ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ Β΄ ΕΠΙΠΕΔΟΥ

1. 1
ΣΕΝΑΡΙΟ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣΓΛΩΣΣΑΣ
Γ΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
Γουίλιαμ Μπλέικ ( 1757-1827 , Άγγλος ποιητής & ζωγράφος)
Επιμορφώτριες : Σοφία Μπαλτά Επιμορφούμενη : Χαριτίνη Τριγάζη
Μαρία Παλάσκα
ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗΝ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΗ
ΤΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ (ΤΠΕ)
ΣΤΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΠΡΑΞΗ
ΣΤ΄ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ/ΚΣΕ Ν.ΨΥΧΙΚΟΥ (2014-2015)

2. 2
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΣΕΝΑΡΙΟΥ
 Τίτλος : «Η Τέχνη είναι το δέντρο της Ζωής»
Μια διαθεματική και διερευνητική διδακτική παρέμβαση για τη σπουδαιότητα όλων των
μορφών της τέχνης στη ζωή.
 Συγγραφέας: Χαριτίνη Τριγάζη (ΠΕΟ2 – Φιλόλογος)
 Γνωστική περιοχή: Νεοελληνική Γλώσσα. Το σενάριο είναι συμβατό με το Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών,
καθώς εντάσσεται στην 7η
ενότητα του σχολικού βιβλίου με τίτλο «Τέχνη, μια γλώσσα για όλους, σε όλες τις
εποχές» (με αναφορές μέσω των δραστηριοτήτων και σε προηγούμενες ενότητες του βιβλίου).
 ‘Εμπλεκόμενα γνωστικά πεδία:
Νεοελληνική Γλώσσα (γλωσσικές ασκήσεις και παραγωγή λόγου)
Νεοελληνική Λογοτεχνία (μελέτη λογοτεχνικών έργων)
Πληροφορική (χρήση των εφαρμογών του ΜsOffice, (word, power point,) φυλλομετρητής
διαδικτύου, ελεύθερα ανοιχτά λογισμικά ( woedle, padlet)
Εικαστικές Τέχνες (αναζήτηση εικαστικού υλικού ώστε να χρησιμοποιηθεί στις εργασίες)
Μουσική (αναζήτηση μελοποιημένων ποιημάτων και στίχων τραγουδιών).
Χρόνος υλοποίησης: Ανάλογα με το βαθμό εξοικείωσης των μαθητών με τα υπολογιστικά εργαλεία
που ενσωματώνει το σενάριο και τη διαδικασία της διερεύνησης, η διάρκεια της δραστηριότητας
μπορεί να καλύψει:
Α’ Φάση: 1 διδακτική ώρα
Β’ Φάση: 2 διδακτικές ώρες,
Γ’ Φάση: 2 διδακτικές ώρες
Σύνολο: 5 διδακτικές ώρες.
 Τάξη: Γ΄ Γυμνασίου, Τμήμα: Γ2 Αριθμός μαθητών:26
Τμήμα: Γ3 Αριθμός μαθητών:26
 Σχολείο υλοποίησης: Γυμνάσιο Μαραθώνα
 Ημερομηνίες εφαρμογής: 24/04/2015 (ημερομηνία έναρξης)

3. 3
ΣΚΕΠΤΙΚΟ ΤΟΥ ΣΕΝΑΡΙΟΥ
Το παρόν εκπαιδευτικό σενάριο ακολουθώντας το «Ενιαίο Πλαίσιο Προγράμματος Σπουδών για τη Νεοελληνική
Γλώσσα» σχεδιάστηκε ως μια πρόταση παιδαγωγικής αξιοποίησης ψηφιακών εργαλείων για διερευνητική μάθηση,
με γνώμονα ένα πλαίσιο γενικών παιδαγωγικών αρχών που αποτελούν τη συνισταμένη των αντιλήψεων που
αναπτύχθηκαν τα τελευταία χρόνια στο πεδίο της σύγχρονης παιδαγωγικής επιστήμης, με κύριο άξονα το
εποικοδομητικό μοντέλο.
Ειδικότερα:
 Με το διδακτικό αυτό σενάριο επιδιώκεται οι μαθητές, χρησιμοποιώντας και τα εργαλεία του ιστού δεύτερης
γενιάς (web.2.0), να διερευνήσουν και να κατανοήσουν τη σπουδαιότητα της τέχνης και την αμφίδρομη σχέση
της με τη ζωή. Ότι, δηλαδή, η τέχνη αποτελεί κοινή γλώσσα, κοινό κώδικα επικοινωνίας που ενώνει
ανθρώπους και λαούς, εμπνέεται από τη ζωή και εκφράζει τη ζωή. Ότι ο κάθε καλλιτέχνης είναι ένας από
όλους εμάς που με το έργο του επικοινωνεί στους άλλους ανθρώπους κοινά βιώματα, εμπειρίες, αντιλήψεις
και κυρίως συναισθήματα. Και ότι στα δημιουργήματα των καλλιτεχνών συχνά μπορούμε να συναντήσουμε
τον ίδιο μας τον εαυτό… Θα δοθεί η δυνατότητα στους μαθητές με αυτό τον τρόπο να πολλαπλασιάσουν τις
πηγές πρόσληψης γνώσης, εμπειρίας και αφύπνισης γύρω από τη συγκεκριμένη θεματική ενότητα του σχολικού
βιβλίου. Οι διδακτικές δραστηριότητες που περιλαμβάνονται στα φύλλα εργασίας συνδυάζουν αναζήτηση στο
διαδίκτυο, χρήση λογισμικών και παραγωγή πολυτροπικών κειμένων, αποσκοπώντας στο να γνωρίσουν οι
μαθητές στρατηγικές διερευνητικής και διαθεματικής προσέγγισης ενός θέματος.
 Επιπλέον, η διδακτική αυτή προσέγγιση αποσκοπεί στο να καταστήσει το μαθητή ικανό να συμμετάσχει ενεργά
στη διαδικασία της μάθησης , να μπει στο κέντρο της διδασκαλίας και να χτίσει τη γνώση μόνος του έχοντας το
διδάσκοντα δίπλα του ως συντονιστή –εμψυχωτή. Ο εκπαιδευτικός στην προκειμένη περίπτωση δεν παρέχει
έτοιμη τη γνώση, αφού απώτερος σκοπός του σεναρίου είναι να αποκτήσει ο μαθητής υψηλότερες ικανότητες
οργάνωσης, ανάλυσης και σύνθεσης περνώντας έτσι στο στάδιο του νέου ψηφιακού-κριτικού γραμματισμού.
 Τέλος, με την αξιοποίηση της δυναμικής των ομάδων προάγεται η συνεργατική παραγωγή κειμένων με τη
χρήση ψηφιακών μέσων.
ΠΡΟΣΘΕΤΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΑΞΙΑ ΤΩΝ ΤΠΕ
(α) Το ψηφιακό υλικό αυξάνει απεριόριστα τις δυνατότητες για ανεύρεση και συνδυασμό πληροφοριών για
διάφορα θέματα. Υπάρχει υλικό, το οποίο οι μαθητές καλούνται να εντοπίσουν, να ελέγξουν, να
μορφοποιήσουν και να συνδυάσουν έτσι ώστε να επιλύσουν κάποιο πρόβλημα ή να επεξεργαστούν λύσεις
προς μια κατεύθυνση. Καλλιεργείται με αυτό τον τρόπο η αυτενέργεια των μαθητών και η κριτική σκέψη
πολύ περισσότερο από ό,τι με την «παραδοσιακή» διδασκαλία.
(β) Δίνει τη δυνατότητα διεκπεραίωσης και οργάνωσης δεδομένων, πληροφοριών και γενικά στοιχείων που
είναι απαραίτητα για την επεξεργασία ενός θέματος ακόμα και με οnline συζήτηση ή με σχολιασμό σε μια
σελίδα ιστολογίου (blog) ή σε ένα ομαδοσυνεργατικό project, με τη χρήση σελίδων wikis. Ταυτόχρονα οι ΤΠΕ
αποτελούν μια στέρεη «βάση» για ανάπτυξη ομαδοσυνεργατικών δραστηριοτήτων στο πλαίσιο της σχολικής
τάξης.

4. 4
ΣΤΟΧΟΙ
Στη διατύπωση των στόχων του σεναρίου λαμβάνεται υπόψη ο βασικός σκοπός της Νεοελληνικής
Γλώσσας στο Γυμνάσιο σύμφωνα με το νέο ΠΣ. Ειδικότερα για την υλοποίηση της συγκεκριμένης
διδακτικής πρότασης επιδιώκεται να κατακτηθούν από τους μαθητές οι ακόλουθοι επιμέρους στόχοι:
α) Γνωστικοί (ως προς τη διδακτική ενότητα)
 Να προσεγγίσουν οι μαθητές τον όρο «τέχνη» συμμετέχοντας ενεργητικά στην κατανόησή του σε
ηλεκτρονικό περιβάλλον εργασίας.
 Να γνωρίσουν τα είδη της τέχνης διαχρονικά και διαπολιτισμικά.
 Να γνωρίσουν σπουδαίους εκπροσώπους των περισσότερων ειδών της τέχνης και να έρθουν σε
επαφή με χαρακτηριστικά έργα τους.
 Να εξοικειωθούν με ένα λεξιλόγιο που αναφέρεται γενικά στην Τέχνη και την Αισθητική αλλά και με
τα ειδικά λεξιλόγια των διάφορων τεχνών.
 Να γνωρίσουν κειμενικά είδη που χρησιμοποιούνται στο πεδίο αυτό (προγράμματα, αναγγελίες
καλλιτεχνικών γεγονότων, κριτικά κείμενα κτλ.)
 Να παρατηρήσουν διάφορα έργα τέχνης και να καταλήξουν σε συμπεράσματα για το αν η τέχνη
αποτελεί κώδικα επικοινωνίας και έκφραση της ανθρώπινης εμπειρίας.
 Να προβληματιστούν και να συζητήσουν γύρω από το φαινόμενο της τέχνης και να
συνειδητοποιήσουν τη σημασία της στη ζωή όλων των ανθρώπων και όχι μόνο μιας ελίτ
«φιλότεχνων».
 Να ασκηθούν στην παραγωγή λόγου τεκμηριωμένου και σύνθετου.
 Να ασκηθούν στο μετασχηματισμό του λόγου.
β) Παιδαγωγικοί στόχοι:
 Να αναπτύξουν οι μαθητές κριτικές δεξιότητες (να σκέφτονται, να κρίνουν, να επιλέγουν, να
απορρίπτουν, να συμπεραίνουν) ώστε να μπορέσουν να γίνουν κριτικά εγγράμματοι.
 Να επιστρατεύουν τη φαντασία και τη δημιουργικότητά τους αλλά και να καλλιεργούν την ευελιξία
στη σκέψη τους.
 Να ανακαλούν προηγούμενες γνώσεις, σχολικές αλλά και βιωματικές και να τις χρησιμοποιούν σε
νέα πεδία.
 Να μπορούν βιωματικά, μέσω της διερευνητικής και ανακαλυπτικής μάθησης, να συνθέτουν μια
εργασία.
 Να οικοδομήσουν μόνοι τους τη γνώση με τον εκπαιδευτικό δίπλα τους όχι ως αυθεντία αλλά ως
εμψυχωτή-καθοδηγητή.
 Να εκτιμήσουν μέσα από τη συνεργατική εμπειρία τα οφέλη της ομαδοσυνεργατικής μάθησης και
να αναπτύξουν πνεύμα υπευθυνότητας που θα τους χαρακτηρίζει τόσο στη σχολική όσο και στην
εξωσχολική ζωή.
 Να σέβονται και να εκτιμούν τις απόψεις των άλλων αλλά και να τις αμφισβητούν με δημοκρατικό
τρόπο διατυπώνοντας τα επιχειρήματά τους .
 Να μάθουν να ασκούνται σε δραστηριότητες αυτοαξιολόγησης και ετεροαξιολόγησης,
αξιοποιώντας τις επισημάνσεις της ομάδας τους, των άλλων ομάδων και του εκπαιδευτικού.
 Να είναι πρόθυμοι να αναστοχάζονται πάνω στα δικά τους κείμενα, να επαναπροσδιορίζουν τις
επιλογές τους και να τα βελτιώνουν με διορθώσεις, όπου το κρίνουν αναγκαίο.

5. 5
γ) Τεχνολογικοί στόχοι
 Να είναι σε θέση να ανταποκρίνονται αποτελεσματικά σε αυθεντικές επικοινωνιακές ανάγκες που οι Τ.Π.Ε.
δημιουργούν ασκούμενοι σε δεξιότητες ψηφιακού γραμματισμού.
 Να αναπτύξουν δεξιότητες αποτελεσματικής αναζήτησης στο Διαδίκτυο με τη χρήση των φυλλομετρητών.
 Να αναπτύξουν κριτική στάση και δεξιότητες επιλογής, αξιολόγησης και κριτικής επεξεργασίας απέναντι
στην πληθώρα πληροφοριών του διαδικτύου.
 Να ασκηθούν στη χρήση του επεξεργαστή κειμένου (Word) για την ενίσχυση δεξιοτήτων παραγωγής
γραπτού λόγου.
 Να αναπτύξουν ικανότητα αναζήτησης γλωσσικού υλικού σε βάσεις γλωσσικών δεδομένων (π.χ. σώματα
κειμένων, ηλεκτρονικά λεξικά).
 Να ασκηθούν στη χρήση του Λογισμικού παρουσιάσεων (Power Point) και να καλλιεργήσουν δεξιότητες στη
δημιουργία πολυτροπικών κειμένων.
 Να ασκηθούν στη χρήση ελεύθερων ανοιχτών λογισμικών ( Wordle, padlet)
ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ –ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ
Η συγκεκριμένη διδακτική παρέμβαση έχει ως θεωρητικό πλαίσιο σύγχρονες θεωρίες μάθησης, που προτείνουν
την υποχώρηση του δασκαλοκεντρικού μοντέλου μάθησης και προτάσσουν την ενεργητική συμμετοχή του
μαθητή στην ανακάλυψη της γνώσης. Πιο συγκεκριμένα, αξιοποιούνται οι παρακάτω θεωρίες μάθησης :
 Η διερευνητική – ανακαλυπτική - βιωματική μάθηση (Bruner), σύμφωνα με την οποία οι μαθητές
αποκτούν την ώθηση έτσι ώστε να μαθαίνουν να χειρίζονται το περιβάλλον τους ενεργητικά και να
ικανοποιούνται από αυτό έχοντας επιλύσει προβλήματα μόνοι τους. Στόχος της διερευνητικής μάθησης
σύμφωνα με τον Bruner είναι να παρακινήσει τους μαθητές να χρησιμοποιήσουν τις πληροφορίες και τις
γνώσεις που κατέχουν για να λύνουν προβλήματα.
 Η εποικοδομιστική θεωρία (Piaget) κατά την οποία οι μαθητές αποκτούν νέες γνώσεις, δομημένες πάνω
στις ήδη υπάρχουσες, βασιζόμενοι σε προσωπικά ευρήματα. Σε αυτό βοηθάει η χρήση του διαδικτύου, που θα
αποτελέσει γόνιμο περιβάλλον εύρεσης πληροφοριών τις οποίες οι μαθητές καλούνται να αξιοποιήσουν
δημιουργικά.
 Η κοινωνικοπολιτισμική προσέγγιση της μάθησης (Vygotsky), σύμφωνα με την οποία οι μαθητές
κατακτούν τη γνώση μέσα από τη μεταξύ τους αλληλεπίδραση.
ΣΥΣΧΕΤΙΣΜΟΣ ΜΕ ΤΟ ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
Η επιλογή του θέματος αντλήθηκε από το Δ΄ μέρος (Δραστηριότητες παραγωγής λόγου της 7ης ενότητας
του σχολικού βιβλίου «Νεοελληνική Γλώσσα» της Γ΄ Γυμνασίου και ανταποκρίνεται στους στόχους του ΑΠΣ
βιβλίο εκπαιδευτικού σελ. 85-90). Άλλωστε, η εργασία των μαθητών σε ομάδες και η μελέτη έργων τέχνης
με κοινό θεματικό άξονα τους υποδεικνύεται και από τη συγγραφική ομάδα του παραπάνω βιβλίου (σελ.89)
ΛΕΠΤΟΜΕΡΗΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ

6. 6
ΜΕΘΟΔΟΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ
I. Ομαδοσυνεργατική μέθοδος διδασκαλίας, μέσω της οποίας οι μαθητές:
 συνεργάζονται προκειμένου να συγκεντρώσουν πληροφορίες, να τις επεξεργαστούν, να τις
μοιραστούν με τους συμμαθητές τους και να οικοδομήσουν νέα γνώση.
 ανταλλάσσουν απόψεις και επαναδιαμορφώνουν τις αντιλήψεις τους.
 αναλαμβάνουν ρόλους που αναδεικνύουν τις δυνατότητες και τα ταλέντα τους.
 καλλιεργούν την έννοια της ευθύνης για την παραγωγή συλλογικού αποτελέσματος αλλά και την
αξιολογική ικανότητά τους μέσα από διαδικασίες αυτοαξιολόγησης και ετεροαξιολόγησης.
II. Η συνεργατική μάθηση με την υποστήριξη υπολογιστή (CSCL)
Είναι ένα από τα πιο σημαντικά ερευνητικά παραδείγματα αφοσιωμένο στη βελτίωση της
διδασκαλίας και της μάθησης με τη βοήθεια σύγχρονων τεχνολογιών πληροφορίας και επικοινωνίας
(Dillenbourg, 1999). Η Συνεργατική Μάθηση Με Υποστήριξη Υπολογιστή φαίνεται ότι:
 ενισχύει την ανάπτυξη μεταγνωστικών δεξιοτήτων,
 προάγει την οικοδόμηση συνεργατικής γνώσης και την ανάπτυξη δεξιοτήτων επιστημονικής
διερεύνησης (Hakkarainen, 2003),
 ευνοεί την ανάπτυξη σύνθετης σκέψης (Hoadley & Linn, 2000).
III. Η μαθησιακή στρατηγική Καταιγισμός ιδεών (Brain storming). Η συγκεκριμένη στρατηγική
περιλαμβάνει:
1η Φάση: Καταιγισμός ιδεών στα πλαίσια των ομάδων
 Ανακοίνωση του ερωτήματος από τον εκπαιδευτικό.
 Καθορισμός των επιμέρους ομάδων.
 Καταιγισμός ιδεών.
 Καταγραφή επιμέρους ιδεών- απαντήσεων.
 Τελική εξέταση και διευκρίνιση των επιμέρους ιδεών
2η Φάση: Συζήτηση στο πλαίσιο της τάξης
 Παρουσίαση των ιδεών από τις επιμέρους ομάδες σε όλη την τάξη.
 Κοινή συζήτηση
Η μαθησιακή στρατηγική του καταιγισμού ιδεών παρέχει τα εξής πλεονεκτήματα:
 Εφαρμογή σε μαθησιακές ομάδες εκπαιδευόμενων με ελάχιστη ή καθόλου πείρα σε
περιβάλλοντα συνεργατικής μάθησης.
 Ενθάρρυνση των εκπαιδευόμενων να ρισκάρουν να μοιράζονται τις ιδέες τους με
άλλους.
 Εστίαση της προσοχής των μαθητών στη διερεύνηση ενός συγκεκριμένου θέματος
 Αποδοχή και σεβασμός των εκπαιδευόμενων όσον αφορά τις ατομικές τους
διαφορές.
 Ανάπτυξη κοινωνικών-συνεργατικών δεξιοτήτων.

7. 7
ΕΜΠΛΕΚΟΜΕΝΟΙ ΡΟΛΟΙ
 Κατά την υλοποίηση του διδακτικού σεναρίου, ο εκπαιδευτικός απομακρύνεται από την παραδοσιακή μορφή
της μετωπικής διδασκαλίας και το δασκαλοκεντρικό πρότυπο. Οργανώνει το διδακτικό υλικό, σχεδιάζει
δράσεις και τις προσαρμόζει στους διδακτικούς στόχους. Στη φάση των δραστηριοτήτων, συμβουλεύει και
ενθαρρύνει τους μαθητές να υπερβούν τις όποιες δυσκολίες αντιμετωπίζουν στη διάρκεια των εργασιών τους,
ενισχύει την αυτενέργεια και την ενεργητικότητά τους και τους ωθεί σε μια ανακαλυπτική και οικοδομιστική
πορεία μάθησης. Τέλος, συντονίζει την παρουσίαση των εργασιών και προβαίνει σε διαδικασίες αξιολόγησης
του παραγόμενου αποτελέσματος. Γενικότερα, ο ρόλος του διδάσκοντα είναι συντονιστικός, υποστηρικτικός,
εμψυχωτικός, συμβουλευτικός και καθοδηγητικός (σε φθίνουσα πορεία η καθοδήγηση).
 Οι μαθητές χωρίζονται από το διδάσκοντα σε ομάδες αλλά σε καθεμία από αυτές συμμετέχουν άτομα
κλιμακούμενης γνωστικής επίδοσης. Βέβαια, μπορούν να επιλέξουν οι ίδιοι το ρόλο που θα αναλάβουν μέσα
στην ομάδα (γραμματέας, συντονιστής, χειριστής, παρουσιαστής, διαμεσολαβητής). Στη συνέχεια, λειτουργούν
ομαδοσυνεργατικά, αναλύουν το υλικό των εργασιών τους, αξιολογούν, συνθέτουν και το παραγόμενο
αποτέλεσμα προκύπτει ως αντικείμενο διαπραγμάτευσης και ως απόρροια συζήτησης μεταξύ των μελών της
ομάδας.
ΕΡΓΑΛΕΙΑ:
 Εργαστήριο Πληροφορικής (ηλεκτρονικοί υπολογιστές)
 Φύλλα εργασίας (ηλεκτρονικά και έντυπα)
 Φυλλομετρητής διαδικτύου (internet browser)
 Λογισμικό Επεξεργασίας Κειμένου (Microsoft Word)
 Web 2.0 εργαλεία (wordle, padlet)
 Λογισμικό Παρουσιάσεων (PowerPoint)
 Σχολικό εγχειρίδιο (Νεοελληνική Γλώσσα Γ΄ Γυμνασίου)
 Βιντεοπροβολέας
 Εκτυπωτής

8. 8
ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΗΣ ΤΑΞΗΣ
Οι μαθητές, με τις υποδείξεις του εκπαιδευτικού, χωρίζονται σε 6 ομάδες των 4-5 ατόμων, με ανομοιογένεια ως
προς τις μαθητικές τους επιδόσεις. Ο μοναδικός περιορισμός είναι να υπάρχει ένα τουλάχιστον μέλος σε κάθε
ομάδα με εμπειρία στο χειρισμό του ηλεκτρονικού υπολογιστή και σχετική άνεση στα προγράμματα
επεξεργασίας κειμένου (Word) και προβολής παρουσίασης (PowerPoint).
Στη φάση αυτή ο διδάσκων ζητά από τους μαθητές, χωρίς ο ίδιος να παρεμβαίνει, να αναλάβουν ρόλους στo
πλαίσιo της ομάδας τους, οι οποίοι θα μπορούν να εναλλάσσονται κατόπιν καλής συνεννόησης και κατά το
δυνατόν στις διαφορετικές φάσεις διεξαγωγής της εργασίας τους στο εργαστήριο πληροφορικής. Οι ρόλοι αυτοί
μπορεί να κατηγοριοποιηθούν ως εξής:
α) Χειριστής του ηλεκτρονικού υπολογιστή.
β) Αναγνώστης - συντονιστής – εμψυχωτής της διαδικασίας που ενθαρρύνει και κρατά το ενδιαφέρον των
μελών της ομάδας στο θέμα που επεξεργάζονται, μεριμνώντας και για την τήρηση του χρονοδιαγράμματος
υλοποίησης των δράσεων της ομάδας.
γ) Γραμματέας-πρακτικογράφος της ομάδας που αναλαμβάνει να κρατά σημειώσεις, να συνδυάζει και να
συνθέτει με τη βοήθεια και των υπολοίπων μελών.
δ) Παρουσιαστής των αποτελεσμάτων της διερευνητικής μαθησιακής διαδικασίας της ομάδας στην
ολομέλεια.
ε) Διαμεσολαβητής, ρόλος του οποίου είναι μα μεταφέρει στον εκπαιδευτικό τα όποια προβλήματα
ανακύπτουν κατά τη διάρκεια των εργασιών στο σχολικό εργαστήριο.
ΠΟΡΕΙΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ
Α΄ Φάση : 1 διδακτική ώρα στο εργαστήριο πληροφορικής.
 Χωρισμός των μαθητών σε ομάδες και ανάληψη ρόλων.
 Ενημέρωση μαθητών: ανακοινώνεται ο διαφορετικός τρόπος διδασκαλίας που θα ακολουθηθεί με τη χρήση
των ΤΠΕ και οι στόχοι της. Δίνονται οι απαραίτητες διευκρινίσεις για την οργάνωση και το περιεχόμενο της
διδακτικής πρότασης και παρουσιάζεται συνοπτικά ο χρόνος, ο χώρος και η μέθοδος υλοποίησής της.
Τονίζεται στους μαθητές ο καθοριστικός τους ρόλος στην πραγματοποίηση της πρότασης αυτής, καθώς και το
ότι, κατά τη διάρκεια της εργασίας σε ομάδες, κάθε μέλος έχει την ευθύνη:
- Να συνεισφέρει στη διεκπεραίωση της εργασίας που έχει ανατεθεί στην ομάδα.
- Να ακούει προσεκτικά τις απόψεις των υπόλοιπων μελών.
- Να διατυπώνει τις απόψεις του με επιχειρήματα.
 Τονίζεται η ιδιαίτερη σημασία της συμμετοχής τους σε αυτή τη διδακτική προσέγγιση με παράλληλα κίνητρα
όπως η δημόσια ανάρτηση σε ιστότοπους.
 Διευκρινίζεται ο συντονιστικός και υποστηρικτικός ρόλος του διδάσκοντος σε όλη της διάρκεια υλοποίησης
της διδακτικής πρότασης. Δεν πρόκειται να μεταβιβάσει τη γνώση στους μαθητές, αλλά θα έχει έναν
συντονιστικό – συμβουλευτικό – εμψυχωτικό - διακριτικό ρόλο ώστε οι μαθητές να οικοδομήσουν τη γνώση
στην ουσία αυτενεργώντας.

9. 9
 Γνωστοποιούνται τα κριτήρια αξιολόγησης της συμβολής κάθε μέλους αλλά και κάθε ομάδας σε όλες τις
φάσεις της διαδικασίας και κυρίως κατά την τελική φάση.
(Σημείωση: για εξοικονόμηση χρόνου προτείνεται εναλλακτικά αυτό το μέρος της A΄ φάσης που μόλις
περιγράφτηκε να παρουσιαστεί στη σχολική αίθουσα σε προηγούμενη ώρα και πριν την έναρξη εφαρμογής του
σεναρίου).
Αφόρμηση:
 ο διδάσκων με τη βοήθεια του βιντεοπροβολέα παρουσιάζει στην ολομέλεια της τάξης αρχικά ένα
powerpoint με 25 διαφάνειες που περιέχουν φωτογραφίες έργων τέχνης (2-3 δείγματα από το κάθε είδος
τέχνης). Τα έργα δεν προβάλλονται ομαδοποιημένα αλλά με τυχαία παρουσίαση. Στις εικόνες δεν υπάρχουν
λεζάντες, ούτε γίνεται σχολιασμός κατά την παρουσίαση.
 Μετά την προβολή της παρουσίασης οι ομάδες επεξεργάζονται ένα κοινό έντυπο φύλλο εργασίας που τους
δίνεται. Αφού καταγράψουν τις απαντήσεις τους γίνεται η παρουσίαση στην ολομέλεια της τάξης και
αναδεικνύονται τα κοινά σημεία που θα προκύψουν.
 Μέσα από αυτή την αλληλεπίδραση στο πλαίσιο της ολομέλειας όλες οι ομάδες από κοινού θα οδηγηθούν
επαγωγικά στα επιμέρους ζητήματα-ερωτήματα της διερεύνησής που θα ακολουθήσουν και τα οποία θα
αποτελέσουν και το ουσιαστικό υπόβαθρο της όλης διαδικασίας (η προσέγγιση των ζητημάτων θα γίνει μέσα
από διαφορετικές δραστηριότητες και φύλλα εργασίας που θα αναλάβει η κάθε ομάδα).
Β΄ Φάση : 2 διδακτικές ώρες στο εργαστήριο πληροφορικής.
Στο εργαστήριο πληροφορικής γίνεται επεξεργασία κατά τρόπο συνεργατικό των φύλλων εργασίας που έχει
σχεδιάσει ο διδάσκων (ένα διαφορετικό φ/ε για κάθε ομάδα μαθητών).
 Ο καθηγητής εκ των προτέρων έχει τοποθετήσει στην επιφάνεια εργασίας του Η/Υ της κάθε ομάδας ένα
φάκελο με τίτλο «Υλικό Εργασίας της Ομάδας» που περιλαμβάνει σε μορφή doc τα φύλλα εργασίας με τις
δραστηριότητες που θα υλοποιήσουν οι ομάδες καθώς και το υλικό που θα χρησιμοποιήσουν. Τα φύλλα
εργασίας έχουν κοινή δομή και περιλαμβάνουν δραστηριότητες παρόμοιες αλλά και διαφοροποιημένες ώστε
να λειτουργήσουν οι ομάδες συμπληρωματικά. Οι μαθητές αναζητούν, ερευνούν, συλλέγουν το υλικό που τους
ζητήθηκε, το επεξεργάζονται και προχωρούν στη δημιουργική του αξιοποίηση με τις οδηγίες των φύλλων
εργασίας. Μέχρι την οριστικοποίηση της τελικής μορφής των κειμένων οι μαθητές έχουν τη δυνατότητα
παραγωγής, διόρθωσης και αποθήκευσης πολλαπλών δοκιμών, συνειδητοποιώντας έτσι το δυναμικό
χαρακτήρα της παραγωγής ψηφιακού λόγου.
 Στο τέλος της 2ης διδακτικής ώρας δίνεται στους μαθητές να συμπληρώσουν το φύλλο αυτοαξιολόγησης
προκειμένου να βελτιώσουν τη συνεργασία τους αν διαπιστωθεί από τους ίδιους η ύπαρξη αδυναμιών.
Γ΄ Φάση (2 ώρες στο εργαστήριο πληροφορικής)
 Την επόμενη διδακτική ώρα παρουσιάζονται τα αποτελέσματα των εργασιών από τον εκπρόσωπο της κάθε
ομάδας στην ολομέλεια της τάξης. Ακολουθεί κριτική, σχολιασμός και διάλογος και εξάγονται συμπεράσματα

10. 10
σχετικά με την τέχνη και τη σύνδεση της με τη ζωή και πτυχές αυτής όπως ο έρωτας (κοινό αντικείμενο στις
δραστηριότητες όλων των ομάδων).
Στη συνέχεια ο διδάσκων προτείνει στους μαθητές να χρησιμοποιήσουν την εφαρμογή wordle και να συνθέσουν
σε ένα συννεφόλεξο τις εντυπώσεις τους καταγράφοντας τις λέξεις που αποδελτίωσαν/ χρησιμοποίησαν (στο
λεξιλόγιο της 7ης ενότητας) από την ανάλυση του θέματος «ΤΕΧΝΗ». Στην ηλεκτρονική διεύθυνση
www.wordle.net/ μέσω της επιλογής create και στο πλαίσιο paste in a bunch of text τοποθετούν τις λέξεις που
κατέγραψαν . Στη συνέχεια κλικάρουν στο Go και οι λέξεις που επαναλαμβάνονται πιο συχνά διακρίνονται ως
πιο μεγάλες και έντονες από τις άλλες. Μπορούν να μορφοποιήσουν το αποτέλεσμα αλλάζοντας τη
γραμματοσειρά (Font), την κατεύθυνση του κειμένου (Layout) και τα χρώματα (Colour). Έπειτα, εισάγουν το
Wordle, πατώντας στο πληκτρολόγιό τους το κουμπί PrintScreen και μετά επικόλληση σε ένα έγγραφο Word.
 Στο τέλος της Γ΄ φάσης η κάθε ομάδα συμπληρώνει το φύλλο ετεροαξιολόγησης που διανέμεται από
το διδάσκοντα.

11. 11
ΦΥΛΛΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Φύλλο εργασίας ( Κοινό για όλες τις ομάδες)
Στοχευμένες ερωτήσεις/ παρατήρησης του powerpoint
1. Έχοντας παρακολουθήσει στην προβολή παρουσίασης powerpoint ποικίλες εικόνες σας
προτείνεται να τις ταξινομήστε με όποιον όποιον τρόπο πιστεύετε ότι μπορούν να ομαδοποιηθούν.
Ποιο σκεπτικό σας οδήγησε σε αυτή την ταξινόμηση;
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
2. Προτείνετε μια λεζάντα για πέντε έργα από αυτά που είδατε (όποια θέλετε εσείς).
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………….............................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
3. Υπάρχει κάτι που να «συνδέει» κατά κάποιο τρόπο όλα αυτά τα έργα που είδατε;
Αν ναι, τότε τι είναι αυτό; (θα μπορούσε δηλαδή να χρησιμοποιηθεί ένας τίτλος για όλα;)
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
4. Σημειώστε τα ερωτήματα που θα προκύψουν από τη συζήτηση στην τάξη μετά την παρουσίαση των
παραπάνω δραστηριοτήτων:
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………...................
..........................................................................................................................................………….…………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

12. 12
1Η ΟΜΑΔΑ
ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
1. Μεταβείτε στην ιστοσελίδα Πύλη για τη Ελληνική Γλώσσα (με ctrl + κλικ) μέσω της ηλεκτρονικής
διεύθυνσης http://www.greek-language.gr/greekLang/index.html . Επιλέγετε: Νέα Ελληνική  Εργαλεία
 Ηλεκτρονικά Λεξικά  Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής (Τριανταφυλλίδη)  Γράψτε στη μπάρα
αναζήτησης %τέχνη%. Διαβάστε τις σύνθετες λέξεις που θα εμφανιστούν και συγκεντρώστε στο «καλάθι»,
πάνω δεξιά, δέκα από αυτές, εκ των οποίων οι πέντε να είναι λόγιες λέξεις και οι άλλες πέντε λαϊκές.
Μεταφέρετε τις λέξεις σε έναν πίνακα με δύο στήλες σε έγγραφο του Word, αφού δημιουργήσετε νέο
φάκελο για τις εργασίες σας στο συγκεκριμένο υπολογιστή του σχολικού εργαστηρίου.
(Φάκελος Εργασιών Φ/Ε)
2. Στην επιφάνεια εργασίας του υπολογιστή σας και στο φάκελο με τον αριθμό της ομάδας σας υπάρχει αρχείο
με τον τίτλο «Αγγεία-Γλυπτά-Τοιχογραφίες». Παρατηρήστε τα έργα προσεκτικά. Με βάση τον τίτλο του κάθε
έργου που σας δίνεται αναζητήστε μέσω της μηχανής αναζήτησης http://www.google.com :
- το δημιουργό του
- την εποχή δημιουργίας του έργου
- σε ποιο μουσείο εκτίθεται, ελληνικό ή ξένο.
Ανταλλάξτε τις απόψεις σας ως μέλη της ομάδας κρατώντας τις απαραίτητες σημειώσεις σχετικά με τα έργα
που είδατε (αισθητική, θεματολογία και ό,τι άλλο κρίνετε εσείς ως σημαντικό).
 Ετοιμάστε μια παρουσίαση powerpoint με τα έργα γράφοντας μια δική σας λεζάντα για το καθένα σχετική
με το περιεχόμενό του. Αποθηκεύστε στο Φ/Ε
3. Μετά από τις εργασίες που εκπονήσατε δώστε ένα όνομα στην Ομάδα σας που να σας αντιπροσωπεύει.

13. 13
2Η
ΟΜΑΔΑ
ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
1. Μεταβείτε στην ιστοσελίδα http://el.wiktionary.org/wiki/τέχνη (με ctrl + κλικ) και αναζητήστε την
ετυμολογία της λέξης τέχνη.
Στη συνέχεια μεταφερθείτε στην ιστοσελίδα http://el.wikipedia.org/wiki/τέχνη και αφού διαβάσετε
προσεκτικά τον ορισμό για την τέχνη, προσπαθήστε να συνδέσετε τη σημασία του όρου με την ετυμολογία
που βρήκατε στην προηγούμενη ιστοσελίδα.
2. Μεταφέρετε τον ορισμό και την απάντησή σας (σύντομη) σε ένα αρχείο Word, αφού δημιουργήσετε νέο
φάκελο για τις εργασίες σας στο συγκεκριμένο υπολογιστή του σχολικού εργαστηρίου.
(Φάκελος Εργασιών Φ/Ε)
2. Μεταβείτε στην ιστοσελίδα Πύλη για τη ελληνική γλώσσα :
http://www.greek-language.gr/greekLang/index.html Αρχική σελίδα  ΝΕΕΣ ΠΡΟΣΘΗΚΕΣ  Ψηφίδες 
Ανεμόσκαλα (συμφραστικοί πίνακες για μείζονες Έλληνες ποιητές)  επιλέγετε : Γ. Σεφέρης  γράφετε τη
λέξη αγάπη στην μπάρα αναζήτησης.
Στη συνέχεια με τον ίδιο τρόπο επιλέγετε Δ. Σολωμός  γράφετε τη λέξη έρωτας στην μπάρα αναζήτησης.
Μετρήστε πόσες φορές εμφανίζονται οι ζητούμενες λέξεις στο Συμφραστικό Πίνακα για τους σπουδαίους
ποιητές μας. Καταγράψτε τα αποτελέσματα και στη συνέχεια αφού διαβάσετε τους στίχους των ποιημάτων
ανταλλάξτε τις απόψεις σας ως μέλη της ομάδας σχετικά με το περιεχόμενό τους (πως αντιλαμβάνονται οι
ποιητές τον έρωτα ή την αγάπη, αισιόδοξη ή απαισιόδοξη στάση και ό,τι θεωρείτε εσείς σημαντικό).
Τέλος να επιλέξει ο καθένας σας το στίχο που τον εντυπωσίασε περισσότερο. Αντιγράψτε τους και
δημιουργήστε ένα κολάζ με τους στίχους των ποιητών. (Φ/Ε)
3. Μετά από τις εργασίες που εκπονήσατε δώστε ένα όνομα στην Ομάδα σας που να σας αντιπροσωπεύει.

14. 14
3Η
ΟΜΑΔΑ
ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
1. Μεταφερθείτε στην ηλεκτρονική εφημερίδα μέσω της ιστοσελίδας που σας δίνεται.
http://www.enet.gr/?i=news.el.article&id=396046 Διαβάστε το άρθρο που έχει αναρτηθεί σχετικά με
την τέχνη. Αφού συζητήσετε μεταξύ σας (κρατώντας τις απαραίτητες σημειώσεις) να απαντήσετε τα
παρακάτω θέματα (μία παράγραφος 7-8 σειρών για κάθε ζήτημα):
α. Τι είναι αυτό που επιδιώκει η τέχνη σύμφωνα με το συγγραφέα του άρθρου;
β. Ποια σημεία του κειμένου απαντούν κατά κάποιο τρόπο στον προβληματισμό που προέκυψε στην
τάξη κατά την πρώτη ώρα του μαθήματος σχετικά με το αν η Τέχνη συμπορεύεται ή όχι με τη ζωή;
γ. Εντοπίστε στοιχεία που επιβεβαιώνουν το επικοινωνιακό πλαίσιο του κειμένου.
Οι απαντήσεις σας να δοθούν σε ένα έγγραφο word  Φ/Ε
2. Μεταφερθείτε στην ηλεκτρονική διεύθυνση (Ηλεκτρονικό Περιοδικό για την ποίηση)
http://www.poema.gr/print.php?id=132&eidos=dokimio Διαβάστε την 1η
παράγραφο του δοκιμίου
και αντιγράψτε το στο έγγραφο της προηγούμενης δραστηριότητας  Διαβάστε έπειτα την
υποσημείωση «Ακρόαση» στο τέλος του δοκιμίου και αναζητήστε το τραγούδι στην διεύθυνση
https://www.youtube.com/?hl=el&gl=GR Αναζητήστε τους στίχους του τραγουδιού στη συγκεκριμένη
διάλεκτο αλλά και στην ελληνική γλώσσα.  copy-paste σε έγγραφο Word. Κάντε μια σύγκριση στις
δύο γλώσσες. Τι παρατηρείτε;
(σημειώστε τη διεύθυνση στο φάκελο εργασιών, ώστε να ακούσει το τραγούδι η ολομέλεια της τάξης).
 Έχοντας μπροστά σας τα λόγια του τραγουδιού και στις δύο εκδοχές αναζητήστε τους στίχους που
υμνούν τον έρωτα και την αγάπη. Στη συνέχεια αφού αντιγράψετε στίχους ή και λέξεις που διαλέξατε
να δημιουργήσετε ένα μια ηλεκτρονική αφίσα που θα αναρτηθεί και στο blog του σχολείου σας
(https://el.padlet.com/ ) Φ/Ε
3. Μετά από τις εργασίες που εκπονήσατε δώστε ένα όνομα στην Ομάδα σας που να σας
αντιπροσωπεύει.

15. 15
4Η
ΟΜΑΔΑ
ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
1. Μεταβείτε στην ιστοσελίδα lexigram (με ctrl + κλικ ή ) μέσω της ηλεκτρονικής
διεύθυνσης http://www.lexigram.gr/lex/arch/#Hist0
Πληκτρολογήστε στην μπάρα αναζήτησης τη λέξη «τέχνη» και στη συνέχεια κάνετε κλικ στις ενδείξεις
«Συνώνυμα» και «Ομόρριζα».
 Συγκεντρώστε τις λέξεις που προέκυψαν σε έναν πίνακα με δύο στήλες που θα δημιουργήσετε σε
έγγραφο Word, αφού δημιουργήσετε νέο φάκελο για τις εργασίες σας στο συγκεκριμένο υπολογιστή
του σχολικού εργαστηρίου (Φάκελος Εργασιών Φ/Ε)
_____________________________________________________________________________________
2. Μεταφερθείτε στη συνέχεια στην ιστοσελίδα όπου υπάρχει το έργο Ρωμαίος και Ιουλιέτα του Σαίξπηρ
http://el.wikisource.org/wiki/%CE%A1%CF%89%CE%BC%CE%B1%CE%AF%CE%BF%CF%82%CE%BA%
CE%B1%CE%B9_%CE%99%CE%BF%CF%85%CE%BB%CE%B9%CE%AD%CF%84%CE%B1/%CE%92
και διαβάστε το απόσπασμα διαλόγου: Πράξη β΄/ Σκηνή β΄: Ο κήπος του Καπουλέτου (εισέρχεται ο Ρωμαίος)
copy-paste έγγραφο word. Στη συνέχεια στο ίδιο έγγραφο προσπαθήστε να ξαναγράψετε το κείμενο
μετατρέποντας όμως το λόγο από ποιητικό σε πεζό με μορφή αφήγησης (80-100 λέξεις).
 Επισκεφτείτε την ιστοσελίδα του Εθνικού Θεάτρου http://www.n-t.gr/el/archive/ και συλλέξτε φωτογραφικό
υλικό από παραστάσεις του παραπάνω θεατρικού έργου. Δημιουργήστε μια διαφημιστική αφίσα-κολάζ με
κάποιες από αυτές (πολλά δείγματα διαφημίσεων υπάρχουν και στο σχολικό σας βιβλίο) για μια υποθετική
εκδήλωση που θα γίνει στο σχολείο σας. Θέμα της εκδήλωσης θα είναι η «Η αγάπη…πάει θέατρο!!!»
(https://el.padlet.com/) Φ/Ε
3. Μετά από τις εργασίες που εκπονήσατε δώστε ένα όνομα στην Ομάδα σας που να σας αντιπροσωπεύει.

16. 16
5Η
ΟΜΑΔΑ
ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
1. Μεταβείτε στην ιστοσελίδα Πύλη για τη ελληνική γλώσσα (με ctrl + κλικ) στην ηλεκτρονική διεύθυνση
http://www.greek-language.gr/greekLang/index.html
Επιλέγετε: Νέα Ελληνική  Εργαλεία  Ηλεκτρονικά Λεξικά  Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής
(Τριανταφυλλίδη). Στη συνέχεια γράψτε στη μπάρα αναζήτησης τη λέξη τέχνη: μελετήστε τις σημασίες
του όρου και τα παραδείγματα που δίνονται. Μελετήστε τα παράγωγα του όρου τέχνη που δίνονται στην
ίδια σελίδα και τα παραδείγματά τους.
 Σκεφτείτε και καταγράψτε περισσότερα παράγωγα και ένα παράδειγμα για το καθένα σε ένα έγγραφο
Word, αφού δημιουργήσετε νέο φάκελο για τις εργασίες σας στο συγκεκριμένο υπολογιστή του σχολικού
εργαστηρίου (Φάκελος Εργασιών Φ/Ε).
2. Επισκεφτείτε την ιστοσελίδα με θέμα τον κινηματογράφο http://cine.gr/film.asp?id=450&page=4
Διαβάστε όσα αναφέρονται για τη συγκεκριμένη κινηματογραφική ταινία και απαντήστε στα εξής
ερωτήματα:
- Ποια είναι η θέση του συντάκτη του κειμένου απέναντι στην ταινία;
- Ποια σημεία/πτυχές της ταινίας σχολιάζει;
- Τι είδους κείμενο αποτελεί αυτό που διαβάσατε;
Γράψτε την κοινή σας απάντηση σας σε ένα κείμενο word.
Παρακολουθήστε στο σπίτι την ταινία και γράψτε τις εντυπώσεις σε μια παράγραφο 60-70 λέξεων.
Ανταλλάξτε τις απόψεις σας στην τάξη.
3. Μετά από τις εργασίες που εκπονήσατε δώστε ένα όνομα στην Ομάδα σας που να σας αντιπροσωπεύει.

17. 17
6Η
ΟΜΑΔΑ
ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
1. Μεταβείτε στην ιστοσελίδα Γνωμικολογικόν (με ctrl + κλικ )στην ηλεκτρονική διεύθυνση
http://www.gnomikologikon.gr/  Αναζήτηση  πληκτρολογήστε τη λέξη «τέχνη». Αφού ανατρέξετε για
λίγη ώρα τις σελίδες διαλέξτε ομόφωνα με τα μέλη της ομάδας σας τέσσερα γνωμικά από τα οποία τα δύο
θα έχουν κυριολεκτική χρήση της γλώσσας και τα άλλα δύο μεταφορική.
 Να μεταφέρετε τα γνωμικά σε έναν πίνακα με δύο στήλες σε έγγραφο word, αφού δημιουργήσετε νέο
φάκελο για τις εργασίες σας στο συγκεκριμένο υπολογιστή του σχολικού εργαστηρίου (Φάκελος Εργασιών
Φ/Ε).
____________________________________________________________________________________
2. Στο φάκελο με τον αριθμό της ομάδας σας (στην επιφάνεια εργασίας του υπολογιστή σας) υπάρχει ένα
έγγραφο με τίτλο «Η ιστορία της Ζωγραφικής». Εντοπίστε στο ίδιο κείμενο τις θερμές λέξεις και
αναζητήστε πληροφορίες για τα συγκεκριμένα ρεύματα στη ζωγραφική. Σημειώστε τα βασικά
χαρακτηριστικά του ρεύματος που αναζητήσατε και τους βασικούς εκπροσώπους τους. Δημιουργήστε με
τα έργα που θα βρείτε στο ίδιο αρχείο μια προβολή παρουσίασης powerpoint (σύντομος σχολιασμός για
κάθε έργο με ό,τι εσείς κρίνετε απαραίτητο).
 Ανταλλάξτε τις απόψεις σας ως μέλη της ομάδας κρατώντας τις απαραίτητες σημειώσεις σχετικά με τα
έργα που είδατε (αισθητική, θεματολογία και ό,τι άλλο κρίνετε εσείς ως σημαντικό).
3. Μετά από τις εργασίες που εκπονήσατε δώστε ένα όνομα στην Ομάδα σας που να σας αντιπροσωπεύει.

18. 18
Η αξιολόγηση είναι διαμορφωτική και τελική. Φορείς της αξιολόγησης είναι τόσο ο εκπαιδευτικός όσο και οι
μαθητές.
Ο διδάσκων σε όλη τη διάρκεια της υλοποίησης αυτού του σεναρίου λειτουργεί ως συντονιστής,
διαμεσολαβητής, παρατηρητής. Παρατηρεί, καταγράφει, αξιολογεί στάσεις, συμπεριφορές και δεξιότητες των
μαθητών του, σε επίπεδο ατομικό αλλά και σε επίπεδο ομάδας, παρεμβαίνοντας διορθωτικά, όπου χρειάζεται.
Αξιολογεί τη δουλειά τους σε κάθε φάση της μέχρι το τελικό αποτέλεσμα. Η αξιολόγηση γίνεται με
συγκεκριμένα κριτήρια (αναγνωστικές, συγγραφικές, επικοινωνιακές, συνεργατικές, τεχνολογικές δεξιότητες)
για τα οποία έχει γίνει συζήτηση με τους μαθητές εκ των προτέρων.
Η αξιολόγηση της προσπάθειας των μαθητών τόσο κατά τη διάρκεια της εργασίας τους όσο και μετά το τέλος
της, καταγράφεται σε ειδικά διαμορφωμένα φύλλα αξιολόγησης, με τα οποία οι μαθητές αυτοαξιολογούνται
ως ομάδες (διαμορφωτική φάση- τέλος 2ης
ώρας) και στη συνέχεια αξιολογούν το αποτέλεσμα της εργασίας
των άλλων (τελική φάση- 5η
ώρα). Τα φύλλα αξιολόγησης παρατίθενται παρακάτω.
ΦΥΛΛΟ ΑΥΤΟΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΟΜΑΔΑΣ
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ
ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΔΙΑΒΑΘΜΙΣΗ
ΜΕΤΡΙΑ
ΔΙΑΒΑΘΜΙΣΗ
ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΤΙΚΑ
ΔΙΑΒΑΘΜΙΣΗ
ΠΟΛΥ ΚΑΛΑ
Συνεργασία και επικοινωνία των
μελών της ομάδας σας.
Αρτιότητα και πληρότητα των
εργασιών ως προς το
περιεχόμενο, την έκφραση και τη
δομή.
Αξιοποίηση από την ομάδα
επαρκώς των δυνατοτήτων του
ηλεκτρονικού περιβάλλοντος
εργασίας
Προβλεπόμενος χρόνος
Δυσκολίες κατά την υλοποίηση

19. 19
ΦΥΛΛΟ ΕΤΕΡΟΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΟΜΑΔΩΝ
ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΔΙΑΒΑΘΜΙΣΗ
ΜΕΤΡΙΑ
ΔΙΑΒΑΘΜΙΣΗ
ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΤΙΚΑ
ΔΙΑΒΑΘΜΙΣΗ
ΠΟΛΥ ΚΑΛΑ
Συγκέντρωση πληροφοριών,
οργάνωση,
παρουσίαση δεδομένων
Επικοινωνιακές δεξιότητες
γραπτού
και
προφορικού λόγου
Δημιουργικότητα:
(φαντασία,
διαίσθηση,
πρωτοτυπία)
Αλληλεπίδραση-
συνεργατικότητα
Αυτενέργεια των μελών της
ομάδας
Αξιοποίηση χρόνου

20. 20
ΚΡΙΤΙΚΗ
Οι ακόλουθες διαπιστώσεις προήλθαν από την εφαρμογή του σεναρίου. Οι μαθητές αντέδρασαν με
ενθουσιασμό και περιέργεια στην πρόταση για μια διαφορετική εκδοχή στη διδασκαλία του συγκεκριμένου
μαθήματος. Ειδικότερα, το γεγονός ότι θα αναλάμβαναν οι ίδιοι πρωτοβουλία στη διεξαγωγή της
διδασκαλίας φάνηκε να τους κεντρίζει περισσότερο το ενδιαφέρον καθώς και το ότι θα μεταφέρονταν στο
εργαστήριο πληροφορικής.
Κατά την εξέλιξη της διαδικασίας οι προσδοκίες των μαθητών επιβεβαιώθηκαν σε μεγάλο βαθμό.
Ανταποκρίθηκαν εύκολα στις δραστηριότητες των φύλλων εργασίας και έδειξαν να απολαμβάνουν το ρόλο
που είχαν αναλάβει μέσα στην ομάδα τους. Ακόμα και οι πιο διστακτικοί και εσωστρεφείς μαθητές ή άλλοι
μαθητές με πολύ χαμηλή επίδοση στη βαθμολογία του συγκεκριμένου μαθήματος συμμετείχαν ενεργά
διατυπώνοντας εύστοχες παρατηρήσεις, ακόμη και διορθώσεις. Το πλέον σημαντικό είναι ότι εκδήλωναν
κάποιες φορές απερίφραστα τον ενθουσιασμό τους για αυτό τον τρόπο διδασκαλίας.
Ωστόσο, διαπιστώθηκαν σημαντικές αποκλίσεις αναφορικά με την ικανότητα των μαθητών στη χρήση του
ηλεκτρονικού υπολογιστή και των ψηφιακών εργαλείων. Η σχέση των μαθητών με το διαδίκτυο περιορίζεται
κυρίως στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ενώ το διαθέσιμο e-mail για τους περισσότερους είναι εκείνο των
γονιών τους. Πολλοί από τους μαθητές δεν έχουν καν τη δυνατότητα πρόσβασης στο διαδίκτυο από το σπίτι
τους, καθώς προέρχονται από οικογένειες με σοβαρά οικονομικά προβλήματα ή οικογένειες μεταναστών.
Το σημαντικότερο από τα προβλήματα που προέκυψαν κατά τη διάρκεια των ωρών στο εργαστήριο
πληροφορικής είχε να κάνει με τη χρήση των υπερσυνδέσεων καθώς η σύνδεση στο διαδίκτυο λόγω της
ταυτόχρονης χρήσης υπήρξε κακή σε πολλές από τις ομάδες. Αυτό δημιούργησε καθυστερήσεις και άγχος
στους μαθητές.
Επιπλέον ο πολύ περιορισμένος χώρος του συγκεκριμένου εργαστηρίου δημιούργησε προβλήματα: ενέτεινε
το «διδακτικό θόρυβο» που ούτως ή άλλως δημιουργείται στις ομαδοσυνεργατικές δραστηριότητες. Κυρίως
όμως περιόρισε κάποιους από τους μαθητές των ομάδων να έχουν εξίσου άμεση πρόσβαση με την οθόνη του
υπολογιστή ώστε να παρακολουθούν απρόσκοπτα τις εργασίες.
ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗΣ - ΕΠΕΚΤΑΣΗΣ ΤΟΥ ΣΕΝΑΡΙΟΥ
1. Ένας επιπλέον στόχος της διδακτικής αυτής παρέμβασης, εκτός από αυτούς που έχουν ήδη
αναφερθεί είναι και η σύνδεση του σχολείου με τις συνθήκες της καθημερινότητας. Θα μπορούσαν
λοιπόν οι μαθητές έχοντας ευαισθητοποιηθεί και αυξήσει σε κάποιο βαθμό την εμπειρία τους γύρω
από το θέμα της τέχνης να δημιουργήσουν ένα δικό τους διαδικτυακό «ΧΩΡΟ ΤΕΧΝΗΣ».
Ο διδάσκων αφού δημιουργήσει ένα συνεργατικό περιβάλλον wiki και εξηγήσει τον τρόπο
λειτουργίας του θα δώσει στους μαθητές τη δυνατότητα να «εκθέτουν» εκεί τα δικά τους έργα τέχνης
(μουσική, ζωγραφική, ποίηση, φωτογραφία, διήγημα κτλ.)
Αργότερα, όταν οι μαθητές εξοικειωθούν με τη συγκεκριμένη δράση θα μπορούν να διοργανώνουν
μεγαλύτερες καλλιτεχνικές εκθέσεις σε συνεργασία με όμορα σχολεία.
2. Το σενάριο μπορεί επίσης να τροποποιηθεί σε ερευνητική εργασία project, διάρκειας ενός τριμήνου,
με μεγαλύτερη εμβάθυνση στο θέμα.

21. 21
 Αναλυτικά Προγράμματα Σπουδών Α’/θμιας & Β’/θμιας Εκπαίδευσης (ΔΕΠΠΣ-ΑΠΣ)
(http://ebooks.edu.gr/2013/newps.php). Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων (Υ.ΠΑΙ.Θ.)
 Επιμορφωτικό υλικό για την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών στα Κέντρα Στήριξης Επιμόρφωσης,
Τεύχος 1, Γενικό μέρος, Γ΄ έκδοση, αναθεωρημένη και εμπλουτισμένη(Διεύθυνση Επιμόρφωσης και
Πιστοποίησης)
 Επιμορφωτικό υλικό για την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών στα Κέντρα Στήριξης Επιμόρφωσης,
Τεύχος 3, Κλάδος ΠΕΟ2, Γ΄ έκδοση αναθεωρημένη (Διεύθυνση Επιμόρφωσης και Πιστοποίησης)
 Σχολικό Εγχειρίδιο Νεοελληνική Γλώσσα , Γ’ Γυμνασίου.
 http://www.google.com
 http://el.wikipedia.gr
 https://www.youtube.gr
 http://www.greek-language.gr/greekLang/index.html
 http://www.enet.gr/?i=news.el.article&id=396046
 http://www.poema.gr/print.php?id=132&eidos=dokimio
 http://www.lexigram.gr/lex/arch/#Hist0
 http://www.n-t.gr/el/archive/
 http://cine.gr/film.asp?id=450&page=4
 http://www.gnomikologikon.gr/
 https://el.padlet.com/
 www.wordle.net/
ΔΙΚΤΥΟΓΡΑΦΙΑ - ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

22. 22