1. ΟΜΗΡΟΥ ΟΔΥΣΣΕΙΑ
ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ : «ΝΟΣΤΟΣ»- ραψωδίες ε-ν
8η διδακτική ενότητα ► Ραψωδία ε 165-251
επιμέλεια :Αληγιάννη Βαρβάρα
1η ενότητα → 165-175 Ο Οδυσσέας στο ακρογιάλι
۩ Συνεχίζεται η έβδομη μέρα της Οδύσσειας. Ο Ερμής έφυγε και η Καλυψώ έσπευσε να
συναντήσει τον Οδυσσέα. Ήρθε επιτέλους η στιγμή να γνωρίσουμε τον κεντρικό ήρωα του
έργου. Πού βρισκόταν ο ήρωας; Ποια ήταν η ψυχολογική του κατάσταση;
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------«… τώρα…» στ. 170 τι δηλώνει ο επιρρηματικός προσδιορισμός; ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------2η ενότητα → στ. 177-211 διάλογος Καλυψώς και Οδυσσέα.
P
P
۩ Η νεράιδα αποκαλεί τον Οδυσσέα δύσμοιρο και του ανακοινώνει ως δική της την απόφαση
της επιστροφής του στην Ιθάκη. «… το πήρα απόφαση θα σε κατευοδώσω…» Ποιοι λόγοι την
έκαναν να οικειοποιηθεί την απόφαση του Δία ως δική της και να αποσιωπήσει την επίσκεψη
του Ερμή ;-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------► Του δηλώνει ότι θα του εξασφαλίσει εφόδια για το ταξίδι αλλά όχι και τον βέβαιο νόστο
-«…αν βέβαια το θελήσουν και οι ουράνιοι θεοί…»-. Άλλη μια φορά ο ποιητής θα κάνει λόγο για την
επέμβαση των θεών στα ανθρώπινα πράγματα. Ο νόστος δεν χαρίζεται στον Οδυσσέα - θα τον
κερδίσει με τον αγώνα του.
► Πώς ένιωσε ο Οδυσσέας στο άκουσμα των λόγων της θεάς; Είναι δικαιολογημένη η
αντίδρασή του;-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

2. ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Με ποια επίθετα θα τον χαρακτηρίζατε;-----------------------------------------------------------------------► Πώς δέχτηκε η Καλυψώ την αντίδραση του;-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Η Καλυψώ για να τον πείσει
για τις καλές της προθέσεις ορκίζεται στον πιο φοβερό όρκο: «… στο κατακόρυφο νερό της
Στύγας…». Μετά από αυτό ο Οδυσσέας δε χρειάζεται να απαντήσει.
3η ενότητα → στ. 212-251 επιστροφή στην σπηλιά και τελευταία προσπάθεια της θεάς να
κρατήσει κοντά της τον Οδυσσέα
۩ Το ζευγάρι βουβό επιστέφει στη σπηλιά. Ένας θνητός και μια θεά → τονίζεται το χάσμα που
τους χωρίζει. Ο Οδυσσέας κάθεται στο ίδιο κάθισμα με αυτό που κάθισε ο Ερμής. Μάλιστα η θεά
φρόντισε προσωπικά τον ήρωα, δείχνοντας έτσι την αγάπη της. Μετά το φαγητό κάνει μια
ύστατη προσπάθεια να τον κρατήσει κοντά της. Τον προσφωνεί με του επίσημους τίτλους του
και το όνομά του και απορεί με τη βιασύνη του να φύγει. Αφού του εύχεται στο καλό φροντίζει
να του απαριθμήσει λόγους ώστε να ξανασκεφτεί το νόστο
α)-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------β)-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------γ)-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------► Ο Οδυσσέας αντιπαρέρχεται με εντιμότητα και ευγένεια το δίλημμα που του έθεσε η θεά και
παρουσιάζεται απόλυτα βέβαιος για την απόφασή του -«σαν έτοιμος από καιρό» ο Οδυσσέας είπε
το μεγάλο ΟΧΙ στη δελεαστική πρόταση της Καλυψώς , επιλέγοντας να παραμείνει θνητός και
στον κόσμο των ανθρώπων όπου ανήκε , ανεξάρτητα από τις συνέπειες που θα είχε αυτή του η
απόφαση. Αποφάσισε ό, τι η Μοίρα και ο Δίας είχαν καθορίσει, χωρίς όμως ο ίδιος να το
γνωρίζει αυτό. Ο Οδυσσέας υπάκουσε σε εσωτερική ανάγκη ανεπηρέαστος από τις θεϊκές
δυνάμεις, ελεύθερα, υπεύθυνα , γι’ αυτό και του αξίζει έπαινος. Επαλήθευσε σε όλο του το
μέγεθος το ήδη γνωστό του ήθος.
P
P
Αυτή η κατάφαση της ζωής, με τις ατέλειες ,τα βάσανα, τους αγώνες για το ξεπέρασμά τους είναι η
ανυπέρβλητη αξία της Οδύσσειας και υπογραμμίζει τον ανθρωποκεντρικό της χαρακτήρα.
Οι τρεις τελευταίοι στίχοι δίνουν λακωνικά το τέλος της ημέρας