Gebelik Profilaktik Preventif Medikasyonlar

1. Gebelikte profilaktik-preventif
medikasyonlar
Prof. Dr. Mustafa Başbuğ
Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi
Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim Dalı

2. Profilaksi
Profilaksi: Hastalıkların oluşumunu yada
ilerlemesini önlemek amacıyla yapılan tedavi
girişimleri.
Primer: Hastalığın oluşumunu engellemek.
Sekonder: Var olan hastalığın ilerlemesini
engellemek.

3. Prevention
Prevention: Önleme.
Primer: Hastalık oluşumunu önlemek.
Sekonder: Klinik hastalık öncesi hastalık
ilerlemesini önlemek
Tersiyer: Hastalığın neden olduğu
komplikasyonların önlenmesi (Bu kısmen
tedavi ile aynı)

4. Prevention ve Preeklampsi
• Primer: Sperm faktörü
Pateral faktör
Yaş
Obezite
insülin rezistansı
Sigara içimi

5. Prevention ve Preeklampsi
• Sekonder: Prediction testleri (Uterin arterde
notch, biyokimyasal markerlar ile riskli grubun
belirlenmesi sonrası riskli gruba prevention
(kalsiyum, aspirin, antioksidanlar, balık yağı)
• Tersiyer: Uygun antenatal bakım.
Preeklamptik gebe kadının tedavisinin amacı
komplikasyonların önlenmesidir.

6. Profilaksi- prevention farkı
• Profilaksi: İlgili grupta tüm gebelere
• Prevention: Riskli grupta bulunduğu
düşünülen gebelere

7. Gebe kadınlarda tedavi zorluğu
1. Fetus için:
Fetal anomali riski
Fetal gelişimin etkilenmesi (Diüretik)
İntrauterin fetal ölüm riski
2. Gebe kadın için:
Kan volümü değişikliği
Üriner klirens değişikliği
Metabolizma değişikliği
Tromboz riski artışı

8. Gebe kadınlarda tedavi zorluğu
3. Tedavi ile hedeflenen, radikal tedavi değil
patolojinin sonuçlarının kontrol edilmesidir.
Obstetride çoğu patolojiden tek ajan değil
multipl ajan sorumlu
• O zaman profilaksi önemli

9. Fetal profilaksi ve maternal ilaçla
profilaksi için önemli noktalar
• Plasenta geçiş
• Gebelik haftası
• Proteine bağlanıp bağlanmama
• Maternal etkili düzey ve etkili doz
• Maternal atılım yolu

10. Kim için profilaksi-prevention
• Fetus için: Anomali riski azaltılması
• Anne için:Derin ven trombozu riski azaltılması,
preeklampsi riski azaltılması
• Her ikisi için: Anne için olan tüm durumlar,
enfeksiyon, preeklampsi, IUGR

11. Nedenler
• Gebeliğe bağlı olan
• Gebelik dışı sebepler

12. Gebeliğe bağlı olanlar
Fetal
• Nöral tüp defekti
• Kardiyak anomali ve diğer
anomaliler
• B grubu stereptekok
• Toksoplazma
• Fetal akciğer maturasyonu
• Kötü obstetrik sonuç ve
trombofili
• EMR’de antibiyotik
profilaksisi
Maternal
• Anemi
• Preterm doğum
• Post partum hemoraji
• Preeklampsi
• Tekrarlayan üriner enfeksi.
• Tromboemboli riski
• EMR’de antibiyotik
profilaksisi
• C/S ile doğumda
endometrit-enf. riski

13. Gebelik dışı sebepler
• Tbc profikasisi
• Sıtma profilaksisi
• Migren profilaksisi
• Meningokok menenjit profilaksisi

14. Medikal profilaksi
• Kemoprofilaksi
• İmmünoprofilaksi

15. NTD
• Tüm gebelere 400 mikrogr /Gün (0.4 mg/gün)
Tek başına preparat veya multivit içinde
Gebelik öncesi başlangıç
İlk trimester süresince
• Önceden NTDli çocuk aile hikayesi (1 veya 2. derece)
DM varsa
4 mg/gün (farmakolojik doz)
Gebelik 3 ay öncesi başla
İlk trimester süresince kullan
% 71 rekürrens azalması

16. Kongenital kardiyak anomaliler
• Folik asit ilave edilen multivitamin
• % 40 KKH azalması
• 6 mg folik asit tek başına koruyucu
• Üriner kanal anomalileri (Rand. Kontrollü
çalışma)
• Kongenital pilorik stenoz(Toplanan veri
havuzu)

17. Gebelerde vaginal B streptekok
kolonizasyonu
• Riskli gebelerde 35-37. gebelik haftası
kolonizasyon saptanması (alt vajen, rektum)
• İntrapartum profilaksi (Ampisilin)
• Doğum sonrası çocuğa profilaksi gerekli değil
• Erken enfeksiyon 1,7’den 0,6’ya (1000
doğumda) düşer.
• Etkili koruma için doğumdan en az 4 saat önce
antibiyotik başlanmış olmalıdır.

18. Toksoplazmozis
• Maternal akut enfeksiyon
• Fetal geçiş engellenmesi (Plasental geçiş)
• Spiramisin
• Primetamin + Sülfometaksazol

19. Fetal akciğer maturasyonu
• 34 hafta erken doğum riski (preterm eylem,
EMR)
• Celeston amp(betametazon)
• Tek kür
• Süre dolmasa bile yararlı
• Akciğer dışı faydalar

20. Kötü Obstetrik sonuç ve trombofili (?)
• Çocuk aspirini (75-100 mg/gün)
• Düşük moleküler ağırlıklı heparin (4000 İÜ/gün
veya daha yüksek)
• Folik asit (0,4 mg/gün, 4 mg/gün, 6 mg/ gün)

21. EMR’de antibiyotik profilaksisi
• Anne ve fetus için verilir
• Koryoamnionitisi azaltır
• 48 saat içinde doğum azalır
• 7 gün içinde doğum azalır
• İnfant mobiditesi azalır
• Neonatal enfeksiyon azalır
• Majör serebral anormallikler azalır (YD’da)
• YD surfaktan tedavisi azalır
• Fakat antibiyotikler nekrozitan enterokoliti etkilemez.

22. Maternal anemi profilaksisi
• Üçüncü trimesterde
• 60-80 mg/gün elementer demir
• Çoğul gebeliklerde daha yüksek doz

23. Preterm doğum önlenmesi (?)
Kısa serviks
• Tokolizden farklı
• Özellikle Progesteron (vaginal) (Tekil
gebeliklerde)
• Çoğul gebeliklerde fayda (?)
• Vaginal progesterona karşı enjektabl
karşılaştırması

24. Postpartum hemoraji önlenmesi
(Riskli grupta)
• Uterotonikler
• Cytotec kaldırıldı

25. Preeklampsi önlenmesi
• Riskli grupta: Anamnez, prediction testleri,
uterin arterde notch
• Antioksidanlar: C ve E vit
• Çocuk aspirini
• Balık yağı
• Kalsiyum
• Düşük moleküler ağırlıklı heparin

26. Tekrarlayan üriner enfeksiyon
• Asemptomatik bakteriüri
• Progesteronun üriner dilatasyon etkisi
• Staz
• Altta taş, mekanik sebep yoksa profilaksi
Nitrofurantoin, fosfomisin

27. C/S doğumda endometritis ve yara yeri
enfeksiyon profilaksisi
• Profilaksi yapılmazsa % 33’lere varan oranda
enfeksiyon
• Tek doz sulbaktam+ampisilin veya sefalosporin
profilaksisi

28. Tbc
• TBC’li kişi ile temas eden, BCG aşısı
yapılmamış ve PPD (+)’lere,immün supreselere
profilaksi
• Bir aktif Tbc tedavisi 14 yeni Tbc gelişimini
önler
• INH profilaksisi (300 mg/gün, 6 ay)
• INH direnci varsa Rifampisin 600 mg/ gün, 1 yıl
• Profilaksi öncesi kural aktif Tbc olmaması

29. Sıtma
• Her yıl dünyada 350-500 milyon sıtma vakası görülür.
• Her yıl 1 milyon üzeri kişi sıtmadan ölmektedir.
• Ölümlerin çoğu Afrikadadır.
• 125 milyonun üzerinde uluslararası ziyaretçi kabul eden
100 üzerine ülkede yerel olarak yaygınlık
göstermektedir.
• Her yıl 10.000 üzeri yolcu bu ülkeleri ziyaret ederken
hastalanmaktadır.
• Yolcu bu bölgeden ayrıldıktan 2-3 ay sonra görülen
ateş acil durumdur ve araştırılması gerekir.

30. Sıtma
• Klorokin: Haftada 1 kez 300 mg(150 mg’den 2
adet) yolculuktan 1 hafta önce başlanmalıdır.
Seyahat süresince ve döndükten sonra 4 hafta
daha devam edilmelidir.
• Meflokin (ilk 3 ay kullanılmamalıdır): Haftada 1
kez 250 mg. Yolculıuktan 1 hafta önce
başlanmalı. Seyahat süresi ve döndükten
sonra 4 afta daha kullanılmalıdır.
• Doksisilin: Uygun değil

31. Gebelikte migren profilaksisi
• Gebelikte östrojen artışı ile migren ağrıları
artar.
• İlk aylarda daha sık. Son aylarda daha az.
• Şiddetli baş ağrısında nöroloji konsültasyonu
• Parasetamol etkisi (?)
• Magnezyum
• Metoprolol (B grubu) kullanılabilir.

32. Meningokok menenjit profilaksisi
• Riskli kişilere 24 saat içinde başlanmalıdır.
• Rifampisin kullanılır.
• İmmün direnci bozuk olanlara yapılmalıdır
(gebelik ?)
• Gebelerde seftriakson kullanılabilir.

33. Sonuç
• Gebelikte profilaksi ve prevention kadın
doğum hekimlerinin sık kullandığı bir
uygulamadır.
• Gebelik ve gebelik dışı nedenlerle geniş bir
grubu içermektedir.
• Gelecekte bu uygulamaların artması ile fetus
ve maternal akıbetler daha iyiye gidecektir.