Luận án Nghiên cứu mối liên quan giữa TNF-, IL-1β, IL-6, IL-10 và cortisol máu với tình trạng rối loạn chức năng đa cơ quan và tử vong trong sốc nhiễm khuẩn ở trẻ em.Sốc nhiễm khuẩn (SNK) là một hội chứng lâm sàng thường gặp tại khoa hồi sức – cấp cứu nhi. Tỷ lệ mắc còn cao ở nước ta. Tại bệnh viện Nhi đồng (BVNĐ) 1 năm 1991-1992 tỷ lệ SNK là 32,1%; năm 2003-2005 tỷ lệ SNK là 53,27%. Tỷ lệ tử vong đầu thế kỷ 21 trong nước khoảng 60-80%.

1. LUANVANYHOC.COM TẢI TÀI LIỆU Y HỌC, LUẬN VĂN, LUẬN ÁN Y
HỌC THEO YÊU CẦU LH 0915.558.890
Luận án Nghiên cứu mối liên quan giữa TNF-, IL-1β, IL-6, IL-10 và cortisol
máu với tình trạng rối loạn chức năng đa cơ quan và tử vong trong sốc nhiễm
khuẩn ở trẻ em.Sốc nhiễm khuẩn (SNK) là một hội chứng lâm sàng thường gặp
tại khoa hồi sức – cấp cứu nhi. Tỷ lệ mắc còn cao ở nước ta. Tại bệnh viện Nhi
đồng (BVNĐ) 1 năm 1991-1992 tỷ lệ SNK là 32,1%; năm 2003-2005 tỷ lệ SNK là
53,27%. Tỷ lệ tử vong đầu thế kỷ 21 trong nước khoảng 60-80%.
MÃ TÀI LIỆU BQT.YHOC. 00093
Giá : 50.000đ
Liên Hệ 0915.558.890
Thực tế lâm sàng cho thấy chẩn đoán và xử trí SNK là một quá trình khó khăn và
phức tạp. Việc nhận biết các biểu hiện lâm sàng, cận lâm sàng liên quan đến các
giai đoạn bệnh, có ý nghĩa tiên lượng bệnh rất quan trọng. Nhưng đến nay vẫn
chưa có yếu tố nào có khả năng tiên lượng chắc chắn.Cytokin và cortisol là các
chất trung gian điều hòa tình trạng viêm trong NKH, chúng có vai trò quan
trọng trong nhiễm khuẩn huyết (NKH) và SNK. Nồng độ của các cytokin
và cortisol có thể giúp tiên lượng mức độ nặng, tử vong của bệnh. Có rất ít
nghiên cứu chất này trong SNK ở nước ta do thiếu phương tiện. Chúng tôi
thực hiện nghiên cứu này với các mục tiêu sau:
1. Xác định tỷ lệ rối loạn chức năng đa cơ quan, tỷ lệ tử vong và một số yếu tố
lâm sàng, cận lâm sàng liên quan đến tử vong ở trẻ sốc nhiễm khuẩn.
2. Xác định mối liên quan giữa TNF- , IL-1β, IL-6, IL-10 và cortisol máu tại
thời điểm 0, 6 và 24 giờ sau chẩn đoán sốc nhiễm khuẩn với tử vong và rối
loạn chức năng đa cơ quan. 2
3. Xác định mối liên quan giữa TNF- , IL-1β, IL-6, IL-10 và cortisol máu.
4. TÍNH CẤP THIẾT CỦA ĐỀ TÀI
SNK có tỷ lệ mắc và tử vong còn rất cao, đến nay chẩn đoán, xử trí và tiên
lượng còn gặp nhiều khó khăn. Vai trò của cytokin và cortisol trong SNK chưa
được nghiên cứu nhiều trong nước. Dựa vào vai trò bệnh sinh và ảnh hưởng lâm
sàng của các chất này trong SNK. Đề tài nghiên cứu mối liên quancủa TNF- , IL-
β, IL-6, IL-10 và cortisol ở trẻ SNK với rối loạn chức năng đa cơ quan và tử vong
là quan trọng và cần thiết.

2. LUANVANYHOC.COM TẢI TÀI LIỆU Y HỌC, LUẬN VĂN, LUẬN ÁN Y
HỌC THEO YÊU CẦU LH 0915.558.890
3. NHỮNG ĐÓNG GÓP MỚI CỦA LUẬN ÁN
Xác định tỷ lệ tử vong trong SNK, tỷ lệ rối loạn chức năng đa cơ quan. Hình ảnh
lâm sàng bệnh nhi SNK nhập khoa Hồi sức BVNĐ 1. Kết quả lactate máu tăng ở
nhóm tử vong và giảm ở nhóm sống.
Nêu tỷ lệ tăng các cytokin, nồng độ trung bình của các cytokin, diễn tiến
của các cytokin, mối liên quan của các cytokin và nêu rõ TNF- và IL-10 liên
quan với tử vong.
Nêu tỷ lệ suy thượng thận tuyệt đối ở trẻ SNK và nhóm cortisol > 340
ng/ml có tỷ lệ tử vong cao.
4. BỐ CỤC LUẬN ÁN
Luận án gồm 109 trang: đặt vấn đề 3 trang, tổng quan 38 trang, phương pháp
nghiên cứu 6 trang, kết quả 24 trang, bàn luận 36 trang, kết luận và kiến nghị
2 trang. Luận án có 41 bảng, 8 sơ đồ, 12 hình. Luận án có 210 tài liệu tham
khảo, trong đó 32 tiếng Việt và 178 tiếng Anh.
MỤC LỤC
TRANG PHỤ BÌA
LỜI CAM ĐOAN
MỤC LỤC
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
DANH MỤC CÁC BẢNG, CÁC SƠ ĐỒ, CÁC HÌNH
ĐẶT VẤN ĐỀ
………………………………………………………………………………………
…………………….. 1
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU
……………………………………………………………………….. 4

3. LUANVANYHOC.COM TẢI TÀI LIỆU Y HỌC, LUẬN VĂN, LUẬN ÁN Y
HỌC THEO YÊU CẦU LH 0915.558.890
1.1. Sơ lược lịch sử sốc nhiễm khuẩn và cytokin
……………………………………………………………… 4
1.2. Nghiên cứu sốc nhiễm khuẩn và cytokin trong nước và trên thế giới
……………………………. 4
1.3. Một số khái niệm và định nghĩa hiện nay về nhiễm khuẩn huyết và sốc nhiễm
khuẩn ……. 6
1.4. Tình hình sốc nhiễm khuẩn
………………………………………………………………………………………
8
1.5. Triệu chứng lâm sàng ..
………………………………………………………………………………………
…. 9
1.6. Các xét nghiệm
………………………………………………………………………………………
…………….. 10
1.7. Sinh lý bệnh của sốc nhiễm khuẩn và vai trò của cytokin
…………………………………………… 13
1.8. Rối loạn chức năng cơ quan trong nhiễm khuẩn huyết
……………………………………………… 27
1.9. Điều trị
………………………………………………………………………………………
………………………… 33
1.10. Một số yếu tố tiên lượng tử vong trong sốc nhiễm khuẩn trẻ em
……………………………….. 40
CHƯƠNG 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
……………………………… 42
2.1. Đối tượng nghiên cứu
………………………………………………………………………………………
……. 42

4. LUANVANYHOC.COM TẢI TÀI LIỆU Y HỌC, LUẬN VĂN, LUẬN ÁN Y
HỌC THEO YÊU CẦU LH 0915.558.890
2.2. Phương pháp nghiên cứu
………………………………………………………………………………………
.. 44
CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
……………………………………………………………………. 48
3.1. Đặc điểm chung dân số nghiên cứu
…………………………………………………………………………. 48
3.2. Tỷ lệ tử vong, rối loạn chức năng đa cơ quan và một số yếu tố liên quan đến tử
vong …… 48
3.3. Cytokin và cortisol trong máu với tử vong và rối loạn chức năng đa cơ quan
……………….. 59
3.4. Liên quan giữa TNF- , IL-1β, IL-6, IL-10 và cortisol với nhau
…………………………………. 69
CHƯƠNG 4: BÀN LUẬN
………………………………………………………………………………………
….. 72
4.1. Đặc điểm chung của dân số nghiên cứu
…………………………………………………………………… 72
4.2. Tỷ lệ tử vong, rối loạn chức năng đa cơ quan và một số yếu tố liên quan đến tử
vong ….. 73
4.3. Cytokin và cortisol máu với tử vong và rối loạn chức năng đa cơ quan
……………………….. 81
4.4. Liên quan giữa TNF- , IL-1β, IL-6, IL-10 và cortisol với nhau
……………………………….. 102
KẾT LUẬN
………………………………………………………………………………………
…………………….. 108

5. LUANVANYHOC.COM TẢI TÀI LIỆU Y HỌC, LUẬN VĂN, LUẬN ÁN Y
HỌC THEO YÊU CẦU LH 0915.558.890
KIẾN NGHỊ
………………………………………………………………………………………
……………………. 109
DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN
TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC
TÀI LIỆU THAM KHẢO
[1]aaaAn P L (2004). Đánh giá tiên lư ợng tử vong ở trẻ em tại khoa hồi sức. Luận
án tiến sỹ y học.
Đại Học Y Dược Tp Hồ Chí Minh, PP
[2]aaaChinh T T M (2005). Đánh giá hiệu quả hồi phục thể tích tuần hoàn trong
sốc nhiễm khuẩn
ở trẻ em. Luận văn tốt nghiệp bác sỹ nội trú chuyên nghành nhi. Đại Học Y Hà
Nội, PP
[3]aaaDanh P T “Sử dụng kỹ thuật Biochip trong xét nghiệm và ứng dụng lâm
sàng cytokines ”
http://www.choray.org.vn.
*4+aaaĐiển T M (2010). Nghiên cứu kết quả điều trị và một số yếu tố tiên
lượng tử vong trong
sốc nhiễm khuẩn trẻ em. Luận án tiến sỹ y học. Đại Học Y Hà Nội. Hà Nội, PP
*5+aaaĐính V V (2006). “Tổng quan về điều trị suy đa tạng.” Hội nghị khoa
học chuyên đề: Lọc
máu liên tục trong hồi sức cấp cứu.
*6+aaaĐồng V C, An P L (2006). “Đánh giá áp dụng thang điểm tiên lượng nguy
cơ tử vong PRISM

6. LUANVANYHOC.COM TẢI TÀI LIỆU Y HỌC, LUẬN VĂN, LUẬN ÁN Y
HỌC THEO YÊU CẦU LH 0915.558.890
II ở trẻ trên 1 tháng đến 15 tuổi nhập khoa Cấp cứu Bệnh viện Nhi Đồng 2 năm
2004 –
2005.” Y Học Thành phố Hồ Chí Minh 10(1), pp 100 – 105.
*7+aaaĐồng V C, Nguyên P N T, Hữu N T (2005). “Đặc điểm sốc nhiễm trùng tại
bệnh viện Nhi
đồng 2 ” Y Học Thành phố Hồ Chí Minh 9, pp 33-37.
[8]aaaHuệ P T, Trà L N (2006). “Giá trị của IL-6 và CRP trong chẩn
đoán nhiễm khuẩn sơ sinh
sớm.” Hội nghị Nhi khoa Việt Nam lần thứ XVIII 14, pp 16-19.
*9+aaaHùng Đ V (2007). Giá trị tiên lượng của thang điểm PRISM đối với bệnh
nhân nhập khoa
Hồi sức cấp cứu Bệnh viện Nhi Trung ương. Luận văn thạc sỹ y học, Trường Đại
học Y Hà
nội, Hà nội, PP
[10]aaaKiệt Đ P (1981). “Nhiễm khuẩn huyết do tụ cầu ở trẻ em.” Kỷ yếu công
trình nghiên cứu
khoa học, Viện Bảo Vệ Sức khỏe Trẻ em, pp 104-116.
[11]aaaMỹ L T (1994). Đặc điểm nhiễm khuẩn huyết sơ sinh, PP
[12]aaaNga N T K, Hương T T (1997). “Nhiễm khuẩn huyết sơ sinh.” kỷ yếu công
trình nghiên cứu
khoa học Viện Nhi, pp 47-52.
*13+aaaNguyên N Đ (2002). Cỡ mẫu. Phương pháp nghiên cứu khoa học trong y
khoa: 32-41.
[14]aaaNguyên P N T (2003). Khảo sát nhiễm khuẩn huyết tại bệnh viện Nhi đồng
2. Luận văn tốt

7. LUANVANYHOC.COM TẢI TÀI LIỆU Y HỌC, LUẬN VĂN, LUẬN ÁN Y
HỌC THEO YÊU CẦU LH 0915.558.890
nghiệp bác sĩ nội trú chuyên nghành nhi, Đại học Y Dược TP. Hồ Chí Minh, PP
[15]aaaPhi N T, Hằng Đ T (1998). “Nhiễm khuẩn huyết ở trẻ em, căn nguyên vi
khuẩn và tình hình
kháng kháng sinh.” Một số công trình nghiên cứu về độ nhạy cảm của vi khuẩn
với thuốc
kháng sinh, pp 111-119.
[16]aaaPhiệt P H (1999). Cytokin. Miễn dịch sinh lý bệnh, Nhà Xuất bản y Học
Tp. Hồ Chí Minh. 1:
55-64.
[17]aaaPhương B T, Dụ N T (2002). Đánh giá tác dụng dung dịch natrichlorua
0,9%, hydroxyethyl
starch 6% trong điều trị sốc nhiễm khuẩn. Luận văn tốt nghiệp bác sĩ chuyên khoa
cấp 2,
Đại học Y khoa Hà Nội, PP
[18]aaaQuang P V, cam B V, Quân T H M, et al. (2010). “Điều trị ban đầu sốc
nhiễm khuẩn trẻ em
tại khoa Cấp Cứu bệnh viện Nhi đồng 1.” Y Học Thành phố Hồ Chí Minh 14(1),
pp 15 -22.
[19]aaaSoát V V (2007). Nhận xét về đặc điểm dịch tễ lâm sàng và kết quả điều
trị sốc ở trẻ em
tại khoa Hồi sức cấp cứu Bệnh viện Nhi Trung ương. Luận văn tốt nghiệp bác sĩ
chuyên
khoa cấp 2, Đại học Y khoa Hà Nội, Hà Nội, PP
[20]aaaSong N D (2004). “Nghin cứu tử vong do sốc nhiễm khuẩn ở trẻ em tại
khoa Hồi sức Cấp

8. LUANVANYHOC.COM TẢI TÀI LIỆU Y HỌC, LUẬN VĂN, LUẬN ÁN Y
HỌC THEO YÊU CẦU LH 0915.558.890
cứu bệnh viện Nhi Trung ương trong 5 năm (1/1999-9/2003).” Luận văn thạc sĩ y
học, Đại
học Y khoa h Nội.
112
[21]aaaThắng B Q (2006). Nghiên cứu lâm sàng và một số biến đổi sinh học
trong nhiễm khuẩn
huyết trẻ em, Luận án tiến sỹ y học chuyên ngành nhi khoa. Đại Học Y Dược Tp.
Hồ Chí
Minh, Hồ Chí Minh, PP
[22]aaaThắng P V (2008). Nghiên cứu chẩn đoán sớm và điều trị sốc nhiễm khuẩn
ở trẻ em. Báo
cáo kết quả nghiên cứu đề tài cấp bộ, Bộ Y tế., PP
[23]aaaThắng P V, Kiệt Đ P, Thi N M (1998). “Nhận xét ban đầu về nhiễm khuẩn
huyết gram âm ở
trẻ em.” Nhi Khoa 7(2), pp 91-97.
[24]aaaThảo P T N (2007). “Khảo sát nồng độ TNF, IL-1, Il-6, IL-8, IL-10
trên bệnh nhân nhiễm
khuẩn huyết.” Hội nghị khoa học Hồi sức cấp cứu và chống độc toàn quốc lần
thứ 4, pp
206-219.
[25]aaaThức Đ V, Thủy V T T (2000). “Một số nhân xét về nhiễm khuẩn huyết
trẻ em tại bệnh
viện Hải Phòng (1995-1999).” Kỷ yếu công trình nghiên cứu khoa học, Hội nghị
Nhi khoa
toàn quốc lần thứ 17, Y Học Hà Nội, pp 111-119.

9. LUANVANYHOC.COM TẢI TÀI LIỆU Y HỌC, LUẬN VĂN, LUẬN ÁN Y
HỌC THEO YÊU CẦU LH 0915.558.890
[26]aaaThục V T M, Ban Đ D (1999). Interleukin-1. Cytokin phân tử và ứng dụng
điều trị lâm sàng,
Nhà xuất bản Y học Hà Nội. Hà Nội: 36-44.
[27]aaaThục V T M, Ban Đ D (1999). Interleukin-6. Cytokin phân tử và ứng dụng
điều trị lâm sàng,
Nhà xuất bản Y học. Hà Nội: 82-94.
[28]aaaThục V T M, ban Đ D (1999). Interleukin-8. Cytokin phân tử và ứng dụng
điều trị lâm sàng,
Nhà xuất bản Y Học. Hà Nội: 102-108.
[29]aaaThục V T M, Ban Đ D (1999). Interleukin-10. Cytokin phân tử và
ứng dụng điều trị lâm
sàng, Nhà xuất bản Y Học. Hà Nội: 116-124.
[30]aaaTuấn Đ Q, Tám B V (2009). “Đánh giá hiệu quả điều trị sốc nhiễm khuẩn
tại khoa Hồi sức
Tích cực bệnh viện Bạch Mai (ở nhóm bệnh nhân không lọc máu liên tục).” Y
Học Việt
Nam 1, pp Tr 53-53.
[31]aaaTuấn H M (1992). Góp phần nghiên cứu nhiễm trùng huyết tại bệnh viện
Nhi đồng 1. Luận
văn tốt nghiệp bác sĩ nội trú chuyên nghành nhi. Đại học Y Dược Tp. Hồ Chí
Minh. Hồ Chí
Minh, PP
[32]aaaTùng C V (2002). Nghiên cứu đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng sốc nhiễm
khuẩn trẻ em

10. LUANVANYHOC.COM TẢI TÀI LIỆU Y HỌC, LUẬN VĂN, LUẬN ÁN Y
HỌC THEO YÊU CẦU LH 0915.558.890
tại Khoa Hồi sức cấp cứu Viện Nhi. Luận văn Thạc sỹ KHYH, Đại học Y Hà nội,
Hà nội., PP