2. LOGO
Kiểm tra bài cũ
Kể tên các hoocmôn sinh trưởng và tác động của
chúng đến sự sinh trưởng và phát triển của động vật
có xương sống.
Trả lời:
www.themegallery.com
-Hoocmôn sinh trưởng: kích thích phân chia tế bào và tăng kích
thước của tế bào qua tăng tổng hợp prôtêin và kích thích phát triển
xương.
-Tirôxin: kích thích chuyển hóa ở tế bào và kích thích quá trình
sinh trưởng và phát triển bình thường của cơ thể.
-Ơstrôgen: kích thích sinh trưởng và phát triển mạnh ở giai đoạn
dậy thì: tăng phát triển xương, kích thích phân hóa tế bào để hình
thành các đặc điểm sinh dục thứ cấp.
-Testostêrôn: làm tăng mạnh tổng hợp prôtêin, phát triển cơ bắp.
3. LOGO
II. Các nhân tố bên ngoài
Cho ví dụ các nhân tố ngoại cảnh ảnh hưởng đến
sinh trưởng và phát triển của động vật và người
Có nhiều nhân tố ảnh hưởng đến sinh trưởng và
phát triển của sinh vật như : nhiệt độ, độ ẩm, thức
ăn, ánh sáng, không khí…nhưng bài này chỉ tập
trung vào ba nhân tố chính là thức ăn, nhiệt độ,
ánh sáng
www.themegallery.com
6. LOGO
Vì sao lại có sự khác nhau như vậy?
Tại sao không ăn uống đầy đủ chất thì cơ thể lại
gầy yếu?
www.themegallery.com
7. LOGO
Chất dinh dưỡng đó lấy từ đâu?
Thức ăn có ảnh hưởng như thế nào đến sinh
trưởng và phát triển của sinh vật?
www.themegallery.com
8. LOGO
Kể tên những nhóm chất dinh dưỡng trong thức
ăn mà cơ thể thường sử dụng?
Thiếu một trong những chất đó thì cơ thể sẽ như
thế nào? Lấy ví dụ?
www.themegallery.com
9. LOGO
Thức ăn là nhân tố ảnh hưởng mạnh nhất đến sinh
trưởng và phát triển của cả động vật và người.
Khi thiếu prôtêin thì động vật chậm lớn và gầy yếu,
dễ mắc bệnh. Hoặc khi thiếu vitamin D gây bệnh còi
xương, chậm lớn ở động vật và người.
www.themegallery.com
10. LOGO
Nếu sử dụng thừa nguồn thức ăn có tốt không?
Nếu ăn dư thừa thức ăn sẽ gây nên rối loạn chuyển
hóa các chất trong cơ thể. Ví dụ ăn nhiều lipid (chất
béo) gây ra béo phì, tiểu đường, ăn quá nhiều đạm là
nguyên nhân gây bệnh gút
www.themegallery.com
Người bị béo phì Bệnh gút
11. LOGO
Để khỏe mạnh con người nên ăn uống như thế
nào?
-Ăn đa dạng.
-Ăn chừng mực
-Và ăn các loại thực phẩm dồi dào chất dinh dưỡng,
tốt cho sức khỏe.
www.themegallery.com
12. LOGO
2. Nhiệt độ
Mô tả thí nghiệm sau và rút ra kết luận
nhiệt độ ảnh hưởng như thế nào đến ruồi
giấm?
www.themegallery.com
13. LOGO
Nghiên cứu đối với quần thể ruồi giấm
18o
C
Chu kỳ sống: 17 ngày
25o
C
Chu kỳ sống: 10 ngày
?
♀
♂
♀
♂
♀
♀
♂
♀
♂
♀
♂
♀
♂
♀
♂
♀
♂
♀
♂
Nhiệt độ càng cao chu trình sống càng ngắn
14. LOGO
Kết luận: nhiệt độ có ảnh hưởng lên sự sinh
trưởng và phát triển ở sinh vật.
16. LOGO
Mô tả đồ thị :
-Giới hạn chịu đựng, khoảng thuận lợi và nhiệt độ
cực thuận đối với sự sinh trưởng của cá rô phi là bao
nhiêu?
-Dưới hoặc trên mức giới hạn đó thì ảnh hưởng như
thế nào?
www.themegallery.com
17. LOGO
Mỗi loài động vật sinh trưởng và phát
triển tốt trong điều kiện nhiệt độ môi
trường thích hợp.
www.themegallery.com
18. LOGO
Tại sao nhiệt độ quá cao hay quá thấp ảnh hưởng
đến sinh trưởng và phát triển của động vật?
Khi nhiệt độ tăng hoặc giảm xuống làm thân nhiệt
của động vật cũng thay đổi, khiến cho quá trình
chuyển hóa trong cơ thể thay đổi theo.
www.themegallery.com
19. LOGO
Thế nào là động vật biến nhiệt? Cho ví dụ.
Động vật biến nhiệt là động vật có thân nhiệt thay đổi
theo nhiệt độ của môi trường. Ví dụ: lưỡng cư, bò sát.
Thế nào là động vật hằng nhiệt? Cho ví dụ.
Là động vật có thân nhiệt không thay đổi khi nhiệt độ
môi trường thay đổi. Ví dụ: chim, thú.
www.themegallery.com
20. LOGO
Nhiệt độ quá cao hoặc quá thấp có thể
làm chậm quá trình sinh trưởng và phát
triển của động vật, đặc biệt đối với động
vật biến nhiệt.
VD: vào mùa đông khi nhiệt độ hạ xuống
16-180C, cá rô phi ngừng lớn và ngừng
đẻ.
www.themegallery.com
21. LOGO
Tại sao trời rét lại ảnh hưởng đến sinh trưởng và
phát triển của động vật biến nhiệt và hằng nhiệt?
-Động vật biến nhiệt: nhiệt độ xuống thấp thân
nhiệt giảmchuyển hóa giảm hoặc rối loạnhoạt
động sinh sản, kiếm ăn…giảmquá trình sinh trưởng
và phát triển chậm lại.
22. LOGO
-Động vật hằng nhiệt: nhiệt độ xuống thấp mất
nhiều nhiệt vào môi trườngchuyển hóa ở tế bào
tăngchất hữu cơ trong cơ thể bị oxy hóa nhiều.
23. LOGO
Người ta ứng dụng điều này trong chăn nuôi như
thế nào?
Ứng dụng vào việc chăn nuôi khi trời rét thì cho động
vật ăn nhiều hơn để chúng tăng trọng và chống chọi
được với thời tiết bên ngoài
www.themegallery.com
24. LOGO
3. Ánh sáng
Lấy ví dụ loài động vật hay phơi nắng?
Thú, bò sát phơi nắng để thu thêm nhiệt sưởi ấm cơ
thể.
www.themegallery.com
25. LOGO
Ngoài tác dụng giúp thu thêm nhiệt ánh sáng
còn có hữu ích gì?
Tổng hợp vitamin D
www.themegallery.com
26. LOGO
Ánh sáng ảnh hưởng đến quá trình sinh trưởng
và phát triển ở động vật thông qua các cách
sau:
Khi trời rét, động vật mất nhiều nhiệt, phơi nắng
để thu thêm nhiệt.
Tia tử ngoại tác động lên da biến tiền vitamin D
thành vitamin D, vitamin D có vai trò trong hình
thành xương qua đó ảnh hưởng đến sinh
trưởng và phát triển.
www.themegallery.com
27. LOGO
Tại sao cho trẻ nhỏ nên tắm nắng vào buổi sáng
sớm hay chiều tối sẽ có lợi cho quá trình sinh
trưởng và phát triển của chúng?
-Tắm nắng (ánh sáng yếu) tiền vitamin D
vitamin D
(Vitamin D có vai trò trong hình thành xương qua đó
ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển của trẻ).
Khi ra ngoài vào buổi trưa nắng gắt ta nên làm gì?
Mặc kín, thoa kem chống nắng.
www.themegallery.com
28. LOGO
Lấy ví dụ về các nhân tố bên ngoài ảnh hưởng đến
quá trình sinh trưởng và phát triển của con người,
đặc biệt trong giai đoạn thai nhi?
www.themegallery.com
30. LOGO
Ngoài ra các nhân tố như rượu, ma túy, virut
cúm,… ảnh hưởng xấu đến sinh trưởng phát
triển của bào thai, gây ra dị tật ở bào thai, thậm
chí làm cho thai chếtphụ nữ mang thai cần
tránh những tác nhân gây hại cho thai nhi.
www.themegallery.com
31. LOGO
Các nhân tố môi trường tác động lên sinh vật một
cách riêng lẻ hay tổng hợp? Ví dụ?
Có tác động tổng hợp, ví dụ: chế độ chăm sóc cho
gia súc vào mùa đông: thức ăn, nhiệt độ ánh sáng đều
ảnh hưởng đến quá trình sinh trưởng và phát triển ở
động vật.
www.themegallery.com
32. LOGO
Theo các em giữa nhân tố bên ngoài và nhân tố
bên trong có mối liên hệ với nhau không? Lấy ví
dụ?
Vai trò của thức ăn chứa iốt, iốt được cung cấp cho
cơ thể thông qua thức ăn.
www.themegallery.com
33. LOGO
Chia lớp thành 4 nhóm thảo luận trong 5 phút hoàn
thành phiếu học tập
www.themegallery.com
Các yếu tố ảnh hưởng Ảnh hưởng
Thức ăn -Cấu tạo tế bào
-Cung cấp năng lượng
Nhiệt độ -Nhiệt độ quá cao hoặc quá thấp gây tiêu tốn
năng lượng
-Hệ enzyme rối loạn chậm sinh trưởng, phát
triển
Ánh sáng -Ảnh hưởng đến chuyển hóa canxi, phát triển
xương
-Bổ xung nhiệt khi trời rét
34. LOGO
III. Một số biện pháp điều khiển sinh trưởng
và phát triển ở động vật và người
1. Cải tạo giống
Để tạo ra vật nuôi có tốc độ sinh trưởng và phát
triển nhanh, năng suất cao thích nghi với các điều
kiện địa phương người ta áp dụng phương pháp
gì?
Phương pháp chọn lọc nhân tạo, lai giống, công nghệ
phôi,…
www.themegallery.com
36. LOGO
Để tạo ra các giống vật nuôi có tốc độ sinh
trưởng và phát triển nhanh, năng suất cao thích
nghi với các điều kiện địa phương người ta áp
dụng các phương pháp chọn lọc nhân tạo, lai
giống, công nghệ phôi,…
www.themegallery.com
37. LOGO
2. Cải thiện môi trường sống của động vật
Ví dụ thực tiễn cải tạo giống di truyền tạo ra giống
vật nuôi có tốc độ sinh trưởng và phát triển
nhanh, năng suất cao?
Chọn lọc giống khỏe mạnh, lớn nhanh. Hoặc lai giữa
giống địa phương với giống ngoại nhập có tốc độ sinh
trưởng nhanh và có kích thước lớn khi trưởng thành.
www.themegallery.com
38. LOGO
Nêu các biện pháp kỹ thuật thúc đẩy quá trình
phát triển, tăng năng suất vật nuôi.
Có chế độ ăn thích hợp cho động vật nuôi trong các
giai đoạn phát triển khác nhau (mang thai, hay khi
mới được sinh ra)
Chuồng trại sạch sẽ, ấm áp về mùa đông, mát mẻ vào
mùa hè, tắm nắng cho gia súc non… để động vật
không bị mắc bệnh, không tốn nhiều năng lượng điều
hòa thân nhiệt…
www.themegallery.com
39. LOGO
Sử dụng các nhân tố môi trường như thức ăn, chuồng
trại… để làm thay đổi tốc độ sinh trưởng và phát triển
của vật nuôi, tăng năng suất vật nuôi.
www.themegallery.com
40. LOGO
3. Cải thiện chất lượng dân số
Nâng cao đời sống, cải thiện chế độ dinh dưỡng,
luyện tập thể dục thể thao.
Tư vấn di truyền phát hiện sớm các đột biến.
Giảm thiểu ô nhiễm môi trường, chống sử dụng ma
túy, chống nghiện thuốc lá, chống lạm dụng rượu
bia…
www.themegallery.com
41. LOGO
Củng cố
1. Ý nào không đúng khi nói về vitamin D?
A. Thiếu vitamin D gây còi xương, chậm lớn ở người và
động vật.
B. Ánh sáng yếu chứa tia tử ngoại làm cho tiền vitamin D
biến thành vitamin D, có vai trò trong chuyển hóa canxi
để hình thành xương.
C. Vitamin D có vai trò chuyển hóa canxi thành xương
giúp trẻ sinh trưởng, phát triển tốt.
D. Vitamin D có tác dụng diệt khuẩn tạo điều kiện cho trẻ
em sinh trưởng tốt.
www.themegallery.com
42. LOGO
2. Tác dụng của việc ấp trứng ở các loài chim:
A. Hạn chế sự tiếp xúc giữa vỏ trứng với không
khí để giữ nhiệt.
B. Tạo ra nhiệt độ thích hợp cho hợp tử phát triển
tốt.
C. Làm tăng nhiệt giúp trứng nhanh nở.
D. Truyền năng lượng từ bố mẹ sang trứng để
trứng phát triển tốt.
www.themegallery.com
43. LOGO
3. Trong sinh trưởng và phát triển ở động vật
nên thiếu Coban thì gia súc sẽ dễ mắc bệnh
thiếu máu ác tính dẫn tới giảm sinh trưởng.
Hiện tượng này là ảnh hưởng của nhân tố:
A. Nhiệt độ
B. Thức ăn
C. Độ ẩm
D. Ánh sáng
www.themegallery.com
44. LOGO
Dặn dò
Học bài 39
Xem trước bài 40 thực hành: xem phim về
sinh trưởng và phát triển ở động vật
www.themegallery.com