นิทานพื้นบ้าน

1. ก

2. ขข

3. ค
คํานํา
หนังสืออานเพิ่มเติม กลุมสาระการเรียนรูภาษาไทย
ชั้นประถมศึกษาปที่ 4 ชุด นิทานพื้นบาน เรื่อง เจาหญิงนกกระจาบ
จัดทําขึ้นเพื่อเปนหนังสืออานเพิ่มเติม กลุมสาระการเรียนรูภาษาไทย
ชั้นประถมศึกษาปที่ 4 ซึ่งนักเรียนสามารถศึกษาไดดวยตนเอง ชวย
เสริมสรางทักษะการอานแกนักเรียน ตลอดจนการนําขอคิดจากเรื่อง
ไปประยุกตใชในชีวิตประจําวันตอไป
เนื้อหาของหนังสืออานเพิ่มเติมเลมนี้ คือ นิทานพื้นบาน
เรื่องเจาหญิงนกกระจาบ นอกเหนือจากเนื้อหานิทานแลว คณะ
ผูจัดทํายังระบุคําชี้แจงในการใชหนังสือ มาตรฐานการเรียนรู/
ตัวชี้วัด จุดประสงค รวมไปถึงแบบฝกหัดทายเลม เพื่อเนนย้ําความรู
ความเขาใจที่นักเรียนไดรับจากการอานหนังสือเลมนี้
คณะผูจัดทําหวังเปนอยางยิ่งวาหนังสืออานเพิ่มเติม
กลุมสาระการเรียนรูภาษาไทย ชั้นประถมศึกษาปที่ 4 ชุด นิทาน
พื้นบาน เรื่อง เจาหญิงนกกระจาบ เลมนี้ จะเปนสื่อการเรียนที่มี
ประโยชนในการเรียนรูไมมากก็นอย หากมีขอเสนอแนะประการใด
คณะผูจัดทําขอนอมรับไวดวยความยินดียิ่ง
คณะผูจัดทํา
2559

4. ๑
สารบัญ
เรื่อง หนา
คําชี้แจงในการใชหนังสืออานเพิ่มเติม ก
มาตรฐานการเรียนรู/ ตัวชี้วัด ข
จุดประสงคการเรียนรู ค
นิทานพื้นบานเรื่องเจาหญิงนกกระจาบ ๑
คําศัพทนารู ๒๗
แบบฝกหัดเสริมทักษะ ๒๙
เฉลยแบบฝกหัดเสริมทักษะ ๓๒
บรรณานุกรม ๓๓

5. ก
คําชี้แจงในการใชหนังสืออานเพิ่มเติม
หนังสืออานเพิ่มเติม กลุมสาระการเรียนรูภาษาไทย
ชั้นประถมศึกษาปที่ 4 ชุด นิทานพื้นบาน เรื่อง เจาหญิงนกกระจาบ
จัดทําขึ้น เพื่อใหนักเรียนเขาใจ แสดงความคิดเห็นตอนิทานพื้นบาน
ตลอดจนสามารถสังเคราะหขอคิดจากเรื่อง และนํามาประยุกตใชใน
ชีวิตประจําวัน ซึ่งนักเรียนควรปฏิบัติตนตามคําชี้แจงในการใช
หนังสืออานเพิ่มเติม ดังนี้
1. นักเรียนอานคําชี้แจงใหเขาใจ แลวปฏิบัติตามขั้นตอน
2. นักเรียนศึกษามาตรฐานการเรียนรู/ตัวชี้วัด
3. นักเรียนศึกษาจุดประสงคการเรียนรู
4. นักเรียนอานหนังสืออานนิทานพื้นบาน เรื่อง เจาหญิงนก
กระจาบ
5. หากนักเรียนไมเขาใจใหปรึกษาครูผูสอนทันที
6. นักเรียนทําแบบฝกหัดทายเลม
7. หามดูเฉลยกอนทําแบบฝกหัด
8. ตรวจคําตอบจากเฉลยแบบฝกหัดทายเลม
9. ไมควรขีดเขียนหรือทําเครื่องหมายใด ๆ ในหนังสืออาน
เพิ่มเติม

6. ข
มาตรฐานการเรียนรู/ ตัวชี้วัด
ท 1.1 ป. 4/2 อธิบายความหมายของคํา ประโยค และสํานวนจาก
เรื่องที่อาน
ท 1.1 ป. 4/6 สรุปความรูและขอคิดจากเรื่องที่อาน โดยระบุ
เหตุผลประกอบ
ท 1.1 ป. 4/7 อานหนังสือที่มีคุณคาตามความสนใจอยาง
สม่ําเสมอและแสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับเรื่อง
ที่อาน
ท 1.1 ป. 4/8 มีมารยาทในการอาน
ท 4.1 ป. 4/1 สะกดคําและบอกความหมายของคําในบริบทตางๆ
ท 5.1 ป. 4/1 ระบุขอคิดจากนิทานพื้นบานหรือนิทานคติธรรม
ท 5.1 ป. 4/2 อธิบายขอคิดจากการอานเพื่อนําไปใชในชีวิตจริง

7. ค
จุดประสงคการเรียนรู
1. นักเรียนอธิบายความหมายของคําศัพทจากเรื่องที่อานได
อยางถูกตอง
2. นักเรียนจับใจความสําคัญจากเรื่องที่อานจากเรื่องที่อานได
3. นักเรียนสรุปขอคิดจากเรื่องที่อานได
4. นักเรียนแสดงความคิดเห็นเรื่องที่อานได
5. นักเรียนสามารถเรียนรูไดดวยตนเอง

8. ๑๑

9. ๒
กาลครั้งหนึ่งนานมาแลว ณ ชายปาแหงหนึ่ง
มีครอบครัวนกกระจาบครอบครัวหนึ่ง มีพอ แม
และลูกเล็กๆ อีก ๔ ตัว ทํารังอาศัยอยูบนตนไม
ใหญ แมนกนั้นคอยอยูดูแลลูกออน สวนพอนกมี
หนาที่บินออกไปหาเหยื่อมาเลี้ยงลูกๆ วันหนึ่งพอ
นกบินออกไปหาอาหารไกลถึงกลางบึงใหญซึ่งมี
ดอกบัวขึ้นอยูมากมาย ทําใหพอนกเพลิดเพลินจน
ลืมเวลา ครั้นถึงตอนเย็นดอกบัวก็หุบกลีบเขาหา
กันและไดขังพอนกเอาไวขางใน ไมวาพอนกจะ
พยายามดิ้นรนอยางไรก็ไมสามารถหลุดออกมาได

10. ๓ ๓

11. ๔
ฝายแมนกและลูก ๆ รออาหารอยูดวยความ
หิวโหย บังเอิญคืนนั้นเกิดไฟไหมปา แมนกไม
สามารถพาลูกนกหนีภัยได จึงตองทิ้งลูกนกไวจน
โดนไฟครอกตายทั้งหมด สวนแมนกไดแตเกาะกิ่ง
ไมรองไหดวยความอาลัย
พอถึงเวลาเชา ดอกบัวสยายกลีบพอนกก็รีบ
บินกลับรัง ครั้นพบแตรังที่กลายเปนเถาถานก็รูสึก
ตกใจจึงรีบเขาไปหาแมนก นางนกกระจาบไดตัด
พอตอวาตอวาหาวาพอนกมัวแตไปติดพันนางนก
ตัวอื่นอยูจึงไมยอมกลับรัง แมพอนกจะพยายาม
อธิบายอยางไรนางนกกระจาบก็ไมยอมฟง นางได
ตั้งจิตอธิษฐานวาหากเกิดชาติหนา ฉันใดจะไมยอม

12. ๕
พูดกับชายคนไหนอีกเลย แลวนางนกกระจาบก็บิน
เขาสูกองไฟตายตามลูก ๆ ไป
พอนกเมื่อเจอเหตุการณเชนนี้ก็ยิ่งเสียใจมาก
ขึ้นเปนทวีคูณ อธิษฐานดวยความสัตยจริงวาถาสิ่ง
ที่ตนไดกระทําลงไปมิไดเจตนานอกใจนางนก
กระจาบ ขอใหตนเปนผูเดียวเทานั้นที่นางนก
กระจาบซึ่งไปเกิดใหมยอมพูดดวย แลวพอนกก็โผ
เขากองไฟสิ้นตามไปอีกตัวหนึ่ง

13. ๖
นางนกกระจาบไดมาเกิดใหมเปน เจาหญิง
สุวรรณเกษร พระธิดาของทาวพรหมทัต และพระ
มเหสีซึ่งมีวา โกสุมา แหงเมืองโกสัมพี พระธิดา
สุวรรณเกษรนั้นเปนผูที่มีสิริโฉมโสภาเกินกวาหญิง
ใดในโลกหลา แตเมื่อเติบโตมาจนถึงวัยครองเรือน
นางกลับไมยอมเอยปากพูดกับผูชายคนไหนทั้งสิ้น
แมแตผูเปนบิดาของตนเอง ทาวพรหมทัตรูสึกหนัก
พระทัยยิ่งนัก ถึงกับใหมีประกาศไปทั่วทุกแควน
แดนดินวา หากชายใดสามารถทําใหพระธิดายอม
พูดดวยไดก็จะใหอภิเษกสมรสกับพระธิดาสุวรรณ
เกสรทันที

14. ๗ ๗

15. ๘
บรรดากษัตริยรวมทั้งเศรษฐีจากเมืองตางๆ
ไดสงพระโอรสและทายาทของตนมาขอทดสอบ
แตไมวาจะใชวิธีไหนเจาหญิงสุวรรณเกษรก็ไมยอม
เอยปากเจรจากับเจาชายหรือทายาทหนุมของ
เศรษฐีคนใดเลยแมแตเพียงคําเดียว จนเหลา
เจาชายและพวกทายาทเศรษฐีรูสึกทอใจและ
เดินทางกลับบานเมืองของตนไปจนหมด
กลาวถึงพอนกกระจาบซึ่งไดมาเกิดใหมเปน
เจาชายสรรพสิทธิ์ พระโอรสของ พระเจาวิชัยราช
กับพระนางอุบลเทวี แหงอลิกนคร เมื่อทราบ
เรื่องราวเกี่ยวกับพระธิดาสุวรรณเกษร ทําให
เจาชายสรรพสิทธิ์สนใจนึกอยากจะไปทดสอบดู

16. ๙
เพราะเคยไปเรียนวิชาถอดจิต จึงคิดวาคงจะพอมี
วิธีทําใหเจาหญิงสุวรรณเกษร พูดกับตนได
๙
เพราะเคยไปเรียนวิชาถอดจิต จึงคิดวาคงจะพอมี
วิธีทําใหเจาหญิงสุวรรณเกษร พูดกับตนได

17. ๑๐
เมื่อพระเจาพรหมทัตทราบวามีเจาชายจาก
เมืองใกลเคียงอาสามาก็ดีพระทัย สั่งใหทําการกั้น
มานขึ้นเจ็ดชั้นเหมือนทุกครั้งที่ผานมา โดยเจาชาย
จะพูดคุยกับเจาหญิงไดแตเพียงดานนอก หามลุก
ล้ําเขาไปขางในอยางเด็ดขาด และในหองใกลกัน
นั้นมีวงมโหรีคอยฟงอยู หากไดยินเสียงเจาหญิง
สุวรรณเกษรเมื่อใดก็จะพากันบรรเลงขึ้นเพื่อเปน
พยาน
ครั้นตกค่ําเจาชายสรรพสิทธิ์จึงเขาไปในที่จัด
ไว ชานุ ผูเปนพี่เลี่ยงคนสนิท เจาชายไดถอดดวง
จิตของชานุไปสถิตไวที่ชวาลา แลวเจาชายไดตั้งจิต
อธิษฐานวาหากตนกับพระธิดาเปนเนื้อคูกัน ขอให
นางยอมเปดปากเจรจาดวย จากนั้นเจาชายไดเอย

18. ๑๑
ปากพูดคุยกับชวาลาชวนใหเลานิทานใหฟง
ชวาลาตอบวาตนไมมีเรื่องอะไรจะเลาหากเจาชาย
มีเรื่องสนุกจงเลามาเถิด
๑๑
ปากพูดคุยกับชวาลาชวนใหเลานิทานใหฟง
ชวาลาตอบวาตนไมมีเรื่องอะไรจะเลาหากเจาชาย
มีเรื่องสนุกจงเลามาเถิด

19. ๑๒
เจาชายสรรพสิทธิ์ไดเลาเรื่องราวของพอคา
เรือ ๔ คนซึ่งเปนเพื่อนสนิทกันวันหนึ่งพอคาเลือก
คนที่หนึ่งเห็นทอนจันทนลอยมาจึงเก็บนํามา
แกะสลักเปนรูปสตรีที่สวยงามและทําใหมีชีวิต
ขึ้นมาหา คนที่สองไดนําเครื่องประดับมาตกแตงให
พอคาคนที่สามนําเอาอาสนะมาใหรูปสลักนั้นนั่ง
สวนพอคาคนที่สี่ไดนั่งสนทนากับรูปแกะสลักนั้น
ในตอนทายเจาชายเอยถามปริศนากับดวงชวาลา
เมื่อพอคาทั้ง ๔ ตางก็มีใจรักในรูปแกะสลักนั้น
ควรยกนางใหเปนของใคร ชวาลาตอบวาควรเปน
ของพอคาคนที่หนึ่งที่แกะสลักนางขึ้นมาจากทอน
ไมจันทน เจาหญิงสุวรรณเกษรซึ่งนิ่งฟงเรื่องราวมา
โดยตลอดก็เผยแยงขึ้นวาพอคาผูแกะสลักควรอยู

20. ๑๓
ในฐานะบิดา พอคาผูที่นําที่นั่งมาใหนั่งควรอยูใน
ฐานะมารดา พอคาผูมานั่งสนทนาดวยควรอยูใน
ฐานะพี่ชาย สวนพอคาผูนําเครื่องประดับมา
ตกแตงใหเธอนั้นควรเปนอยูในตําแหนงสามี
ทันใดนั้นเสียงปพาทยก็บรรเลงขึ้น เจาหญิง
สุวรรณเกษรสงนึกไดวาเผลอพูดออกไปจึงนิ่งเงียบ
เชนเดิม
๑๓
ในฐานะบิดา พอคาผูที่นําที่นั่งมาใหนั่งควรอยูใน
ฐานะมารดา พอคาผูมานั่งสนทนาดวยควรอยูใน
ฐานะพี่ชาย สวนพอคาผูนําเครื่องประดับมา
ตกแตงใหเธอนั้นควรเปนอยูในตําแหนงสามี
ทันใดนั้นเสียงปพาทยก็บรรเลงขึ้น เจาหญิง
สุวรรณเกษรสงนึกไดวาเผลอพูดออกไปจึงนิ่งเงียบ
เชนเดิม

21. ๑๔
เจาชายสรรพสิทธิ์ไดยายดวงจิตของชานุผู
เปนพี่เลี้ยงจากดวงชวาลาไปไว ณ ขางเตียงบรรทม
ของเจาหญิงแลวเลานิทานปริศนาเรื่องใหมวามี
กุมาร ๔ พระองคจากเมืองตางๆมาเรียนวิชาใน
สํานักเดียวกันจนกลายเปนสหายสนิทและตางก็มี
วิชาดีกันคนละอยาง วันหนึ่งกุมารทั้ง ๔ สี่ไดไปนั่ง
อยูชายฝงทะเล คนที่มีวิชาหมอดูบอกกับเพื่อนๆวา
ประเดี๋ยวจะมีนกอินทรียยักษโฉบผูหญิงผานมา
คนที่เปนนักยิงธนูก็รีบเล็งศรไวคอยทาและสามารถ
ยิงสังหารนกอินทรียยักษตัวนั้นไดอยางแมนยํา
หญิงที่นกโฉบก็ตกลงสูทะเล คนที่เกงทางดําน้ําก็
รีบดําลงไปชวยครั้นเห็นวาหญิงนั้นเสียชีวิตไปแลว
คนที่มีวิชาชุบคนตายใหฝนจึงชุบชีวิตของนาง

22. ๑๕
ขึ้นมา ในตอนทายเจาชายถามตอดวงจิตของชานุผู
เปนพี่เลี้ยงวาเมื่อพระกุมารทั้ง ๔ เกิดยื้อแยงกัน
ครอบครอง หญิงผูนี้ควรเปนของใคร ดวงจิตตอบ
วาหญิงผูนี้ควรเปนของชายคนที่เกงทางยิงธนู
เพราะเปนผูชวยเธอจากนกอินทรียยักษ เจาหญิง
สุวรรณเกสรนิ่งฟงอยูและพิจารณาตามเนื้อเรื่อง
เผลอแยงวาหญิงนั้นควรเปนสิทธิ์ของคนที่ดําน้ําลง
ไปชวยเพราะเขาไดแตะตองตัวเธอ ครั้นเมื่อไดยิน
เสียงปพาทยบรรเลงขึ้นเจาหญิงจึงทรงนึกขึ้นไดวา
เผลอพูดไปก็นิ่งเงียบอีกครั้ง
เจาชายสรรพสิทธิ์ไดยายดวงวิญญาณของ
ชานุผูเปนพี่เลี้ยงไปไวใกลพระที่บรรทมของเจา

23. ๑๖
หญิงแลวเลานิทานปริศนาเรื่องที่ ๓ เกี่ยวกับชาย
และหญิงสี่คูซึ่งไดมาพบปะพูดจาเกี้ยวพาราสีกัน
เมื่อฝายชายถามฝายหญิงวาเรือนของเธอนั้น
อยูที่ไหน หญิงคนแรกใชนิ้วลูบศีรษะและบอกวา
เรือนของตนอยูที่นี่ หญิงคนที่สองเอามือรูปนม
พรางบอกวาเรือนของฉันอยูที่นี่ หญิงคนที่สามใช
๑๖
หญิงแลวเลานิทานปริศนาเรื่องที่ ๓ เกี่ยวกับชาย
และหญิงสี่คูซึ่งไดมาพบปะพูดจาเกี้ยวพาราสีกัน
เมื่อฝายชายถามฝายหญิงวาเรือนของเธอนั้น
อยูที่ไหน หญิงคนแรกใชนิ้วลูบศีรษะและบอกวา
เรือนของตนอยูที่นี่ หญิงคนที่สองเอามือรูปนม
พรางบอกวาเรือนของฉันอยูที่นี่ หญิงคนที่สามใช

24. ๑๗
มือลูบแกมพังบอกวาเรือนของฉันอยูที่นี่ สวนหญิง
คนที่สี่เอามือรูปคิ้วพลางบอกวานี่เรือนของฉัน เมื่อ
หญิงทั้งสี่กับไปยังเรือนของตน ชายทุกคนจึง
ปรึกษากันแตก็ไขปริศนาไมออก เผอิญมีโจรคน
หนึ่งถูกหลาวเสียบนอนกลิ้งเกลือกอยูใกลกันนั้นได
ยินเรื่องราวของชายทั้งสี่จึงชวยไขปริศนาใหโดย
โจรบอกวาใหชายคนที่หนึ่งเดินไปทางทิศ
ตะวันออก เรือนของหญิงคนรักอยูใกลตนไทร ให
ชายคนที่สองเดินไปทางทิศตะวันตก เรือนของ
หญิงคนรักอยูใกลตนขนุน ใหชายคนที่สามเดินไป
ทางทิศใต เรือนของหญิงคนรักอยูใกลเตาของชาง
ปนหมอ ใหชายคนที่สี่เดินไปทางทิศเหนือ เรือน
ของหญิงคนรักอยูใกลสระสาหราย เมื่อหญิงทั้งสี่

25. ๑๘
ทราบวาชายคนรักของตนรูปริศนาเพราะโจรชวย
เฉลยจึงพากันขับไล และพาโจรมารักษา หญิงคนที่
หนึ่งนําอาหารมาใหเปนประจํา หญิงคนที่สองทํา
หนาที่อาบน้ําชําระรางกาย หญิงคนที่สามเอาน้ํา
รอนมาให หญิงคนที่สี่เอาปสสาวะอุจจาระไปเททิ้ง
ให ตอมานายโจรนั้นก็หายเปนปกติ อยากทราบวา
หญิงคนไหนสมควรอยูในฐานะภรรยาของนายโจร
ดวงจิตตอบวาควรเปนหญิงผูที่นําปสสาวะอุจจาระ
ไปเททิ้งให เจาหญิงสุวรรณเกษรก็เผลอแยงวาควร
เปนหญิงที่นําอาหารมาใหเพราะทําหนาที่เหมือนผู
เปนภรรยา พลันเสียงพิณพาทยก็บรรเลงขึ้นเปน
ครั้งที่ ๓

26. ๑๙๑๙

27. ๒๐
เจาชายสรรพสิทธิ์ไดถอดดวงจิตของชานุยาย
ไปไวที่หมอนที่อยูบนเตียงของเจาหญิงสุวรรณ
เกษร แลวถามปริศนาวา ระหวางการสัมผัสนุนกับ
สัมผัสเสนผมอันละเอียดออนของสตรีรูปงามอัน
เปนที่รักสิ่งไหนจะนุมมือกวากัน ดวงจิตตอบวานุน
แตเจาหญิงแยงวา สามีที่มีจิตออนโยนไมแข็ง
กระดางตางหากที่มีสัมผัสที่ออนนุมยิ่งกวานุนและ
สตรี พลันเสียงปพาทยก็บรรเลงขึ้นเปนครั้งที่ ๔
พระเจาพรหมทัตจึงจัดพิธีอภิเษกสมรสใหกับ
เจาชายสรรพสิทธิ์และเจาหญิงสุวรรณเกษรและให
ครองเมืองอลิกนคร อยางมีความสุขนับแตนั้นมา

28. ๒๑๒๑

29. ๒๒
หลังจากไดอภิเษกกับเจาหญิงสุวรรณเกษร
วันหนึ่งเจาชายสรรพสิทธิ์ไดออกประพาสปากับ
ชานุพระพี่เลี้ยง แลวถอดดวงจิตของเขาไปสิงใน
กวางที่ตายแลวและออกวิ่งทองเที่ยวในปาอยาง
สําราญพระทัย ฝายชานุนั้นมีใจรักในเจาหญิง
สุวรรณเกษร ขณะดูแลรางกายของเจาชายสรรพ
สิทธิ์ก็คิดแผนการอันชั่วราย โดยทําการถอดดวง
วิญญาณของตนเขาไปในรางเจาชายเพื่อจะสวม
รอยเปนเจาชาย แตก็ไมอาจแตะตองรางกายเจา
หญิงสุวรรณเกษรไดเพราะรูสึกรอนดังจับตองถาน
ไฟ

30. ๒๓๒๓

31. ๒๔
เจาชายสรรพสิทธิ์ในรางกวางกลับมาเห็น
รางกายของตนหายไป สวนรางกายของชานุถูกไฟ
ไหมเปนเตาถานก็เดาเรื่องราวทั้งหมดไดทันที แต
ไมอาจทําอะไรไดนอกจากเดินไปเรื่อยๆอยางไร
จุดหมาย จนกระทั่งพบรางนกแลวนอนตายจึงถอด
จิตเขาไปสิงและบินกลับไปหาเจาหญิงสุวรรณเกษร
พรอมเลาเรื่องราวทั้งหมดใหฟง
๒๔
เจาชายสรรพสิทธิ์ในรางกวางกลับมาเห็น
รางกายของตนหายไป สวนรางกายของชานุถูกไฟ
ไหมเปนเตาถานก็เดาเรื่องราวทั้งหมดไดทันที แต
ไมอาจทําอะไรไดนอกจากเดินไปเรื่อยๆอยางไร
จุดหมาย จนกระทั่งพบรางนกแลวนอนตายจึงถอด
จิตเขาไปสิงและบินกลับไปหาเจาหญิงสุวรรณเกษร
พรอมเลาเรื่องราวทั้งหมดใหฟง

32. ๒๕
เจาหญิงสุวรรณเกสรจึงแกลงขอใหชานุถอด
ดวงจิตไปเขารางแพะใหชม ในเวลานั้นเองเจาชาย
สรรพสิทธิ์ก็รีบถอดดวงจิตเขามาในรางของตน
ตามเดิมและสังหารแพะตัวนั้น หลังจากจากนั้นเจา
หญิงสุวรรณเกษรก็ไดกลับมาครองรักกันอยางมี
ความสุข

33. ๒๖๒๖

34. ๒๗
ธิดา หมายถึง ลูกผูหญิง
อภิเษกสมรส หมายถึง แตงงาน
โอรส หมายถึง ลูกผูชาย
วงมโหรี หมายถึง วงดนตรีที่มีเครื่องผสมทั้งเครื่องดีด สี ตี
เปา และผูขับรอง
ชวาลา หมายถึง ตะเกียงรูปคลายคนโทแตมีพวยเหมือน
กาน้ําซึ่งใชจุดใหแสงสวางในสมัยโบราณ
อธิษฐาน หมายถึง ตั้งใจมุงผลอยางใดอยางหนึ่ง ตั้งจิต
ปรารถนา ตั้งจิตขอรองตอสิ่งที่ตนถือวาศักดิ์สิทธิ์
เพื่อผลอยางใดอยางหนึ่ง
อาสนะ หมายถึง ที่นั่ง, เครื่องปูรองนั่ง, (ใชเฉพาะพระภิกษุ
สามเณร)
ปพาทย หมายถึง ชื่อเรียกวงดนตรีไทยที่มีป ฆอง กลอง
ตะโพน ผสมกัน มีขนาดวงอยู ๓ ขนาด คือ ปพาทย
เครื่อง ๕ ปพาทยเครื่องคู ปพาทยเครื่องใหญ
คําศัพทนารู

35. ๒๘
พระกุมาร หมายถึง เด็กชาย
เกี้ยวพาราสีกัน หมายถึง พูดใหรักในเชิงชูสาว
โยชน หมายถึง ชื่อมาตราวัด ๔๐๐ เสน เปน ๑ โยชน
พระเขนย หมายถึง หมอน
ประพาส หมายถึง ไปตางถิ่นหรือตางแดน เชน ประพาสปา
เรามาเรียนรูคําศัพทกันเถอะ
เด็ก ๆ

36. ๒๙
แบบฝกหัดทายเลมหนังสืออานเพิ่มเติม
กลุมสาระการเรียนรูภาษาไทย ชั้นประถมศึกษาปที่ 4
ชุด นิทานพื้นบาน เรื่อง เจาหญิงนกกระจาบ
ตอนที่ 1 แบบทดสอบปรนัย 4 ตัวเลือก
คําชี้แจง จงเลือกคําตอบที่ถูกตองที่สุดเพียงขอเดียว
(5 คะแนน)
1. นิทานพื้นบาน เรื่อง เจาหญิงนกกระจาบ ใหขอคิดเรื่องอะไร
ก. การใชปญญาในการแกไขปญหา ข. การพูดสนทนากับผูอื่น
ค. การเลานิทาน ง. การถอดดวงจิต
2. เหตุใดเจาหญิงสุวรรณเกสรจึงไมยอมพูดกับผูชายคนใดทั้งสิ้น
ก. เพราะเจาหญิงเกิดความกลัว
ข. เพราะเจาหญิงเยอหยิ่ง
ค. เพราะเจาหญิงไดอธิษฐานไวเมื่อชาติที่แลว
ง. เพราะเจาหญิงไมรูจักความรัก

37. ๓๐
3. ใครปฏิบัติตามขอคิดของเรื่องนี้ไดอยางถูกตอง
ก. ตอมไมยอมพูดกับเพื่อน เพราะโกรธ
ข. หมูชอบมีเรื่องทะเลาะวิวาท
ค. มะขามนั่งสมาธิกอนนอนทุกวัน
ง. เจิดมักคิดตริตรองกอนลงมือทํางานเสมอ
4. “เจาชายสรรพสิทธิ์เปน..............ของพระเจาวิชัยราช”
ขอใดถูกตอง
ก. พระทัย ข. มารดา
ค. พระธิดา ง. พระโอรส
5. “เจาชายไดตั้งจิตอธิษฐานวาหากตนกับพระธิดาเปนเนื้อคูกัน
ขอใหนางยอมเปดปากเจรจาดวย” จากขอความดังกลาวเจาชาย
สรรพสิทธิ์รูสึกอยางไรกับเจาหญิงสุวรรณเกษร
ก. เกลียดชัง ข. มีความหวัง
ค. หลงรัก ง. เศราโศก

38. ๓๑
ตอนที่ 2 อธิบายความหมายของคํา
คําชี้แจง จงอธิบายความหมายของคําตามความเขาใจของนักเรียน
(5 คะแนน)
1. อภิเษกสมรส
หมายถึง..............................................................................................
2. ชวาลา
หมายถึง..............................................................................................
3. อาสนะ
หมายถึง……………………......................................................................
4. พระกุมาร
หมายถึง..............................................................................................
5. ประพาส
หมายถึง..............................................................................................
วาว! ไมยากเลย

39. ๓๒
เฉลย
แบบฝกหัดทายเลมหนังสืออานเพิ่มเติม
ตอนที่ 1 แบบทดสอบปรนัย 4 ตัวเลือก
1. ก. การใชปญญาในการแกไขปญหา
2. ค. เพราะเจาหญิงไดอธิษฐานไวเมื่อชาติที่แลว
3. ง. เจิดมักคิดตริตรองกอนลงมือทํางานเสมอ
4. ง. พระโอรส
5. ข. มีความหวัง
ตอนที่ 2 อธิบายความหมายของคํา
1. อภิเษกสมรส หมายถึง แตงงาน
2. ชวาลา หมายถึง ตะเกียงรูปคลายคนโทแตมีพวย .
เหมือนกาน้ําซึ่งใชจุดใหแสงสวางใน .
สมัยโบราณ .
3. อาสนะ หมายถึง นั่ง, เครื่องปูรองนั่ง,(ใชเฉพาะพระภิกษุ.
สามเณร) .
4. พระกุมาร หมายถึง เด็กชาย .
5. ประพาส หมายถึง ไปตางถิ่นหรือตางแดน เชน ประพาสปา

40. ๓๓
บรรณานุกรม
ธนากิต (นามแฝง). (2539). 50 นิทานไทย. กรุงเทพฯ: สุวีริยาสาสน
ราชบัณฑิตยสถาน. (2556) พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ.
2554. (พิมพครั้งที่ 2). กรุงเทพฯ: นานมีบุคส.
ศึกษาธิการ, กระทรวง. (2553). หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน
พุทธศักราช 2551. (พิมพครั้งที่ 2). กรุงเทพฯ: ชุมนุมสหกรณ
การเกษตรแหงประเทศไทย.
. (2552). ตัวชี้วัดและสาระแกนกลางกลุมสาระเรียนรูภาษาไทย
ตามหลักสูตรการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551. กรุงเทพฯ:
ชุมนุมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย.

41. ๓๔

42. ๓๕