2. คณะผู้จัดทำ
1. นำยวัชพล ปัญญำวงศ์ เลขที่ 6
2. นำงสำวกัญญำรัตน์ เชื้อเมืองพำน เลขที่ 12
3. นำงสำวกนกรัตน์ ใบแสด เลขที่ 17
4. นำงสำวสุวนันท์ นำมอินทร์ เลขที่ 22
ชั้นมัธยมศึกษำปีที่ 6/1

3. ลัทธิจักรวรรดินิยม (Imperialism)
หมายถึง ลัทธิการปกครองและการดาเนินนโยบาย
ต่างประเทศของชาติมหาอานาจ ในการที่จะขยายอิทธิพลเข้า
ไปปกครอง ครอบงา และแสวงหา ผลประโยชน์ในประเทศด้อย
การพัฒนาหรือในดินแดนที่อ่อนแอกว่า

4. ลัทธิจักรวรรดินิยม
 ลัทธิที่มุ่งหมำยขยำยอำนำจและอำณำเขตของตน
 ลัทธิที่มหำอำนำจฝ่ำยตะวันตกนิยมใช้
 มักทำให้เกิดกำรเปลี่ยนแปลงนโยบำยและกำรปกครอง

5. ลักษณะที่สำคัญของลัทธิจักรวรรดินิยม
กำรขยำยอำนำจและขยำยดินแดน เพือให้ ่
ได้มำซึ่งผลประโยชน์ต่ำง ๆ เช่น วัตถุดิบและ
ทรัพยำกรธรรมชำติ เป็นต้น

6. ลัทธิจักรวรรดินิยมมีหลำยลักษณะและหลำยรูปแบบ ดังนี้
กำรได้รับสิทธิพิเศษ (concession) ในด้ำนเศรษฐกิจและกำรค้ำ
กำรได้รับสัมปทำนในกำรใช้ทรัพยำกรธรรมชำติ
กำรได้รับสัมปทำนในกำรประกอบกิจกรรมทำงเศรษฐกิจ
กำรจัดตั้งเขตอิทธิพลที่ประเทศมหำอำนำจควบคุมเศรษฐกิจและกำรเมือง
กำรจัดตั้งเขตเช่ำ (leasehold)
กำรจัดตั้งดินแดนในอำรักขำ (protectorate)
กำรผนวกดินแดน (annexation)
ในอำณัติ (mandate) ในภำวะทรัสตี (trusteeship)

7. • ลัทธิจักรวรรดินิยมแบ่งออกเป็น 2 ยุค คือ
ในช่วงก่อนปลาย
คริสต์ศตวรรษที่ 19 เป็น ยุค
ลัทธิจักรวรรดินิยมในแบบ
เก่ำ คือ การใช้อานาจทาง
การทหารเข้ายึดครองดินแดน
ที่อ่อนแอกว่า แล้วจึงขยาย
อานาจทางการเมืองเข้าไป

8. สำเหตุที่ทำให้เกิดลัทธิจกรวรรดินิยม
ั
1. ควำมสำเร็จของกำรปฏิวัติอุตสำหกรรมของประเทศยุโรป ทำ
ให้เกิดควำมต้องกำร ยึดครองดินแดนที่มีวัตถุดิบอันเป็นประโยชน์ต่อ
กำรอุตสำหกรรม
– อังกฤษ ยึดครอง อินเดีย จีน อียิปต์
– ฝรั่งเศส เข้ายึดครองแอลเจียร์ และอินโดจีน
– รัสเซีย ได้ขยายอิทธิพลดินแดนระหว่างแม่น้าอามูร์ กับแม่นาอุสซูรี และ
้
ดินแดนในเขตแปซิฟิกและขยายอ้านาจเจ้าสู่เอเชียกลาง
– เนเธอร์แลนด์ สามารถครอบครองหมูเกาะอินเดียตะวันออก (อินโดนีเซีย)
่

9. 2. ควำมตื่นตัวในลัทธิชำตินิยมในคริสต์ศตวรรษที่ 19 ในดินแดน
ต่ำงๆ ในยุโรป ทำให้เกิดควำมทะเยอทะยำนที่จะเป็นชำติมหำอำนำจ
- ฝรั่งเศส พยายามแสวงหาอาณานิคมในที่ต่างๆ เพื่อกู้ศักดิ์ศรีของประเทศที่
พ่ายแพ้ในสงครามฝรั่งเศส-ปรัสเซีย (ค.ศ. 1870-1871)
- เยอรมนี เข้ายึดดินแดนแอฟริกา เพื่อแสดงความยิ่งใหญ่
- อิตาลี แสวงหาอาณานิคมในแอฟริกา เพื่อแสดงว่าตนมีศักดิ์ศรีทัดเทียม
ประเทศ มหาอ้านาจ

10. 3. เพื่อเผยแผ่คริสต์ศำสนำและ
อำรยธรรมตะวันตก
4. ควำมต้องกำรหำแหล่งระบำย
พลเมือง
5. ควำมจำเป็นในกำรรักษำและ
ป้องกันอำณำนิคม

11. 2. สมัยจักรวรรดินิยมเป็นสมัยที่
ชำติยุโรปมีอำนำจสูงสุด มีอิทธิพล
ครอบคลุมไปทั่วโลก ชำวยุโรปจึง
1. สมัยจักรวรรดินิยมเป็นสมัยที่ดิน ได้นำอำรยธรรมของตนไปเผยแพร่
ในทุกมุมโลก ทั้งควำมรู้ทำง
แดนส่วนต่ำงๆ ของโลกถูกเชื่อมโยง
วิทยำศำสตร์และเทคโนโลยี
เข้ำด้วยกัน
แนวควำมคิดกำรปกครองระบอบ
ประชำธิปไตย ควำมเชื่อมั่นในสิทธิ
3. ดินแดนที่เป็นอำณำนิคมมีควำม และเสรีภำพ กำรเผยแพร่อำรย-
ธรรมตะวันตก เป็นผลให้เกิด
เจริญก้ำวหน้ำขึ้น เช่น ด้ำน
แนวโน้มที่จะนำไปสู่อำรยธรรมที่
สำธำรณสุขและกำรแพทย์ ด้ำน
คล้ำยคลึงกันไปทั่วโลก
กำรศึกษำ

12. 4. ดินแดนทีเ่ ป็นอำณำนิคมต้องสูญเสียเอกรำชและอธิปไตย ต้องสูญเสีย
ทรัพยำกรให้เมืองแม่
5. ชำติมหำอำนำจได้รวมดินแดนอำณำนิคมเข้ำเป็นส่วนเดียวกัน โดยไม่
คำนึงถึงเชื้อชำติ ที่แตกต่ำงกัน
6. กำรแข่งขันกันแสวงหำอำณำนิคมในสมัยจักรวรรดินิยม ทำให้เกิดควำม
บำดหมำง นำไปสู่สงครำมโลกครั้งที่ 1

13. 7. หลำยประเทศกลับถูก
ครอบงำโดยลัทธิจักรวรรดินยมิ
ทำงเศรษฐกิจแทน เช่น
ธนำคำรโลก (World Bank) และ
องค์กำรกองทุนระหว่ำงประ-
เทศ (IMF) ที่สหรัฐอเมริกำ
ขยำยอิทธิพลทำงกำรเงินมำสู่
ประเทศต่ำงๆ

14. นโยบำยของไทยที่มีต่อลัทธิจักรวรรดินิยม
ลัทธิจักรวรรดินิยม คือการล่าอาณานิยมของชาติ
ตะวันตก ต่อมาอ้างความไม่เป็นธรรมที่ได้รับและใช้กาลังควบคุม
หรือยึดครองเป็นอาณานิยมในที่สุด ดังนั้น ร.4-ร.5 จึงทรงใช้พระ
บรมราโชบายเพื่อความอยู่รอดของประเทศ

15. 1.กำรผ่อนหนักเป็น 2.กำรยอมเสีย
เบำ กำรโอนผ่อนตำมให้ ดินแดน ร.4-ร.5 ไทยได้
ชำติมหำอำนำจเป็นบำง เสียดินแดนให้แก่อังกฤษ
เรื่องจะเห็นได้ว่ำจำกกำร และฝรังเศส ตำม
่
ทำสนธิสัญญำเบำริงกับ นโยบำยเสียส่วนน้อย
ไทย สมัย ร.4 เพื่อรักษำส่วนใหญ่