Phcn gay xuong - TS Khanh

1. Phôc håi chøc n¨ngPhôc håi chøc n¨ng
g·y x­¬ngg·y x­¬ng
Ths.Ths. L­¬ng TuÊn KhanhL­¬ng TuÊn Khanh
Trung t©m Phôc håi chøc n¨ngTrung t©m Phôc håi chøc n¨ng
BÖnh viÖn B¹ch mai Hµ néiBÖnh viÖn B¹ch mai Hµ néi

2. §¹i c­¬ng§¹i c­¬ng
1. §Þnh nghÜa1. §Þnh nghÜa
G·y x­¬ng lµ tæn th­¬ng ¶nh h­ëng ®Õn sù toµn vÑnG·y x­¬ng lµ tæn th­¬ng ¶nh h­ëng ®Õn sù toµn vÑn
cña x­¬ngcña x­¬ng
2. Nguyªn nh©n2. Nguyªn nh©n
* Do chÊn th­¬ng : tai n¹n giao th«ng, lao ®éng, sinh* Do chÊn th­¬ng : tai n¹n giao th«ng, lao ®éng, sinh
ho¹t, chiÕn tranhho¹t, chiÕn tranh
* Do bÖnh: ung th­ x­¬ng, viªm x­¬ng, lo·ng x­¬ng, lao x­* Do bÖnh: ung th­ x­¬ng, viªm x­¬ng, lo·ng x­¬ng, lao x­
¬ng…¬ng…
* Do bÈm sinh* Do bÈm sinh

3. Ph©n lo¹iPh©n lo¹i
Theo tÝnh chÊt:Theo tÝnh chÊt:
* G·y x­¬ng kÝn* G·y x­¬ng kÝn
* G·y x­¬ng hë* G·y x­¬ng hë
Theo h×nh d¹ng:Theo h×nh d¹ng:
* G·y cµnh t­¬i* G·y cµnh t­¬i
* G·y ngang* G·y ngang
* G·y chÐo* G·y chÐo
* G·y phøc t¹p : g·y tõ hai m¶nh trë l* G·y phøc t¹p : g·y tõ hai m¶nh trë lªnªn
* G·y giËp* G·y giËp
* G·y cã di lÖch* G·y cã di lÖch
* G·y cã di lÖch vµ tr­ît* G·y cã di lÖch vµ tr­ît

4. TiÕn triÓnTiÕn triÓn
T¹i æ g·y sÏ ph¸t triÓn thµnh can x­¬ng qua 4 giai ®o¹n ;T¹i æ g·y sÏ ph¸t triÓn thµnh can x­¬ng qua 4 giai ®o¹n ;
1. Giai ®o¹n 1 (Giai ®o¹n tô m¸u):1. Giai ®o¹n 1 (Giai ®o¹n tô m¸u): 7­10 ngµy ®Çu7­10 ngµy ®Çu
Ngay sau khi g·y x­¬ng, t¹i chç g·y m¸u ch¶y ra tô l¹i ë gi÷a hai ®Çu x­¬ng vµNgay sau khi g·y x­¬ng, t¹i chç g·y m¸u ch¶y ra tô l¹i ë gi÷a hai ®Çu x­¬ng vµ
tæ chøc xung quanh, æ tô m¸u sÏ ph¸t triÓn thµnh can x­¬ng liªn kÕttæ chøc xung quanh, æ tô m¸u sÏ ph¸t triÓn thµnh can x­¬ng liªn kÕt
2. Giai ®o¹n 2 (Giai ®o¹n liªn kÕt):2. Giai ®o¹n 2 (Giai ®o¹n liªn kÕt):
Tõ mµng x­¬ng, èng Haver, x­¬ng vµ tuû x­¬ng, c¸c tÕ bµo liªn kÕt x©mTõ mµng x­¬ng, èng Haver, x­¬ng vµ tuû x­¬ng, c¸c tÕ bµo liªn kÕt x©m
nhËp vµo khèi m¸u tô t¹o thµnh m¹ng l­íi tæ chøc liªn kÕt, thay dÇn khèinhËp vµo khèi m¸u tô t¹o thµnh m¹ng l­íi tæ chøc liªn kÕt, thay dÇn khèi
m¸u tô vµ h×nh thµnh can liªn kÕtm¸u tô vµ h×nh thµnh can liªn kÕt
3. Giai ®o¹n 3 ( Giai ®o¹n can nguyªn ph¸t) :3. Giai ®o¹n 3 ( Giai ®o¹n can nguyªn ph¸t) :
Sau 3­4 tuÇn, muèi v«i sÏ l¾ng ®äng dÇn trªn can x­¬ng liªn kÕt t¹o thµnhSau 3­4 tuÇn, muèi v«i sÏ l¾ng ®äng dÇn trªn can x­¬ng liªn kÕt t¹o thµnh
can x­¬ng noncan x­¬ng non
4. Giai ®o¹n 4 ( Giai ®o¹n can x­¬ng vÜnh viÔn) :4. Giai ®o¹n 4 ( Giai ®o¹n can x­¬ng vÜnh viÔn) :
Mµng x­¬ng, èng tuû ®­îc thµnh lËp l¹i nguyªn vÑn t¹o thµnh can x­¬ng vÜnhMµng x­¬ng, èng tuû ®­îc thµnh lËp l¹i nguyªn vÑn t¹o thµnh can x­¬ng vÜnh
viÔn. æ g·y ®­îc liÒn tèt sau 8­10 th¸ngviÔn. æ g·y ®­îc liÒn tèt sau 8­10 th¸ng

7. Thêi gian lµnh x­¬ngThêi gian lµnh x­¬ng
vÞtrÝ g·yvÞtrÝ g·y
G·y chÐoG·y chÐo G·y ngangG·y ngang
LiªnLiªn
kÕtkÕt
G·yG·y
v÷ngv÷ng
LiªnLiªn
kÕtkÕt
G·yG·y
v÷ngv÷ng
Chi trªn ng­êiChi trªn ng­êi
línlín
6 tuÇn6 tuÇn 12 tuÇn12 tuÇn 1212
tuÇntuÇn
24 tuÇn24 tuÇn
Chi d­íi ng­êiChi d­íi ng­êi
línlín
1212
tuÇntuÇn
24 tuÇn24 tuÇn 2424
tuÇntuÇn
48 tuÇn48 tuÇn
Chi trªn trÎ emChi trªn trÎ em 3 tuÇn3 tuÇn 6 tuÇn6 tuÇn 6 tuÇn6 tuÇn 12 tuÇn12 tuÇn
Chi d­íi trÎ emChi d­íi trÎ em 6 tuÇn6 tuÇn 12 tuÇn12 tuÇn 1212
tuÇntuÇn
24 tuÇn24 tuÇn

8. Nh÷ng yÕu tè ¶nh h­ëng ®Õn tèc ®é vµNh÷ng yÕu tè ¶nh h­ëng ®Õn tèc ®é vµ
thêi gian liÒn x­¬ngthêi gian liÒn x­¬ng
1. Lo¹i x­¬ng:1. Lo¹i x­¬ng:
X­¬ng chËu, x­¬ng sä lµnh nhanh : TB 6 tuÇn. C¸c x­¬ng èng: l©u h¬nX­¬ng chËu, x­¬ng sä lµnh nhanh : TB 6 tuÇn. C¸c x­¬ng èng: l©u h¬n
2. KiÓu g·y:2. KiÓu g·y:
G·y chÐo cã thêi gian liÒn x­¬ng nhanh h¬n g·y ngangG·y chÐo cã thêi gian liÒn x­¬ng nhanh h¬n g·y ngang
3. Tuæi :3. Tuæi :
Thêi gian liÒn x­¬ng ë trÎ em b»ng nöa so víi ng­êi línThêi gian liÒn x­¬ng ë trÎ em b»ng nöa so víi ng­êi lín
4. Cö ®éng ë vÞ trÝ g·y:4. Cö ®éng ë vÞ trÝ g·y:
Nh÷ng lùc xo¾n sÏ ¶nh h­ëng ®Õn thêi gian liÒn x­¬ngNh÷ng lùc xo¾n sÏ ¶nh h­ëng ®Õn thêi gian liÒn x­¬ng
5. Sù t¸ch rêi cña hai ®Çu x­¬ng:5. Sù t¸ch rêi cña hai ®Çu x­¬ng:
Kho¶ng c¸ch gi÷a hai ®Çu x­¬ng g·y cµng xa thêi gian liÒn x­¬ng cµng kÐo dµiKho¶ng c¸ch gi÷a hai ®Çu x­¬ng g·y cµng xa thêi gian liÒn x­¬ng cµng kÐo dµi
6. T×nh tr¹ng nhiÔm trïng:6. T×nh tr¹ng nhiÔm trïng:
NhiÔm trïng lµm kÐo dµi thêi gian liÒn x­¬ng hoÆc µm x­¬ng yÕu cã thÓ lµm g·yNhiÔm trïng lµm kÐo dµi thêi gian liÒn x­¬ng hoÆc µm x­¬ng yÕu cã thÓ lµm g·y
x­¬ng vÒ saux­¬ng vÒ sau
7. Sù rèi lo¹n cung cÊp m¸u:7. Sù rèi lo¹n cung cÊp m¸u:
Cung cÊp m¸u kÐm hay gi¸n ®o¹n còng ¶nh h­ëng ®Õn qu¸ tr×nh liÒn x­¬ngCung cÊp m¸u kÐm hay gi¸n ®o¹n còng ¶nh h­ëng ®Õn qu¸ tr×nh liÒn x­¬ng

9. BiÕn chøngBiÕn chøng
11. C¸c biÕn chøng th­êng gÆp:. C¸c biÕn chøng th­êng gÆp:
- Teo c¬ : do bÖnh nh©n bÊt ®éng- Teo c¬ : do bÖnh nh©n bÊt ®éng
- Co rót c¬ : hay gÆp sau khi th¸o bét- Co rót c¬ : hay gÆp sau khi th¸o bét
- H¹n chÕ tÇm vËn ®éng khíp: do co rót c¬, dÝnh khíp- H¹n chÕ tÇm vËn ®éng khíp: do co rót c¬, dÝnh khíp
- Héi chøng Sudeck : s-ng nÒ, teo tæ chøc vïng chi g·y- Héi chøng Sudeck : s-ng nÒ, teo tæ chøc vïng chi g·y
2. C¸c biÕn chøng Ýt gÆp h¬n2. C¸c biÕn chøng Ýt gÆp h¬n
- LÖch trô c chi- LÖch trô c chi : do can x-¬ng lÖch, vÑo: do can x-¬ng lÖch, vÑo
Do n¾n kh«ng ®óng trôc hoÆc di lÖch thø ph¸t sau khi n¾n g©y nªn h¹n chÕ cö ®éngDo n¾n kh«ng ®óng trôc hoÆc di lÖch thø ph¸t sau khi n¾n g©y nªn h¹n chÕ cö ®éng
- ChËm liÒn:- ChËm liÒn: Lµ hiÖn t-îng can x-¬ng ch-a lLµ hiÖn t-îng can x-¬ng ch-a liÒn sau mét thêi gian ®ñ ®Ó liÒn x-¬ng (3iÒn sau mét thêi gian ®ñ ®Ó liÒn x-¬ng (3
th¸ng), thêi gian ®ã kÐo dµi h¬n thêi gian qui ®Þnh.th¸ng), thêi gian ®ã kÐo dµi h¬n thêi gian qui ®Þnh.
Nguyªn nh©n cã thÓ do bÊt ®éng kh«ng tèt, hay gÆp ë ng-êi giµNguyªn nh©n cã thÓ do bÊt ®éng kh«ng tèt, hay gÆp ë ng-êi giµ
- Khíp g i¶- Khíp g i¶
Do x-¬ng kh«ng liÒn, t¹i n¬i g·y ng-êi bÖnh kh«ng ®au n÷a, ®o¹n g·y lñng l¼ng.Do x-¬ng kh«ng liÒn, t¹i n¬i g·y ng-êi bÖnh kh«ng ®au n÷a, ®o¹n g·y lñng l¼ng.
Nguyªn nh©n do mÊt x-¬ng qu¸ nhiÒu hoÆc mét x-¬ng kh¸c xen vµo gi÷a hai ®Çu x-¬ngNguyªn nh©n do mÊt x-¬ng qu¸ nhiÒu hoÆc mét x-¬ng kh¸c xen vµo gi÷a hai ®Çu x-¬ng
- NhiÔm trïng , viªm x­¬ ng- NhiÔm trïng , viªm x­¬ ng
- HuyÕt khè i tÜnh m ¹ch s© u (DVT)- HuyÕt khè i tÜnh m ¹ch s© u (DVT)

11. §iÒu trÞ§iÒu trÞ
1. §iÒu trÞ b¶o tån (trong g·y x­¬ng kÝn)1. §iÒu trÞ b¶o tån (trong g·y x­¬ng kÝn)
N¾n chØnh l¹i x-¬ng theo trôc, sau ®ã cè ®Þnh b»ng nÑp hoÆc bã bétN¾n chØnh l¹i x-¬ng theo trôc, sau ®ã cè ®Þnh b»ng nÑp hoÆc bã bét
Cã thÓ xuyªn ®inh, kÐo liªn tôc : Chi trªn 1/14 – 1/10 träng l-îng, chi d-íi 1/8 träng l-îngCã thÓ xuyªn ®inh, kÐo liªn tôc : Chi trªn 1/14 – 1/10 träng l-îng, chi d-íi 1/8 träng l-îng
2. §iÒu trÞ phÉu thuËt2. §iÒu trÞ phÉu thuËt
ChØ ®Þnh : Trong tr-êng hîp g·y x-¬ng hë hoÆc ®iÒu trÞ b¶o tån thÊt b¹iChØ ®Þnh : Trong tr-êng hîp g·y x-¬ng hë hoÆc ®iÒu trÞ b¶o tån thÊt b¹i
PhÉu thuËt ®Ó n¾n chØnh x-¬ng nhê kÕt hîp x-¬ng b»ng kim lo¹i ( ®inh néi tuû, nÑpPhÉu thuËt ®Ó n¾n chØnh x-¬ng nhê kÕt hîp x-¬ng b»ng kim lo¹i ( ®inh néi tuû, nÑp
vÝt, buéc vßng, xuyªn kim)vÝt, buéc vßng, xuyªn kim)
--u ®iÓmu ®iÓm
* Cã thÓ n¾n x-¬ng hoµn toµn ®óng vÞ trÝ gi¶i phÉu* Cã thÓ n¾n x-¬ng hoµn toµn ®óng vÞ trÝ gi¶i phÉu
* BÊt ®éng t-¬ng ®èi ch¾c ch¾n, tr¸nh ®-îc di lÖch* BÊt ®éng t-¬ng ®èi ch¾c ch¾n, tr¸nh ®-îc di lÖch
* Ng-êi bÖnh cã thÓ tËp sím tr¸nh teo c¬, cøng khíp* Ng-êi bÖnh cã thÓ tËp sím tr¸nh teo c¬, cøng khíp
Nh-îc ®iÓmNh-îc ®iÓm
* Hay bÞ nhiÔm khuÈn* Hay bÞ nhiÔm khuÈn
* Viªm x-¬ng* Viªm x-¬ng
* ChËm liÒn, khíp gi¶* ChËm liÒn, khíp gi¶

12. L­îng gi¸L­îng gi¸
1. VÞ trÝ cña x­¬ng g·y1. VÞ trÝ cña x­¬ng g·y
2. C¸ch cè ®Þnh x­¬ng2. C¸ch cè ®Þnh x­¬ng
M¸ng/nÑp : võa khÝt ? b¨ng kh«ng qóa chÆtM¸ng/nÑp : võa khÝt ? b¨ng kh«ng qóa chÆt
Bã bét:Bã bét:
+ Chi ë vÞ trÝ chøc n¨ng tèt ?+ Chi ë vÞ trÝ chøc n¨ng tèt ?
+ Bét ch¾c ®Òu tÊt c¶ c¸c chç+ Bét ch¾c ®Òu tÊt c¶ c¸c chç
+ Bét kh«ng qóa láng, kh«ng qóa chÆt+ Bét kh«ng qóa láng, kh«ng qóa chÆt
+ Cã ®au chç nµo kh«ng ?+ Cã ®au chç nµo kh«ng ?
Cè ®Þnh bªn ngoµi : dïng ®inh xuyªn cã s¹ch kh«ng, da cã s¹ch kh«ng ?Cè ®Þnh bªn ngoµi : dïng ®inh xuyªn cã s¹ch kh«ng, da cã s¹ch kh«ng ?
HÖ thèng kÐo x-¬ngHÖ thèng kÐo x-¬ng
3. §au:3. §au:
Møc ®é ®au, vÞ trÝ ®au, thêi gianMøc ®é ®au, vÞ trÝ ®au, thêi gian

13. L­îng gi¸L­îng gi¸
4. S­ng nÒ4. S­ng nÒ : vÞ trÝ, møc ®é: vÞ trÝ, møc ®é
5. TÇm vËn ®éng khíp5. TÇm vËn ®éng khíp
6. T×nh tr¹ng chÞu träng l­îng cña ch©n g·y6. T×nh tr¹ng chÞu träng l­îng cña ch©n g·y
Kh«ng chÞu ®-îc träng l-îng ?Kh«ng chÞu ®-îc träng l-îng ?
ChÞu mét phÇn träng l-îng: dïng c©n ®o sè kg dån sang ch©n g·y,ChÞu mét phÇn träng l-îng: dïng c©n ®o sè kg dån sang ch©n g·y,
sè % träng l-îng c¬ thÓsè % träng l-îng c¬ thÓ
ChÞu mét nöa träng l-îngChÞu mét nöa träng l-îng
ChÞu toµn bé träng l-îng c¬ thÓChÞu toµn bé träng l-îng c¬ thÓ
7. BÖnh nh©n cÇn dông cô trî gióp hay kh«ng7. BÖnh nh©n cÇn dông cô trî gióp hay kh«ng
8. C¸c vÊn ®Ò kh¸c:8. C¸c vÊn ®Ò kh¸c: NhiÔm trïng…NhiÔm trïng…
9. Søc khoÎ chung cña bÖnh nh©n9. Søc khoÎ chung cña bÖnh nh©n:: Tim m¹ch, h« hÊp…Tim m¹ch, h« hÊp…
10.L­îng gi¸ chøc n¨ng ®I l¹i vµ thùc hiÖn sinh ho¹t hµng ngµy10.L­îng gi¸ chøc n¨ng ®I l¹i vµ thùc hiÖn sinh ho¹t hµng ngµy

15. Phôc håi chøc n¨ng cho bÖnh nh©nPhôc håi chøc n¨ng cho bÖnh nh©n
g·y x­¬ng ch­a liÒng·y x­¬ng ch­a liÒn
Môc ®Ých PHCN :Môc ®Ých PHCN :
Gi¶m ®auGi¶m ®au
Gi¶m phï nÒ, c¶i thiÖn tuÇn hoµn chi g·yGi¶m phï nÒ, c¶i thiÖn tuÇn hoµn chi g·y
Phßng ngõa teo c¬, co rót c¬, cøng khípPhßng ngõa teo c¬, co rót c¬, cøng khíp
PHCN sinh ho¹t, di chuyÓnPHCN sinh ho¹t, di chuyÓn
Nguyªn t¾c:Nguyªn t¾c:
Kh«ng ®-îc xoa bãp m¹nh, s©u lªn vïng g·yKh«ng ®-îc xoa bãp m¹nh, s©u lªn vïng g·y
Kh«ng ®-îc xoay x-¬ng bÞ g·yKh«ng ®-îc xoay x-¬ng bÞ g·y
Kh«ng ®Èy hoÆc kh¸ng trë phÇn ngän chi ®Õn chç g·yKh«ng ®Èy hoÆc kh¸ng trë phÇn ngän chi ®Õn chç g·y
Kh«ng thö nghiÖm c¬ b»ng tay gÇn chç g·yKh«ng thö nghiÖm c¬ b»ng tay gÇn chç g·y

16. Phôc håi chøc n¨ng cho bÖnh nh©nPhôc håi chøc n¨ng cho bÖnh nh©n
g·y x­¬ng ch­a liÒng·y x­¬ng ch­a liÒn
§èi víi ng­êi ®ang bã bét§èi víi ng­êi ®ang bã bét
VËn ®éng chñ ®éng tÊt c¶ c¸c khíp cña c¬ thÓVËn ®éng chñ ®éng tÊt c¶ c¸c khíp cña c¬ thÓ
TËp gång c¬ trong bétTËp gång c¬ trong bét
VËn ®éng chñ ®éng phÇn ngän chi bÞ g·y x-¬ngVËn ®éng chñ ®éng phÇn ngän chi bÞ g·y x-¬ng
H-íng dÉn cho bÖnh nh©n kh«ng nhóng bét vµo n-íc, khi t¾m dïng tóiH-íng dÉn cho bÖnh nh©n kh«ng nhóng bét vµo n-íc, khi t¾m dïng tói
nilong bao quanhnilong bao quanh
§èi víi ng­êi ®ang ®eo m¸ng/nÑp :§èi víi ng­êi ®ang ®eo m¸ng/nÑp :
Gi¶i thÝch cho bÖnh nh©n v× sao hä ph¶i ®eo nÑp th-êng xuyªnGi¶i thÝch cho bÖnh nh©n v× sao hä ph¶i ®eo nÑp th-êng xuyªn
N©ng t- thÕ vïng g·y ®Ó gi¶m phï nÒ, c¶i thiÖn tuÇn hoµnN©ng t- thÕ vïng g·y ®Ó gi¶m phï nÒ, c¶i thiÖn tuÇn hoµn
Kh«ng cö ®éng m¹nh vïng g·yKh«ng cö ®éng m¹nh vïng g·y
VËn ®éng chñ ®éng ®Ó gi¶m phï nÒVËn ®éng chñ ®éng ®Ó gi¶m phï nÒ

17. Phôc håi chøc n¨ng cho bÖnh nh©nPhôc håi chøc n¨ng cho bÖnh nh©n
g·y x­¬ng ch­a liÒng·y x­¬ng ch­a liÒn
§èi víi ng­êi ®ang cè ®Þnh bªn ngoµi§èi víi ng­êi ®ang cè ®Þnh bªn ngoµi
B¶o ®¶m vïng ®inh ghim xuyªn da s¹ch sÏB¶o ®¶m vïng ®inh ghim xuyªn da s¹ch sÏ
TËp chñ ®éng cã kh¸ng trë cho c¸c c¬ trõ c¸c c¬ cã dông cô cè ®ÞnhTËp chñ ®éng cã kh¸ng trë cho c¸c c¬ trõ c¸c c¬ cã dông cô cè ®Þnh
TËp chñ ®éng cã trî gióp cho c¸c khíp gÇn vïng cã dông cô cè ®Þnh.TËp chñ ®éng cã trî gióp cho c¸c khíp gÇn vïng cã dông cô cè ®Þnh.
Møc ®é tËp tuú theo bÖnh nh©n cã ®au nhiÒu hay ÝtMøc ®é tËp tuú theo bÖnh nh©n cã ®au nhiÒu hay Ýt
KÐo gi·n nhÑ nhµng c¸c khíp gÇn n¬i cã dông cô cè ®Þnh ®Ó gióp t¨ngKÐo gi·n nhÑ nhµng c¸c khíp gÇn n¬i cã dông cô cè ®Þnh ®Ó gióp t¨ng
tÇm vËn ®éng (ROM)tÇm vËn ®éng (ROM)
§èi víi bÖnh nh©n ®ang ®­îc kÐo x­¬ng§èi víi bÖnh nh©n ®ang ®­îc kÐo x­¬ng
TËp thë ®Ò phßng biÕn chøng h« hÊpTËp thë ®Ò phßng biÕn chøng h« hÊp
Phßng ngõa loÐt do ®Ì ÐpPhßng ngõa loÐt do ®Ì Ðp
TËp gång c¬ c¸c vïng ®­îc kÐoTËp gång c¬ c¸c vïng ®­îc kÐo

18. Phôc håi chøc n¨ng cho bÖnh nh©nPhôc håi chøc n¨ng cho bÖnh nh©n
g·y x­¬ng ®· liÒn (sau th¸o bét)g·y x­¬ng ®· liÒn (sau th¸o bét)
Môc ®ÝchMôc ®Ých
PHCNPHCN
Ph­¬ng ph¸pPh­¬ng ph¸p PHCNPHCN
1. C¶i thiÖn tuÇn1. C¶i thiÖn tuÇn
hoµn,hoµn,
®iÒu trÞ héi chøng®iÒu trÞ héi chøng
Sudeck (nÕu cã)Sudeck (nÕu cã)
2. Phôc håi c¬ teo2. Phôc håi c¬ teo
vïng chi bÞ g·yvïng chi bÞ g·y
3. KÐo gi·n c¬ vïng3. KÐo gi·n c¬ vïng
chi bã bét bÞ co rótchi bã bét bÞ co rót
4. Gia t¨ng tÇm vËn4. Gia t¨ng tÇm vËn
®éng khíp®éng khíp
5. Phôc håi chøc n¨ng5. Phôc håi chøc n¨ng
chi chuyÓn, sinh ho¹tchi chuyÓn, sinh ho¹t
­ NhiÖt trÞ liÖu : ch­êm Êm vïng chi cã rèi lo¹n tuÇn hoµn b»ng n­íc­ NhiÖt trÞ liÖu : ch­êm Êm vïng chi cã rèi lo¹n tuÇn hoµn b»ng n­íc
Êm,hång ngo¹i hoÆc bã Parafin 10­15 phót/lÇn, ngµy 2­3 lÇnÊm,hång ngo¹i hoÆc bã Parafin 10­15 phót/lÇn, ngµy 2­3 lÇn
­ Xoa bãp trÞ liÖu : xoa bãp vïng chi cã héi chøng Sudeck ngµy 2­3­ Xoa bãp trÞ liÖu : xoa bãp vïng chi cã héi chøng Sudeck ngµy 2­3
lÇnlÇn
­ Siªu ©m, sãng ng¾n ®iÒu trÞ vïng cã héi chøng Sudeck­ Siªu ©m, sãng ng¾n ®iÒu trÞ vïng cã héi chøng Sudeck
­ KÝch thÝch ®iÖn vïng c¬ teo, yÕu­ KÝch thÝch ®iÖn vïng c¬ teo, yÕu
­ TËp ®Ò kh¸ng, b»ng t¹, lß xo…­ TËp ®Ò kh¸ng, b»ng t¹, lß xo…
TËp kÐo gi·n c¬ vïng bã bét bÞ co rót ( kü thuËt gi÷ nghØ hoÆc coTËp kÐo gi·n c¬ vïng bã bét bÞ co rót ( kü thuËt gi÷ nghØ hoÆc co
nghØ)nghØ)
­ B¾t ®Çu tËp b»ng vËn ®éng chñ ®éng ®Ó t¨ng tÇm vËn ®éng, tËp­ B¾t ®Çu tËp b»ng vËn ®éng chñ ®éng ®Ó t¨ng tÇm vËn ®éng, tËp
vËnvËn
®éng chñ ®éng cã trî gióp d­íi ng­ìng ®au c¸c phÇn c¬ thÓ ®· th¸o®éng chñ ®éng cã trî gióp d­íi ng­ìng ®au c¸c phÇn c¬ thÓ ®· th¸o
bá dông cô cè ®Þnhbá dông cô cè ®Þnh
­ Sau 1 ­2 tuÇn cã thÓ sö dông c¸c vËn ®éng thô ®éng ®Ó t¨ng ROM­ Sau 1 ­2 tuÇn cã thÓ sö dông c¸c vËn ®éng thô ®éng ®Ó t¨ng ROM
­ TËp d¸ng ®i ®óng­ TËp d¸ng ®i ®óng

19. Phôc håi chøc n¨ng sauPhôc håi chøc n¨ng sau
phÉu thuËt mæ g·y x­¬ngphÉu thuËt mæ g·y x­¬ng
Môc ®ÝchMôc ®Ých PHCNPHCN Ph­¬ng ph¸pPh­¬ng ph¸p PHCNPHCN
1. Gi¶m ®au1. Gi¶m ®au
2. Ngõa c¸c biÕn chøng phæi vµ tuÇn hoµn2. Ngõa c¸c biÕn chøng phæi vµ tuÇn hoµn
(viªm phæi, t¾c tÜnh m¹ch)(viªm phæi, t¾c tÜnh m¹ch)
3. Gi¶m s­ng nÒ3. Gi¶m s­ng nÒ
4. Ngõa teo c¬, cøng khíp4. Ngõa teo c¬, cøng khíp
5. T¸i lËp l¹i søc khoÎ, duy tr× vµ c¶i thiÖn søc5. T¸i lËp l¹i søc khoÎ, duy tr× vµ c¶i thiÖn søc
m¹nh vµ sù vËn ®éng cña c¸c khíp kh«ng PTm¹nh vµ sù vËn ®éng cña c¸c khíp kh«ng PT
6. Phôc håi chøc n¨ng sinh ho¹t, di chuyÓn an6. Phôc håi chøc n¨ng sinh ho¹t, di chuyÓn an
toµn vµ hiÖu qu¶toµn vµ hiÖu qu¶
C¸c bµi tËp th­ gi·nC¸c bµi tËp th­ gi·n
Mét sè ph­¬ng ph¸p: nhiÖt trÞ liÖu…Mét sè ph­¬ng ph¸p: nhiÖt trÞ liÖu…
­ Ngåi dËy sím sau mæ,­ Ngåi dËy sím sau mæ,
­ TËp thë s©u, h­íng dÉn ho­ TËp thë s©u, h­íng dÉn ho
­ §Æt t­ thÕ,­ §Æt t­ thÕ,
­ KÕt hîp vËn ®éng chñ ®éng c¸c c¬ ngän­ KÕt hîp vËn ®éng chñ ®éng c¸c c¬ ngän
chichi
N©ng chi mæ lªn caoN©ng chi mæ lªn cao
Gång c¬ (co c¬ tÜnh) vïng chi mæGång c¬ (co c¬ tÜnh) vïng chi mæ
­ VËn ®éng tËp m¹nh c¸c chi lµnh­ VËn ®éng tËp m¹nh c¸c chi lµnh
­ TËp nhÑ nhµng d­íi ng­ìng ®au chi bÖnh­ TËp nhÑ nhµng d­íi ng­ìng ®au chi bÖnh
C¸c bµi tËp ®Ò kh¸ng t¨ng dÇnC¸c bµi tËp ®Ò kh¸ng t¨ng dÇn
H­íng dÉn tËp ®i b»ng n¹ng kh«ng chÞu søcH­íng dÉn tËp ®i b»ng n¹ng kh«ng chÞu søc
nÆng trªn chi g·y vµ t¨ng dÇn chÞu søcnÆng trªn chi g·y vµ t¨ng dÇn chÞu søc
nÆngnÆng

20. G·y x­¬ng chi d­íiG·y x­¬ng chi d­íi
Giai ®o¹nbÊt ®éngGiai ®o¹nbÊt ®éng
Kü thuËt phôc håi chøc n¨ngKü thuËt phôc håi chøc n¨ng
- TËp thë kÕt hîp víi hai tay- TËp thë kÕt hîp víi hai tay
- TËp m¹nh c¬ chi trªn- TËp m¹nh c¬ chi trªn
- TËp m¹nh c¬ bông- TËp m¹nh c¬ bông
- TËp ngåi dËy- TËp ngåi dËy
- TËp vËn ®éng chñ ®éng c¸c khíp- TËp vËn ®éng chñ ®éng c¸c khíp
bªn lµnhbªn lµnh
- Co c¬ tÜnh- Co c¬ tÜnh
- H­íng dÉn ®i víi n¹ng, h¹n chÕ- H­íng dÉn ®i víi n¹ng, h¹n chÕ
chÞu träng l­îngchÞu träng l­îng

21. G·y x­¬ng chi d­íiG·y x­¬ng chi d­íi
Giai ®o¹n sau bÊt ®éngGiai ®o¹n sau bÊt ®éng
Kü thuËt:Kü thuËt:
­ Gi¶m ®au b»ng nhiÖt.­ Gi¶m ®au b»ng nhiÖt.
­ Xoa bãp gi¶m phï nÒ.­ Xoa bãp gi¶m phï nÒ.
­ Xoa bãp, day lµm mÒm­ Xoa bãp, day lµm mÒm
c¸c tæ chøc x¬ cøng.c¸c tæ chøc x¬ cøng.

22. G·y x­¬ng chi d­íiG·y x­¬ng chi d­íi
Giai ®o¹n sau bÊt ®éngGiai ®o¹n sau bÊt ®éng
VËn ®éng c¸c khíp.VËn ®éng c¸c khíp.

23. G·y x­¬ng chi d­íiG·y x­¬ng chi d­íi
Giai ®o¹n sau bÊt ®éngGiai ®o¹n sau bÊt ®éng
TËp m¹nh c¬TËp m¹nh c¬

24. G·y x­¬ng chi d­íiG·y x­¬ng chi d­íi
Giai ®o¹n sau bÊt ®éngGiai ®o¹n sau bÊt ®éng
TËp dån träng l­îng.TËp dån träng l­îng.
TËp th¨ng b»ng.TËp th¨ng b»ng.

25. G·y x­¬ng chi d­íiG·y x­¬ng chi d­íi
Giai ®o¹n sau bÊt ®éngGiai ®o¹n sau bÊt ®éng
TËp dån träng l­îng.TËp dån träng l­îng.
TËp th¨ng b»ng.TËp th¨ng b»ng.

26. G·y x­¬ng chi d­íiG·y x­¬ng chi d­íi
Giai ®o¹n sau bÊt ®éngGiai ®o¹n sau bÊt ®éng
TËp lªn xuèng cÇu thang.TËp lªn xuèng cÇu thang.

27. G·y x­¬ng chi d­íiG·y x­¬ng chi d­íi
Giai ®o¹n sau bÊt ®éngGiai ®o¹n sau bÊt ®éng
TËp ®i trªn mòi bµn ch©nTËp ®i trªn mòi bµn ch©n

28. Phôc håi chøc n¨ng cho c¸c tr­êng hîpPhôc håi chøc n¨ng cho c¸c tr­êng hîp
g·y x­¬ng ®Æc biÖtg·y x­¬ng ®Æc biÖt
G·y x­¬ng ®ßnG·y x­¬ng ®ßn
­ B¨ng h×nh sè 8­ B¨ng h×nh sè 8
­ Tay bªn x­¬ng ®ßn g·y nªn­ Tay bªn x­¬ng ®ßn g·y nªn
®Æt ë t­ thÕ treo vµ nghØ®Æt ë t­ thÕ treo vµ nghØ
ng¬i 1 th¸ngng¬i 1 th¸ng
­ Sau 1 th¸ng cã thÓ tËp t¨ng­ Sau 1 th¸ng cã thÓ tËp t¨ng
dÇn søc m¹nh vµ t¨ng tÇmdÇn søc m¹nh vµ t¨ng tÇm
vËn ®éng khíp vaivËn ®éng khíp vai

29. Phôc håi chøc n¨ng cho c¸c tr­êng hîpPhôc håi chøc n¨ng cho c¸c tr­êng hîp
g·y x­¬ng ®Æc biÖtg·y x­¬ng ®Æc biÖt
G·y x­¬ng s­ênG·y x­¬ng s­ên
­ Dïng b¨ng cuèn quanh ngùc ®Ó gi¶m ®au­ Dïng b¨ng cuèn quanh ngùc ®Ó gi¶m ®au
­ TËp thë s©u hµng ngµy ®Ó ®Ò phßng­ TËp thë s©u hµng ngµy ®Ó ®Ò phßng
biÕn chøng h« hÊp vµ gi÷ cho c¸c x­biÕn chøng h« hÊp vµ gi÷ cho c¸c x­
¬ng s­ên vËn ®éng¬ng s­ên vËn ®éng
­ NÕu x­¬ng s­ên g·y lµm tæn th­¬ng phæi,­ NÕu x­¬ng s­ên g·y lµm tæn th­¬ng phæi,
cÇn phèi hîp c¸c lo¹i ®iÒu trÞ kh¸ccÇn phèi hîp c¸c lo¹i ®iÒu trÞ kh¸c
G·y x­¬ng m¸cG·y x­¬ng m¸c
Cã thÓ bã bét hoÆc kh«ng. TËp chÞuCã thÓ bã bét hoÆc kh«ng. TËp chÞu
träng l­îng hoµn toµnträng l­îng hoµn toµn

30. Phôc håi chøc n¨ng cho c¸c tr­êng hîpPhôc håi chøc n¨ng cho c¸c tr­êng hîp
g·y x­¬ng ®Æc biÖtg·y x­¬ng ®Æc biÖt
G·y cét sèngG·y cét sèng
­ Kh«ng ®Ó bÖnh nh©n ngåi hoÆc­ Kh«ng ®Ó bÖnh nh©n ngåi hoÆc
®øng nÕu ch­a cè ®Þnh tèt, v× cã®øng nÕu ch­a cè ®Þnh tèt, v× cã
thÓ lµm t×nh tr¹ng cét sèng xÊu ®ithÓ lµm t×nh tr¹ng cét sèng xÊu ®i
­ Cè ®Þnh b»ng nÑp hoÆc bã bét ®Ó ®ì­ Cè ®Þnh b»ng nÑp hoÆc bã bét ®Ó ®ì
mét phÇn träng l­îng c¬ thÓ vµ gi÷mét phÇn träng l­îng c¬ thÓ vµ gi÷
cét sèng ë vÞ trÝ ®óngcét sèng ë vÞ trÝ ®óng
­ Cè ®Þnh theo t­ thÕ duçi lµ tèt nhÊt­ Cè ®Þnh theo t­ thÕ duçi lµ tèt nhÊt
­ TËp lµm m¹nh c¬ c¸c chi theo ®iÒu­ TËp lµm m¹nh c¬ c¸c chi theo ®iÒu
kiÖn thÝch hîpkiÖn thÝch hîp
­ TËp thë ®Ò phßng c¸c biÕn chøng ®­­ TËp thë ®Ò phßng c¸c biÕn chøng ®­
êng h« hÊpêng h« hÊp

31. Xin tr©n träng c¶m ¬nXin tr©n träng c¶m ¬n