l

1. รายวิชาพื้นฐาน
กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา
วิชา ประวัติศาสตร ์ม.1

2. หน่วยการเรียนรู ้
ที่ 1
เวลาและการแบ่งยุคสมัย
ทางประวัติศาสตร ์

3. • เวลาและช่วงเวลา
• การนับและการเทียบ
ศักราช
• การแบ่งยุคสมัยทาง
ประวัติศาสตร์
เวลาและการแบ่งยุคสมัย
ทางประวัติศาสตร์

5. เวลาในประวัติศาสตร์
นิยมบอกเป็นปี ถ ้าต ้องการให ้รู้ชัดเจนมากขึ้น เพราะมี
ความสาคัญมาก จะบอกเป็น
วัน เดือน ปี
ช่วงเวลาในประวัติศาสตร์
บอกให ้รู้เวลาที่ชัดเจนเกี่ยวกับบุคคลหรือเหตุการณ์ทาง
ประวัติศาสตร์
เวลาและช่วงเวลาใน
ประวัติศาสตร์

6. ความสาคัญของเวลา
และช่วงเวลา
• บอกให้รู้ว่าเหตุการณ์ต่างๆ เกิดขึ้นและสิ้นสุดเวลาใด
• บอกให้รู้ว่าเหตุการณ์ต่างๆ เกิดขึ้นมานานเท่าใด
• บอกให้รู้ว่าเหตุการณ์ต่างๆ เหตุการณ์ใดเกิดขึ้นก่อนหรือ
หลัง เมื่อเปรียบเทียบกับ
เหตุการณ์อื่นๆ
• บอกให้รู้ถึงความสัมพันธ์หรือเกี่ยวข้องของเหตุการณ์
ประวัติศาสตร ์
• ทาให้เข้าใจและวิเคราะห์เหตุการณ์ต่างๆ ในประวัติศาสตร ์
ได้ดีขึ้น

7. ตัวอย่างเวลาและช่วงเวลาใน
ประวัติศาสตร ์
พ่อขุนรามคาแหง
มหาราช
ทรงครองราชย์ระหว่าง
พ.ศ. 1822-1841 ซึ่งเป็น
เวลาใกล้เคียงกุบไลข่าน
(ภาพเล็ก) พ.ศ. 1803-
1837 ข่านของมองโกลที่มี
อานาจปกครองจีน
ในสมัยนั้น

9. การนับศักราชแบบสากล
คริสต์ศักราช (ค.ศ.)
คริสต์ศักราชที่ 1 เริ่ม
นับตั้งแต่ปีที่
พระเยซูคริสต์ประสูติ ตรง
กับ
พ.ศ. 544
ฮิจเราะห์ศักราช (ฮ.ศ.)
ฮิจเราะห์ศักราชที่ 1 ยึดปีที่
ท่านนบีมุฮัมมัด อพยพจาก
เมืองเมกกะไปเมืองเมดินะ
ตรงกับ พ.ศ. 1165

10. การนับศักราชแบบไทย
พุทธศักราช
(พ.ศ.)
ไทยเริ่มนับ
พุทธศักราชที่ 1 เมื่อ
พระพุทธเจ้าเสด็จ
ดับขันธ์ปรินิพพาน
ไปแล้ว
1 ปี
จุลศักราช (จ.ศ.)
เริ่มภายหลัง
พุทธศักราช 1181
ปี พบมากในศิลา
จารึกและพงศาวดาร
ของล้านนา สุโขทัย
อยุธยา
มหาศักราช (ม.
ศ.)
เริ่มภายหลัง
พุทธศักราช 621 ปี
พบมากในจารึก
สุโขทัย
รัตนโกสินทร ์ศก
(ร.ศ.)
เริ่มนับปีที่รัชกาลที่
1 ทรง สถาปนา
กรุงเทพมหานครขึ้น
เป็นราชธานี

11. ม.ศ. + 621 = พ.ศ. พ.ศ. - 621 = ม.ศ.
จ.ศ. + 1181 = พ.ศ. พ.ศ. - 1181 = จ.ศ.
ร.ศ. + 2324 = พ.ศ. พ.ศ. - 2324 = ร.ศ.
ค.ศ. + 543 = พ.ศ. พ.ศ. - 543 = ค.ศ.
ฮ.ศ. + 1122 = พ.ศ. พ.ศ. - 1122 = ฮ.ศ.
หลักเกณฑ์การเทียบศักราช

12. “1205 ศก ปี มะแม พ่อขุนรามคาแหง หาใคร่ใจในใจ แล่
ใส่ลายสือไทยนี้... ”
ปี 1205 เป็ นการนับแบบมหาศักราช เมื่อเทียบเป็ น พ.ศ.
ให้บวกด้วย 621 = พ.ศ. 1826 เป็ นปี ที่พ่อขุนรามคาแหง
มหาราชประดิษฐ์อักษรไทย
ที่มา : ศิลาจารึกพ่อขุนรามคาแหงมหาราช ด้านที่ 4
ตัวอย่างศักราชในหลักฐานทาง
ประวัติศาสตร ์

14. ประเ
ภท
ของ
ยุค
แบ่งตาม
เทคโนโลยี
เครื่องมือ
เครื่องใช้
ช่วงระยะเวลา
โดยประมาณ ลักษณะการดาเนิน
ชีวิต
ยุคหิน
ยุคหินเก่า
2,500,000 -
10,000 ปีล่วง
มาแล้ว
ล่าสัตว์อาศัยอยู่ในถ้า ใช้
เครื่องมือ
หินขัดแบบหยาบๆ รู้จัก
เขียนภาพ
ตามผนัง
ยุคหินกลาง
10,000 -
8,000 ปี
ล่วงมาแล้ว
รู้จักทาเครื่องมือหินที่
ประณีตขึ้น
รู้จักทาเครื่องปั้นดินเผาผิว
สมัยก่อน
ประวัติศาสตร ์

15. ประเ
ภท
ของ
ยุค
แบ่งตาม
เทคโนโลยี
เครื่องมือ
เครื่องใช้
ช่วงระยะเวลา
โดยประมาณ ลักษณะการดาเนิน
ชีวิต
ยุค
โลหะ
ยุคสาริด
4,000 - 3,000
ปี
ล่วงมาแล้ว
อาศัยเป็นชุมชนใหญ่ขึ้น
รู้จักเพาะปลูก เลี้ยงสัตว์
และรู้จักใช้สาริดทา
เครื่องประดับ
ยุคเหล็ก
3,000 - 1,500
ปี
ล่วงมาแล้ว
มีการติดต่อค้าขาย รับ
อารยธรรม
จากต่างแดน มีการนา
เหล็กมาเป็นเครื่องมือ

16. สมัยประวัติศาสตร ์
สมัย
ประวัติศา
สตร ์
สมัย
โบรา
ณ
สมัย
กลาง
สมัย
ใหม่
ร่วม
สมัย

18. ชื่อเรียก
สมัย
ชื่อเรียก
ยุค
การแบ่งยุค
ย่อย
ช่วงระยะเวลา
สมัยก่อน
ประวัติศาส
ร์
ยุคหิน
ยุคหินเก่า 700,000 - 10,000 ปี
มาแล ้ว
ยุคหินกลาง 10,000 - 4,300 ปีล่วง
มาแล ้ว
ยุคหินใหม่
4,300 - 3,500 ปีล่วง
มาแล ้ว
ยุคโลหะ
ยุคสาริด
3,500 - 2,500 ปีล่วง
มาแล ้ว
ยุคเหล็ก 2,500 ปีล่วงมาแล ้ว
สมัย
มีวิธีการแบ่ง
ดินแดนไทยเข ้าสู่สมัย
การแบ่งตามยุค
สมัย

19. ชื่อเรียกยุคสมัย
อาณาจักรหรือ
แคว้น
ช่วงระยะเวลา
(ประมาณพุทธ
ศตวรรษ)
สมัยทวารวดี ทวารวดี 11 - 16
สมัยละโว้ ละโว้ 12 - 18
สมัยศรีวิชัย ศรีวิชัย 13 - 18
สมัยตามพรลิงค์ ตามพรลิงค์ 13 - 18
การแบ่งตาม
อาณาจักร

20. ชื่อเรียกยุคสมัย ราชธานี ช่วงระยะเวลาของ
ราชวงศ ์
สมัยสุโขทัย สุโขทัย พ.ศ. 1792 - 2006
สมัยอยุธยา กรุงศรีอยุธยา พ.ศ. 1893 - 2310
สมัยธนบุรี กรุงธนบุรี พ.ศ. 2310 - 2325
สมัยรัตนโกสินทร ์
กรุงเทพฯ
หรือกรุง
รัตนโกสินทร ์
พ.ศ. 2325 - ปัจจุบัน
การแบ่งตาม
ราชธานี

21. ชื่อเรียกยุคสมัย ช่วง
ระยะเวลา
ยุคสมัย
ราชวงศ ์
ยุคสมัยตาม
ราชธานี
สมัยพ่อขุน
รามคาแหง
มหาราช
พ.ศ. 1822 -
1841
สมัยราชวงศ์
พระร่วง
สมัยสุโขทัย
สมัยสมเด็จพระ
นารายณ์มหาราช
พ.ศ. 2199 -
2231
สมัยราชวงศ์
ปราสาททอง
สมัยอยุธยา
สมัย
พระบาทสมเด็จ
พระจุลจอมเกล้า
เจ้าอยู่หัว
พ.ศ. 2411 -
2453 สมัยราชวงศ์จักรี
สมัย
รัตนโกสินทร ์
นอกจากนี้ในสมัยรัตนโกสินทร ์ได้นาเอาลาดับของรัชกาลมา
เป็นเกณฑ์ในการแบ่งด้วย
การแบ่งตาม
รัชกาล

22. ชื่อเรียกยุคสมัย ช่วงระยะเวลา
สมัย
สมบูรณาญาสิทธิราชย์
ตั้งแต่เริ่มแรกถึงเมื่อมีการปกครองระบอบ
ประชาธิปไตย 24 มิถุนายน 2475
สมัยประชาธิปไตย
หรือสมัยรัฐธรรมนูญ
24 มิถุนายน 2475 - ปัจจุบัน
การแบ่งตามการเปลี่ยนแปลง
ทางการเมือง

23. ชื่อเรียกยุค
สมัย
ช่วงระยะเวลา
สมัยโบราณ
สมัยเริ่มต้นประวัติศาสตร ์ไทย - สมัยเริ่มรับ
วัฒนธรรมตะวันตก (ในช่วงรัชกาลที่ 4)
สมัยใหม่ สมัยเริ่มรับวัฒนธรรมตะวันตก - ปัจจุบัน
การแบ่งตามการ
เปลี่ยนแปลงทางวัฒนธรรม

24. ชื่อเรียกยุคสมัย ช่วงระยะเวลา
สมัยรัฐบาลจอมพลสฤษดิ์ ธนะ
รัชต์
กุมภาพันธ์ 2502 - ธันวาคม
2506
สมัยรัฐบาลพลเอกเปรม ติณสู
ลานนท์
มีนาคม 2523 - สิงหาคม 2531
สมัยรัฐบาลนายอภิสิทธิ์ เวช
ชาชีวะ
ธันวาคม 2551 - สิงหาคม
2554
สมัยรัฐบาลนางสาวยิ่งลักษณ์
ชินวัตร
สิงหาคม 2554 - ปัจจุบัน
การแบ่งตามรัฐบาล
บริหารประเทศ

25. ข ้อความข ้างต ้นกล่าวถึง ช่วงเวลา หรือสมัย คาว่า “เมื่อ
ชั่วพ่อกู” คือ เมื่อครั้งหรือสมัย
พระราชบิดาของพ่อขุนรามคาแหงมหาราช (เมื่อชั่ว = เมื่อครั้ง,
เมื่อรัชสมัย) คือ พ่อขุนศรีอินทราทิตย์ พ่อขุนรามคาแหง
มหาราชทรงปรนนิบัติต่อพระราชบิดา ได ้เนื้อ (สัตว์บก) ได ้ปลา
(สัตว์น้า) ได ้ผลไม ้เปรี้ยวหวานที่อร่อย ก็เอามาถวาย
“เมื่อชั่วพ่อกู กูบาเรอแก่พ่อกู กูบาเรอแก่แม่กู กูได้ตัว
เนื้อตัวปลา กูเอามาแก่พ่อกู
กูได้หมากส้มหมากหวาน อันใดกินอร่อยกินดี กูเอามาแก่
พ่อกู...”
ตัวอย่างเวลา ช่วงเวลา และยุคสมัยในหลักฐาน
ทางประวัติศาสตร ์ไทย

26. ความสัมพันธ ์ของอดีตที่มีต่อ
ปัจจุบันและอนาคต
อดีตกาหนดปัจจุบัน
• ประวัติศาสตร ์มีความต่อเนื่อง ความเจริญหรือความเสื่อมจาก
อดีตย่อมมีผลต่อเนื่องถึงปัจจุบัน
อดีตให้บทเรียนกับปัจจุบัน
• อดีตทาให้เกิดบทเรียน เป็นตัวอย่างให้กับคนรุ่นปัจจุบันทั้งในเรื่อง
ดี และไม่ดี
ปัจจุบันส่องทางแก่อนาคต
• สภาพปัจจุบันจะบอกให้เรารู้ได้ว่าอนาคตจะเป็นอย่างไร