การป้องกันตนเองเเละผู้อื่น

1. บทที่ 3 พลเมืองดิจิทัล
รายวิชา เทคโนโลยี (วิทยาการคานวณ)
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6
สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

2. หัวข้อ
3.1 การเป็นพลเมืองดิจิทัล
3.2 การป้องกันตนเองและผู้อื่น
3.3 กฏหมายและมารยาทในสังคมดิจิทัล

3. 1. ฉลาดรู้เกี่ยวกับผลลัพธ์ของกิจกรรมที่เกิดจากการ
ใช้เทคโนโลยี
2. ป้องกันตนเองและผู้อื่นจากภัยที่เกิดจากเทคโนโลยี
3. เคารพในสิทธิของตนเองและผู้อื่นในโลกดิจิทัล
เมื่อเรียนจบบทนี้แล้ว นักเรียนสามารถ
วัตถุประสงค์

4. 3.2 การป้องกันตนเองและผู้อื่น

5. 3.2 การป้องกันตนเองและผู้อื่น
- เทคโนโลยีเปิดโอกาสให้ทุกคนได้รับความสนุกสนาน
- แต่ในบางครั้ง ความสนุกของเรา อาจทาให้ผู้อื่นได้รับผลกระทบ และรู้สึกไม่สนุกด้วย
- การใช้เทคโนโลยี จึงต้องคานึงถึงความเป็นส่วนตัวของตนเองและผู้อื่นด้วย
- โดยต้องรับทราบข้อกาหนดในการเผยแพร่เนื้อหา การแชร์ หรือส่งต่อเนื้อหาของผู้อื่นด้วย
- และต้องคานึงถึงผลกระทบที่จะตามมา เช่น การแสดงความคิดเห็นต่างๆในเพจหรือ
หน้าต่างของผู้อื่น หรือการแสดงความคิดเห็นบนพื้นที่ส่วนตัวของตนเอง แต่มีการพาดพิง
หรืออ้างอิงไปยังบุคคลอื่น ทั้งที่บอกนามและไม่บอกนาม

6. 3.2
การป้องกัน
ตนเองและผู้อื่น
ความเป็นส่วนตัว
สิทธิและความรับผิดชอบ
สุขภาพกับการใช้งานเทคโนโลยี
01
02
03

7. 3.2.1 ความเป็นส่วนตัว (Privacy)
- ความเป็นส่วนตัว เป็นสิทธิส่วนบุคคลที่จะปกปิดไม่ให้ผู้อื่นทราบข้อมูลบางอย่าง
- โดยระดับความเป็นส่วนตัวนั้นขึ้นอยู่กับแต่ละบุคคลและบริบทด้านสังคมและ
วัฒนธรรม

8. 3.2.1 ความเป็นส่วนตัว (Privacy)
- ความเป็นส่วนตัว เป็นสิทธิส่วนบุคคลที่จะปกปิดไม่ให้ผู้อื่นทราบข้อมูลบางอย่าง
- โดยระดับความเป็นส่วนตัวนั้นขึ้นอยู่กับแต่ละบุคคลและบริบทด้านสังคมและ
วัฒนธรรม

9. 3.2.1 ความเป็นส่วนตัว (Privacy)
- ข้อมูลส่วนตัว กลายเป็นสิ่งที่มีมูลค่ามาก เพราะเป็นข้อมูลที่เป็นประโยชน์กับทาง
ธุรกิจอย่างมาก เช่น
- ถ้าเว็บไซต์รู้รสนิยมและความชอบของเรา เว็บไซต์จะสามารถส่งโฆษณา
สินค้าได้ตรงตามความต้องการของเรา
- ผู้ให้บริการอินเทอร์เน็ตจานวนมากที่มีรายได้หลักจากการโฆษณา จึงต้องการเก็บ
รวบรวมข้อมูลต่างๆของผู้ใช้ เช่น ข้อมูลการใช้งานรายการของเว็บไซต์ที่เข้าชม
ตาแหน่งที่อยู่ เพศและรายได้ รวมทั้งกลุ่มเพื่อนที่รู้จัก เพื่อพัฒนาประสิทธิภาพของ
ระบบจัดการโฆษณา

10. 3.2.1 ความเป็นส่วนตัว (Privacy)
- ดังนั้น การให้ข้อมูล
ส่วนตัวกับบุคคลอื่น
จึงเป็นสิ่งที่ต้อง
ระมัดระวังและรู้จัก
ป้องกัน รวมถึงต้อง
ทราบถึงผลกระทบที่
อาจจะตามมาด้วย

11. 3.2.1 ความเป็นส่วนตัว (Privacy)

12. 3.2.1 ความเป็นส่วนตัว (Privacy)
- ในด้านความเป็นส่วนตัวของบุคคลอื่น เป็นสิ่งที่ไม่
ควรไปละเมิดเช่นเดียวกัน
- ตัวอย่างที่พบเห็นได้บ่อยครั้ง
- การถ่ายภาพด้วยโทรศัพท์มือถือในสถานที่ที่
ไม่เหมาะสมหรือสถานที่ที่ห้ามถ่ายภาพ

13. 3.2.1 ความเป็นส่วนตัว (Privacy)

14. 3.2.1 ความเป็นส่วนตัว (Privacy)

15. เกร็ดน่ารู้ : นโยบายการใช้คุกกี้ cookies
- เมื่อเราเข้าเว็บไซต์ใดเป็นประจา เว็บไซต์นั้นจะจาได้ว่าเราเคยเข้าใช้แล้ว
- เพราะว่ามีการเก็บข้อมูลที่เรียกว่า คุกกี้ (cookies) ที่สร้างจากเว็บไซต์แล้วมาฝังตัวไว้
ที่เครื่องคอมพิวเตอร์ของเรา
- ตัวอย่างเช่น เราเข้าเว็บไซต์หนึ่ง เพื่อซื้อสินค้า ในการเข้าใช้งานครั้งแรก เราต้องกรอก
ข้อมูลบัญชีผู้ใช้และรหัสผ่าน แต่เมื่อเราใช้งานครั้งต่อไป เครื่องคอมพิวเตอร์จะส่งคุกกี้
เป็นตัวระบุตัวตนของเราไปที่เว็บไซต์ เพื่อให้ผู้ใช้สามารถใช้งานได้โดยไม่ต้อง Login
ใหม่

16. เกร็ดน่ารู้ : นโยบายการใช้คุกกี้ cookies
- คุกกี้ไม่ได้เรียกใช้ซอฟต์แวร์บนเครื่องคอมพิวเตอร์
- มันจึงมองไม่เห็นข้อมูลในเครื่องคอมพิวเตอร์
- และไม่สามารถนาไวรัสเข้าเครื่องคอมพิวเตอร์ได้ด้วย
- แต่เป็นเพียงข้อมูลที่เก็บไว้เพื่ออานวยความสะดวกในการเข้าใช้งานเว็บไซต์เท่านั้น
- อย่างไรก็ตาม ข้อมูลคุกกี้ อาจเสี่ยงที่จะถูกสปายแวร์เก็บข้อมูล และนาข้อมูลของเราไป
ใช้

17. เกร็ดน่ารู้ : นโยบายการใช้คุกกี้ cookies
- ดังนั้น เว็บไซต์ใดที่ต้องการสร้างคุกกี้ จะต้องส่งการขออนุญาตผู้ใช้งานในการติดตั้ง
คุกกี้ไว้ที่เครื่องคอมพิวเตอร์

18. 3.2.2 สิทธิและความรับผิดชอบ
- อินเทอร์เน็ตเป็นพื้นที่แห่งความสร้างสรรค์ ที่เปิดโอกาสให้ทุกคนได้เผยแพร่เนื้อหา
โดยไม่มีค่าใช้จ่าย
- ผลงานเหล่านั้นเป็นทรัพย์สินทางปัญญาของผู้ผลิตคิดต้นและสร้างสรรค์ ซึ่งได้รับ
การคุ้มครองจากกฎหมายลิขสิทธิ์ (Copyright) โดยอัตโนมัติ
- ดังนั้น การนาผลงานของผู้อื่นมาใช้หรือนามาต่อยอดโดยไม่ได้รับอนุญาต จึงเป็น
การกระทาที่ผิดกฏหมายลิขสิทธิ์

19. 3.2.2 สิทธิและความรับผิดชอบ
- ในฐานะผู้สร้างสรรค์ผลงาน และต้องการเผยแพร่ต่อสาธารณะ สามารถเลือกที่จะ
เผยแพร่ผลงานได้ 2 ลักษณะ คือ
1. เผยแพร่ผลงานให้เป็นสมบัติสาธารณะ ซึ่งจะทาให้ผู้สร้างสรรค์ผลงาน
ไม่มีสิทธิ์ในการเรียกร้องอะไรได้เลย แม้แต่เครดิตของผลงาน
2. เผยแพร่ผลงานที่อนุญาตให้ผู้อื่นนาไปใช้หรือพัฒนาต่อยอด สามารถเผยแพร่
ผลงานด้วยสัญญาอนุญาต (license) ที่อนุญาตให้นาไปใช้งานภายใต้
เงื่อนไขบางอย่างได้

20. 3.2.2 สิทธิและความรับผิดชอบ
- สัญญาอนุญาตครีเอทีฟคอมมอนส์
(Creative Commons : CC)
- เป็นกลุ่มสัญญาอนุญาตที่มีทางเลือกใน
การเผยแพร่ผลงานที่หลากหลาย
- โดยผู้เผยแพร่ผลงาน สามารถเลือกได้ว่า
ต้องการอนุญาตให้นาไปใช้ในลักษณะใด

21. เมื่อผู้เรียนเป็นพลเมืองดิจิทัลแล้ว
ผู้เรียนอาจจะต้องประสบกับภัยจากสังคมออนไลน์อย่างไรบ้าง ?
ชวนคิด

22. ชมวีดิทัศน์ เรื่อง เข้าสังคมออนไลน์อย่างปลอดภัยสไตล์พล่ากุ้ง
https://youtu.be/9ITCQ67274Q

23. ชมวีดิทัศน์ เรื่อง "Cyberbullying" ภัยคุกคามยุคสังคมออนไลน์
https://youtu.be/ZosESE-5N48

24. ชมวีดิทัศน์ เรื่อง ภัยคุกคามเด็ก-เยาวชนจากสื่อสังคมออนไลน์
https://youtu.be/HhMfUmT3EHU

25. 3.2.3 สุขภาพกับการใช้งานเทคโนโลยี

26. 3.2.3 สุขภาพกับการใช้งานเทคโนโลยี
- ในปัจจุบัน เราใช้เวลาในการทากิจกรรมหน้าจอคอมพิวเตอร์ และโทรศัพท์มือถือมากกว่า
ในอดีต
- ซึ่งทาให้เราต้องนั่งนิ่งๆอยู่เป็นเวลานาน
- ถ้าหากท่าทางในการนั่งไม่ถูกต้อง จะทาให้เกิดอาการกล้ามเนื้ออักเสบ และปวดเมื่อยตาม
ส่วนต่างๆของร่างกายได้ เช่น หลัง ไหล่ บ่า แขน หรือข้อมูล
- บางท่าทางอาจทาให้เกิดอาการตึง ยึด ปวดคอ ไหล่ และหลัง อาการเหล่านี้เรียกว่า
ออฟฟิศซินโดรม (Office syndrome)

27. 3.2.3 สุขภาพกับการใช้งานเทคโนโลยี

28. 3.2.3 สุขภาพกับการใช้งานเทคโนโลยี
- การใช้สายตาจ้องหน้าจอมือถือ หรือจอคอมพิวเตอร์เป็นเวลานาน อาจเสี่ยงเป็นโรค
คอมพิวเตอร์วิชันซินโดรม (Computer Vision Syndrome : CVS) หรือโรคซีวีเอส
- ซึ่งเกิดจากการใช้คอมพิวเตอร์หรือโทรศัพท์มือถือเป็นเวลานาน และไม่ค่อยกระพริบตา
- หากเราอ่านหนังสือหรือนั่งจ้องจอคอมพิวเตอร์ อัตราการกระพริบตาจะลดลง ประกอบ
กับแสงสะท้อนจากจอคอมพิวเตอร์ ทาให้ตาเมื่อยล้า ทั้งแสงจ้า แสงสว่างไม่พอเหมาะ
ระยะห่างจากจอไม่เหมาะสม
- โรค CVS จะมีอาการปวดตา ตาแห้ง แสบตา ตามัว ปวดคอและบ่า

29. 3.2.3 สุขภาพกับการใช้งานเทคโนโลยี