Just out: analyse over de pensioenen in België. Interessant dossier van hoofdeconoom van #Petercam Bart Van Craeynest (@bvancraeynest). Feel free to share!
Resultaten van het onderzoek over de verschillen en gelijkenissen tussen het werken voor de overheid en werken in de privésector. Onderzoek door Jobat, i.s.m. Selor en Jobpunt
'Een extra verhoging van de AOW-leeftijd is onnodig. Bovendien is de timing erg ongelukkig. Dit wetsvoorstel raakt vooral werklozen: ze moeten maanden langer wachten op hun AOW-uitkering terwijl tegelijkertijd hun baankansen afnemen. Ik ga er dus vanuit dat de Tweede Kamer hier niet mee akkoord gaat', zo schrijft Maurice Limmen, voorzitter van het CNV in zijn brief aan de leden van de Tweede Kamer.
Presentatie gaan met die baan 2015 ... Presentation Go With that job!Gerrit Kreffer
Presentatie voor de derde Gaan met die baan bijeenkomst gehouden bij het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en van Veiligheid en Justitie.
Focus ligt op regelingen voor de oudere leeftijdscategorieën die onder vuur liggen nu er zoveel ouderen in dienst blijven.
En op wat de ambtenaren daar nu zelf mee kunnen.
De Personele Unie en een Herstelfonds voor Wallonië (Tekst)Hendrik Bogaert
Hendrik Bogaert is voorstander van sociaal-economische onafhankelijkheid van Vlaanderen en Wallonië binnen België. Dat zou enkel nog verantwoordelijk zijn voor Defensie, Justitie, Politie, Binnenlandse en Buitenlandse zaken. In ruil hiervoor kan een omvangrijk herstelfonds voor Wallonië worden opgericht. Hij schreef dit uit in een nota van 44 pagina's: de Personele Unie.
Hier vindt u de Nederlandstalige tekst terug.
Met M34 – naar Melsensstraat 34, adres van het hoofdbureau van Open Vld - doet Open Vld een participatief experiment. Uit 300 kandidaten werd door een extern bureau een dertigtal deelnemers geselecteerd – zowel Open Vld Leden als niet-leden. Zij formuleren oplossingen op uitdagingen in het overheidsbeslag. Dit thema werd deskundig met deze presentatie ingeleid door Professor Herman Matthijs, UGent, inclusief de gedetailleerde cijfers op elk beleidsniveau van ons land.
Volg het op de voet op www.politiekelente.be
Overzicht van de Belgische sociale (on)zekerheid in al zijn aspecten en waarom deze steeds meer onder druk komt te staan. (wellicht zijn niet alle afbeeldingen en effecten zichtbaar online)
Sociale partners en kabinet zaten vanmiddag in het kader van het sociaal overleg om tafel. CNV-voorzitter Jaap Smit ziet het overleg als een goede eerste stap om de economie vlot te trekken en het vertrouwen te herstellen.
A popular F&B Head is a reality nowadays. The document discusses interviews with several F&B professionals who discuss what makes someone successful in the F&B sector, their approaches to engaging guests and expanding business, and balancing professional and personal lives. It provides insights into their careers and passions for the industry.
This document outlines a proposal for a community solar program called "Solarize" for Troy, NY. It discusses how community solar programs work to reduce solar installation costs through bulk purchasing and education efforts. The proposal describes the Solarize process, including forming a steering committee, issuing a request for proposals, selecting installers, and conducting public outreach. It provides examples of solar installation costs before and after incentives. Data on previous Solarize programs in Tompkins and Madison Counties, NY show increases in residential solar installations. Next steps proposed are introducing the concept to other community groups in the Capital Region.
This document provides an overview of a proposed community solar program in Troy, NY. The 1-hour agenda includes introductions, descriptions of community solar and the Community Power Network perspective, questions, and next steps. The goals of community solar are to reduce the cost of solar installations through bulk purchasing, offer well-designed configuration options, and increase the annual rate of solar installations. Options include solar PV, solar thermal, ground-mounted and roof-mounted systems. Approaches could follow the Solarize model of forming a committee, issuing an RFP, and conducting an education campaign. Next steps would assess interest level and identify volunteers to form a coordinating committee to move the project forward.
Countering corruption from one or two sides? Cooperation between government a...ROBERTO VILLARREAL
This presentation conveys the contents of an analytical paper on the same topic submitted to an international workshop on civil society and anticorruption organized by the University of Surrey. Concrete ways to develop over time an effective participation of society to prevent and counter corruption are identified following the United Nations Convention against Corruption UNCAC.
Resultaten van het onderzoek over de verschillen en gelijkenissen tussen het werken voor de overheid en werken in de privésector. Onderzoek door Jobat, i.s.m. Selor en Jobpunt
'Een extra verhoging van de AOW-leeftijd is onnodig. Bovendien is de timing erg ongelukkig. Dit wetsvoorstel raakt vooral werklozen: ze moeten maanden langer wachten op hun AOW-uitkering terwijl tegelijkertijd hun baankansen afnemen. Ik ga er dus vanuit dat de Tweede Kamer hier niet mee akkoord gaat', zo schrijft Maurice Limmen, voorzitter van het CNV in zijn brief aan de leden van de Tweede Kamer.
Presentatie gaan met die baan 2015 ... Presentation Go With that job!Gerrit Kreffer
Presentatie voor de derde Gaan met die baan bijeenkomst gehouden bij het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en van Veiligheid en Justitie.
Focus ligt op regelingen voor de oudere leeftijdscategorieën die onder vuur liggen nu er zoveel ouderen in dienst blijven.
En op wat de ambtenaren daar nu zelf mee kunnen.
De Personele Unie en een Herstelfonds voor Wallonië (Tekst)Hendrik Bogaert
Hendrik Bogaert is voorstander van sociaal-economische onafhankelijkheid van Vlaanderen en Wallonië binnen België. Dat zou enkel nog verantwoordelijk zijn voor Defensie, Justitie, Politie, Binnenlandse en Buitenlandse zaken. In ruil hiervoor kan een omvangrijk herstelfonds voor Wallonië worden opgericht. Hij schreef dit uit in een nota van 44 pagina's: de Personele Unie.
Hier vindt u de Nederlandstalige tekst terug.
Met M34 – naar Melsensstraat 34, adres van het hoofdbureau van Open Vld - doet Open Vld een participatief experiment. Uit 300 kandidaten werd door een extern bureau een dertigtal deelnemers geselecteerd – zowel Open Vld Leden als niet-leden. Zij formuleren oplossingen op uitdagingen in het overheidsbeslag. Dit thema werd deskundig met deze presentatie ingeleid door Professor Herman Matthijs, UGent, inclusief de gedetailleerde cijfers op elk beleidsniveau van ons land.
Volg het op de voet op www.politiekelente.be
Overzicht van de Belgische sociale (on)zekerheid in al zijn aspecten en waarom deze steeds meer onder druk komt te staan. (wellicht zijn niet alle afbeeldingen en effecten zichtbaar online)
Sociale partners en kabinet zaten vanmiddag in het kader van het sociaal overleg om tafel. CNV-voorzitter Jaap Smit ziet het overleg als een goede eerste stap om de economie vlot te trekken en het vertrouwen te herstellen.
A popular F&B Head is a reality nowadays. The document discusses interviews with several F&B professionals who discuss what makes someone successful in the F&B sector, their approaches to engaging guests and expanding business, and balancing professional and personal lives. It provides insights into their careers and passions for the industry.
This document outlines a proposal for a community solar program called "Solarize" for Troy, NY. It discusses how community solar programs work to reduce solar installation costs through bulk purchasing and education efforts. The proposal describes the Solarize process, including forming a steering committee, issuing a request for proposals, selecting installers, and conducting public outreach. It provides examples of solar installation costs before and after incentives. Data on previous Solarize programs in Tompkins and Madison Counties, NY show increases in residential solar installations. Next steps proposed are introducing the concept to other community groups in the Capital Region.
This document provides an overview of a proposed community solar program in Troy, NY. The 1-hour agenda includes introductions, descriptions of community solar and the Community Power Network perspective, questions, and next steps. The goals of community solar are to reduce the cost of solar installations through bulk purchasing, offer well-designed configuration options, and increase the annual rate of solar installations. Options include solar PV, solar thermal, ground-mounted and roof-mounted systems. Approaches could follow the Solarize model of forming a committee, issuing an RFP, and conducting an education campaign. Next steps would assess interest level and identify volunteers to form a coordinating committee to move the project forward.
Countering corruption from one or two sides? Cooperation between government a...ROBERTO VILLARREAL
This presentation conveys the contents of an analytical paper on the same topic submitted to an international workshop on civil society and anticorruption organized by the University of Surrey. Concrete ways to develop over time an effective participation of society to prevent and counter corruption are identified following the United Nations Convention against Corruption UNCAC.
This document discusses several beer bars and microbreweries in India that are part of a growing trend. It profiles The Pint Room, Striker microbrewery, Brew n Barrel microbrewery, and Underdoggs Sports Bar & Grill. The summaries focus on the businesses offering freshly brewed beers and comfortable atmospheres for socializing over drinks.
De grote Pensioenwerf - het volledige Artikel in Trends. Bart Van Craeynest, hoofdeconoom bij Petercam, legt de uitdagingen van ons pensioenstelsel uit. Feel free to share!
Decentralization and popular participation in Mexico´s public administrationROBERTO VILLARREAL
This presentation offers a chronological description of the process of decentralization followed by the Mexican government since the eighties and frames the participation of citizens and society for securing accountability and countering corruption.
Fighting corruption from one or two sides govt and cso roberto villarrealROBERTO VILLARREAL
The document discusses opportunities and challenges for cooperation between governments and civil society in anti-corruption strategies. It notes that while such cooperation is promoted internationally, governments and civil society may not always see eye to eye on corruption issues. The participation of civil society can take many forms, providing information, resources, and incentives to governments. However, the goals and methods of the two groups may not be fully aligned. Effective cooperation requires understanding differences and building trust and capacity over time.
This document lists and describes several Coursera Specializations certificate programs, including ones in project management, business operations and finance, digital marketing, cloud computing, and entrepreneurship. The project management specialization from UC Irvine starts in May 2015 and covers initiating and planning projects, budgeting and scheduling, and managing risks and changes. The business operations and finance specialization from University of Illinois covers topics like managerial accounting, financial evaluation, operations management, and process improvement from May 2015 to January 2016. The other specializations listed provide information on their course topics and durations.
The document discusses several mobile apps that are available for finding drink recipes, liquor stores, and information about wine and spirits. It provides details on some popular apps for India and other countries. These apps allow users to search large databases of cocktail and beer recipes, find liquor stores, calculate blood alcohol content, and get recommendations tailored to their preferences. They make it easy to plan drinks parties and keep track of drinks tried. The document also discusses apps developed specifically for the Indian market that provide Indian wine and liquor information as well as food pairing suggestions.
International comparisons on per capita income, growth, inequality and povertyROBERTO VILLARREAL
dnetThis presentation shows: 1) the evolution of average income per capita over the past fifty years in the entire world and in major regions; 2) an international comparison of both average income per capita and icome inequality measured by the Gini coefficient for a considerably large set of countries in all regions of the world; an 3) a similar comparison looking at average income per capita and poverty rates in numerous countries.
This document summarizes efforts to install solar-powered water wells in Tanzania to provide clean drinking water. It describes the background of Tanzania including demographics, typical water sources like holes in the ground shared with animals, and health risks. It then outlines the 8 step process for installing the solar wells including drilling, installing pipes and the solar array, and connecting it to a water pump and tank. Photos show the local environment and people grateful to have access to the clean water from the new wells. The goal for 2014 is to install 5 new wells at a cost of $85,500 total to provide clean water for more communities.
Ways to support sustainable development in Latin American citiesROBERTO VILLARREAL
Latin America is one of the world regions with highest urbanization rates. This presentation analyzes some of its relevant features and its challenges for sustainable development, and calls attention on some policy interventions that can contribute significantly in this regard particularly with support from international organizations, development banks and international cooperation.
This presentation offers a public policy approach to integral regional development based on the authors experience from the Mexican federal government and OECD.
Poverty alleviation strategies - use of fiscal instruments and other public p...ROBERTO VILLARREAL
This presentation analyzes in a stylized fashion the use of fiscal instruments, particularly taxes, grants and subsidies, for the aim of reducing poverty. It is argued that the adequate use of these instruments combined with other public policies for social equity and inclusion are conducive to poverty eradication.
The document provides an overview of development indicators and governance indicators for major regions and countries around the world. It contains graphs and data on per capita income, poverty rates, income inequality, human development index, incidence of poverty, and indicators of governance such as control of corruption, government effectiveness, voice and accountability, and rule of law. The document compares these metrics across regions, countries, and time periods to show international comparisons.
The 3 Biggest Digital Marketing Developments For 2016 | Extreme Connectivity ...Bastiaan Neurink
The document discusses 3 major digital developments for 2016:
1. Extreme connectivity and the growth of the sharing economy enabled by new technologies like Airbnb and Uber. This increases expectations for convenience, speed and around-the-clock access.
2. A focus on customer centricity, as digital transformation requires collecting customer data across channels to understand customers and provide seamless, personalized experiences.
3. The rise of data-driven ecosystems where large amounts of customer data from various sources are analyzed to deliver tailored, predictive experiences in real-time through personalized touchpoints. This moves companies from delivering average digital experiences to unique ones based on insights.
Aanvullend pensioen dreigt miljardenstrop te worden voor werkgevers pensioe...Mathias Loose
Mooi artikel van collega's Colette De Dessus Les Moustiers en Steven Cauwenberghs over de betaalbaarheid van aanvullende pensioenen. Actie aan de orde!
Trends groepsverzekering is geen verzekeringmeer - aug17Mathias Loose
Within the context of low interest rates offered by the group-insurance companies, our colleagues Colette de Dessus les Moustier and Steven Cauwenberghs were invited by Trends to share their opinion and thoughts on this (underestimated) financial threat for many Belgian companies.
Banenplan 2014 - 300 duizend extra banen in 2020 CNV Vakcentrale
De werkloosheid is onaanvaardbaar hoog, bijna 700.000 mensen zitten zonder werk. FNV, CNV en VCP hebben woensdag een Banenplan gepresenteerd om mensen op een goede manier aan het werk te helpen en te houden. Deze maatregelen voor echte banen moeten de werkloosheid in 2020 naar minder dan 400.000 mensen brengen. De vakcentrales willen snel afspraken maken met werkgevers en de politiek om voor zekerheid te kiezen voor meer mensen. Werk moet snel topprioriteit nummer 1 worden in Nederland.
De vakcentrales stellen concrete maatregelen voor om werk te scheppen, werk eerlijk te verdelen en goed werk te behouden.
De regering is nog altijd aan het zwoegen op het kluwen aan pensioenregels voor zware beroepen. Pensioenen zijn wel vaker een splijtzwam voor regeringen, zeker in een land vol uitzonderingsregels als België. Intussen heeft Kim De Witte, pensioenspecialist van PVDA en docent aan de leergang Pensioenen van de KU Leuven, 300 pagina’s volgeschreven over onze pensioenproblemen en hoe ze op te lossen.
Orde scheppen in de pensioenchaos die de regering creëert. De vragen van de mensen beantwoorden. Daarom verdelen de drie vakbonden op grote schaal een pensioenkrant.
‘Vragen over je pensioen’ staat op de cover van de pensioenkrant van de drie vakbonden. Een miljoen exemplaren van deze krant worden de komende weken verdeeld. Met deze krant willen we antwoord bieden op de talrijke vragen van de mensen.
Tot wanneer zal ik moeten werken?
Zal ik kunnen leven van mijn pensioen?
Wat bij een onvoorziene gebeurtenis?
Moet ik me als jongere zorgen maken over mijn pensioen?
Waarom zijn vrouwen het grootste dupe van het pensioengeknoei?
Is het logisch dat we langer werken?
Wat met zware beroepen en het puntensysteem?
Tegelijk tonen we aan dat al die vragen eigenlijk niet hoeven. Want dit gaat allemaal over keuzes. Wij kiezen alvast voor solidariteit.
Ontdek in deze pensioenkrant waarom en hoe.
Het ABVV wil samen met de andere vakbonden zorgen voor duidelijkheid en zekerheid. Voor jong en oud. Niemand wil dat pensioenen nog langer de inzet zijn van politiek gehakketak. Goede pensioen zijn een absolute voorwaarde voor een zorgeloze oude dag. De keuze is dus politiek.
Samen moeten we onze schouders zetten onder een betere pensioentoekomst.
Betere pensioenen, dat is onze keuze!
De CNV Vakcentrale eist voor 2012 de totale loonruimte op. Deze moet worden aangewend voor harde werkgelegenheidsafspraken en inflatiecorrectie. Als werkgevers niet of onvoldoende bereid zijn werkgelegenheidsafspraken te maken, verhoogt het CNV de looneis voor de werknemers in het bedrijf.
Lees meer op:
http://www.cnv.nl/arbeidsvoorwaardennota/
Just out: analyse over de pensioenen in België. Interessant dossier van hoofdeconoom van #Petercam Bart Van Craeynest (@bvancraeynest). Feel free to share!
Brief vakcentrales aan Tweede Kamer over rentegevoeligheid pensioenCNV Vakcentrale
Brief van CNV, FNC en VCP aan de Tweede Kamer over de rentegevoeligheid van pensioenen. Veel pensioenfondsen verkeren in zwaar weer als gevolg van de kunstmatig lage rente. Het wordt tijd dat de politiek haar verantwoordelijkheid neemt. Dat zeggen alle Nederlandse vakbonden vandaag in een brief aan de Tweede Kamer. Komende woensdag is een Algemeen Overleg in de Kamer over pensioenen.
De CNV-bonden zetten in 2014 in op koopkrachtverbetering voor de af te sluiten cao’s, waarbij het aan de slag houden van mensen de grootste prioriteit heeft. Daar waar het mogelijk is wordt niet nagelaten een hoge loonvraag neer te leggen
The document provides an update on listed European real estate strategies from senior portfolio managers at Degroof Petercam AM. It discusses recent de-rating of the retail real estate sub-sector and solid operational performances of preferred companies. It also mentions that interest rate volatility has hurt the listed real estate sector. The direct property market remains the main driver and has not shown signs of weakness. The base case expectation over the next twelve months is a total shareholder return of around 8% based on dividend yield and NAV growth.
High Yield Bonds in 2018: living in a low-default worldJurgen Vluijmans
1) The global economy is showing signs of synchronized recovery with solid economic activity, growing trade, rising corporate profits and falling unemployment. However, this recovery has not yet translated to clearly rising wages or inflation.
2) In 2017, high-yield bonds performed well with returns around 5% as risk tolerance increased amid low interest rates. Defaults have remained low and are expected to stay low in 2018.
3) Currently, B-rated bonds offer more value after recent spread widening. Overall, the authors still see value in European high-yield bonds given the strength of the global economy, though performance may be impacted as the ECB winds down its bond purchase program.
High Yield Bonds in 2018: living in a low-default worldJurgen Vluijmans
- The global economy is showing signs of synchronized recovery in 2018, with economic activity growing solidly and unemployment falling. However, loose monetary policy has not yet translated to clearly rising wage and inflation levels.
- In 2017, the European high yield bond market performed well, with funds returning around 5% on average. Defaults remained low and are expected to stay low in 2018.
- Spreads have tightened but remain in the lower historical range, offering carry and diversification benefits for fixed income investors seeking yield in the current low interest rate environment. However, spreads may widen again if economic growth accelerates and core rates rise.
Value investors in Europe have outperformed in the last two years compared to the US, which is unusual. This is because the improving European economy contrasted with a disappointing US economy. As a result, investors favored growth stocks in the US and value stocks in Europe, leading to divergence in valuation spreads between the two regions. Looking forward, the document argues that leading indicators now point to better conditions for value stocks, including increased inflation expectations and a positive economic surprise index. Valuation spreads remain high in the US, signaling potential for value stocks to rebound there as well as in Europe.
Degroof Petercam Asset Management's chief economist and asset allocator look into whether the reflation trade is for real and inflation is back in the cards.
Degroof Petercam sustainable OECD country ranking Jurgen Vluijmans
1) Degroof Petercam Asset Management developed an in-house sustainability ranking model in 2007 to assess developed OECD countries on their integration of global sustainability challenges and medium-term objectives.
2) The model analyzes over 60 economic, social, and environmental indicators across five key drivers to produce a composite sustainability score for each country, ranking them based on their performance.
3) Only the top 50% of countries in the sustainability ranking are deemed eligible for investment in sustainable strategies, with the ranking and eligible countries reviewed biannually by Degroof Petercam's Fixed Income Sustainable Advisory Board.
Degroof Petercam sustainable OECD country ranking Jurgen Vluijmans
This document provides a summary of Degroof Petercam Asset Management's (DPAM) proprietary sustainability ranking model for developed countries. The model ranks 35 OECD countries based on 60 indicators across five categories: transparency and democratic values, environment, education, healthcare/wealth distribution, and economics. A Fixed Income Sustainable Advisory Board selects objective criteria and weights. Only the top 50% of countries are eligible for sustainable investment strategies. DPAM is committed to responsible investment and integrates ESG factors across its investment processes and strategies.
1. 14 29 MEI 2014 | WWW.TRENDS.BE
D
evergrijzingskostenondercon-
trole houden is te vergelijken
metdeRondevanFrankrijkrij-
den.DeBelgenhebbendevoor-
bije jaren al drie vlakke ritten
achter de rug: de in 1997 inge-
zette gelijkstelling van de wet-
telijke pensioenleeftijd voor
mannen en vrouwen op 65 jaar, het Gene-
ratiepact van 2005 en de (brug)pensioen-
hervormingen van de regering-Di Rupo.
MaarhetadagiumvanLucCoene,gouver-
neur van de Nationale Bank, indachtig dat
we “100 Generatiepacten nodig hebben”,
isnogmaareenkleindeelvandewegafge-
legd.
Dekomendelegislatuurgaatditlandhet
hooggebergtein:wehebbennuvijfjaarom
ervoor te zorgen dat het pensioensysteem
betaalbaarblijft.Uitstelisgeenoptie,want
deoplopendevergrijzingskostenzijngeen
toekomstmuziek meer. De Belgische pen-
sioenuitgaven bleven 25 jaar stabiel han-
gen rond 8,5 procent van het bruto bin-
nenlands product (bbp). Maar sinds 2007
zijndeuitgavengestegennaar10,1procent
VISIE COVERVERHAAL
DEGROTE
PENSIOENWERFHet wettelijke pensioen blijft in de toekomst wel degelijk
betaalbaar. Maar dat kan enkel als we langer werken,
en als de volgende regering financiële buffers opbouwt
en bespaart op de overheidsuitgaven, zegt Bart Van
Craeynest van Petercam.
ALAIN MOUTON, ILLUSTRATIES SERGE BAEKEN
≤
3. vanhetbbp(ziegrafiekVergrijzingskos-
ten nu al voelbaar). Is deze regeerperi-
ode die van de laatste kans? Het pen-
sioenprobleemmoetinelkgevaleenvan
de werven van de volgende federale
beleidsploeg worden.
Bart Van Craeynest, hoofdeconoom
van de beleggingsvennootschap Peter-
cam, heeft een diepgaande analyse van
hetpensioenprobleemgemaakt.Trends
kon de resultaten als eerste inkijken. De
boodschapisdubbel:ja,hetstelselisnog
te redden, maar daarvoor zijn wel ver-
regaandeingrepennodig,dieernúmoe-
ten komen.
Wewetenhetnualeenpaardecennia,
en economen en rapporten van experts
herhalen het tot vervelens toe: de ver-
grijzingvandebevolkingvormteengigan-
tische budgettaire uitdaging. De recent-
ste analyse van de Europese Commissie
geeft aan dat de overheidsuitgaven voor
deBelgischepensioenenin20605,6pro-
centvanhetbbphogerzullenliggendan
hetniveauvan2010.Maarbedragenzeg-
gen meer dan cijfers: in euro’s van van-
daag komen die meerkosten neer op 22
miljardeuro.Wordenookdeanderever-
grijzingskosten meegerekend, waaron-
der gezondheidszorg, dan komen we in
2060 uit op 9,1 procent van het bbp aan
meerkosten (zie grafiek De zware Belgi-
schevergrijzingsuitdaging).Datkomtneer
op 36 miljard euro extra, of ruim twee
derde van de personenbelasting.
Vijf reddingsboeien
Datdoetdevraagrijzenhoewediebud-
gettaire tsunami nog kunnen tegenhou-
den. Van Craeynest somt de mogelijke
reddingsboeien voor het pensioensys-
teem op. De ene optie is al realistischer
dan de andere.
Eeneersteiszorgenvoorextrainkom-
sten. “De belastingdruk bedraagt nu 46
procent van het bbp”, stelt Van Craey-
nest. “Om een extra 9,1 procent van het
bbpoptehalen,iseenverhogingvanalle
belastingen met één vijfde vereist. Dat
zoudetotaleoverheidsinkomsten,inclu-
sief de niet-fiscale inkomsten, boven 60
procentvanhetbbptillen.Hetisweinig
waarschijnlijk dat onze economie dat
aankan.”
Een tweede mogelijkheid is sterke
financiële buffers aanleggen in de vorm
van een hoger primair saldo (ontvang-
stenminuitgavenexclusiefrentelasten).
Zoietsisindejarennegentiggebeurd.In
2001kondeBelgischeregeringpronken
met een surplus van 6,8 procent van het
bbp.Maarhetvoorbijedecenniumisdat
overschot volledig opgebruikt (zie gra-
fiek Opgesoupeerde begrotingsbuffer).
“Toch is het niet zinloos opnieuw pri-
maireoverschottenteboeken”,weetVan
Craeynest.“Alzullenzestrakszeersnel
moeten worden aangesproken.” De
Nationale Bank berekende dat een pri-
mairsurplusvan3,8procentvanhetbbp
voldoende is om driekwart van de ver-
grijzingkosten op te vangen.
Denkspoornummerdrielijkteenvou-
dig: verlaag de pensioenen. Maar dat is
eigenlijk onbegonnen werk in een land
waar de pensioenen al relatief laag zijn.
Hetmediaanbrutobeschikbaarinkomen
vande65-tot74-jarigenbedraagt47pro-
centvanhetmediaaninkomenvande50-
tot 59-jarigen. Slechts in zeven EU-lid-
staten ligt dat percentage lager (zie ‘Het
wettelijke pensioen wordt eigenlijk een
≤
VISIE COVERVERHAAL
16 29 MEI 2014 | WWW.TRENDS.BE
Belgische overheidsuitgaven
voor pensioenen in % bbp
Wijziging in overheidsuitgaven door
vergrijzing (2010-2060, in % bbp)
Bron: NBB/Petercam
VERGRIJZINGSKOSTEN
NU AL VOELBAAR
Bron: Europese Commissie/Petercam
DE ZWARE BELGISCHE
VERGRIJZINGSUITDAGING
10,5
10
9,5
9
8,5
8
7,5
‘84 ‘92 ‘00 ‘08
14
12
10
8
6
4
2
0
-2
IT
POR
GR
FR
VK
DK
ZWE
SP
OOST
D
IRL
FIN
NL
BEL
LUX
Pensioenen
Gezondheidszorg, ouderenzorg
onderwijs, werkloosheid
9,1PROCENT
van het bbp zullen de totale
meerkosten van de vergrijzing
in 2060 bedragen.
4. basispensioen’). Wel kan de volgende
regering beslissen het royale ambtena-
renpensioen stilaan af te stemmen op
datvandewerknemers.Deregering-Di
Rupo besloot de ambtenarenpensioe-
nenteberekenenopbasisvandelaatste
tien jaar in plaats van de laatste vijf jaar
vandeloopbaan,maardaaropblevental
van uitzonderingen bestaan, bijvoor-
beeld voor politie, leger, NMBS enzo-
voort. Een ingreep in de overheidspen-
sioenen zou in elk geval een slok op de
borrelschelen.Deuitgavenvoordiepen-
sioenenzijntussen2005en2013algeste-
genvan2,8naar3,8procentvanhetbbp.
Een vierde mogelijkheid bestaat erin
tesnoeienindeniet-pensioengebonden
overheidsuitgaven.Delopendeprimaire
overheidsuitgavenzijndevoorbijeder-
tienjaartenslottesterkgestegen:van31
naar 38 procent van het bbp. “Tegen-
standers van besparingen op de uitga-
venzeggendatdeoverheidalzeer‘lean
andmean’is,maarisdekwaliteitvanhet
onderwijs en de gezondheidszorg door
de sterk gestegen overheidsuitgaven
zoveel beter?” Van Craeynest geeft toe
dat de financieringsruimte voor bespa-
ringenbeperktisendatbijvoorbeeldniet
moetwordenbeknibbeldopinvesterin-
gen. Maar tegelijk wijst hij op de gigan-
tische impact van een uitgavenbeper-
king. Indien de lopende primaire over-
heidsuitgaven dalen tot het niveau van
2000,danzoudatviervijfdevandepen-
sioenuitdaging kunnen opvangen. “Als
wedeuitgavenstijginggecorrigeerdvoor
conjuncturele schokken — zo’n 5 pro-
centvanhetbbp(19miljardeuro,nvdr.)
—kunnenafbouwen,isdataleenmooie
prestatie”, weet Van Craeynest.
Tenslotteiserhetlogischedenkspoor
van langer werken. De wettelijke pen-
sioenleeftijdmagdan65jaarzijn,deBel-
gengaaneffectiefophun59stemetpen-
sioen(ziegrafiekOnhoudbaarlagepen-
sioenleeftijd in België). “We moeten de
vervroegde uittreding zoals het brug-
pensioen voort afbouwen, de link tus-
sen loon en anciënniteit doorbreken en
de pensioenmalus invoeren”, stelt de
Petercam-econoomvoor.“Ikbegrijpniet
dat een pensioenmalus voor veel par-
tijen een taboe is geworden. Pensioen-
rechtenmoetenactuarieelneutraalwor-
den gemaakt, wat inhoudt dat de finan-
Het is de Belgische pen-
sioenparadox: de
pensioenen leggen een
zwaar beslag op de over-
heidsfinanciën, maar
tegelijk zijn de uitkeringen
relatief laag. Het mediaan
beschikbare inkomen van
de Belgische 65-plussers
bedraagt 74 procent van
het inkomen van de min-
65-jarigen. Het mediaan
brutopensioen van de 65-
tot 74-jarigen bedraagt 47
procent van het mediaan-
inkomen in de leeftijdsca-
tegorie 50-59 jaar.
Of nog: het nettopensioen
van iemand die 1,5 keer
het gemiddelde inkomen
verdient, bedraagt
45 procent van het
gemiddelde inkomen over
zijn loopbaan (zie grafiek
Belgische pensioenen zijn
laag). In sommige gevallen
daalt dat zelfs naar 37
procent. Een concreet
voorbeeld: iemand met
een brutojaarloon van
70.000 euro valt terug op
een nettopensioen van iets
meer dan een derde van
zijn inkomen aan het einde
van zijn loopbaan. Er zijn
natuurlijk grote verschillen
tussen het type pensioen.
Het gemiddelde pensioen
van een ambtenaar lag
vorig jaar op 2349 euro,
voor een zelfstandige was
het slechts 791 euro en
voor een werknemer 1177
euro.
Door de manier waarop
de uitkeringen worden
berekend, bestaat voor de
werknemers de facto een
maximumpensioen. Het
vertrekpunt bij de
berekening is het
brutoloon. Elk gewerkt jaar
levert 1/45ste
van de pen-
sioenrechten op. Bij een
loopbaan van 45 jaar is
een volledig pensioen
gegarandeerd. Dat wil dus
zeggen dat de uitkeringen
lager liggen bij een
onvolledige loopbaan.
Maar wat vooral maakt dat
de Belgische pensioenen
zo laag zijn, is de plafonne-
ring van de uitkeringen,
terwijl de bijdragen geen
plafond kennen. Hoe hoger
het loon, hoe meer
bijdragen iemand betaalt.
Als het loon echt hoger ligt
dan het plafond van 52.761
euro bruto op jaarbasis,
dan levert het extra loon
geen bijkomende pen-
sioenrechten op. Dat
loonplafond ligt in België
bijzonder laag, want
iemand met iets meer dan
het gemiddelde loon in
België betaalt bijdragen die
niet worden meegeteld bij
de berekening van het
pensioen. Van Craeynest:
“Dat betekent dat voor
heel wat werknemers de
link tussen loon en het uit-
eindelijke pensioen losser
wordt. Het wettelijke
pensioen wordt voor velen
eigenlijk een basispen-
sioen.”
Moet de volgende regering
dan de plafonnering van de
uitkeringen opheffen? Van
Craeynest vindt dat we
realistisch moeten zijn:
“De uitkeringen verhogen
kan niet. De zware
meerkosten van de
vergrijzing zijn berekend
op basis van het huidige
stelsel van sterke solidari-
teit. Hogere uitkeringen op
basis van de hoge
bijdragen zou de pensioen-
last nog verzwaren.”
‘HETWETTELIJKEPENSIOENISEIGENLIJKEENBASISPENSIOEN’
Pensioen in % gemiddeld inkomen over de loopbaan
voor individu met 1,5 keer het gemiddelde inkomen
Bron: OESO/PetercamBELGISCHE PENSIOENEN ZIJN LAAG
100
80
60
40
20
0
GB
NZ
MEX
KOR
IRL
JAP
CAN
USA
BEL
CHL
HEL
NOR
CZR
AUS
EST
DUI
SVN
ISR
POL
OECD
FR
FIN
GR
LUX
DK
POR
ZWE
ICE
SP
IT
SVK
OOST
HON
NL
TUR
≤
WWW.TRENDS.BE | 29 MEI 2014 17
5. ciëleimplicatiesvanhetvroegerstoppen
met werken moeten worden verrekend
in de pensioenrechten. Vroeger stoppen
betekent minder bijdragen en meer uit-
keringen. Wie vroeger stopt, moet de
financiële gevolgen daarvan dragen.”
Van Craeynest pleit voor een combi-
natievanmaatregelen:besparingen,finan-
ciëlebuffersenlangerwerken.“Hetwordt
sowieso moeilijk, want de economische
groeizalkleinblijven.Diezalblijvenvarië-
rentussen1en2procent,endatopvoor-
waarde dat er structureel wordt inge-
grepen.”
Pensioensparen
Deverlagingvandepensioenuitkerin-
genziterdanwelnietaantekomen,voor
een verhoging van de pensioenen is er
evenminechtruimte.DeBelgischegepen-
sioneerdenrekenendanookmeerenmeer
op een aanvullend pensioen om op hun
oude dag min of meer hetzelfde wel-
vaartsniveaualsvroegertebehouden.75
procent van de werknemers en 45 pro-
cent van de zelfstandigen bouwt al een
aanvullend pensioen op via de tweede
pijler. Ook het individuele pensioenspa-
ren via de derde pijler is populair. En
eigenlijk moet het spaargeld dat de Bel-
genoppottendaarnogbijwordengeteld.
Samenhebbendeparticulierenvandaag
een kleine 320 miljard euro (of 83% van
het bbp) in allerlei deposito’s.
Bart Van Craeynest gelooft niet dat de
Belgen dat geld vooral aanhouden om
straksbijvoorbeeldeennieuwewagente
kopen. “Het gaat toch voor een belang-
rijk deel om langetermijnsparen, maar
dan wel tegen een rendement dat nau-
welijks of niet de inflatie compenseert.
Eigenlijk zou het verstandiger zijn dat
spaargeld voor een deel naar langeter-
mijnbeleggingen te loodsen.”
Datisdelogicazelve,aangezienderente
op het spaarboekje de voorbije twintig
jaarforsgezaktis:van5,6procentin1993
tot1,3procentvandaag.Overdieperiode
bedroeg de rente gemiddeld 3 procent.
Het gemiddelde jaarrendement van een
pensioenspaarfonds bedroeg over die
periode7,1procent.VanCraeynestisdan
ook voorstander van de fiscale aftrek-
baarheid van pensioensparen en wil die
zelfs nog extra aanmoedigen. z
≤
VISIE COVERVERHAAL
18 29 MEI 2014 | WWW.TRENDS.BE
Primair saldo (in % bbp)
Bron: NBB/PetercamOPGESOUPEERDE BEGROTINGSBUFFER
8
6
4
2
0
-2
-4
-6
-8
‘70 ‘78 ‘86 ‘94 ‘02 ‘10
MEX
KOR
CHIL
JAP
POR
ICE
ISR
NZ
HEL
ZWE
USA
AUS
NOR
IRL
CAN
GB
EST
NL
DK
CZ
SVN
TUR
SP
POL
D
GR
OOST
FIN
IT
SVK
HUN
FR
BEL
LUX
Effectieve pensioenleeftijd (2012)
Bron: OESO/PetercamONHOUDBAAR LAGE PENSIOENLEEFTIJD IN BELGIË
75
70
65
60
55
50
“Wievroegerstopt,
moetdefinanciële
gevolgendaarvan
dragen”
Bart Van Craeynest
D.TERMONIA