Downloaded 54 times
More Related Content
Similar to 2η ΕΝΟΤΗΤΑ ΓΛΩΣΣΑΣ Ε ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ.docx
2η ΕΝΟΤΗΤΑ ΓΛΩΣΣΑΣ Ε ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ.docx
- 1. 2η ΕΝΟΤΗΤΑ ΓΛΩΣΣΑΣ ΕΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΣΤΙΣ ΕΓΚΛΙΣΕΙΣ Πώς σχηματίζεται η Υποτακτική Για να σχηματίσουμε την Εξακολουθητική Υποτακτική ( Υποτακτική Ενεστώτα) παίρνουμε το μόριο να και την Οριστική Ενεστώτα χάνω να χάνω ( Μοιάζει πολύ με τον Εξακολουθητικό Μέλλοντα , μόνο που βάζουμε αντί το θα το να) τη Συνοπτική Υποτακτική ( Υποτακτική Αορίστου) παίρνουμε το μόριο να και το θέμα του Αορίστου έ-χασ-α να χάσω ( Μοιάζει πολύ με τον Συνοπτικό Μέλλοντα , μόνο που βάζουμε αντί το θα το να) τη Συντελεσμένη Υποτακτική ( Υποτακτική Παρακειμένου) παίρνουμε το μόριο να και την Οριστική Παρακειμένου έχω χάσει να έχω χάσει ( Μοιάζει πολύ με τον Συντελεσμένο Μέλλοντα , μόνο που βάζουμε αντί το θα το να) 1. Συμπλήρωσε την Υποτακτική Υ π ο τ α κ τ ι κ ή 2. Στο παρακάτω κείμενο υπογράμμισε με κόκκινο χρώμα τα ρήματα που βρίσκονται στην Οριστική και με μπλε αυτά που βρίσκονται στην Υποτακτική : Κάθε βράδυ, πριν να κοιμηθώ, θυμάμαι να κάνω την προσευχή μου. Ευχαριστώ το Θεό για τη βοήθεια που μου προσφέρει και Τον παρακαλώ να έχει καλά εμένα και την οικογένειά μου. Προσεύχομαι και για τον υπόλοιπο κόσμο, ζητώ να πάψουν οι πόλεμοι και οι αδικίες και όλοι να ζούμε ειρηνικά και ευτυχισμένοι. Πιστεύω πως όλοι οι άνθρωποι και τα παιδιά έχουν τα ίδια δικαιώματα και αισθάνομαι λύπη, όταν μαθαίνω πως πολλοί συνάνθρωποί μου υποφέρουν. Γι’ αυτό απευθύνομαι στο Θεό , για να τους φροντίσει όσο καλά φροντίζει κι εμένα.” Ρήματα Ενεστώτας Εξακολουθητική Αόριστος Συνοπτική Παρακείμενος Συντελεσμένη γυρίζω παίζω ονομάζω ονομάζομαι λύνομαι κινούμαι αγαπιέμαι ζαλίζομαι
- 2. Πώς σχηματίζεται ηΠροστακτική: Η Προστακτική φανερώνει προσταγή ή προτροπή ή παράκληση ή ευχή. π.χ. Σε παρακαλώ, άκουσέ με. Κλείσε την τηλεόραση και βοήθησέ με να τελειώσω. Η Εξακολουθητική Προστακτική σχηματίζεται με το θέμα του Ενεστώτα και τις καταλήξεις –ε , -ετε ( α΄Συζυγία) Προστάζει, παρακαλεί, προτρέπει ή εύχεται κάτι να γίνεται συνέχεια. Η Συνοπτική Προστακτική σχηματίζεται με το θέμα του Αορίστου και τις καταλήξεις –ε , -ετε (α΄Συζυγία) Προστάζει, παρακαλεί, προτρέπει ή εύχεται κάτι να γίνει σε μια στιγμή. Έχει μόνο δύο πρόσωπα β΄ ενικού και β΄ Πληθυντικού Στην Παθητική φωνή δεν υπάρχει Εξακολουθητική Προστακτική (στον Ενεστώτα) 3. Κλίνω το ρήμα «κλειδώνω» σε όλες τις εγκλίσεις του Ενεστώτα και του Αορίστου: ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ ΕΞΑΚΟΛΟΥΘΗΤΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΚΤΙΚΗ ΕΞΑΚΟΛΟΥΘΗΤΙΚΗ κλειδών κλειδών κλειδών κλειδών κλειδων κλειδών κλειδών κλειδών κλειδών κλειδών κλειδών κλειδων κλειδών κλειδών ΑΟΡΙΣΤΟΣ ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΚΤΙΚΗ ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ κλειδωσ κλειδωσ κλειδωσ κλειδω κλειδωσ κλειδωσ κλειδω κλειδωσ κλειδω κλειδωσ κλειδω κλειδωσ κλειδωσ κλειδω
- 3. 4. Να ξαναγράψετετην κάθε πρόταση στις άλλες δύο εγκλίσεις του ίδιου χρόνου και στο ίδιο πρόσωπο με την αρχική (Οριστική) Βάζεις τις μπίλιες στο κουτί. (Υποτακτική) ………………………………………………….……................…. (Προστακτική) ………………………………………..................................... (Οριστική) Κολλάτε τις πούλιες στο χαρτόνι. (Υποτακτική) ………………………………………….............................…. (Προστακτική) ………..…………………………..................................……. (Οριστική) Μαγείρεψες το φαγητό προσεκτικά. (Υποτακτική) ............………………………….................................… . (Προστακτική) ......………………………………...................................… (Οριστική) Χρωματίσατε πράσινα τα φύλλα. (Υποτακτική) ....……………………………….......................................... (Προστακτική) ……………………………............................................... 5. Συμπληρώστε στο ίδιο πρόσωπο και αριθμό: ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ ΑΟΡΙΣΤΟΣ ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ Οριστική Οριστική Υποτακτική Προστακτική μιλάς ……………………………… …………………………………….…………… …………………………….......... βγαίνεις ……………………………… ……………………………………………….... ...................................... βλέπετε …………………………… ………………………………………………….. ........................................ χτυπιέστε …………………………… …………………………………………………. ........................................ περιποιείσαι ……………………….……… …………………………………………… ………................................ μαγειρεύετε ……………………………… …………………………………………… …….................................. 6. Ξαναγράφω τις προτάσεις στην Υποτακτική και την Προστακτική: Αγοράζεις ένα καινούριο βιβλίο και το διαβάζεις. ( Εξακολουθητική) ___________________________________________________________________ ___________________________________________________________________ Έχτισες την Αγία Σοφία και έμεινες στην ιστορία. (Συνοπτική) ___________________________________________________________________ ___________________________________________________________________ Δανειστήκατε χρήματα και αγοράσατε αυτοκίνητο. (Συνοπτική) ___________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________
- 4. 7. Να γράψειςσε ποια έγκλιση και χρόνο είναι τα παρακάτω ρήματα: ΡΗΜΑΤΑ ΕΓΚΛΙΣΗ ΧΡΟΝΟΣ αρπάζεται …………………………………………………………………………………………….. να αυξηθώ…………………………………………………………………………………………….. να έχεις βασανιστεί………………………………………………………………………………….. βιδώσου…………………………………………………………………………………………….. γυμναστείτε…………………………………………………………………………………………….. κουραστήκαμε…………………………………………………………………………………………….. 8. Συμπλήρωσε τους πίνακες 9. Να σχηματίσεις την εξακολουθητική και συνοπτική της προστακτικής (β΄εν.και πληθ.πρόσωπο) των παρακάτω ρημάτων Προστακτική εξακολουθητική Προστακτική συνοπτική ντύνεις …………….. …………….. ντύνετε …………….. …………….. παρουσιάζεις …………….. …………….. παρουσιάζετε …………….. …………….. πέφτεις …………….. …………….. πέφτετε …………….. …………….. ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ Οριστική (β εν. και β΄πληθ.) Υποτακτική (β εν. και β πληθ) Προστακτική (β εν.και β΄πληθ.) (κρύβω) κρύβεις κρύβετε ............................... .............................. ................................ ................................ (ντύνω) ντύνεις ντύνετε .............................. .............................. ................................ ............................... (γράφω) γράφεις γράφετε ............................... .............................. ............................... .............................. (έχω) έχεις έχετε ............................... .............................. ............................... .............................. ΑΟΡΙΣΤΟΣ Οριστική (β΄εν. και πληθ.) Υποτακτική (β΄ εν. και πληθ) Προστακτική (β΄ενικό και πληθ.) (κρύβω) έκρυψες κρύψατε ............................... .............................. ............................... .............................. (ποτίζω) πότισες ποτίσατε ............................... .............................. ............................... .............................. (ανοίγω) άνοιξες ανοίξατε ............................... .............................. ............................... .............................. (γυρίζω) γύρισες γυρίσατε ............................... .............................. ............................... ..............................
- 5. σώνεις …………….. …………….. σώνετε…………….. …………….. δένεσαι …………….. …………….. δένεστε …………….. …………….. παρουσιάζεσαι …………….. …………….. παρουσιάζεστε …………….. …………….. σηκώνεσαι …………….. …………….. σηκώνεστε …………….. …………….. ζεσταίνεσαι …………….. …………….. ζεσταίνεστε …………….. …………….. συναντιέσαι …………….. …………….. συναντιέστε …………….. …………….. πληρώνεσαι …………….. …………….. πληρώνεστε …………….. …………….. Χρονική αντικατάσταση σε υποτακτική – προστακτική Ξεκινώντας να κάνω χρονική αντικατάσταση προσέχω: Πρόσωπο, Χρόνο κι αν η έγκλιση είναι η συνηθισμένη (οριστική) ή όχι 10. Να κάνετε χρονική αντικατάσταση : να ακούτε Ενεστώτας Αόριστος Παρακείμενος Να κάνετε χρονική αντικατάσταση : να ζητάς Ενεστώτας Αόριστος Παρακείμενος Να κάνετε χρονική αντικατάσταση : να μιλήσετε Ενεστώτας Αόριστος Παρακείμενος Να κάνετε χρονική αντικατάσταση : ζήτα Ενεστώτας Αόριστος Να κάνετε χρονική αντικατάσταση : περάστε Ενεστώτας Αόριστος Να κάνετε χρονική αντικατάσταση : να έχω δει.
- 6. Ενεστώτας Αόριστος Παρακείμενος Νακάνετε χρονική αντικατάσταση : να μοιραστείτε Ενεστώτας Αόριστος Παρακείμενος Να κάνετε χρονική αντικατάσταση : χαρείτε Ενεστώτας Αόριστος Να κάνετε χρονική αντικατάσταση : αποφασίστε Ενεστώτας Αόριστος Να κάνετε χρονική αντικατάσταση : χτενίσου Ενεστώτας Αόριστος ΑΠΑΡΕΜΦΑΤΟ Σχηματίζεται με το θέμα του Αορίστου και την κατάληξη-ει και το χρησιμοποιούμε στους συντελεσμένους χρόνους ( Παρακείμενο, Υπερσυντέλικο και Συντελεσμένο Μέλλοντα) Έχω γράψει έχω δεθεί είχα γράψει είχα δεθεί θα έχω γράψει θα έχω δεθεί Απαρέμφατο Ενεργητικής Φωνής Απαρέμφατο Παθητικής φωνής Μετοχή Η μετοχή είναι ένας τύπος του ρήματος που άλλοτε μοιάζει με επίθετο και άλλοτε μοιάζει με επίρρημα. Η μετοχή σχηματίζεται: α) Στον Ενεστώτα της ενεργητικής φωνής και είναι άκλιτη: π.χ. παίζοντας, τραγουδώντας Έχει κατάληξη –οντας -ώντας β) Στον Ενεστώτα και στον Παρακείμενο της παθητικής φωνής και κλίνεται. Σχηματίζεται και στα τρία γένη όπως τα επίθετα: εργαζόμενος-εργαζόμενη-εργαζόμενο δεμένος-δεμένη-δεμένο Το απαρέμφατο και η μετοχή δεν έχουν ξεχωριστούς τύπους για τα διάφορα πρόσωπα και γι' αυτό λέγονται απρόσωπες εγκλίσεις.
- 7. 11. Γράφω τααπαρέμφατα των ρημάτων: Γράφω τις μετοχές των ρημάτων: ΡΗΜΑΤΑ ΑΠΑΡΕΜΦΑΤΟ ΡΗΜΑΤΑ ΜΕΤΟΧΕΣ αγωνίζομαι …………………………………… τεντώνομαι ……………………………………… δουλεύω ……………………………………… αγκαλιάζομαι ……………………………………. στρώνω ……………………………………… κουρεύομαι ……………………………………… αγκαλιάζω …………………………………….. στενοχωριέμαι ………………………………… στρίβω ……………………………………. στρίβομαι ……………………………………. κουλουριάζω ……………………………………. κουλουριάζομαι …………………………………….. 12. Βάλε τα ρήματα της οριστικής στους χρόνους της υποτακτικής και προστακτικής, στο πρόσωπο και αριθμό, που βρίσκονται: ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΚΤΙΚΗ Εξακολουθητική Συνοπτική Εξακολουθητική Συνοπτική γράφεις πληρώνεις ανοίγετε στολίζετε κρύβεσαι ζυμώνεσαι μπλέκεστε στολίζεσαι παρουσιάζεστε κατευθύνεστε 11.Συμπλήρωσε τις εγκλίσεις του Αορίστου: ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ ΑΟΡΙΣΤΟΣ ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΚΤΙΚΗ ΑΠΑΡΕΜΦΑΤΟ γελάς γέλασες να γελάσεις γέλασε γελάσει ακουμπάτε ακουμπ…..σατε να ακουμπ…..σετε ακουμπ…στε ακουμπ….σει τραγουδάτε ……………………………………………………………………………………………….………………………………..… κλείνεστε …………………………………………………………………………………………………….………………………….…… ψηφίζετε ………………………………………………………………………………………………………………..….…… δανείζεις ……………………………………………………………………………………………………………………………………… δανείζεστε ………………………………………………………………………………………………………………….……… αθροίζετε ……………………………………………………………………………………………………….…………………………..… αθροίζεστε …………………………………………………………………………………………………………………………….….… κινείσαι ………………………………………………………………………………………………………..……
- 8. κινείστε ……………………………………………………………………………………………………….…… ενδιαφέρεστε ……………………………………………………………………………………………………………… ρωτάτε……………………………………………………………………………………………………….…… πλουτίζετε ……………………………………………………………………………………………………….…… στρώνεις ……………………………………………………………………………………………………….…… τοποθετείς ……………………………………………………………………………………………………….…… ΕΓΚΛΙΤΙΚΗ ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΣΗ Βάζω το ρήμα σε όλες τις εγκλίσεις στον ίδιο χρόνο στο ίδιο πρόσωπο και αριθμό Εγκλιτική αντικατάσταση μπορούμε να κάνουμε μόνο στον Ενεστώτα , τον Αόριστο και τον Παρακείμενο, γιατί οι άλλοι χρόνοι έχουν μόνο Οριστική. Ενεργητική φωνή ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ α΄συζυγία β΄συζυγία ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΚΤΙΚΗ ΑΠΑΡΕΜΦΑΤΟ ΜΕΤΟΧΗ ΑΟΡΙΣΤΟΣ ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΚΤΙΚΗ ΑΠΑΡΕΜΦΑΤΟ ΜΕΤΟΧΗ ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟΣ ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΚΤΙΚΗ ΑΠΑΡΕΜΦΑΤΟ ΜΕΤΟΧΗ
- 9. Παθητική φωνή ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ α΄συζυγίαβ΄συζυγία ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΚΤΙΚΗ ΑΠΑΡΕΜΦΑΤΟ ΜΕΤΟΧΗ ΑΟΡΙΣΤΟΣ ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΚΤΙΚΗ ΑΠΑΡΕΜΦΑΤΟ ΜΕΤΟΧΗ ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟΣ ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΚΤΙΚΗ ΑΠΑΡΕΜΦΑΤΟ ΜΕΤΟΧΗ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΣΤΑ ΡΗΜΑΤΑ Ενεργητική ή Παθητική φωνή; Πώς ξεχωρίζουμε ένα ρήμα αν είναι στην ενεργητική ή στην παθητική φωνή ή σε ποιο χρόνο, αριθμό ή πρόσωπο βρίσκεται; Μα φυσικά από τις καταλήξεις τους . Οι παρακάτω παρατηρήσεις θα σε βοηθήσουν να ξεχωρίζεις τα ρήματα Παθητικής Φωνής: Καταλήξεις π α θ η τ ι κ ή ς φωνής: Οι τύποι των ρημάτων (α΄πρόσωπο ενικού εγώ) που τελειώνουν σε –ομαι –ιέμαι -ούμαι Ενεστώτας Παθητικής Φωνής ή Εξακ.Μέλλοντας Παθητικής Φωνής σε –όμουν-ιόμουν -ούμουνΠαρατατικός Παθητικής Φωνής σε –θώ –στώ -φτώ –χτώ Συνοπτικός Μέλλοντας Παθ. Φωνής
- 10. ή Συνοπτική ΥποτακτικήΠαθ. Φωνής σε –θεί –στεί -φτεί –χτείΑπαρέμφατο Παθητικής Φωνής με το οποίο σχηματίζουμε Παρακείμενο, Υπερσυντέλικο και Συντελεσμένο Μέλλοντα. 13. Να αναγνωρίσετε σε ποια έγκλιση και χρόνο βρίσκονται τα παρακάτω ρήματα: παίξε: Συνοπτική Προστακτική-Αόριστος να χτυπήσεις:______________________ προχώρα: ______________________ έμαθα: Οριστική Αορίστου θα έχω ενημερώσει:_________________ να έχετε συμπληρώσετε:______________ θα τρέξουν: _______________________ είχαν νανουρίσει:____________________ να ξέρεις:_________________________ 14. Κάνω αντικατάσταση σε όλες τις εγκλίσεις και στην κατάφαση και στην άρνηση της πρότασης: ΠΡΟΣΤΑΚΤΙΚΗ: Μιλήστε χαμηλόφωνα. ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ: _____________________________ ΟΡΙΣΤΙΚΗ: _____________________________ ΠΡΟΣΤΑΚΤΙΚΗ: Μη μιλήσετε χαμηλόφωνα. ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ:________________________________ ΟΡΙΣΤΙΚΗ:____________________________________ Ορθογραφία ρημάτων Οι τύποι α΄και β΄πληθυντικού των ρημάτων (εμείς παίζουμε, εσείς στέκεστε) γράφονται πάντα με έ ψ ι λ ο ν. Οι παρελθοντικοί χρόνοι (Αόριστος-Παρατατικός- το ρήμα είχα στο Υπερσυντέλικο ) γράφονται οι καταλήξεις τους πάντα με έ ψ ι λ ο ν. Άλφα γιώτα βάζουμε μ ό ν ο στους τύπους α΄, β΄, γ΄ ενικού και γ΄ πληθυντικού στους χρόνους ΕΝΕΣΤΩΤΑ και ΕΞΑΚΟΛΟΥΘΗΤΙΚΟ ΜΕΛΛΟΝΤΑ της Παθητικής Φωνής. λύνομαι , λύνεσαι , λύνεται , λύνονται (ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ) θα ντύνομαι, θα ντύνεσαι, θα ντύνεται, θα ντύνονται (ΕΞ. ΜΕΛΛ.) Όμως βάζουμε ΕΨΙΛΟΝ στο α΄ και β΄πρόσωπο πληθυντικού ( εμείς-εσείς) λυνόμαστε (εμείς), λύνεστε (εσείς) θα αγαπιόμαστε(εμείς), θα χαίρεστε (εσείς)
- 11. Ο Αόριστος σε–ήκα –ηκες –ηκε -ήκαμε –ήκατε -ήκαν γράφεται πάντα με ή τ α. π.χ. ανέβηκα, σκεφτήκαμε, ζαλίστηκε Π Ρ Ο Σ Ο Χ Η !!! -είτε: β΄πληθ. ενεστώτα ενεργητικής φωνής. π.χ. εσείς κινείτε β΄πληθ. υποτ. αορ. παθητ. φωνής. π.χ. εσείς να κινηθείτε β΄πληθ. Π ρ ο σ τ α κ τ ι κ ή παθητικής φωνής κινηθείτε -είται: γ΄εν. Ενεστώτα /Εξ.Μέλλοντα παθητικής φωνής π.χ. αυτός κινείται -είστε: β΄πληθ.οριστ . ενεστώτα παθητικής φωνής π.χ. εσείς κινείστε ( από το ρήμα εγώ κινούμαι β΄συζυγίας) -ήστε: β΄πληθ. αορίστου π ρ ο σ τ α κ τ ι κ ή ενεργητικής φωνής. π.χ. εσείς κινήστε τη ρόδα ( από το ρήμα εγώ κινώ) ΕΞΑΙΡΕΣΕΙΣ: -ίστε: (ζωγραφ-ίστε) -είστε: (δαν-είστε) -ύστε: (δακρ-ύστε) - οίστε: (αθρ-οίστε) Οι καταλήξεις στην προστακτική γράφονται με –ε και στο β΄ ενικό και στο β΄ πληθυντικό π.χ. γράφε και γράφετε Τα ρήματα της ενεργητικής φωνής που τελειώνουν σε –ώ (με τόνο) σχηματίζουν το το β΄ πληθυντικό σε - ήστε π.χ. τραγουδώ τραγουδήστε Τα ρήματα της ενεργητικής φωνής που τελειώνουν σε –ω (χωρίς τόνο) σχηματίζουν το β΄ πληθυντικό σε – είτε π.χ. κατεβαίνω κατεβείτε Τα ρήματα της ενεργητικής φωνής που τελειώνουν σε –ίζω σχηματίζουν το β΄πληθυντικό σε – ίστε π.χ. ζωγραφίζω ζωγραφίστε Φυσικά, τα ρήματα της ενεργητικής φωνής σε -οίζω, -είζω, -ύζω (που είναι και οι εξαιρέσεις των ρημάτων σε –ίζω) σχηματίζουν το β΄ πληθυντικό σε – οίστε, - είστε και – ύστε αντίστοιχα. π.χ. αθροίζω αθροίστε δακρύζω δακρύστε δανείζω δανείστε Τέλος, τα ρήματα της παθητικής φωνής σε - μαι σχηματίζουν το β΄ πληθυντικό της προστακτικής σε – είτε ( με –ει) π.χ. λούζομαι λουστείτε δένομαι δεθείτε κρατιέμαι κρατηθείτε
- 12. Κολπάκι!!! –ήστε ήτα(ρήματα σε –ώ) -είτε έψιλον γιώτα Πώς δίνουμε οδηγίες Όταν δίνουμε οδηγίες μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε: ενεστώτα οριστικής προστακτική υποτακτική Eνεστώτας οριστικής π.χ. Ακούμε τις οδηγίες προσεκτικά. Με τον ενεστώτα οριστικής είναι σαν να περιγράφουμε σε κάποιον κάτι και πολύ ευγενικά του ζητάμε να το κάνει. Υποτακτική Εξακολουθητική ή Συνοπτική π.χ. Να ακούς (Να ακούτε) τις οδηγίες προσεκτικά. Να ακούσεις (Να ακούσετε) τις οδηγίες προσεκτικά. Με την υποτακτική ζητάμε άμεσα κάτι που επιθυμούμε από κάποιον να το κάνει. Προστακτική Εξακολουθητική ή Συνοπτική π.χ. Άκου (Ακούτε) τις οδηγίες προσεκτικά. Άκουσε (Ακούστε) τις οδηγίες προσεκτικά. Με την προστακτική ζητάμε άμεσα, απαιτούμε από κάποιον να κάνει κάτι. Όταν δίνουμε οδηγίες δεν ξεχνάμε να: Δίνουμε σαφείς, σύντομες και σωστές πληροφορίες χρησιμοποιούμε ύφος και λεξιλόγιο ανάλογα με το πρόσωπο που απευθυνόμαστε Γράφουμε σωστά τις καταλήξεις, κυρίως της προστακτικής , που γίνονται συχνά ορθογραφικά λάθη Όταν δίνουμε οδηγίες δεν ξεχνάμε να: παρουσιάζουμε σταδιακά τις οδηγίες (βήμα βήμα) για να γίνουμε πιο κατανοητοί αν χρειάζεται συνοδεύουμε τις οδηγίες με εικόνες, σκίτσα ή σύμβολα . 15. Ξαναγράφω τις οδηγίες χρησιμοποιώντας κάθε φορά τους άλλους δύο τρόπους με τους οποίους δίνουμε οδηγίες. Δεν ξεχνώ να σημειώνω στις παρενθέσεις την έγκλιση των ρημάτων που χρησιμοποίησα κάθε φορά. Κολλάμε τις πούλιες στο χαρτόνι. (Οριστική) Να κολλήσετε τις πούλιες στο χαρτόνι. (Υποτακτική) Κολλήστε τις πούλιες στο χαρτόνι. (Προστακτική) Να βάλετε τις μπίλιες στο κουτί. (………………………..) ………………………….…………………………..………. (………………………..) ………………………………………………………………. (………………………..) Χρωματίστε πράσινα τα φύλλα. (………………..……..)
- 13. ………………………….…………………………..………. (………………………..) ………………………………………………………………. (………………………..) Περνάμετο κορδόνι από την τρύπα. (………………………..) ………………………….…………………………..………. (………………………..) ………………………………………………………………. (………………………..) Να βρείτε και να κόψετε εικόνες. (…………………..……..) ………………………….…………………………..………. (……………………..…..) ………………………………………………………………. (…………………..……..) Τοποθετούμε το ένα πάνω στο άλλο. (…………………..……..) ………………………….…………………………..………. (……………………..…..) ………………………………………………………………. (…………………..……..) Εργασίες 16. Συμπληρώνω τα κενά των ρημάτων με τις κατάλληλες καταλήξεις: -είτε; -είται ; είστε; ήστε; ίστε; Μην παρουσιαστ……….., αν δε σας πω. Κινηθ………….. γρήγορα, όταν ανάψει το πράσινο φως. Οδηγ……………. προσεκτικά, όταν ένα μηχανάκι κιν………… δίπλα σας. Ο τυφλός οδηγ………. από το σκύλο του. Προσπαθ…….. να είστε ευγενικοί. Ανακιν……………. προσεκτικά το διάλυμα. Σκουπ………. τα μάτια σας με καθαρό χαρτομάντιλο. Θεωρ…….. πετυχημένοι στη δουλειά σας; Το ζήτημα θεωρ…….. λήξαν. Κατευθυνθ…………….. προς την έξοδο. Η Λένα περιποι…………… τον κήπο. Ρωτ…………. αν τα παιδιά θέλουν παγωτό. Αυτή η δικαιολογία να χρησιμοποι……..…. σπάνια. 13. Να γράψεις το χρόνο και τη φωνή που βρίσκονται τα ρήματα: Θεωρείται=..................................................................................................... Θα χάσουμε=.................................................................................... Θα χαθούμε=........................................................................................ Κοιμόμαστε=.................................................................................................. Ντύσαμε=....................................................................................................... Ντυθήκατε=...................................................................................................
- 14. Μπλεκόσουν=................................................................................................ Είχες παρακολουθήσει=............................................................................... Έχω ριχτεί=.......................................................................................... Έσπερναν=..................................................................................................... Τραυματίστηκαν=.......................................................................................... Θαέχουμε υποκύψει=.................................................................................. Θα έχεις φοβηθεί=...................................................................................... Κρυβόταν=...................................................................................................... Θα χτυπιόμαστε=.......................................................................................... Θα ζεσταθούμε=....................................................................................... Είχε κουβαλήσει=.......................................................................................... Θα γραφόμαστε=............................................................................................ Θα κοιτάζουμε=............................................................................................. ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΑ 16. Να υπογραμμίσετε στις παρακάτω προτάσεις τα επιρρήματα που δηλώνουν χρόνο: Σήμερα ο πατέρας έφτιαξε το πλυντήριο. Κάποτε θα καταλάβει το λάθος του. Χθες ξύπνησα νωρίς. Πιστεύω πως θα ξανασυναντηθούμε σύντομα. Έπειτα επισκεφτήκαμε το αρχαίο θέατρο των Φιλίππων. Η συνάντηση πρέπει να γίνει αύριο. Πρώτα θα πάμε στην αγορά και έπειτα θα πάμε στο σπίτι. Θα σε δω αργότερα και τότε θα σου πω τι έγινε χθες. 17. Να σχηματίσετε επιρρήματα από τα επίθετα όπως στο παράδειγμα: Επίθετα Επιρρήματα σε-α σε -ως ακριβός ακριβά ακριβώς σπάνιος……………………………………………………………………………………. Για να βρω τα χρονικά επιρρήματα ρωτάω π ό τ ε; τα τοπικά ρωτάω π ο ύ; και τα τροπικά ρωτάω π ώ ς ; Πολλά τροπικά επιρρήματα σχηματίζονται από επίθετα και παίρνουν κατάληξη –α ή -ως
- 15. ευχάριστος………………………………………………………………………………… αυστηρός………………………………………………………………………………….. τελικός……………………………………………………………………………………… τέλειος …………………………………………………………………………………….. καλός……………………………………………………………………………………….. 18. Ναγράψετε κάτω από κάθε πρόταση τα επιρρήματα που υπάρχουν σ’ αυτήν καθώς και τι είναι το καθένα (χρονικό, τοπικό, τροπικό). α) Πήρε την τσαγιέρα πάνω από το ράφι, την ακούμπησε απαλά στον δίσκο και έβαλε μέσα — προσεκτικά — το σακκουλάκι με το τσάι. πάνω=τοπικό επίρρημα ......................................................................................................................................................................................... β)Ήταν δίπλα, στο γραφείο του διευθυντή και καθόταν φρόνιμα. ................................................................................................................ γ) Στάθηκε μπροστά στο σπίτι και κοίταξε τριγύρω για αρκετά λεπτά. .................................................................................................................................................................................... .............................................................................................................................................................................. δ) Το βράδυ κοιμήθηκε νωρίς, δίπλα στο μωρό που ανάσαινε ήσυχα μέσα στην κούνια του. .................................................................................................................................................................................... Επίθετα σε –ης,-ης,-ες Ασκήσεις γραμματικής 19. Να κλίνεις τις φράσεις: Ενικός αριθμός Πληθυντικός αριθμός Ονομαστική ο ευφυής άνθρωπος Γενική Αιτιατική Κλητική Ενικός αριθμός Πληθυντικός αριθμός Ονομαστική η πολυτελής κατοικία Γενική Αιτιατική
- 16. Κλητική Ενικός αριθμός Πληθυντικόςαριθμός Ονομαστική το πενταμελές συμβούλιο Γενική Αιτιατική Κλητική 20. Να συμπληρώσεις τις στήλες όπως στο παράδειγμα: ΟΥΔΕΤΕΡΟ ΕΝΙΚΟΣ ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ ΕΝΙΚΟΣ ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ ο/η επιμελής οι επιμελείς το επιμελές τα επιμελή ο/η ομιχλώδης ……………..…………………. ……………….……………… …………………….………… ο/η περιπετειώδης ……………..…………………. ……………….……………… …………………….…… ο/η στοιχειώδης ……………..…………………. ……………….……………… …………………….………… ο/η ευτυχής ……………..…………………. ……………….……………… …………………….………… ο/η δυστυχής …………………………………. ………………………..…… ……………..……………… 16. Να γράψεις τις παρακάτω προτάσεις στον πληθυντικό αριθμό: α) Ο συμμαθητής μου είναι επιμελής και προσεχτικός. _________________________________________________________________________ β) Την προσεχή εβδομάδα θα κάνω πείραμα στη θερμότητα. _________________________________________________________________________ γ) Ο νομοταγής πολίτης τηρεί τους νόμους. _________________________________________________________________________ δ) Το μεγαλοπρεπές ανάκτορο είχε μετατραπεί σε ερείπιο. _______________________________________________ ε) Η ταχύτητα του θυελλώδους ανέμου θα εντείνει το πρόβλημα. _________________________________________________________________________ 17.Μετάφερε στον άλλο αριθμό τις παρακάτω φράσεις, χωρίς να αλλάξεις την πτώση. Ενικός αριθμός Πληθυντικός αριθμός ο επιμελής μαθητής ________________________
- 17. η ευγενής κοπέλα________________________ του δημοφιλούς ηθοποιού ________________________ το πετρώδες χωράφι ________________________ της καταρρακτώδους βροχής ______________________ 18.Συμπλήρωσε τις προτάσεις με τα επίθετα τις παρενθέσεις, στην πτώση, στο γένος και στον αριθμό που ταιριάζει: Κάνω παρέα μόνο με ________________ (ειλικρινής) ανθρώπους. Στην οικογένειά μας γιορτάζουμε πάντα τα _____________ (ευτυχής) γεγονότα. Θα βραβεύσουμε τους ___________ (επιμελής) μαθητές. Τα ____________ (διεθνής) μέσα ενημέρωσης μετέδωσαν το γεγονός της συντριβής του αεροπλάνου. Τον ___________ (διαρκή) ύπνο δεν τον αντέχω. 19.Μετάφερε τις φράσεις στον άλλο αριθμό: η σαφής απάντηση ................................................. τα ακριβή αίτια ................................................. τις πολυτελείς κατοικίες ................................................. το ειλικρινές χαμόγελο ................................................. των επιμελών μαθητών ................................................. τους συνεπείς πολίτες ................................................. 20.Κλίνε τις φράσεις: ο διεθνής αγώνας, η σαφής οδηγία, το υγιές παιδί 21.Γράψτε τις αντίστοιχες πτώσεις του άλλου αριθμού. η δασώδης περιοχή της αμμώδους παραλίας την επιεική δασκάλα τον ενθουσιώδη άνθρωπο τα δηλητηριώδη φίδια τη βραχώδη χώρα των διεθνών συνεδρίων τα αειθαλή φυτά το ασφαλές λιμάνι το συνεχές ωράριο οι θεμελιώδεις νόμοι τις δασώδεις περιοχές
- 18. η αξιοπρεπής εμφάνιση ταυγιή σώματα τους διεθνείς αγώνες 22. Να εντοπίσετε τα λάθη στις παρακάτω προτάσεις και να τα διορθώσετε (Στην παρένθεση αναγράφεται ο αριθμός των λαθών κάθε πρότασης) α) Ο πρόοδος του ανθρώπου στην τεχνολογία ήταν αλματώδες. (2) ………………………………………………………………………………………………………………… β) Οι ευγενοί άνθρωποι είναι αγαπητοί σε όλους. (1)……………………….. γ) Το αυτοκίνητο πέρασε από ακριβούς ελέγχους πριν ξεκινήσει τον αγώνα. (1)………………………………………………. δ) Χρησιμοποίησα ένα πορώδη υλικό στην κατασκευή της πολυτελής πισίνας μου. (2)…………………………………………………………………… 23. Να συμπληρώσεις στα κενά τον κατάλληλο τύπο του επιθέτου: το…………………………..(διαρκής) παιχνίδι οι…………………………….(θεμελιώδης) αρχές τις…………………………….(δασώδης) εκτάσεις τα …………………………….(διαφανής) σήματα οι…………………………….(ακριβής) λόγοι το…………………………….(ακριβής) αντίτιμο 24. Να μεταφέρεις τις φράσεις στον άλλο αριθμό: Η ακριβής μέτρηση…………………………………………………………………….. Τους διεθνείς αγώνες……………………………………………………………….. Το πολυτελές διαμέρισμα………………………………………………………….. Τις συνεχείς προσπάθειες………………………………………………………… Τα ειλικρινή συναισθήματα………………………………………………………… Το ακριβές αντίγραφο………………………………………………………………… Των πολυπληθών τμημάτων……………………………………………………… Της πολυμελούς οικογένειας…………………………………………………….. 25. Αναγνώρισε τα επίθετα ως προς την πτώση και τον αριθμό: Οι συνεχείς – ( ονομαστική πληθυντικού) Της υγιούς - …………………………………… Των θορυβωδών - ……………………………… Τις δασώδεις-……………………………………… Του θηριώδους - ………………………………… Τον ευγενή - ………………………………………… Τα περιπετειώδη - ……………………………… Τους συγγενείς - …………………………………… Το ακριβές - …………………………
- 19. 26. Να γράψετετην λέξη «οδός» στις πτώσεις που πρέπει: α. Το σπίτι μου είναι στην ...................... Περικλέους. β. Οι κεντρικές ............................ των πόλεων έχουν αρκετό θόρυβο. γ. Δεν ξέρω καμμιά απ’ αυτές τις ............................. δ. Το μαγαζί του πατέρα μου βρίσκεται στην συμβολή των ................ Κατεχάκη και Μεσογείων. ε. Το μήκος της Ιεράς ............................ είναι πολύ μεγάλο. 27. Να σχηματίσετε φράσεις, μεταφέροντας το δεύτερο ουσιαστικό στην γενική του ενικού αριθμού. το μήκος – η περίμετρος ...................................................... η πόρτα – η είσοδος ....................................................... η τσάντα – η αεροσυνοδός ........................................................ η βλάστηση – η χερσόνησος ……................................................ το μήκος – η διάμετρος ....................................................... οι νομάδες – η έρημος ........................................................ 28. Να σχηματίσετε φράσεις, μεταφέροντας το δεύτερο ουσιαστικό στην γενική του πληθυντικού αριθμού. το πλάτος – η λεωφόρος ...................................................... η επιτυχία – η μέθοδος ..................................................... οι τίτλοι – η παράγραφος ..................................................... το κλίμα – η έρημος .................................................... η μελέτη – η εγκύκλιος ................................................... 29. Κλίνω (στο τετράδιο) τις φράσεις: ο μυώδης άντρας - η αγχώδης φοιτήτρια- το αφρώδες κρασί -η εθνική οδός 30. Γράφω την αιτιατική του πληθυντικού στις παρακάτω φράσεις: ΕΝΙΚΟΣ ΑΙΤΙΑΤΙΚΗ ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΥ η συνεχής πρόοδος ……………………………… το επιτυχές συνέδριο ……………………………… ο διεθνής αγώνας ………………………………. η ασφαλής έξοδος ………………………………. η ατυχής έκφραση ………………………………. ο δυστυχής άπορος ………………………………. το ασθενές φύλο ……………………………… 33. Φτιάχνω την οικογένεια της λέξης «οδός». (ξεχωρίζω τις παράγωγες από τις σύνθετες) 34. Συμπληρώνω τις προτάσεις με λέξεις της οικογένειας λέξεων «οδός»(πάροδος,είσοδος, έξοδος, οδηγός, αδιέξοδος, οδόστρωμα, οδοποιία) Προσοχή ! Απαγορεύεται η …………………………. Κίνδυνος ατυχήματος. Διακόπτεται προσωρινά η διέλευση των οχημάτων λόγω έργων ……………………………….. Μετά την καταρρακτώδη βροχή το ……………………………. πλημμύρισε και οι κάτοικοι δυσκολεύονταν να το διασχίσουν.
- 20. Για την …………………………..των αυτοκινήτων από την Αττική οδό ειδοποιούνται οι ………………….. με ειδική σήμανση. Έστριψα σε μια …………………………. της Σισμανογλείου και βρέθηκα δίπλα στο ρέμα σε ………………………….. ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ 2ης ΕΝΟΤΗΤΑΣ 35. Στα παρακάτω κείμενα βρείτε και κυκλώστε : τα τοπικά επιρρήματα: « Έστριψα αριστερά στην οδό Σόλωνος και προχώρησα στην επάνω γειτονιά. Κάτω από το σπίτι της Ματούλας σταμάτησα και κοίταξα απέναντί μου. Βρισκόμουν πολύ μακριά από το αυτοκίνητό μου…» τα χρονικά επιρρήματα « Χτες συνάντησα τον Κώστα. Είχα να τον δω από πέρυσι. Αφού μιλήσαμε λίγο, είπαμε πώς φέτος πρέπει να βρισκόμαστε πιο συχνά.» τα ποσοτικά επιρρήματα « Μου άρεσε πολύ το έργο. Αν και ήταν λίγο δύσκολο στα νοήματά του, μου φάνηκε τόσο πρωτότυπο και με γοήτευσε. » τα τροπικά επιρρήματα « Σε ευχαριστώ, ειλικρινά για το ενδιαφέρον σου. Μαζί καταφέραμε να διορθώσουμε τη βλάβη. Έτσι τα παιδιά θα συνεχίσουν τη δουλειά τους ανενόχλητα.» 36. Αναγνωρίστε τα ρήματα ως προς το χρόνο, την έγκλιση, τη φωνή και το πρόσωπο: Ρήματα Του ρήματος Φωνή Έγκλιση Χρόνος Πρόσωπο αριθμός κουβαλούν κουβαλώ Ενεργητική οριστική Ενεστώτας γ΄πληθ να απλώσει καθαρίστε να αντιγράφεις Θα έχετε φαγωθεί χορέψει 37. Να γίνει χρονική αντικατάσταση σε όλες τις εγκλίσεις: Οριστική Υποτακτική Προστακτική Ενεστώτα-Εξακολουθητική Παρατατικός Αορίστου-Συνοπτική Συνοπτικός Μέλλοντας Θα κοιμηθείς Εξακολουθητικός Μέλλοντας
- 21. Παρακειμένου- Συντελεσμένη Υπερσυντέλικος Συντελεσμένος Μέλλοντας Απαρέμφατο: Μετοχή: 38.Συμπληρώνω τον πίνακα με τα αριθμητικά: ΑΡΙΘΜΟΣ ΑΠΟΛΥΤΑ ΤΑΚΤΙΚΑ ΠΟΛΛΑΠΛΑΣΙΑΣΤΙΚΑ ΑΝΑΛΟΓΙΚΑ 6 9 100 39. Γράφω τα ρήματα του κειμένου στο β΄ πρόσωπο της προστακτικής αορίστου: ……………………(φτιάχνω) κι εσύ το δικό σου ψωμί! ………………… (Προσέχω) τι πρέπει να κάνεις. Πρώτα ………………….. (διαλύω) τη μαγιά σε λίγο νερό, ………………………. (προσθέτω) αλεύρι και………………………….(ανακατεύω), ώστε να γίνει χυλός. ……………………….. (Αφήνω) το χυλό να φουσκώσει λίγη ώρα. Μετά σε μια λεκάνη ………………………..(κοσκινίζω) το αλεύρι με το αλάτι και …………………. (ρίχνω) μέσα νερό και τη φουσκωμένη μαγιά και ……………………… (αρχίζω) το ζύμωμα. ………………(Βάζω) τη ζύμη σε ένα ταψί και ………………………(σκεπάζω) για αρκετή ώρα μέχρι να φουσκώσει καλά. Στη συνέχεια …………………………(ψήνω) στο φούρνο το ψωμί. Να συμπληρώσετε τα κενά με τις λέξεις των παρενθέσεων, στην κατάλληλη πτώση και αριθμό: Τα _______________(συνεχής) επεισόδια στα γήπεδα, τα τελευταία ______________(15) χρόνια είναι ανησυχητικά. Τα _____________________(ζαχαρώδης) γλυκά, έπειτα από _____________(διαρκής) κατανάλωση, βλάπτουν τη στοματική μας υγιεινή. Ο κύριος Μιχάλης είναι πολύ_______________ (αξιοπρεπής) άνθρωπος. Στις μεγαλουπόλεις οι ____________________ (καπνοδόχος) χρειάζονται _______________(επιμελής) καθαρισμό. Η Σαχάρα είναι_________(1), από τις μεγαλύτερες ________ (έρημος) του πλανήτη. Οι Έλληνες__________(διεθνής) παίχτες ποδοσφαίρου κατέκτησαν για _____________(1) φορά το Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα ποδοσφαίρου το 2004. Ο Βασίλης τερμάτισε_______________(15) στον αγώνα δρόμου. Η Ονειρούπολη έχει ___________________(90) τεράστιες ___________(λεωφόρος). Το παιδί ήταν __________________(ειλικρινής), διάβασε ______________(4) φορές το μάθημα της Ιστορίας. 40. Βάλε ό,τι λείπει: περπάτ__σε, κρατ__στε, ζωγράφ__σε, μίλ__σε, μιλ__στε πότ__σε, σκαλ__στε, κιν__θ__τε, κλ__στ__τε, δαν__στ__τε
- 22. 41. Από τηνονομαστική ενικού στην γενική ενικού και αιτιατική πληθυντικού: ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ ΕΝΙΚΟΥ ΓΕΝΙΚΗ ΕΝΙΚΟΥ ΑΙΤΙΑΤΙΚΗ ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΥ η λεωφόρος …………………………………………………………………………………………… η δίοδος …………………………………………………………………………………………… η άνοδος …………………………………………………………………………………………… η κάθοδος …………………………………………………………………………………………… η επέτειος …………………………………………………………………………………………… η κιβωτός …………………………………………………………………………………………… η οδός …………………………………………………………………………………………… η συνοδός …………………………………………………………………………………………… η λίθος …………………………………………………………………………………………… η διαγώνιος …………………………………………………………………………………………… η διάμετρος …………………………………………………………………………………………… η είσοδος ……………………………………………………………………………………………. η έξοδος ……………………………………………………………………………………………. 42. Κάνω εγκλιτική αντικατάσταση στην κατάφαση και στην άρνηση της πρότασης: Μιλήστε χαμηλόφωνα. Μη μιλάτε χαμηλόφωνα. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 43. Να συμπληρώσετε τα κενά των παρακάτω προτάσεων με τα ουσιαστικά τα επίθετα και τα αριθμητικά που βρίσκονται στις παρενθέσεις: Καθώς οι περιγραφές της _____________(μέθοδος) δεν ήταν πολύ _________(ακριβής), το υπουργείο έστειλε συμπληρωματικές ___________(εγκύκλιος) στις υπηρεσίες. Να προχωρήσετε στην αρίθμηση των _______________(παράγραφος) του κειμένου και να βρείτε όλα τα ___________(τριγενής) και δικατάληκτα επίθετα. Είναι εξαιρετικά _____________(ευφυής) άτομο, αφού κατόρθωσε να μπει _____________(1) στη σχολή που ήθελε, γράφοντας ____________(19) και ____________(20) σε όλα τα μαθήματα. Ο Κωνσταντίνου, ύστερα από ___________(1) ώρα, _____________(39) λεπτά και ___________(21) δεύτερα, κατάφερε να τερματίσει ______________(7) στο ___________(διεθνής) μαραθώνιο. 44. Να βάλετε, καθένα από τα παρακάτω αριθμητικά επίθετα, στην κατηγορία που ανήκει: (πέντε, έβδομη, τριπλάσιο, διπλός, τρία, διπλάσια, έκτος, τρίτη,πενταπλάσιος, δώδεκα, όγδοη, μία, εξηκοστός, εξηνταπλός, δέκα, δέκατος, δεκαπλός, δεκαπλάσιος) ΑΠΟΛΥΤΑ ΤΑΚΤΙΚΑ ΑΝΑΛΟΓΙΚΑ ΠΟΛΛΑΠΛΑΣΙΑΣΤΙΚΑ _________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________ __________________________________________________________