WSPÓŁCZESNE ŚRODOWISKO INFORMACYJNE

1. WSPÓŁCZESNE ŚRODOWISKO
INFORMACYJNE
Sabina Cisek
Lublin i Puławy, 9 i 10 kwietnia 2015
Informacja to najcenniejszy z towarów – poznaj narzędzia jej
pozyskiwania i dowiedz się więcej o rynku, klientach i konkurencji
1

2. Co się składa na współczesne
środowisko informacyjne?
• Internet
– powierzchniowy (ang. surface web),
– ukryty (ang. deep web, hidden web, invisible web)
• Zasoby i źródła poza Internetem
– archiwa i biblioteki,
– ludzie z ich specjalistyczną bądź unikatową wiedzą,
eksperci, sieć kontaktów w branży, urzędnicy itd.
– media tradycyjne
Konwergencja
2

3. Podmioty we współczesnym
środowisku informacyjnym
• Dostawcy technologii informacyjnej, dostępu
• Dostawcy treści
– komercyjni, np. EBSCO, EMIS, Kompass, Thomson Reuters
– niekomercyjni, np. GUS, rząd, organizacje pozarządowe,
samorządy, uczelnie
• Pośrednicy
– bibliotekarze, brokerzy informacji (infobrokerzy), firmy
badawcze i doradcze, profesjonaliści informacji, specjaliści
białego wywiadu (OSINT), wywiadownie gospodarcze
• Użytkownicy, odbiorcy, często – nie bierni, lecz
prosumenci
3

4. Reintegracja środowiska cyfrowego
(wirtualnego) i fizycznego (realnego)
• Internet rzeczy (przedmiotów, wszechrzeczy)
• Lifelogging (urządzenia ubieralne)
• NFC, semakody
• Rozszerzona rzeczywistość, np. okulary Google
Problemy: bezpieczeństwo, prywatność
Wyzwanie dla biznesu, nowe formy kontaktów z
klientami, usług itp.
4

5. De-instytucjonalizacja i indywidualizacja
• Także – wzrastająca rola indywidualnego
zarządzania informacją (ang. PIM, Personal
Information Management)
• Dla zainteresowanych
– http://www.academia.edu/9779934/Indywidualne_zarz%C4%8
5dzanie_informacj%C4%85
– www.academia.edu/10053720/Aplikacje_narzędzia_programy_
urządzenia_technologie_służące_indywidualnemu_zarządzaniu
_informacją
5

6. Semantyzacja, semantyczny Internet
• Integracja danych, rozumienie znaczenia
• Użytkownik często nie tyle chce wyszukiwać, ile
otrzymać poradę, decyzję, wyselekcjonowaną i
uporządkowaną informację na dany temat, zob.
np. Graf wiedzy Google
• Dla zainteresowanych
– http://www.internetstandard.pl/news/117212_3/Tim.Berners.Lee.o.
potedze.Sieci.semantycznej.html
– www.naukawpolsce.pap.pl/aktualnosci/news,393948,internet-
semantyczny---komputery-coraz-wiecej-rozumieja.html
6

7. Inne cechy środowiska informacyjnego
• Utrwalana jest nie tylko informacja (dane, wiedza)
o charakterze naukowym lub profesjonalnym, ale
również dotycząca życia codziennego, osobista,
prywatna
• W Internecie „nic nie ginie”, zob. np. Internet
Archive: Wayback Machine
http://archive.org/web/
• Zacieranie różnicy między produktem a usługą
7

8. Zasoby informacyjne
• Nadmiar informacji?
• „Zaśmiecenie” środowiska informacyjnego?
– Dla zainteresowanych
http://www.ekologiainformacji.pl/
• Sedno problemu – kompetencje informacyjne
użytkowników (ang. Information Literacy)
– Kompetencje informacyjne = wiedza, umiejętności,
kompetencje społeczne (postawy, wartości) związane
z funkcjonowaniem w środowisku informacyjnym
8

9. Kompetencje informacyjne
• Dotyczą jednostek oraz grup społecznych
• Osoba kompetentna informacyjnie potrafi i wie
jak informację
– pozyskać (wyszukać, zdobyć)
– ocenić (jakość, wiarygodność), dokonać selekcji
– wykorzystać (decyzje, działania, przetworzenie,
przekaz, rozwiązanie problemu)
I to wszystko zgodnie z etyką i prawem.
9

10. Jaka informacja jest wartościowa?
Dwa aspekty
• Pertynentna (relewantna) = zgodna z
potrzebami odbiorcy
• O dobrej jakości
– Jakość zależy od dostępu, formy (m.in. architektury
informacji) oraz treści (aktualna, rzetelna,
udokumentowana, uporządkowana)
– Jak rozpoznać, że informacja jest rzetelna,
wiarygodna? Jakiej informacji „możemy ufać”?
10

11. Różne kryteria oceny jakości informacji
• Niezależne od konkretnego odbiorcy,
użytkownika, np. poprawność językowa,
staranna redakcja, szybkość wczytywania się
strony WWW itp.
• Zależne od odbiorcy, użytkownika (względne lub
subiektywne), m.in. od jego cech osobowości,
doświadczenia, sytuacji problemowej, w której
się znajduje itd.
11

12. Na zakończenie  WAŻNE
• Nie istnieje idealne i „totalne” narzędzie wyszukiwania,
wyszukiwarka
– Żadna z nich nie przeszukuje całości Internetu
– Każda ma inną bazę indeksową i inny algorytm rankingowy
– Dlatego należy korzystać z kilku
• Nie istnieje „bezbłędne”, całkowicie aktualne i kompletne
źródło informacji, np.
– Bazy Nauka Polska, http://www.nauka-polska.pl/Bazy-
danych.html, problem z aktualizacją,
– KRS, brak aktualnych sprawozdań finansowych
– Szewcy w Białymstoku
12