Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

Γλώσσα Δ΄ Τάξης - Επανάληψη 5ης Ενότητας:
΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

3 - 42
43 - 68
69 - 128
Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 1

Γραίγου Ευαγγελία Δ΄Δημοτικού ylikogiadaskalous.blogspot.gr
Εμόηεηα 5
«Αζθαιώξ θοθιμθμνώ»
Σ’ αοηήκ ηεκ εκόηεηα ζα μάζμομε:
 Τη είκαη ηα πάρκα κσκλοθοριακής
αγωγής.
 Να ακαγκωνίδμομε βαζηθά ζήμαηα ηες
ηροταίας.
 Να δίκμομε οδεγίες με δηαθμνεηηθμύξ
ηνόπμοξ, πνεζημμπμηώκηαξ
δηαθμνεηηθέξ εγκλίζεις.
 Να περιγράθοσμε με ιεπημμένεηεξ έκα
πενηζηαηηθό.

Γραίγου Ευαγγελία Δ΄Δημοτικού ylikogiadaskalous.blogspot.gr
 Να δηαθνίκμομε πμηεξ πνμηάζεηξ είκαη
ελλειπηικές.
 Να θιίκμομε οσδέηερα οσζιαζηικά
αμιζοζύλλαβα ζε –μα.
 Να λεπωνίδμομε θαη κα γνάθμομε ζωζηά
ηηξ ιέλεηξ: παίρμω-περμώ θαη παίδω-
πεδός.
 Να θηηάπκμομε ηηξ μηθμγέκεηεξ ηωκ
ιέλεωκ «δρόμος», «ηροτός»

Ασφαλώς .... κυκλοφορώ
Μάθημα κυκλοφοριακής αγωγής
ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ
Η λέξη σταυροδρόμι και όλες οι λέξεις της οικογένειας
του σταυρούγράφονται με αυ ( σταυρώνω ,Σταυρωμένος ,Σταύρος ,
σταυροβελονιά ).
Η λέξη κυκλοφοριακός , -ή , - ό προέρχεται από τη λέξη κύκλος και
γράφεται με υ .
Η λέξη ασφάλεια όπως και όλα τα θηλυκά ουσιαστικά που προέρχονται
από επίθετα σε -ης ( ασθενής → ασθένεια , εγκρατής → εγκράτεια
) γράφεται με ει .
Όταν δίνω οδηγίες , προσέχω :
-Να δίνω οδηγίες μόνο για κάτι που ξέρω καλά ( υπευθυνότητα ) .
-Να περιγράφω λεπτομερώς κάθε ενέργεια (ακρίβεια ) .
-Να μιλάω με τέτοιο τρόπο ώστε να μην υπάρχει περίπτωση να παρεξηγηθούν
τα λόγια μου ( σαφήνεια ) .
Σχολική συντροφιά

-Να λέω ό,τι έχω να πω με λίγα λόγια , συνοπτικά .
-Να εκφράζω καθαρά τη σειρά με την οποία πρέπει να εκτελεστεί κάθε οδηγία
( πρώτα , μετά , κατόπιν , αφού ) .
-Να χρησιμοποιώ υποτακτική αορίστου ή ενεστώτα ( να στρίβεις –ετε , να
στρίψεις –ετε ) , προστακτική αορίστου ή ενεστώτα ( στρίψε –τε , στρίβε –ετε )
ή οριστική ενεστώτα ( στρίβεις –ετε , στρίβουμε –ετε ) .
-Φεύγουμε αύριο το πρωί ;
- Καλό ταξίδι ! !
Η πρόταση Καλό ταξίδι είναι ελλειπτική . Ελλειπτική λέγεται η πρόταση από
την οποία λείπει ένας ή περισσότεροι από τους κύριους όρους της πρότασης ,
δηλαδή το ρήμα , το υποκείμενο ή το κατηγορούμενο επειδή εννοούνται
εύκολα από τα συμφραζόμενα .
Π.χ. –Φεύγουμε αύριο το πρωί !
- ( Σας εύχομαι ) Καλό ταξίδι !
ΑΣΚΗΣΕΙΣ
1. Να γράψεις μέσα στην παρένθεση Α για τις απλές , Σ για τις σύνθετες
και Ε για τις ελλειπτικές .
Περάσαμε πολύ ωραία χθες βράδυ. ( )
Ώρα για φαγητό . ( )
Όλη η περιοχή και η θάλασσα μολύνθηκαν από τα απόβλητα . ( )
Και του χρόνου ! ( )
Ο Γιάννης έχασε τα κλειδιά και το πορτοφόλι του . ( )
Λόγω της βροχής υπήρχε μεγάλο μποτιλιάρισμα . ( )
Καλό Σαββατοκύριακο ! ( )

2. Να γράψεις τον παρακάτω διάλογο όπως θα μιλούσαμε μεταξύ μας .
- Εύχομαι σε σας καλησπέρα . -
Καλησπέρα !
- Κι εγώ εύχομαι σε σας καλησπέρα . -
…………………………………………………………………
- Θέλω ένα πακέτο τσιγάρα . -
………………………………………………………………..
- Ορίστε τα ρέστα σας κύριε . -
………………………………………………………………..
- Σας εύχομαι καληνύχτα . -
…………………………………………………………..

Στον δρόμο με τον Σωτήρη
Ανάλογα με το πώς παρουσιάζεται η
ενέργεια ή η κατάσταση που περιγράφει το
ρήμα ( ως κάτι το πραγματικό /βέβαιο , ως
κάτι το επιθυμητό ή αβέβαιο ή ως μία
προσταγή /συμβουλή/οδηγία ) οι τύποι του
ρήματος χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες ,
που ονομάζονται εγκλίσεις : την οριστική
, την υποτακτική και την προστακτική .
-Η οριστική φανερώνει το πραγματικό , το βέβαιο .
π.χ. Ο ήλιος λάμπει . Χτες έβρεξε . Το απόγευμα θα παίξω .
Στην οριστική τα ρήματα κλίνονται και στους οχτώ χρόνους
-Η υποτακτική φανερώνει αυτό που θέλουμε ή που περιμένουμε
να γίνει .
π.χ. Ας παίξουμε μπάλα . Να κάνεις τις ασκήσεις . Όταν έρθουν οι
διακοπές , θα πάμε στην εξοχή .
Η υποτακτική σχηματίζεται βάζοντας μπροστά από το ρήμα ένα από
τα μόρια ας , να , ή έναν από τους συνδέσμους για να , όταν , αν ,
πριν , άμα ή το απαγορευτικό μη(ν) .
Η υποτακτική σχηματίζεται μόνο στον ενεστώτα ,τον παρακείμενο
και στον αόριστο .
-Η προστακτική φανερώνει προσταγή ή ευχή .
Π.χ. Φύγε . Άκουσε με . Βοήθησέ με . Θεέ μου .
Η προστακτική έχει μόνο δύο πρόσωπα το εσύ και το εσείς και
σχηματίζεται μόνο στον ενεστώτα και στον αόριστο .
ΑΣΚΗΣΗ
Να κλίνεις τα ρήματα γράφω και τρέχω στην
υποτακτική και την προστακτική .

© Γρηγόρης Ζερβός 1
ΕΓΚΛΙΣΕΙΣ
Θα φύγω το Σάββατο το πρωί.
Πρέπει να φύγεις τώρα.
Φύγε γρήγορα από το σπίτι.
Οι κύριες εγκλίσεις των ρηµάτων είναι
η οριστική, η υποτακτική και η προστακτική.
Ο Ρ Ι Σ Τ Ι Κ Η
Η οριστική φανερώνει πως αυτό που σηµαίνει το ρήµα είναι κάτι το βέβαιο και
πραγµατικό, είτε είναι κατάφαση είτε είναι άρνηση είτε είναι ερώτηση.
Π.χ.: Θα βρέξει αύριο. (κατάφαση)
ε θα βρέξει αύριο. (άρνηση)
Θα βρέξει αύριο; (ερώτηση)
Η οριστική παίρνει άρνηση δε(ν).
Υ Π Ο Τ Α Κ Τ Ι Κ Η
Η υποτακτική φανερώνει πως αυτό που σηµαίνει το ρήµα είναι κάτι που θέ-
λουµε να γίνει ή περιµένουµε να γίνει.
Π.χ.: Θέλω να έρθεις.
Ας ξεκουραστούµε λίγο.
Όταν ένα ρήµα βρίσκεται στην υποτακτική, συνοδεύεται ή από έναν από τους
συνδέσµους για να, όταν, πριν, αν, άµα, ή από τα µόρια να, ας.
Η υποτακτική παίρνει άρνηση µη(ν).
Το ρήµα το χρησιµοποιούµε
µε διάφορες µορφές µέσα
στις προτάσεις.
Οι µορφές που παίρνει το ρήµα, για να φα-
νερώσει τον τρόπο µε τον οποίο θέλουµε να
παρουσιάσουµε αυτό που σηµαίνει (το ρήµα)
λέγονται εγκλίσεις.

Π Ρ Ο Σ Τ Α Κ Τ Ι Κ Η
Η προστακτική φανερώνει πως αυτό που σηµαίνει το ρήµα είναι προσταγή, ε-
πιθυµία, ευχή.
Π.χ.: Έλα αµέσως. (προσταγή)
Φέρε µου ένα ποτήρι νερό, σε παρακαλώ. (επιθυµία)
Βοήθησέ µε, Παναγιά µου! (ευχή)
ς εγκλίσεις λογαριάζονται επίσης το απαρέµφατο και η µετοχή.
Το απαρέµφατο δεν κλίνεται, δε συνηθίζεται µόνο του και χρησιµεύει για να
σχηµατίζονται οι συντελεσµένοι χρόνοι του ρήµατος.
Π.χ.: δένω απαρέµφατο: δέσει / δένοµαι απαρέµφατο: δεθεί
Ενεργητική φωνή Παθητική φωνή
Παρακείµενος έχω δέσει έχω δεθεί
Υπερσυντέλικος είχα δέσει είχα δεθεί
Συντελεσµένος Μέλλ. θα έχω δέσει θα έχω δεθεί
Η µετοχή είναι ένας ρηµατικός τύπος άλλοτε άκλιτος (τραγουδώντας) και άλλο-
τε κλιτός µε τρία γένη (δεµένος, δεµένη, δεµένο).

Υποτακτική έγκλιση έχουν τρεις χρόνοι: ο ενεστώτας, ο αόριστος και ο παρα-
κείµενος της ενεργητικής και της παθητικής φωνής.
Ενεστώτας να στολίζω να στολίζοµαι
Αόριστος να στολίσω να στολιστώ
Παρακείµενος να έχω στολίσει να έχω στολιστεί
Προστακτική έγκλιση έχουν δύο χρόνοι: ο ενεστώτας και ο αόριστος της ε-
νεργητικής και της παθητικής φωνής. Επίσης η προστακτική έχει µόνο δύο πρόσωπα:
το β΄ ενικό και το β΄ πληθυντικό.
Ενεστώτας στόλιζε στολίζου
στολίζετε στολίζετε
Αόριστος στόλισε στολίσου
στολίστε στολιστείτε
Απαρέµφατο έχει µόνο ο αόριστος της ενεργητικής και της παθητικής φωνής.
Π.χ.: στολίσει - στολιστεί
Μετοχή έχει στην ενεργητική φωνή ο ενεστώτας (στολίζοντας), και στην παθη-
τική φωνή ο παρακείµενος (στολισµένος, στολισµένη, στολισµένο).
Υπάρχει και η παθητική µετοχή του ενεστώτα η οποία όµως είναι σπάνια (εργα-
ζόµενος, εργαζόµενη, εργαζόµενο).
…και κάτι ακόµα
για τις εγκλίσεις.

Οι εγκλίσεις των ρημάτων
Παραδείγματα:
Τα παιδιά παίζουν στην αυλή. Οριστική Ενεστώτα. Φανερώνει το πραγματικό.
Τα παιδιά έπαιξαν στην αυλή. Οριστική Αορίστου.
Στα παιδιά αρέσει να παίζουν στην αυλή. Υποτακτική Ενεστώτα. Φανερώνει αυτό που θέλουμε
ή περιμένουμε να γίνει σε διάρκεια ή επανάληψη.
Τα παιδιά πήγαν να παίξουν στην αυλή. Υποτακτική Αορίστου. Παρουσιάζεται το αποτέλεσμα
μιας πράξης, η πράξη συνοπτικά.
Δεν θυμάμαι να έχω παίξει αυτό το Υποτακτική Παρακειμένου.
παιχνίδι ξανά.
Μαρία, πρόσεχε όταν περνάς το δρόμο. Προστακτική Ενεστώτα. Διαταγή σε διάρκεια.
Μαρία, πρόσεξε, έρχεται αυτοκίνητο. Προστακτική Αορίστου. Διαταγή στιγμιαία.
Μέχρι το απόγευμα να έχεις τελειώσει Προστακτική Παρακειμένου.
τα μαθήματά σου.
Το να καπνίζεις είναι βλαβερή συνήθεια. Απαρέμφατο. Φανερώνει την ενέργεια του ρήματος.
Μπήκαν στην αίθουσα τρέχοντας. Μετοχή.
Θα ερχόμουν, αν μπορούσα. Δυνητική. (θα + Παρατατικός) Φανερώνει κάτι που θα
μπορούσε να είχε συμβεί, αλλά δεν έχει συμβεί.
Τι καλά που θα ήταν αν ερχόμουν! Ευχετική. (αν + Παρατατικός) Φανερώνει προϋπόθεση
για κάτι που δεν συνέβη.
Α Σ Κ Η Σ Η 1
Στις παρακάτω προτάσεις να αναγνωρίσετε την Έγκλιση και τον Χρόνο στον οποίο βρίσκονται τα
ρήματα που είναι γραμμένα με έντονα γράμματα.
Πρέπει να ετοιμάσω αμέσως τα πράγματά μου. …………………………..
Λύστε την παρακάτω άσκηση. …………………………..
Έμαθα ότι άργησες στη συνάντηση.………………… …………………………..
Μέχρι να γυρίσουμε πρέπει να έχεις κοιμηθεί. …………………………..
…………………………..
Είναι ωφέλιμο να κάνεις γυμναστική το πρωί. …………………………..
Περίμενε την απόφαση ανυπομονώντας. …………………………..
…………………………..
Δεν σταματά να μιλά για τα παιδιά της. ………………………….
………………………….
11ο
Δημοτικό Σχολείο Βύρωνα
Τάξη E΄2
Δασκάλα: Σύλα Τσέκου
Ονοματεπώνυμο
……………………………………….

Α Σ Κ Η Σ Η 2
Να συμπληρώσετε τα κενά με τον σωστό τύπο του ρήματος που βρίσκεται στην παρένθεση.
1. Μου αρέσει ………………………………… έργα επιστημονικής φαντασίας.(βλέπω)
2. Μπορείς ………………………….το όνομά σου; (γράφω)
3. Δεν είναι δυνατόν ……………………………………….κάθε μέρα! (βρέχει)
4. Γιώργο, ………………………..το φως κάθε φορά που βγαίνεις από το δωμάτιο. (σβήνω)
5. Ας μου το …………………………………μόλις το διαβάσεις. (επιστρέφω)
6. Ακόμη ……………………………..το τηλεφώνημα; (τελειώνω)
7. Παρακαλώ, …………………………μου το πρωινό αύριο στις 8.00. (φέρνω)
8. Ενώ …………………………, κάποιος της ………………………….την πόρτα. (τηλεφωνώ,
χτυπώ)
9. Μόλις ο κλέφτης ………………………….την πόρτα, ο ένοικος …………… το φως του
δωματίου. (ανοίγω, ανάβω)
10. Σχεδόν δεν την γνώρισα γιατί ………………………………τα μαλλιά της. (κόβω)
11. Η βρύση ……………………όλη τη νύχτα και δεν …………………..μάτι. (τρέχω, κλείνω)
12. Κάθε χρόνο τα μαθήματα ………………………….τον Σεπτέμβριο, μόνο πέρσι
……………………………….μια εβδομάδα αργότερα. (αρχίζω, αρχίζω)
Λίγο γέλιο…
Μέρος του λόγου
Στο μάθημα της γραμματικής, ο δάσκαλος ρωτά το μαθητή:
- Τι μέρος του λόγου είναι το «ημετέρας» Νικολάκη;
- Ρήμα κύριε;
- Μπα τι λες; Για κλίνε το!
- Είμαι τέρας, είσαι τέρας, είναι τέρας.

Ένα αλλιώτικο πάρκο!
Τα ανισοσύλλαβα ουδέτερα ουσιαστικά έχουν μια παραπάνω συλλαβή
στον πληθυντικό αριθμό αλλά και στη γενική του ενικού .
Η λέξη απαγορεύεται είναι ρήμα σε -εύω και γράφεται με ευ.
Η λέξη ρυθμίζουν ( όπως και οι λέξεις ρυθμός και ρυθμικός ) γράφεται με υ .
Η λέξη κυκλοφορία προέρχεται από το ουσιαστικό κύκλος και γράφεται
με υ .
ΑΣΚΗΣΕΙΣ
1.Να αλλάξεις τις παρακάτω φράσεις όπως στο παράδειγμα .
Αρρώστια στο δέρμα . → Αρρώστια του δέρματος .
Αύξηση στο ρεύμα . → …………………………………………………………………………
Διακοπή στο γύρισμα . → …………………………………………………………………………
Αλλαγή στα χρώματα . → …………………………………………………………………………
Εξέταση στο αίμα . → …………………………………………………………………………
Ανάπτυξη στο πνεύμα . → …………………………………………………………………………
2.Να συμπληρώσεις τα κενά βάζοντας τα ουσιαστικά των παρενθέσεων στον κατάλληλο τύπο .
Τα………………………… ( σύνθημα ) που ακούγονταν στην πορεία ήταν πολλά .
Το σύνταγμα υπερασπίζεται τα …………………………. ( δικαίωμα ) των πολιτών .
Λόγω του υψηλού …………………………. ( εισόδημα ) πληρώνουν μεγάλο φόρο .
Οι γονείς μου πούλησαν τα ………………………….. ( κτήμα ) του παππού στο χωριό .
Τα παιδιά έμαθαν σήμερα τη χρήση της τελείας και του ………………………… ( κόμμα ) .

Ρόδα είναι και γυρίζει
ΓΡΑΜΜΑΤΤΙΚΗ
Η λέξη αιτία γράφεται με αι και ι .
Η λέξη ατύχημα προέρχεται από τη λέξη τύχη και γράφεται με υ και η .
Η λέξη ποδηλασία προέρχεται από τη λέξη ποδήλατο και γράφεται
με η και ι .
Παρώνυμα λέγονται οι λέξεις που μοιάζουν στην προφορά , αλλά
διαφέρουν στη σημασία. π.χ. πίνω – πεινώ , αμυγδαλές – αμυγδαλιές

ΑΣΚΗΣΕΙΣ
1.Να ξαναγράψεις τους παρακάτω διαλόγους με όσο το δυνατόν λιγότερες λέξεις , όπως θα τα λέγαμε
στην καθημερινή μας ομιλία .
- Σου εύχομαι να έχεις καλή μέρα
. …………………………………………………………………………
- Κι εσύ να έχεις καλή μέρα
. …………………………………………………………………………
- Για πού πας εσύ
; ………………………………………………………………………
-Πάω στο σπίτι μου
. ………………………………………………………………………
- Αυτό είναι καλό
. ………………………………………………………………………
- Εσύ που πας
; ………………………………………………………………………
- Εγώ πάω στο σχολείο
. ………………………………………………………………………
- Εσύ είσαι πρωινός , ε
; ………………………………………………………………………
- Ναι , είμαι πρωινός
. …………………………………………………………………………
2.Να ζευγαρώσεις τα παρώνυμα προσέχοντας την ορθογραφία .
σήραγγα , γένεση , βράγχια , πεινώ , κεφάλαιο , αμαρτωλός , τεχνητός , γέρνω , ονοματικός
αρματολός ……………………………….
γερνώ ……………………………….
πίνω ……………………………….
σύριγγα ……………………………….
βράχια ……………………………….
κεφάλαιο ……………………………….
ονομαστικός ……………………………….
χωριό ……………………………….
τεχνικός ……………………………….
γέννηση ……………………………….

ΟΝΟΜΑ………………………………………………………………………………………………………………………………..
5η ΕΝΟΤΗΤΑ ΑΣΦΑΛΩΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΩ
ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΕΙΣ
1. Ελλειπτικές προτάσεις
Ελλειπτική λέγεται η πρόταση από την οποία λείπει ένας ή
περισσότεροι από τους κύριους όρους( το ρήμα, το υποκείμενο ή το
κατηγορούμενο) επειδή εννοούνται εύκολα από τα συμφραζόμενα.
π.χ. - Χρόνια πολλά !
- Σου εύχομαι χρόνια πολλά .
Εφάρμοσε αυτά που έμαθες:
 Να συμπληρώσεις τις λέξεις που λείπουν στις παρακάτω ελλειπτικές
προτάσεις , ώστε να είναι ολοκληρωμένες:
Για πού; 2 …………………………………………………………………………………………………………………..
Ώρα για ύπνο! 2 ………………………………………………………………………………………………………..
Καλή χρονιά! 2 …………………………………………………………………………………………………………..
Καλησπέρα! 2 …………………………………………………………………………………………………………….
 Ξαναγράψε το διάλογο που ακολουθεί , όπως θα μιλούσαμε μεταξύ
μας , χρησιμοποιώντας ελλειπτικές προτάσεις:
- Σου εύχομαι καλημέρα. ……………………………………………………….
- Κι εγώ σου εύχομαι καλημέρα. ………………………………………………………..
- Εσύ πού πηγαίνεις; ………………………………………………………..
- Πηγαίνω στο σχολείο. ………………………………………………………..
- Εγώ πηγαίνω στη δουλειά μου. ……………………………………………………….
 Γράψε μέσα στα κουτάκια Α για τις απλές Σ για τις σύνθετες και
Ε για τις ελλειπτικές προτάσεις.
Θέλω να περάσω στο απέναντι πεζοδρόμιο. 
Πρόσεχε! 
Τα φορτηγά και τα αυτοκίνητα είναι οχήματα.
Στο δρόμο περνούν αυτοκίνητα, λεωφορεία και μηχανές. 
Ώρα για μελέτη.

2. Οι εγκλίσεις του Ενεστώτα
Οι διάφορες μορφές που παίρνουν τα ρήματα για να μας δείξουν τι
ακριβώς θέλει να πει το υποκείμενό τους λέγονται εγκλίσεις.
Οι εγκλίσεις των ρημάτων είναι : η οριστική , η υποτακτική και η
προστακτική.
∗ Χρησιμοποιούμε την οριστική όταν θέλουμε να δείξουμε κάτι βέβαιο ή
πραγματικό. π.χ. Ο τροχονόμος ρυθμίζει την κυκλοφορία. ( οριστική)
∗ Χρησιμοποιούμε την υποτακτική όταν θέλουμε να δείξουμε κάτι που
θέλουμε ή περιμένουμε να γίνει.
π.χ Να είσαι προσεκτικός στο δρόμο.
∗ Χρησιμοποιούμε την προστακτική όταν θέλουμε να παρακαλέσουμε, να
προτρέψουμε ή να διατάξουμε κάποιον.
π.χ Πέρνα από τις διαβάσεις.
ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΚΤΙΚΗ
ΕΝΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ κοιτάζω
κοιτάζεις
κοιτάζει
να κοιτάζω
να κοιτάζεις
να κοιτάζει
-
κοίταζε
-
ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ κοιτάζουμε
κοιτάζετε
κοιτάζουν
να κοιτάζουμε
να κοιτάζετε
να κοιτάζουν
-
κοιτάζετε
-
τι πρέπει να προσέχω στην ορθογραφία
Προσέχω τις καταλήξεις των ρημάτων στην προστακτική!
- είτε βρίσκω ∑ βρείτε
χάνομαι ∑χαθείτε
- ήστε σταματώ ∑ σταματήστε
απαντώ ∑ απαντήστε
- ίστε ορίζω ∑ ορίστε
ποτίζω ∑ ποτίστε
Εφάρμοσε αυτά που έμαθες:
Η μητέρα του Αλέξη του άφησε μερικές οδηγίες επειδή θα λείψει για
μερικές μέρες.
…………………………………….. (ξυπνώ) κάθε πρωί στις 7:30 π.μ. , ……………………… (πίνω)
το γάλα σου και ………………………………. (ετοιμάζω) τη σάκα σου. ………………………….

(φοράω) ζεστά ρούχα. Στο δρόμο για το σχολείο …………………..( είμαι )
προσεκτικός. …………………………………. ( διασχίζω) προσεκτικά το δρόμο. Όταν
…………………(γυρίζω) από το σχολείο ………………………….( μελετώ) τα μαθήματά σου
και ………………………………… (πηγαίνω) νωρίς για ύπνο.
Τις ίδιες οδηγίες άφησε και η μητέρα της Χριστίνας και της Μαρίας
στις κόρες της. Γράψε το κείμενο κάνοντας τις αλλαγές που πρέπει.
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
Συμβουλέψου τον πίνακα με τους ορθογραφικούς κανόνες και
συμπλήρωσε με ει, η , ι.
Ρωτ__σε - ρωτ__στε, ζήτ__σε - ζητ__στε, Οδήγ__σε - οδηγ__στε
καθάρ__σε - καθαρ__στε, σκάλ__σε - σκαλ__στε, γύρ__σε - γυρ__στε
άφ__σε - αφ__στε, απάντ__σε - απαντ__στε, αγάπ__σε - αγαπ__στε
κυκλοφόρ__σε - κυκλοφορ__στε, Βάδ__σε - βαδ__στε.
Χάνομαι - χαθ__τε , λύνομαι - λυθ__τε, στέκομαι - σταθ__τε, δένομαι -
δεθ__τε , θυμάμαι - θυμηθ__τε, κοιμάμαι - κοιμηθ__τε.
Συμπλήρωσε τις προτάσεις με τους τύπους του ρήματος παίρνω και
περνώ. ( Παίρνω τη σάκα μου. Περνώ το δρόμο)
Του είπα να προσέχει όταν _____________ το δρόμο , αλλά δεν
_________από λόγια.
Κάθε μέρα _____________ από το περίπτερο και ____________μια
εφημερίδα.
Δεν ______________κυρα- Μαρία , δεν _________, δεν _________
Να κλίνεις στο τετράδιό σου και στις τρεις εγκλίσεις του Ενεστώτα τα
ρήματα: εγώ παίζω, εγώ ποτίζω , εγώ γράφω, εγώ ανοίγω, εγώ γράφω

3. Οικογένειες λέξεων
Οι λέξεις που παράγονται από την ίδια απλή λέξη ανήκουν στην ίδια
οικογένεια λέξεων. Οι λέξεις αυτές μπορεί να είναι παράγωγες ή
σύνθετες.
παράγωγες λέξεις απλή λέξη σύνθετες λέξεις
γραφή διαγράφω
γραφείο γράφω υπογραφή
γράμμα συγγραφέας
Να σχηματίσεις στο τετράδιό σου τις οικογένειες των λέξεων:
οδός, παίζω , οδηγώ , περνώ , κινώ
4. Ουδέτερα ουσιαστικά σε -μα
Τα ουδέτερα ουσιαστικά σε -μα είναι ανισοσύλλαβα , έχουν μια παραπάνω
συλλαβή στη γενική του ενικού και σε όλες τις πτώσεις του
πληθυντικού αριθμού.
ΕΝΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ
ονομ.
γεν
αιτ.
κλητ.
το βήμα
του βήματος
το βήμα
- βήμα
το γράμμα
του γράμματος
το γράμμα
- γράμμα
ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ
ονομ.
γεν.
αιτ.
κλητ.
τα βήματα
των βημάτων
τα βήματα
- βήματα
τα γράμματα
των γραμμάτων
τα γράμματα
- γράμματα
Να κλίνεις στο τετράδιό σου τα ουσιαστικά:
το στόμα, το βλέμμα, το όργωμα, το σήμα, το όνομα,
το δέρμα, το ρεύμα, το χρώμα.
Μανιάτη Αγγελική

1
Ασκήσεις
Το σχολικό παρεάκι tosxolikopareaki.blogspot.g
ΕΕννόόττηητταα 55
ΑΑσσφφααλλώώςς…… κκυυκκλλοοφφοορρώώ
ΜΜάάθθηηµµαα κκυυκκλλοοφφοορριιαακκήήςς ααγγωωγγήήςς
Σύνθετες
λέξεις
Η λέξη που δηµιουργείται αν ενώσουµε δύο απλές λέξεις λέγεται σύνθετη.
Κάθε λέξη που δεν είναι σύνθετη είναι απλή.
π.χ. παιδί (απλή λέξη)
πλούσιος + παιδί → πλουσιόπαιδο (σύνθετη λέξη)
Οι απλές λέξεις που ενώνονται λέγονται συνθετικά.
π.χ. βουνό + κορφή → βουνοκορφή
(απλή) (απλή) (σύνθετη)
α΄ συνθετικό β΄ συνθετικό
Τι να προσέξω στην ορθογραφία!!!
Πολλές φορές κατά τη σύνθεση δύο λέξεων γίνεται κάποια
αλλαγή. Τα δύο συνθετικά ενώνονται µε το φωνήεν ο.
π.χ. µπαλκόνι + πόρτα → µπαλκονόπορτα
1. Να σχηµατίσεις σύνθετες λέξεις ενώνοντας τις παρακάτω λέξεις.
α) χελιδόνι + φωλιά ……………………………………………….
β) γλυκός + ξινός ……………………………………………….
γ) κουµπί + τρύπα ……………………………………………….
δ) τρέµω + σβήνω ……………………………………………….

2
2. Να γράψεις τα συνθετικά των παρακάτω λέξεων.
α) ψαρόβαρκα ……………………….. + …………………………
β) σελιδοδείκτης ……………………….. + …………………………
γ) αγριόχοιρος
δ) βατραχοπέδιλα
………………………..
………………………..
+
+
…………………………
…………………………
3. Να ξαναγράψεις τις παρακάτω προτάσεις αντικαθιστώντας τις
υπογραµµισµένες φράσεις µε τις κατάλληλες σύνθετες λέξεις.
α) Ήταν ένας γέρος µε γκρίζα µαλλιά και µαύρα µάτια.
……………………………………………………………………………………………………………………
β) Η Φωτεινή είναι ψηλή και λιγνή.
……………………………………………………………………………………………………………………
γ) Ο δρόµος είναι στενός και µακρύς.
……………………………………………………………………………………………………………………
Ελλειπτικές προτά
σεις
- Φεύγουµε αύριο το πρωί!
- Καλό ταξίδι!
Η πρόταση Καλό ταξίδι είναι ελλειπτική. Ελλειπτική λέγεται η πρόταση από
την οποία λείπει ένας ή περισσότεροι από τους κύριους όρους∙ δηλαδή το ρήµα, το
υποκείµενο ή το κατηγορούµενο επειδή εννοούνται εύκολα από τα
συµφραζόµενα.
π.χ. - Φεύγουµε αύριο το πρωί!
- (Σας εύχοµαι) Καλό ταξίδι!
Ασκήσεις
1. Να συµπληρώσεις τις λέξεις που λείπουν από τις παρακάτω
ελλειπτικές προτάσεις ώστε να είναι ολοκληρωµένες.
π.χ. Χρόνια πολλά! (σου εύχοµαι) Χρόνια πολλά!
α) Για πού; …………………………………………………………………………..
β) Πώς έτσι; …………………………………………………………………………..
γ) Ώρα για ύπνο. …………………………………………………………………………..
δ) Κρύο ε; …………………………………………………………………………..

3
2. Να γράψεις µέσα στην παρένθεση Α για τις απλές, Σ για τις σύνθετες
και Ε για τις ελλειπτικές προτάσεις.
(Απλές και σύνθετες προτάσεις βλ. σελ. 41)
α) Περάσαµε πολύ ωραία χθες βράδυ. (…………)
β) Ώρα για φαγητό. (…………)
γ) Όλη η περιοχή και η θάλασσα
µολύνθηκαν από τα καυσαέρια. (…………)
δ) Και του χρόνου ! (…………)
στ) Λόγω της βροχής υπήρχε µεγάλο µποτιλιάρισµα. (…………)
ζ) Καλό Σαββατοκύριακο! (…………)
3. Να ξαναγράψεις τον παρακάτω διάλογο όπως θα µιλούσαµε µεταξύ µας.
- Εύχοµαι σε σας καλησπέρα. …………………………………………………….
- Κι εγώ εύχοµαι σε σας καλησπέρα. …………………………………………………….
- Θέλω ένα πακέτο τσίχλες. …………………………………………………….
- Ορίστε τα ρέστα σας, Κύριε. …………………………………………………….
- Σας εύχοµαι καληνύχτα. …………………………………………………….
- Κι εγώ σας εύχοµαι καλό βράδυ. …………………………………………………….

4
ΣΣττοο δδρρόόµµοο γγιιαα ττοο ΣΣωωττήήρρηη
Οι εγκλίσεις τ ου Ε
νεστώτα
Οριστική – Υποτα κτική - Π
ροστακτική
Οι διάφορες µορφές που παίρνουν τα ρήµατα για να µας δείξουν τι ακριβώς
θέλει να πει το υποκείµενό τους λέγονται εγκλίσεις. Οι εγκλίσεις των ρηµάτων
είναι οι εξής: η οριστική, η υποτακτική και η προστακτική.
• Όταν θέλουµε να δείξουµε ότι κάτι είναι βέβαιο ή πραγµατικό, τότε
χρησιµοποιούµε την οριστική.
π.χ. Ο Μιχάλης κοιτάζει το τρένο. (οριστική)
• Όταν θέλουµε να δείξουµε κάτι που θέλουµε ή περιµένουµε να γίνει,
το χρησιµοποιούµε υποτακτική.
π.χ. Να κοιτάζεις τη δουλειά σου. (υποτακτική)
• Όταν θέλουµε να παρακαλέσουµε, να προτρέψουµε ή να διατάξουµε
κάποιον να κάνει κάτι, τότε χρησιµοποιούµε προστακτική.
π.χ. Κοίταζε λίγο αυτό που σου δείχνω. (προστακτική)
Η υποτακτική σχηµατίζεται βάζοντας µπροστά από το ρήµα
ένα από τα µόρια ας, να ή έναν από τους συνδέσµους αν, εάν,
για να, όταν, άµα, µήπως, πριν κ.ά ή το απαγορευτικό µη(ν).
Η προστακτική έχει µόFο β΄ ενικό και β΄ πληθυντικό πρόσωπο.
Η προστακτική έχει µόνο 3 χρόνους: ενεστώτα, αόριστο
και παρακείµενο.
Ενεστώτας
Οριστική Υποτακτική Προστακτική
εγώ κοιτάζω να κοιτάζω -
εσύ κοιτάζεις να κοιτάζεις κοίταζε
αυτός, αυτή, αυτό κοιτάζει να κοιτάζει -
εµείς κοιτάζουµε να κοιτάζουµε -
εσείς κοιτάζετε να κοιτάζετε κοιτάζετε
αυτοί, αυτές, αυτά κοιτάζουν να κοιτάζουν -

5
Προσέχουµε την ορθογραφία των καταλήξεων των ρηµάτων
στην προστακτική.
- είτε π.χ. βρίσκω βρείτε
χάνοµαι χαθείτε
-ήστε π.χ. σταµατώ σταµατήστε
απαντώ απαντήστε
-ίστε π.χ. ορίζω ορίστε
σκαλίζω σκαλίστε
Ασκήσεις
1. Να αναγνωρίσεις την έγκλιση των παρακάτω ρηµάτων.
α) ψάχνει …………………………………………………………………
β) να βγαίνετε …………………………………………………………………
γ) µην αφήνετε …………………………………………………………………
δ) µάζευε …………………………………………………………………
ε) καλύπτουµε …………………………………………………………………
στ) να πιστεύεις …………………………………………………………………
2. Να υπογραµµίσεις τα ρήµατα που είναι σε υποτακτική έγκλιση.
α) Του αρέσει να ταξιδεύει στα νησιά της Ελλάδας
β) Άρχισε να βρέχει και να κάνει κρύο.
γ) Ο οδηγός της νταλίκας θύµωσε τόσο πολύ, που άρχισε να βρίζει.
3. Να συµπληρώσεις τις καταλήξεις των ρηµάτων µε ει, η, ή ι και να
τονίσεις όπου πρέπει.
α) Εάν χάσετε το δρόµο ρωτ…….στε τον περιπτερά και ζητ…….στε του να
σας βοηθήσει.
β) Οδηγ…….τε πάντα µε προσοχή.
γ) Καθαρ…….στε το δωµάτιό σας, τακτοποι…….στε την ντουλάπα και
γυαλ…….στε τα παπούτσια σας.
δ) Σταθ…….τε στη δεξιά πλευρά της σκάλας και πιαστ…….τε από την
κυλιόµενη χειρολαβή.

6
Οικογένει ες λέξεων
Όλες οι λέξεις που παράγονται από την ίδια απλή λέξη ανήκουν στην ίδια
οικογένεια λέξεων. Οι λέξεις αυτές µπορεί να είναι παράγωγες ή σύνθετες.
Παράγωγες λέξεις Απλές λέξεις Σύνθετες λέξεις
γραφή διαγράφω γραφείο
γράφω υπογραφή
γραφικός συγγραφέας
γράµµα παράγραφος
Ασκήσεις
1. Να σχηµατίσεις τις οικογένειες των παρακάτω λέξεων.
............................................ ............................................
βάρκα
............................................ ............................................
............................................ ............................................
χέρι
............................................ ............................................
............................................ ............................................
κεφάλι
............................................ ............................................
............................................ ............................................
πόρτα
............................................ ............................................

7
ΈΈνναα ααλλλλιιώώττιικκοο ΠΠάάρρκκοο!!
Ουδέτερα ουσια στικά σε –µα
Τα ουδέτερα ουσιαστικά σε –µα είναι ανισοσύλλαβα, δηλαδή δεν έχουν τον
ίδιο αριθµό συλλαβών σε όλες τις πτώσεις.
Συγκεκριµένα, έχουν µία συλλαβή παραπάνω στη γενική του ενικού
αριθµού και σε όλες τις πτώσεις του πληθυντικού αριθµού.
π.χ. το βήµα – του βήµατος
τα βήµατα – των βηµάτων
Ενικός αριθµός
ονοµ. το βήµα το άγαλµα
γεν. του βήµατος του αγάλµατος
αιτ. το βήµα το άγαλµα
κλητ. - βήµα - άγαλµα
Πληθυντικός αριθµός
ονοµ. τα βήµατα τα αγάλµατα
γεν. των βηµάτων των αγαλµάτων
αιτ. τα βήµατα τα αγάλµατα
κλητ. - βήµατα - αγάλµατα
Τα ουδέτερα ουσιαστικά που λήγουν σε – µα και παράγονται
από ρήµατα των οποίων ο χαρακτήρας του θέµατος είναι
π, β, φ, πτ γράφονται µε δύο µ (-µµα)
π.χ. βλέπω βλέµµα δένω δέµα
αλλά
γράφω γράµµα οργώνω όργωµα

8
Ασκήσεις
1. Να συµπληρώσεις τον παρακάτω πίνακα.
Ενικός αριθµός
ονοµ.
γεν.
αιτ. το στόµα
κλητ.
Πληθυντικός αριθµός
ονοµ. τα ονόµατα
γεν.
αιτ.
κλητ.
2. Να αλλάξεις τις παρακάτω φράσεις όπως το παράδειγµα.
π.χ. Αρρώστια στο δέρµα. Αρρώστια του δέρµατος.
α) Αύξηση στο ρεύµα. …………………………………………………………………
β) ∆ιακοπή στο γύρισµα. …………………………………………………………………
γ) Αλλαγή στα χρώµατα. …………………………………………………………………
δ) Εξέταση στο αίµα. …………………………………………………………………

9
ΡΡόόδδαα εείίννααιι κκααιι γγυυρρίίζζεειι
Ο στιγµιαίος µέλλοντα ς της πα θητικής
φωνής
Το ρήµα που αναφέρεται σε κάτι που θα γίνεται στο µέλλον για µια στιγµή
(µια φορά), είναι σε χρόνο στιγµιαίο µέλλοντα ή συνοπτικό µέλλοντα, όπως
αλλιώς λέγεται.
Ο στιγµιαίος µέλλοντας της παθητική φωνής στην οριστική κλίνεται ως εξής:
Στιγµιαίος µέλλοντας
Παθητική φωνή
θα γραφτώ
θα γραφτείς
θα γραφτεί
θα γραφτούµε
θα γραφτείτε
θα γραφτούν
Ασκήσεις
1. Να κλίνεις τα ρήµατα ζεσταίνοµαι και µολύνοµαι στον στιγµιαίο
µέλλοντα της ενεργητικής και παθητικής φωνής.
Στιγµιαίος µέλλοντας

Μάζεκα Κπθινθνξηαθήο Αγσγήο
Σα παηδηά πξηλ πάλε ζην ζρνιείν βξήθαλ ηνπο θίινπο ηνπο ζην δξόκν θαη
παίδαλε θαη γειάγαλε όινη καδί. Ξαθληθά αθνύζαλ ην θνπδνύλη ηνπ
ζρνιείνπ πνπ ρηύπεζε θαη άξρηζαλ λα ηξέρνπλ ζην δξόκν. Ο ηξνρνλόκνο
πνπ ήηαλ ζην δξόκν είπε ζην δηεπζπληή πσο ηα παηδηά δελ πξνζέρνπλ ζην
δξόκν θαη ζα ηνπο ρηππήζνπλ ηα απηνθίλεηα. Μεηά ε δαζθάια ηεο ηάμεο
κίιεζε ζηα παηδηά γηα ηνλ Κώδηθα Οδηθήο Κπθινθνξίαο πνπ είλαη έλα
βηβιίν κε θαλόλεο γηα ην ηη πξέπεη λα θάλνπλ νη νδεγνί ζην απηνθίλεην θαη
νη άλζξσπνη πνπ πεξπαηάλε ζην πεδνδξόκην.
1νο
θαλόλαο . Πεξλάκε ην δξόκν όηαλ ην θαλάξη γίλεη πξάζηλν.
2νο
θαλόλαο. Κνηηάκε δεμηά θαη αξηζηεξά ην δξόκν πξηλ πεξάζνπκε
3νο
θαλόλαο. Κάλνπκε απηό πνπ ιέεη ν ηξνρνλόκνο
 Όηαλ κηα πξόηαζε δελ έρεη ξήκα, ππνθείκελν ή θαηεγνξνύκελν
ιέγεηαη ειιεηπηηθή . Πνιύ ζσζηά!
 Όηαλ κηα ιέμε γίλεηαη από 2 άιιεο ιέμεηο ιέγεηαη ζύλζεηε
πεδόο + δξόκνο = πεδόδξνκνο

Δηάβαζε ηε γξακκαηηθή ζνπ
Έλα ξήκα ην γξάθνπκε κε πνιινύο ηξόπνπο. Σν γξάθνπκε
ζε 3 εγθιίζεηο ηελ νξηζηηθή, ηελ ππνηαθηηθή θαη ηελ
πξνζηαθηηθή.
 Γξάθνπκε ην ξήκα ζηελ νξηζηηθή όηαλ ζέινπκε λα πνύκε όηη θάηη
είλαη ζίγνπξν θαη ζπκβαίλεη ζηα αιήζεηα, είλαη πξαγκαηηθό.
Δγώ ηώξα δηαβάδσ ηε γξακκαηηθή κνπ.
 Γξάθνπκε ην ξήκα ζηελ ππνηαθηηθή όηαλ ζέινπκε λα δείμνπκε όηη
θάηη ζέινπκε πνιύ λα γίλεη ή ην πεξηκέλνπκε λα γίλεη.
Θα ήζεια λα πεγαίλσ βόιηα θάζε κέξα.
 Γξάθνπκε ην ξήκα ζηελ πξνζηαθηηθή όηαλ ζέινπκε λα
παξαθαιέζνπκε θάπνηνλ ή λα ηνπ πνύκε ηη λα θάλεη.
Φέξε κνπ έλα πνηήξη λεξό.
Ελεζηώηαο
Οξηζηηθή Τπνηαθηηθή Πξνζηαθηηθή
δηαβάδσ λα δηαβάδσ -
δηαβάδεηο λα δηαβάδεηο δηάβαδε
δηαβάδεη λα δηαβάδεη -
δηαβάδνπκε λα δηαβάδνπκε -
δηαβάδεηε λα δηαβάδεηε δηαβάδεηε
δηαβάδνπλ λα δηαβάδνπλ -

Σν πάξθν Κπθινθνξηαθήο Αγσγήο είλαη έλα πάξθν πνπ ηα παηδηά
κπνξνύλ λα κάζνπλ πσο λα θπθινθνξνύλ ζην δξόκν ζσζηά θαη κε
αζθάιεηα ρσξίο λα θηλδπλεύνπλ. Σν πάξθν απηό κνηάδεη κε κηα κηθξή πόιε
πνπ δελ έρεη ζπίηηα αιιά έρεη δξόκνπο, πεδνδξόκηα,πηλαθίδεο θαη θαλάξηα.
΢ηελ πόιε θαη ζην πάξθν απηό νη άλζξσπνη θαη νη νδεγνί ησλ απηνθηλήησλ
θάλνπλ ό,ηη ιέλε νη θαλόλεο ηνπ Κώδηθα Οδηθήο Κπθινθνξίαο.
Ση έρεη έλα πάξθν θπθινθνξηαθήο αγσγήο;
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
Απαγνξεύεηαη ε δεμηά ζηξνθή
Πνδειαηόδξνκνο
Απαγνξεύεηαη λα πεξάζνπλ πνδήιαηα
Γηάβαζε πσο θιίλνληαη ηα νπδέηεξα νπζηαζηηθά πνπ ηειεηώλνπλ ζε
–κα
Εληθόο αξηζκόο Πιεζπληηθόο
αξηζκόο
νλνκαζηηθή Σν ζήκα Σα ζήκαηα
γεληθή Σνπ ζήκαηνο Σσλ ζεκάησλ
αηηηαηηθή Σν ζήκα Σα ζήκαηα
θιεηηθή - ζήκα - ζήκαηα

Ρόδα είλαη θαη γπξίδεη
Γξάςε ηη έπαζε ε γηαγηά ζνπ πέξπζη θαη πήγε ζην
λνζνθνκείν
1) Πξώηνλ ζα ζθεθηώ
Πόηε έγηλε θαη πνύ έγηλε απηό πνπ έπαζε ε γηαγηά
Ση έγηλε κε ηε ζεηξά θαη αξξώζηεζε ε γηαγηά
Ση έγηλε κεηά
Ση ζθέθηεθε ε Δύα θαη πώο έλησζε
2) Θα γξάςσ ηηο απαληήζεηο κνπ κε ηη ζεηξά
Πόηε θαη πνύ έγηλε;
.........................................................................................................................................
..............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
Ση έγηλε κε ηε ζεηξά
...........................................................................................................................................
..............................................................................................................................................
..............................................................................................................................................
Ση έγηλε κεηά;
............................................................................................................................................
..............................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
Ση ζθέθηεθε ε Δύα;
...........................................................................................................................................
..............................................................................................................................................
Πώο έλησζε ε Δύα;
..............................................................................................................................................
..............................................................................................................................................

Οι εγκλίσεις του
ρήματος
Κατερίνα ΛάζαρηΕπιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 33

Οριστική έγκλιση
• Χρησιμοποιούμε την οριστική, όταν θέλουμε να
περιγράψουμε ένα πραγματικό και βέβαιο γεγονός στο
παρελθόν, το παρόν ή το μέλλον. Την οριστική τη
συναντάμε σε όλους τους χρόνους.
• Για να σχηματίσουμε την άρνηση, χρησιμοποιούμε το
δε(ν).
π.χ. Θα πάω στον κινηματογράφο.
• Δε θα πάω στον κινηματογράφο.

Υποτακτική έγκλιση
• Χρησιμοποιούμε την υποτακτική, όταν θέλουμε να
εκφράσουμε ευχή, επιθυμία, εναντίωση,
παραχώρηση, προσταγή (με ευγενικό τρόπο).
• Υποτακτική έγκλιση έχουν μόνο τρεις χρόνοι : ο
ενεστώτας , ο αόριστος και ο παρακείμενος της
ενεργητικής και της παθητικής φωνής .
• Όταν ένα ρήμα βρίσκεται στην υποτακτική ,
συνοδεύεται με ένα από τα μόρια ας , να ή με έναν
από τους συνδέσμους για να , όταν , πριν , αν , άμα
ή το απαγορευτικό μη(ν) .

Ενεργητική
φωνή
Ενεστώτας να λύνω να λύνομαι
Αόριστος να λύσω να λυθώ
Παρακείμενος να έχω λύσει να έχω λυθεί

• Για να σχηματίσουμε την άρνηση, χρησιμοποιούμε το
μη(ν).
π.χ. Να λύσετε τις ασκήσεις.
Να μη λύσετε τις ασκήσεις σας.
Μη λύσετε τις ασκήσεις σας.

Προστακτική έγκλιση
• Χρησιμοποιούμε την προστακτική, για να εκφράσουμε
προσταγή ή διαταγή.
• Προστακτική έγκλιση έχουν μόνο δυο χρόνοι : ο
ενεστώτας και ο αόριστος της ενεργητικής και της
παθητικής φωνής .
• Η προστακτική έχει μόνο δύο πρόσωπα , το β΄ ενικό
και το β΄ πληθυντικό .

Ενεργητική
φωνή
Ενεστώτας λύνε
λύνετε
λύνου
λύνεστε
Αόριστος λύσε
λύστε
λύσου
λυθείτε

• Η προστακτική δεν παίρνει ποτέ άρνηση, άρα, όταν
θέλουμε να εκφράσουμε απαγόρευση ή αποτροπή ,
χρησιμοποιούμε υποτακτική με το μη(ν).
• Όταν βλέπουμε λοιπόν τύπους όπως μη λύσετε , μην
προχωράς κλπ. , θα καταλαβαίνουμε ότι είναι σε
υποτακτική και όχι σε προστακτική .

Ορθογραφία Προστακτικής
ποτίζω ποτίστε
αθροίζω αθροίστε
δακρύζω δακρύστε
δανείζω δανείστε
τηλεφωνώ τηλεφωνήστε
ντύνομαι ντυθείτε
δένομαι δεθείτε
λύνομαι λυθείτε
στέκομαι σταθείτε
κρατιέμαι κρατηθείτε

Ενότητα 5α Μάθημα κυκλοφοριακής αγωγής
Ευνίκη ΤοκατλήΕπιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 42

Ενότητα5β ασφαλώς κυκλοφορώ
Όνομα: ………………………………………..
Να κλίνετε τα παρακάτω ανισοσύλλαβα ουδέτερα σε –μα:
Ενικός αριθμός
Ονομαστική Το σώμα Το ποιήμα
Γενική
Αιτιατική
Κλητική
Πληθυντικός αριθμός
Ονομαστική
Γενική
Αιτιατική
Κλητική
Γράψε δίπλα τη γενική του ενικού σε καθένα από τα παρακάτω
ουδέτερα ουσιαστικά:
ονομαστική γενική ονομαστική γενική
Το πράγμα Το κύμα
Το βήμα Το πώμα
Το στρώμα Το σφάλμα
Το χρώμα Το πρόβλημα
Το θαύμα Το όχημα
Το στόμα Το στοίχημα
Συμπλήρωσε τα γράμματα που λείπουν:
Θερμ…νω πλ…νω δαν…ζω
Πηγ…νουμε βγ…νω αρρωστ…νω
Φροντ…ζω ελπ…ζουμε ξερ…νω
Ποτ…ζω γλυκ…νω δαν…στηκα
Εμποδ…ζω μ…νω δ…νω
Ομορφ…νουν πληθ…νω αντικρ…ζω

Γράψε δίπλα σε κάθε πρόταση σε ποια έγκλιση είναι το ρήμα της:
Να προσέχεις στον δρόμο σου:………………………………….
Πρόσεχε στον δρόμο σου:…………………………………………..
Ακούω μουσική:……………………………………………
Να ακούς τους γονείς σου:………………………………………….
Άκουγε τις συμβουλές των γονέων σου:………………………………….
Γράψε δίπλα σε καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις ένα παρώνυμό της,
δηλαδή μια λέξη που ακούγεται περίπου το ίδιο αλλά έχει διαφορετική
σημασία και ορθογραφία όπως το παίζω- πεζός ή το παίρνω- περνώ:
Αδιάφορο…………………………….. βολή…………………………………………….
Αθήνα …………………………………. Βρόντοι………………………………………..
Αλλά……………………………………… γέρος …………………………………………..
Ανήσυχο………………………………. Γέρνω ………………………………………….
Αντιγραφή …………………………… γλύκα…………………………………………..
Αξία……………………………………….. δύστυχος …………………………………….
(Τα) βάρη……………………………… ζέστη ……………………………………………
Γράψε δίπλα στην κάθε πρόταση αν είναι ελλειπτική, απλή ή σύνθετη:
Βοήθησέ με. …………………………………………
Σχεδόν όλοι στολίζουν χριστουγεννιάτικο δέντρο……………………………………
Η μαμά έκανε κουραμπιέδες και μελομακάρονα……………………………………

Ενότητα 5γ Στο δρόμο με τον Σωτήρη
Ευνίκη Τοκατλή

1. Γράψε στα παρακάτω ουσιαστικά τη γενική του ενικού και του πληθυντικού αριθμού.
Ονομαστική Γενική ενικού Γενική πληθυντικού
το βλέμμα ______________________ ________________________
το όνομα ______________________ ________________________
το γεύμα ______________________ ________________________
το εισόδημα ______________________ ________________________
το κέρμα ______________________ ________________________
το ύφασμα ______________________ ________________________
το κύμα ______________________ ________________________
2. Ξανάγραψε τις συμβουλές του Σωτήρη χρησιμοποιώντας πρώτα οριστική
και μετά προστακτική στο τετράδιο γραμματικής.
Για όσους κυκλοφορούν με πατίνια
1. Να μάθετε να κάνετε πατίνια σε ένα μέρος ασφαλές, ομαλό και στεγνό.
2. Στην αρχή να μην πηγαίνετε σε επικίνδυνα μέρη.
3. Να παρατηρείτε προσεκτικά τα εμπόδια στο δρόμο σας ώστε να μπορείτε να
τα αποφύγετε με ασφάλεια.
4. Να σέβεστε τους άλλους και να μην πέφτετε πάνω τους.
5. Να φοράτε πάντα τον εξοπλισμό ασφαλείας.
6. Να φροντίζετε πάντα τα πατίνια σας να είναι σε καλή κατάσταση.
3. Να συμπληρώσεις τα κενά βάζοντας τα ουσιαστικά των παρενθέσεων στον
κατάλληλο τύπο. (όπου χρειάζεται να γράψεις και τα άρθρα)
Τα λεωφορεία έχουν πολύ στενά …………………………………… (κάθισμα)
Σου αγόρασα δύο σχολικά ……………………………… (βοήθημα), ένα για τη
γλώσσα και ένα για τα μαθηματικά.
Η διαδικασία ………………………………… (όργωμα) των χωραφιών είναι
δύσκολη.
Η χρήση ………………………………… (κόμμα) είναι απαραίτητη στις
σύνθετες προτάσεις.
Ονοματεπώνυμο:………………………………………………………
……………………………………………
Να κλίνετε
στο τετράδιο
γραμματικής :
Το στοίχημα
Το μάθημα
Τσαμπίκα ΔρακιούΕπιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής xristx.blogspot.gr/ σελ. 46

Ενότητα 5ε ένα αλλιώτικο πάρκο

Ενότητα 5ζ Ρόδα είναι και γυρίζει
Άσκηση ορθογραφίας
Μ…σα απ… μια ιστ…ρία χ…ρίς λ…για με σκ…τσα περ…γράφετ… το ατ…χημα
του Γρηγόρη, εν…ς δ…λαδή αγ…ριού που με την αδ…ρφή του, τη Σταματ…α,
…καναν β…λτα με τα π…δήλατά τους. Η απροσεξ…α του και η σ…γουριά του
οτ… ξέρ… πολύ καλά να οδ…γεί το π…δήλατό του, είχαν ως σ…νέπεια τον
τραυματ…σμό του. Ο Γρηγόρης δ…λαδή άφ…σε τα χ…ρια από το τ…μόνι του
π…δηλάτου και αφού έχασε τον έλ…γχο, έπ…σε με αρκ…τη ταχ…τητα πάν…
σε ένα δ…ντρο. Ευνίκη Τοκατλή

ΓΡΑΙΓΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ Δ΄ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΕΝΟΤΗΤΑ 5
ylikogiadaskalous.bogspot.gr Σελίδα 1
ΕΝΟΤΗΤΑ 5
 Παιδιά, ζηα παοακάητ πλαίζια γοάσηε ξδηγίεπ για
ηημ αζθάλεια ζηξ δοόμξ ςοηζιμξπξιώμηαπ κάθε
θξοά διαθξοεηική έγκλιζη (ξοιζηική, ρπξηακηική
και ποξζηακηική):
 Γοάσηε όζεπ πεοιζζόηεοεπ παοάγτγεπ λένειπ μπξοείηε
ηηπ λένηπ δοόμξπ:
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………….
…………….………………………………………
………………………………………………………
………………………………………………………
………………………………………………………
………………………………………………………
.
…………….………………………………………
………………………………………………………
………………………………………………………
………………………………………………………
………………………………………………………
…………….………………………………………
………………………………………………………
………………………………………………………
………………………………………………………
………………………………………………………

ylikogiadaskalous.bogspot.gr Σελίδα 2
 Παιδιά, ελάηε μα θηιάνξρμε… εικξμξκαμόμεπ, όπτπ
έκαμε και ξ θίλξπ μαπ ξ Στηήοηπ:
Γηα κα δηαζπίζμομε έκα ζηαονμδνόμη, πενκάμε πάκηα από ηηξ
ηςκ πεδώκ. Ακ οπάνπεη …………………………………
πενημέκμομε κα μαξ θάκεη ζήμα γηα κα πενάζμομε. Ακ πάιη
οπάνπμοκ ………………… πενημέκμομε κ’ ακάρεη ημ ………………………….
γηα ημοξ πεδμύξ ( μ γκςζηόξ μαξ…………………………………. ).
Πμηέ μα πμηέ δε λεπκάμε κα θμηηάλμομε πνώηα………………………………
πνηκ δηαζπίζμομε ημ δνόμμ.
Μέζα ζημ …………………………………….. θμνάμε πάκηα …………………………..
θαη θαζόμαζηε μόκμ ζημ πίζς θάζηζμα.
Ακ θοθιμθμνμύμε με ……………………………. θνμκηίδμομε κα ημ
θναηάμε ζε άνηζηε θαηάζηαζε (εηδηθά ηα θνέκα ημο θαη ηα θακάνηα
ημο). Δεκ λεπκάμε κα θμνάμε πάκηα ……………………. ,γηα κα
απμθύγμομε ηοπόκ ηναομαηηζμό ζημ………………………….
Δεκ αθμύμε ……………………., όζμ είμαζηε πάκς ζημ πμδήιαημ θαη
έπμομε πάκηα θαη ηα δύμ ……………………. μαξ ζημ ηημόκη. Δεκ
θάκμομε πμηέ θόκηνεξ ή ……………………………… , γηαηί μπμνεί κα
ηναομαηηζημύμε ζμβανά!

ylikogiadaskalous.blogspot.gr Σελίδα 1
ΕΝΟΤΗΤΑ 5
Εογασίεπ στη γλώσσα
 Παηδηά, θιίκεηε ζημ ηεηνάδημ ηεξ Γναμμαηηθήξ ηα
νήμαηα δέκμμαη θαη θαίγμμαη ζημκ εκεζηώηα θαη
ζημκ παναηαηηθό.
 Στξμ παοακάτω πίμακα σρμπληοώστε τη υωμή πξρ
λείπει:
 Σρμπληοώστε τιπ καταλήνειπ στιπ παοακάτω ποξτάσειπ:
Οη γμκείξ μμο θμονάδ……… πμιύ γηα κα με μεγαιώζμοκ.
Αοηό ημ θαγεηό είκαη ηόζμ ακάιαημ πμο δεκ ηνώγ………..
Σηηξ δύζθμιεξ ζηηγμέξ όιμη μαξ πνεηαδ…………….. ηε ζομπανάζηαζε
ηωκ θίιωκ μαξ.Σηαμάηα κα ακαθαηεύ………… εθεί πμο δε ζε
ζπένκμοκ!
Κάζε θμνά πμο ζθέθη……… ηα παηδηά πμο πεηκάκε ζηεκαπωνηέ…….
πμιύ! Αηζζάκ………. ηεκ ακάγθε κα θάκω ό,ηη πενκάεη από ημ πένη
μμο γηα κα ηα βμεζήζω!
Μεκ πκίγ……….. ζε μηα θμοηαιηά κενό! Χνεηάδ………. κα έπεηε
οπμμμκή!
Όπμο θαη κα θνύβ………… εγώ ζα ημοξ βνω!
Με ημ δόνη θναηηέ…….. κα μεκ θμημεζώ!
Εμεογητική υωμή Παθητική υωμή
θόβω
θμονάδμμαη
ζημιίδμμαη
εθπαηδεύω
πιεγώκω
βνίζθμμαη
ηνέθω
πηοπώ

ylikogiadaskalous.blogspot.gr Σελίδα 2
 Από τξμ εμεστώτα στξμ παοατατικό:
Δεκ αηζζάκμμαη πμιύ θαιά. Ζαιίδμμαη θαη θνοώκω!
…………………………………………………………………………………………………………………
Κάζε Κονηαθή πνωί πιεκόμαζηε, πηεκηδόμαζηε, θμνάμε ηα θαιά
μαξ θαη πεγαίκμομε ζηεκ εθθιεζία.
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
Η μεηένα μμο ενγάδεηαη πμιύ ζθιενά. Δεκ λεθμονάδεηαη πανά
μόκμ ανγά ημ βνάδο.
…………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………..
Τα παηδηά ζημ κεζί μκεηνεύμκηαη κα γίκμοκ μηα μένα θαπεηακαίμη.
………………………………………………………………………………………………………………
 Σρμπληοώστε τξ τελικό –μ, όπξρ ςοειάζεται:
Τα Χνηζημύγεκκα έζπαζα ημ_ θμομπανά μμο θαη αγόναζα δώνα γηα
ημ_ μπαμπά μμο, ηε_ μαμά μμο θαη ημ_ αδενθό μμο.
Τε_ γηαγηά μμο ηε_ αγαπάω θαη ηε_ ζέβμμαη πμιύ!
Τμ_ θώκαλε γηα κα ηε_ βμεζήζεη αιιά εθείκμξ ηε_ αγκόεζε
εκηειώξ!

ylikogiadasklous.blogspot.gr Σελίδα 1
Εκόηεηα 5
ΕΡΓΑ΢ΙΕ΢ ΢ΣΗ ΓΛΩ΢΢Α
Λέλεηξ πμο… μαξ μπενδεύμοκ!
 Παηδηά, ζομπιενώζηε ηα παναθάης θεκά με ηηξ
ιέλεηξ παίνκς-πενκώ, παίδς-πεδόξ, ζημκ
θαηάιιειμ θάζε θμνά ηύπμ. Σμ κμο ζαξ με μπενδεοηείηε!
Κάζε πνςί, ζημ δνόμμ γηα ημ ζπμιείμ μμο, ……………… από ημ θμύνκμ
ηεξ γεηημκηάξ θαη ……………… μία ηονόπηηα.
Ο θίιμξ μαξ μ ΢ςηήνεξ, ημ ζομπαζεηηθό ακζνςπάθη ηεξ
ηνμπαίαξ, μαξ έμαζε πώξ κα ………………….. όιεξ ηηξ απαναίηεηεξ
πνμθοιάλεηξ, όηακ ……………………. ημ δνόμμ.
Χηεξ είδα ζημ δνόμμ έκακ θηζανίζηα πμο ………………… ηόζμ ςναία,
πμο μη ……………… θμκημζηέθμκηακ γηα κα ημκ αθμύζμοκ.
Δεκ πνέπεη κα …………………… ζηα πεδμδνόμηα, γηαηί εμπμδίδμομε
ηεκ θοθιμθμνία ηςκ…………………….. .
Οη ιέλεηξ θαη ε ζεμαζία ημοξ
 ΢θεθηείηε θαη γνάρηε έκακ μνηζμό γηα ηηξ ιέλεηξ:
Σνμπόζπηημ:…………………………………………………………………………………………..
Δίηνμπμ:………………………………………………………………………………………………….
Πεδμδνόμημ:…………………………………………………………………………………………..

ylikogiadasklous.blogspot.gr Σελίδα 2
Καηαιήλεηξ πνμζηαθηηθήξ
΢ομπιενώζηε η, ι, ή ει ζηηξ θαηαιήλεηξ ηςκ
παναθάης νεμάηςκ:
Δηαζπ_ ζηε ημ δνόμμ από ηηξ δηαβάζεηξ!
΢ηαμαη_ζηε ζημ θόθθηκμ!
΢ομμμνθςζ_ ηε με ηηξ οπμδείλεηξ ημο ηνμπμκόμμο!
Φνμκη_ζηε κα θμνάηε πάκηα ημ θνάκμξ ζαξ, όηακ θάκεηε
πμδήιαημ!
Κοθιμθμν_ζηε ζημ δνόμμ με αζθάιεηα!
΢εβαζη_ηε ημκ Κ.Ο.Κ. !
Οοδέηενα ακηζμζύιιαβα ζε –μα
΢ομπιενώκς ηα θεκά με ηηξ ιέλεηξ ηεξ πανέκζεζεξ, ζηεκ
θαηάιιειε πηώζε θαη ανηζμό:
(πνόγναμμα, όπεμα, ζήμα, αηύπεμα)
΢ε ώνεξ αηπμήξ ε θοθιμθμνία ηςκ………………………… γίκεηαη με
μεγάιε δοζθμιία.
Σα πενηζζόηενα ……………………………… μθείιμκηαη ζηεκ παναβίαζε
ηςκ………………………. ηεξ ηνμπαίαξ από ημοξ μδεγμύξ.
Σα παηδηά επηζθέθζεθακ ημ Πάνθμ Κοθιμθμνηαθήξ Αγςγήξ ζηα
πιαίζηα ημο……………………….. « Μαζαίκς κα θοθιμθμνώ με
αζθάιεηα».

Σελίδα 1
ylikogiadaskalous.blogspot.gr
Εκόηεηα 5: Ελαζθμύμαη ζηε Γιώζζζα
Λέλεηξ πμο… μαξ μπενδεύμοκ!
 Παηδηά, ζομπιενώζηε ηα παναθάης θεκά με ηηξ
ιέλεηξ παίνκς-πενκώ, παίδς-πεδόξ, ζημκ θαηάιιειμ
θάζε θμνά ηύπμ. Τμ κμο ζαξ με μπενδεοηείηε!
Κάζε πνςί, ζημ δνόμμ γηα ημ ζπμιείμ μμο, ……………… από ημ θμύνκμ
ηεξ γεηημκηάξ θαη ……………… μία ηονόπηηα.
Ο θίιμξ μαξ μ Σςηήνεξ, ημ ζομπαζεηηθό ακζνςπάθη ηεξ
ηνμπαίαξ, μαξ έμαζε πώξ κα ………………….. όιεξ ηηξ απαναίηεηεξ
πνμθοιάλεηξ, όηακ ……………………. ημ δνόμμ.
Χηεξ είδα ζημ δνόμμ έκακ θηζανίζηα! ………………… ηόζμ ςναία, πμο
μη ……………… θμκημζηέθμκηακ γηα κα ημκ αθμύζμοκ.
Δεκ πνέπεη κα …………………… ζηα πεδμδνόμηα, γηαηί εμπμδίδμομε
ηεκ θοθιμθμνία ηςκ…………………….. .
Καηαιήλεηξ πνμζηαθηηθήξ
 Σομπιενώζηε ε, η, ή εη ζηηξ θαηαιήλεηξ ηςκ
παναθάης νεμάηςκ:
Δηαζπ_ ζηε ημ δνόμμ από ηηξ δηαβάζεηξ!
Σηαμαη_ζηε ζημ θόθθηκμ!
Σομμμνθςζ_ ηε με ηηξ οπμδείλεηξ ημο ηνμπμκόμμο!
Φνμκη_ζηε κα θμνάηε πάκηα ημ θνάκμξ ζαξ, όηακ θάκεηε
πμδήιαημ!
Κοθιμθμν_ζηε ζημ δνόμμ με αζθάιεηα!
Σεβαζη_ηε ημκ Κ.Ο.Κ. !

Σελίδα 2
Οοδέηενα ακηζμζύιιαβα ζε –μα
 Σομπιενώκς ηα θεκά με ηηξ ιέλεηξ ηεξ πανέκζεζεξ, ζηεκ
θαηάιιειε πηώζε θαη ανηζμό:
(πνόγναμμα, όπεμα, ζήμα, αηύπεμα)
Σε ώνεξ αηπμήξ ε θοθιμθμνία ηςκ………………………… γίκεηαη με
μεγάιε δοζθμιία.
Τα πενηζζόηενα ……………………………… μθείιμκηαη ζηεκ παναβίαζε
ηςκ………………………. ηεξ ηνμπαίαξ από ημοξ μδεγμύξ.
Τα παηδηά επηζθέθζεθακ ημ Πάνθμ Κοθιμθμνηαθήξ Αγςγήξ ζηα
πιαίζηα ημο……………………….. « Μαζαίκς κα θοθιμθμνώ με
αζθάιεηα».
 Απιή, ζύκζεηε ή ειιεηπηηθή; Ακαγκςνίζηε ηη είκαη ε
θαζεμηά από ηηξ παναθάης πνμηάζεηξ:
- Καιεμένα!( )Πώξ από δς;( )
- Χνεηάδμμαη ηε βμήζεηά ζμο!( ) Δεκ θαηαιαβαίκς θάηη ζηα
μαζεμαηηθά.( ) Θα με βμεζήζεηξ;( )
- Μα θαη βέβαηα!( )
- Δεκ έπς θαηαιάβεη θαιά ημοξ πμιιαπιαζηαζμμύξ θαη ηηξ
δηαηνέζεηξ!( ) Είκαη πμιύ αθαηαιαβίζηηθα!( ) Ο μπαμπάξ
μμο θαη ε μαμά μμο δεκ έπμοκ θαζόιμο οπμμμκή!( ) Εζύ είζαη
ε μόκε μμο ειπίδα!( )
- Εκηάλεη.( )Σήμενα ημ απόγεομα λεθηκάμε ηα μαζήμαηα!(
)

Σελίδα 3
 Παηδηά, ζηα παναθάης πιαίζηα γνάρηε μδεγίεξ γηα ηεκ
αζθάιεηα ζημ δνόμμ πνεζημμπμηώκηαξ θάζε θμνά
δηαθμνεηηθή έγθιηζε (μνηζηηθή, οπμηαθηηθή θαη
πνμζηαθηηθή):
Οη ιέλεηξ θαη ε ζεμαζία ημοξ
 Σθεθηείηε θαη γνάρηε έκακ μνηζμό γηα ηηξ ιέλεηξ:
Τνμπόζπηημ:…………………………………………………………………………………………..
Δίηνμπμ:………………………………………………………………………………………………….
Πεδμδνόμημ:…………………………………………………………………………………………..
…………….………………………
………………………………………
………………………………………
………………………………………
……………..
…………….………………………
………………………………………
………………………………………
………………………………………
……………..
…………….………………………
………………………………………
………………………………………
………………………………………
……………..

Σελίδα 4
 Γνάρηε όζεξ πενηζζόηενεξ πανάγςγεξ ιέλεηξ
μπμνείηε ηεξ ιέλεξ δνόμμξ θαη ηνμπόξ:
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………….
 Παηδηά, ειάηε κα θηηάλμομε… εηθμκμθακόκεξ, όπςξ έθακε
θαη μ θίιμξ μαξ μ Σςηήνεξ:
Γηα κα δηαζπίζμομε έκα ζηαονμδνόμη, πενκάμε πάκηα από ηηξ …….....
ηςκ πεδώκ. Ακ οπάνπεη …………………………………
πενημέκμομε κα μαξ θάκεη ζήμα γηα κα πενάζμομε. Ακ πάιη
οπάνπμοκ …………………. πενημέκμομε κ’ ακάρεη ημ ………………………….
γηα ημοξ πεδμύξ.
Πμηέ μα πμηέ δε λεπκάμε κα θμηηάλμομε πνώηα…………………………..
πνηκ δηαζπίζμομε ημ δνόμμ.
Μέζα ζημ …………………………………….. θμνάμε πάκηα …………………………..
θαη θαζόμαζηε μόκμ ζημ πίζς θάζηζμα.

Σελίδα 5
Ακ θοθιμθμνμύμε με ……………………………. θνμκηίδμομε κα ημ
θναηάμε ζε άνηζηε θαηάζηαζε (εηδηθά ηα θνέκα ημο θαη ηα θακάνηα
ημο).
Δεκ λεπκάμε κα θμνάμε πάκηα ……………………. ,γηα κα απμθύγμομε
ηοπόκ ηναομαηηζμό ζημ…………………………. Δεκ αθμύμε
……………………., όζμ είμαζηε πάκς ζημ πμδήιαημ θαη έπμομε πάκηα
θαη ηα δύμ ……………………. μαξ ζημ ηημόκη. Δεκ θάκμομε πμηέ
θόκηνεξ ή ……………………………… , γηαηί μπμνεί κα ηναομαηηζημύμε
ζμβανά!
 Μεηαθένεηε ηηξ οπμγναμμηζμέκεξ θνάζεηξ ζημ
β΄ πιεζοκηηθό πνόζςπμ ηεξ πνμζηαθηηθήξ:
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………

Γξαίγνπ Επαγγειία Δ΄Δεκνηηθνύ Ελόηεηα 5
Σελίδα 1
ENOTHTA 5
Α΢ΚΗ΢ΕΙ΢ ΢ΣΗ ΓΛΩ΢΢Α
 Βάλε σε ονομαστική, αιτιατική ή κλητική τα οσσιαστικά
των παρακάτω προτάσεων:
………………., έια ιίγν λα κε βνεζήζεηο. (Αληξέαο)
………………… πξνζέρεη πνιύ ην θαηλνύξην ηνπ απηνθίλεην. (Αληξέαο)
΢πλαληώ θάζε πξσί………………. ζηε ζηάζε ηνπ ιεσθνξείνπ.
(Αληξέαο)
Οη εξγάηεο ηνπ δήκνπ θηηάρλνπλ ……………….. (δξόκνο)
……………….. απηόο βγαίλεη θαηεπζείαλ ζην ρσξηό. (δξόκνο)
……………….. πξόζερε ζην δξόκν γηα ην ζρνιείν!(Πεξηθιήο)
……………………. απηή αγαπάεη πνιύ ηνπο καζεηέο ηεο. (θαζεγήηξηα)
Μαξία, ζέισ λα αθνύο πξνζεθηηθά………………………….(θαζεγήηξηα)
……………………. είλαη γεκάηε ζθνππίδηα. (απιή)
Όιν ην πξσί εγώ θαη ηα παηδηά θαζαξίδακε…………………..(απιή)
΢ηακάηα λα κηιάο επηηέινπο,………………. !(Αζπαζία)
΢σμπλήρωσε τον παρακάτω πίνακα:
ΕΝΙΚΟ΢ ΑΡΙΘΜΟ΢ ΠΛΗΘΤΝΣΙΚΟ΢ ΑΡΙΘΜΟ΢
ΟΝΟΜΑ΢Σ. ΑΙΣΙΑΣΙΚΗ ΟΝΟΜΑ΢Σ. ΑΙΣΙΑΣΙΚΗ
Ο γάηνο
Η ζθόλε
Σν καραίξη
Η ηξάπνπια
Ο αηώλαο
Ο κεραληθόο
Ο πσιεηήο
Ο θαπλόο
Ο θιέθηεο
Σν ρόξην

Γξαίγνπ Επαγγειία Δ΄Δεκνηηθνύ Ελόηεηα 5
Σελίδα 2
ΠΡΟ΢ΣΑΚΣΙΚΗ ΣΩΝ ΡΗΜΑΣΩΝ
αξρίδσ άξρηζε - αξρίζηε
ζπλερίδσ ζπλέρηζε - ζπλερίζηε
δηαβάδσ δηάβαζε - δηαβάζηε
θνηηάδσ θνίηαμε - θνηηάμηε
αλνίγσ άλνημε - αλνίμηε
δείρλσ δείμε - δείμηε
γξάθσ γξάςε – γξάςηε
αλάβσ άλαςε - αλάςηε
ζβήλσ ζβήζε -ζβήζηε
ιέσ πεο - πέζηε / πείηε
βιέπσ δεο - δέζηε / δείηε
δίλσ δώζε - δώζηε
παίξλσ πάξε - πάξηε
 ΢σμπλήρωσε τα κενά με την προστακτική τοσ ρήματος στο β΄
πρόσωπο ενικού και πληθσντικού
Οδπζζέα……………….. ην θσο, ζε παξαθαιώ, γηαηί δε κπνξώ λα
δηαβάζσ. ( αλάβσ)
Παηδηά,………………………………………………………………
Αιίθε,………….. ηελ θαηλνύξηα κνπ ηζάληα! (βιέπσ)
Αιίθε, Δέζπνηλα,……………………………………………………….
Μαξηάλλα, ………………… θαιά ην κάζεκά ζνπ, …………… ηελ
νξζνγξαθία ζνπ θαη ζην ηέινο ………………….. ηελ Ιζηνξία ζνπ.
(δηαβάδσ, γξάθσ, καζαίλσ)
Αιέθν,Νηίλα,………………………………………………………………
……………………………………………………………………………
Ρεμ, ……………… έλα θόθαιν!
(παίξλσ)
Κύξηε δηεπζπληά, ……………………. ην θαηλνύξην πξόγξακκα.
Αληηγόλε, ……………….. κνπ, ζε παξαθαιώ, ην παιηό κνπ! (δίλσ)
Κύξηνη ζπλάδειθνη, …………………… κνπ ην πξόγξακκά ζαο

Όνομα:………………. 05/12/11
Μάθημα: Μάθημα Κυκλοφοριακής Αγωγής
Ασκήσεις
1. Να βάλεις σε κύκλο την απάντηση που δηλώνει
το είδος της πρότασης σε καθεμιά από
τις παρακάτω περιπτώσεις:
Η αυλή ήταν ωραία και μεγάλη.
Α. απλή Β. σύνθετη Γ. ελλειπτική
Το βιβλίο αποδείχτηκε σπουδαίο.
Χρόνια πολλά!
Εγώ και ο Κώστας παίζαµε.
Καλό ταξίδι!
2. Γράψε αν είναι άρθρο ή αντωνυµία οι
υπογραµµισµένες λέξεις.
Του χάρισε αυτό το βιβλίο. →……..
Τα παλιά σπίτια ανακαινίστηκαν. →……..
Τα είπε έξω από τα δόντια. →…., …..
Φέρε του τα πράγµατά του. → ……..
Μαριάνθη Χαλκίτη

Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

Recommended

Recommended

More Related Content

What's hot

What's hot (20)

Viewers also liked

Viewers also liked (20)

Similar to Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄

Similar to Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄ (20)

More from Χρήστος Χαρμπής

More from Χρήστος Χαρμπής (20)

Recently uploaded

Recently uploaded (20)

Γλώσσα Δ΄. Επανάληψη 5ης ενότητας: ΄΄Ασφαλώς … κυκλοφορώ΄΄