Recommended
More Related Content
What's hot
What's hot (20)
Similar to บทที่ 13 การสืบพันธุ์และการเจริญเติบโต
Similar to บทที่ 13 การสืบพันธุ์และการเจริญเติบโต (20)
More from Pinutchaya Nakchumroon
More from Pinutchaya Nakchumroon (20)
บทที่ 13 การสืบพันธุ์และการเจริญเติบโต
- 2. การสืบพันธุ์ของพืชดอก พืชดอก ถือว่ามีวิวัฒนาการสูงที่สุดในอาณาจักรพืช การสืบพันธุ์แบบอาศัยเพศ ต้องมีการรวมกันของเซลล์สืบพันธุ์ ซึ่งเกิดขึ้นในดอก ดอกจึงเป็นอวัยวะสืบพันธุ์ของพืชดอก
- 3. วัฏจักรชีวิตของพืช (Life Cycle) วัฏจักรชีวิตของพืช เป็นวัฏจักรชีวิตแบบสลับ (Alternation of Generation) มี 2 ระยะ คือ ระยะสปอโรไฟต์ (2n) และระยะแกมีโตไฟต์ (n)
- 5. วัฏจักรชีวิตของพืช (Life Cycle) มีรายละเอียดดังนี้ พืชจะดารงชีวิตในรูปของสปอโรไฟต์ มีโครโมโซม 2 ชุด (2n) หรือแบบดิพลอยด์
- 6. วัฏจักรชีวิตของพืช (Life Cycle) มีการแบ่งเซลล์แบบไมโอซิส เพื่อสร้างสปอร์ โครโซมจะลดลงเหลือครึ่งหนึ่ง (n) หรือ เรียกว่า แฮพลอยด์
- 7. วัฏจักรชีวิตของพืช (Life Cycle) สปอร์ที่สร้าง แบ่งเซลล์แบบไมโทซิส เพื่อสร้างเซลล์สืบพันธุ์ (Gamete) : n
- 8. วัฏจักรชีวิตของพืช (Life Cycle) เมื่อมีการปฏิสนธิของเซลล์สืบพันธุ์ได้เป็นไซโกต ทาให้โครโมโซมเป็นดิพลอยด์อีกครั้ง
- 9. วัฏจักรชีวิตของพืช (Life Cycle) ไซโกตแบ่งเซลล์แบบไมโทซิสเพื่อการเจริญเติบโต จนอยู่ในระยะของสปอโรไฟต์อีกครั้ง
- 10. วัฏจักรชีวิตของพืช (Life Cycle) มีรายละเอียดดังนี้ พืชจะดารงชีวิตในรูปของสปอโรไฟต์ มีโครโมโซม 2 ชุด (2n) หรือแบบดิพลอยด์ มีการแบ่งเซลล์แบบไมโอซิสเพื่อสร้างสปอร์ โครโซมลดลงเหลือครึ่งหนึ่ง (n) : แฮพลอยด์ สปอร์ที่สร้าง แบ่งเซลล์แบบไมโทซิส เพื่อสร้างเซลล์สืบพันธุ์ (Gamete) : n เมื่อมีการปฏิสนธิของเซลล์สืบพันธุ์ได้เป็นไซโกต ทาให้โครโมโซมเป็น ดิพลอยด์อีกครั้ง ไซโกตแบ่งเซลล์แบบไมโทซิสเพื่อการเจริญเติบโต จนอยู่ในระยะของสปอโรไฟต์ อีกครั้ง
- 14. โครงสร้างของดอก กลีบเลี้ยง (Sepal) เป็นกลีบรองดอก มักมีสีเขียว ทาหน้าที่หุ้มและป้องกันดอกตูม
- 18. โครงสร้างของดอก เกสรตัวผู้ (Stamen) มีก้านชูเกสรตัวผู้ (Filament) ที่ยอดมีถุงเรณู บรรจุละอองเรณู ซึ่งเป็นเซลล์สืบพันธุ์เพศผู้ ดอกที่มีวิวัฒนาการสูงมักมีจานวนเกสรตัวผู้น้อย
- 20. โครงสร้างของดอก เกสรตัวเมีย (Carpel) มีก้านชูเกสรตัวเมีย (Style) และยอดเกสรตัวเมีย (Stigma) มีน้าเหนียวๆ เกสรตัวเมียแบ่งเป็น Ovary ภายในมี Ovule 1 อันหรือมากกว่า
- 22. จาแนกดอกจากส่วนประกอบ ดอกสมบูรณ์ (Complete flower) ดอกที่มีส่วนประกอบของดอกครบทั้ง 4 ส่วน เช่น ชบา พู่ระหง กุหลาบ มะเขือ
- 23. ดอกไม่สมบูรณ์ (Incomplete flower) ดอกที่มีส่วนประกอบของดอกไม่ครบทั้ง 4 ส่วน เช่น ดอกหน้าวัว (ขาดกลีบเลี้ยงและกลีบดอก) ดอกบานเย็น (ขาดกลีบดอก)
- 24. ดอกสมบูรณ์เพศ (Perfect flower) เป็นดอกที่มีเกสรตัวผู้และเกสรตัวเมียอยู่ในดอกเดียวกัน เช่น ชบา พู่ระหง กุหลาบ มะเขือ
- 26. ดอกไม่สมบูรณ์เพศ (Imperfect Flower) เป็นดอกที่มีเกสรตัวผู้หรือเกสรตัวเมียเพียงอย่างเดียว หรือต่างดอกกัน เช่น ดอกฟักทอง ดอกละหุ่ง ดอกมะละกอ
- 29. จาแนกจากจานวนดอกบนหนึ่งก้าน ดอกเดี่ยว (Solitary Flower) ดอกไม้ที่มีดอกอยู่เพียงดอกเดียวบนก้านชูดอกเพียงก้านเดียว เช่น ดอกบัว ดอกชบา ดอกกุหลาบ
- 31. จาแนกจากจานวนดอกบนหนึ่งก้าน ดอกช่อ (Inflorescence Flower) หลาย ๆ ดอกอยู่บนก้านดอกเดียวกันดอกแต่ละดอก เรียกว่า ดอกย่อย เช่น ดอกผกากรอง ดอกหางนกยูง
- 33. จาแนกจากจานวนดอกบนหนึ่งก้าน ดอกรวม (Composite Flower) เป็นดอกช่อชนิดหนึ่ง ซึ่งจะประกอบด้วยดอกย่อยเล็กๆ บนฐานรองดอกเดียวกัน มีก้านชูดอกอันเดียวกันมองดูคล้ายดอกเดี่ยว เช่น ดอกบานชื่น
- 36. การสร้างเซลล์สืบพันธุ์เพศผู้ การสร้างเซลล์สืบพันธุ์เพศผู้ของพืชดอกจะเกิดขึ้นภายในอับเรณู ซึ่งประกอบด้วยอับละอองเรณู (Pollen Sac) อยู่ 4 อัน ภายในอับละอองเรณู จะมีเซลล์อยู่เป็นกลุ่ม ๆ แต่ละเซลล์เรียกว่า ไมโครสปอร์มาเทอร์เซลล์
- 38. การสร้างเซลล์สืบพันธุ์เพศผู้ ไมโครสปอร์มาเทอร์เซลล์แบ่งแบบไมโอซิสได้ไมโครสปอร์ ได้ 2นิวเคลียส คือ เจเนอเรทีฟนิวเคลียส และ ทิวบ์นิวเคลียส เจเนอเรทีฟนิวเคลียส แบ่งแบบไมโทซิสอีกครั้งได้ 2 เสปิร์มนิวเคลียส ภายในไมโครสปอร์แต่ละเซลล์จะมีการแบ่งนิวเคลียสแบบไมโทซิส
- 41. การสร้างเซลล์สืบพันธุ์เพศเมีย เกิดขึ้นภายในรังไข่ (Ovary) โดยรังไข่อาจมีหนึ่งออวุล หรือหลายออวุล ในออวุลจะมีเซลล์ที่มีขนาดใหญ่ เรียกว่า เมกะสปอร์มาเทอร์เซลล์ แบ่งเซลล์แบบไมโอซิสได้เมกะสปอร์ แบ่งต่อแบบไมโทซิส 3 ครั้ง ได้ 8 นิวเคลียส
- 43. การสร้างเซลล์สืบพันธุ์เพศเมีย แบ่งเป็น 3 กลุ่มๆละ 3 – 2 – 3 นิวเคลียส ตามลาดับ กลุ่มที่อยู่ตรงข้ามรูไมโครไพล์ มีนิวเคลียส 3 เซลล์เรียกว่า แอนติโพดอล(Antipodals) กลุ่มบริเวณตรงกลางมีนิวเคลียส 2 เซลล์ เรียกว่าโพลาร์นิวเคลียส
- 44. การสร้างเซลล์สืบพันธุ์เพศเมีย กลุ่มทางด้านรูไมโครไพล์มีนิวเคลียส 3 เซลล์ เซลล์ตรงกลางจะมีขนาดใหญ่ คือเซลล์ไข่ อีก 2 เซลล์ที่ขนาบข้างเรียกว่า ซินเนอร์จิด (Synergids)
- 49. การถ่ายละอองเรณูของพืชดอก (Pollination) ปรากฏการณ์ที่ละอองเรณูปลิวมาตกบนยอดเกสรตัวเมียของดอกชนิดเดียวกัน เกิดขึ้นเมื่อละอองเรณูเจริญเต็มที่ อับเรณูจะแตกออกทาให้ละอองเรณูกระจายออกไป โดยอาศัยลม น้า โดยเฉพาะ แมลงมีความสาคัญมากในการถ่ายละอองเรณูของพืชดอก
- 50. การถ่ายละอองเรณู มี 2 แบบ คือ การถ่ายละอองเรณูในดอกเดียวกัน หรือคนละดอกในต้นเดียวกัน หรือ Self Pollination จะทาให้รุ่นลูกมีสมบัติทางกรรมพันธุ์เหมือนเดิม
- 51. การถ่ายละอองเรณูคนละดอกของต้นไม้คนละต้นในพืชนิดเดียวกัน หรือ Cross Pollination ให้พืชมีลักษณะหลากหลายและอาจจะได้พืชพันธุ์ใหม่ ๆ ขึ้นมาได้
- 55. การปฏิสนธิของพืชดอก (Fertilization) กระบวนการที่สเปิร์มนิวเคลียสอันหนึ่งเข้าไปผสมกับนิวเคลียสของเซลล์ไข่ และสเปิร์มนิวเคลียสอีกอันหนึ่งเข้าผสมกับเซลล์โพลาร์นิวเคลียส เรียกการปฏิสนธิ ลักษณะนี้ว่า การปฏิสนธิซ้อน (Double Fertilization)
- 56. ขั้นตอนการปฏิสนธิของพืชดอก เมื่อละอองเรณูตกบนยอดเกสรตัวเมีย ทิวป์นิวเคลียสจะทาหน้าที่สร้างหลอดละอองเรณู (Pollen tube) งอกไปตามก้านชูเกสรตัวเมีย และงอกผ่านรูไมโครไพล์ของออวุล จากนั้นทิวป์นิวเคลียส จะสลายไป
- 57. Pollen tube
- 58. ขั้นตอนการปฏิสนธิของพืชดอก ขณะเดียวกันเจเนอเรทิฟนิวเคลียสจะแบ่งเซลล์แบบ Mitosis 1 ครั้ง ได้สเปิร์มนิวเคลียส (Sperm Nucleus) 2 เซลล์ ตัวแรกผสมกับนิวเคลียสของเซลล์ไข่ได้เป็นไซโกต (Zygote) ตัวที่ 2 ผสมกับโพลานิวเคลียส ซึ่งจะเจริญไปเป็นเอนโดสเปิร์ม (Endosperm)
- 62. ภายหลังการปฏิสนธิของพืชดอก ไซโกต ซึ่งมีโครโมโซมเท่ากับ 2n จะเจริญต่อไปเป็นเอมบริโอ (Embryo) เอนโดสเปิร์ม มีโครโมโซมเท่ากับ 3n ทาหน้าที่สะสมอาหารสาหรับเลี้ยงเอมบริโอ นิวเคลียสที่เหลือ คือ แอนติโพดอล และซินเนอร์จิดสลายไป
- 63. ภายหลังการปฏิสนธิของพืชดอก รังไข่ (ovary ) เจริญเป็น ผล ผนังรังไข่ (ovary wall ) เจริญเป็น เปลือกและเนื้อของผลไม้ ออวุล (ovule ) เจริญเป็น เมล็ด ไข่ (egg ) เจริญเป็น ต้นอ่อนอยู่ภายในเมล็ด โพลาร์นิวเคลียส (polar nucleus ) เจริญเป็น เอนโดสเปิร์ม
- 66. ผลเดี่ยว (Simple Fruit) มาจากดอกเดี่ยวหรือช่อก็ได้ (ช่อจะเป็นพวง) ซึ่งแต่ละดอกมีรังไข่เพียงอันเดียว เช่น ตะขบ ส้ม ทุเรียน ลาไย องุ่น มะพร้าว ข้าวโพด ลิ้นจี่ เงาะ
- 77. ผลกลุ่ม(AggregateFruit) เป็นผลที่เกิดจำกดอกซึ่งมีหลำยรังไข่อยู่บนฐำนรองดอกเดียวกัน เช่นบัวหลวง น้อยหน่ำสตรอเบอร์รี่ กระดังงำ จำปี เป็นต้น
- 89. การเกิดเมล็ด
- 100. 3)แรดิเคิล (radicle) เป็นส่วนล่ำงสุดของเอ็มบริโออยู่ต่อจำกไฮโพคอทิลลงมำ ต่อไปจะเจริญเป็นรำก
- 101. เอมบริโอ(Cotyledon)
- 104. ปัจจัยในการงอกของเมล็ดพืช ควำมชื้นหรือน้ำส่วนใหญ่ยิ่งมำกยิ่งดีเปลือกหุ้มเมล็ดยุ่ยช่วยให้แก๊สออกซิเจนผ่ำนเข้ำสู่เซลล์ช่วยใน กำรละลำยอำหำรที่สะสมอยู่ในเอนโดสเปิร์ม อุณหภูมิ เมล็ดพืชทั่วไปจะงอกได้ดีที่อุณหภูมิ 20 – 30 องศาเซลเซียส ปริมาณออกซิเจน ต้องมี 20% ขึ้นไป เพราะนาไปสร้างพลังงาน (การพรวนดิน) แสงสว่าง จาเป็นสาหรับพืชบางชนิดเท่านั้น เช่น พวกวัชพืช และไม่ชอบแสง เช่น กระเจี๊ยบ แตงกวา ความแก่ของเมล็ดพืช ขึ้นอยู่กับชนิดของพืช เมล็ดต้องมีชีวิตอยู่ การเก็บเมล็ดพืชไว้นานๆ เมล็ดพืชจะหมดอายุและเพาะไม่งอก
- 105. ปัจจัยในกำรงอกของเมล็ดพืช ควำมชื้นหรือน้ำส่วนใหญ่ยิ่งมำกยิ่งดีช่วยให้เปลือกหุ้มเมล็ดยุ่ยแก๊สO2 ผ่ำน เข้ำสู่เซลล์, กำรละลำยอำหำรที่สะสมอยู่ในเอนโดสเปิร์ม อุณหภูมิ เมล็ดพืชทั่วไปจะงอกได้ดีที่อุณหภูมิ20 – 30องศำเซลเซียส ปริมำณออกซิเจน ก่อให้เกิดพลังงำน ซึ่งนำไปใช้ในกำรแบ่งเซลล์ลำเลียงสำร สร้ำงส่วนต่ำงๆ
- 106. ปัจจัยในกำรงอกของเมล็ดพืช แสงสว่ำงเป็นสำหรับพืชบำงชนิดเท่ำนั้น เช่น หญ้ำ แต่ในเมล็ดพืชบำงชนิด ไม่ต้องกำรแสงในขณะที่งอกเช่น กระเจี๊ยบ แตงกวำ ข้ำวโพด เมล็ดต้องมีชีวิต กำรเก็บเมล็ดพืชไว้นำนๆ เมล็ดพืชจะหมดอำยุทำให้เพำะ ไม่งอก หรือมีอัตรำกำรงอกต่ำ
- 111. กำรติดตำ