1. ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΙΡΑΙΑ
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ
«ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΤΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΨΗΦΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ»
ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΜΑΘΗΣΗ
Μάθημα: Θεωρίες μάθησης και νέες Τεχνολογίες
Διδάσκουσα : Παρασκευά Φωτεινή - Λέκτορας
Βιβλίο επιμόρφωσης
εκπαιδευτικών: Πρακτικές οδηγίες
εφαρμογής στρατηγικών και
μοντέλων διδασκαλίας
Αλεξανδρή Ελευθερία

3. Οι επαγγελματίες δάσκαλοι
χρησιμοποιούν μοντέλα διδασκαλίας!
Δεν αφήνουν όμως τα μοντέλα
διδασκαλίας να τους «χρησιμοποιούν» …

4. συμπεριφοριστικ γνωστικές θεωρίες κοινωνικοπολιτισμικές θεωρίες
ές θεωρίες
Άμεση διδασκαλία Εκμάθηση εννοιών Αμοιβαία διδασκαλία
(Bruner :
Ανακαλυπτική
μάθηση)
Επαγωγικό μοντέλο Jigsaw
( συναρμολόγηση)
Ερωτοαποκρίσεις Παίξιμο ρόλων
(επεξεργασία της
πληροφορίας)
Προκαταβολικοί
οργανωτές
(επεξεργασία της
πληροφορίας)
Μάθηση μέσω
έρευνας
(γνωστικός
εποικοδομητισμός)
Synectics

5. Άμεση διδασκαλία - Direct Instruction
Μπιχεβιορισμός Θεωρία της Επεξεργασίας Πληροφοριών
Υλικό σχετικό με την καθημερινότητα των παιδιών
Γρήγορος ρυθμός μαθήματος
Πολλές και ποικίλες ευκαιρίες συμμετοχής
Συχνές επαναλήψεις

6. Δραστηριότητα εστίασης
Εκκίνηση θέματος
Παρουσίαση και μοντελοποίηση
Έλεγχος κατανόησης
Κατευθυνόμενη πρακτική σε
ατομικό επίπεδο
Ανεξάρτητη πρακτική
Συνοψισμός μαθήματος
Μαζική και διανεμημένη πρακτική
εξάσκηση

7. Concept Attainment: Εκμάθηση Εννοιών
Ανάπτυξη Concept Αυτορύθμιση
Κινήτρων Attainment μαθητών
γνωστικός εποικοδομητισμός
θεωρία της επεξεργασίας των Πληροφοριών
Εντοπισμός
Σχέσεων
ανάμεσα σε
ιδέες ‘Έκφραση
προσωπικώ
Διατύπωση
ν
υποθέσεων
στρατηγικώ
ν
Ανάλυση Concept Κριτική σε
στρατηγικές
Attainment των άλλων
Παρατήρηση της
Κατηγοριοποίησ ανάπτυξης προσωπικών
η Γνωστικών δεξιοτήτων

8. The Inductive Model : Επαγωγικό μοντέλο
Constructivist Ιnductive model.
Aξιοποίηση Ιδεοθύελλα
προηγούμενης
γνώσης
Συνεργατική Eμπειρία ομαδικής
κατάκτηση της εργασίας
γνώσης
Εφαρμογές στα
επίπεδα:
Ανάπτυξη ανάλυση
δεξιοτήτων κριτικής σύνθεση αξιολόγηση
σκέψης (Bloom)
Χρήση τεχνικών
Scaffolding μέσω
Ο εκπαιδευτικός ως κατάλληλων
διευκολυντής ερωτήσεων που
( facilitatior)της διευκολύνουν τη
γνώσης σκέψη του μαθητή

9. Τεχνολογία και επαγωγικό μοντέλο
• Χρήση υπολογιστή με βιντεοπροβολέα
για παρουσίαση υλικού με λίστες
εννοιών που βρίσκονται σε CD-ROM ή
online
• Ψηφιακές κάμερες για λήψη
φωτογραφιών που μπορούν να
παρουσιαστούν με PowerPoint και
αντιστοιχούν στις έννοιες που
περιέχονται στις λίστες.
• Χρήση έξυπνου πίνακα για καταγραφή
των εννοιών στον καταιγισμό ιδεών και
για την καλύτερη οπτική
κατηγοριοποίηση τους

10. Reciprocαl Teaching – Αμοιβαία διδασκαλία
Κοινωνικός εποικοδομητισμός Μοντέλο επεξεργασίας πληροφοριών
scaffolding μεταγνώση
μάθηση μέσω αλληλεπίδρασης
με τους άλλους
Τεχνικές στήριξης (scaffolding)
Τεχνολογία και μοντέλο 1Παρουσιάστε τη δεξιότητα στους μαθητές. Λειτουργήστε ως
Αμοιβαίας Διδασκαλίας πρότυπο μίμησης.
2Σκεφτείτε φωνακτά ώστε να παρακολουθούν οι μαθητές τους
•Η χρήση συλλογισμούς και την πορεία σκέψης σας.
διαδραστικού πίνακα 3Δουλέψτε στην αρχή με απλό υλικό ( εύκολα κείμενα).
4Σταδιακά αυξήστε τη δυσκολία του υλικού και περιορίστε τη δική
για την σας βοήθεια.
επεξεργασία 5Εντοπίστε τα σημεία δυσκολίας του μαθητή και δουλέψτε με
πρόσθετες ασκήσεις σ’ αυτά.
κειμένου 6Προτιμήστε να εργάζονται οι μαθητές σε μικρές ομάδες.
•Υπολογιστές για 7Χρησιμοποιείστε κάποιους μαθητές ως πρότυπα (modeling).
8Διευκολύνετε τη σκέψη τους με παροχή ερωτήσεων, όχι έτοιμες
αναζήτηση απαντήσεις.
πληροφοριών. 9Δώστε συχνή ανατροφοδότηση
10. Παρέχετε κίνητρα

11. Question Answer Relationship (QAR) – Ερωτοαποκρίσεις
θεωρία της επεξεργασίας των πληροφοριών.
Τεχνολογία και QAR
Το κείμενο προβάλλεται με smart board στους μαθητές και υπογραμμίζονται οι απαντήσεις.
Αναζήτηση κειμένων στο Web από τους μαθητές (real word sources).
Εισαγωγή στα
είδη των
ερωτήσεων
Εισαγωγή στις υποκατηγορίες των
ερωτήσεων μέσω του βιβλίου
Εισαγωγή στις υποκατηγορίες των
ερωτήσεων «Μέσα από το μυαλό
μου»
Κατάταξη ερωτήσεων
από μαθητές

12. Jigsaw – Συναρμολόγηση
Προετοιμασί
α
μαθήματος
Καθορισμός
ομάδων
Εργασία σε
ομάδες
ειδικών
Επιστροφή
μαθητών στα
home groups
Συνοψισμός-
εξαγωγή
συμπερασμά
των

13. Στάδια Εργασίες δασκάλου Εργασίες μαθητών
Καθορισμός απαιτήσεων χρόνου
Προετοιμασία υλικού: Μελέτη ομάδων ειδικών
Φύλλα εργασίας
Σύνθεση ομάδων: Λαμβάνοντας υπόψη φύλο, ηλικία,
Προετοιμασία
κουλτούρα, ειδικές ανάγκες, γλωσσικές δεξιότητες,
προϋπάρχουσα γνώση.
Επαναλαμβάνει ή μαθαίνει
το υλικό.
Διευκόλυνση διαδικασίας, μετακίνηση ανάμεσα στις Πραγματοποιεί κάθε
Ομάδες ειδικών ομάδες. εργασία που αφορά την
Απευθύνει τις ερωτήσεις κατανόησης περιεχομένου. ομάδα των ειδικών.
Αξιολογεί την προθυμία για το στάδιο των ομάδων Ελέγχει την κατανόηση
home. υλικού από τα μέλη της
ομάδας του .
Αποφασίζει πως θα διδάξει
το ειδικό περιεχόμενο.
Κινείται ανάμεσα στα groups & διευκολύνει τη
Home group διαδικασία. Μοιράζεται ή διδάσκει υλικό
Υποβάλει ερωτήσεις περιεχομένου καθώς οι ομάδες με βάση μια
συγκεντρώνουν το υλικό jigsaw. προκαθορισμένη σειρά.
Αξιολογεί την προθυμία για τη συγκεντρωτική
συζήτηση στην τάξη.
Συνοψισμός Οργανώνει τη συνολική συζήτηση της τάξης.
Υπογραμμίζει το ειδικό περιεχόμενο. Συμμετέχει στη συζήτηση.
Βεβαιώνεται ότι έχουν καθοριστεί τα θέματα των home Εγείρει θέματα προς
groups. συζήτηση.
Αξιολογεί τις εργασίες στο σπίτι σε ομαδικό ή ατομικό
επίπεδο.

14. Jigsaw και θεωρίες μάθησης
Σχετίζεται με τον κοινωνικό εποικοδομητισμό, γιατί βοηθά
τους μαθητές να έλθουν πιο κοντά με τα μέλη των ομάδων τους
να εκτιμήσουν την αξία τους να δομήσουν μικρές «κοινωνίες»
και να αποδεχτούν τη διαφορετικότητα του άλλου.
Επίσης το μοντέλο επειδή βοηθά στην ανάπτυξη της
κριτικής σκέψης των μαθητών σχετίζεται και με τη γνωστική
θεωρία της επεξεργασίας των πληροφοριών
Τεχνολογία και jigsaw
Η χρήση της τεχνολογίας εφαρμόζεται
σε δύο επίπεδα.
Α. Για την επιλογή και εύρεση υλικού (web
pages)
B. Για τη συνεργασία ανάμεσα στους
μαθητές
Χάρτες, φωτογραφίες, ήχος, βίντεο,
τηλεδιάσκεψη, κείμενα word, wikis, εργαλεία
συνεργατικής μάθησης.

16. Παίξιμο ρόλων - Role Playing
θεωρία του ουμανισμού (Carl Rogers) Εμπλουτισμός του ακαδημαϊκού
ανάπτυξη της συναισθηματικής αναλυτικού προγράμματος
νοημοσύνης Διευθέτηση διαπροσωπικών
προβλημάτων
Τεχνολογία και Role Playing
1. Ηχογράφηση ή βιντεοσκόπηση για εκτίμηση της
γλώσσας του σώματος, εκφράσεων προσώπου, video,
iMovie ή CDROM με προϊόντα Role playing, μπορεί να
δημιουργηθούν για συνολική εκτίμηση από την τάξη ή για
να δοθούν σε άλλες τάξεις και μικρότερης ηλικίας μαθητές
ώστε να μάθουν τεχνικές «παιξίματος ρόλων».
2. Δημιουργία ιστοσελίδων για ανάρτηση τεχνικών
επίλυσης κοινωνικών προβλημάτων που προέκυψαν από
το Role Playing.

17. Inquiry based learning – Μάθηση μέσω έρευνας
Αναδόμηση υπαρχόντων
γνωστικός κονστρουκτιβισμός γνωστικών σχημάτων
Οι μαθητές μετατρέπονται
σε παραγωγοί της γνώσης.
Τεχνολογία και Μοντέλο Μάθησης μέσω έρευνας
Η τεχνολογία χρησιμοποιείται ως εργαλείο για την
έρευνα.
Το Internet αποτελεί πηγή έρευνας στο σχολείο.
Για την οργάνωση των δεδομένων μπορεί να
χρησιμοποιηθούν διαδραστικοί πίνακες.
Η παρουσίαση των δεδομένων μπορεί να γίνει με τη
χρήση της τεχνολογίας (power point).

18. Synectics ( Συνεκτική)
Θεωρία Επεξεργασίας
ερευνούν ένα
των πληροφοριών
πρόβλημα
με αναζήτηση
ανακαλύπτουν εναλλακτικές
προοπτικές
με τη χρήση αυτών οργανώνουν
και βρίσκουν λογικές λύσεις
αναπτύσσουν τη δημιουργική
αναπτύσσουν μεταγνωστικές ικανότητά τους
ικανότητες.
Τεχνολογία και Synectics
Η χρήση διαδραστικού πίνακα
Παρουσίαση του κειμένου ή του υλικού που
χρειάζεται βελτίωση με παρουσίαση Power
point.

19. Advance Organizers – Προοργανωτές
Οδηγίες για τη δημιουργία προκαταβολικής οργάνωσης .
A.Σύντομη λεκτική ή οπτική πληροφορία
B.Παρουσίαση πριν το μάθημα ενός μεγαλύτερου τμήματος θεωρία της
της πληροφορίας που πρόκειται να διδαχθεί
C.Όχι συγκεκριμενοποίηση του περιεχομένου της γνώσης
επεξεργασίας
που θα διδαχθεί. των
D.Παροχή μέσων γενίκευσης των λογικών σχέσεων ανάμεσα πληροφοριών
στα στοιχεία της μελλοντικής σχέσης.
E.Επίδραση της διαδικασίας κωδικοποίησης του μαθητή.
Διαδικασίες που διευκολύνουν τη χρήση ενός προ οργανωτή
A.Διαβάστε το κείμενο που λειτουργεί ως προοργανωτής στους
μαθητές σας
B.Προσθέστε οπτικά ερεθίσματα στους προοργανωτές
C.Χρησιμοποιείστε εννοιολογικούς χάρτες ή άλλα είδη γραφικών
οργανωτών ως προοργανωτές
D.Διδάχτε τους προοργανωτές και υπενθυμίστε στους μαθητές να
τους χρησιμοποιούν σωστά.
Concept maps
Τεχνολογία και Προοργανωτές Η παρουσίαση των προοργανωτών με
βιντεοπροβολέα ή διαδραστικό πίνακα

20. Συνοψίζοντας το θεωρητικό μέρος
• Ta μοντέλα και οι στρατηγικές διδασκαλίας
που παρουσιάσαμε έχουν συνδεθεί βάση
βιβλιογραφίας με κριτήρια αποτίμησης
(standards & Benchmarks).
• Καλό θα ήταν στην Ελλάδα να
καθοριστούν κριτήρια αποτίμησης της
ικανότητας χρήσης των παιδαγωγικών
μοντέλων από τους εκπαιδευτικούς σε
συνάρτησης με τις Νέες Τεχνολογίες ώστε
να μπορεί να γίνεται αποτίμηση του
εκπαιδευτικού έργου και ανατροφοδότηση
για τους ίδιους.
• Φυσικά θα πρέπει να έχει προηγηθεί η
ανάλογη επιμόρφωση

21. Βιβλιογραφία
• Eggen, P. and Kauchak, D. (2001) Strategies for teachers:
teaching content and thinking skills. Upper Saddle River, New
Jersey. Prentice Hall.
• Jeanine M. Dell’Olio, Tony Donk, (2007),Models of teaching:
Connecting students with standards, Sage Publication. USA
• Joyce, B., Weil, M. and Calhoun, E. (2000) Models of teaching
(6th ed.) Needham Heights, MA. A Pearson Education
Company.
• Patricia Marzin, Cédric d’Ham, Eric Sanchez, How to scaffold
the students to design experimental procedures, A
proposition of a situation experienced by 108 high-schools
students. Laboratoire LIG/MeTAH, Grenoble, France - INRP/e.
Praxis Lyon, France
• Roy D. Pea, ( 2004),The Social and Technological Dimensions
of Scaffolding and Related Theoretical Concepts for
Learning,
• Education, and Human Activity, School of Education Statlford
University