241203 INNOVATION AND INFORMATION TECHNOLOGY FOR LEARNING นวัตกรรมและเทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการเรียน Part 1 Introduction to Technologies and Educational Media Charter 1 เทคโนโลยีนวัตกรรมและสื่อการศึกษา โดย นาย อลงกรณ์ เคี่ยนบุ้น 553050113-8 นาย อัษฎา พงษ์พัฒน์ 553050115-4 นางสาวกนกณัฐ สีหานาม 553050271-0 นักศึกษาชั้นปีที่2 ปีการศึกษา 1/2556 คณะศึกษาศาสตร์ สาขาคณิตศาสตรศึกษา มหาวิทยาลัยขอนแก่น อาจารย์ที่ปรึกษา อ.ดร.อนุชา โสมาบุตรอ.ดร.จารุณี ซามาตย์

1. 241203 INNOVATION AND INFORMATION
TECHNOLOGY FOR LEARNING
นวัตกรรมและเทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการเรียน
โดย
นาย อลงกรณ์ เคี่ยนบุ้น 553050113-8
นาย อัษฎา พงษ์พัฒน์ 553050115-4
นางสาวกนกณัฐ สีหานาม 553050271-0
นักศึกษาชั้นปีที่2 ปีการศึกษา 1/2556
คณะศึกษาศาสตร์ สาขาคณิตศาสตรศึกษา
มหาวิทยาลัยขอนแก่น
อาจารย์ที่ปรึกษา
อ.ดร.อนุชา โสมาบุตร
อ.ดร.จารุณี ซามาตย์

2. Part 1
Introduction toTechnologies
and Educational Media
Charter 1
เทคโนโลยีนวัตกรรมและสื่อการศึกษา

3. 1.สรุปสาระสาคัญเกี่ยวกับ ความหมายของเทคโนโลยี
และสื่อการศึกษา พร้อมทั้งเปรียบเทียบพัฒนาการทาง
เทคโนโลยีทางการศึกษาในช่วงยุคต่างๆ
ความหมายของเทคโนโลยี“เทคโนโลยี” หมายถึง
การนาแนวคิด หลักการ เทคนิค วิธีการ กระบวนการ ตลอดจน
ผลิตผลทางวิทยาศาสตร์มาประยุกต์ใช้ในระบบงานต่างๆ เพื่อ
ปรับปรุงระบบงานนั้นๆ ให้ดีขึ้น เพื่อ
- ประสิทธิภาพ (Efficiency) เทคโนโลยีจะช่วยให้การทา
งานนั้นถูกต้องและรวดเร็ว
- ประสิทธิผล (Effectiveness) ทาให้งานมีคุณภาพ
- ประหยัด (Economy) จะช่วยประหยัดเวลา ทรัพยากร
และก่อให้เกิดประโยชน์สูงสุด
- ปลอดภัย (Safety) ระบบการทางานเกิดความปลอดภัย
มากขึ้น

4. สื่อการสอน, สื่อการศึกษา คือ สื่อที่ใช้ประกอบการ
สอนหรือถ่ายทอดความรู้จากผู้สอน
สู่ผู้เรียน อาจจะเป็นวัตถุสิ่งของที่มีตัวตนหรือไม่มีตัวตนก็ได้
เช่น วัตถุสิ่งของตามธรรมชาติ ปรากฎการณ์ตามธรรมชาติ วัตถุ
สิ่งของที่คิดประดิษฐ์หรือสร้างขึ้นมาสาหรับการสอน คาพูด
ท่าทางวัสดุและเครื่องมือสื่อสาร กิจกรรมหรือกระบวนการ
ถ่ายทอดความรู้ต่างๆ
เทคโนโลยีการศึกษาเพราะการเปลี่ยนแปลงอัน
เนื่องมาจาก การเปลี่ยนกระบวนทัศน์จากพื้นฐานทางทฤษฎี
การเรียนรู้พฤติกรรมนิยม (Behaviorism) มาสู่ พุทธิ
ปัญญานิยม (Cognitivism) และคอนสตรัคติวิสต์
(Constructivism) กอปรทั้งความ เปลี่ยนแปลงทาง
เทคโนโลยีใหม่ๆ โดยเฉพาะอย่างยิ่งเทคโนโลยีสารสนเทศและ
การสื่อสาร จึงได้มี การปรับเปลี่ยนความหมายของเทคโนโลยี
การศึกษาให้เหมาะสมกับสภาพความเปลี่ยนแปลง

5. โจฮันน์ อะมอส คอมินิอุส (Johannes Amos
Comenius ค.ศ.1592-1670) เป็นผู้ที่พยายามใช้วัตถุ สิ่งของ
ช่วยในการสอนอย่างจริงจัง จนได้รับเกียรติว่าเป็นบิดาแห่งโสตทัศน
ศึกษา คอมินิอุสได้แต่งหนังสือสาคัญ ๆ ไว้มากมาย ที่สาคัญยิ่งคือ หนังสือ
Obis Sensualium Pictus หรือ "โลกในรูปภาพ" ซึ่งพิมพ์ครั้ง
แรกในปี ค.ศ.1685 เป็นหนังสือที่ใช้รูปภาพประกอบบทเรียน ถึง 150
ภาพ ซึ่งนับว่าเป็นการใช้ทัศนวัสดุประกอบการเรียนเป็นครั้งแรก
สาหรับพัฒนาการทางเทคโนโลยีการศึกษาในประเทศไทยนั้น
ได้มีการให้ความสาคัญต่อเทคโนโลยีการศึกษา ทั้งในด้านการจัดตั้ง
หน่วยงานด้านเทคโนโลยีการศึกษา ในหน่วยงานต่าง ๆ ทั้งภาครัฐบาล
และเอกชน ตลอดจนมีการเปิดการเรียนการสอนด้านเทคโนโลยีการศึกษา
ระดับปริญญาตรี-โท-เอก ในสถาบันการศึกษาระดับอุดมศึกษา ทั้งนี้
เพื่อให้สอดคล้องกับ พ.ร.บ.การศึกษาแห่งชาติฉบับ พ.ศ.2542 ที่เน้น
ความสาคัญของเทคโนโลยีการศึกษาเพื่อให้สอดคล้องกับความ
เปลี่ยนแปลงและความเจริญก้าวหน้าของเทคโนโลยีนั่นเอง

6. 2. จาแนกองค์ประกอบขอบข่ายของเทคโนโลยีทาง
การศึกษาว่ามีความสาคัญต่อการจัดการศึกษาในยุค
ปัจจุบันอย่างไร
ขอบข่ายของเทคโนโลยีการศึกษา มาตรฐานหรือ
ขอบข่ายเกี่ยวกับเทคโนโลยีการศึกษาที่นักการศึกษา หรือผู้ที่ทา
งานด้าน การศึกษาถือว่าเป็นสิ่งสาคัญที่จะต้องรู้จักและทาความ
เข้าใจ เพราะจะช่วยให้เราสามารถกาหนด สร้างสรรค์และระบุ
ขอบข่ายงานด้านเทคโนโลยีการศึกษา มีทั้งหมด5องค์ปรกอบ
ได้แก่ การออกแบบ (Design)
การพัฒนา (Development)
การใช้ (Utilization)
การจัดการ (Management) และ
การประเมิน (Evaluation)
ซึ่งมีความสาคัญดังนี้

7. การออกแบบ
- การออกแบบระบบการสอน
- การออกแบบสาร
- กลยุทธ์การสอน
- คุณลักษณะของผู้เรียน
ซึ่งจะถือเป็นเอกลักษณ์ของครูผู้สอนทาให้เด็กเข้าใจการเรียนได้ง่ายขึ้น
การพัฒนา
- เทคโนโลยีสิ่งพิมพ์
- เทคโนโลยีด้านโสตทัศน์
- เทคโนโลยีคอมพิวเตอร์
- เทคโนโลยีบูรณาการ
พัฒนาให้เหมาะสมกับยุคสมัย เพราะเด็กสมัยนี้ก็จะเก่งในเรื่องของ
เทคโนโลยีมากขึ้น

8. การใช้
- การใช้สื่อ
- การเผยแพร่นวัตกรรม
- การนาไปใช้สาหรับตนเองและในสถานศึกษา
- นโยบายและกฎระเบียบ
เลือกใช้สื่อให้ถูกต้อง ตามความเหมาะสมของบริบทแวดล้อม
การจัดการ
- การจัดการโครงการ
- การจัดการทรัพยากร
- การจัดการระบบขนส่ง
- การจัดการสารสนเทศ
ควบคุมทุกอย่าง เป็นระบบ เพื่อความเรียบร้อย

9. การประเมินผล
- การวิเคราะห์ปัญหา
- การวัดตามเกณฑ์
- การประเมินระหว่างกระบวนการ
- การประเมินแบบองค์รวม
ประเมินผลเพื่อแก้ไขปัญหาและพัฒนาต่อไปอย่างไม่มีที่สิ้นสุด

10. 3. EducationalTechnology และ
InstructionalTechnology มีความเหมือน
ความแตกต่างหรือสัมพันธ์กันอย่างไร
เทคโนโลยีการศึกษา เป็นศาสตร์ที่ประยุกต์เอาวิชาการต่างๆ มาจัด
กิจกรรมการเรียนการสอนให้ผู้เรียนสามารถเรียนรู้ตามวัตถุประสงค์ได้อย่างมี
ประสิทธิผล ซึ่งเกิดจากการออกแบบการสอนตามหลักการออกแบบการเรียน
การสอน(Instructional Design) โดยคานึงถึงคุณลักษณะของ
ผู้เรียน ความเหมาะสมของสื่อที่สอดคล้องกับลักษณะเนื้อหาและความสนใจ
ของผู้เรียน เทคโนโลยีการศึกษา เป็นคาที่มาจากคาสองคา คือ เทคโนโลยี ที่มี
ความหมายว่า เป็นศาสตร์แห่งวิธีการ ซึ่งมิได้มีความหมายว่าเป็นศาสตร์แห่ง
เครื่องมือเพียงอย่างเดียว แต่รวมถึง วัสดุและวิธีการด้วย เมื่อมาเชื่อมกับคาว่า
การศึกษา เกิดเป็นคาใหม่ที่มีความหมายว่า การประยุกต์เครื่องมือ วัสดุและ
วิธีการไปส่งเสริมประสิทธิภาพการเรียนรู้ ตลอดจนการจัดสภาพแวดล้อมใหม่
เพื่อการเรียนรู้ เทคโนโลยีการศึกษา เน้นเรื่อง วิธีการ ระบบ และเครื่องมือ
เพื่อนามาใช้ในการจัดการเรียนการสอน

11. เทคโนโลยีการสอน (Instructional
Technology) หมายถึง การนาเทคโนโลยีมาใช้เพื่อเพิ่ม
ประสิทธิภาพในการเรียนการสอน เป็นการนาเทคโนโลยีมาใช้
เฉพาะในด้านการเรียนการสอน
ถ้าจะพิจารณากันเฉพาะในวงการศึกษาแล้วก็อาจจะ
กล่าวได้ว่าเทคโนโลยีการสอนนั้นเป็นองค์ประกอบย่อยส่วนหนึ่ง
ของเทคโนโลยีการศึกษานั้นเอง

12. 4. การประยุกต์ความรู้เกี่ยวกับเทคโนโลยีทาง
การศึกษามาใช้แก้ปัญหาเกี่ยวกับการเรียนรู้ในยุค
ปฏิรูปการเรียนรู้อย่างเป็นรูปธรรมได้อย่างไร
ในการเรียนการสอน หรือการทาให้ผู้เรียนเกิด
การเรียนรู้นั้น เป็นกระบวนการที่ต้องใช้เทคนิคและวิธีการ
มากมาย ไม่มีเทคนิคหรือวิธีการใดที่เราจะยอมรับกันได้
ว่า ดีที่สุดสาหรับการเรียนการสอน เทคนิคและวิธีการแต่
ละอย่างก็มีความเหมาะสมตามสภาพการณ์และเนื้อหาวิชาที่
แตกต่างกันออกไป แต่ก็เป็นที่ยอมรับ กันโดยทั่วไปว่า การ
เรียนการสอนที่มีวัสดุอุปกรณ์ตลอดจน เครื่องมือ วิธีการช่วย
อย่างเหมาะสม จะช่วยให้ผู้เรียนได้รับความรู้และ
ประสบการณ์มากกว่าการเรียนการสอน โดยให้นักเรียนฟัง
แต่เพียงคาพูดเพียงอย่างเดียว

13. แนวโน้มของการศึกษาในปัจจุบัน เปิดโอกาสให้ผู้เรียน
ได้รับประสบการณ์อย่างกว้างขวาง แทนการฟังแต่เพียงคาบอกเล่า
ของครู ทั้งนี้เป็นผลเนื่องมาจากจานวนผู้เรียนเพิ่มมากขึ้น การ
ขยายตัวของสาขาวิทยาการต่างๆ ทาให้สิ่งที่ผู้เรียนจะต้องเรียนรู้มาก
ขึ้น จึงมีความจาเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องหาทางให้ผู้เรียนรู้สิ่งต่างๆ ให้
ได้มากที่สุด โดยใช้เวลาในการเรียนน้อยกว่าเดิม
การเรียนการสอนที่ปฏิบัติได้จริง ส่วนใหญ่ เราไม่สามารถ
จัดประสบการณ์ตรง ให้กับผู้เรียนได้ทุกเนื้อหาเนื่องจากอาจมี
ข้อจากัดบางประการณ์ เช่น
- ต้องลงทุนมาก
- ต้องใช้เวลานานมาก อาจเป็นหลายวัน หลายปีหรือ
ปลายร้อยปี
- มีความยุ่งยากซับซ้อนมาก
- ความรู้บางอย่างไม่อาจสัมผัสได้โดยตรง

14. ดังนั้น นอกเหนือจากการให้ผู้เรียนได้รับประสบการณ์ตรง
แล้ว เรายังมีความจาเป็นต้องจัดประสบการณ์อย่างอื่นให้ผู้เรียนได้รับ
แทนประสบการณ์ตรงด้วย เช่น การใช้รูปภาพ หนังสือ แผนภูมิ วิทยุ
โทรทัศน์ วิธีการอื่นๆ อีกมากมาย เพื่อให้ผลผลิตทางการศึกษามี
คุณภาพสูงสุด
การจัดประสบการณ์ในการเรียนการสอนที่มีการใช้สื่อการ
เรียนการสอน ครูมักเน้นหนักที่การใช้วัสดุอุปกรณ์เป็นสาคัญ ซึ่งไม่
อาจรับรองหรือเชื่อถือได้ว่าจะบรรลุจุดประสงค์ทั้งนี้เพราะการใช้วัสดุ
อุปกรณ์กับครู ซึ่งมีชีวิต จิตใจ มีอารมณ์ มีสภาพแวดล้อมไม่
คงที่ จาเป็นจะต้องปรับกระบวนการในการใช้ให้สอดคล้องกับการ
เปลี่ยนแปลงอยู่เสมอ วิธีการกระบวนการต่างๆ ที่นามาใช้ จะต้อง
เป็นวิทยาศาสตร์ที่เชื่อถือได้ ซึ่งก็คือการใช้เทคโนโลยีทางการศึกษา
นั่นเอง

15. ยกตัวอย่าง เช่น
การเรียนการสอน เรื่อง การสอนเรื่องโทษของยาเสพติด
นอกจากจะมีการกล่าวสอนในทฤษฎี และหลักการจามตาราเรียนแล้ว
ควรจะมีการนาเสนอให้เด็กเห็นผลของการเสพยาเสพติดด้วยการให้
เด็กนักเรียนดูวีดีโอประกอบ ตลอดจนรวมไปถึงการเพิ่มเติมในส่วน
ของการศึกษานอกสถานที่เพิ่มเติม เช่น การไปทัศนศึกษา สังเกต ดู
และรู้ผลหลังจากการเสพยาเสพติดที่จะถูกดาเนินการตามกฎหมาย
เพื่อให้นักเรียนทราบและเป็นการเรียนรู้ที่เห็นภาพได้อย่างชัดเจน