kaedah pembelajaran aqidah sekolah rendah

2. STRATEGI PENGAJARAN
PENDIDIKAN ISLAM
STRATEGI
PENDEKATAN
KAEDAH
TEKNIK

3. APAKAH YANG ANDA
TAHU TENTANG
KAEDAH, TEKNIK,
PENDEKATAN DAN
STRATEGI?

4. PENDEKATAN KAEDAH
 Cara mengajar berdasarkan
objektif yang telah ditentukan
 Harus berlandaskan teori, prinsip
atau model tertentu
 Kenyataannya dianggap benar
tanpa memerlukan bukti dan
alasan
 Mendokong sesuatu teori
 Siri tindakan guru yang sitematik
 Lebih bercorak jangka pendek
 Merupakan usaha keseluruhan
terdiri daripada prosedur tersusun
berdasarkan pendekatan yang
telah dipilih
 Mendokong pendekatan dipilih
TEKNIK STRATEGI
 Merujuk kemahiran guru
mengelola dan melaksanakan
kaedah mengajar yg dilaksanakan
 Pengendalian yg benar – benar
berlaku dalam bilik darjah
 digunakan dlm langkah
pengajaran
 Perlu mengambil kira faktor latar
belakang pelajar dalam
menentukan teknik yang dipilih
 Kebijaksanaan memilih
pendekatan, kaedah dan teknik
pengajaran berdasarkan objektif
pengajaran
 Lebih mengambil kira objektif
jangka panjang
 mengambil kira segala aspek
pembelajaran termasuk pemilihan
bahan, masa dan sebagainya.

5. PENGERTIAN KAEDAH
• Kaedah ialah satu perancangan yang sistematik
secara keseluruhan
• Perancangan atau prosedur yang perlu
diamalkan oleh semua guru bagi melaksanakan
proses pengajaran dan pembelajaran yang
sistematik, terancang dan teratur.

6. Sambungan pengertian kaedah….
• Sebagai langkah atau cara yang perlu digunakan oleh
guru supaya murid dapat memahami maksud sebenar
pengajaran yang ingin disampaikan oleh guru kepada
mereka.
• Melibatkan semua cara yang efektik bagi membantu
guru menyampaikan pengetahuan, ketrampilan oleh
guru, nilai-nilai dan kemahiran yang diinginkan kepada
pelajar.

7. Sambungan pengertian kaedah….
• Merangkumi semua program ataupun
perancangan guru sebelum memulakan proses
pengajaran dan pembelajaran.
• Satu prosedur bagi melakukan sesuatu aktiviti
yang didahului dengan kewujudan pendekatan.

8. Sambungan pengertian kaedah….
• Perancangan yang dapat membantu pendekatan
pengajaran yang ingin digunakan oleh guru bagi
memudahkan proses pemindahan pengetahuan
kepada pelajar ataupun kemahiran.
• Proses yang penting bagi ditentukan terlebih dahulu
oleh guru sebelum mula memikirkan apakah teknik
yang mahu digunakan dalam satu-satu topik
pengajaran.

9. PANDUAN MENENTUKAN KAEDAH
PENGAJARAN
1. Guru perlu mengaplikasikan kaedah
pengajaran yang berbeza dengan mengambil
kira gaya pembelajaran pelajar yang berbeza.
2. Gaya pembelajaran yang berbeza wujud
daripada sifat perbezaan antara individu dan
nilai-nilai keunikan yang terdapat dalam diri
setiap pelajar dalam usaha mendapatkan ilmu.

10. PANDUAN MENENTUKAN KAEDAH
PENGAJARAN
3. Guru perlu terlebih dahulu memahami gaya
pembelajaran pelajar sebelum menentukan
jenis kaedah pengajaran yang akan digunakan.
4. Melalui gaya pembelajaran, guru berpeluang
mengenal pasti segala kekuatan dan
kelemahan setiap pelajar.

11. PANDUAN MENENTUKAN KAEDAH
PENGAJARAN
5. Gaya pembelajaran adalah gambaran kepada
ciri-ciri kognitif, efektif dan tingkah laku
fisiologikal seseorang pelajar dalam bertindak
balas dengan apa yang ada di persekitaran
pembelajaran.
6. Gaya pembelajaran mempunyai perkaitan
rapat dengan persekitaran fizikal dan emosi
pelajar.

12. PANDUAN MENENTUKAN KAEDAH
PENGAJARAN
7. Penentuan kaedah pengajaran berdasar gaya
pembelajaran yang berbeza di kalangan pelajar
adalah penting dan perlu kerana setiap pelajar
mempunyai perbezaan dari sudut kekuatan,
kelemahan, kebolehan, minat dan
kecenderungan.

13. PANDUAN MENENTUKAN KAEDAH
PENGAJARAN
8. Kaedah yang berbeza memberi peluang kepada
pelajar bagi membuat aktiviti di dalam kelas
secara bebas dan aktif, sama ada dengan aktiviti
perbincangan, pertukaran idea, pemindahan
buah fikiran, keupayaan berhujah dan
mengeluarkan pendapat.

14. PRINSIP :
SUSAH-MUDAH,
DIKETAHUI-BELUM
DIKETAHUI,
KHUSUS-UMUM
KAEDAH &
TEKNIK :
BERPUSATKAN
PELAJAR, GURU,
BAHAN
PENDEKATAN :
INDUKTIF,
DEDUKTIF,
BERSEPADU,
PEMUSATAN
PELAJAR
STRATEGI
PENGAJARAN
PENDIDIKAN
ISLAM

15. PENDEKATAN
PENGAJARAN
PENDIDIKAN
ISLAM

16. PENDEKATAN PENGAJARAN
PENDIDIKAN ISLAM
BERSEPADU
INDUKTIF
DEDUKTIF
QUDWAH HASANAH
KELAS,KUMPULAN DAN
INDIVIDU
BERPUSATKAN GURU
BERPUSATKAN PELAJAR

17. PENDEKATAN
 mendekati atau menghampiri
 cara bagaimana pengajaran dilaksanakan
 pendekatan tentang isi pelajaran
PENDEKATAN
INDUKTIF
PENDEKATAN
DEDUKTIF
PENDEKATAN
BERSEPADU
PENDEKATAN
PEMUSATAN
PELAJAR

18. PENDEKATAN INDUKTIF
 Pengajaran yang memberi peluang kepada pelajar
membuat kesimpulan sendiri mengenai sesuatu
konsep / benda.
 Mengutamakan contoh- contoh pada awal
pengajaran dan dibuat generelisasi daripadanya.
 Tidak digalakkan memberi definisi penerangan,
kandungan pelajaran.
 Kemukakan soalan, memerhati, mengkaji,
membentuk contoh, kesimpulan diberi kemudian.

19. KONSEP INDUKTIF
Mempelajari sesuatu untuk mendapatkan ‘
hukum ‘.
Memperkenalkan pengetahuan dan memberi
pengalaman
membentuk satu kesimpulan umum daripada
contoh – contoh tertentu.
Cuba mendapatkan kesimpulan melalui satu
urutan pemikiran.
Membuat satu andaian yang munasabah daripada
yang spesifik ( khusus ) kepada umum.

20. CIRI – CIRI PENDEKATAN INDUKTIF
Bermatlamatkan kepada pembentukan kebiasaan
Menggunakan pengantaraan deria (pengalaman deria)
untuk mendapatkan pengetahuan.
Memerlukan kekerapan ulangan dalam pelbagai konteks
untuk menguasai sesuatu kemahiran.
Menekankan pengajaran berbentuk konkrit.
Memberi peluang sepenuhnya kepada murid belajar di
bawah bimbingan guru.
Menekankan penglibatan murid secara aktif.
Mampu mewujudkan suasana pembelajaran yang
menarik dan berkesan.
banyak menekankan aspek lisan.

21. PRINSIP PENGGUNAAN PENDEKATAN INDUKTIF
satu siri penyoalan perlu diadakan – guru dapat
menolong murid membentuk murid – membuat
generelisasi.
mencuba dan menguji kemahiran intelektual
murid.
pengajaran yang terancang, kepelbagaian
aktiviti menarik minat murid.
penyediaan alat bantu yang sesuai.
bantuan dan bimbingan guru sepanjang proses
p&p

22. KEBAIKAN PENDEKATAN INDUKTIF
1. Merangsang kebolehan mental dan
melibatkan pelajar secara aktif dalam
p&p.
2. Sikap berdikari dalam usaha mempelajari
dan memahami sesuatu konsep.
3. Dapat belajar bagaimana menghadapi
masalah, merancang strategi penyelesaian
sehingga mencapai tahap membuat
keputusan.

23. CONTOH KHUSUS
MEMERHATI DAN
MENGKAJI
MENTAFSIR &
MEMBUAT
GENERALISASI
 Niat
 Basuh muka
 Basuh tangan
 Sapu kaki
 Basuh kaki
Melakukan mengikut
tertib :
 Bermula dengan niat
serta basuh muka
disudahi dengan basuh
kaki
Berwuduk

24. PENDEKATAN DEDUKTIF
 Pengajaran dan pembelajaran murid
diasaskan kepada hoskut tertentu.
 Dimulakan dengan mempelajari
peraturan-peraturan tertentu kemudian
diaplikasikan untuk menuju ke suatu
fakta.

25. KONSEP DEDUKTIF
• Mempelajari sesuatu berdasarkan
sesuatu hukum.
• Satu produksi fakta untuk
membuktikan satu penyataan umum.
• Menganalisa fakta yang membentuk
generalisasi.
• Membuat satu penghuraian daripada
umum kepada khusus.

26. CIRI – CIRI PENDEKATAN DEDUKTIF
 Pembelajaran sentiasa mementingkan
pengetahuan yang akan diperolehi.
 Pendekatan ini menggunakan pengantara
fikiran untuk mendapatkan ilmu.
 Penyusunan isi mestilah sentiasa dimulakan
daripada keseluruhan yang lebih kompleks
sifatnya.
 Pembelajaran dengan kefahaman adalah lebih
kekal daripada menghafal.

27. PRINSIP PENDEKATAN DEDUKTIF
 Hukum – hukum asas dinyatakan.
 Pendekatan ini sangat cepat.
 Melibatkan pemikiran ke arah
pemahaman yang lebih mendalam
tentang peraturan, definisi atau
prinsip.

28. KEBAIKAN PENDEKATAN DEDUKTIF
1. Memudahkan tugas guru –
mengemukakan prinsip asas – pelajar
menggunakan prinsip berkenaan.
2. Pendekatan ini cepat, menjimatkan
masa.
3. Sesuai untuk pelajar yang tidak dapat
membuktikan fakta dengan sendiri.
4. Tidak ada risiko mendapat hasil yang
salah atau tidak sempurna.

29. Prinsip, teori, hukum :
Wuduk ialah niat beserta basuh
tangan, sapu kepala dan basuh
kaki secara tertib
KAEDAH DEDUKTIF
APLIKASI :
Melakukan niat, basuh
muka
RUMUS :
Wuduk ialah niat serta
basuh muka disudahi
dengan basuh kaki
secara tertib.

30. PENDEKATAN BERSEPADU
 Kesepaduan dibahagikan kepada 3
iaitu :
1. kesepaduan kurikulum
2. kesepaduan isi pelajaran
3. kesepaduan kaedah
pengajaran

31. • Sepadu / cantum ilmu akal dan ilmu
wahyu
Kesepaduan
kurikulum
• Menghubungkan isi pelajaran akademik
atau fardhu kifayah dengan aqidah, fiqh,
sirah ibadah dan akhlak
Kesepaduan
isi pelajaran
• Menggabungkan berbagai kaedah yang
boleh disepadukan dalam satu – satu
matapelajaran dengan mengaitkan dan
memperkukuhkan dengan ilmu wahyu.
Kesepaduan
kaedah
pengajaran

32. PENDEKATAN PEMUSATAN
PELAJAR
 Semua pelajar melibatkan diri dalam
pembelajaran
 pelajar perlu aktif dengan memberi
peluang mereka mengemukakan
pendapat, berbincang, merancang dan
membentang.
 guru sebagai pembimbing,
pemudahcara dan pemberi panduan
ringkas

33. KAEDAH
DAN
TEKNIK

34. KAEDAH DAN TEKNIK P&P
PENDIDIKAN ISLAM
- PEMAHAMAN - TUNJUKCARA
- ULANGAN - PROJEK
- LAWATAN - KUIZ
- LATIH TUBI - KULIAH
- DIALOG - BERMAIN
- TALAQQI/MUSYAFAHAH - HALAQAH
- SOAL JAWAB - SIMULASI
- PERBINCANGAN - BACAAN
- HAFAZAN - CERITA
- INKUIRI

35. KAEDAH DAN TEKNIK
BERPUSATKAN PELAJAR
Dijalankan di dalam bilik darjah dengan melibatkan murid secara
aktif.
Pengalaman baru yang berguna haruslah diperoleh secara aktif.
Boleh dilakukan dengan pelbagai cara antaranya :
1.Melibatkan murid secara aktif dan menyeluruh melalui pelbagai
bentuk dan aktiviti.
2.Guru bertindak sebagai fasilitator.
3.Memberi murid peluang untuk belajar melalui pengalaman.
4.Menggalakkan murid memberi sumbangan yang berguna dalam
aktiviti kelas.
5.Menggalakkan murid berkongsi maklumat sewaktu mengendalikan
aktiviti pembelajaran
6.Menggalakkan murid memberi dan menerima pandangan.
7.Menggalakkan murid berfikir dalam aktiviti yang dijalankan.
8.Memberi peluang murid meneroka idea yang baru dan pelbagai.
9.Menggalakakn murid mengumpul maklumat melalui pelbagai sumber
dan kaedah, serta memproses dan merumus.

36. KAEDAH DAN TEKNIK
BERPUSATKAN GURU
Guru menguasai dan mengawal segala aktiviti sewaktu proses
pengajaran.
Pelajar hanya mendengar sahaja penerangan guru
Guru boleh menggunakan pebagai alat bantu mengajar seperti slaid,
projektor papan hitam dan sebagainya.
Guru perlu memberi perhatian pada kedudukan aras pelajar
Guru perlu bertutur dengan jelas supaya pelajar mendengar dan
minat dengan topik yang diajar.
Tujuan kaedah kuliah adalah untuk menyampaikan sesuatu
pengajaran kepada murid supaya :
1. merangsangkan murid
2. menjelaskan dan membuat rumusan pelajaran
3. membuat penelitian dan ulangkaji
4. mengembangkan isi pelajaran
5. menyampaikan maklumat yang telah dirancang.

37. KAEDAH DAN TEKNIK
BERPUSATKAN BAHAN
Bahan P&P sebagai media pengajaran atau ‘ instructional media ‘ yang
membantu guru dan pelajar mendapatkan ilmu pengetahuan dan
kemahiran.
Proses penyediaan dan penghasilan sumber mesti selaras dengan
matlamat dan objektif sukatan pelajaran.
OBJEKTIF
PENGAJARAN
DAN
PEMBELAJARAN
MENGOLAH
MEMILIH
MEMBINA
MENGGUNA
MENILAI

38. KEPENTINGAN MENGGUNAKAN ALAT BANTU MENGAJAR
Menurut Mak Soon Sang ( 1992 ) dalam Pendidikan Islam,
Falsafah, Pedagogi dan Metodologi Ahmad Mohd. Salleh :
a) memudahkan murid memahami konsep
yang abstrak
b) memudahkan murid menguasai kemahiran
baru melalui bantuan alat bantu mengajar.
c) aktiviti pengajaran dapat dipelbagaikan dan
mudah disampaikan.
d) aktiviti pembelajaran lebih menarik dan
memberangsangkan.

39. PENGGUNAAN ALAT BANTU MENGAJAR
Garis panduan untuk memilih alat bantu mengajar :
1. tentukan sumbangan yang boleh diberi oleh ABM kepada
pengajaran berhubung dengan objektif yang hendak di
ajar.
2. Rancangkan bagaimana ABM dapat digabungkan
penggunaannya dalam pengajaran.
3. Aturkan supaya ABM itu dapat digunakan oleh murid
dengan sebaik – baiknya supaya tidak kelam kabut.
4. Untuk dapat kesan yang memuaskan kaji dari pelbagai
punca tentang cara penggunaan sesuatu ABM.
5. nilaikan sumbangan ABM kepada pengajaran melalui
percubaan.

40. Sumber berasaskan manusia :
Rakan sebaya, guru, qari, pegawai
sumber
Bahan bercetak :
Buku/kitab/mashaf, majalah, jurnal,
ensiklopedia surat khabar, kad katalog,
kamus, buku teks
Bahan pandang dengar :
Radio, mikrofon, televisyen, video
Sumber berasaskan komputer :
Disket, cakera padat, disket video,
internet
JENIS – JENIS BAHAN
BANTU MENGAJAR

41. KELEBIHAN & KELEMAHAN BAHAN BANTU MENGAJAR
BAHAN KELEBIHAN KELEMAHAN
Sumber berasaskan
manusia
 fleksibel
 interaktif
 secara langsung
 mudah akses
 tidak terjamin kualiti
 sukar mendapatkan pakar
yang berkewibawaan
Bahan bercetak  murah dan kekal
 senang dirujuk
 mudah alih
 mudah akses
 tebal
 berat
 tidak dapat disunting
 tidak terkini
Bahan pandang
dengar ( audio –
visual )
 murah dan menarik
 pelbagai paancaindera
 mudah akses
 boleh berulang
 tayangan / siaran
 tidak tahan lasak
 susah menyunting
 tidak terkini
Bahan berkomputer  amat fleksibel
 mudah dikemaskini
 multi-media
 jaringan tidak terhad
 canggih
 mahal
 menimbulkan tekanan
 perisian terhad
 bergantung kepada
bekalan elektrik

42. KAEDAH PENGAJARAN AKIDAH
Objektif pengajaran akidah ialah :
1. Membentuk akidah islam yang betul di kalangan pelajar
2. Membekalkan pelajar dengan ilmu.
3. Menenamkan keyakinan dan roh keislaman yang jitu ke jiwa
pelajar.
4. Membentuk pekerti mulia berlandaskan kepada tuntutan
akidah.
Pengajaran akidah ini boleh menggunakan pelbagai teknik dan
kaedah. Antaranya ialah :
a) kaedah soal jawab
b) kaedah syarahan
c) kaedah perbincangan.

43. HURAIAN KAEDAH PERBINCANGAN
Strategi pengajaran berbentuk perbualan dikalangan
pelajar di bawah seliaan guru.
Pelajar diberi peranan aktif untuk mengemukakan
pandangan atau pendapat sewaktu berbincang.
Guru membimbing pandangan yang dikemukakan murid
ke arah satu prinsip atau pandangan yang menyeluruh.
Perbincangan mestilah berasaskan kepada dua prinsip :
1. Kebebasan bersuara
2. Mencari persefahaman.
 Tujuan kaedah ini ialah :
a) Menggalakkan pertukaran idea secara bebas antara
murid tentang sesuatu topik.
b) Merangsang minat pelajar
c) Membimbing mereka mendapat pengetahuan yang
baru.

44. Langkah-langkah yang perlu diambil guru sebelum melaksanakan
kaedah ini ialah :
1. Merancang dan menentukan isi utama dalam topik yang akan
dibincangkan.
2. Memastikan setiap pelajar berpeluang memberi pendapat atau
kemukakan soalan.
3. Menggalakkan penilaian secara objektif semasa idea berkenaan
dikemukakan.
4. Meringkaskan atau merumuskan idea-idea atau kesimpulan hasil
dari perbincangan tersebut.
 Guru memulakan perbincangan dengan mengemukakan tajuk.
 Murid diminta memberi sumbangan idea atau pertanyaan sewaktu
 berbincang dan mendapat tindak balas dari murid lain.
 Perbincangan tidak dimonopoli oleh seorang pelajar sahaja.
 Guru berperanan memastikan perbincangan tidak keluar topik.
 Kaedah ini diaplikasikan oleh Rasulullah dalam menyampaikan
ilmu dengan mengadakan musyawarah atau perbincangan dengan
pengikutnya dalam memutuskan sesuatu perkara.