1. Οι σταυροφορίες και η πρώτη άλωση της Πόληςvaralig
Οι σταυροφορίες ήταν μια κίνηση που εκδηλώθηκε στη Δύση τον 11ο αι., προήλθε από πρωτοβουλία των παπών και απέβλεπε στην απελευθέρωση του Παναγίου Τάφου και των Αγίων Τόπων που είχαν κατακτήσει οι Σελτζούκοι (1077).
1. Ευριπίδη Ελένη
Β ‘ επεισόδιο : α ) Επιπάροδος στ. 576-587 Η επιστροφή του Χορού και της Ελένης στη
σκηνή,
1η
σκηνή στ. 588 -658 συνάντηση των δύο συζύγων
► Εδώ τελειώνει το α’ επεισόδιο και η σκηνή του θεάτρου είναι άδεια. Επικρατεί σιγή. Η Ελένη και ο
Χορός βρίσκονται στο παλάτι και συζητάνε με τη Θεονόη, προσπαθώντας να μάθουν νέα για τον
Μενέλαο. Ο Μενέλαος απ’ την πλευρά του βρίσκεται κάπου εκεί… κρυμμένος!
Αφού η Θεονόη τους πληροφορεί ότι ο Μενέλαος ……….., επιστρέφουν πάλι στη σκηνή. Τι κλίμα
επικρατεί; ………………………………………………………………
Σχολιάζουν τις πληροφορίες δυνατά .Ποιες πληροφορίες άντλησαν από τη μάντισσα και ποιος είναι ο
λειτουργικός ρόλος του διαλόγου; …………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
► Τη συζήτηση των γυναικών διακόπτει η εμφάνιση ενός άγνωστου άντρα. Είναι ο Μενέλαος.
( τι εμφάνιση είπαμε πως έχει;) Οι ήρωες είναι τόσο κοντά μα και τόσο μακριά! Έτσι η Ελένη στην
αρχή δεν αναγνωρίζει τον άντρα της. Πιστεύει ότι αυτός ο άγνωστος που την εμποδίζει να φτάσει στον
τάφο του Πρωτέα είναι
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
► Ο Μενέλαος τώρα, αν και ακούει περίπου τα ίδια λόγια που άκουσε πιο πριν από τη Γερόντισσα
εξακολουθεί να απορρίπτει ό, τι δεν μπορεί εύκολα να επεξεργαστεί ο ( απλοϊκός ) νους του. Είναι
εγκλωβισμένος στο φαίνεσθαι , ανίκανος να συσχετίσει τις πληροφορίες και να βγάλει ασφαλή
συμπεράσματα. Η Ελένη, όμως, μετά το αρχικό ξάφνιασμα, αναγνωρίζει τον άντρα της .
Αποδεικνύει ακόμα μια φορά ( θυμηθείτε τη σκηνή με τον Τεύκρο ) πόσο πιο οξυδερκής είναι
από τους δύο άντρες. Η κατάσταση είναι αρκετά μπερδεμένη και η μια τραγική ειρωνεία ακολουθεί
την άλλη , ενώ οι δυο σύζυγοι είναι παγιδευμένοι ανάμεσα στη διαφορά του είναι και του φαίνεσθαι.
Μπορείτε να συμπληρώσετε τον πίνακα με το σωστό στίχο στο κάθε πεδίο;
Τραγική Ειρωνεία Είναι ≠ φαίνεσθαι Τ. Ε ₊ Ε . Φ
► Ο Μενέλαος διατηρεί τον αντιηρωικό του χαρακτήρα και εξακολουθεί να φαίνεται… βραδύνους,
αργόστροφος, αδύναμος( ή και αρνούμενος) να δει την πραγματικότητα. Ετοιμάζεται να εγκαταλείψει τη
σκηνή και να επιστρέψει στη σπηλιά . Η Ελένη βέβαια τον αναγνώρισε.( Μερική Αναγνώριση) .Ο
πολυαγαπημένος άντρας της ζει και βρίσκεται επιτέλους στην Αίγυπτο! Όμως δεν την αναγνωρίζει!
Ποια συναισθήματα βιώνει η ηρωίδα ως το στίχο 658 ;
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
► Βέβαια ο Μενέλαος έχει και κάποια ελαφρυντικά ! Δέχτηκε βομβαρδισμό πληροφοριών που αφορούν
τη γυναίκα του, την οποία είναι σίγουρος πως την έχει καλά φυλαγμένη στη σπηλιά.
Τι συμπεράσματα βγάζει για την κατάσταση ;Τι άλλο νομίζετε πως τον εμποδίζει να αντιληφθεί την
2. αλήθεια ;
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
► Αντιστοιχίστε τα στοιχεία των δύο στηλών
Α’ Β’
1. Τραγικότητα
2. όψης
3. τραγική ειρωνεία
α. ασέβεια, γυναίκες ∙ μ’ εμποδίζει/ να πάω στο μνήμα ( 611-612)
β. μ’ αφήνουν οι δικοί μου( 657)
γ. μετά από χρόνια στη γυναίκα σου ήρθες( 628)
δ. θεϊκό ‘ναι να βρεις τους δικούς σου( 622)
ε. φαντάσματα στείλε μου Εκάτη(631)
στ. μην τρέχεις πια και μην τρομάζεις( 6170
► Να ερμηνεύσετε τη φράση “ θεϊκό ‘ναι να ‘βρεις τους δικούς σου” ως μία γενικότερη και
διαχρονική αρχή
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Μερικά συμπεράσματα για τη σκηνή :
α) χαρακτηρίζεται από τον γρήγορο ρυθμό και την τεταμένη ατμόσφαιρα που δημιουργείται
(συμβάλλει σε αυτό η στιχομυθία)
β) υπάρχει έντονη δράση εξωτερική και εσωτερική . Οι ήρωες μεταπηδούν από τη μια έκπληξη στην άλλη.
γ) συντελείται αναγνώριση, αλλά μόνο από την πλευρά της Ελένης( μερική αναγνώριση )
► Ο Μενέλαος «είναι στον κόσμο του»
► Ο ποιητής χρησιμοποιεί την επιβράδυνση για να παρατείνει την αγωνία των θεατών και να κρατήσει
αμείωτο το ενδιαφέρον