ดาวน์โหลดไฟล์นี้ได้ที่ www.philosophychicchic.com พระพุทธศาสนากับสังคมสงเคราะห์ ตอน พระพยอม พ่อพระของผู้ยากจน ธรรมะวาทะพระพยอม ขั้วของความชั่ว อยู่ที่เห็นแก่ตัว ขั้วของความดี อยู่ที่เสียสละ จงรักษาความถูกต้องมากกว่าความถูกใจ คนเดี๋ยวนี้มันจัญไรรักษาความถูกใจมากกว่าความถูกต้อง

1. พระพุทธศาสนา
กับการสังคมสงเคราะห์

2. ธรรมะวาทะพระพยอม
 ขั้วของความชั่ว อยู่ที่เห็นแก่ตัว ขั้วของความดี อยู่ที่เสียส ะ
 จงรักษาความถูกต้องมากกว่าความถูกใจ คนเดี๋ยวนี้มันจัญไร
รักษาความถูกใจมากกว่าความถูกต้อง

3. ประวัติพระพยอม
 เกิดวันที่ 24 เมษายน พ.ศ. 2492
 ภูมิ าเนา อาเภอบางใหญ่
จังหวัดนนทบุรี
 พ.ศ. 2513 อุปสมบทเป็น
พระภิกษุ ที่วัดสังวรพิม ไพบู ย์
 พ.ศ 2516 จบนักธรรมเอกที่
วัดบางอ้อยช้าง จังหวัด นนทบุรี

4. ชีวิตในวัยเด็ก
 พระพยอมเกิดในครอบครัวที่ยากจน การใช้ชีวิตจึงไม่เหมือนกับ
เด็กทั่วไป ในวันที่โรงเรียนหยุด หรือ ช่วงเย็นห ังจากเ ิกเรียน
เด็กชายพยอมจะออกหางานพิเศษรับจ้างดายหญ้าตามร่องสวน

5. วัยหนุ่ม
 พระพยอมไม่เคยใช้ชีวิตวัยหนุ่มเยี่ยงชายหนุ่มทั่วไป ท่านใช้จ่าย
ทรัพย์ที่หามาโดยสุจริต ด้วยความประหยัด มัธยัสถ์ เพื่อน ๆ
ของท่านจะแต่งกายด้วยเสื้อผ้าตามยุคสมัย แต่ท่านยังคงสวม
เสื้อยืดก ้าม กางเกงแบบชาวสวน

6. พระดีศรีสังคม
 วันที่ 24 เมษายน พ.ศ. 2492เด็กชายคนหนึ่งที่ถือกาเนิดจาก
แม่สาเภา จั่นเพชร แม่ที่ยากจนแต่มีความรัก ูกสุดประมาณ
จากวันนั้น . . . จนถึง . . . วันนี้ เด็กยากจนนั้น คือ .
 . . พระนักเทศน์ผู้มีคุณภาพพระดีศรีสังคม พ่อพระของผู้ยากจน
พระผู้ร่ารวยงาน แต่ยากจนเว า พระราชธรรมนิเทศ (พระพยอม กั ยาโณ)
มู นิธิสวนแก้ว

7. ประกาศเกียรติคุณ แ ะรางวั
 พ.ศ. 2528 รางวั สังข์เงิน สาขาใช้ศิ ปะในการเผยแพร่
จากสมาคมนักประชาสัมพันธ์แห่งประเทศไทย
 พ.ศ. 2535 โ ่เกียรติคุณบารมี “พระผู้มีคุณต่อแผ่นดินแ ะสังคม” จากสมเด็จ
พระสังฆราช
 พ.ศ. 2536 โ ่บุคค ดีเด่นแห่งวงการศึกษาของชาติ สาขาการศึกษานอกระบบ
จากสมาคมศึกษานิเทศก์แห่งประเทศไทย
 พ.ศ. 2537 ปริญญามหาบัณฑิตกิตติมศักดิ์ สาขาพุทธศาสน์
จากมหาวิทยา ัยมหาจุฬา งกรณราชวิทยา ัย
 พ.ศ. 2539 โ ่ประกาศเกียรติคุณ “ผู้ร่วมรณรงค์สร้างสรรค์สังคมป อดบุหรี่”
จากสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาสยามบรมราชกุมารี
 พ.ศ. 2541ปริญญาศึกษาศาสตร์ดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ สาขาศึกษาศาสตร์
เพื่อพัฒนาชุมชนจากสภามหาวิทยา ัยสงข านครินทร์

8. ประกาศเกียรติคุณ แ ะรางวั
 พ.ศ. 2541 ปริญญานิเทศศาสตร์ดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ จากมหาวิทยา ัยวงษ์ชว ิตกุ
 พ.ศ. 2544 โ ่เกียรติคุณ “ผู้สนับสนุนงานกรมประชาสงเคราะห์ดีเด่น ประจาปี 2544”
 พ.ศ. 2545 โ ่รางวั การสนับสนุนโครงการการจัดการสิ่งปฏิกู ตามแนวพระราชดาริ
จากกรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข
 พ.ศ. 2546 โ ่รางวั PCD Awards 2002 ด้านบุคค ดีเด่นด้านการจัดการขยะมู ฝอย
จากกรมควบคุมม พิษ กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติแ ะสิ่งแวด ้อม
 ปริญญาพุทธศาสตร์ดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ สาขาวิชาธรรมนิเทศ
จากมหาวิทยา ัยมหาจุฬา งกรณราชวิทยา ัย

9. ประวัติวัดสวนแก้ว
 เดิมชื่อ วัดแก้ว เป็นวัดร้างมา 80 ปี ภายห ังห วงพ่อเทียน จิตตสุโภ
แ ะพระภิกษุอีก 3-4 รูป ได้เข้ามาพานักแต่พื้นที่ ของวัดเต็มไปด้วย
เรือกสวน ห วงพ่อไม่สามารถจะบูรณะได้เพราะขาดบุค ากรที่จะ
ช่วยพัฒนา

10.  ทั้งนี้ เพื่อความสะดวกในการบริหารงานช่วยสังคม ปัญหา
ของสังคมทุกวันนี้เป็นปัญหาที่เกิดขึ้นระหว่าง ฐานะ อาชีพ
ความรู้ แ ะโอกาส ซึ่งพระสงฆ์ควรจะมีส่วนร่วมแก้ไขปัญหานี้
ด้วย ด้วยปณิธานที่จะช่วยเห ือเพื่อนมนุษย์ แ ะเผยแพร่
ศี ธรรมคาสอนของพระพุทธเจ้า เพื่อให้ประชาชนได้รู้จักการใช้
ห ักธรรม ในการดาเนินชีวิตแ ะแก้ปัญหาด้วยตนเอง ท่านจึงได้
จัดตั้งมู นิธิสวนแก้วขึ้น ในปี พ.ศ. 2529

11. โดยมีวัตถุประสงค์ห ัก 6 ประการ คือ
1. เพื่อเผยแพร่พระพุทธศาสนา
2. เพื่อส่งเสริมศี ธรรม จรรยาอันดี
3. เพื่ออนุรักษ์ แ ะส่งเสริมวัฒนธรรมแ ะประเพณีไทย
4. เพื่อร่วมมือกับองค์การการกุศ อื่นๆ เพื่อสาธารณะประโยชน์
5. ไม่ดาเนินการเกี่ยวข้องกับการเมืองแต่อย่างใด
6. จัดการศึกษา แ ะส่งเสริมการศึกษา

12. โครงการต่างๆ ของวัดสวนแก้ว
โครงการที่ 1 : บวชเณรภาคฤดูร้อน
โครงการที่ 2 : เข้าค่ายอบรมฯ
โครงการที่ 3 : ร่มโพธิ์แก้ว
โครงการที่ 4 : เวทีบาเพ็ญประโยชน์
โครงการที่ 5 : อกคราบ
โครงการที่ 6 : กระบอกสารอกกิเ ส
โครงการที่ 7 : ช่วยน้องท้องหิว
โครงการที่ 8 : รณรงค์ผู้ไม่รู้หนังสือฯ
โครงการที่ 9 : ส บมาฟื้นไป
โครงการที่ 10 : ที่พักคนชรา
โครงการที่ 11 : สะพานบุญ..ฯ
โครงการที่ 12 : ซุปเปอร์มาร์เก็ต ฯ
โครงการที่ 13 : สวนแก้วเนอร์สเซอรี่
โครงการที่ 14 : เพื่อการเกษตรฯ
โครงการที่ 15 : บ่อหมักสิ่งปฏิกู ..ฯ
โครงการที่ 16 : บ้านทักษะชีวิต
โครงการที่ 17 : อนุรักษ์พันธุ์กรรมพืช
โครงการที่ 18 : คอนโดสุนัข

13. โครงการที่ 3 : ร่มโพธิ์แก้ว
การรวมก ุ่ม เตรียมพร้อมปฏิบัติงานทุกเช้า
ของสมาชิกร่มโพธิ์แก้ว
แบ่งก ุ่มรับประทานอาหาร เพื่อไม่ให้งาน
ภาคสนามหยุดชะงัก
ห วงพ่อพระพยอม ไม่เคยทอดทิ้งคนพิการ

14. โครงการที่ 4 : เวทีบาเพ็ญประโยชน์
...นี่คือ.. ผ งานของผู้ด้อยโอกาส ภายห ังจบห ักสูตร วิชาการก่อสร้าง
(เป็นภาพห้องน้าที่อยู่ภายในสวน)

15. โครงการที่ 5 : ลอกคราบ
...ชีวิตที่มีความหวังอีกครั้ง ภายหลังจากการบาบัด
ฟื้นฟู ด้วยความเมตตาของหลวงพ่อพระพยอม

16. โครงการที่ 7 : ช่วยน้องท้องหิว
ทุกคนจะได้รับทุนการศึกษาแ ะสิ่งของต่างๆ จากห วงพ่อพระพยอม
ภายห ังเสร็จสิ้นภารกิจการหาทุนการศึกษาในวันหยุดภาคเรียน

17. โครงการที่ 11 : สะพานบุญ..ฯ
ขยะที่กองอยู่เต็มสนามห วง เป็นขยะที่สังคม
ไม่ต้องการ แต่พระอาจารย์พยอม กั ยาโณ
สามารถแปรรูปให้เป็นประโยชน์ได้ จนได้รับ
สมญานามว่า พระผู้เ ี้ยงคนด้วยขยะ

18. โครงการที่ 13 : สวนแก้วเนอร์สเซอรี่
ยิ้ม... ร้องไห้... แต่ที่นี่คือ ความสุข ของหนูน้อย

19. โครงการที่ 18 : คอนโดสุนัข
ผู้ที่รับดูแ สุนัข จาเป็นต้องรับหน้าที่ด้วยความอดทน
เพราะสุนัขบางตัวเป็นโรคเรื้อน แ ะดุร้าย
แต่เพื่อให้คนในสังคมได้อยู่อย่างสงบ
พระอาจารย์พยอมจึงต้องทาต่อไปตามปณิธานของท่านนั่นเอง

20. การสังคมสงเคราะห์
 การสังคมสงเคราะห์ หมายถึง การดาเนินการต่างๆ เพื่อ
ช่วยเห ือผู้ซึ่งไม่สามารถช่วยเห ือตัวเองได้ ให้สามารถ
ดารงชีวิตอยู่ได้ตามควรแก่อัตภาพ แ ะหรือให้สามารถช่วยเห ือ
ตนเองต่อไปได้ อีกทั้ง หมายถึง การดาเนินการเพื่อช่วยเห ือผู้
เดือดร้อนจากการประสบอุบัติภัยต่างๆ ทั้งในด้านการแก้ไขความ
เดือดร้อนเฉพาะหน้า แ ะการช่วยเห ือให้สามารถประกอบ
อาชีพครองชีวิตอยู่ได้อย่างเป็นปกติสุขอีกต่อไป

21. ความหมายการสังคมสงเคราะห์ โดยพระเทพเวที
(ประยุทธ ปยุตฺโต)
 “....ตามศัพท์ (สังคมสงเคราะห์) แป ง่ายๆ ว่า “การสงเคราะห์
สังคม” แต่ถ้าจะแป ให้ ึกกว่านั้น ก็มีความหมายทางธรรม
สงเคราะห์ คาบา ีเป็ น สงฺคห (สังคหะ) แป ว่า ประมว
รวบรวม จับมารวมเข้าด้วยกัน ยึดเหนี่ยวใจให้รวมเป็ นหนึ่ง
ผูกใจไว้ สังคหะ ที่แป ว่า ยึดเข้าไว้ด้วยกันนั้น หมายถึง ยึดใน
แง่นามธรรม แ ะยึดในแง่รูปธรรม ทางนามธรรม คือ ยึดเหนี่ยว
ผูกจิตใจให้รวมเป็ นหนึ่ง ทางรูปธรรม คือ ให้คนมารวมกัน
ประสานเข้าด้วยกัน

22.  “...คาว่า สังคห หรือ สงเคราะห์ นี้ พระพุทธเจ้าตรัสไว้ด้วยกัน
เป็นชุดเดียวกับคาอื่นอีกสามข้อ เรียง าดับเป็น สังคห อวิวาท
สามัคคี แ ะเอกีภาพ คือ ความยึดเหนี่ยวประสานกันไว้ ความไม่
ทะเ าะวิวาท ความพร้อมเพรียง แ ะความเป็นอันหนึ่งอัน
เดียวกัน...”

23. จุดมุ่งหมายของงานสังคมสงเคราะห์
1. เพื่อเป็นการช่วยเห ือบุคค ให้เข้าใจปัญหา
2. เพื่อเป็นการช่วยเห ือบุคค ให้รู้จักการแก้ปัญหา
3. เพื่อป้ องกันปัญหาที่เกิดขึ้น โดยการชี้บอกถึงจุดบกพร่อง หรือ
สาเหตุแห่งปัญหาที่เกิดขึ้น
4. เพื่อเป็นการส่งเสริมการพัฒนา ความสามารถของบุคค อันจะ
ส่งผ ต่อการยกระดับคุณภาพชีวิตของบุคค แ ะชุมชน

24. ห ักการให้การสงเคราะห์
 1. ช่วยคนที่ไม่สามารถช่วยตนเองได้
 2. ช่วยให้ตรงกับความต้องการของเขา
 3. ช่วยตามความจาเป็น จัดให้เท่าที่จาเป็น
 4. ช่วยพัฒนาความสามารถ
 5. ช่วยในฐานะที่ต่างเป็นสมาชิกของสังคมด้วยกัน

25. นักสังคมสงเคราะห์ พึงยึดถือปฏิบัติตามห ักพุทธธรรม
 1. สร้างสวัสดิการแก่ตนเองก่อน (พึ่งตนเองได้) ด้วย - พุทธธรรม
2. ปรับฐานชีวิตด้วย - ไตรสิกขา
3. บ่มใจด้วย - พรหมวิหารธรรม
4. สรรสร้างงานด้วย - สังคหวัตถุธรรม - แ ะสาราณียธรรม
5. รักษาตนด้วย - รู้ซึ้งธรรมชาติของชีวิตด้วยไตร ักษณ์
- หมั่นทบทวนสมการชีวิต
- ไม่ห ง (ทาง) โ ก

26. ก. จุดหมายของชีวิต 3 ขั้น (อัตถะ 3 / สมบัติ)
 ขั้นที่ 1 จุดหมายที่เห็นได้ในปัจจุบัน เห็นได้ด้วยตา ที่เรียกว่า
ทิฏฐธัมมิกัตถะ หรือ มนุษย์สมบัติ
 ขั้นที่ 2 จุดหมายที่รู้ได้ด้วยจิตใจ ไม่อาจมองเห็นด้วยตาแต่รู้สึก
ได้ด้วยใจ เรียกว่า สัมปรายิกัตถะ หรือ สวรรค์สมบัติ
 ขั้นที่ 3 จุดหมายสูงสุดเรียกว่า ปรมัตถะ หรือ นิพพานสมบัติ

27. ข. จุดหมายของชีวิต 3 ด้าน (อัตถะ 3 / 2)
 จุดหมายด้านที่ 1
อัตตัตถะ จุดหมายเพื่อตน หรือประโยชน์ตน
 จุดหมายด้านที่ 2
ปรัตถะ จุดหมายเพื่อผู้อื่น หรือประโยชน์เพื่อผู้อื่น
 จุดหมายด้านที่ 3
อุภยัจถะ จุดหมายร่วมกัน หรือ ประโยชน์ทั้งสองฝ่าย

28. จุดหมายแห่งชีวิต 3 ขั้น + 3 ด้าน
= คุณภาพชีวิตอย่างบูรณาการ

30. ดาวน์โห ดไฟ ์นี้ได้ที่
www.philosophychicchic.com
สนุกกับการเรียนรู้ปรัชญาแ ะศาสนาแบบชิคๆ เคียงคู่รอยยิ้ม