Sistemang Pang-ekonomiya Ekonomiks AP 9 Part 2

1. Ekonomiks
Iba’t ibang Sistemang
Pang-ekonomiya

2. “There isn’t enough to go
around”….
John Watson Howe

3. Mithiin ng Sistemang Pang-ekonomiya
Makamit ang pinakamataas na kasiyahan at
kapakinabangan mula rito.
Kung paano episyenteng magamit ang
pinagkukunang-yaman ng bansa
Episyente
Walang nasasayang o lumalabis na produksiyon ng kailangang
pangangailangan

4. Upang matugunan ang mga
suliraning nakapaloob sa
produksiyon at alokasyon

5. Eko-Remember

6. Mga Pagpipilian:
Traditional Economy Market Economy Command Economy Mixed Economy

7. 1. Presyo ang nagtatakda kung gaano
karami ang bibilhin ng mga mamimili at
kung gaano rin karami ang malilikhang
produkto at serbisyo.
Market Economy

8. 2. Ang sistematikong pang-ekonomiko
batay sa puwersa ng pamilihan.
Market Economy

9. 3. Ang ekonomiya ay nasa ilalim ng
komprehensibong kontrol at regulasyon
ng pamahalaan.
Command Economy

10. 4. Ang produksyon at serbisyong
gagawin ay nakabatay sa tradisyon,
kultura at paniniwala.
Traditional Economy

11. 5. May malayang kalakalan at may
pakikialam ang pamahalaan.
Mixed Economy

12. 6. Ang pangangailangan ng tao ay
umiikot lamang sa pangunahing
pangangailangan tulad ng damit,
pagkain at bahay.
Traditional Economy

13. 7. Tinutukoy rin ng pamahalaan ang mga
gagamiting pinagkukunang-yaman sa
paglikha ng kapital.
Command Economy

14. 8. Alinsunod sa pansariling interes ng
nagtitinda at mamimili.
Market Economy

15. 9. Pinagsanib ang market at command
economy.
Mixed Economy

16. 10. Ang lakas-paggawa ay maaaring
makapamili ng kanilang nais na
papasukang trabaho.
Market Economy

17. Data Retrieval Chart

18. Sistemang Pang-
ekonomiya
Mga Bansa
Traditional Economy
Market Economy
Command Economy
Mixed Economy

19. Timeline ng mga Pangyayari
sa Kasaysayan

20. PRIMITIVE
MEDIEVAL
FEUDAL LORDS
GUILD SYSTEM
BURGIS
ADAM SMITH
KALAKALAN
KASALUKUYAN

21. PRIMITIVE
MEDIEVAL
FEUDAL LORDS
GUILD SYSTEM
BURGIS
ADAM SMITH
KALAKALAN
KASALUKUYAN

22. Primitive
Payak ang pamumuhay
Pangangaso, pangingisda
gamit ang sibat, pagtatanim
Simple ang pananamit:
gawa sa balat ng hayop at
mga dahon
Palamuti sa katawan ang
mga ngipin o buto ng
napatay na hayop

23. Primitive
Nakabatay sa tradisyon,
kultura at kinagisnang
pamumuhay
Tribo, clan o kinships
Pangunahing
pangangailangan tulad ng
pagkain, damit at bahay.

24. Inuit (Arctic Region)

25. Aborigines (Australia)

26. Bushmen (Southern Africa)

27. Yanomami (Brazil)

28. PRIMITIVE
MEDIEVAL
FEUDAL LORDS
GUILD SYSTEM
BURGIS
ADAM SMITH
KALAKALAN
KASALUKUYAN

29. PRIMITIVE
MEDIEVAL
FEUDAL LORDS
GUILD SYSTEM
BURGIS
ADAM SMITH
KALAKALAN
KASALUKUYAN

30. Medieval
Middle Ages or Dark Ages
*Pagbagsak ng Imperyong Roman
Paglakas ng Simbahang Katoliko
Krusada
Hundred Years of War
Battle of Hastings
Magna Carta
Black Death – Bubonic Plagues

31. Medieval
Nagkaroon ng sibilisasyon sa mga
siyudad
Tahimik na mga bayan ay sinakop
ng mga barbaro o mananakop
- Kulang sa produksyon ng pagkain
- Tag-gutom
- Malnutrisyon

32. PRIMITIVE
MEDIEVAL
FEUDAL LORDS
GUILD SYSTEM
BURGIS
ADAM SMITH
KALAKALAN
KASALUKUYAN

33. Piyudalismo (Feudalism)
Sistema ng pamamalakad ng lupain na
kung saan ang lupang pag-aari ng
panginoon (feudal lords) o may-ari ng lupa
ay pinasasaka sa mga nasasakupang
tauhan na may katungkulang maglingkod at
maging tapat sa panginoong may-ari
Sentralisadong pamahalaan kung saan
isinusuko ng basalyo o taong alipin ang
kanyang lupa sa isang panginoon

36. PRIMITIVE
MEDIEVAL
FEUDAL LORDS
GUILD SYSTEM
BURGIS
ADAM SMITH
KALAKALAN
KASALUKUYAN

37. Paglago ng mga Bayan
Umusbong ang
mga bayan at
lungsod sa Europa
- Italy at France

38. Paggamit ng Salapi
Barter System
- Currency
- Coin Currency
Money Changer
Loan at Banking

39. Guild System
Guild – samahan ng mga taong nagtatrabaho sa magkatulad na
hanap-buhay
Kapisanan
-samahan (association), samahang-damayan (civil society), union
-nakarehistro sa pamahalaan
-makipagkalakalan sa mundo ng komersyo tulad ng korporasyon
(corporation), pundasyon (foundation) o panaligan (trust)

40. Sa Guild System pinakilala ang Market
Economy ng mga mangangalakal na
naging malayang pamilihan.
Sa kasalukuyang panahon kahit maraming
bansa ang nagsasabing sila ay market
economy. Hindi maiiwasan na nakikialam na
ang kanilang pamahalaan.

41. PRIMITIVE
MEDIEVAL
FEUDAL LORDS
GUILD SYSTEM
BURGIS
ADAM SMITH
KALAKALAN
KASALUKUYAN

42. Burgis
Bourgeoisie o middle class
Mga mangangalakal at
banker na bagaman may
salapi ay hindi nabibilang sa
mga lipi ng maharlika at
kaparian

43. Kapital / Capital
Salapi
Materyales para makagawa ng produkto
Makina o equipment
Infrastructure tulad ng gusali, daan, tulay
Sasakyan

44. Kapitalismo
Tumutukoy sa isang sistemang
pangkabuhayan kung saan ang produksiyon,
distribusyon, at kalakalan ay kontrolado ng
mga pribadong mangangalakal hanggang sa
maging maliit na lamang ang papel ng
pamahalaan sa mga patakarang
pangkabuhayan

46. PRIMITIVE
MEDIEVAL
FEUDAL LORDS
GUILD SYSTEM
BURGIS
ADAM SMITH
KALAKALAN
KASALUKUYAN

47. Adam Smith
Philosopher na
nagsulat ng The
Wealth of Nations
“Ang mga mahirap ay
lalong naghirap”

48. Communism
Pilosopikal, panlipunan, politikal at
pang-ekonomikong ideolohiya na
naglalayon na lumikha ng isang
komunistang lipunan na kung saan ay
patas na naghahati ang mga
mamamayan sa yaman ng isang bansa
at sa mga paraan ng produksyon
Command Economy

49. Communism
Walang social mobility o paggalaw sa
buhay ng mga tao

50. Socialism
Panlipunan at pang-ekonomiyang doktrina kung
saan ang salik ng produksyon ay nasa ilalim ng
pangangalaga ng estado o ng pamahalaan
Ang mga producers, negosyante, consumers, at mga
investors ay sumusunod sa mga regulasyon na nilikha
ng pamahalaan, minsan ay maaaring kunin ng
pamahalaan ang isang paraan ng produksyon kung
nakikita nila ang malaking pangangailangan dito

51. PRIMITIVE
MEDIEVAL
FEUDAL LORDS
GUILD SYSTEM
BURGIS
ADAM SMITH
KALAKALAN
KASALUKUYAN

53. PRIMITIVE
MEDIEVAL
FEUDAL LORDS
GUILD SYSTEM
BURGIS
ADAM SMITH
KALAKALAN
KASALUKUYAN

54. Kasalukuyan
Malayang kalakalan at pinahihintulutan na ng gobyerno
ang malayang transaksiyon ng prodyuser o mamimili.
Sa kasalukuyan ang mga bansang gumagamit ng Mixed Economy:
US
France
South Korea
Pilipinas

56. Tayahin

57. Data Retrieval Chart

58. Sistemang Pang-
ekonomiya
Mga Bansa
Traditional Economy
Market Economy
Command Economy
Mixed Economy

59. Tamang Sagot

60. Sistemang Pang-
ekonomiya
Mga Bansa
Traditional Economy Inuit ng Arctic Region
Aborigines ng Australia
Bushmen ng Africa
Yanomami ng Brazil
Market Economy Wala
Command Economy China, North Korea, Laos,
Vietnam, Cuba
Mixed Economy Pilipinas, US, South Korea,
France

61. Sa EKO walang tapon
Mayaman o mahirap sigurado
Ekonomiks ang buhay mo ay planado
Basta isabuhay lamang ito.