Sinh - Bài 38+39.pdf

L/O/G/O
www.trungtamtinhoc.edu.vn
BÀI 38+39: CÁC NHÂN TỐ ẢNH
HƯỞNG ĐẾN SINH TRƯỞNG VÀ
PHÁT TRIỂN Ở ĐỘNG VẬT

Các nhân tố ảnh hưởng
đến sinh trưởng và
phát triển ở động vật
Nhân tố bên
trong
Nhân tố bên
ngoài
Giới tính
Hoocmôn
Nhân tố vô sinh
( nhiệt độ, ánh
sáng,….)
Nhân tố hữu sinh
(thức ăn, sinh vật
khác,….)
Di truyền

Vai trò của một số hoocmôn
Mục tiêu
2
3
Vai trò của nhân tố di truyền
1
Phân tích được tác động của
một số nhân tố bên ngoài.

Nhân tố bên trong
I. Nhân tố di truyền

Gà Ri
Gà Rốt
1,6 kg 4,5 kg
Tại sao trong cùng một điều kiện chăn nuôi và
điều kiện sống tầm vóc của hai con gà này lại
khác nhau?
I. Nhân tố di truyền

Nhân tố di truyền điều khiển tốc độ lớn và
giới hạn lớn.
Rùa (vài trăm năm) ĐVNS (vài giờ)

II. Giới tính

Ếch Mối
II. Giới tính
❖ Trong cùng một loài, sự sinh trưởng và phát
triển của con đực và con cái có thể khác nhau.

III. HOOCMÔN

Hoocmon là những chất
truyền tin hóa học tuần hoàn
theo máu từ cơ quan nguồn
đến cơ quan đích để phát huy
các tác dung sinh lí theo
phương thức điều hoà ngược.
Hoocmôn
động vật là gì?

Đặc tính
Tham gia điều tiết
các quá trình sinh
trưởng và phát triển
của cơ thể.
Tham gia điều tiết
các quá trình TĐC và
trao đổi năng lượng
của cơ thể.
Tham gia điều tiết cân
bằng bài tiết nội môi
dịch thể, điều tiết quá
trình sinh sản.
Tuân theo cơ chế
điều hòa ngược

1. Các hoocmon ảnh hưởng đến sinh trưởng và
phát triển của động vật có xương sống

HOOCMON SINH TRƯỞNG
Growth Hormone (GH )

GH sinh ra ở đâu?
Có tác dụng gì?

Tuyến yên
Kích thích
(tiết GH)
Biểu hiện
thừa GH thiếu GH
Nguồn gốc Tác dụng
Biểu hiện khi
Thừa Thiếu
Người
khổng lồ
Bệnh lùn
-Kích thích tb phân chia
và tăng kích thước thông
qua việc tăng tổng hợp
protein.
-Kích thích cơ thể phát triển
xương.
Tuyến
yên

Những hình ảnh về người cao nhất và lùn nhất hành tinh

Với chiều cao 2,57m, Leonid Stadnyk người
Ukraina hiện là người đàn ông cao nhất TG

Jyoti Amge được mệnh danh là thiếu nữ nhỏ nhất
TG theo sách kỉ lục của Ấn Độ

Jyoti Amge
trong lớp học

HOOCMON TIRÔXIN

Tiroxin tiết ra ở đâu?
Có tác dụng gì?

Thiếu Tirôxin xương và mô thần kinh
sinh trưởng không bình thường
Đần độn Bướu cổ

Bệnh Bazơđô
❖ Nguyên nhân: do tuyến giáp hoạt động tiết nhiều
Tiroxin rối loạn các quá trình trong cơ thể.

Có tirôxin Không có tirôxin

Biểu hiện thiếu Tiroxin
Nguồn gốc Tác dụng
Biểu hiện khi
Thừa Thiếu
Tuyến giáp
tiết ra, có
cấu tạo chủ
yếu từ Iốt
-Kích thích tb chuyển hóa.
Bệnh Bazơđô
ở người lớn,
trẻ em lớn
quá nhanh.
- Người:Bướu
cổ, đần độn…
- Nòng nọc
không biến
thành ếch nhái
-Kích thích cơ thể ST
bình thường.
-Gây biến thái nòng nọc
thành ếch.

Tại sao trong thức ăn và nước uống thiếu
iôt thì trẻ em sẽ chậm lớn (hoặc ngừng
lớn), chịu lạnh kém, não ít nếp nhăn, trí
tuệ thấp ?
Iốt là thành phần cấu tạo nên Tirôxin
Thiếu iôt => thiếu Tirôxin

Hoocmôn sinh dục
Nam:
Testosteron
Nữ:
Ostrogen

Tên
hoocmon
Tuyến
tiết
Vai trò với sinh trưởng & phát triển
Testosteron
Oestrogen
Tinh
hoàn
Buồng
trứng
Kích thích ST & PT mạnh ở giai đoạn
dậy thì:
• Tăng phát triển xương
• Kích thích phân hóa tế bào để
hình thành các đặc điểm sinh dục
phụ thứ cấp ở nữ.
▪ Kích thích ST & PT mạnh ở
giai đoạn dậy thì ở nam.
▪ Tăng mạnh tổng hợp protenin,
phát triển mạnh cơ bắp.

Tại sao gà trống con sau khi bị cắt bỏ tinh
hoàn thì phát triển không bình thường:
mào nhỏ, không có cựa, không biết gáy
và mất bản năng sinh dục,… ?
Testosteron do tinh hoàn tiết ra kích thích
quá trình sinh trưởng và hình thành đặc
điểm sinh dục thứ cấp như: mào, cựa...
Cắt bỏ tinh hoàn Testosteron không được
tiết ra không được hình thành đặc điểm
sinh dục thứ cấp.

2. Các hoocmon ảnh hưởng đến sinh
trưởng và phát triển của động vật không
xương sống

SƠ ĐỒ ẢNH HƯỞNG CỦA HOOCMON ĐẾN BIẾN THÁI CỦA BƯỚM

Loại hoocmon Tác dụng với sinh trưởng phát triển
Ecdisơn
Juvernin
-Gây lột xác ở sâu bướm
-Kích thích sâu biến thành
nhộng và bướm.
-Phối hợp với ecdisơn gây lột
xác ở sâu bướm
-Ức chế quá trình biến đổi sâu
thành nhộng và bướm.

1. Thức ăn

?
Trẻ ăn mắc bệnh
béo phì do dư
thừa dinh dưỡng
Bệnh mắc khô do
thiếu Vitamin A
Trẻ em mắc bệnh còi
xương do thiếu
vitamin D
Quan sát hình bên dưới,
nhận xét về sự ảnh hưởng
của thức ăn đối với cơ thể
động vật, con người?

❖ Là nhân tố có ảnh hưởng mạnh nhất đến sinh
trưởng, phát triển ở mọi động vật.
❖ Động vật là giới sinh vật dị dưỡng, chỉ tổng
hợp chất hữu cơ thông qua thức ăn.
Khi có đủ thức ăn Khi có không có đủ thức ăn

2. Nhiệt độ

Mỗi loài đều có khoảng nhiệt độ thích hợp để sinh
trưởng và phát triển.
Nhiệt độ quá cao, quá thấp có thể làm chậm đến quá
trình sinh trưởng và phát triển ở động vật đặc biệt là
đối với động vật biến nhiệt.

❖ Đối với một số loài bò
sát thì nhiệt độ là nhân
tố trực tiếp quyết định tỷ
lệ trứng nở ra con đực
con cái.
❖ Trứng cá sấu khi sinh
ra chưa có giới tính.
❖ Nhiệt độ từ 28-310
C
nở cá cái, 32-34o
C nở
cá đực.

3. Ánh sáng

Tại sao trẻ em phải
phơi nắng vào
sáng sớm (6h-8h)?
❖ Trong ánh sáng có tia tử
ngoại giúp biến tiền
Vitamin D thành Vitamin
D có vai trò chuyển hoá
canxi để hình thành
xương giúp cơ thể sinh
trưởng và phát triển.

? Tại sao các loài bò sát thường phải phơi nắng
từ 8-10 giờ sáng mỗi ngày?
❖ Ánh sáng cung cấp nhiệt độ cho cơ thể động vật
vào những ngày mất nhiệt hay trời rét, động vật như
cá sấu hoặc các loài bò sát thường phơi nắng để
thu thêm nhiệt và giảm bớt nhiệt.

Riêng đối với người, có
rất nhiều nhân tố môi
trường ảnh hưởng đến
quá trình sinh trưởng và
phát triển, đặc biệt là
giai đoạn phôi thai.

III. Một số biện pháp điều
khiển sinh trưởng và phát
triển ở động vật và người

❖ Biện pháp:
✔ Chọn lọc nhân tạo.
✔ Lai giống.
✔ Công nghệ phôi.
1. Cải tạo giống:
❖ Mục đích: Tạo ra các giống vật nuôi có tốc độ
sinh trưởng và phát triển nhanh, năng suất
cao, thích nghi với các điều kiện địa phương.

Kĩ thuật
chuyển gen

2. Cải thiện môi trường sống của động vật:
❖ Mục đích: Tạo môi trường sống tối ưu cho
từng giai đoạn sinh trưởng và phát triển của
vật nuôi, thu được sản phẩm tối đa với chi phí
tối thiểu.

2. Cải thiện môi trường sống của động vật:
Con người đã cải tạo
môi trường sống của
động vật như thế nào?
Sử dụng thức ăn nhân tạo có đầy đủ chất dinh
dưỡng.
Cải tạo chuồng trại hợp vệ sinh và phù hợp với điều
kiện khí hậu.
Sử dụng các chất kích thích sinh trưởng phù hợp.

3. Cải thiện chất lượng dân số:
❖ Mục đích: Góp phần cải thiện chất lượng dân
số (tăng chiều cao, cân nặng, không mắc dị
tật,…) để góp phần phát triển kinh tế, xã hội.

3. Cải thiện chất lượng dân số:
? Con người đã có những biện pháp nào để cải thiện
chất lượng cuộc sống?
❖ Áp dụng biện pháp tư vấn và kĩ thuật y, sinh học
hiện đại trong công tác bảo vệ bà mẹ và trẻ em.
❖ Cải thiện đời sống kinh tế và văn hóa để nâng cao
chất lượng dân số.
❖ Kế hoạch hoá gia đình để giảm tình trạng gia tăng
dân số nhanh.

Câu 1: Các nhân tố môi trường có ảnh hưởng rõ nhất
vào giai đoạn nào trong quá trình phát sinh cá thể
người?
A. Giai đoạn phôi thai
B. Giai đoạn sơ sinh
C. Giai đoạn sau sơ sinh.
D. Giai đoạn trưởng thành.
Câu 2: Nhân tố môi trường ảnh hưởng lớn nhất đến
sinh trưởng và phát triển của động vật là:
A. Ánh sáng. B. Nhiệt độ.
C. Thức ăn. D. Khí hậu.
Luyện tập

Luyện tập
Câu 3: Khi trời rét thì động vật biến nhiệt sinh trưởng
và phát triển chậm là vì:
A. Thân nhiệt giảm làm cho sự chuyển hoá trong cơ
thể giảm làm hạn chế tiêu thụ năng lượng
B. Thân nhiệt giảm làm cho sự chuyển hoá trong cơ
thể mạnh tạo nhiều năng lượng để chống rét.
C. Thân nhiệt giảm làm cho sự chuyển hoá trong cơ
thể giảm, sinh sản tăng
D. Thân nhiệt giảm làm cho sự chuyển hoá trong cơ
thể tăng, sinh sản giảm

Câu 4: Ở động vật, ánh sáng ở vùng quang phổ
nào tác động lên da để biến tiền sinh tố D thành
sinh tố D?
A. Tia hồng ngoại
B. Tia tử ngoại
C. Tia alpha
D. Tia sáng nhìn thấy được.
Luyện tập

Câu 5: Chất nào sau đây ảnh hưởng đến sinh
trưởng và phát triển của phôi thai, gây dị tật ở trẻ
em?
A. Rượu và vitamin
B. Ma túy, Thuốc bổ
C. Chất kích thích, chất gây nghiện
D. Đồ hộp
Luyện tập

Câu 1 Câu 2 Câu 3 Câu 4 Câu 5
A C A B C

Vận dụng
Câu 1: Nếu một người bị ung thư tuyến giáp phải
cắt bỏ. Theo em, trong trường hợp này thì nồng độ
hoocmon TSH trong máu tăng hay giảm? Vì sao?
Câu 2: Tại sao vào những ngày mùa đông cần cho
gia súc non ăn nhiều thức ăn hơn để chúng có thể
sinh trưởng và phát triển bình thường?
Câu 3: Vì sao đối với động vật hằng nhiệt khi đến
mùa rét thì sự sinh trưởng và phát triển không bị ảnh
hưởng?

L/O/G/O
Thank You!

Sinh - Bài 38+39.pdf

Recommended

Recommended

More Related Content

What's hot

What's hot (9)

Similar to Sinh - Bài 38+39.pdf

Similar to Sinh - Bài 38+39.pdf (20)

Recently uploaded

Recently uploaded (20)

Sinh - Bài 38+39.pdf