Luận văn Nghiên cứu dịch tễ học lâm sàng và nhận xét kết quả điều trị bệnh xuất huyết giảm tiểu caâầu tiên phát tại bệnh viện nhi Thanh Hóa.Tiểu cầu là một trong những thành phần có vai trò quan trọng của quá trình cầm máu và đông máu [14]. Tiểu cầu là yếu tố cần thiết cho việc duy trì tính toàn vẹn của tế bào nội mô mạch máu và kiểm soát xuất huyết do tổn thương mạch máu thông qua sự hình thành nút tiểu cầu trong giai đoạn cầm máu ban đầu. Bình thường số lượng tiểu cầu máu ngoại biên là 150 – 450 x 109/l. Khi số lượng tiểu cầu thấp dưới 150 x 109/l gọi là giảm tiểu cầu, đây là nguyên nhân phổ biến nhất của khiếm khuyết cầm máu ban đầu có thể dẫn đến chảy máu nghiêm trọng ở trẻ em

1. LUANVANYHOC.COM TẢI LUẬN VĂN,LUẬN ÁN TIẾN SĨ Y HỌC
TÌM TÀI LIỆU Y HỌC THEO YÊU CẦU LH 0915.558.590
Luận văn Nghiên cứu dịch tễ học lâm sàng và nhận xét kết quả điểu trị bệnh
xuất huyết giảm tiểu cẩu tiên phát tại bệnh viện nhi Thanh Hóa.Tiểu cầu là
một trong những thành phần có vai trò quan trọng của quá trình cầm máu và đông
máu [14]. Tiểu cầu là yếu tố cần thiết cho việc duy trì tính toàn vẹn của tế bào nội
mô mạch máu và kiểm soát xuất huyết do tổn thương mạch máu thông qua sự hình
thành nút tiểu cầu trong giai đoạn cầm máu ban đầu. Bình thường số lượng tiểu cầu
máu ngoại biên là 150 – 450 x 109/l. Khi số lượng tiểu cầu thấp dưới 150 x 109/l
gọi là giảm tiểu cầu, đây là nguyên nhân phổ biến nhất của khiếm khuyết cầm máu
ban đầu có thể dẫn đến chảy máu nghiêm trọng ở trẻ em [22].
Giảm tiểu cầu có thể là tiên phát hay thứ phát do nhiều nguyên nhân khác nhau,
gây ra triệu chứng xuất huyết với nhiều mức độ. Phần lớn là xuất huyết dưới da
không ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày nhưng cũng có thể gây xuất huyết nội
tạng dẫn đến tử vong.
MÃ TÀI LIỆU CAOHOC.00046
Giá : 50.000đ
Liên Hệ 0915.558.890
Xuất huyết giảm tiểu cầu tiên phát hay xuất huyết giảm tiểu cầu miễn dịch (ITP) là
một rối loạn qua trung gian miễn dịch đặc trưng bởi sự giảm tiểu cầu đơn độc mà
không có bất kỳ khởi phát rõ ràng hoặc nguyên nhân tiềm ẩn nào. ITP là giảm tiểu
cầu qua trung gian miễn dịch phổ biến nhất ở trẻ em. Bệnh có đặc điểm số lượng
tiểu cầu giảm dưới 100 x 109/l, do tiểu cầu bị phá hủy sớm ở ngoại vi vì tự kháng
thể trong huyết tương làm cho đời sống tiểu cầu ngắn, tăng mẫu tiểu cầu trong tủy
xương [7, 22].
Xuất huyết giảm tiểu cầu tiên phát là một trong những bệnh rối loạn chảy máu
thường gặp nhất trong các bệnh về máu và cơ quan tạo máu, đứng đầu trong các
bệnh rối loạn cầm máu. Ở Việt Nam theo tổng kết 10 năm tại Bệnh viện Nhi Trung
Ương (1981 – 1991), XHGTCTP chiếm 12,8% trong các bệnh về máu và cơ quan
tạo máu, đứng đầu trong các bệnh rối loạn cầm máu [6, 11]. Theo các tác giả nước
ngoài, tỷ lệ các trường hợp có biểu hiện triệu chứng ước tính là 3 – 8 ca trên 100
000 trẻ mỗi năm. Bệnh có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi nhưng gặp nhiều nhất ở trẻ từ 2
– 5 tuổi, tỷ lệ gần tương đương giữa 2 giới [21, 22].
Xuất huyết giảm tiểu cầu tiên phát ở trẻ em thường có diễn biến cấp tính với ít nhất
2/3 tự phục hồi trong vòng 6 tháng [43]. Tuy nhiên trong giai đoạn cấp nếu có xuất

2. LUANVANYHOC.COM TẢI LUẬN VĂN,LUẬN ÁN TIẾN SĨ Y HỌC
TÌM TÀI LIỆU Y HỌC THEO YÊU CẦU LH 0915.558.590
huyết niêm mạc nặng, xuất huyết tiêu hóa, xuất huyết nội sọ bệnh có thể để lại di
chứng nặng nề hoặc có thể tử vong. Do đó cần thiết điều trị trong những trường
hợp có chảy máu niêm mạc hoặc tiểu cầu giảm dưới 20 x 109/l và có nguy cơ chảy
máu. Hiện nay điều trị bệnh XHGTCTP ở trẻ em gồm có corticosteroid, anti- D,
gamma globulin truyền tĩnh mạch, cắt lách và các thuốc ức chế miễn dịch, trong đó
corticosteroid vẫn là thuốc được lựa chọn đầu tiên. Các phương pháp này không
làm khỏi bệnh một cách chắc chắn nhưng có thể điều chỉnh được rối loạn cầm
máu, tác dụng chống chảy máu do nâng tiểu cầu lên mức an toàn. Ngày nay nhờ có
những tiến bộ về mặt miễn dịch học hiểu rõ hơn về cơ chế bệnh sinh của
XHGTCTP nên IVIG được áp dụng rộng rãi trong điều trị XHGTCTP như một
phương pháp làm tăng số lượng tiểu cầu một cách nhanh chóng. Nhiều nghiên cứu
trên thế giới đã cho thấy hiệu quả của phương pháp điều trị XHGTCTP bằng
corticosteroid và IVIG. Tuy nhiên hiệu quả của các phương pháp này vẫn còn ít
được nghiên cứu tại Việt Nam. Đặc biệt tại Bệnh viện Nhi Thanh Hóa là bệnh viện
mới thành lập nhưng hàng năm có một lượng lớn bệnh nhân đến khám và điều trị
do giảm tiểu cầu, song chưa có nghiên cứu nào đánh giá về nguyên nhân, đặc điểm
và kết quả điều trị bệnh XHGTCTP. Vì vậy chúng tôi tiến hành nghiên cứu đề tài
này nhằm hai mục tiêu sau:
1. Nghiên cứu một số yếu tố dịch tễ học lâm sàng của bệnh xuất huyết giảm tiểu
cầu tiên phát.
2. Nhận xét kết quả điều trị bệnh xuất huyết giảm tiểu cầu tiên phát sau 1 tháng.
MỤC LỤC
ĐẶT VẤN ĐỀ 1
Chương 1: TỔNG QUAN 10
1.1. ĐỊNH NGHĨA VÀ THUẬT NGỮ 10
1.2. CẤU TẠO VÀ CHỨC NĂNG TIỂU CẦU 11
1.2.1. Cấu tạo 11
1.2.2. Các yếu tố tiểu cầu 12
1.2.3. Chức năng của tiểu cầu 13
1.3. CÁC NGUYÊN NHÂN GIẢM TIỂU CẦU 14
1.3.1. Tăng phá hủy tiểu cầu 14
1.3.2. Giảm sản xuất tiểu cầu 15
1.4. XUẤT HUYẾT GIẢM TIỂU CẦU TIÊN PHÁT 16
1.4.1. Sơ lược lịch sử bệnh 16
1.4.2. Dịch tễ học 17
1.4.3. Cơ chế bệnh sinh 19

3. LUANVANYHOC.COM TẢI LUẬN VĂN,LUẬN ÁN TIẾN SĨ Y HỌC
TÌM TÀI LIỆU Y HỌC THEO YÊU CẦU LH 0915.558.590
1.4.4. Đặc điểm lâm sàng 20
1.4.5. Triệu chứng cận lâm sàng 21
1.4.6. Điều trị xuất huyết giảm tiểu cầu tiên phát 23
1.4.7. Các phương pháp khác 27
Chương 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 29
2.1. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU 29
2.2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 29
2.2.1. Thiết kế nghiên cứu 29
2.2.2. Cỡ mẫu 30
2.2.3. Các chỉ tiêu nghiên cứu 30
2.2.4. Các tiêu chuẩn áp dụng 31
2.3. ĐỊA ĐIỂM VÀ THỜI GIAN 35
2.4. XỬ LÝ SỐ LIỆU 35
2.5. ĐẠO ĐỨC NGHIÊN CỨU 36
Chương 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU 37
3.1. NGUYÊN NHÂN VÀ MỘT SỐ YẾU TỐ DỊCH TỄ HỌC LÂM
SÀNG CỦA GIẢM TIỂU CẦU 37
3.1.1. Đặc điểm dịch tễ học 37
3.1.2. Đặc điểm lâm sàng 42
3.1.3. Đặc điểm cận lâm sàng 44
3.2. Nhận xét kết quả điều trị bệnh xuất huyết giảm tiểu cầu tiên phát 46
3.2.1. Đánh giá kết quả điều trị corticoid liều thông thường 47
3.2.2. Nhận xét kết quả điều trị bằng IVIG và corticoid liều cao 48
Chương 4: BÀN LUẬN 51
4.1. NGUYÊN NHÂN VÀ MỘT SỐ YẾU TỐ DỊCH TỄ HỌC LÂM
SÀNG CỦA GIẢM TIỂU CẦU 51
4.1.1. Một số yếu tố dịch tễ học 51
4.1.2. Đặc điểm lâm sàng 55
4.1.3. Đặc điểm cận lâm sàng 56
4.2. KẾT QUẢ ĐIỀU TRỊ BỆNH XUẤT HUYẾT GIẢM TIỂU CẦU
TIÊN PHÁT 58
4.2.1. Điều trị bằng corticoid liều thông thường 59
4.2.2. Điều trị bằng IVIG và corticoid liều cao 61
KẾT LUẬN 65
KIẾN NGHỊ 66
TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC

4. LUANVANYHOC.COM TẢI LUẬN VĂN,LUẬN ÁN TIẾN SĨ Y HỌC
TÌM TÀI LIỆU Y HỌC THEO YÊU CẦU LH 0915.558.590
TÀI LIỆU THAM KHẢO
Tiếng Việt
1. Nguyễn Thị Minh An (1995), “Xuất huyết giảm tiểu cầu chưa rõ nguyên nhân”,
Bài giảng bệnh học nội khoa, Nhà xuất bản y học, tr 192-199.
2. Trần Văn Bé (1998), “Xuất huyết giảm tiểu cầu tự miễn”, Lâm sàng huyết học,
Nhà xuất bản Y học, tr 243-250.
3. Trần Văn Bình (1997), “Xuất huyết giảm tiểu cầu. Nhận xét lâm sàng trên 302
trƣờng hợp”, Tạp chí Y học Việt Nam: tập 215, số 4, tr 12-16.
4. Lê Thị Ngọc Dung (2003), “Đặc điểm bệnh xuất huyết giảm tiểu cầu ở trẻ nhũ
nhi tại bệnh viện Nhi Đồng 2”, Tạp chí Y học thực hành: tập 463, số 10, tr 59-63.
5. Lê Thị Hồng Hanh (1998), “Xuất huyết giảm tiểu cầu, đặc điểm lâm sàng và
huyết học của xuất huyết giảm tiểu cầu tiên phát ở trẻ em tại khoa Huyết học Viện
Nhi ”, Luận văn tốt nghiệp bác sỹ nội trú bệnh
viện, Bộ giáo dục và đào tạo – Bộ y tế, trƣờng Đại học Y Hà Nội. 6. Nguyễn Công
Khanh (1991), “Bệnh máu tại khoa huyết học lâm sàng Viện Nhi”, Kỷ yếu công
trình 10 năm 1981-1991, tr 93-99.
7. Nguyễn Công Khanh (2004), “Huyết học lâm sàng nhi khoa”, Nhà xuất bản Y
học, tr 239-249.
8. Phi Nga (1999), “Mô hình bệnh máu và cơ quan tạo máu tại khoa huyết học lâm
sàng viện Nhi khoa 1991-1998”, Luận văn bác sỹ chuyên khoa cấp 2.
9. Đỗ Trung Phấn (1997), “ Tiểu cầu và bệnh XHGTC”, Tài liệu giảng sau đại
học.10. Lƣơng Tố Quyên (2002), “Đặc điểm mô bệnh học của lách ở bệnh
nhân XHGTCCRNN”, Luận văn thạc sỹ y học.
11. Vũ Thị Tâm (2007), “Nhận xét kết quả điều trị xuất huyết giảm tiểu cầu
tiên phát ở trẻ em bằng corticosteroid và gamma globulin tại khoa Huyết học lâm
sàng bệnh viện Nhi trung ƣơng năm 2006-2007”, Luận văn tốt nghiệp bác sỹ nội
trú bệnh viện, Bộ giáo dục và đào tạo – Bộ y tế,
Trƣờng đại học Y Hà Nội.
12. Nguyễn Văn Thắng, Trần Thị Thu Hƣơng (2007), “Nghiên cứu đặc điểm dịch
tễ, lâm sàng, cận lâm sàng của bệnh xuất huyết giảm tiểu cầu tiên phát tại Bệnh
viện Nhi trung ƣơng”, Tạp chí nghiên cứu Y học, tập 49, số 3, tr 40-46.
13. Phạm Văn Thức (1985), “ Bước đầu khảo sát một số đặc điểm sinh bệnh học
của XHGTCCRNN”, Luận văn tốt nghiệp bác sỹ nội trú bệnh viện khóa 1981-
1985.
14. Nguyễn Anh Trí (2002), “Đông máu ứng dụng trong lâm sàng”, Nhà xuất bản
Y học.
15. Bùi Văn Viên, Nguyễn Công Khanh (2009), “Hội chứng xuất huyết ở trẻ em”,
Bài giảng nhi khoa tập 2. Nhà xuất bản Y học.Trang102-117

5. LUANVANYHOC.COM TẢI LUẬN VĂN,LUẬN ÁN TIẾN SĨ Y HỌC
TÌM TÀI LIỆU Y HỌC THEO YÊU CẦU LH 0915.558.590