ปัญหาสังคมไทยในปัจจุบันและแนวทางการแก้ปัญหาโดยสันติวิธี
•Download as PPTX, PDF•
0 likes•15,073 views
สันติวิธี หมายถึง กระบวนการแก้ไขปัญหาของมนุษย์โดยกระบวนการดังกล่าวจะไม่ใช้ความรุนแรง ซึ่งจะส่งผลให้สังคมเกิดความสงบสุข ไม่ใช่วิธีการเฉื่อยชาหรือยอมจำนน แต่เป็นวิธีการที่มีการแข่งขันหรือต้องใช้ความคิดสร้างสรรค์ ไม่ใช่กลยุทธ์ที่นำมาใช้ชั่วคราว แต่เป็นกลยุทธ์ที่จะต้องใช้อย่างถาวรโดยจะต้องยึดวิธีการนี้อย่างจริงจัง จุดอ่อนที่สำคัญประการหนึ่งของการนำสันติวิธีมาใช้ คือ การปฏิบัติที่ไม่สม่ำเสมอ ซึ่งส่วนใหญ่จะเลิกใช้วิธีการสันติวิธี ในระหว่างดำเนินการ.......
More Related Content
What's hot
What's hot (20)
Similar to ปัญหาสังคมไทยในปัจจุบันและแนวทางการแก้ปัญหาโดยสันติวิธี
Similar to ปัญหาสังคมไทยในปัจจุบันและแนวทางการแก้ปัญหาโดยสันติวิธี (20)
More from พระอภิชัช ธมฺมโชโต
More from พระอภิชัช ธมฺมโชโต (12)
ปัญหาสังคมไทยในปัจจุบันและแนวทางการแก้ปัญหาโดยสันติวิธี
- 2. สังคมไทยเป็นสังคมแห่งศาสนาและวัฒนธรรม มี วัด มัสยิด โบสถ์ เป็นต้น ตั้งอยู่เป็นประจักษ์พยาน
- 3. พระพุทธศาสนา มีอิทธิพล ต่อวัฒนธรรมไทยค่อนข้างสูง นับตั้งแต่เกิดจนตาย แต่สังคมมีการเปลี่ยนแปลงเพราะคนในสังคมเพิ่ม จานวนมากขึ้น วิถีชีวิต คานิยม ลัทธิความเชื่อและศาสนา ก็ พลอยได้รับผลกระทบไปด้วย ในสังคมปัจจุบันจึงต้องเผชิญ กับปัญหานานาประการ ทั้งปัญหาคุณภาพชีวิต ปัญหา เศรษฐกิจและการเมือง
- 6. ความหมายของปัญหาสังคม เป็นการผสมกันระหว่างคาว่า ปัญหา ซึ่งแปลว่า อุปสรรค หรือสิ่งที่วิตกกังวล อันได้แก่ ความทุกข์ชนิดหนึ่ง กับคาว่า สังคม ซึ่งแปลว่า การรวมคนตั้งแต่สองคนขึ้นไป หรือการอยู่ร่วมกันของมนุษย์ ปัญหาสังคม จึงหมายถึง กลุ่มคนที่อยู่ร่วมกัน แล้วเกิดอุปสรรค์หรือขัดข้อง จนนาไปสู่สิ่งที่เรียกว่า ความทุกข์หรือความวิตกกังวล
- 7. ที่มาของปัญหาสังคม • ปัญหาสังคมที่เกิดจากมนุษย์ เกิดจากการที่ผู้คนในสังคมนั้นสร้างขึ้น กาหนดขึ้น หรือทาให้เกิดขึ้นเอง • ปัญหาสังคมที่เกิดจากธรรมชาติ เช่น ภัยพิบัติทางธรรมชาติ ความแห้งแล้ง โดยทั่วไปมักเป็นสาเหตุทางอ้อม ที่ทาให้เกิดปัญหาความยากจน ปัญหาการอพยพ • ปัญหาสังคมที่เกิดจากมนุษย์และสภาพธรรมชาติ
- 8. ประเภทของปัญหาสังคม ๑. ปัญหาสังคมที่เกิดจากการเปลี่ยนแปลงทางสังคม และเทคโนโลยีต่างๆ เช่น ปัญหาความยากจน ปัญหามลภาวะ ๒. ปัญหาสังคมที่เกิดจากความไร้ระเบียบวินัยและ ขาดจิตสานึก หรือมีพฤติกรรมเบี่ยงเบนของ มนุษย์ในสังคม เช่น ปัญหาอาชญากรรม ปัญหา ทุจริตคอร์รัปชั่น ปัญหาโรคเอดส์
- 10. การแก้ปัญหาโดยยึดหลักการสันติวิธี คือ เริ่ม การพูดคุยด้วยความเสมอภาคเพื่อหาทางออกร่วมกัน โดยมีความเชื่อว่าทุกสิ่งทุกอย่างมีความไม่แน่นอน สามารถเปลี่ยนแปลงได้เสมอ ไม่ยึดติด กับข้อตกลงตายตัวและมีหลักจริยธรรม ของสันติวิธี คือ ต้องเคารพความเป็ นเพื่อนมนุษย์ ระหว่างกัน จึงจะสามารถและหาข้อตกลงร่วมกันได้
- 11. สันติวิธี สันติวิธี มาจากภาษาอังกฤษว่า “Non-violence” แปลว่า ไม่ใช้ความ รุนแรง แต่ในขณะเดียวกันนักวิชาการบางท่านชี้ให้เห็นว่า “สันติวิธี” น่าจะมีความหมายที่มุ่งไปที่ วิธีการ หรือ เครื่องมือในการจัดการกับความขัดแย้งที่เกิดขั้น
- 12. ลักษณะของสันติวิธี ๑. สันติวิธีไม่ใช่วิธีการเฉื่อยชาหรือยอมจานน แต่เป็น วิธีการที่มีการแข่งขันหรือต้องใช้ความคิดสร้างสรรค์ ๒. สันติวิธีไม่ใช่กลยุทธ์ที่นามาใช้ชั่วคราว แต่เป็นกลยุทธ์ที่จะต้องใช้อย่างถาวร ๓. จะต้องยึดวิธีการนี้อย่างจริงจัง เพราะสันติวิธีไม่ใช่ แค่เป็นหนทางและวิธีการเท่านั้น แต่ยังส่งผลถึงความสาเร็จด้วย
- 13. ความสาคัญของสันติวิธี ๑. สันติวิธีเป็นวิธีที่ถูกต้องตามหลักศีลธรรม เน้นการอยู่ ร่วมกันอย่างสันติ ความเมตตา สงสาร การเคารพ ให้เกียรติซึ่งกัน และกัน การไม่เบียดเบียนทางกาย วาจา และใจ ๒. เป็นวิธีการที่สอดคล้องกับมนุษย์ชาติและเป็นวิธีการที่ สร้างพื้นฐานของความเข้าใจซึ่งกันและกัน ๓. เป็นวิธีเดียวที่สนับสนุนประชาธิปไตย เป็นวิธีส่งเสริม การ มีส่วนร่วมของบุคคลกลุ่มต่างๆ เพื่อหาแนวทางการแก้ไขความ ขัดแย้งแทนการใช้ความรุนแรง ๔. เป็นวิธีสนับสนุนกระบวนการสร้างการมีส่วนร่วมของ ประชาชนในทุกๆกลุ่ม
- 14. ๕. เป็นวิธีการที่น่าจะมีการสูญเสียน้อยที่สุด ทั้งระยะ สั้น ระยะยาว ทั้งรูปธรรมและนามธรรม ๖. เป็นวิธีที่มีบทบาท หน้าที่ในการประสานร่องรอย ความขัดแย้ง เพื่อให้สังคมไทยได้ปรับกระบวนทัศน์ จากวิธี เดิมที่ใช้อานาจเข้าไปแก้ไขปัญหา ไปสู่กระบวนการทางสังคม ที่เน้นการเข้ามามีส่วนร่วมกันคิด ร่วมกันทา เรียกว่า “วิธีการ อารยะ” หรือ “ความเป็นอารยะ” ๗. เป็นวิธีที่สนับสนุนหลักการสิทธิมนุษยชน ๘. เป็นวิธีที่สนับสนุนแนวคิดเรื่อง “ความยุติธรรม”
- 15. แนวความคิดสาคัญที่นามาใช้แก้ปัญหา ความขัดแย้งแบบสันติวิธี ผลงานของมหาตมะ คานธี ที่ได้รับการยกย่อง มาก คือ การที่ท่านได้ต่อสู้กับความอยุติธรรมใน สังคมทั้งในอัฟริกาและอินเดียซึ่งอยู่ภายใต้การ ปกครองของอังกฤษ ในขณะนั้น ท่านเป็นผู้นาขบวนการกู้เอกราชของ อินเดียโดยใช้แนวทางอหิงสา คือ การไม่ใช้ความรุนแรงใน การเผชิญหน้ากับอังกฤษ จนในที่สุดอินเดียได้รับเอกราชจาก อังกฤษเมื่อ ค.ศ.๑๙๗๘ แนวความคิดของมหาตมะ คานธี
- 16. ความคิดแบบอหิงสาของคานธีเกี่ยวข้องกับ แนวความคิดหลัก ๓ ประการ คือ สัตยะ คือ การแสดงออกในรูปลักษณ์ของความรักและ การรับใช้สรรพสัตว์ อหิงสา คือ การไม่ใช้ความรุนแรง สร้างความเป็ น ธรรมให้ชีวิตทุกชนิดและทุกระดับ ผู้ที่ยึดถือหลักของอหิงสา จะต้องฝึกฝนทางจิตวิญญาณ ฝึกให้รักคนที่เกลียดเรา และ จาเป็ นต้องเรียนรู้ศิลปะการตาย เพราะผู้ที่ฝึ กอหิงสา จาเป็ นต้องฝึกฝนตนเองให้มีความเสียสละอย่างสูงเพื่อไม่ให้ เกิดความกลัวที่จะสูญเสีย สัตยะ อหิงสา และ สัตยาเคราะห์
- 17. สัตยาเคราะห์ หมายถึง “พลังแห่งสัจจะ” ถือเป็ นอาวุธสันติสาหรับการต่อสู้ที่ไม่ใช้ความรุนแรง โดยผู้ต่อสู้ต้องถือหลักของสัจจะและอหิงสา ตลอดจนต่อสู้ด้วย ความบริสุทธิ์ใจและความถูกต้อง ในการต่อสู้กับฝ่ ายปรปักษ์นั้นผู้ต่อสู้จะต้องมีความ อดทนและเห็นใจฝ่ายที่เป็นปรปักษ์ ความอดทนคือการยอมรับ ทุกข์ด้วยตนเอง มิได้หมายถึงการทาให้ผู้อื่นได้รับทุกข์ หัวใจของ “สัตยาเคราะห์” คือ “การอุทิศชีวิตให้กับสิ่งที่ตนเชื่อว่าถูกต้อง”
- 18. เงื่อนไขแห่งความสาเร็จของสัตยาเคราะห์ มี ๔ ประการ คือ ๑. ผู้ปฏิบัติสัตยาเคราะห์จะต้องไม่เกลียดชังฝ่ายตรงข้าม ๒. ประเด็นในการต่อสู้จะต้องเป็นเรื่องที่มีเนื้อหาจริงจังเป็น เรื่องถูกต้องทานองคลองธรรม ๓. ผู้ปฏิบัติสัตยาเคราะห์ต้องพร้อมที่จะยอมทนทุกข์ทรมาน จนถึงที่สุด ๔. การสวดภาวนาเป็นปัจจัยที่สูงส่งสาหรับสัตยาเคราะห์ เพราะศรัทธาในพระผู้เป็นเจ้าเป็นสิ่งที่จาเป็น
- 19. คานธี ได้อุทิศตน ใคร่ครวญถึงวิธีการเหล่านี้และได้ ปฏิบัติด้วยตนเองในการต่อสู้กับความอยุติธรรมทางสังคม เช่น เรื่องการกดขี่ทางวรรณะในสังคมฮินดู ความไม่เป็นธรรม ที่ชาวเอเชียและอินเดีที่ได้รับจากรัฐบาลผิวขาวในแอฟริกาใต้ การปกครองและกฎหมายที่ไม่เป็ นธรรมของอังกฤษที่มีต่อ อินเดีย
- 20. ตลอดระยะเวลาของการ ต่อสู้ คานทีถูกจับกุมคุมขังหลาย ครั้ง แต่ก็ได้รับการปล่อยตัว คนอินเดียมีความศรัทธาในตัวท่านมากโดยให้นามว่า “มหาตมา” ซึ่งความหมายว่า “ผู้มีจิตใจสูง”
- 21. ใน ค.ศ.๑๙๓๑ ได้รับการ ยอมรับจากรัฐบาลอังกฤษในฐานะ ผู้แทนคนเดียวจากอินเดียที่เข้าร่วม ประชุม ในปี ค.ศ.๑๙๔๗ อินเดียได้รับ เอกราชจากอังกฤษ และใน ค.ศ. ๑๙๔๘ ท่านประกาศอดอาหาร จนตายเพื่อวิงวอนให้ฮินดูและมุสลิมหยุดปะทะกันใน เดลฮี เมื่ออดอาหารได้ ๕ วัน ชุมชนทั้งสองก็ได้หยุด ประหัตประหารกัน
- 22. นาถูราม โคทเส ชาวฮินดูผู้คลั่งศาสนา ไม่ต้องการให้ฮินดูสมานฉันท์กับมุสลิม ได้ยิง ปืนใส่คานธี ๓ นัด คานธีล้มลง และได้สิ้นลมหายใจในวัย ๗๘ ปี (ภาพประกอบ จาก ภาพยนตร์เรื่อง "คานธี" ที่ แสดงนาโดย "เบน คิงสลีย์" ได้รางวัล ออสการ์ สาขาภาพยนตร์ยอดเยี่ยม แหล่งที่มา : http://news.truelife.com/detail/2218273#sth ash.TDn8I5e1.dpuf
- 24. ท่านกล่าวว่า “จิตมนุษย์” นี่แหละเป็นเรื่องสาคัญ เป็น ต้นตอของความเปลี่ยนแปลงทั้งปวงจะสันติภาพหรือจะ วิกฤตการณ์มันขึ้นอยู่กับจิตใจของมนุษย์ ท่านพุทธทาสมองว่ายุคปัจจุบันนี้เกิดวิกฤติการณ์ที่ถือ ได้ว่าเลวร้ายที่สุดคือ การที่มนุษย์เข้าไปยึดมั่นสิ่งต่างๆว่า “เป็นตัวกู ของกู” ซึ่งเป็นการเข้าไปเกี่ยวข้องกับธรรมชาติด้วย กิเลส,ตัญหา และฉกฉวยผลประโยชน์ต่างๆ เพื่อสนองความ อยากของตนเอง
- 25. สันติภาพ นั้น มาจากคาว่า “สันติ” กับ “ภาวะ” คาว่า สันติ หมายถึง ความสงบ ภาวะ หมายถึง ปรากฏการณ์ที่เป็นอยู่ สันติภาวะ ภาวะแห่งความสงบ สังคมใดหรือกลุ่มใดก็ตาม ถ้าไม่เกิดการกระทบกระทั่งกัน ไม่เบียดเบียดผู้อื่น และไม่เบียดเบียนตนเอง ก็มีความสงบสุข สันติภาพก็เกิดขึ้น
- 26. มรรค 8 ทาให้เกิดสันติภาพ ความถูกต้องทางทิฐิ ความถูกต้องทางความดาริ ความถูกต้องทางวาจา ความถูกต้องทางการทางาน ความถูกต้องทางการดารงชีวิต ความถูกต้องในความ เพียร ความถูกต้องในความมีสติ ความถูกต้องในความมี สมาธิ
- 27. ปณิธานร่วมกัน 3 ประการ ๑. การทาให้ทุกคนเข้าถึงหัวใจแห่งศาสนาของตน ๆ ซึ่งข้อนี้ จะสามารถทาลายความเห็นแก่ตัวอันเป็นศัตรูของสันติภาพ ๒. ทาความเข้าใจระหว่างศาสนา เพราะการที่ชาวโลกที่นับ ถือศาสนาที่แตกต่างกันพากันทาความเข้าใจศาสนาต่าง ๆ แล้ว จะ ทาให้เกิดความเข้าใจ ยอมรับในความแตกต่างและร่วมมือกันในที่สุด ๓. ออกมาเสียจากอานาจวัตถุนิยม เพราะว่าการที่คนไม่ เข้าถึงหัวใจแห่งศาสนาของตนก็เพราะมัวลุ่มหลงมัวเมาในวัตถุนิยม ซึ่งการลุ่มหลงมัวเมาจะทาให้ขาดความร่วมมือของบุคคลในระหว่าง ศาสนา
- 28. แนวคิดของพระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ. ปยุตโต) พระพรหมคุณาภรณ์ หรือเดิมเป็น พระธรรมปิฎก มีทัศนะที่ครอบคลุมสันติวิธีที่ เกี่ยวข้องกับการทาให้ทุกคนเข้าถึงหัวใจแห่ง ศาสนาของตนๆ และทาความเข้าใจระหว่าง ศาสนา เพราะการที่ชาวโลกที่นับถือศาสนาที่แตกต่างกัน พากันทา ความเข้าใจศาสนาต่างๆ แล้ว จะทาให้เกิดความเข้าใจ ยอมรับใน ความแตกต่างและร่วมมือกันในที่สุด เป็นการใช้สันติวิธีเพื่อแก้ไขปัญหาความขัดแย้ง และการใช้ สันติวิธีเพื่อเป็นวิถีทางในการดาเนินชีวิต
- 29. เมื่อกล่าวถึงความขัดแย้ง ท่านมองว่าเป็นปรากฏการณ์ที่ สามารถเกิดขึ้นได้ ความขัดแย้งเป็นธรรมชาติของสิ่งทั้งหลาย เพราะสิ่งทั้งหลายมีความแตกต่างกัน ซึ่งความแตกต่างดังกล่าว นั้น ทาให้เกิดความขัดแย้งกัน แต่ถึงกระนั้นความแตกต่างจะทาให้เกิดความ หลากหลาย และมีความสมบูรณ์มากยิ่งขึ้น หากจะแปรผล ของความแตกต่างนั้นให้กลายเป็นสิ่งที่มีประโยชน์ ทาให้เกิดแง่คิด และมุมมองใหม่ๆ ความขัดแย้งนั้นควรจะก่อรูปขึ้นมาจากเจตนาที่ดี มีจุดมุ่งหมายเพื่อความดีงาม ความก้าวหน้า และความร่มเย็นของสังคม
- 32. การประสานกลมกลืนเข้าด้วยกัน การสอดประสานดังกล่าวจะต้องสอดคล้องกับหลัก ความคิดสากล ๓ ประการ คือ ๑. ความจริงที่เป็นสากล คือ หลักความจริงที่เป็นกลางๆ มี ผลเสมอเหมือนกันแก่ทุกคน ทุกที่ รวมทั้งทุกศาสนา ๒. ความเป็นมนุษย์ที่เป็นสากล คือ ความเป็นมนุษย์ที่จะต้อง มองเห็น เข้าใจ ให้ความนับถือเสมอกัน ๓. ความมีเมตตาที่เป็นสากล คือ ให้ความรู้สึกเป็นมิตร มีความรัก ความปรารถนาประโยชน์สุขแก่มนุษย์ทั่วทุกคน เสมอเหมือนกัน โดยไม่มีการจากัดหรือแบ่งแยก
- 33. กรณีศึกษาการแก้ปัญหาสังคมไทยแบบสันติวิธี สถานการณ์ความไม่สงบในจังหวัดชายแดนภาคใต้ ก่อให้เกิดความขัดแย้งอย่างรุนแรง และกระทบการพัฒนาใน ทุกมิติไม่ว่าจะเป็นมิติทางด้านสังคม การเมือง ความมั่นคง เศรษฐกิจ ปัญหาดังกล่าวชี้ให้เห็นชัดว่า สันติวิธีดับไฟใต้ สมานฉันท์ เป็นพื้นฐานที่สาคัญยิ่งสาหรับ ความสงบสุขและความสันติสุข
- 34. พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ.๒๕๔๒ สมานฉันท์ หมายถึง ความพอใจร่วมกัน ความเห็นพ้องกัน ความกลมเกลียวกัน แต่ความหมายที่สังคมไทยปัจจุบันเข้าใจและใช้กัน ดูจะมี ขอบเขตที่นอกเหนือจากพจนานุกรม และมีนัยทางการเมือง โดยนาไปใช้ในความหมายของ ความสามัคคี การให้อภัยกัน รวมไปถึงการเลิกแล้วต่อกัน
- 35. พระไพศาล วิสาโล กล่าวว่า สันติวิธีจะสามารถดับไฟใต้ได้ก็ด้วยการ ขจัดเงื่อนไขที่บ่มเพาะขบวนการก่อความไม่สงบ ๑. สร้างเงื่อนไขทางการเมือง ๒. เสนออุดมการณ์ที่เป็นทางเลือกใหม่ในทางสันิ ๓. สลายแนวร่วมของผู้ก่อความไม่สงบ กล่าวคือ
- 36. สรุป สันติวิธี หมายถึง กระบวนการแก้ไขปัญหาของมนุษย์โดย กระบวนการดังกล่าวจะไม่ใช้ความรุนแรง ซึ่งจะส่งผลให้สังคมเกิด ความสงบสุข ไม่ใช่วิธีการเฉื่อยชาหรือยอมจานน แต่เป็นวิธีการ ที่มีการแข่งขันหรือต้องใช้ความคิดสร้างสรรค์ ไม่ใช่กลยุทธ์ที่ นามาใช้ชั่วคราว แต่เป็นกลยุทธ์ที่จะต้องใช้อย่างถาวรโดยจะต้อง ยึดวิธีการนี้อย่างจริงจัง จุดอ่อนที่สาคัญประการหนึ่งของการนาสันติวิธีมาใช้ คือ การปฏิบัติที่ไม่สม่าเสมอ ซึ่งส่วนใหญ่จะเลิกใช้วิธีการสันติวิธี ใน ระหว่างดาเนินการ.......