Đạo là j? Đức là j? Thời kỳ chiến hữu nô lệ, phong kiến, tư bản phát triển ...

1. Giới thiệu lịch sử đạo đức y học - Bài 1
https://minhdatrehab.files.wordpress.com/2016/12/dao-duc-y-hoc.pdf
I. Đạo đức y học
1. Khái quát
Đạo: đường sống của con người trong xã hội Đức: nhân đức, đức tính, biểu hiện của đạo
Đạo đức: hệ thống quy tắc chuẩn mực xã hội
 Con người tự nguyện điều chỉnh hành vi để
phù hợp lợi ích cộng đồng
Cơ sở lý luận của nghiên cứu đạo đức: Triết học
1 bộ phận của đạo đức nghề nghiệp Khoa học về phẩm cách của cán bộ y tế
Gồm nhữngphạm vi nguyêntắc y tế chuẩn mực,
có quan hệ hữu cơ khăngkhít:
-Luật pháp hành nghề y tế
-Tiêuchuẩnđạo đứcngười thầythuốc
Luật pháp bị vi phạm  đạo đức bị thoái hóa
Yêu cầu đặc biệt cho việc đem lại sức khỏe cho
con người
Hành vi phù hợpvới lợi ích, tiến bộ của ngành y tế
Nghĩa vụ của người thầy thuốc
Trách nhiệmcôngdân của thầy thuốc với toàn thể
nhân dân
Hình thành và phát triển cùng với lịch sử y học
của xã hội loài người
Do quan niệmvề bệnhtật– sốngchết kođồng nhất,chế độ xã hội của từng dân tộc khác nhaumà quan
niệmvề y đứcthay đổi qua các thời kỳ lịch sự.
2. Nhữngquan hệ cơ bản thể hiệntínhchất luận lý của đạođức y học
Quan hệ giữa THẦY THUỐC với
Bệnh nhân (Bài 4)
Quan hệ cảm xúc, quan hệ thông qua lời nói
Quan hệ theo quyền lợi & nghĩa vụ
Công việc
Khoa học
Đồng nghiệp (Bài 5)

2. II. Thời kỳ chiếm hữu nô lệ
Hippocrate (466-377)
Quan điểm của … Nội dung
Sumerien Babylon
(3000 năm TCN)
Tiêu chuẩn hành nghề đơn giản: Người thầy thuốc được lấy tiền khám và
chữa bệnh
Lão Tử
(Thế kỉ VI TCN)
Bản chất của y khoa là cứu người
Cái đức của thầy thuốclà cứu người mà ko thấymình cứu người,vì đấy là lý
đươngnhiên
Trung Hoa cổ đại
(Thế kỷ II TCN)
Thầy thuốc hết lòng vì người bệnh, biết dùng khí công chữa bệnh
Tìm ra phương thuốc nhân đạo
Khuyên mọi người giữ gìn sức khỏe
Ấn Độ cổ đại Các giáo phái đưa ra rất nhiều tiêu chuẩn hạnh kiểm thầy thuốc
Hy Lạp cổ đại
Aristol: đề cao cái gốc đạo đức
Lời thề Hippocrate:
https://www.facebook.com/sotayfa/posts/255239505918324
La Mã cổ đại
-Thầythuốc phải hành nghề nhânđạo, chữa bệnhkhônglấytiềnngười nghèo
-Nghiêmcấmhối lộ,mặc cả
-Cólòngnhân đạo, thươngngười,tế nhị,khônngoan,mềmdẻo

3. III. Thời kỳ phong kiến (Thế kỷ V – XVII)
Avicenne (980-1037)
Quan điểm của … Nội dung
Avicenne
Thầy thuốc phải có:
Mắt đại bàng, bàn tay khéo léo (của người con gái)
Trí khôn của con rắn, trái tim sư tử
Có đức độ, có lòng nhân đạo và nhạy cảm trước người bệnh
Luôn tự tin kiến thức mình sẽ giúp cho người đời bớt đau khổ
Bộ luật Salerne ở Ý
(Schola Medica Salernitana)
Trình bày bằng thơ nói tới vai trò y học trong đời sống, phương pháp chữa
bệnh
Arkhimat (Thế kỷ 13)
Khi nào cũng làm cho người bệnh tin tưởng là họ nhất định khỏi bệnh
Nói với những người xung quanh là bệnh họ rất nặng
Thời kỳ phục hưng
(Renaissance)
Chỉ 1 số ít thầy thuốc mới có văn bằng đại học y
Đa số là ông lang bà lang tạp nham
IV. Thời kỳ chủ nghĩa tư bảnphát triển
Nội dung
Francis Bacon
(Thế kỷ 18)
Điều kiện sinh sống ảnh hưởng đến quá trình bệnh
Sydenham Thầy thuốc là công bộc của lòng từ thiện thiêng liêng

4. Thế kỷ 19
Tiến bộ nhiều so với thời trung cổ
Nhưng về sau bị phá hoại nghiêm trọng do chủ nghĩa cá nhân
 Thầy thuốc bị hạn chế  bi kịch nghề nghiệp
V. Bản chất đạo đức y học xã hội chủ nghĩa
Đạo đức người thầy thuốc trước hết phải có đạo
đức của 1 công dân XHCN
Thầy thuốcluôncoi trọng trách nhiệmnghề
nghiệp:
-Trách nhiệmhếtlòngvới bệnhnhân,luôn
hướngtới điềuthuậnlợi nhất
-Kongừng vươnlênđỉnhcao đạo đức y học
-Kongừng học hỏi nângcao tay nghề,chuyên
mônsâu
Phải có lòng nhân đạo đối với bệnh nhân
Lòng nhân đạo xuất phát từ bản chất chế độ XHCN
Vì con người là nhân tố phát triển quan trọng của
xã hội
Thầy thuốc hành nghề vì mục đích trong sáng,
ko vụ lợi
Đồng tiền là phương tiên để phát triển nghề
nghiệp
Khi đất nước đổi mới và hình thành cơ chế thị trường donhà nước XHCN điềukhiển,đạođức người
thầy thuốcViệtNamđứng trước sự thách thứclớn,nhưng:
-Đã nhanhchóng xác địnhchỗ đứng của mình
-Giữvững truyềnthốngđạo đức tốt đẹp: “lươngynhư từ mẫu”, phấnđấu hy sinhvì sự nghiệpbảovệ
sức khỏe nhândân đạt nhiềuthắnglợi.
VI. Đạo đức y học Việt Nam trước năm 1945
Quan điểm của … Nội dung
Phạm Công Bân
(Thế kỷ 13)
Nêu cao tinh thần trách nhiệm thầy thuốc
Chu Văn An
(1292-1370)
“Phải có Nhân rồi mới có Minh, Trí. Đức độ là điều cần nhất của thầy thuốc.”
Tuệ Tĩnh
(1330-1400)
“Nam dược trị Nam nhân.”
Bộ luật Hồng đức
(Triều Lê – Thế kỷ 15)
“Trừng phạt kẻ vụ lợi, cố tình chữa bệnh dây dưa hoặc dùng thuốc mạnh gây
chết người.”

5. Hải Thượng Lãn Ông
(1720-1791)
“Thầy thuốc phải có 8 đức tính sau: Thương người, sáng suốt, khôn ngoan,
rộng lượng, thành thật, liêm khiết, siêng năng, kiêm tốn.”
“Khi thầy thuốc khoanh tay trước một bệnh hiểm nghèo thì đó là thầy thuốc
chỉ nghĩ đến danh tiếng cá nhân. Chính vì sợ chết mà bệnh nhân tới tìm thầy
thuốc, bây giờ đứng trước trường hợp vô vọng mà thầy thuốc lại khoanh tay
thì làm thầy thuốc để làm gì?”
VII. Đạo đức y học Việt Nam từ 1945 tới nay
Từ năm 1945, chiếncôngcủa thầythuốc ViệtNamlàgiữ vữngtruyền thống tốt đẹpcao quý của y đức
dân tộc. Đặc biệt,phát huy mạnh mẽ trêncơ sở đạođức học Marx-Leninvà tư tưởngHồ Chí Minh.
Trong nhữngđiềukiệnkhókhănnhất của đất nước, các thầy thuốc ViệtNamđã nêucao y đức Việt
Nam,hếtlònghy sinh phấn đấu vì sự nghiệpbảo vệ sức khỏe nhândân.
Vì vậy,các thầy thuốcđã lậpnênnhiềuchiếncông xuất sắc trong công tác nghiêncứu,chữabệnh,
phòngbệnh,đưa nềny học ViệtNam ngang tầm thế giới.
1955 Hồ Chí Minh
“Lương Y phải như từ mẫu.”
“Thương yêu người bệnh như anh em ruột thịt.”
1989 Quốc hội Việt Nam Luật Bảo vệ Sức khỏe
1996 Bộ Y Tế
12 Điều Y đức
Tiêu chuẩn đạo đức
2009 Quốc hội Việt Nam
Luật khám chữa bệnh
Nguyên tắc trong hành nghề
Thầy thuốc Quan điểm
Phạm Ngọc Thạch
(1909-1968)
Hết lòng vì người bệnh, thương người nghèo khổ, chữa bệnh theo y đạo
Luôn nhớ mình là thầy thuốc của nhân dân
Làm việc tận tâm, sâu sát thực tế
Đặt lợi ích nghề nghiệp lên trên cá nhân
Thầy thuốc cần có tâm hồn và đạo đức cao thượng
Làm cho con người có sức khỏe là 1 hạnh phúc lớn của mình

6. Đặng Văn Ngữ
(1910-1967)
Tôn Thất Tùng
(1912-1982)
Thầy thuốc cần có lòng nhân đạo cao quý
Quên mình vì nghệ thuật y học & nhân thuật
Mong muốn chữa đc bệnh hiểm nghèo, đem lại sự sống cho nhân dân
Tác phong khiêm tốn, lòng vị tha
Làm việc nghiêm túc, bền bỉ, cẩn thận & tỉ mỉ
Phỏng vấn năm 1964:
https://www.facebook.com/vien.h.quang/videos/3235229883261573/
Hồ Đắc Di
(1890-1984)
Thầy thuốc đầy nhân ái, có lòng yêu nước nồng nàn
Sẵn sàng hy sinh vì Tổ quốc, vì dân tộc, vì sự nghiệp y học nước nhà.
Đặng Thùy Trâm
(1942-1970)
Hãy ngẩng cao đầu mà sống, sống với tình cảm trong sáng, với lí tưởng cao
đẹp của mình. Hãy giữ vững tinh thần người cộng sản, tinh thần trong suốt
như pha lê, cứng rắn như kim cương và chói lọi muôn nghìn hào quang của
lòng tin tưởng…
Mình lo cho những thương binh không có chỗ điều trị, nằm đây mình lo cho
bệnh xá tốn bao nhiêu công sức mà chẳng hoàn thành, nỗi lo của 1 người có
trách nhiệmtrước Đảng, còn bản thân có gì đâu, mình đã tự nguyện giao tuổi
xuân cho đất nước, dù có hy sinh…
Tôn Thất Bách
(1946-2004)
“Ngànhy mặc áo trắng nhưngbâygiờ cái áo ấy bị nhiềuchỗ hoen rồi, nếu lấy
công việc của mình ra làm thứ để mặc cả với người bệnh thì đấy là điều sỉ
nhục lớn nhất đối với ngành y.”
Các thầy thuốc thực sựđều sẵn sànghy sinhquênmìnhvì lýtưởngđạo đức của ngành.Đây là tiêu
chuẩn vàngcủa yđức.