3. UNANG YUGTO: PAGHADLANG AT MITIGASYON NG
KALAMIDAD
(Disaster Prevention and Mitigation)
Pagtataya ng Panganib
(Hazard Assessment)
Pagtataya Kahinaan at
Kakulangan
(Vulnerability Assessment)
Pagtataya ng Kapasidad
(Capacity Assessment)
Pagtataya ng Peligro
(Risk Assessment)
Paghahadlang
(Prevention) Mitigasyon
(Mitigation)
4. Ito ay proseso ng pagsusuri sa
kakayahan ng komunidad na harapin ang
iba’t ibang uri ng hazard.
Pagtataya ng Panganib
(Hazard Assessment)
Pagtataya Kahinaan at
Kakulangan
(Vulnerability Assessment)
Pagtataya ng Kapasidad
(Capacity Assessment)
Pagtataya ng Peligro
(Risk Assessment)
5. Ito ang proseso ng pagtukoy o pagkilala sa
katangian ng panganib, pagsusuri sa pinsala na
maaaring maidulot nito at pamamahala sa
panganib upang maiwasan ang matinding epekto
nito sa isang lugar na makararanas ng sakuna o
kalamidad sa isang partikular na panahon.
Pagtataya ng Panganib
(Hazard Assessment)
Pagtataya Kahinaan at
Kakulangan
(Vulnerability Assessment)
Pagtataya ng Kapasidad
(Capacity Assessment)
Pagtataya ng Peligro
(Risk Assessment)
6. Sa bahaging ito, tatayahin ang kahinaan at
kakulangan ng isang komunidad maging ito ay
sa mga mamamayan o sa mga
imprastrukturang may mataas na antas ng
panganib.
Pagtataya ng Panganib
(Hazard Assessment)
Pagtataya Kahinaan at
Kakulangan
(Vulnerability Assessment)
Pagtataya ng Kapasidad
(Capacity Assessment)
Pagtataya ng Peligro
(Risk Assessment)
7. Ayon sa mga eksperto, ito ay nararapat na
isagawa bago ang pagtama ng sakuna,
kalamidad at banta ng panganib upang
maiwasan o mapigilan ang matindi at
malawakang pinsala sa tao at kalikasan.
Pagtataya ng Panganib
(Hazard Assessment)
Pagtataya Kahinaan at
Kakulangan
(Vulnerability Assessment)
Pagtataya ng Kapasidad
(Capacity Assessment)
Pagtataya ng Peligro
(Risk Assessment)
8. Upang maging epektibo ang pagsasagawa ng
bahaging ito, kinakailangang isaalang-alang ang
elementong nalalagay sa panganib (elements at
risk), mamamayang nalalagay sa panganib (people
at risk), at kinaroroonan ng mga mamamayang
nalalagay sa panganib (location of people at risk).
Pagtataya ng Panganib
(Hazard Assessment)
Pagtataya Kahinaan at
Kakulangan
(Vulnerability Assessment)
Pagtataya ng Kapasidad
(Capacity Assessment)
Pagtataya ng Peligro
(Risk Assessment)
11. Community Based DRRM Plan
Unang Yugto: Paghadlang at Mitigasyon ng Kalamidad
(Disaster Prevention and Mitigation)
Ikalawang Yugto: Paghahanda sa Kalamidad
(Disaster Preparedness)
Ikatlong Yugto: Pagtugon sa Kalalamidad
(Disaster Response)
Ikaapat na Yugto: Rehabilitasyon at Pagbawi sa Kalamidad
(Disaster Rehabilitation and Recovery)
12. Tumutukoy sa mga paghahandang
ginagawa ng mga mamamayan,
komunidad at pamahalaan BAGO ang
panahon ng pagtama ng kalamidad o
sakuna
IKALAWANG YUGTO:
PAGHAHANDA SA KALAMIDAD
(Disaster Preparedness)
13. Ang pagkakaroon ng sistematikong paghahanda sa
kalamidad ay nakabatay sa mga sumusunod:
Aktibong koordinasyon ng mga ahensiya
ng pamahalaan
Partisipasyon ng bawat sektor ng lipunan
Kooperasyon ng mga mamamayan
14. Maaaring maging resulta:
Mapabababa ang bilang ng maaaring
maapektuhan ng kalamidad,
Maiiwasan ang malawakan at malubhang
pagkasira ng mga pisikal na estruktura at
maging sa kalikasan; at
Mapapadali ang pag-ahon ng mga
mamamayan mula sa naranasang kalamidad
16. 3 Layunin ng Paghahanda sa
Kalamidad (Disaster Preparedness)
Magbigay impormasyon o to inform
Magbigay payo o to advise
Magbigay panuto o to instruct
17. Magbigay impormasyon o to inform
Layunin nito ang pagbabahagi ng mga
kaalaman tungkol sa mga panganib, peligro,
kakayahan at pisikal na katangian ng komunidad
na mahalaga sa pagtugon sa kalamidad.
18. Magbigay payo o to advise
Layunin nito ang pagbibigay ng gabay
tungkol sa mga nararapat gawin para sa
proteksyon, paghahanda, paghadlang at pag-
iwas sa epekto ng kalamidad.
19. Magbigay panuto o to instruct
Layunin nito ang paglalahad ng mga
hakbang na dapat gawin, iligtas sa lugar na
dapat puntahan at mga ahensya na maaaring
lapitan sa panahon ng kalamidad.
21. Iba’t ibang paraan sa pagbibigay
paalala o babala:
Barangay assembly
Pamamahagi ng flyers
Pagdidikit ng poster o billboard
Mga patalastas sa telebisyon, radio at
pahayagan
35. Lahat ng ito ay ginagawa para
maging MULAT at EDUKADO ang
mga mamamayan sa uri ng hazard at
dapat nilang gawin sa panahon ng
pagtama nito.
36. Ikaw ba ay MULAT at EDUKADO?
Maging AKTIBO
Paghahanda, disiplina at
kooperasyon ang dapat mong ipakita
sa iyong pamayanan
37. Sa yugto ng paghahanda sa kalamidad
bilang bahagi ng pagbubuo ng plano ng
CBDRRM, nabibigyan ng sapat na
impormasyon at pag-unawa ang mga
mamamayan sa dapat nilang gawin
BAGO, HABANG, at PAGKATAPOS ng
panganib at kalamidad upang maihanda
sila sa maaaring epekto nito.
38. Ngayon suriin natin ang balita tungkol
sa paghahanda sa kalamidad o
disaster preparedness. Unawain ang
balita para masagot ang sumusunod
na tanong.
39. Pamprosesong Tanong:
1. Kanino nanawagan ang Department of the Interior and Local
Government upang magsagawa ng kaukulang paghahanda
sa panahon ng bagyo o matinding pag-ulan?
2. Ano ang sinasabing sukatan ng epektibong paghahanda sa
sakuna? Ito ba ay posible?
3. Paano maitataas ang antas ng paghahanda ng bansa sa
mga kalamidad?
4. Bakit mahalaga na malaman at makiisa sa mga paghahanda
sa kalamidad ng lokal na pamahalaan?
40. DILG sa LGUs: Kumilos na
para maging zero-casualty sa
panahon ng kalamidad
June 21, 2018
https://dilg.gov.ph/news/DILG-sa-LGUs-Kumilos-na-para-
maging-zero-casualty-sa-panahon-ng-kalamidad/NC-2018-
1178
41. Kasunod ng pa ulit-ulit na pag-ulan sa
ibat-ibang bahagi ng bansa, inalerto ng
Department of the Interior and Local
Government (DILG) ang mga gobernador,
alkalde at punong barangay na magsagawa
ng kaukulang paghahanda upang maging
zero-casualty tuwing panahon ng bagyo o
matinding pag-ulan.
42. “Ang kaligtasan ng tao sa hinaharap ay
nakadepende sa kung ano ang ginagawa
natin sa kasalukuyan. Gamitin ninyo ang tag-
araw par paghandaan ang peligro tuwing tag-
ulan,” saad ni DILG OIC-Secretary Eduardo
M. Año.
43. Sinabi nito na ang paghahangad ng zero-
casualty o walang buhay na masasawi sa
panahon ng natural na kalamidad bilang
sukatan ng epektibong paghahanda sa
sakuna ay posible at napatunayan noong
panahon ng pananalasa ng tropical storm
Jolina noong isang taon at maging ng
bagyong Chedeng noong 2015.
44. “Ang ating bansa ay dumaan na sa
maraming mapaminsalang natural na
kalamidad. Patunayan nating tayo ay matatag
na bansa, panahon na upang mas itaas natin
ang antas ng ating paghahanda sa
pagtutulungan ng national at local
government, pribadong sector at publiko,”
pagliwanag nito.
45. Bagamat ang disaster preparedness ay
dapat na isinasagawa na nagtutulong-tulong
ang buong bansa, binigyang diin ng DILG
Chief ang kritikal na papel ng local chief
executives na manguna sa pagsasagawa ng
preemptive actions para maging “listong
pamayanan” (disaster-ready community) ang
kanilang lugar.
46. Alinsunod sa Memorandum Circular No
2018-73, inatasan ng DILG Chief ang local
government heads na iorganisa ang kanilang
Local Disaster Risk Reduction and
Management Councils (LDRRMC) at
magsagawa ng pre-disaster risk assessments
sa mga lugar na kalimitang binabaha o
biglaang binabaha at madalas na may
landslide na sanhi ng matinding pag-ulan.
47. Kailangan ding ihanda at irepaso ng local
government units (LGUs) ang kanilang
contingency plans para sa hydro-
meteorological hazards kung ang mga
hakbang sa lokal na paghahanda ay sapat.
48. “Makipagkoordinasyon sa PAGASA
(Philippine Atmospheric, Geophysical,
Astronomical Services Administration) para
sa napapanahong weather updates, Mines at
Geosciences Bureau para sa kailangang
impormasyon sa pagbaha at pagguho ng
lupa dulot ng pag-ulan sa kanilang areas of
responsibility (AOR),” sabi niya sa mga local
chief executives.
49. Ang lahat ng Early Warning Systems
(EWS) tulad ng automated rain gauge, water
level stations at iba pang local EWS sa bawat
AOR ay kailangang suriin ng LGUs sa
pamamagitan ng pakikipag-ugnayan sa
Department of Science and Technology
(DOST) Regional Offices.
50. “Laging gamitin bilang gabay ang DILG
Operation Listo manuals na nagtatakda ng
minimum na pagkilos at preparasyon bago,
kasalukuyan at pagtapos ng bagyo,” ani Año.
51. Ayon pa sa DILG Chief, maaring gamitin
ng local governments ang 70 porsyentong
bahagi ng LDRRM Fund para sa kanilang
disaster preparedness at risk management
activities.
52. Pinaalalahanan din nito ang LGUs na
magtalaga ng evacuation centers na may
sapat na supply ng tubig, kuryente at health
at sanitation facilities at ang lokasyon ay
dapat pamilyar at alam ng buong komunidad.
53. Ang DILG na siyang Vice-Chair ng
Disaster Preparedness ng National DRRMC
ay may mandato alinsunod sa Republic Act
10121 na kilala bilang Philippine DRRM Act
of 2010.
54. Pamprosesong Tanong:
1. Kanino nanawagan ang Department of the Interior and Local
Government upang magsagawa ng kaukulang paghahanda
sa panahon ng bagyo o matinding pag-ulan?
2. Ano ang sinasabing sukatan ng epektibong paghahanda sa
sakuna? Ito ba ay posible?
3. Paano maitataas ang antas ng paghahanda ng bansa sa
mga kalamidad?
4. Bakit mahalaga na malaman at makiisa sa mga paghahanda
sa kalamidad ng lokal na pamahalaan?
55. Kanino nanawagan ang Department of the
Interior and Local Government upang
magsagawa ng kaukulang paghahanda sa
panahon ng bagyo o matinding pag-ulan?
56. Dahilan sa madalas na pag-ulan sa iba’t
ibang bahagi ng bansa, nanawagan ang
DILG sa mga gobernador, alkalde, at punong-
barangay na magsagawa ng kaukulang
paghahanda upang maging zero-casualty
tuwing panahon ng bagyo o matinding pag-
ulan.
Sagot:
57. Ano ang sinasabing sukatan ng epektibong
paghahanda sa sakuna? Ito ba ay posible?
58. Sagot:
Ayon kay DILG Secretary Eduardo M.
Año, zero-casualty o walang buhay na
masasawi ang sukatan sa epektibong
paghahanda sa sakuna. Ito ay possible
sapagkat napatunayan na natin ito sa
pananalasa ng bagyong Jolina noong 2017 at
bagyong chedeng noong 2015.
60. Sagot:
Ayon sa kalihim, maitataas natin ang
antas ng paghahanda sa pamamagitan
ng pagtutulungan ng national at local
government, pribadong sektor at publiko.
61. Bakit mahalaga na malaman at makiisa
sa mga paghahanda sa kalamidad ng
lokal na pamahalaan?
62. Sagot:
Mahalaga na malaman at makiisa sa mga
paghahanda sa kalamidad dahil katulad ng
sinabi DILG Secretary Año, ang kaligtasan ng
tao sa hinaharap ay nakadepende sa kung
ano ang ginagawa natin sa kasalukuyan.
64. Lagyan ng tsek ang bilang kung ito ay
naglalarawan ng paghahanda sa
kalamidad o disaster preparedness at
ekis naman kung hindi.
65. 1. Ito ay tumutukoy sa mga paghahandang
ginagawa ng mga mamamayan, komunidad
at pamahalaan bago ang panahon ng
pagtama ng kalamidad o sakuna.
66. 2. Ang aktibong koordinasyon ng mga
ahensiya ng pamahalaan ay sapat na
upang magkaroon ng sistematikong
paghahanda sa kalamidad.
67. 3. Ang magbigay ng pagbabago ay isa sa
mga layunin ng Disaster Preparedness.
68. 4. Ang tamang kaalaman ang
makapagliligtas sa tao laban sa matinding
epekto ng sakuna.
69. 5. Sa yugto ng paghahanda sa kalamidad
nabibigyan ng sapat na impormasyon at pag-
unawa ang mga mamamayan sa dapat nilang
gawin bago, habang, at pagkatapos ng
panganib at kalamidad upang maihanda sila sa
maaaring epekto nito.
71. 1. Ito ay tumutukoy sa mga paghahandang
ginagawa ng mga mamamayan, komunidad
at pamahalaan bago ang panahon ng
pagtama ng kalamidad o sakuna.
72. 2. Ang aktibong koordinasyon ng mga
ahensiya ng pamahalaan ay sapat na
upang magkaroon ng sistematikong
paghahanda sa kalamidad.
73. 3. Ang magbigay ng pagbabago ay isa sa
mga layunin ng Disaster Preparedness.
74. 4. Ang tamang kaalaman ang
makapagliligtas sa tao laban sa matinding
epekto ng sakuna.
75. 5. Sa yugto ng paghahanda sa kalamidad
nabibigyan ng sapat na impormasyon at pag-
unawa ang mga mamamayan sa dapat nilang
gawin bago, habang, at pagkatapos ng
panganib at kalamidad upang maihanda sila sa
maaaring epekto nito.
76. K2 (Kaalaman at Kakayahan)
Sapat na kaalaman at tamang
pagtugon ang makapagliligtas sa iyo.
Pamahalaan, iba’t ibang sector, sa
paghahanda sa kalamidad,
magtulungan tayo.
Editor's Notes
Batanes
Ivatan
Madalas nating marinig ang lalawigan na ito lalong-lalo na kung may bagyo. Ngunit sa kabila sa pagtama ng mga malalakas na bagyo nanatiling handa at matatag ang mga kababayan natin sa Batanes.
Dinisenyo at itinayo na kayang mapagtagumpayan kahit ang mga super typhoon. Magin ang kanilang kabuhayan ay iniaayon nila sa kanilang kalagayang heograpikal. Ang kanilang pamayanan ay magandang tularan dahilan sa kanilang paghahanda sa harap ng mga panganib at kalamidad.
Isang mahalagang gawain na nakapaloob sa yugtong ito ay pagbibigay ng paalala at babala BAGO tumama o MAGING sa panahon ng kalamidad. Kaya naman napakahalaga ang PAKIKINIG at PAGSUNOD sa mga BABALA at PAALALA ng mga awtoridad. Paulit-ulit nating sinasabi LIGTAS ANG MAY ALAM