1. 1
แบบเสนอโครงร่างโครงงานคอมพิวเตอร์
รหัสวิชา ง33202 ชื่อวิชา
เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร 6
ปีการศึกษา 2557
ชื่อโครงงาน องค์ประกอบชองเซลล์สัตว์
ชื่อผู้ทาโครงงาน
นางสาวปรางวดี ศรีเกษ เลขที่ 4 ชั้น ม. 6 ห้อง 8
นางสาวสืบขวัญ นาวายุทธ เลขที่ 6 ชั้น ม. 6 ห้อง 8
ชื่ออาจารย์ที่ปรึกษาโครงงาน ครูเขื่อนทอง มูลวรรณ์
ระยะเวลาดาเนินงาน ภาคเรียนที่ 1-2 ปีการศึกษา
2557

2. 2
โรงเรียนยุพราชวิทยาลัย จังหวัดเชียงใหม่
สานักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเขต 34
ใบงาน
การจัดทาข้อเสนอโครงงานคอมพิวเตอร์
สมาชิกในกลมุ่
1. นางสาวปรางวดี ศรีเกษ เลขที่4
2. นางสาวสืบขวัญ นาวายุทธ เลขที่6
คาชี้แจง ให้ผเู้รียนแต่ละกลุ่มเขียนข้อเสนอโครงงานตามหัวข้อต่อไปนี้
ชื่อโครงงาน (ภาษาไทย)
องค์ประกอบของเซลล์สัตว์
ชื่อโครงงาน (ภาษาอังกฤษ)
Animal Cell Structure
ประเภทโครงงาน สื่อการเรียนการสอน

3. 3
ชื่อผทู้า โครงงาน 1. น.ส.ปรางวดี ศรีเกษ เลขที่4 ชั้น ม. 6 ห้อง
8
2. น.ส.สบืขวัญ นาวายุทธ เลขที่6 ชั้น ม. 6 ห้อง 8
ชื่อทปี่รึกษา ครูเขอื่นทอง มูลวรรณ์
ชื่อทปี่รึกษาร่วม -
ระยะเวลาดาเนนิงาน เดือนพฤศจิกายน 2557 – เดือนกุมภาพนัธ์
2558
ที่มาและความสา คัญของโครงงาน
ปัจจุบันมีการเรียนการสอนเรอื่งเซลล์ในระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย
ซึ่งเป็นเรอื่งทสี่า คัญในการต่อยอดไปในเรอื่งอนื่ๆในวิชาชีววิทยาแทบทุกบท
หากมีความรเู้รอื่งเซลล์ไม่เข้าใจเท่าทคี่วรก็จะทา ให้การเรียนรใู้นวิชาชีววิท
ยาในเรอื่งอนื่ๆมีปัญหาตามมา ส่งผลกระทบเป็นทอดๆ
ทาให้ความรคู้วามเข้าใจไม่สามารถเข้าถึงแก่นหลักในวิชาเนอื้หานไี้ด้อย่างเ
ข้าใจจริง
เรื่องเซลล์นอี้าจเป็นเรอื่งทยี่ากหรือไม่สามารถจดจา ส่วนประกอบแต่ละส่วนไ
ด้อย่างชัดเจนอาจเป็นเพราะชื่อทยี่ากตอ่การจดจา หรอือาจเป็นเพราะส่วนปร
ะกอบของเซลล์นนั้มีหลากหลายและลา้ลึกเกินไป
แต่เรอื่งเซลล์นนั้เซลล์ยังเป็นเรอื่งใกล้ตัวทนี่่าสนใจและควรรู้
เพราะหากมีความรเู้รอื่งเซลล์ทดีี่เราจา สามารถนา มาประยุกต์ใช้ในชีวิตประ
จาวันได้อย่างมากมาย แต่ในปัจจุบัน
กลับยังไม่มีสื่อการเรียนการสอนเรอื่งเซลล์ของสัตว์ในโลกออนไลน์ทคี่รบถ้ว
นสมบูรณ์ ฟรี และหาง่ายเท่าทคี่วร
ถึงแม้เรานนั้อาจค้นคว้าแต่กลับไม่มีข้อมูลทตี่รงกับความต้องการของเราหรอื
ไม่มีข้อมูลทเี่รานนั้สามารถทา ความเข้าใจทตี่รงกับความเข้าใจของเรามากเ
ท่าที่ควร และบางทีสอื่การสอนเหล่านอี้าจมีตัวหนังสือไม่สวยงาม อ่านยาก
ทาให้มีความรสูึ้กไม่อยากทา ความเข้าใจ ซึ่งเป็นเรอื่งทเี่กิดขนึ้ได้
เพราะทุกคนนนั้ล้วนแต่ต้องการสอื่การสอนทมีี่ความสวยงามและสามารถเข้า
ใจได้โดยง่ายเพอื่ความสะดวกในการเรียนรู้
วิชาชีวะนนั้ทุกคนอาจคิดว่าเป็นวิชาทที่่องจา
เป็นวิชาทคี่นทชี่อบจา เท่านนั้ถึงจะชอบวิชานี้
แต่ถ้าเราสามารถจดจา ไดโ้ดยรูปภาพเราก็จะสามารถจา เรอื่งราวต่างๆได้มา

4. 4
กยิ่งขนึ้
การจดจา เรอื่งๆหนงึ่คล้ายกับการจัดเรียงในสมองเมอื่นึกถึงสงิ่ๆหนงึ่เราก็จะนึ
กถึงสิ่งทเี่กยี่วข้องกับสงิ่นนั้ได้โดยอัตโนมัติโดยไม่ต้องนงั่นึกคิดนานว่าสงิ่นหี้
มายความว่าอย่างไร ไม่ต้องตีความให้ซับซ้อน
ความคิดจะออกมาโดยทันทีทเี่ราคิด
ยกตัวอย่างเช่นเมอื่นึกถงึแอปเปลิ้เราก็จะนึกถึงพายแอปเปลิ้ น้าแอปเปลิ้
หรือผลไม้อนื่ๆทมีี่สีแดงตามสีของผลแอปเปลิ้ ดวงอาทิตย์
หรืออนื่ๆอีกมากมายทมีี่ส่วนเกยี่วข้อง
ดังนั้นถา้เราสามารถจัดเรียงข้อมูลต่างๆได้อย่างเรียบร้อยเป็นระเบียบ
ถ้าเกิดเราฝึกฝนการจดจา บ่อยๆก็จะทา ให้เราสามารถจดจา ข้อมูลนนั้ได้อย่า
งแม่นยา และชัดเจนยิ่งขนึ้
สื่อการเรียนการสอนเรอื่งเซลล์ของสัตว์ทกี่ลมุ่ของข้าพเจ้านนั้จะสามาร
ถไขข้อสงสัยเกยี่วกับเซลล์ในปัญหาทเี่ราสงสัย
ทาให้เรานนั้เกิดความเข้าใจในเรอื่งนมี้ากขนึ้
ทาให้หายสงสัยในประเด็นทเี่ราไม่เข้าใจ
ช่วยส่งเสริมความเข้าใจให้เรามากขนึ้ยิ่งกว่าเดิม
ความเข้าใจถือว่าเป็นเรอื่งสา คัญเรอื่งหนงึ่
กลุ่มของของข้าพเจ้าก็ได้ตระหนักถึงเรอื่งนี้
ด้วยเหตุนกี้ลุ่มของข้าพเจ้าจึงตงั้ใจจะทา สอื่การเรียนการสอนเรอื่งเซลล์ของ
สัตว์นใี้ห้สวยงาม เข้าถึงง่าย และมีข้อมูลถูกต้องครบถ้วนสมบูรณ์
เพื่อให้เป็นประโยชน์ต่อผทู้สี่นใจไม่มากกน็้อย
เพื่อเป็นข้อมูลในการศึกษาค้นคว้าเรียนรหู้รือสามารถต่อยอดสอื่การเรียนกา
รสอนนตี้่อไปในอนาคตภายภาคหนา้
วัตถุประสงค์
1. เพื่อเผยแพร่ความรเู้รอื่งเซลล์ของสัตว์ทถีู่กตอ้งและครบถ้วนสมบูรณ์แก่
ผู้ที่สนใจ
2. เพื่อเป็นการทบทวนความรแู้ก่ผู้จัดทา
3. เพื่อเป็นแนวทางการจดัทา สอื่การเรียนรเู้รอื่งเซลล์สัตว์ต่อไป
ขอบเขตโครงงาน
เซลล์ของสัตว์ อันประกอบไปดว้ยประวัติการค้นพบเซลล์ โครงสร้าง
และหน้าทขี่อง นิวเคลียส เยื่อหมุ้เซลล์ และออแกเนลล์ต่างๆ ได้แก่ ไรโบโซม

5. 5
ไมโทคอนเดรยี ไซโตสเกเลตอล เอนโดพลาสมิกเรติคิวลัม กอลจิบอดี
แวคิวโอล ไลโซโซม เพอรอกซิโซม
หลักการและทฤษฎี
เซลล์ (Cell) หมายถึง หน่วยพนื้ฐานทเี่ล็กทสีุ่ดของสงิ่มีชีวิต
มีรูปร่างลักษณะและขนาดแตกต่างกนัขนึ้อยกูั่บชนิดของสงิ่มีชีวิตและหน้าที่
ของเซลล์เหล่านนั้เซลล์ทมีี่ขนาดเล็กทสีุ่ดคือ ไมโครพลาสมา
(Mycoplasma) หรือ PPLO (Pleuropneumonia - like organism)
มีขนาดประมาณ 0.1 - 0.25 m
เซลล์ทมีี่ขนาดใหญ่ทสีุ่ด คือ เซลล์ไข่นกกระจอกเทศ
ประวัติการศึกษาเซลล์ (Cell)
ศตวรรษที่17 กาลิเลโอ ได้ประดิษฐ์แว่นขยายกา ลังขยาย 2-5 เท่า
ส่องดูสงิ่มีชีวิตเล็กๆ
ค.ศ.1665 Robert Hook ได้ประดิษฐ์กล้องจุลทรรศน์เลนส์ประกอบได้สา เร็จ
ซึ่งมีกาลังขยาย 270 เท่า
และนา ไปส่องดูไม้คอร์กทเี่ฉือนบางๆและพบห้องว่างมากมายทเี่ขาเรียกว่า
Cell
ค.ศ.1839 ชวานน์และชไลเดน ได้เสนอ ทฤษฎีเซลล์
ทฤษฎีเซลล์ (Cell Theory)
เสนอโดย Schwann และ Schleiden มีใจความสา คัญว่า
สิ่งมีชีวิตทงั้หลายประกอบด้วยเซลล์และผลิตภัณฑ์ของเซลล์ ในปัจจบุัน
พบว่าสงิ่มีชีวิตทไี่ม่ประกอบด้วยเซลล์ก็มี เช่น Virus และ Viroid
เพราะเหตุว่า ไม่มีเยอื่หมุ้เซลล์และโพรโทพลาซึม

6. 6
ส่วนทหี่่อหมุ้เซลล์สัตว์ ประกอบด้วย
เยื่อหุ้มเซลล์ (Cell membrane) พบในเซลล์สงิ่มีชีวิตทุกชนิด
ควบคุมการผ่านเข้าออกของสารเพราะมีสมบัติเป็นเยอื่เลือกผ่าน
ประกอบด้วยไขมันและโปรตีนอยรู่วมกันเป็น Fluid mosaic model กล่าวคือ
โมเลกุลของฟอสโฟลิพิดเรียงกันเป็น 2 ชั้น หันด้านมีขวั้ซงึ่ชอบรวมตัวกับนา้
(Hydrophilic)ออกด้านนอก และหันดา้นไม่มีขนั้ซงึ่ไม่ชอบรวมกับนา้
(Hydrophobic) เข้าข้างใน และมีการเคลอื่นทไี่หลไปมาได้
ส่วนโปรตีนมีลักษณะเป็นก้อน (Globular) ฝังหรือลอยอยู่ในชนั้ไขมัน
และอาจพบคาร์โบไฮเดรตเกาะทผีิ่วโปรตีนดว้ยก็ได้ ไซโทพลาซึม
(Cytoplasm) เป็นของเหลวภายในเซลล์ทอี่ยรู่อบ ๆ นิวเคลียสประกอบด้วย
คาร์โบไฮเดรต โปรตีน ไขมัน และแร่ธาตุต่าง ๆ ไซโทพลาซึมมี
ออร์แกแนลล์ (Organelle) หลายชนิด ทาหน้าทตี่่าง ๆ กัน
1. ไรโบโซม (Ribosome)
มีลักษณะเป็นทรงกลมขนาดเล็กประมาณ 20 nm ประกอบด้วย rRNA
และโปรตีน พบทวั่ไปในไซโทพลาสซึม ไมโทคอนเดรยี คลอโรพลาสต์
มีหน้าทสีั่งเคราะหโ์ปรตีนสา หรับใช้ภายในเซลล์และส่งออกไปใช้นอกเซลล์
2. เซนทริโอล (Centriole)
เป็นท่อกลวง ประกอบด้วยไมโครทิวบูล 9 กลุ่ม กลุ่มละ 3 ท่อ
เรียงกันเป็นวงกลม เรียกว่า 9 + 0
(ตรงกลางไม่มีไมโครทิวบูล)มีหน้าทสี่รา้งเส้นใยสปินเดิล
3.ไมโครทิวบูล (Microtubule)
ประกอบด้วยโปรตีนพวกทิวบูลินเรียงต่อกนัเป็นวงเห็นเป็นท่อมีหน้าทเี่กยี่วข้
องกับการเคลอื่นไหวของเซลล์

7. 7
4.ไลโซโซม (Lysosome)
พบเฉพาะในเซลล์สัตว์ มีกาเนิดจากกอลจิคอมเพลกซ์
มีเอนไซม์สา หรบัการย่อยสลายสารต่าง ๆ ภายในเซลล์
5. ร่างแหเอนโดพลาซึม (Endoplasmic reticulum)
เป็นเมมเบรนทเี่ชอื่มต่อกบัเยอื่หมุ้เซลล์และเยอื่หมุ้นิวเคลียสได้
ไม่พบในเซลล์ของโพรแคริโอต แบ่งออกเป็น 2 รูปแบบ
คือร่างแหเอนโดพลาซึมแบบผิวขรุขระ
และร่างแหเอนโดพลาซึมแบบผิวเรียบ
6.กอลจิคอมเพลกซ์ (Golgi complex)
เป็นถุงแบนบางเรียบซ้อนกันเป็นตงั้ ๆ 5 - 8 ชั้น ภายในมีของเหลว
ส่วนปลายทงั้สองข้างยื่นพองออกเป็นถุงเล็ก ๆ เรียกว่า เวซิเคิล (vesicle)
มีบทบาทในการสร้างไลโซโซม เป็นแหล่งสะสมสารต่าง ๆ
ก่อนนา ไปใช้ในกิจกรรมของเซลล์
7.ไมโทรคอนเดรีย (Mitochondria)
มีหน้าทสี่ร้างพลังงานให้แก่เซลล์ (ส่วนใหญ่อยใู่นรูป ATP)
8. แวคิวโอล (Vacuole)
มีลักษณะเป็นถุงมีเยื่อหมุ้บาง ๆ เรียกว่า โทโนพลาสต์ (Tonoplast)
ภายใต้มีของเหลวหรือสารหลายชนิดบรรจุอยู่ แบ่งออกเป็น 3 แบบ คือ
ฟูดแวคิวโอล (Food vacuole)
คอนแทร็กไทล์แวคิวโอล (Contractile vacuole)
แซปแวคิวโอล (Sap vacuole)
นิวเคลียส (Nucleus)
มีรูปร่างคล้ายทรงกลม โดยทวั่ไปมีเพียง 1 นิวเคลียสเท่านนั้
แต่ในสงิ่มีชีวิตชนั้ตา่บางชนิด มี 2 นิวเคลียส เช่น พารามีเซียม

8. 8
สาหรับเซลล์เม็ดเลือดแดงของสัตว์เลยี้งลูกด้วยนมเมอื่เจริญเต็มทจี่ะไม่มีนิวเ
คลียส
นิวเคลียสถือว่าเป็นศูนย์กลางควบคุมการทา งานของเซลล์
มีองค์ประกอบทสี่า คัญดังนี้
เยื่อหุ้มนิวเคลียส (Nuclear membrane) เป็นยูนิตเมมเบรน 2 ชั้น
ที่มีสมบัติเป็นเยอื่เลือกผ่านเช่นเดียวกับเยื่อหมุ้เซลล์
เยื่อหุ้มชั้นนอกมีไรโบโซมเกาะอยู่ ผิวของเยอื่หมุ้มีรูเล็ก ๆ (annulus)
กระจายทวั่ไปเป็นช่องติดต่อระหว่างของเหลวในนิวเคลียสกับของเหลวในไ
ซโทพลาสซึม
นิวคลีออลัส (Nucleous)
เห็นชัดเจนในภาวะปกติทเี่ซลล์ยังไม่มีการแบ่งตัวไม่มีเยอื่หมุ้
เป็นบริเวณทสี่ะสม RNA และสังเคราะห์ไรโบโซม 10 เปอร์เซ็นต์ และ RNA
4 เปอร์เซ็นต์
โครโมโซม (Chromosome) เป็นเส้นใยเล็ก ๆ เรียกว่า โครมาทิน
(Chromatin) ซึ่งก็คือ โมเลกุลของ DNA ที่มีโปรตีนหมุ้นนั่เอง
โครโมโซมประกอบด้วย 2 โครมาทิด (Chromatid) เชื่อมกันที่เซนโทรเมียร์
(Centromere)
วิธีดาเนินงาน
- แนวทางการดา เนินงาน
ค้นหาข้อมูลจากทงั้ในหนังสือและอินเทอรเ์น็ต
พิสูจน์ว่าความรนู้นั้ถูกต้อง และนา มาสรุปเป็นภาษาของผจูั้ดทา เอง
และนา เสนอโดยใช้พาวเวอร์พ้อยท์
- เครื่องมือและอุปกรณ์ทใี่ช้

9. 9
หนังสือเรียนชีววิทยา ความรจู้ากอินเทอรเ์น็ต
และพาวเวอร์พ้อยท์
- งบประมาณ
ไม่มีค่าใช้จ่าย
ขั้นตอนและแผนดา เนินงาน
ลา
ดับ
ที่
ขั้นตอน สัปดาห์ที่ ผู้รับผิดช
อบ
1 2 3 4 5 6 7 8 9
1
0
1
1
1
2
1
3
1
4
1
5
1
6
17
1 คิดหัวข้อโครงงาน สืบขวัญ
2 ศึกษาและค้นคว้าข้
อมูล
สืบขวัญ
3 จัดทาโครงร่างงาน สืบขวัญ
4 ปฏิบัติการสร้างโค
รงงาน
ปรางวดี
5 ปรับปรุงทดสอบ สืบขวัญ
6 การทาเอกสารราย
งาน
ปรางวดี
7 ประเมินผลงาน ปรางวดี,สื
บขวัญ
8 นาเสนอโครงงาน ปรางวดี
ผลทคี่าดว่าจะได้รับ
ผู้ที่สนใจได้รับความรจู้ากพาวเวอร์พ้อยท์ทจีั่ดทา ขนึ้
สามารถนา ความรไู้ปใช้ในชีวิตประจา วันได้ เช่น การสอบ
และผจูั้ดทา ก็ได้ทบทวนความรเู้รอื่งเซลล์ของสิ่งมีชีวิตจากการทา โครงงานนี้
ด้วย
สถานที่ดาเนินการ
ห้องสมุดกาญจนาภิเษก โรงเรียนยุพราชวิทยาลัย

10. 10
กลุ่มสาระการเรียนรู้ที่เกี่ยวข้อง
กลุ่มสาระการเรียนรเู้ทคโนโลยีและสารสนเทศ
กลุ่มสาระการเรียนรวูิ้ทยาศาสตร์ (ชีววิทยา)
กลุ่มสาระการเรียนรภู้าษาไทย
กลุ่มสาระการเรียนรภู้าษาอังกฤษ
แหล่งอ้างอิง
หนังสือเรียนชีววิทยา ระดับมัธยมปลาย
เวปไซต์ต่างๆ