- Sektor usług informacyjnych, profesjonaliści informacji, pośrednicy informacyjni, - Broker informacji (infobroker) – nazwa, definicja i istota zawodu, - Branża infobrokerska na świecie i w Polsce, - Infobroker a inni profesjonaliści informacji

1. 1
Infobrokering i wywiad rynkowy
Podstawy
Dr Sabina Cisek
Instytut Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa
Uniwersytet Jagielloński
Aktualizacja 2017-03-29

2. 2
Spis treści
• Sektor usług informacyjnych, profesjonaliści informacji, pośrednicy
informacyjni
• Broker informacji (infobroker) – nazwa, definicja i istota zawodu
– Infobroker jest pośrednikiem pomiędzy zasobami informacyjnymi a ludźmi i
organizacjami, którzy informacji potrzebują
– Infobroker sprzedaje NIE informację (w sensie – wiadomość, treść) – ale usługę
informacyjną
– Infobroker w swojej pracy opiera się przede wszystkim na już istniejących,
upublicznionych (opublikowanych, udostępnionych w internecie itp.) zasobach danych
i informacji, źródłach dokumentalnych w wolnym lub restrykcyjnym dostępie
– Infobroker posiada odpowiednie umiejętności i wiedzę, kieruje się etyką zawodową,
korzysta jedynie z legalnych źródeł informacji
• Branża infobrokerska na świecie i w Polsce
• Infobroker a inni profesjonaliści informacji
• Literatura przedmiotu (wybrana)

3. 3
Sektor usług informacyjnych,
profesjonaliści informacji,
pośrednicy informacyjni

4. 4
Sektor usług informacyjnych w społeczeństwie
wiedzy (the information industry)
• Instytucje, organizacje, systemy, usługi
– komercyjne (odpłatne dla użytkownika
końcowego)
– niekomercyjne (nieodpłatne dla użytkownika
końcowego)

5. 5
Sektor usług informacyjnych w społeczeństwie wiedzy (the
information industry) – wybrani dysponenci i dostawcy
informacji/treści (content providers) oraz pośrednicy
informacyjni (information intermediaries)
• agendy i organy administracji publicznej, rządu, samorządu lokalnego
• biblioteki, ośrodki informacji
• biura informacji gospodarczej (BIG)
• brokerzy informacji (infobrokerzy)
• dziennikarze, media
• komercyjne serwisy informacyjne, producenci i dostawcy treści, np.
EBSCO, Thomson Reuteurs
• organizacje zawodowe, stowarzyszenia
• ośrodki informacji w firmach (corporate intelligence centers)
• wywiadownie gospodarcze, np. Bisnode D&B Polska, wywiadownie
handlowe
• inni

6. 6
Broker informacji (infobroker) –
nazwa, definicja i istota zawodu

7. 7
Nazwa zawodu
• W języku polskim: broker informacji = infobroker,
researcher, coraz częściej także – profesjonalista
informacji
• W języku angielskim:
– raczej information broker niż infobroker
– lepiej – independent information professional albo nawet
info-entrepreneur, zob.
http://www.batesinfo.com/coaching/entrepreneur_FAQ.ht
ml
• W języku niemieckim: infobroker, np.
https://www.infobroker.de/

8. 8
Nazwa działalności i dziedziny
• W języku polskim:
– działalność – infobrokering, infobrokerstwo,
brokering informacji, albo – usługi informacyjne
– Uwaga! Występuje też termin „infobrokerstwo systemowe” –
propagowany przez dr. Tadeusza Wojewódzkiego i serwis
http://www.infobrokerstwo.pl/, infobroker systemowy zajmuje się
ładem informacyjnym w organizacjach, jest to bliskie zarządzaniu
informacją w firmie
• W języku angielskim:
– Information brokering, Information brokerage,
– Info-entrepreneurship

9. 9
Definicje zawodu infobrokera (1)
• Z Krajowego Standardu Kompetencji Zawodowych
Broker informacji (researcher) (262204)
– Broker informacji (researcher) zajmuje się
pozyskiwaniem, oceną, analizą i dostarczaniem
różnego typu informacji [odpłatnie] i na zlecenie.
– Broker informacji (researcher) jest zawodem o
charakterze usługowym, polegającym na wyszukiwaniu,
analizie i udostępnianiu informacji na zlecenie. Pełni on
rolę pośrednika pomiędzy poszukującymi informacji
a zasobami informacyjnymi (media, biblioteki, zasoby
internetowe itp.).

10. 10
Definicje zawodu infobrokera (2)
• Z książki Zawód infobroker. Polski rynek informacji.
Warszawa: Wolters Kluwer 2015, s. 13-14.
– Infobrokering (…) jest to zawodowe, komercyjne pośrednictwo
(mediacja) w świecie informacji. Infobroker zatem stanowi
podmiot, który na zlecenie i odpłatnie wyszukuje, ocenia,
opracowuje, przetwarza i udostępnia informację. W swojej pracy
opiera się przede wszystkim na już upublicznionych źródłach
dokumentalnych, zarówno w wolnym jak i restrykcyjnym dostępie.
– Osoba ta (lub przedsiębiorstwo) pośredniczy, stąd „broker”,
pomiędzy istniejącym zasobem informacyjnym, stąd „info”, a
klientem.
– Opisana usługa (a także branża i profesja), która może również
obejmować inne działania związane z szeroko rozumianą
informacją, to infobrokering (brokering informacji) bądź
infobrokerstwo.

11. 11
Istota zawodu brokera informacji = cechy definicyjne =
warunki konieczne bycia infobrokerem (1)
1. Jest pośrednikiem (information intermediary) pomiędzy
zasobami informacyjnymi a ludźmi i organizacjami, którzy
informacji potrzebują
 Co to znaczy „być pośrednikiem” zob. slajd 14
2. Swoje usługi oferuje odpłatnie i na zlecenie
3. Sprzedaje NIE informację (w sensie – wiadomość, treść) –
ale usługę informacyjną

12. 12
Istota zawodu brokera informacji = cechy definicyjne =
warunki konieczne bycia infobrokerem (2)
4. W swojej pracy opiera się przede wszystkim na już istniejących,
upublicznionych (opublikowanych, udostępnionych w internecie itp.)
zasobach danych i informacji, źródłach dokumentalnych w wolnym
lub restrykcyjnym dostępie
 Oczywiście, gdy zachodzi taka konieczność może skorzystać również z osobowych
oraz pierwotnych źródeł informacji, np. skontaktować się z ekspertem lub zadzwonić
do danej firmy itp.
5. Może założyć i prowadzić własną działalność gospodarczą
(independent information professional), może także funkcjonować
jako freelancer (bez etatu, realizując projekty na zlecenie) albo
pracownik etatowy w różnych firmach, organizacjach i urzędach, w
których informacja odgrywa zasadniczą rolę
6. Posiada odpowiednie umiejętności i wiedzę, kieruje się etyką
zawodową, korzysta jedynie z legalnych źródeł informacji.

13. 13
Co jest faktycznym CELEM pracy brokera
informacji?
• Udzielenie ODPOWIEDZI na konkretne
PYTANIE indywidualnego klienta
• a jeszcze trafniej – ZASPOKOJENIE
zindywidualizowanych POTRZEB
INFORMACYJNYCH

14. 14
1. Infobroker jest pośrednikiem
(information intermediary)
pomiędzy zasobami informacyjnymi
a ludźmi i organizacjami, którzy
informacji potrzebują

15. 15
Na czym polega bycie pośrednikiem – czyli
pośredniczenie, mediacja?
Etapy działania brokera informacji
• Kompetentne identyfikowanie, ustalanie rzeczywistych potrzeb
informacyjnych klientów, odbiorców, użytkowników
• Pozyskiwanie informacji ze źródeł różnego typu (Internet – różne
narzędzia/usługi, komercyjne serwisy informacyjne, biblioteki, archiwa,
wywiadownie gospodarcze etc.)
• Wybór (selekcja) – wartościowanie (ocena) – powtórny wybór zasobów,
źródeł, treści = filtracja informacji
• Przetwarzanie informacji: analiza, synteza, tworzenie źródeł pochodnych
(produktów informacyjnych) zgodnie z zapotrzebowaniem klienta
• Akredytacja informacji: gwarancja jakości
• Udostępnianie informacji: odpowiedź na pytanie/zamówienie klienta,
zaspokojenie jego potrzeb informacyjnych

16. 16
3. Infobroker sprzedaje NIE
informację (w sensie – wiadomość,
treść) – ale usługę informacyjną

17. 17
Co sprzedaje broker informacji?
• Informacja jako towar w gospodarce opartej na wiedzy = wyrób lub
usługa lub dostęp
– Materska, Katarzyna (2007). Informacja w organizacjach społeczeństwa wiedzy.
Warszawa: Wydawnictwo SBP, s. 207-212. [Dostęp online w BBC
http://bbc.uw.edu.pl/dlibra/doccontent?id=470&dirids=1]
• Broker informacji sprzedaje usługę informacyjną polegającą na
pośredniczeniu pomiędzy utrwalonym zasobem informacji/wiedzy a jego
użytkownikami
• Albo: Infobroker sprzedaje usługę informacyjną, polegającą na
zaspokojeniu konkretnych, zindywidualizowanych potrzeb
informacyjnych jednostek bądź organizacji (głównie firm)
• Albo: Broker informacji sprzedaje usługę informacyjną, polegającą na
przekształceniu informacji w zindywidualizowaną wiedzę
• Albo: Infobroker sprzedaje swoją umiejętność zaspokojenia konkretnych
potrzeb informacyjnych

18. 18
Dlaczego „niebezpiecznie” jest twierdzić, że
infobroker sprzedaje informację?
• To zależy – rzecz jasna – od definicji informacji 
• Informacja (w sensie: wiadomość, wiedza, treść)
jest z reguły czyjąś własnością (zatem infobroker
nie może jej sprzedawać – bo nie należy do
niego!) albo stanowi dobro publiczne (czy wolno
sprzedawać dobro publiczne?)

19. 19
Za co klienci płacą infobrokerowi?
• „In addition to finding information that simply never
shows up in a web search engine, independent info
pros also add value by analyzing and synthesizing the
results – by providing not just information but
answers. What our clients pay us for is what we do
with information after we find it.”
– Mary Ellen Bates. FAQs About the Independent Info
Pro Business.
http://www.batesinfo.com/coaching/entrepreneur_FA
Q.html

20. 20
4. Infobroker w swojej pracy opiera się
przede wszystkim na już istniejących,
upublicznionych (opublikowanych,
udostępnionych w internecie itp.) zasobach
danych i informacji, źródłach
dokumentalnych w wolnym lub restrykcyjnym
dostępie

21. 21
• Broker informacji (i specjalista OSINT) przede
wszystkim korzystają z narzędzi i źródeł otwartych,
czyli opublikowanych i publicznie dostępnych, co
oczywiście nie musi oznaczać, że łatwo dostępnych
• Źródła te mogą być bezpłatne lub komercyjne,
przede wszystkim dokumentalne (utrwalone na
nośnikach materialnych)
• Rzecz jasna, gdy zachodzi taka potrzeba, to
wykorzystuje również usługi wywiadowni
gospodarczych, kontakty z ekspertami i źródła
osobowe (ludzie).

22. 22
Kompetencje infobrokera w kontekście pracy ze
źródłami informacji, wybrane kompetencje informacyjne (1)
• Infobroker
– wie, że istnieją pewne źródła informacji, często w tzw. Deep/Invisible
Web (to nie to samo co Darknet czy TOR) i potrafi do nich dotrzeć,
– umie odnaleźć źródła, o których wcześniej nie wiedział, za pomocą
Google’a (przy użyciu operatorów boolowskich i pozostałych komend,
wyszukiwania zaawansowanego itd.) oraz za pomocą innych serwisów
wyszukiwawczych, uniwersalnych i specjalistycznych,
– potrafi dokonać oceny i selekcji źródeł (ze względu na obiektywnie
rozumianą jakość i wiarygodność, a także zgodność z potrzebami
informacyjnymi klienta),
– umie znaleźć odpowiednie dane/treści w uprzednio
odszukanym/zidentyfikowanym źródle, a niektóre z nich mają
skomplikowany wewnętrzny aparat wyszukiwawczy.

23. 23
Kompetencje infobrokera w kontekście pracy ze
źródłami informacji, wybrane kompetencje informacyjne (2)
Infobroker wie, że istnieją pewne źródła informacji, często w tzw. Deep
Web (Hidden Web, Invisible Web) (to nie to samo co Darknet czy TOR)
i potrafi do nich dotrzeć.
(…) most information is not available on the free web. It is hidden in
databases that don't show up in search engines. It appears in articles and
white papers that never make their way to the web. It is found in
government and association reports that are hidden deep within web sites.
It is buried in a book chapter or periodical article housed only in a library
somewhere, or in a document filed in a county courthouse. Or it is
unearthed by doing telephone research, interviewing experts to get their
take on a given situation.
Mary Ellen Bates. FAQs About the Independent Info Pro Business.
http://www.batesinfo.com/coaching/entrepreneur_FAQ.html

24. 24
6. Infobroker posiada odpowiednie umiejętności
i wiedzę, kieruje się etyką zawodową, korzysta
jedynie z legalnych źródeł informacji
Kompetencje osobowe i profesjonalne infobrokera
- Wymagane wiedza, umiejętności i wartości
- Etyka zawodowa
- Kształcenie brokerów informacji w Polsce

25. 25
Wymagania psychofizyczne, zdrowotne,
wykształcenie i uprawnienia niezbędne do
wykonywania zawodu brokera informacji
• Krajowy standard kompetencji zawodowych
Broker informacji (researcher) (262204)
– Baza standardów kompetencji/kwalifikacji
zawodowych i modułowych programów szkoleń
– http://sabinacisek.blogspot.com/2014/03/broker-
informacji-podstawy.html

26. 26
Kompetencje zawodowe brokera informacji:
wiedza i umiejętności
• Kompetencje biznesowe – w zakresie pragmatyki zawodowej –
prowadzenie działalności gospodarczej
• Kompetencje informacyjne
– Zna istniejące zasoby informacyjne, nie tylko elektroniczne
– Potrafi identyfikować rzeczywiste potrzeby informacyjne klientów
– Potrafi opracować i zastosować odpowiednią strategię wyszukiwawczą
– Umie trafnie dobrać źródła informacji, dokonać wyboru oraz oceny (zarówno
źródeł informacji jak i treści ze źródeł)
– Umie odpowiednio opracować, przetworzyć, przedstawić i udostępnić
informację (analiza i synteza informacji)
• Kompetencje komunikacyjne – komunikacja interpersonalna z klientami,
marketing i PR
• Kompetencje dydaktyczne – prowadzenie kursów, szkoleń, udzielanie
porad
• Kompetencje techniczne – znajomość technologii informacyjnej

27. 27
Co trzeba umieć i wiedzieć aby być
kompetentnym pośrednikiem w świecie
informacji?
• Z jednej strony – znać zasoby informacyjne i umieć
pozyskiwać z nich informację; nadto: wyszukaną
informację wartościować, filtrować, następnie –
przetwarzać, udostępniać i rekomendować.
Efektem wymienionych działań jest akredytacja
informacji
• Z drugiej strony – rozumieć, znać aktualnych i
potencjalnych klientów, użytkowników, w tym – ich
potrzeby i zachowania informacyjne

28. 28
Etyka zawodowa brokera informacji
• Kodeks etyki zawodowej Association of Independent
Information Professionals = AIIP Code of Ethical Business
Practice http://www.aiip.org/About/Code-of-Ethical-
Business-Practice (raczej dla brokera informacji)
• Kodeks etyki zawodowej Strategic and Competitive
Intelligence Professionals (poprzednio Society of
Competitive Intelligence Professionals) = SCIP Code of
Ethics for CI Professionals
https://www.scip.org/CodeOfEthics.php (raczej dla
wywiadowcy gospodarczego)
• Zob. też Etyczne zasady infobrokeringu

29. 29
Kształcenie brokerów informacji w Polsce
• Kształcenie brokerów informacji – wbrew przemilczeniom w
literaturze przedmiotu – odbywa się w niektórych Instytutach
IINiB w Polsce co najmniej od połowy lat 90. XX wieku, tzn.
od wprowadzenia przedmiotów dotyczących: informacji
biznesowej, europejskiej, prawnej; Internetu jako środowiska
informacyjnego; oceny jakości informacji; zarządzania
informacją i wiedzą etc. – nawet jeżeli formalnie termin
„broker informacji” nie był używany.
• Na takie stwierdzenie pozwala porównanie pożądanych
kwalifikacji infobrokera z ofertą kursów, specjalizacji i ścieżek
Instytutów INiB.

30. 30
Kształcenie brokerów informacji w Polsce –
oferta uczelni wyższych (przykłady)
• Na poziomie studiów licencjackich
– Wyższa Szkoła Handlowa w Radomiu
http://www.wsh.pl/strona/84/broker-informacji
– Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie, Instytut Historii (sic!), od roku
2014/2015, Infobrokerstwo, zarządzanie dokumentacją i archiwistyka
– studia stacjonarne I stopnia
http://historia.up.krakow.pl/?page_id=9485
• Na poziomie studiów magisterskich
– Instytut Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa UJ – specjalizacja
Broker informacji na studiach drugiego stopnia (magisterskich) – od
roku akademickiego 2007/2008 do 2014/2015, od roku 2014/2015 –
Infobrokering i wywiad rynkowy

31. 31
Kształcenie brokerów informacji w Polsce –
oferta uczelni wyższych c.d.
• Na poziomie studiów podyplomowych
– Instytut Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa Uniwersytetu
Jagiellońskiego – Studia Podyplomowe Informacji Naukowej: Broker
informacji http://www.inib.uj.edu.pl/ – od roku akademickiego 2007/2008
do 2013/2014, od roku 2014/2015 – Infobrokering i wywiad rynkowy
– Instytut Informacji Naukowej i Bibliologii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika
w Toruniu – Podyplomowe Studia Infobrokerstwa i Zarządzania
Informacją http://www.inibi.umk.pl/infobrokerstwo/ – od roku 2008
– Katedra Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej Uniwersytetu
Łódzkiego – Studium Podyplomowe Broker Informacji
http://www.broker.uni.lodz.pl/ od roku 2010/2011
– Wyższa Szkoła Gospodarki w Bydgoszczy – Studia Podyplomowe Broker
Informacji http://www.podyplomowe.wsg.byd.pl/index.php?id=260
– inne

32. 32
Kształcenie brokerów informacji w Polsce
– kursy, seminaria, warsztaty (przykłady)
• Kursy organizowane przez http://www.infobrokerstwo.pl/
• Seminaria organizowane przez Centrum Promocji
Informatyki w Warszawie http://www.cpi.com.pl/
• Serwis Elektroniczna Biblioteka Pedagogiczna SBP
http://e-
pedagogiczna.edu.pl/index.php?akcja=art_zobacz&art_id=
1&id_news=1726

33. 33
Branża infobrokerska
na świecie i w Polsce

34. 34
Historia infobrokeringu
• Zobacz http://www.slideshare.net/sabinacisek/afm-krakw-
2015-cisek, slajdy 11 do 15

35. 35
Infobrokering na świecie – stan obecny
• Raport 2015 http://www.batesinfo.com/extras/files/2015-IIP-
survey.pdf

36. 36
Podstawy prawne w Polsce –
wybrane elementy
• Polska Klasyfikacja Działalności PKD 2007 [dostęp w
serwisie GUS http://www.stat.gov.pl/Klasyfikacje/]
– 63.99.Z Pozostała działalność usługowa w zakresie informacji, gdzie
indziej niesklasyfikowana
• Klasyfikacja Zawodów i Specjalności
– Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 27
kwietnia 2010 r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na
potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania Dz.U. Nr 82 z dnia
17 maja 2010 r., poz. 537
– Dostęp w serwisie www GUS http://stat.gov.pl/Klasyfikacje/
– 262204 Broker informacji (researcher)

37. 37
Krajowe standardy kompetencji zawodowych
Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej
• Broker informacji (researcher), nr 262204
• Specjalista informacji naukowej, technicznej i
ekonomicznej, nr 262206
• Specjalista zarządzania informacją, nr 262207
Dostęp na stronie Baza standardów kompetencji/kwalifikacji
zawodowych i modułowych programów szkoleń

38. 38
Ilu jest brokerów informacji w Polsce?
Firmy infobrokerskie (i pokrewne) oraz ich
bezpośredni konkurenci
• Fabryka Informacji, założona we Wrocławiu w roku 1999,
uważana jest często za pierwszą firmę infobrokerską w
Polsce [Kustra 2013].
• Firmy infobrokerskie i firmy o kompetencjach infobrokerskich
(zob. następny slajd)
• Wywiadownie gospodarcze (zajmują się przede wszystkim
informacją o firmach i konkurencji, rynkach i branżach,
competitive intelligence)
• Biura informacji gospodarczej (obecnie są 4), zob. też
http://pl.wikipedia.org/wiki/Biuro_informacji_gospodarczej

39. 39
Firmy infobrokerskie i firmy o kompetencjach infobrokerskich
(rozróżnienie autorstwa Patrycji Hrabiec-Hojdy)
• Obecnie na polskim rynku działają „dwa rodzaje podmiotów: firmy zdeklarowane i
zdefiniowane jako firmy infobrokerskie oraz firmy o kompetencjach firm infobrokerskich”
(Hrabiec-Hojda 2013, s. 89).
• Pierwsze z nich „to przedsiębiorstwa, które świadomie używają nazwy firma infobrokerska,
agencja infobrokerska, broker informacji, infobrokering, infobrokerstwo lub infobroker. (…)
Oznacza to, że przedsiębiorca zdaje sobie sprawę, że usługi, które świadczy, związane są
z pośrednictwem w udzielaniu informacji. Najczęściej na internetowych stronach takich firm
jest definicja zawodu, powołanie się na kodeks etyczny stowarzyszenia AIIP (The
Association of Independent Information Professionals), a czasem nawet historia zawodu.
(…) W latach 2000−2013 na rynku funkcjonowało ponad 70 [tego rodzaju] podmiotów”
(Hrabiec-Hojda 2013, s. 89).
• Drugą grupę tworzą przedsiębiorstwa świadczące podobne lub wręcz takie same usługi,
nieużywające jednak określenia „infobrokering” bądź pokrewnych. Są to m.in. agencje
badawcze oferujące analizę rynku metodą desk research, która polega na wyszukaniu
i przetworzeniu istniejących, dostępnych dokumentów i informacji, a także firmy
konsultingowo-doradcze, organizacje wspierające biznes (np. agencje rozwoju
regionalnego), przedsiębiorstwa specjalizujące się w tworzeniu mailingowych i
teleadresowych baz danych (np. Panorama firm), agencje wywiadu jawnoźródłowego (ang.
Open Source Intelligence − OSINT), specjaliści zarządzania informacją i wiedzą,
wywiadownie gospodarcze.

40. 40
Czym faktycznie zajmują się infobrokerzy
w Polsce? (1)
• „Na rynku można spotkać się z bardzo szerokim wachlarzem usług
infobrokerskich. Oferty różnią się w zależności od grupy docelowej, której
mają służyć. Usługi kierowane są zarówno do klientów indywidualnych,
małych i średnich przedsiębiorców, jak i do dużych firm, organizacji
rządowych i pozarządowych. Z oferty brokerów informacji korzystają
lekarze, menadżerowie, działy marketingu, przedsiębiorcy, naukowcy
oraz politycy i decydenci.
• W ofercie infobrokerskiej znajdują się usługi różnego rodzaju. Można je
podzielić na następujące grupy:
1. wyszukiwanie i pozyskiwanie informacji na zlecenie (research),
2. tworzenie raportów i analiz (reports),
3. budowa baz danych (databases).” (Hrabiec-Hojda 2013, s. 88)
Więcej na ten temat http://www.sbc.org.pl/Content/72732/bn_1_2013.pdf

41. 41
Czym faktycznie zajmują się infobrokerzy
w Polsce? (2)
• Oferta polskich firm infobrokerskich, maj 2012
• Inne, opcjonalne funkcje i usługi
– Architektura informacji, redakcja stron internetowych
– Bezpieczeństwo informacji
– Marketing internetowy
– Monitoring – Internetu, konkurencji, mediów, newsów
– Szkolenia w zakresie umiejętności informacyjnych
– Usługi tekstowe, copywriting
– Weryfikacja danych, faktów
– Zarządzanie informacją, zarządzanie wiedzą

42. 42
Klienci infobrokerów
• Podmioty z trzech sektorów gospodarki
– z sektora przedsiębiorstw (prowadzą działalność gospodarczą
w celu osiągania zysku), obejmującego firmy z różnych branż i
o różnej wielkości (od MMŚP do korporacji międzynarodowych),
tzw. II sektor,
– z sektora finansów publicznych (organy administracji i władzy,
państwowe i samorządowe instytucje kultury, publiczne
uczelnie, placówki służby zdrowia NFZ itp.), tzw. I sektor,
– z sektora pozarządowego (NGO, organizacje non profit), tzw. III
sektor
• Klienci indywidualni, np. lekarze, naukowcy, politycy i
decydenci

43. 43
Stowarzyszenia
• Na świecie
– Association of Independent Information Professionals
http://www.aiip.org/
– Strategic and Competitive Intelligence Professionals
http://www.scip.org/
– Zob. też Wykaz stowarzyszeń brokerów informacji
• W Polsce
– Od roku 2014 funkcjonuje Stowarzyszenie
Profesjonalistów Informacji http://www.spi.org.pl/. W dniu
2015-11-25 zostało oficjalnie wpisane do Rejestru
Stowarzyszeń Krajowego Rejestru Sądowego.

44. 44
Serwisy WWW
• Infobrokerstwo.pl http://www.infobrokerstwo.pl/
• Rynek informacji http://rynekinformacji.pl/
• Różne materiały dla studentów i innych zainteresowanych
infobrokeringiem http://www.slideshare.net/sabinacisek
• http://www.batesinfo.com/index.html
• https://www.lifewire.com/wendy-boswell-3481411
• http://www.zillman.us/

45. 45
Blogi
• Kilka przykładów
– Infobrokering i prawo http://infoiprawo.blogspot.com/
– Infobrokerka http://www.infobrokerka.pl/
– Informacja biznesowa, naukowa i infobrokering
http://sabinacisek.blogspot.com/
– Blogi o infobrokeringu, wyszukiwaniu informacji i
obszarach pokrewnych
http://sabinacisek.blogspot.com/2014/12/blogi-o-
infobrokeringu-wyszukiwaniu.html

46. 46
Infobroker a inni profesjonaliści
informacji

47. Profesjonaliści informacji
zob. też Dla kogo Stowarzyszenie? http://www.spi.org.pl/
• Analitycy informacji
• Badacze rynku
• Bibliotekarze, pracownicy
ośrodków informacji naukowej,
normalizacyjnej, patentowej,
technicznej itp.
• Doradcy, konsultanci biznesowi
• Infobrokerzy (brokerzy
informacji, researcherzy)
• Specjaliści białego wywiadu
(OSINT, Open Source
Intelligence, wywiad
jawnoźródłowy)
• Specjaliści big data
• Specjaliści zarzadzania
informacją
• Specjaliści zarządzania wiedzą
(infobrokerzy systemowi)
• Specjaliści wywiadu
gospodarczego (biznesowego,
konkurencyjnego, rynkowego,
strategicznego), ang.
business/competitive
intelligence professionals
• Inni
47

48. Obszary i usługi pokrewne
• Badanie rynku
• Biały wywiad, Open Source
Intelligence, OSINT, wywiad
jawnoźródłowy
• Desk research
• Doradztwo biznesowe
• Infobrokering
• Informacja biznesowa
• Informacja gospodarcza
– Uwaga na ten termin, zob. Ustawa z
dnia 9 kwietnia 2010 r. o udostępnianiu
informacji gospodarczych i wymianie
danych gospodarczych
• Wywiad gospodarczy
(biznesowy, konkurencyjny,
rynkowy, strategiczny),
ang. business intelligence,
competitive intelligence,
strategic intelligence
• Zarządzanie informacją
• Zarządzanie wiedzą
48

49. Infobroker a inni pośrednicy informacyjni, profesjonaliści informacji (1)
Infobrokering a biały wywiad, OSINT
• Saramak, Bartosz (2015). Wykorzystanie otwartych źródeł
informacji w działalności wywiadowczej: historia, praktyka,
perspektywy. Warszawa: Wydział Dziennikarstwa i Nauk
Politycznych, Uniwersytet Warszawski.
• Wywiad biznesowy / biały wywiad / OSINT / wywiad
jawnoźródłowy
49

50. Infobroker a inni pośrednicy informacyjni, profesjonaliści informacji (2)
Infobrokering a wywiad rynkowy (biznesowy, gospodarczy,
konkurencyjny, strategiczny)
• Trzeciakowska, Justyna. Wywiad konkurencyjny – czym w
zasadzie jest? http://rynekinformacji.pl/wywiad-
konkurencyjny-czym-zasadzie/
• Więcej tutaj
http://sabinacisek.blogspot.com/2015/12/ciecierski-marek-
2009.html
50

51. Infobroker a inni pośrednicy informacyjni, profesjonaliści informacji (3)
Infobrokering a działalność w zakresie informacji gospodarczej
• Ustawa z dnia 9 kwietnia 2010 r. o udostępnianiu informacji
gospodarczych i wymianie danych gospodarczych,
http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU20100810530
• Biura informacji gospodarczej
– Biuro Informacji Gospodarczej InfoMonitor S.A
– ERIF Biuro Informacji Gospodarczej S.A.
– Krajowa Informacja Długów Telekomunikacyjnych Biuro Informacji Gospodarczej SA
– Krajowe Biuro Informacji Gospodarczej S.A.
– Krajowy Rejestr Długów Biuro Informacji Gospodarczej S.A.
• Zasoby o zbliżonym profilu
– Biuro Informacji Kredytowej BIK
– Rejestr Dłużników Niewypłacalnych RDN KRS
51

52. 52
Infobroker a inni pośrednicy informacyjni, profesjonaliści informacji (4)
Czym różni się broker informacji od bibliotekarza?
• rejestrem funkcji/zadań:
• infobroker: przede wszystkim ma zadania informacyjne
• bibliotekarz: oprócz funkcji informacyjnej pełni jeszcze inne – edukacyjną, intelektualną,
estetyczną, rozrywkową, integracyjną, substytutywną oraz obywatelską
• komercjalizacją usług: broker informacji oferuje swoje usługi odpłatnie w
ramach własnej działalności gospodarczej, usługi biblioteczne są darmowe dla
użytkowników
• zakresem przetwarzania informacji: infobroker najczęściej przetwarza
informację w większym stopniu/zakresie niż bibliotekarz
• indywidualizacją i personalizacją usług: broker informacji z reguły oferuje
usługi i treści bardziej spersonalizowane i zindywidualizowane niż czyni to
bibliotekarz
• Na ten temat bardziej szczegółowo:
http://www.slideshare.net/sabinacisek/bibliotekarz-brokerem-informacji

53. 53
Infobroker a inni pośrednicy informacyjni, profesjonaliści informacji (5)
Czym różni się broker informacji od informatyka?
Infobrokerzy intensywnie wykorzystują technologię
informacyjną, narzędzia informatyczne – ale ostatecznie
i przede wszystkim interesuje ich – podobnie jak
pozostałych profesjonalistów informacji – treść, wiedza,
zawartość.

54. 54
Istnieje szereg pokrewnych zawodów informacyjnych, które można określić
nadrzędnym terminem „profesjonalista informacji”. Wyrażenie to występuje m.in. w
nazwie polskiego Stowarzyszenia Profesjonalistów Informacji http://www.spi.org.pl/
i światowego Association of Independent Information Professionals
http://www.aiip.org/.
Do zawodów tych należą: analityk danych, badacz rynku, infobroker (broker
informacji, researcher), specjalista białego wywiadu (Open Source Intelligence,
OSINT), trener „informacyjny”, wywiadowca (biznesowy, gospodarczy, rynkowy),
specjalista big data, specjalista zarządzania informacją i inne. Wszyscy oni
gromadzą/wyszukują, opracowują/przetwarzają i udostępniają informację.
W praktyce granice między nimi są płynne, a zakres działalności – a także
nazewnictwo – nie są ostatecznie ustalone. Dzieje się tak z różnych powodów.
Primo, są to profesje nowe, dynamiczne, nadal się kształtujące. Secundo,
ustawicznie zmienia się środowisko biznesowe, informacyjne i technologiczne, w
którym funkcjonują. Tertio, profesjonaliści informacji posiadają różny background,
mają swoje korzenie w informacji naukowej i bibliotekoznawstwie (obecnie – np.
na UJ – zarządzanie informacją); ekonomii i marketingu; wywiadzie
detektywistycznym, policyjnym lub wojskowym; informatyce; są nawet filozofowie
„z pochodzenia”. Dlatego często robiąc to samo, inaczej się nazywają.

55. 55
Literatura przedmiotu (wybrana)

56. 56
Charakterystyka zawodu infobrokera – wybrana literatura
przedmiotu
• Bates, Mary Ellen (2010). FAQs About the Independent Info Pro Business.
http://www.batesinfo.com/coaching/entrepreneur_FAQ.html
• Boruszewski, Jarosław (2012). Jakość i wiarygodność informacji w infobrokerstwie. Lingua ac
Communitas, Vol. 22, s. 241-250.
http://www.lingua.amu.edu.pl/Lingua_22/13_Jaroslaw%20Boruszewski.pdf
• Bulletin of the American Society for Information Science (1995), Vol. 21, No. 3.
http://www.asis.org/Bulletin/Feb-95/ (numer poświęcony infobrokerstwu)
• Cisek, Sabina (2007). Broker informacji: istota zawodu. http://hdl.handle.net/10760/10880,
http://eprints.rclis.org/bitstream/10760/10880/1/Cisek_broker_informacji_istota.pdf
• Cisek, Sabina (2009). Infobrokering w praktyce: zasady wyszukiwania informacji w Internecie.
http://hdl.handle.net/10760/18457
• Cisek, Sabina; Januszko-Szakiel, Aneta (red.) (2015). Zawód infobroker. Polski rynek informacji.
Warszawa: Oficyna a Wolters Kluwer business.
• Hrabiec-Hojda, Patrycja (2013). Specyfika usług infobrokerskich a kompetencje informacyjne
infobrokera. Bibliotheca Nostra, nr 1, s. 87−95.
http://www.sbc.org.pl/Content/72732/bn_1_2013.pdf
• Kowalska, Małgorzata; Wojewódzki, Tadeusz (red.) (2015). Infobrokerstwo. Idee, koncepcje,
rozwiązania praktyczne. Gdańsk: Ateneum Szkoła Wyższa w Gdańsku.

57. 57
Charakterystyka zawodu infobrokera – wybrana literatura
przedmiotu cd.
• Kustra, Karolina (2013). Kształcenie brokerów informacji w Polsce. Infotezy, Vol. 3, No. 1.
http://www.ujk.edu.pl/infotezy/ojs/index.php/infotezy/article/view/62/172
• Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich (2013). Krajowy
standard kompetencji zawodowych Broker informacji (researcher) (262204). Dostęp w serwisie
http://www.kwalifikacje.praca.gov.pl/
• Nizioł, Karolina (2010). Infobrokering w Polsce. Praktyka i Teoria Informacji Naukowej i Technicznej,
nr 4, s. 3-1. [pełny tekst na stronie http://www.ptin.org.pl/, zakładka PTINT]
• Szczepańska, Barbara (2002). Broker informacji – zawód z przyszłością czy zawód z przyszłości.
Biuletyn EBIB nr 11 (40). http://ebib.oss.wroc.pl/2002/40/szczepanska.php
• Walczak-Niewiadomska, Jadwiga; Czapnik, Grzegorz; Gruszka, Zbigniew (2013). Brokerstwo
informacyjne w Polsce – przegląd publikacji. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Librorum, nr 17, s.
217-232. http://dspace.uni.lodz.pl:8080/xmlui/bitstream/handle/11089/2334/13-
walczak.pdf?sequence=1
Więcej publikacji dotyczących infobrokeringu – zob. blog Informacja biznesowa,
naukowa i infobrokering