Program Hidangan Berkhasiat di Sekolah (HiTS) melibatkan penyediaan makanan berkhasiat oleh pengusaha kantin sekolah kepada murid secara sukarela berdasarkan persetujuan ibu bapa. Program ini bertujuan untuk meningkatkan status pemakanan murid dan menyediakan persekitaran yang menggalakkan amalan makan sihat. Pelaksanaannya melibatkan kerjasama daripada pelbagai pihak termasuk guru, ibu bapa, dan pegaw

1. PROGRAM HIDANGAN
BERKHASIAT DI SEKOLAH
(HiTS)
CAWANGAN PEMAKANAN
JABATAN KESIHATAN NEGERI
1

2. PENGENALAN
Sekolah merupakan tempat atau
prasarana terbaik bagi memberi
peluang kepada murid-murid
sekolah mempelajari perkara-
perkara asas dan kepentingan
terhadap amalan makan secara
sihat dan seimbang.
2

3. PENGENALAN
Oleh itu, sekolah merupakan satu institusi yang amat penting
untuk menyediakan persekitaran yang menyokong amalan
makan secara sihat.
Murid sekolah menghabiskan masa hampir
1/3 daripada waktu harian mereka di
sekolah. Dalam tempoh waktu tersebut,
mereka mengambil makanan sekurang-
kurangnya SEKALI di kantin sekolah
3

4. Rasional Pelaksanaan
Amalan pemakanan
yang kurang sihat
boleh menyebabkan
masalah malnutrisi
seperti
kurus, berlebihan
berat badan, obesiti
dan masalah
pemakanan lain
Pengambilan nutrien
yang tidak mencukupi
akan mempengaruhi
pertumbuhan fizikal
dan perkembangan
mental kanak-kanak
Kekurangan
nutrien akan
menggangu
metabolisme
tubuh yang
menggangu
perkembangan
kanak-kanak
4

5. OBJEKTIF
Objektif Umum
Untuk meningkatkan status pemakanan murid sekolah
Objektif Khusus
• Untuk memastikan murid mendapat hidangan
berkhasiat mengikut keperluan mereka.
• Untuk meningkatkan pengetahuan dan amalan makan
secara sihat di kalangan murid.
• Untuk menyediakan persekitaran yang membantu
amalan makan secara sihat.
5

6. Program Hidangan Berkhasiat di
Sekolah (HiTS)
Program yang dijalankan secara
SUKARELA bagi ibu bapa yang berminat
untuk melibatkan anak mereka. Ibu
bapa perlu membayar kos makanan dan
ianya diuruskan oleh pihak sekolah atau
pihak yang dipertanggungjawabkan
oleh pihak sekolah.
6
Pemberian makanan yang berkhasiat
bersesuaian untuk waktu minum pagi/
minum petang (waktu rehat sekolah) (320

7. Mekanisme
Pelaksanaan
HiTS
7

8. Kumpulan Sasar
Program ini disasarkan kepada semua murid
sekolah
Boleh dilaksanakan mengikut
kesesuaian pengurusan pihak sekolah
atau secara berfasa seperti berikut:
Contoh:
i. Program dimulakan dengan murid
Tahap 1 iaitu Tahun 1, 2 dan 3.
ii. Program diteruskan dengan murid
Tahap 2 iaitu Tahun 4, 5 dan 6.
8

9. Persetujuan ibu bapa/ penjaga diperlukan sebelum
murid-murid menyertai program ini.
Surat persetujuan menyertai program akan
diedarkan dan dikumpul oleh pihak sekolah.
Borang persetujuan disimpan sebagai rekod oleh
pihak sekolah sepanjang murid menyertai
program.
Persetujuan Ibu bapa/ Penjaga

10. Perancangan Menu
Menu yang dirancang terdiri daripada
hidangan lengkap mengikut khidmat nasihat
yang diberikan oleh Pegawai Sains
(Pemakanan) dengan mengambil kira
makanan yang digemari oleh murid dan
mengikut budaya setempat. Maklum balas ibu
bapa pada Borang Tinjauan Pelaksanaan
Program HiTS (Lampiran 5) juga diambil kira
dalam perancangan menu.
10

11. Cadangan harga pakej makanan
Harga pakej makanan (hidangan
utama dan buah) adalah berdasarkan
persetujuan antara pengusaha
kantin, pihak sekolah dan PIBG/ ibu
bapa
11
*Harga pakej makanan tertakluk kepada perubahan
harga pasaran bahan mentah, kawasan, dan
perbincangan di antara pengusaha kantin dengan
pihak sekolah.

12. Penyediaan makanan
Makanan disediakan oleh pengusaha
kantin sekolah dengan khidmat nasihat
yang diberikan oleh Pegawai Sains
(Pemakanan)
12
Kaedah hidangan makanan adalah
berdasarkan kesesuaian dan
persetujuan oleh pihak sekolah.

13. 13
Cadangan bekas makanan
Bekas plastik bebas Bisphenol-A
(BPA) atau stainless steel bertutup
(3 bahagian)

14. Kaedah pembayaran
Kadar, kaedah dan kekerapan
pembayaran HiTS adalah tertakluk
kepada perbincangan antara pihak
sekolah, pengusaha kantin
dan ibu bapa (PIBG).
Kaedah pembayaran secara dalam talian
seperti e-Wallet secara terus kepada
pengusaha kantin adalah amat
digalakkan.
14

15. Penerimaan Menu
⦿ Pemantauan program ini akan
dilaksanakan oleh Pegawai Sains
(Pemakanan)
⦿ Sekiranya menu yang dicadangkan tidak
mendapat sambutan daripada murid,
Pegawai Sains (Pemakanan) boleh
memberikan cadangan penukaran menu
kepada pihak sekolah.
15

16. Pemberhentian program
⦿ Ibu bapa/ penjaga berhak untuk tidak
meneruskan penyertaan anak mereka dalam
Program HiTS.
⦿ Pemakluman hendaklah dibuat secara bertulis
atau menggunakan Borang Pemberhentian
Penyertaan Program HiTS kepada pihak sekolah
sekurang-kurangnya seminggu sebelum tarikh
pemberhentian.
16

17. Hidangan Berkhasiat Di Sekolah (HiTS)
17

18. BIL. PROSES KERJA YA/TIDAK
1. Analisis situasi pemakanan di sekolah
2. Pemakluman kepada JPN/PPD untuk advokasi HiTS
3. Pembentangan dan perbincangan dengan pihak sekolah, PIBG dan
pengusaha kantin berkaitan HiTS
4. Dapatkan persetujuan untuk pelaksanaan HiTS oleh pihak pentadbir
sekolah
5. Hebahan Program HiTS kepada ibu bapa/ penjaga
6. Jalankan tinjauan pasaran dan analisis hasil tinjauan
7. Ubahsuai menu standard (jika perlu)
8. Persetujuan ibu bapa/ penjaga
9. Taklimat/ latihan kepada pengusaha kantin & guru penyelaras HiTS
10. Pelaksanaan HiTS
11. Pemantauan HiTS (penambahbaikan program dari semasa ke semasa) –
sekurangkurangnya sekali dalam tempoh 3 bulan
Bagaimana untuk memulakan HiTS di sekolah anda?
18

19. Tugas & Tanggungjawab
19
1. Pegawai Sains (Pemakanan) Daerah
2. Pegawai Sains (Pemakanan) Negeri
3. Pegawai Teknologi Makanan/ Penolong Pegawai
Kesihatan
4. Persekitaran (PPKP)
5. Persatuan Ibu Bapa dan Guru (PIBG)
6. Guru Penyelaras Program HiTS
7. Pihak Pentadbir Sekolah
Program HiTS memerlukan usaha yang
bersepadu daripada semua pihak. Tugas dan
tanggungjawab adalah seperti berikut:

20. Pegawai Sains (Pemakanan) Daerah
20
i. Menjadi Ahli Jawatankuasa Program HiTS di sekolah.
ii. Memberi input teknikal pemakanan dari semasa ke semasa:
• Menyediakan pilihan/ pertukaran menu mengikut keperluan.
• Menyediakan kandungan kalori makanan/ minuman, sekiranya
terdapat pertukaran menu.
iii. Menjalankan Latihan Katering Sihat kepada pengusaha kantin
yang terlibat dalam penyediaan HiTS serta pihak sekolah.
iv. Menjalankan tindakan penambahbaikan sekiranya pelaksanaan
HiTS tidak mengikut garis panduan yang ditetapkan.
v. Menjalankan tinjauan pelaksanaan program secara berkala
dengan menggunakan Borang Tinjauan Pelaksanaan Program
Hidangan Berkhasiat di Sekolah (HiTS) (Lampiran 5).
vi. Memantau pelaksanaan HiTS secara berkala menggunakan
Borang Pematuhan HiTS 101 (Lampiran 6).
vii. Menghantar Borang Ringkasan Laporan Hasil Pemantauan HiTS 201
ke JKN (Lampiran 7).

21. Pegawai Sains (Pemakanan) Negeri
21
i. Menghantar Ringkasan Laporan Hasil Pemantauan Program HiTS 202
ke Bahagian Pemakanan, KKM (Lampiran 8).
ii. Membentangkan hasil pemantauan program di peringkat JKN dan
JPN (jika perlu).
PTM/ PPKP
i. Menjadi Ahli Jawatankuasa Program HiTS di sekolah.
ii. Memantau kebersihan dan keselamatan makanan di kantin
dengan menggunakan kriteria risk-based assessment.
Persatuan Ibu Bapa dan Guru (PIBG)
i. Menjadi Ahli Jawatankuasa Program HiTS di sekolah.

22. Guru Penyelaras Program HiTS
22
i. Menjadi Ahli Jawatankuasa Program HiTS di sekolah.
ii. Memastikan pelaksanaan program HiTS mengikut mekanisme
pelaksanaan yang digariskan.
iii. Membantu menjalankan tinjauan pelaksanaan program secara
berkala
dengan menggunakan Borang Tinjauan Pelaksanaan Program
Hidangan
Berkhasiat di Sekolah (HiTS) (Lampiran 5).
Pihak Pentadbir Sekolah
i. Memberi kelulusan untuk menjalankan HiTS di sekolah.
ii. Membantu dalam edaran surat hebahan (Lampiran 1), Borang
Tinjauan
Pasaran Pelaksanaan Program HiTS (Lampiran 2), Borang Persetujuan
Ibu
Bapa/ Penjaga Untuk Menyertai Program HiTS (Lampiran 4) serta
Borang

23. Pembentukan Jawatankuasa Program HiTS
Cadangan keahlian Jawatankuasa Program HiTS:
Pengerusi:
Guru Besar
Ahli:
YDP/ wakil PIBG
Guru Penolong Kanan Hal Ehwal Murid (HEM)
Guru Penyelaras HiTS
Pegawai Sains (Pemakanan)
Pegawai Teknologi Makanan/ Penolong Pegawai Kesihatan Persekitaran
(PPKP)
Pengusaha kantin

24. Peranan Jawatankuasa HiTS
i. Membincangkan dan membuat keputusan bagi hal-hal yang
berkaitan dengan pelaksanaan HiTS termasuk penetapan menu
dan harga.
ii. Membincangkan penambahbaikan program dari semasa ke
semasa.
* Mesyuarat Jawatankuasa Program HiTS perlulah dijalankan
sekurang-kurangnya sekali dalam setahun.

25. 25

26. Makanan yang seimbang
disediakan setiap hari.
Makanan yang disediakan adalah
mengikut keperluan kalori tubuh.
Kurang Lemak
Tinggi Serat
Kurang Gula
Kurang Garam
Menu dirancang oleh Pegawai
Pemakanan.
1
2
3 4
Pengambilan serat meningkat
melalui sayur-sayuran dan
buah-buahan yang pelbagai.
Kelebihan menyertai program HiTS kepada
Murid
26

27. Waktu makan yang tetap akan meningkatkan
pembakaran kalori, mengelakkan makan secara
berlebihan serta membantu dalam pengurusan berat
badan.
5
6
Tidak perlu beratur untuk membeli makanan
dan menjimatkan masa.
Dapat meluangkan lebih masa untuk
menikmati makanan dengan tenang dan
selesa.
7
Mengurangkan risiko keracunan
makanan.
Kelebihan menyertai program HiTS kepada
Murid
27

28. Kebaikan HiTS
kepada Penjaga
Makanan sihat dan
berkhasiat dihidang
setiap hari (menu
dirancang oleh
Pegawai Pemakanan,
KKM)
Wang saku tidak
perlu disediakan
setiap hari dan
mengelakkan
kehilangan wang
Harga yang
ditawarkan
mengikut pakej
adalah lebih murah
Sahsiah murni anak
dipupuk sejak usia
awal
Mengurangkan masalah
cerewet makan (“picky eaters”)
anak
Keselamatan
makanan anak
terjamin dan
mengurangkan
kejadian keracunan
makanan
28

29. Kebaikan
HiTS kepada
Sekolah
Makanan yang
berkhasiat
menyumbang
kepada murid yang
lebih sihat dan
cerdas.
Keselamatan
makanan murid
terjamin.
Menerapkan nilai-
nilai murni dan
membina sahsiah di
kalangan murid.
Meningkatkan
prestasi
pembelajaran
dengan amalan
pemakanan yang
sihat.
Memudahkan
proses
pengajaran oleh
guru kerana
masalah
hiperaktif dapat
ditangani dengan
menghadkan gula
dalam menu yang
dirancang.
29

30. Kebaikan HiTS kepada
Pengusaha Kantin
Pendapatan tetap dan
terjamin.
Proses
pengendalian
makanan
menjadi lebih
mudah dan
singkat.
Dapat meningkatkan
pengetahuan dalam
penyediaan makanan
yang berkhasiat.
Kos bahan
mentah dapat
dikurangkan
daripada
pembelian
secara pukal.
30

31. 31