Σελ.
35-36 Έφτασε επιτέλους η
ώρα να διδαχτείτε
την υποτακτική
ενεργητικής φωνής
των βαρύτονων
ρημάτων!
ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ
ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ
ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ
Σελ. 164
ενεστώτας παρατατικός μέλλοντας αόριστος παρακείμενος υπερσυντέλικοςΟριστική
λύω
λύεις
λύει
λύομεν
λύετε
λύουσι(ν)
ἔλυον
ἔλυες
ἔλυε
ἐλύομεν
ἐλύετε
ἔλυον
λύσω
λύσεις
λύσει
λύσομεν
λύσετε
λύσουσι(ν)
ἔλυσα
ἔλυσας
ἔλυσε
ἐλύσαμεν
ἐλύσατε
ἔλυσαν
λέλυκα
λέλυκας
λέλυκε
λελύκαμεν
λελύκατε
λελύκασι(ν)
ἐλελύκειν
ἐλελύκεις
ἐλελύκει
ἐλελύκεμεν
ἐλελύκετε
ἐλελύκεσαν
Οι
καταλήξεις
της
Υποτακτικής
είναι ω και
η
Οριστική ΕΝΣΤ Υποτακτική ΕΝΣΤ
λύ- ω λύ- ω
λύ- εις λύ- ῃς
λύ- ει λύ- ῃ
λύ- ομεν λύ- ωμεν
λύ- ετε λύ- ητε
λύ- ουσι(ν) λύ- ωσι(ν)
Οριστική ΕΝΣΤ Υποτακτική ΕΝΣΤ
λύ- ω λύ- ω
λύ- εις λύ- ῃς
λύ- ει λύ- ῃ
λύ- ομεν λύ- ωμεν
λύ- ετε λύ- ητε
λύ- ουσι(ν) λύ- ωσι(ν)
Η Υποτακτική στον Αόριστο
• Τώρα που μάθαμε την Υποτακτική στον Ενεστώτα ας δούμε πώς
σχηματίζεται και στους άλλους χρόνους
• Στον Αόριστο το μόνο που πρέπει να θυμόμαστε είναι ότι υπάρχει ένα «σ»
πριν τις καταλήξεις του Ενεστώτα
• π.χ. λύ-ω λύ-σ-ω
•Μας θυμίζει τον Μέλλοντα στην Οριστική;
Υποτακτική: από τον Ενεστώτα στον Αόριστο
• Ας σχηματίσουμε την Υποτακτική Αορίστου:
λύ-ω λύ-σ-ω
λύ- ῃς λύ-σ- ῃς
λύ- ῃ λύ-σ- ῃ
λύ-ωμεν λύ-σ-ωμεν
λύ-ητε λύ-σ-ητε
λύ-ωσι(ν) λύ-σ-ωσι(ν)
Υποτακτική: από τον Ενεστώτα στον Αόριστο
• Ας σχηματίσουμε την Υποτακτική Αορίστου:
λύ-ω λύ-σ-ω
λύ- ῃς λύ-σ- ῃς
λύ- ῃ λύ-σ- ῃ
λύ-ωμεν λύ-σ-ωμεν
λύ-ητε λύ-σ-ητε
λύ-ωσι(ν) λύ-σ-ωσι(ν)
ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ ΑΟΡΙΣΤΟΣ
Οριστική Υποτακτική Οριστική Υποτακτική
- ω λύω λύω ἔλυσα λύσω
- ῃς λύεις λύῃς ἔλυσας λύσῃς
- ῃ λύει λύῃ ἔλυσα λύσῃ
- ωμεν λύομεν λύωμεν ἐλύσαμεν λύσωμεν
- ητε λύετε λύητε ἐλύσατε λύσητε
- ωσι(ν) λύουσι(ν) λύωσι(ν) ἔλυσαν λύσωσι(ν)
Καταλήξεις Υποτακτικής στον Ενεστώτα και τον Αόριστο
Στις κύριες προτάσεις:
 Προτροπή: Πορευώμεθα. (=ας πορευθούμε) - Ἴθι ἐξετάσωμεν τά ἔργα τῶν θεῶν. (=εμπρός λοιπόν,
ας εξετάσουμε τα έργα των θεών) - Ἄγε σκοπῶμεν τὰ ἐμοὶ πεπραγμένα. (Ας εξετάσουμε λοιπόν τις
πράξεις μου.)
 Αποτροπή, απαγόρευση: Μήποτε ψευδώμεθα. - Μή ποιήσῃς τοῦτο. - Μή σε πείσῃ Κρίτων. - Μή με
ἀπολέσητε ἀδίκως. (Μη με καταστρέψετε άδικα)
 Απορία: Ἀνοίξωμεν τήν θύραν ἤ μή; - Εἴπωμεν ἤ σιγῶμεν; (=να μιλήσουμε ή να σωπάσουμε;) Θέλεις
μείνωμεν;
Στις δευτερεύουσες προτάσεις:
 Απορία: Ἐβουλεύοντο οἱ Πλαταιεῖς εἴτε κατακαύσωσιν αὐτοὺς εἴτε τι ἄλλο χρήσωνται.
 Προσδοκώμενο: Λέγω ταῦτα, ἵνα μάθητε. - Ἐάν ταῦτα πράττητε, ὅπλα και χρήματα ἔξετε. - Πέμπει
στρατιώτας, ὅπως βοηθήσωσι τῇ πόλει.
 Αόριστη επανάληψη στο παρόν ή το μέλλον: Ὅταν τίς πλεῖστα ἔχῃ, τότε πλεῖστοι τούτῳ φθονοῦσιν.
- Ὅταν βούλωνται, εὑρίσκουσιν.
Σημασία και χρήση της Υποτακτικής
Στις κύριες προτάσεις:
Στις δευτερεύουσες προτάσεις:
λύῃς = ας λύνεις
λύῃ = ας λύνει
λύητε = ας λύνετε
λύωσιν = ας λύνουν
μή λύω = να μη λύνω
λύῃς; = να λύνεις;
λύῃ; = να λύνει;
λύητε; = να λύνετε;
λύωσιν; = να λύνουν;
λύσῃς = ας λύσεις
λύσῃ = ας λύσει
λύσητε = ας λύσετε
λύσωσιν = ας λύσουν
λύσῃς; = να λύσεις;
λύσῃ; = να λύσει;
λύσητε; = να λύσετε;
λύσωσιν; = να λύσουν;
μή λύσω = να μη λύσω
Οριστική
ΕΝΕΣΤΩΤΑ
Υποτακτική
ΕΝΕΣΤΩΤΑ
ΠΑΡΑΤΑΤΙΚΟΣ ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ Οριστική
ΑΟΡΙΣΤΟΥ
Υποτακτική
ΑΟΡΙΣΤΟΥ
κωλύω
Συμπληρώστε τους
πίνακες με τη βοήθεια της
Γραμματικής, σελ. 164
Οριστική
ΕΝΕΣΤΩΤΑ
Υποτακτική
ΕΝΕΣΤΩΤΑ
ΠΑΡΑΤΑΤΙΚΟΣ ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ Οριστική
ΑΟΡΙΣΤΟΥ
Υποτακτική
ΑΟΡΙΣΤΟΥ
κωλύω
Συμπληρώστε τους
πίνακες με τη βοήθεια της
Γραμματικής, σελ. 164
κωλύεις
κωλύει
κωλύομεν
κωλύετε
κωλύουσι(ν)
κωλύω
κωλύῃς
κωλύῃ
κωλύωμεν
κωλύητε
κωλύωσι(ν)
ἐκώλυον
ἐκώλυες
ἐκώλυε
ἐκωλύομεν
ἐκωλύετε
ἐκώλυον
κωλύσεις
κωλύσει
κωλύσομεν
κωλύσετε
κωλύσουσι
κωλύσω ἐκώλυσα
ἐκώλυσας
ἐκώλυσε
ἐκωλύσαμεν
ἐκωλύσατε
ἐκώλυσαν
κωλύσω
κωλύσῃς
κωλύσῃ
κωλύσωμεν
κωλύσητε
κωλύσωσι
Οριστική
ΕΝΕΣΤΩΤΑ
Υποτακτική
ΕΝΕΣΤΩΤΑ
ΠΑΡΑΤΑΤΙΚΟΣ ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ Οριστική
ΑΟΡΙΣΤΟΥ
Υποτακτική
ΑΟΡΙΣΤΟΥ
τρέπω
Συμπληρώστε τους
πίνακες με τη βοήθεια της
Γραμματικής, σελ. 164
Οριστική
ΕΝΕΣΤΩΤΑ
Υποτακτική
ΕΝΕΣΤΩΤΑ
ΠΑΡΑΤΑΤΙΚΟΣ ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ Οριστική
ΑΟΡΙΣΤΟΥ
Υποτακτική
ΑΟΡΙΣΤΟΥ
τρέπω
Συμπληρώστε τους
πίνακες με τη βοήθεια της
Γραμματικής, σελ. 164
τρέπεις
τρέπει
τρέπομεν
τρέπετε
τρέπουσι
τρέπω
τρέπῃς
τρέπῃ
τρέπωμεν
τρέπητε
τρέπωσι
ἔτρεπον
ἔτρεπες
ἔτρεπε
ἐτρέπομεν
ἐτρέπετε
ἔτρεπον
τρέψεις
τρέψει
τρέψομεν
τρέψετε
τρέψουσι
τρέψω ἔτρεψα
ἔτρεψας
ἔτρεψε
ἐτρέψαμεν
ἐτρέψατε
ἔτρεψαν
τρέψω
τρέψῃς
τρέψῃ
τρέψωμεν
τρέψητε
τρέψωσι(ν)
Οριστική
ΕΝΕΣΤΩΤΑ
Υποτακτική
ΕΝΕΣΤΩΤΑ
ΠΑΡΑΤΑΤΙΚΟΣ ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ Οριστική
ΑΟΡΙΣΤΟΥ
Υποτακτική
ΑΟΡΙΣΤΟΥ
διώκω
Συμπληρώστε τους
πίνακες με τη βοήθεια της
Γραμματικής, σελ. 164
Οριστική
ΕΝΕΣΤΩΤΑ
Υποτακτική
ΕΝΕΣΤΩΤΑ
ΠΑΡΑΤΑΤΙΚΟΣ ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ Οριστική
ΑΟΡΙΣΤΟΥ
Υποτακτική
ΑΟΡΙΣΤΟΥ
διώκω
Συμπληρώστε τους
πίνακες με τη βοήθεια της
Γραμματικής, σελ. 164
διώκεις
διώκει
διώκομεν
διώκετε
διώκουσι
διώκω
διώκῃς
διώκῃ
διώκωμεν
διώκητε
διώκωσι
ἐδίωκον
ἐδίωκες
ἐδίωκε
ἐδιώκομεν
ἐδιώκετε
ἐδίωκον
διώξεις
διώξει
διώξομεν
διώξετε
διώξουσι
διώξω ἐδίωξα
ἐδίωξας
ἐδίωξε
ἐδιώξαμεν
ἐδιώξατε
ἐδίωξαν
διώξω
διώξῃς
διώξῃ
διώξωμεν
διώξητε
διώξωσι
Οριστική
ΕΝΕΣΤΩΤΑ
Υποτακτική
ΕΝΕΣΤΩΤΑ
ΠΑΡΑΤΑΤΙΚΟΣ ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ Οριστική
ΑΟΡΙΣΤΟΥ
Υποτακτική
ΑΟΡΙΣΤΟΥ
πείθω
Συμπληρώστε τους
πίνακες με τη βοήθεια της
Γραμματικής, σελ. 164
Οριστική
ΕΝΕΣΤΩΤΑ
Υποτακτική
ΕΝΕΣΤΩΤΑ
ΠΑΡΑΤΑΤΙΚΟΣ ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ Οριστική
ΑΟΡΙΣΤΟΥ
Υποτακτική
ΑΟΡΙΣΤΟΥ
πείθω
Συμπληρώστε τους
πίνακες με τη βοήθεια της
Γραμματικής, σελ. 164
πείθεις
πείθει
πείθομεν
πείθετε
πείθουσι
πείθω
πείθῃς
πείθῃ
πείθωμεν
πείθητε
πείθωσι
ἔπειθον
ἔπειθες
ἔπειθε
ἐπείθομεν
ἐπείθετε
ἔπειθον
πείσεις
πείσει
πείσομεν
πείσετε
πείσουσι
πείσω ἔπεισα
ἔπεισας
ἔπεισε
ἐπείσαμεν
ἐπείσατε
ἔπεισαν
πείσω
πείσῃς
πείσῃ
πείσωμεν
πείσητε
πείσωσι(ν)
Να γράψετε το β΄ ενικό και γ΄ πληθυντικό υποτακτικής Ενεστώτα και Αορίστου των παρακάτω ρημάτων:
Υποτακτική ενεστώτα Υποτακτική αόριστου
β΄ ενικό γ΄ πληθυντικό β΄ ενικό γ΄ πληθυντικό
ἑρμηνεύω
ἀριστεύω
πέμπω
τάττω
Να γράψετε το β΄ ενικό και γ΄ πληθυντικό υποτακτικής Ενεστώτα και Αορίστου των παρακάτω ρημάτων:
Υποτακτική ενεστώτα Υποτακτική αόριστου
β΄ ενικό γ΄ πληθυντικό β΄ ενικό γ΄ πληθυντικό
ἑρμηνεύω
ἀριστεύω
πέμπω
τάττω
ἑρμηνεύῃς
ἀριστεύῃς
πέμπῃς
τάττῃς
ἑρμηνεύωσι
ἀριστεύωσι
πέμπωσι
τάττωσι
ἑρμηνεύσῃς
ἀριστεύσῃς
πέμψῃς
τάξῃς
ἑρμηνεύσωσι
ἀριστεύσωσι
πέμψωσι
τάξωσι
Να μετατρέψετε τις υποτακτικές Ενεστώτα σε υποτακτικές Αορίστου στο ίδιο πρόσωπο και
στον ίδιο αριθμό:
1 οὗτος στρατεύῃ
2 ἡμεῖς γράφωμεν
3 σύ ἄρχῃς
4 ὑμεῖς πείθητε
5 οὗτοι πράττωσιν
6 ἐγώ βλάπτω
7 οἱ Ἕλληνες φυλάττωσιν
8 ὑμεῖς ἀλλάττητε
Να μετατρέψετε τις υποτακτικές Ενεστώτα σε υποτακτικές Αορίστου στο ίδιο πρόσωπο και
στον ίδιο αριθμό:
1 οὗτος στρατεύῃ
2 ἡμεῖς γράφωμεν
3 σύ ἄρχῃς
4 ὑμεῖς πείθητε
5 οὗτοι πράττωσιν
6 ἐγώ βλάπτω
7 οἱ Ἕλληνες φυλάττωσιν
8 ὑμεῖς ἀλλάττητε
στρατεύσῃ
γράψωμεν
ἄρξῃς
πείσητε
πράξωσιν
βλάψω
φυλάξωσιν
ἀλλάξητε
Να συμπληρώσετε τα κενά των παρακάτω φράσεων με τον κατάλληλο τύπο της υποτακτικής
ενεστώτα και αορίστου των ρημάτων που είναι σε παρένθεση:
1) Ἄν κατά τούς νόμους (δικάζω, β΄ πληθ.) …………..…………. / ………………………,
ἄνδρες δίκαιοι ἔσεσθε.
2) Ἐάν (θέλω, β΄ εν.) ………………..………….. / …………………………….., δυνήσει.
3) Ὑμεῖς οὖν, ἐάν τι τοιοῦτον (τεχνάζω, γ΄ εν.) …………………………. / ……………….…,
μή (ἐπιτρέπω, β΄ πληθ. αόριστου) ……………………..…………….. .
4) Τοῦτον δ’ αὐτόν αὑτῷ κελεύω γενέσθαι δικαστήν, ἵνα μή παρ’ ὑμῖν
(κινδυνεύω, γ΄ εν.) ………………………………..…………. / ………………………………………
Να συμπληρώσετε τα κενά των παρακάτω φράσεων με τον κατάλληλο τύπο της υποτακτικής
ενεστώτα και αορίστου των ρημάτων που είναι σε παρένθεση:
1) Ἄν κατά τούς νόμους (δικάζω, β΄ πληθ.) …………..…………. / ………………………,
ἄνδρες δίκαιοι ἔσεσθε.
2) Ἐάν (θέλω, β΄ εν.) ………………..………….. / …………………………….., δυνήσει.
3) Ὑμεῖς οὖν, ἐάν τι τοιοῦτον (τεχνάζω, γ΄ εν.) …………………………. / ……………….…,
μή (ἐπιτρέπω, β΄ πληθ. αόριστου) ……………………..…………….. .
4) Τοῦτον δ’ αὐτόν αὑτῷ κελεύω γενέσθαι δικαστήν, ἵνα μή παρ’ ὑμῖν
(κινδυνεύω, γ΄ εν.) ………………………………..…………. / ………………………………………
δικάζητε δικάσητε
θέλῃς θελήσῃς
τεχνάζῃ τεχνάσῃ
ἐπιτρέψητε
κινδυνεύῃ κινδυνεύσῃ
Να συμπληρώσετε τα κενά των παρακάτω προτάσεων με τον κατάλληλο τύπο της
υποτακτικής των ρημάτων που βρίσκονται σε παρένθεση:
α) Νῦν δὲ φοβοῦμαι μὴ οἱ ἐχθροὶ ἐφ’ ἡμᾶς ...............................................
(βαδίζω, ενεστ.)
β) Ἤν τοὺς ἄνδρας ................................................. (φονεύω, αόρ.) μεγίστην
δίκην δώσετε.
γ) Ἐπίτηδές σε οὐκ ἤγειρον, ἵνα τοῦ ὕπνου ......................................................
(ἀπολαύω, αόρ.)
δ) Ἐὰν τὰ χρήματα .................................................... (δημεύω, αόρ.) καλῶς
ποιήσετε.
ε) Δέδοικα μὴ οὗτος τὴν ἀλήθειαν .......................................... (ἀποκρύπτω,
αόρ.)
στ) Ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, λέγω ὑμῖν ταῦτα ἵνα μὴ ......................................
(κινδυνεύω, ενεστ.)
Να συμπληρώσετε τα κενά των παρακάτω προτάσεων με τον κατάλληλο τύπο της
υποτακτικής των ρημάτων που βρίσκονται σε παρένθεση:
α) Νῦν δὲ φοβοῦμαι μὴ οἱ ἐχθροὶ ἐφ’ ἡμᾶς ...............................................
(βαδίζω, ενεστ.)
β) Ἤν τοὺς ἄνδρας ................................................. (φονεύω, αόρ.) μεγίστην
δίκην δώσετε.
γ) Ἐπίτηδές σε οὐκ ἤγειρον, ἵνα τοῦ ὕπνου ......................................................
(ἀπολαύω, αόρ.)
δ) Ἐὰν τὰ χρήματα .................................................... (δημεύω, αόρ.) καλῶς
ποιήσετε.
ε) Δέδοικα μὴ οὗτος τὴν ἀλήθειαν .......................................... (ἀποκρύπτω,
αόρ.)
στ) Ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, λέγω ὑμῖν ταῦτα ἵνα μὴ ......................................
(κινδυνεύω, ενεστ.)
φονεύσητε
ἀπολαύσῃς
δημεύσητε
βαδίζωσιν
ἀποκρύψῃ
κινδυνεύητε
Να συμπληρώσετε τα πρόσωπα της υποτακτικής ενεστώτα και αορίστου που
λείπουν από τις παρακάτω στήλες:
Να συμπληρώσετε τα πρόσωπα της υποτακτικής ενεστώτα και αορίστου που
λείπουν από τις παρακάτω στήλες:
πιστεύσῃς
πιστεύσῃ
πιστεύσωμεν
πιστεύσητε
πιστεύσωσι
ἀνοίγω
ἀνοίγῃς
ἀνοίγῃ
ἀνοίγητε
ἀνοίγωσι
διώξω
διώξῃς
διώξῃ
διώξωμεν
διώξωσι
φυλάττω
φυλάττῃς
φυλάττῃ
φυλάττωμεν
φυλάττητε
4. Να γράψετε τα ρήματα στο γ΄ πληθυντικό πρόσωπο του ίδιου χρόνου και της ίδιας
έγκλισης:
Άσκηση βιβλίου
Σελ.37
κελεύσῃς
τοξεύητε
παύσωμεν
4. Να γράψετε τα ρήματα στο γ΄ πληθυντικό πρόσωπο του ίδιου χρόνου και της ίδιας
έγκλισης:
Άσκηση βιβλίου
Σελ.37
κελεύσῃς
τοξεύητε
παύσωμεν
κελεύσωσι
τοξεύωσι
παύσωσι
5. Να συμπληρώσετε τη σωστή κατάληξη υποτακτικής στις παρακάτω φράσεις:
ὑμεῖς λύσ _____
ἡμεῖς πράξ _____
οὗτοι λέγ _____
ὑμεῖς ἀποβλέψ_____
οὗτοι πιστεύ _____
Άσκηση βιβλίου
Σελ.37
5. Να συμπληρώσετε τη σωστή κατάληξη υποτακτικής στις παρακάτω φράσεις:
ὑμεῖς λύσ _____
ἡμεῖς πράξ _____
οὗτοι λέγ _____
ὑμεῖς ἀποβλέψ_____
οὗτοι πιστεύ _____
Άσκηση βιβλίου
Σελ.37
ητε
ωμεν
ωσι
ητε
ωσι
6. Να μεταφέρετε τους ρηματικούς τύπους στον αόριστο διατηρώντας ίδια την έγκλιση,
τον αριθμό και το πρόσωπο:
Ὅστις μή πιστεύῃ _______________
ἡμεῖς βλάπτωμεν _______________
οὗτοι ἱκετεύωσιν _______________
σύ ἑρμηνεύης _______________
ἡμεῖς κελεύωμεν _______________
ὑμεῖς θεραπεύητε ______________
Άσκηση βιβλίου
Σελ.37
6. Να μεταφέρετε τους ρηματικούς τύπους στον αόριστο διατηρώντας ίδια την έγκλιση,
τον αριθμό και το πρόσωπο:
Ὅστις μή πιστεύῃ _______________
ἡμεῖς βλάπτωμεν _______________
οὗτοι ἱκετεύωσιν _______________
σύ ἑρμηνεύης _______________
ἡμεῖς κελεύωμεν _______________
ὑμεῖς θεραπεύητε ______________
Άσκηση βιβλίου
Σελ.37πιστεύσῃ
βλάψωμεν
ἱκετεύσωσι
ἐρμηνεύσῃς
κελεύσωμεν
θεραπεύσητε
7. Να τοποθετήσετε τα ρήματα στο κατάλληλο πρόσωπο της υποτακτικής του χρόνου
που ζητείται:
α. Λόγισαι (= υπολόγισε) ὁπόσα μοι ὀφείλεις, ἵνα μή περί αὐτῶν
_____________ (ἐρίζω, ενεστ.).
β. Ἐάν ἡμεῖς _____________ (φονεύω, αόρ.) αὐτόν, ἄδικοι ἐσόμεθα.
γ. Ἐάν ὑμεῖς _____________ (λύω, αόρ.) τάς σπονδάς, ἐπίορκοι ἔσεσθε.
δ. Ἤν τις _____________ (παραβαίνω, ενεστ.) τι τούτων, ζημίαν ἐπέθεσαν
(= επιβάλλουν τιμωρία).
ε. Ἐάν τις εἰς τό κάτοπτρον _____________ (ἀποβλέπω, αόρ.), πάσας τάς
πόλεις ὁρᾷ.
στ. Ἕνεκα χρημάτων μηδένα θεῶν ὁμόσῃς (= για χρήματα σε κανέναν θεό μην
ορκιστείς), μηδ’ ἄν _____________ (μέλλω, ενεστ.) εὐορκεῖν (= να τηρήσεις
τον όρκο σου).
Άσκηση βιβλίου
Σελ.37
7. Να τοποθετήσετε τα ρήματα στο κατάλληλο πρόσωπο της υποτακτικής του χρόνου
που ζητείται:
α. Λόγισαι (= υπολόγισε) ὁπόσα μοι ὀφείλεις, ἵνα μή περί αὐτῶν
_____________ (ἐρίζω, ενεστ.).
β. Ἐάν ἡμεῖς _____________ (φονεύω, αόρ.) αὐτόν, ἄδικοι ἐσόμεθα.
γ. Ἐάν ὑμεῖς _____________ (λύω, αόρ.) τάς σπονδάς, ἐπίορκοι ἔσεσθε.
δ. Ἤν τις _____________ (παραβαίνω, ενεστ.) τι τούτων, ζημίαν ἐπέθεσαν
(= επιβάλλουν τιμωρία).
ε. Ἐάν τις εἰς τό κάτοπτρον _____________ (ἀποβλέπω, αόρ.), πάσας τάς
πόλεις ὁρᾷ.
στ. Ἕνεκα χρημάτων μηδένα θεῶν ὁμόσῃς (= για χρήματα σε κανέναν θεό μην
ορκιστείς), μηδ’ ἄν _____________ (μέλλω, ενεστ.) εὐορκεῖν (= να τηρήσεις
τον όρκο σου).
Άσκηση βιβλίου
Σελ.37
ἐρίζωμεν
φονεύσωμεν
λύσητε
παραβαίνῃ
ἀποβλέψῃ
μέλλῃς
ΤΕΛΟΣ

Υποτακτική Ενεστώτα και Αορίστου Ενεργητικής Φωνής, 4η ενότητα Αρχαίων Β΄ Γυμνασίου

  • 1.
    Σελ. 35-36 Έφτασε επιτέλουςη ώρα να διδαχτείτε την υποτακτική ενεργητικής φωνής των βαρύτονων ρημάτων! ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ Σελ. 164
  • 3.
    ενεστώτας παρατατικός μέλλονταςαόριστος παρακείμενος υπερσυντέλικοςΟριστική λύω λύεις λύει λύομεν λύετε λύουσι(ν) ἔλυον ἔλυες ἔλυε ἐλύομεν ἐλύετε ἔλυον λύσω λύσεις λύσει λύσομεν λύσετε λύσουσι(ν) ἔλυσα ἔλυσας ἔλυσε ἐλύσαμεν ἐλύσατε ἔλυσαν λέλυκα λέλυκας λέλυκε λελύκαμεν λελύκατε λελύκασι(ν) ἐλελύκειν ἐλελύκεις ἐλελύκει ἐλελύκεμεν ἐλελύκετε ἐλελύκεσαν
  • 4.
  • 5.
    Οριστική ΕΝΣΤ ΥποτακτικήΕΝΣΤ λύ- ω λύ- ω λύ- εις λύ- ῃς λύ- ει λύ- ῃ λύ- ομεν λύ- ωμεν λύ- ετε λύ- ητε λύ- ουσι(ν) λύ- ωσι(ν)
  • 6.
    Οριστική ΕΝΣΤ ΥποτακτικήΕΝΣΤ λύ- ω λύ- ω λύ- εις λύ- ῃς λύ- ει λύ- ῃ λύ- ομεν λύ- ωμεν λύ- ετε λύ- ητε λύ- ουσι(ν) λύ- ωσι(ν)
  • 7.
    Η Υποτακτική στονΑόριστο • Τώρα που μάθαμε την Υποτακτική στον Ενεστώτα ας δούμε πώς σχηματίζεται και στους άλλους χρόνους • Στον Αόριστο το μόνο που πρέπει να θυμόμαστε είναι ότι υπάρχει ένα «σ» πριν τις καταλήξεις του Ενεστώτα • π.χ. λύ-ω λύ-σ-ω •Μας θυμίζει τον Μέλλοντα στην Οριστική;
  • 8.
    Υποτακτική: από τονΕνεστώτα στον Αόριστο • Ας σχηματίσουμε την Υποτακτική Αορίστου: λύ-ω λύ-σ-ω λύ- ῃς λύ-σ- ῃς λύ- ῃ λύ-σ- ῃ λύ-ωμεν λύ-σ-ωμεν λύ-ητε λύ-σ-ητε λύ-ωσι(ν) λύ-σ-ωσι(ν)
  • 9.
    Υποτακτική: από τονΕνεστώτα στον Αόριστο • Ας σχηματίσουμε την Υποτακτική Αορίστου: λύ-ω λύ-σ-ω λύ- ῃς λύ-σ- ῃς λύ- ῃ λύ-σ- ῃ λύ-ωμεν λύ-σ-ωμεν λύ-ητε λύ-σ-ητε λύ-ωσι(ν) λύ-σ-ωσι(ν)
  • 10.
    ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ ΑΟΡΙΣΤΟΣ Οριστική ΥποτακτικήΟριστική Υποτακτική - ω λύω λύω ἔλυσα λύσω - ῃς λύεις λύῃς ἔλυσας λύσῃς - ῃ λύει λύῃ ἔλυσα λύσῃ - ωμεν λύομεν λύωμεν ἐλύσαμεν λύσωμεν - ητε λύετε λύητε ἐλύσατε λύσητε - ωσι(ν) λύουσι(ν) λύωσι(ν) ἔλυσαν λύσωσι(ν) Καταλήξεις Υποτακτικής στον Ενεστώτα και τον Αόριστο
  • 12.
    Στις κύριες προτάσεις: Προτροπή: Πορευώμεθα. (=ας πορευθούμε) - Ἴθι ἐξετάσωμεν τά ἔργα τῶν θεῶν. (=εμπρός λοιπόν, ας εξετάσουμε τα έργα των θεών) - Ἄγε σκοπῶμεν τὰ ἐμοὶ πεπραγμένα. (Ας εξετάσουμε λοιπόν τις πράξεις μου.)  Αποτροπή, απαγόρευση: Μήποτε ψευδώμεθα. - Μή ποιήσῃς τοῦτο. - Μή σε πείσῃ Κρίτων. - Μή με ἀπολέσητε ἀδίκως. (Μη με καταστρέψετε άδικα)  Απορία: Ἀνοίξωμεν τήν θύραν ἤ μή; - Εἴπωμεν ἤ σιγῶμεν; (=να μιλήσουμε ή να σωπάσουμε;) Θέλεις μείνωμεν; Στις δευτερεύουσες προτάσεις:  Απορία: Ἐβουλεύοντο οἱ Πλαταιεῖς εἴτε κατακαύσωσιν αὐτοὺς εἴτε τι ἄλλο χρήσωνται.  Προσδοκώμενο: Λέγω ταῦτα, ἵνα μάθητε. - Ἐάν ταῦτα πράττητε, ὅπλα και χρήματα ἔξετε. - Πέμπει στρατιώτας, ὅπως βοηθήσωσι τῇ πόλει.  Αόριστη επανάληψη στο παρόν ή το μέλλον: Ὅταν τίς πλεῖστα ἔχῃ, τότε πλεῖστοι τούτῳ φθονοῦσιν. - Ὅταν βούλωνται, εὑρίσκουσιν. Σημασία και χρήση της Υποτακτικής Στις κύριες προτάσεις: Στις δευτερεύουσες προτάσεις:
  • 13.
    λύῃς = αςλύνεις λύῃ = ας λύνει λύητε = ας λύνετε λύωσιν = ας λύνουν μή λύω = να μη λύνω λύῃς; = να λύνεις; λύῃ; = να λύνει; λύητε; = να λύνετε; λύωσιν; = να λύνουν; λύσῃς = ας λύσεις λύσῃ = ας λύσει λύσητε = ας λύσετε λύσωσιν = ας λύσουν λύσῃς; = να λύσεις; λύσῃ; = να λύσει; λύσητε; = να λύσετε; λύσωσιν; = να λύσουν; μή λύσω = να μη λύσω
  • 14.
  • 15.
    Οριστική ΕΝΕΣΤΩΤΑ Υποτακτική ΕΝΕΣΤΩΤΑ ΠΑΡΑΤΑΤΙΚΟΣ ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ Οριστική ΑΟΡΙΣΤΟΥ Υποτακτική ΑΟΡΙΣΤΟΥ κωλύω Συμπληρώστετους πίνακες με τη βοήθεια της Γραμματικής, σελ. 164 κωλύεις κωλύει κωλύομεν κωλύετε κωλύουσι(ν) κωλύω κωλύῃς κωλύῃ κωλύωμεν κωλύητε κωλύωσι(ν) ἐκώλυον ἐκώλυες ἐκώλυε ἐκωλύομεν ἐκωλύετε ἐκώλυον κωλύσεις κωλύσει κωλύσομεν κωλύσετε κωλύσουσι κωλύσω ἐκώλυσα ἐκώλυσας ἐκώλυσε ἐκωλύσαμεν ἐκωλύσατε ἐκώλυσαν κωλύσω κωλύσῃς κωλύσῃ κωλύσωμεν κωλύσητε κωλύσωσι
  • 17.
  • 18.
    Οριστική ΕΝΕΣΤΩΤΑ Υποτακτική ΕΝΕΣΤΩΤΑ ΠΑΡΑΤΑΤΙΚΟΣ ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ Οριστική ΑΟΡΙΣΤΟΥ Υποτακτική ΑΟΡΙΣΤΟΥ τρέπω Συμπληρώστετους πίνακες με τη βοήθεια της Γραμματικής, σελ. 164 τρέπεις τρέπει τρέπομεν τρέπετε τρέπουσι τρέπω τρέπῃς τρέπῃ τρέπωμεν τρέπητε τρέπωσι ἔτρεπον ἔτρεπες ἔτρεπε ἐτρέπομεν ἐτρέπετε ἔτρεπον τρέψεις τρέψει τρέψομεν τρέψετε τρέψουσι τρέψω ἔτρεψα ἔτρεψας ἔτρεψε ἐτρέψαμεν ἐτρέψατε ἔτρεψαν τρέψω τρέψῃς τρέψῃ τρέψωμεν τρέψητε τρέψωσι(ν)
  • 20.
  • 21.
    Οριστική ΕΝΕΣΤΩΤΑ Υποτακτική ΕΝΕΣΤΩΤΑ ΠΑΡΑΤΑΤΙΚΟΣ ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ Οριστική ΑΟΡΙΣΤΟΥ Υποτακτική ΑΟΡΙΣΤΟΥ διώκω Συμπληρώστετους πίνακες με τη βοήθεια της Γραμματικής, σελ. 164 διώκεις διώκει διώκομεν διώκετε διώκουσι διώκω διώκῃς διώκῃ διώκωμεν διώκητε διώκωσι ἐδίωκον ἐδίωκες ἐδίωκε ἐδιώκομεν ἐδιώκετε ἐδίωκον διώξεις διώξει διώξομεν διώξετε διώξουσι διώξω ἐδίωξα ἐδίωξας ἐδίωξε ἐδιώξαμεν ἐδιώξατε ἐδίωξαν διώξω διώξῃς διώξῃ διώξωμεν διώξητε διώξωσι
  • 22.
  • 23.
    Οριστική ΕΝΕΣΤΩΤΑ Υποτακτική ΕΝΕΣΤΩΤΑ ΠΑΡΑΤΑΤΙΚΟΣ ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ Οριστική ΑΟΡΙΣΤΟΥ Υποτακτική ΑΟΡΙΣΤΟΥ πείθω Συμπληρώστετους πίνακες με τη βοήθεια της Γραμματικής, σελ. 164 πείθεις πείθει πείθομεν πείθετε πείθουσι πείθω πείθῃς πείθῃ πείθωμεν πείθητε πείθωσι ἔπειθον ἔπειθες ἔπειθε ἐπείθομεν ἐπείθετε ἔπειθον πείσεις πείσει πείσομεν πείσετε πείσουσι πείσω ἔπεισα ἔπεισας ἔπεισε ἐπείσαμεν ἐπείσατε ἔπεισαν πείσω πείσῃς πείσῃ πείσωμεν πείσητε πείσωσι(ν)
  • 24.
    Να γράψετε τοβ΄ ενικό και γ΄ πληθυντικό υποτακτικής Ενεστώτα και Αορίστου των παρακάτω ρημάτων: Υποτακτική ενεστώτα Υποτακτική αόριστου β΄ ενικό γ΄ πληθυντικό β΄ ενικό γ΄ πληθυντικό ἑρμηνεύω ἀριστεύω πέμπω τάττω
  • 25.
    Να γράψετε τοβ΄ ενικό και γ΄ πληθυντικό υποτακτικής Ενεστώτα και Αορίστου των παρακάτω ρημάτων: Υποτακτική ενεστώτα Υποτακτική αόριστου β΄ ενικό γ΄ πληθυντικό β΄ ενικό γ΄ πληθυντικό ἑρμηνεύω ἀριστεύω πέμπω τάττω ἑρμηνεύῃς ἀριστεύῃς πέμπῃς τάττῃς ἑρμηνεύωσι ἀριστεύωσι πέμπωσι τάττωσι ἑρμηνεύσῃς ἀριστεύσῃς πέμψῃς τάξῃς ἑρμηνεύσωσι ἀριστεύσωσι πέμψωσι τάξωσι
  • 26.
    Να μετατρέψετε τιςυποτακτικές Ενεστώτα σε υποτακτικές Αορίστου στο ίδιο πρόσωπο και στον ίδιο αριθμό: 1 οὗτος στρατεύῃ 2 ἡμεῖς γράφωμεν 3 σύ ἄρχῃς 4 ὑμεῖς πείθητε 5 οὗτοι πράττωσιν 6 ἐγώ βλάπτω 7 οἱ Ἕλληνες φυλάττωσιν 8 ὑμεῖς ἀλλάττητε
  • 27.
    Να μετατρέψετε τιςυποτακτικές Ενεστώτα σε υποτακτικές Αορίστου στο ίδιο πρόσωπο και στον ίδιο αριθμό: 1 οὗτος στρατεύῃ 2 ἡμεῖς γράφωμεν 3 σύ ἄρχῃς 4 ὑμεῖς πείθητε 5 οὗτοι πράττωσιν 6 ἐγώ βλάπτω 7 οἱ Ἕλληνες φυλάττωσιν 8 ὑμεῖς ἀλλάττητε στρατεύσῃ γράψωμεν ἄρξῃς πείσητε πράξωσιν βλάψω φυλάξωσιν ἀλλάξητε
  • 28.
    Να συμπληρώσετε τακενά των παρακάτω φράσεων με τον κατάλληλο τύπο της υποτακτικής ενεστώτα και αορίστου των ρημάτων που είναι σε παρένθεση: 1) Ἄν κατά τούς νόμους (δικάζω, β΄ πληθ.) …………..…………. / ………………………, ἄνδρες δίκαιοι ἔσεσθε. 2) Ἐάν (θέλω, β΄ εν.) ………………..………….. / …………………………….., δυνήσει. 3) Ὑμεῖς οὖν, ἐάν τι τοιοῦτον (τεχνάζω, γ΄ εν.) …………………………. / ……………….…, μή (ἐπιτρέπω, β΄ πληθ. αόριστου) ……………………..…………….. . 4) Τοῦτον δ’ αὐτόν αὑτῷ κελεύω γενέσθαι δικαστήν, ἵνα μή παρ’ ὑμῖν (κινδυνεύω, γ΄ εν.) ………………………………..…………. / ………………………………………
  • 29.
    Να συμπληρώσετε τακενά των παρακάτω φράσεων με τον κατάλληλο τύπο της υποτακτικής ενεστώτα και αορίστου των ρημάτων που είναι σε παρένθεση: 1) Ἄν κατά τούς νόμους (δικάζω, β΄ πληθ.) …………..…………. / ………………………, ἄνδρες δίκαιοι ἔσεσθε. 2) Ἐάν (θέλω, β΄ εν.) ………………..………….. / …………………………….., δυνήσει. 3) Ὑμεῖς οὖν, ἐάν τι τοιοῦτον (τεχνάζω, γ΄ εν.) …………………………. / ……………….…, μή (ἐπιτρέπω, β΄ πληθ. αόριστου) ……………………..…………….. . 4) Τοῦτον δ’ αὐτόν αὑτῷ κελεύω γενέσθαι δικαστήν, ἵνα μή παρ’ ὑμῖν (κινδυνεύω, γ΄ εν.) ………………………………..…………. / ……………………………………… δικάζητε δικάσητε θέλῃς θελήσῃς τεχνάζῃ τεχνάσῃ ἐπιτρέψητε κινδυνεύῃ κινδυνεύσῃ
  • 30.
    Να συμπληρώσετε τακενά των παρακάτω προτάσεων με τον κατάλληλο τύπο της υποτακτικής των ρημάτων που βρίσκονται σε παρένθεση: α) Νῦν δὲ φοβοῦμαι μὴ οἱ ἐχθροὶ ἐφ’ ἡμᾶς ............................................... (βαδίζω, ενεστ.) β) Ἤν τοὺς ἄνδρας ................................................. (φονεύω, αόρ.) μεγίστην δίκην δώσετε. γ) Ἐπίτηδές σε οὐκ ἤγειρον, ἵνα τοῦ ὕπνου ...................................................... (ἀπολαύω, αόρ.) δ) Ἐὰν τὰ χρήματα .................................................... (δημεύω, αόρ.) καλῶς ποιήσετε. ε) Δέδοικα μὴ οὗτος τὴν ἀλήθειαν .......................................... (ἀποκρύπτω, αόρ.) στ) Ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, λέγω ὑμῖν ταῦτα ἵνα μὴ ...................................... (κινδυνεύω, ενεστ.)
  • 31.
    Να συμπληρώσετε τακενά των παρακάτω προτάσεων με τον κατάλληλο τύπο της υποτακτικής των ρημάτων που βρίσκονται σε παρένθεση: α) Νῦν δὲ φοβοῦμαι μὴ οἱ ἐχθροὶ ἐφ’ ἡμᾶς ............................................... (βαδίζω, ενεστ.) β) Ἤν τοὺς ἄνδρας ................................................. (φονεύω, αόρ.) μεγίστην δίκην δώσετε. γ) Ἐπίτηδές σε οὐκ ἤγειρον, ἵνα τοῦ ὕπνου ...................................................... (ἀπολαύω, αόρ.) δ) Ἐὰν τὰ χρήματα .................................................... (δημεύω, αόρ.) καλῶς ποιήσετε. ε) Δέδοικα μὴ οὗτος τὴν ἀλήθειαν .......................................... (ἀποκρύπτω, αόρ.) στ) Ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, λέγω ὑμῖν ταῦτα ἵνα μὴ ...................................... (κινδυνεύω, ενεστ.) φονεύσητε ἀπολαύσῃς δημεύσητε βαδίζωσιν ἀποκρύψῃ κινδυνεύητε
  • 32.
    Να συμπληρώσετε ταπρόσωπα της υποτακτικής ενεστώτα και αορίστου που λείπουν από τις παρακάτω στήλες:
  • 33.
    Να συμπληρώσετε ταπρόσωπα της υποτακτικής ενεστώτα και αορίστου που λείπουν από τις παρακάτω στήλες: πιστεύσῃς πιστεύσῃ πιστεύσωμεν πιστεύσητε πιστεύσωσι ἀνοίγω ἀνοίγῃς ἀνοίγῃ ἀνοίγητε ἀνοίγωσι διώξω διώξῃς διώξῃ διώξωμεν διώξωσι φυλάττω φυλάττῃς φυλάττῃ φυλάττωμεν φυλάττητε
  • 35.
    4. Να γράψετετα ρήματα στο γ΄ πληθυντικό πρόσωπο του ίδιου χρόνου και της ίδιας έγκλισης: Άσκηση βιβλίου Σελ.37 κελεύσῃς τοξεύητε παύσωμεν
  • 36.
    4. Να γράψετετα ρήματα στο γ΄ πληθυντικό πρόσωπο του ίδιου χρόνου και της ίδιας έγκλισης: Άσκηση βιβλίου Σελ.37 κελεύσῃς τοξεύητε παύσωμεν κελεύσωσι τοξεύωσι παύσωσι
  • 37.
    5. Να συμπληρώσετετη σωστή κατάληξη υποτακτικής στις παρακάτω φράσεις: ὑμεῖς λύσ _____ ἡμεῖς πράξ _____ οὗτοι λέγ _____ ὑμεῖς ἀποβλέψ_____ οὗτοι πιστεύ _____ Άσκηση βιβλίου Σελ.37
  • 38.
    5. Να συμπληρώσετετη σωστή κατάληξη υποτακτικής στις παρακάτω φράσεις: ὑμεῖς λύσ _____ ἡμεῖς πράξ _____ οὗτοι λέγ _____ ὑμεῖς ἀποβλέψ_____ οὗτοι πιστεύ _____ Άσκηση βιβλίου Σελ.37 ητε ωμεν ωσι ητε ωσι
  • 39.
    6. Να μεταφέρετετους ρηματικούς τύπους στον αόριστο διατηρώντας ίδια την έγκλιση, τον αριθμό και το πρόσωπο: Ὅστις μή πιστεύῃ _______________ ἡμεῖς βλάπτωμεν _______________ οὗτοι ἱκετεύωσιν _______________ σύ ἑρμηνεύης _______________ ἡμεῖς κελεύωμεν _______________ ὑμεῖς θεραπεύητε ______________ Άσκηση βιβλίου Σελ.37
  • 40.
    6. Να μεταφέρετετους ρηματικούς τύπους στον αόριστο διατηρώντας ίδια την έγκλιση, τον αριθμό και το πρόσωπο: Ὅστις μή πιστεύῃ _______________ ἡμεῖς βλάπτωμεν _______________ οὗτοι ἱκετεύωσιν _______________ σύ ἑρμηνεύης _______________ ἡμεῖς κελεύωμεν _______________ ὑμεῖς θεραπεύητε ______________ Άσκηση βιβλίου Σελ.37πιστεύσῃ βλάψωμεν ἱκετεύσωσι ἐρμηνεύσῃς κελεύσωμεν θεραπεύσητε
  • 41.
    7. Να τοποθετήσετετα ρήματα στο κατάλληλο πρόσωπο της υποτακτικής του χρόνου που ζητείται: α. Λόγισαι (= υπολόγισε) ὁπόσα μοι ὀφείλεις, ἵνα μή περί αὐτῶν _____________ (ἐρίζω, ενεστ.). β. Ἐάν ἡμεῖς _____________ (φονεύω, αόρ.) αὐτόν, ἄδικοι ἐσόμεθα. γ. Ἐάν ὑμεῖς _____________ (λύω, αόρ.) τάς σπονδάς, ἐπίορκοι ἔσεσθε. δ. Ἤν τις _____________ (παραβαίνω, ενεστ.) τι τούτων, ζημίαν ἐπέθεσαν (= επιβάλλουν τιμωρία). ε. Ἐάν τις εἰς τό κάτοπτρον _____________ (ἀποβλέπω, αόρ.), πάσας τάς πόλεις ὁρᾷ. στ. Ἕνεκα χρημάτων μηδένα θεῶν ὁμόσῃς (= για χρήματα σε κανέναν θεό μην ορκιστείς), μηδ’ ἄν _____________ (μέλλω, ενεστ.) εὐορκεῖν (= να τηρήσεις τον όρκο σου). Άσκηση βιβλίου Σελ.37
  • 42.
    7. Να τοποθετήσετετα ρήματα στο κατάλληλο πρόσωπο της υποτακτικής του χρόνου που ζητείται: α. Λόγισαι (= υπολόγισε) ὁπόσα μοι ὀφείλεις, ἵνα μή περί αὐτῶν _____________ (ἐρίζω, ενεστ.). β. Ἐάν ἡμεῖς _____________ (φονεύω, αόρ.) αὐτόν, ἄδικοι ἐσόμεθα. γ. Ἐάν ὑμεῖς _____________ (λύω, αόρ.) τάς σπονδάς, ἐπίορκοι ἔσεσθε. δ. Ἤν τις _____________ (παραβαίνω, ενεστ.) τι τούτων, ζημίαν ἐπέθεσαν (= επιβάλλουν τιμωρία). ε. Ἐάν τις εἰς τό κάτοπτρον _____________ (ἀποβλέπω, αόρ.), πάσας τάς πόλεις ὁρᾷ. στ. Ἕνεκα χρημάτων μηδένα θεῶν ὁμόσῃς (= για χρήματα σε κανέναν θεό μην ορκιστείς), μηδ’ ἄν _____________ (μέλλω, ενεστ.) εὐορκεῖν (= να τηρήσεις τον όρκο σου). Άσκηση βιβλίου Σελ.37 ἐρίζωμεν φονεύσωμεν λύσητε παραβαίνῃ ἀποβλέψῃ μέλλῃς
  • 43.