1. แบบฝึกหัด
รายวิชาประวัติศาสตร์ไทย๒ ส30109 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5
เรื่อง ช่วงเวลาทางประวัติศาสตร์ไทยสมัยสุโขทัย
1
กิจกรรมที่ 1 ให้นักเรียนตอบคําถามต่อไปนี้
1. อาณาจักรสุโขทัย สถาปนาขึ้น ใน พ.ศ. 1792-2006
2. ก่อนการสถาปนาอาณาจักรสุโขทัย เมืองสุโขทัยถูกปกครองโดย พ่อขุนศรีนาวนําถม
3. ก่อนการสถาปนาอาณาจักรสุโขทัย กลุ่มคนที่มีอิทธิพลในดินแดนสุโขทัยคือ ขอม
4. ผู้นําคนไทยที่ร่วมกันสถาปนาอาณาจักรสุโขทัย คือ
......พ่อขุนผาเมือง เจ้าเมืองราด พ่อขุนบางกลางท่าว เจ้าเมืองบางยาง ร่วมกันขับไล่ขอมออกจากกรุงสุโขทัย
แล้วร่วมกันสถาปนาอาณาสุโขทัย โดยให้พ่อขุนบางกลางท่าว เป็นปฐมกษัตริย์ของอาณาจักรสุโขทัย พระนาม
ว่า พ่อขุนศรีอินทราทิตย์ ราชวงศ์พระร่วง
5. อาณาจักรสุโขทัยมีลักษณะการปกครองที่เรียกว่า..พ่อปกครองลูก......
6. อาณาจักรสุโขทัยมีพระมหากษัตริย์รวม........9............พระองค์
7. พระมหากษัตริย์องค์สําคัญที่มีพระมหากรุณาธิคุณต่อการสร้างสรรค์อาณาจักรสุโขทัย ได้แก่
พระมหากษัตริย์
พระมหากรุณาธิคุณ
พ่อขุนศรีอินทราทิตย์
ร่วมกันสถาปนาอาณาสุโขทัย
พ่อขุนรามคําแหงมหาราช
ประดิษฐ์อักษรไทย
ขยายอาณาเขต
พระพุทธศาสนารุ่งเรือง
พระมหาธรรมราชาที่ 1 (พระยาลิไท)
แต่งไตรภูมิพระร่วง ไตรภูมิกถา
หรือ เตภูมิกถา
เป็นกษัตริย์ที่ออกบวชเป็นคนแรก
8. เมืองที่มีความสําคัญและมักกล่าวถึงควบคู่กับเมืองสุโขทัยคือ เมือง ศรีสัชนาไลย
9. ให้อธิบายบทบาทสําคัญของพ่อขุนศรีนาวนําถม
ปกครองสุโขทัยภายใต้อิทธิพลขอม แต่ก็พยายามให้ราษฎรเดือดร้อนน้อยที่สุด
10. ให้อธิบายบทบาทสําคัญของขอมสบาดโขลญลําพง
ขอมสบาดโขลญลําพงเป็นตําแหน่งผู้สําเร็จราชการเมืองเขมรในกรุงสุโขทัย มาปกครอง
ต่อจากพ่อขุนศรีนาวนําถม สร้างความเดือนร้อนให้ราษฎรไทยเป็นอย่างมาก
จนคนไทยร่วมกันขับไล่ขอมออกจากกรุงสุโขทัย
11. ให้อธิบายบทบาทสําคัญของพ่อขุนบางกลางท่าว
พ่อขุนบางกลางท่าวร่วมมือกับพ่อขุนผาเมือง ขับไล่ขอมออกจากเมืองสุโขทัยและศรีสัชนาลัย
แล้วสถาปนาอาณาจักรสุโขทัยขึ้น โดยพ่อขุนบางกลางท่าวเป็นปฐมกษัตริย์แห่งราชวงศ์พระร่วง
พระนามว่า “พ่อขุนศรีอินทราทิตย์” มีพระมเหสีคือ นางเสือง เป็นพระธิดาของพ่อขุนศรีนาวฯ
เป็นพระราชบิดา และพระราชมารดาของพ่อขุนรามคําแหงมหาราช

2. 12. เพราะเหตุใดนักประวัติศาสตร์จึงถือว่าสุโขทัยเป็นอาณาจักรอิสระแห่งแรกของชนชาติไทย
1. เป็นการรวมของคนไทยเป็นครั้งแรก
2. ร่วมกันสถาปนาอาณาจักรสุโขทัยจนประสบความสําเร็จ
3. ขจัดอิทธิพลของขอมออกจากสุโขทัยได้สําเร็จและสร้างความรุ่งเรืองของอาณาจักร
คนไทยเป็นครั้งแรกในประวัติศาสตร์
13. ปัจจัยใดบ้างที่เอื้อต่อการสถาปนาอาณาจักรสุโขทัย
ปัจจัยภายใน
ปัจจัยภายนอก
ผู้นําเข้มแข็ง
ขอมเริ่มเสื่อมอํานาจ
คนไทยมีขวัญกําลังใจดี ก่อให้เกิดความสามัคคี
การทําสงครามบ่อยครั้งทําให้ขอมเสียกําลังคน
ความอุดมสมบูรณ์
การสร้างศาสนสถานขนาดใหญ่ ทําให้ขอมเสีย
กําลังคน
14. หลักฐานสําคัญในการศึกษาเรื่องราวของอาณาจักรสุโขทัย คือ
1. ศิลาจารึก หลักที่ ๑/ ศิลาจารึกวัดศรีชุม
2. สถาปัตยกรรม ได้แก่ วัด เจดีย์ อุโบสถ วิหาร
3. ประติมากรรม ได้แก่ พระพุทธรูป
4. งานหัตถกรรม ได้แก่ เครื่องสังคโลก
5. ร่องรอยเมืองศรีสัชนาลัย เมืองกําแพงเพชร เมืองสุโขทัย เมืองพิษณุโลก
15. ยกตัวอย่างเหตุการณ์สําคัญทางประวัติศาสตร์ไทยสมัยสุโขทัย ได้แก่
ตอบตามความคิดเห็นของนักเรียน
กิจกรรมที่ 2 ให้นักเรียนเลือกคําตอบที่ถูกต้อง
1. เพราะเหตุใดสังคมสุโขทัยในระยะแรก จึงมีรูปแบบการปกครองและความสัมพันธ์ระหว่างพระมหากษัตริย์
กับประชาชนอย่างใกล้ชิดเหมือนครอบครัวเดียวกัน
1. การมีจํานวนประชากรน้อย
2. การรับวัฒนธรรมจากเขมรมีน้อย
3. อิทธิพลของพระพุทธศาสนาลัทธิลังกาวงศ์ 4. พระมหากษัตริย์วางตัวเหมือนเป็นบิดาของราษฎร
2. อาณาจักรสุโขทัยสถาปนาขึ้นด้วยวิธีการใด
1. กลุ่มคนไทยอพยพมาตั้งถิ่นฐานสร้างบ้านแปงเมือง
2. พัฒนาการขึ้นมาจากชุมชนเล็กๆ แล้วค่อยๆ ขยายใหญ่ขึ้น
3. กลุ่มคนไทยรวมตัวประกาศตั้งตนเป็นอิสระ ไม่ยอมอยู่ใต้อํานาจขอม
4. อาณาจักรขอมให้อิสรภาพพร้อมมอบผู้คน ทรัพย์สิน เพื่อสร้างบ้านแปงเมือง
3. อาณาจักรสุโขทัยสถาปนาขึ้นบริเวณลุ่มแม่น้ําใด
1. แม่น้ําปิง
2. แม่น้ํายม
3. แม่น้ําวัง
4. แม่น้ําน่าน
4. ก่อนการสถาปนาอาณาจักรสุโขทัย กลุ่มคนใดมีอิทธิพลบริเวณเมืองสุโขทัย
1. เขมร
2. ล้านนา
3. ล้านช้าง
4. อยุธยา
5. หลักฐานทางด้านสถาปัตยกรรมใดที่แสดงถึงอิทธิพลของขอมก่อนการสถาปนาสุโขทัย
3. พระพุทธรูป
4. ปราสาทหิน
1. เจดีย์ทรงลังกา 2. พระปรางค์