ดาวน์โหลดไฟล์นี้ได้ที่ www.philosophychicchic.com ปรัชญาอัตถิภาวนิยม Existentialism ตอน อัตถิภาวะของมนุษย์ นักปรัชญาอัตถิภาวนิยมให้ความสำคัญต่ออัตถิภาวนิยมมากกว่าสารัตถะ สนใจต่อลักษณะของการมีอยู่มากกว่าธรรมชาติ หรือคุณสมบัติที่ทำให้มันเป็นอะไร

2. ภาพนี้คือรูปอะไร?
รู้สึกอย่างไรเมื่อเห็นภาพนี้?

3. กล้องถ่ายภาพ
ทรงปืนลูกโม่
ซึ่งเมื่อลั่นไกออกไป
ภาพก็จะเข้ามา
อยู่ในฟิล์ม

4. สิ่งนี้คืออะไร?
อย่าลืมสังเกตความรู้สึกของตัวเอง

5. dictionary desk pillow
ใครติวหนังสือดึกๆ คงชอบแน่เลย

6. ภาพนี้คือรูปอะไร?
ความรู้สึกแรกที่เห็นภาพนี้?

7. อัตถิภาวะ (การดารงอยู่) >> ภาวะ
ที่แสดงว่าสิ่งใดสิ่งหนึ่งมีอยู่จริง
สามารถบ่งชี้ได้ว่าสิ่งนั้นอยู่ ณ ที่
ใด หรืออยู่ตรงไหน
เป็นลักษณะที่เห็นได้อย่างเด่นชัด
ของสิ่งนั้น เป็นสิ่งที่ระบุความเป็น
สิ่งเฉพาะของสิ่งนั้น
หมายถึงความเป็นสิ่งเฉพาะหน่วย
(Particularity) ของสิ่งต่างๆ

8. สารัตถะ หมายถึง สภาพที่ทา
ให้วัตถุหรือสิ่งๆหนึ่งเป็นอะไร
หมายถึง ธรรมชาติภายใน
หรือคุณสมบัติสาคัญที่สุดของ
วัตถุชิ้นนั้น

10.  “....จิตใจอันประเสริฐเป็นสิ่งที่ควรค่าแก่
การสรรเสริญ...เป็นสิ่งที่ยิ่งใหญ่และ
น่าชื่นชม...แต่ตอบข้าพเจ้าทีว่ามันมา
จากไหน ไม่ใช่จิตใจอันประเสริฐแน่ๆ ที่
ทาให้ท่านมีความสุข แต่เป็นผู้หนึ่งผู้ใด
ที่ให้สิ่งนั้นแก่ท่าน ผู้ซึ่งเป็นแรงบันดาล
ใจให้ท่านต้องการมัน และประทาน
ความสามารถที่จะมีมันแก่ท่าน
 ....ข้าพเจ้ารู้ว่าท่านต้องการมัน และ
กระหายมัน แต่ท่านไม่สามารถริน
เครื่องดื่มแห่งคุณธรรมให้ตัวท่านเองได้”

11.  “แบบเป็นหัวใจของสิ่งต่างๆ คือ ทาให้
สิ่งต่างๆมีความหมาย”
 เพลโตเชื่อว่า...วัตถุต่างๆที่ปรากฏใน
โลก ถ้าเป็นวัตถุประเภทเดียวกันจะเกิด
จากแบบเดียวกัน
 วัตถุต่างๆจะมีความหมายได้ ก็เพราะมี
ส่วนร่วมกับแบบ (Form)
 แบบ คือ สารัตถะ หรือ สิ่งสมบูรณ์ที่ทา
ให้สิ่งต่างๆในโลกเกิดขึ้นและมี
ความหมาย

12. วัตถุประเภทเดียวกันก็จะเกิดจากแบบเดียวกัน

13. นักปรัชญาอัตถิภาวนิยมให้
ความสาคัญต่ออัตถิภาวะ
มากกว่าสารัตถะ
สนใจต่อลักษณะของการมี
อยู่มากกว่าธรรมชาติ หรือ
คุณสมบัติ
^___^ คิดว่าเพราะอะไรจ้ะ ??

16.  อัตถิภาวะ หรือ การมีอยู่ของตัวฉัน
 การมีอยู่ของมนุษย์ไม่ถูกจากัด
 การมีอยู่ของมนุษย์แปลกเด่น
 การมีอยู่ของมนุษย์มีความขัดแย้ง
 การมีอยู่ของมนุษย์คือการเผชิญหน้าระหว่างการ
เป็นตัวของตัวเองหรือการสูญเสียตัวเอง

17. การมีอยู่ของตัวเองเป็นสิ่งที่มนุษย์แน่ใจได้มากที่สุด และ
เป็นสิ่งที่แน่ใจก่อนการแน่ใจหรือการคิดถึงในสิ่งอื่น
เมื่อแน่ใจในการมีอยู่ของตัวเองแล้ว จึงตั้งคาถามต่อไป
ว่าเขามีอยู่ในฐานะเป็นอะไร (สารัตถะ)
การตริตรองของมนุษย์ต่อเรื่องใดๆ ต้องเริ่มที่ตัวตนของ
ตนเอง
ทุกอย่างจะต้องถูกเริ่มคิดจากอัตตา (Subject) ของมนุษย์
ทั้งนั้น >> แนวคิดเชิงอัตวิสัย (Subjectivity)

18. คาถามชวนคิด
พระเจ้าสร้างมนุษย์ หรือ มนุษย์สร้างพระเจ้า

20. การมีอยู่ของมนุษย์เป็นสิ่งที่แตกต่างจากการมีอยู่ของสิ่ง
ทั้งหลาย
มนุษย์ไม่ใช่สิ่งที่ถูกกาหนดให้มีสารัตถะอย่างหนึ่งอย่างใด
เป็นการถาวร มนุษย์จึงมิได้ถูกจากัดให้เป็นอะไรตลอดไป
แต่พร้อมจะเป็นอะไรก็ได้ทุกขณะ
การมีอยู่ของมนุษย์จึงมีลักษณะเลื่อนลอยเคว้งคว้าง และ
อิสระเนื่องจากไม่ถูกจากัด

23. ทาให้มนุษย์สามารถกาหนดสารัตถะใดๆก็ได้ให้กับตัวเอง
เป็นอะไรก็ได้ที่ใจอยากจะเป็น
ไม่ใช่สิ่งนิ่งสนิท เพราะถูกจากัดด้วยสถานภาพที่ตายตัว

24. BUT……..

25. BUT……..

26. “ความเป็นตัวฉัน” ของบุคคลหนึ่งไม่สามารถเปรียบเทียบ
หรือถูกแทนที่ด้วย “ความเป็นตัวฉัน” ของอีกบุคคลหนึ่งได้
“ความเป็นตัวเอง” ของแต่ละคนมีความแตกต่างกันโดย
สิ้นเชิง >> ทุกคนมีความแปลกเด่นเฉพาะตน

29. มนุษย์รู้สึกขัดแย้งอยู่ตลอดเวลา ระหว่าง >>
ความสานึกถึงความมีอยู่/ไม่มีอยู่
ความแปลกเด่น และความไม่มีคุณค่าใดๆ

30. การมีอยู่ของมนุษย์มีลักษณะเปิดกว้างให้มนุษย์สามารถ
เป็นตัวของตัวเองโดยไม่มีสิ่งใดมาจากัดได้
ในขณะเดียวกันเขาสามารถเลือกที่จะสูญเสียความเป็น
ตัวเองได้เช่นกัน
มนุษย์จึงต้องเผชิญหน้าระหว่างการเป็นตัวของตัวเอง
หรือการสูญเสียตัวเอง

36. กิจกรรม 1
สารวจประสบการณ์ของตนเองว่าเคยมีความปรารถนาที่จะ
เป็นอะไร รวมทั้งสารวจความเป็นไปได้และความเป็นไปไม่ได้
ของความปรารถนั้น ตัดสินด้วยตนเองว่าสามารถปฏิเสธ
สภาพของตนเองได้หรือไม่

37. กิจกรรม 2
อ่านหนังสือเรื่อง แด่หนุ่มสาว (พจนา จัทรสันติ แปล)
ตอน พันธนาการแห่งความกลัว หน้า ๙-๑๔
แล้วร่วมกันแสดงความคิดเห็น
เราได้เรียนรู้อะไรจากบทความนี้บ้าง

39. The End

41. (ดร. มล.)นิพาดา เทวกุล. ปรัชญาอัตถิภาวนิยม. กรุงเทพมหานคร : ภาควิชาปรัชญาและศาสนา
คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, ๒๕๔๙. (เอกสารประกอบการสอน)
ปานทิพย์ ศุภนคร. ปรัชญาเอกซิสเตนเชียลลิสต์. กรุงเทพมหานคร : สานักพิมพ์มหาวิทยาลัย
รามคาแหง, ๒๕๔๓.
กีรติ บุญเจือ. ปรัชญาลัทธิอัตถิภาวนิยม. กรุงเทพฯ : บริษัทสานักพิมพ์ไทยวัฒนาพานิชจากัด,
๒๕๒๒.
พินิจ รัตนกุล. ปรัชญาชีวิตของฌอง – ปอล – ซาร์ตร์. กรุงเทพฯ : สานักพิมพ์สามัญชน, ๒๕๓๙.
วิทย์ วิศทเวทย์. ปรัชญาทั่วไป มนุษย์ โลก และความหมายของชีวิต. (พิมพ์ครั้งที่ ๑๖). กรุงเทพฯ:
อักษรเจริญทัศน์, ๒๕๔๓.
สมภาร พรมทา. มนุษย์กับการแสวงหาความจริงและความหมายของชีวิต. (พิมพ์ครั้งที่ ๒).
กรุงเทพฯ: สานักพิมพ์ศยาม, ๒๕๔๕.
H.J. Blackham. Six Existentialist Thinkers. London : Routledge, 1997.
Kurt F. Reinhardt. The Existentialist Revolt : The Main Themes and Phases of Existentialism.
New York : Frederick Ungar Publishing Co.

42. ดาวน์โหลดไฟล์นี้ได้ที่
www.philosophychicchic.com
สนุกกับการเรียนรู้ปรัชญาและศาสนาแบบชิคๆ เคียงคู่รอยยิ้ม