ямар хамааиай болохыг мэддэг учраас та суралцах арга замаа сонгодог  Õ¿íèéã ÿàæ, хэрхэн бодох ёстой вэ гэдгийг хэлэх нь тохиромжгүй зүйл áîëîâ÷ ºíººãèéí ººð÷äºãäºí áóé íèéãýìä áîäîõ ñýòãýõ¿éãýý ººð÷ëºõ íèéãìèéí øààðäëàãà õýðýãöýý áèé áîëîîä áàéíà  Àâèâàà ç¿éëèéã òàë á¿ðýýñ íü ýðãýö¿¿ëýí, ø¿¿í òóíãààí áîäîæ, ñýòãýæ àëü áîëîõîîð ýåðýã òàëûí øèéäâýð ãàðãàõ àðãà óõààíä ñóðàëöàõ õýðýãòýé
  • 48. ªӨÐÑÄÈÉÍ ¿ÇÝË ÁÎÄËÎÎ ӨӨÐ÷ËӨÕ ÀÐÃÀ ÇÀÌ:  Аажмаар шилжих өөрчлөлт “Óðüä ºìíº áè áóðóó îéëãîëòòîé áàéñàí áîë îäîî…”  Ямар нэг юмнаас хамааралгүй өөрчлөлт “ Áè ¿çýë áîäîëäîî èòãýëòýé áàéíà, ÿàãààä âý ãýâýë ýíýòàëààð áè ìýäëýãòýé òóë...’’  Нэмэëò өөрчлөлт “ Óðüä ºìíº ìèíèé ¿çýë áîäîë çºâ áàéñàí, îäîî á¿ð èë¿¿ èòãýëòýé áàéíà ”  ªºð÷ëºëòèéí àìæèëò : Ìèíèé ¿çýë áîäîë õýäèéãýýð çºâ áàéñàí ÷ ººð÷ëºãäºí áóé íèéãìèéí õýðýãöýýíä ¿íäýñëýí ìàðãààø ÷ ãýñýí ñóðàëöñààð áàéõ áîëíî.
  • 49. “ ÝÐÃÝÖ¿¿ËÝÍ ÁÎÄÎÕ”÷ÀÄÂÀÐÀÀ ÑÀÉÆÐÓÓËÀÕÛÍ ÒÓËÄ ÄÀÐÀÀÕ ÀÑÓÓËÒÛà ӨӨÐÒӨӨ ÁÎËÎÍ ÁÓÑÄÀÄ ÒÀÂÜÆ ÑÓÐÀÕ  ßã þó õ¿ñýæ áàéíà âý ?  ßàãààä?  ªºð þó áèëýý?  Õýðâýý òýãâýë ?  Ýíãèéí ¿ãýýð õýëâýë?  Õàðüöóóëæ ¿çâýë?  Ìýäýýëýëýý íýãòãýâýë?  Þóã îðõèãäóóëàâ?  Áè ñàéí ìýäýõã¿é þì?  ßìàð àëäàà ãàðãàâ?
  • 50. БАГААР АЖИЛЛАСНЫ АЧ ХОЛБОГДОЛ ҮЙЛ АЖИЛЛАГАА НЬ ТОГТВОРТОЙ НЭГДМЭЛ ЗОРИЛГОТОЙ БАГ БҮРДҮҮЛЖ АЖИЛАСНААР ХАРИЛЦААНЫ БОЛОН СЭТГЭН БОДОХ, БАГААР АЖИЛЛАХ, ШИЙДВЭР ГАРГАХ УР ЧАДВАРЫГ ЭЗЭМШИЖ, ҮЙЛ АЖИЛЛАГААНЫ ГҮЙЦЭТГЭЛ ҮР ДҮНТЭЙ, ШИЙДВЭР ГАРГАЛТ ТӨГС ТӨГӨЛДӨР БАЙДАГТ ОРШИНО.
  • 51. БАГААР ААЖЖИИЛЛЛЛААХХЫЫНН ГГААЙЙХХААММШШИИГГ БАГААР АЖИЛЛАНА ГЭДЭГ БОЛ ХАМТЫН ШИЙДВЭР, ХАМТЫН БҮТЭЭЛ, ХАМТЫН ГҮЙЦЭТГЭЛ БАЙДАГ МАНАЙ МОНГОЛЧУУД БҮГДЭЭРЭЭ ХЭЛЭЛЦВЭЛ БУРУУГҮЙ БҮЛЭЭН УСААР УГААВАЛ ХИРГҮЙ БАГААР АЖИЛЛАНА ГЭДЭГ БОЛ ХАМТЫН ШИЙДВЭР, ХАМТЫН БҮТЭЭЛ, ХАМТЫН ГҮЙЦЭТГЭЛ БАЙДАГ МАНАЙ МОНГОЛЧУУД БҮГДЭЭРЭЭ ХЭЛЭЛЦВЭЛ БУРУУГҮЙ БҮЛЭЭН УСААР УГААВАЛ ХИРГҮЙ ЭВТ ШААЗГАЙ БУГА БАРИНА ЭВТ ШААЗГАЙ БУГА БАРИНА ЦУВЖ ЯВСАН БАРНААС ЦУГЛАРЧ СУУСАН ШААЗГАЙ ДЭЭР ЦУВЖ ЯВСАН БАРНААС ЦУГЛАРЧ СУУСАН ШААЗГАЙ ДЭЭР НЭГ НЬ НИЙТИЙН ТӨЛӨӨ НИЙТ НЬ НЭГНИЙХЭЭ ТӨЛӨӨ НЭГ НЬ НИЙТИЙН ТӨЛӨӨ НИЙТ НЬ НЭГНИЙХЭЭ ТӨЛӨӨ
  • 53.
  • 54. Õàðèëöàõ óð чàäâàð (ñîíñîõ, àñóóëò àñóóõ) Ãàðäàí ¿éëäëèéí чàäâàð Ǻâëºãºº ºãºõ чàäâàð Àñóóäàë òîäîðõîéëîõ, ò¿¿íèéã øèéäâýðëýõ ÷àäâàð Óð чàäâàðòàé ýìч, ñóâèëàã÷ Ýðãýö¿¿ëýí ñýòãýæ ø¿¿í òóíãààõ чàäâàð Áàãààð àæèëëàõ чàäâàð