Phcn mom cut - PGS Minh

1. Ch¨msãc vµ PhcnCh¨msãc vµ Phcn
mámcôtmámcôt
TS. PH¹MV¡N MINH

2. 1. §N1. §N:: Mỏm cụt hoặc đoạn chi lµ phần cßn
lại của một chi sau khi bị cắt cụt do phẫu
thuật cắt cụt chi hoặc th¸o khớp.
2. Nguyªn nh©n2. Nguyªn nh©n
-- Do chÊn th­¬ng: Tai n¹n GT, SH, L§, c¸cDo chÊn th­¬ng: Tai n¹n GT, SH, L§, c¸c
lo¹i vÕt th­¬ng do ho¶ khÝ.lo¹i vÕt th­¬ng do ho¶ khÝ.
-- Viªm t¾c m¹ch, dÞ d¹ng BS, ung th­ x­Viªm t¾c m¹ch, dÞ d¹ng BS, ung th­ x­
¬ng, lao x­¬ng.¬ng, lao x­¬ng.
3. Xö trÝ3. Xö trÝ
T¹o mám côt gåm 2 thñ thuËtT¹o mám côt gåm 2 thñ thuËt
-- C¾t côt chiC¾t côt chi (amputation)(amputation)

3. C¾t côt chi th­êng thùc hiÖn thµnh 2 th×C¾t côt chi th­êng thùc hiÖn thµnh 2 th×
(§B trong chiÕn tranh hoÆc MT bÞ nhiÔm(§B trong chiÕn tranh hoÆc MT bÞ nhiÔm
bÈn).bÈn).
-- Th× 1Th× 1: Nh»m môc ®Ých cøu sèng BN.: Nh»m môc ®Ých cøu sèng BN.
-- Th× 2Th× 2: T¹o h×nh d¸ng, vÞ trÝ mám côt cho: T¹o h×nh d¸ng, vÞ trÝ mám côt cho
thÝchthÝch
hîp víi viÖc l¾p chi gi¶ sau nµy.hîp víi viÖc l¾p chi gi¶ sau nµy.

4. -- Th¸o khípTh¸o khíp (Exarticulation)(Exarticulation)

5. 4. C¸c tÇmmøc ®o¹n chi d­íi4. C¸c tÇmmøc ®o¹n chi d­íi
4.1. Bµn ch©n4.1. Bµn ch©n
 C¾t côt c¸c ngãn ch©nC¾t côt c¸c ngãn ch©n
Kh«ng ®Æt vÊn ®Ò l¾p chi gi¶.Kh«ng ®Æt vÊn ®Ò l¾p chi gi¶.

6.  C¾t côt ngang bµn ch©nC¾t côt ngang bµn ch©n
Kh«ng l¾p chi gi¶, BN mang giµy chØnhKh«ng l¾p chi gi¶, BN mang giµy chØnh
h×nh víi phÇn thay thÕ ®»ng tr­íc bµnh×nh víi phÇn thay thÕ ®»ng tr­íc bµn
ch©n b»ng chÊt xèp.ch©n b»ng chÊt xèp.

7.  C¾t côt khèi x­¬ng cæ ch©nC¾t côt khèi x­¬ng cæ ch©n (LISFRANC)(LISFRANC)::
Th¸o khíp cña bµn ch©n gi÷a ®­êng khíp x­Th¸o khíp cña bµn ch©n gi÷a ®­êng khíp x­
¬ng bµn ch©n vµ x­¬ng cæ ch©n¬ng bµn ch©n vµ x­¬ng cæ ch©n

8. 4.2. Khíp cæ ch©n4.2. Khíp cæ ch©n
C¾t côt CHOPARTC¾t côt CHOPART : C¾t ngang cæ ch©n: C¾t ngang cæ ch©n
chØchØ
®Ó l¹i x­¬ng sªn vµ x­¬ng gãt.®Ó l¹i x­¬ng sªn vµ x­¬ng gãt.

9.  C¾t côt kiÓu SYMEC¾t côt kiÓu SYME : C¾t côt ngang: C¾t côt ngang
®Çu d­íi 2 x­¬ng c¼ng ch©n, lÊy bá c¶®Çu d­íi 2 x­¬ng c¼ng ch©n, lÊy bá c¶
hai m¾t c¸ trong vµ ngoµi.hai m¾t c¸ trong vµ ngoµi.

10.  C¾t côt kiÓu PIROGOFFC¾t côt kiÓu PIROGOFF: C¾t côt ngang: C¾t côt ngang
®Çu d­íi 2 x­¬ng c¼ng ch©n, lÊy bá c¶ hai®Çu d­íi 2 x­¬ng c¼ng ch©n, lÊy bá c¶ hai
m¾t c¸ trong vµ ngoµi, c¾t bá nöa tr­íc x­m¾t c¸ trong vµ ngoµi, c¾t bá nöa tr­íc x­
¬ng gãt, nöa sau ®­îc gi÷ l¹i ®Ó che phñ¬ng gãt, nöa sau ®­îc gi÷ l¹i ®Ó che phñ
®Çu d­íi x­¬ng chµy vµ x­¬ng m¸c.®Çu d­íi x­¬ng chµy vµ x­¬ng m¸c.

11. 4.3. C¼ng ch©n4.3. C¼ng ch©n
-- Mám côt c¼ng ch©n qu¸Mám côt c¼ng ch©n qu¸
ng¾nng¾n (< 7cm) : Khã l¾p(< 7cm) : Khã l¾p
ch©n gi¶.ch©n gi¶.
-- Mám côt qu¸ dµiMám côt qu¸ dµi
G©y t×nh tr¹ng thiÓu n¨ngG©y t×nh tr¹ng thiÓu n¨ng
tuÇn hoµn, phï nÒ, viªm loÐttuÇn hoµn, phï nÒ, viªm loÐt
g©y khã l¾p ch©n gi¶.g©y khã l¾p ch©n gi¶.
-- Mám côt lý t­ëngMám côt lý t­ëng
Nèi 1/3 trªn vµ 1/3 gi÷a víiNèi 1/3 trªn vµ 1/3 gi÷a víi
chiÕu dµi 15cm (x­¬ng m¸cchiÕu dµi 15cm (x­¬ng m¸c
c¾t cao h¬n x­¬ng chµy 2c¾t cao h¬n x­¬ng chµy 2
cm).cm).

12. 4.4. ë gèi4.4. ë gèi
- PhÉu thuËt th¸o khíp gèi kh«ng phøc t¹p- PhÉu thuËt th¸o khíp gèi kh«ng phøc t¹p
nh­ng khã l¾p ch©n gi¶ do mám côt qu¸nh­ng khã l¾p ch©n gi¶ do mám côt qu¸
dµidµi

13. 4.5. ë ®ïi4.5. ë ®ïi
-- Mám côt qu¸ ng¾n (< 20cm):Mám côt qu¸ ng¾n (< 20cm): Mám côt sÏMám côt sÏ
biÕn d¹ng kiÓu gËp-d¹ng do hai nhãm c¬biÕn d¹ng kiÓu gËp-d¹ng do hai nhãm c¬
gËp-d¹ng m¹nh h¬n nhãm duçi-khÐp: KhãgËp-d¹ng m¹nh h¬n nhãm duçi-khÐp: Khã
l¾p chi gi¶.l¾p chi gi¶.
-- Mám côt trªn gèi cã chiÒu dµi lý t­ëngMám côt trªn gèi cã chiÒu dµi lý t­ëng tõtõ
25-30 cm ®o tõ mÊu chuyÓn lín.25-30 cm ®o tõ mÊu chuyÓn lín.

14. 4.6. Khíp h¸ng4.6. Khíp h¸ng
-- Th¸o khíp h¸ng kh«ng g©y mÊt th¨ng b»ngTh¸o khíp h¸ng kh«ng g©y mÊt th¨ng b»ng
c¬.c¬.

15. 5. C¸c tÇmmøc ®o¹n chi trªn5. C¸c tÇmmøc ®o¹n chi trªn
5.1. Bµn tay5.1. Bµn tay
MÊt ngãn c¸i cÇn ph¶i chuyÓn ngãn 3 hoÆcMÊt ngãn c¸i cÇn ph¶i chuyÓn ngãn 3 hoÆc
44
®Ó thay thÕ.®Ó thay thÕ.
5.2. C¼ng tay5.2. C¼ng tay
 Khi c¾t côt 1/3 trªn c¼ng tay, cö ®éngKhi c¾t côt 1/3 trªn c¼ng tay, cö ®éng
sÊpsÊp
m¹nh h¬n ngöa.m¹nh h¬n ngöa.
 C¾t côt c¼ng tay lý t­ëng lµ 1/3 gi÷a vµC¾t côt c¼ng tay lý t­ëng lµ 1/3 gi÷a vµ

16. 5.3. C¸nh tay5.3. C¸nh tay
Khi c¾t côt 1/3 gi÷a, 1/3 trªn cÇn chó ý cöKhi c¾t côt 1/3 gi÷a, 1/3 trªn cÇn chó ý cö
®éng cña khíp vai, §B lµ ®éng t¸c gËp, d¹ng®éng cña khíp vai, §B lµ ®éng t¸c gËp, d¹ng
vµ xoay trßn.vµ xoay trßn.

17.  §èi víi chi trªn kh«ng ®Æt vÊn ®Ò chاèi víi chi trªn kh«ng ®Æt vÊn ®Ò chØ
®Þnh chän lùa møc c¾t côt.®Þnh chän lùa møc c¾t côt.
 Nªn thùc hiÖn mét phÉu thuËt b¶o tån víiNªn thùc hiÖn mét phÉu thuËt b¶o tån víi
mám côt gi÷ l¹i dµi nhÊt cã thÓ ®­îc.mám côt gi÷ l¹i dµi nhÊt cã thÓ ®­îc.
 QT lµ t¹o ®­îc mét mám côt trßn, ch¾cQT lµ t¹o ®­îc mét mám côt trßn, ch¾c
kh«ng cã sÑo ®au.kh«ng cã sÑo ®au.

18. 6. Nh÷ng BC cã thÓ gÆp sau khi c¾t côt
chi
6.1. auĐ
Do sẹo mổ tỳ lªn vÞ trÝ chÞu lùc hoặc đau
“chi ma”, đã lµ khi người bệnh cảm thấy
đau ở phần đoạn chi đ· bÞ bị cắt bỏ.
6.2 Ch¶y M¸u mámcôt
Do va đập hoặc tụt chỉ th¾t m¹ch m¸u, chảy
m¸u đầu xương hoặc do cầm m¸u kh«ng
kỹ...Những TH nµy cần được mổ lại để cầm
m¸u.

19. 6.3. Viªmtuû x­¬ng
§T b¶o tån hoÆc PT
6.4. ¸p xe c¬
Cần điều trị bằng KS, trÝch rạch dẫn lưu
mủ vµ chăm sãc vết thương.
6.5. Sãt chØ
G©y ra viªm loÐt vÕt mæ, cÇn lÊy bá chØ
sãt

20. 6.6. Viªmda quanh mámcôt
Cã thể do dị ứng với b¨ng, thuốc b«i trªn
mám côt hoặc do nhiệt độ cao g©y phồng
rộp, do vệ sinh mỏm cụt kÐm...
6.7. Do nhät s©u trong m«mÒm
§T bằng KS hoặc nạo vÐt ổ viªm.
6.8. MÊt c¶mgi¸c
Lµ vÊn ®Ò QT v× BN kh«ng biÕt ®au do
®ã tổ chức ở vïng mỏm cụt bị giập n¸t,
nÕu vïng da mÊt c¶m gi¸c réng cần cắt lại
chi ë ®o¹n cao h¬n.

21. 7.7. L­îng gi¸ VLTL BN ®o¹n chiL­îng gi¸ VLTL BN ®o¹n chi
7.1. Thu thËp th«ng tin7.1. Thu thËp th«ng tin
- Ngµy vµ NN c¾t côt- Ngµy vµ NN c¾t côt
- Lo¹i c¾t côt- Lo¹i c¾t côt
- TT søc khoÎ chung, c¸c thuèc ®· vµ ®ang dïng.- TT søc khoÎ chung, c¸c thuèc ®· vµ ®ang dïng.
- Tuæi cña BN- Tuæi cña BN
- TiÒn sử bÖnh- TiÒn sử bÖnh
7.2. Nh÷ng ®¸nh gi¸ chñ quan7.2. Nh÷ng ®¸nh gi¸ chñ quan
7.2.1 C¶m xóc cña BN7.2.1 C¶m xóc cña BN
- Sù chÞu ®ùng nçi mÊt m¸t- Sù chÞu ®ùng nçi mÊt m¸t
- T×nh tr¹ng c¶m xóc cña BN- T×nh tr¹ng c¶m xóc cña BN

22. 7.2.2 C7.2.2 C¸ch sèng tr­íc khi bÞ c¾t côt¸ch sèng tr­íc khi bÞ c¾t côt
- Sù gi¸o dôc vµ c«ng viÖc tr­íc ®©y cña BN.- Sù gi¸o dôc vµ c«ng viÖc tr­íc ®©y cña BN.
- K- KÕ ho¹ch lµm viÖc vµ sù ch¨m sãc nhµ cöa,Õ ho¹ch lµm viÖc vµ sù ch¨m sãc nhµ cöa,
gia ®×nh cña BN.gia ®×nh cña BN.
7.2.3 N7.2.3 Nh÷ng lÇn sö dông chi gi¶ tr­íc ®©yh÷ng lÇn sö dông chi gi¶ tr­íc ®©y
- L- LÇn ®Çu tiªn l¾p chi gi¶ khi nµo?Çn ®Çu tiªn l¾p chi gi¶ khi nµo?
-- §· dïng bao nhiªu chi gi¶? Lo¹i nµo?§· dïng bao nhiªu chi gi¶? Lo¹i nµo?
7.2.4 K7.2.4 KÕ ho¹ch sau khi BN ra viÖnÕ ho¹ch sau khi BN ra viÖn
- BN sÏ sèng ë ®©u- BN sÏ sèng ë ®©u
- Li- LiÖu b¹n bÌ hay th©n nh©n cã gióp BN?Öu b¹n bÌ hay th©n nh©n cã gióp BN?

23. - L- LiÖu nhµ cöa c«ng së cã phï hîp víi BN?iÖu nhµ cöa c«ng së cã phï hîp víi BN?
- B- BN cã tiÒn ®Ó mua chi gi¶?N cã tiÒn ®Ó mua chi gi¶?
7.3.7.3. L­îng gi¸ vÒthÓchÊtL­îng gi¸ vÒthÓchÊt
7.3.17.3.1. T×nh tr¹ng da. T×nh tr¹ng da
- Vïng da bÞ x­íc hay bÞ cä x¸t: vÞ trÝ, kÝch- Vïng da bÞ x­íc hay bÞ cä x¸t: vÞ trÝ, kÝch
th­íc, NT?th­íc, NT?
- T×nh tr¹ng vÕt mæ- T×nh tr¹ng vÕt mæ
- SÑo : di ®éng hay cè ®Þnh- SÑo : di ®éng hay cè ®Þnh
- T×nh tr¹ng da bªn chi lµnh- T×nh tr¹ng da bªn chi lµnh

24. 7.3.2. C¶m gi¸c7.3.2. C¶m gi¸c
- Kh¸m c¶m gi¸c chung : xóc gi¸c, ¸p lùc, nhiÖt- Kh¸m c¶m gi¸c chung : xóc gi¸c, ¸p lùc, nhiÖt
®é.®é.
- U thÇn kinh (®au kh­ tró)? Chi ma ?- U thÇn kinh (®au kh­ tró)? Chi ma ?
7.3.3. H×nh d¹ng mám côt7.3.3. H×nh d¹ng mám côt
- §é dµi mám côt- §é dµi mám côt
- H×nh d¹ng mám côt- H×nh d¹ng mám côt
- Co rót c¬ ? Teo c¬ ?- Co rót c¬ ? Teo c¬ ?
7.3.4. H« hÊp7.3.4. H« hÊp
TÇn sè thë, m¹ch, HA, sù di ®éng cña långTÇn sè thë, m¹ch, HA, sù di ®éng cña lång
ngùc vµ kiÓu thë khi nghØ ng¬i vµ lóc ho¹tngùc vµ kiÓu thë khi nghØ ng¬i vµ lóc ho¹t
®éng.®éng.

25. 7.3.5. TÇm vËn ®éng khíp7.3.5. TÇm vËn ®éng khíp
§o TVĐ khíp chñ ®éng vµ thô ®éng, ®Æc§o TVĐ khíp chñ ®éng vµ thô ®éng, ®Æc
biÖt lµ duçi gèi vµ duçi h¸ng lµ QT ®èi víibiÖt lµ duçi gèi vµ duçi h¸ng lµ QT ®èi víi
chi d­íi.chi d­íi.
7.3.6. Lùc c¬7.3.6. Lùc c¬
§o lùc c¬ cña tÊt c¶ c¸c c¬ ë chi.§o lùc c¬ cña tÊt c¶ c¸c c¬ ë chi.
7.3.7. Th¨ng b»ng7.3.7. Th¨ng b»ng
§¸nh gi¸ th¨ng b»ng khi ngåi, ®øng vµ ®i§¸nh gi¸ th¨ng b»ng khi ngåi, ®øng vµ ®i
khi cã vµ kh«ng cã chi gi¶.khi cã vµ kh«ng cã chi gi¶.

26. 7.3.8. VËn ®éng7.3.8. VËn ®éng
-- L­îng gi¸ vËn ®éng trªn gi­êngL­îng gi¸ vËn ®éng trªn gi­êng
-- L­¬ng gi¸ di chuyÓn ra vµo gi­êng, ra vµo nhµ vÖL­¬ng gi¸ di chuyÓn ra vµo gi­êng, ra vµo nhµ vÖ
sinh, di chuyÓn trªn sµn nhµ … cã vµ kh«ng cã chisinh, di chuyÓn trªn sµn nhµ … cã vµ kh«ng cã chi
gi¶.gi¶.
-- L­îng gi¸ V§ b»ng xe l¨n: ®i l¹i quanh nhµ, n¬i lµmL­îng gi¸ V§ b»ng xe l¨n: ®i l¹i quanh nhµ, n¬i lµm
viÖc, quanh lµng?viÖc, quanh lµng?
7.3.9. §i l¹i / D¸ng ®i7.3.9. §i l¹i / D¸ng ®i
-- Hä cÇn lo¹i trî gióp g× ?Hä cÇn lo¹i trî gióp g× ?
-- Hä cã thÓ ®i bé bao xa?Hä cã thÓ ®i bé bao xa?
-- Tèc ®é ®i bé cña hä?Tèc ®é ®i bé cña hä?
-- Nh÷ng sai lÖch cña d¸ng ®iNh÷ng sai lÖch cña d¸ng ®i
-- An toµn khi ®I l¹i? Cã vÊn ®Ò g× vÒ th¨ng b»ng ?An toµn khi ®I l¹i? Cã vÊn ®Ò g× vÒ th¨ng b»ng ?

27. 8. Ch¨msãc mámcôt8. Ch¨msãc mámcôt
8.1. Röa mámcôt hµng ngµy8.1. Röa mámcôt hµng ngµy
- Röa mám côt b»ng xµ phßng vµ n­íc- Röa mám côt b»ng xµ phßng vµ n­íc Êm.Êm.
- Lau kh« da- Lau kh« da

28. 8.2 Xoa vÕt sÑo
Vµi lÇn mçi ngµy ®Ó lµm gi¶m tÝnh nh¹y c¶m vµ®Ó lµm gi¶m tÝnh nh¹y c¶m vµ
t¨ng kh¶ n¨ng chÞu ¸p lùc.t¨ng kh¶ n¨ng chÞu ¸p lùc.

29. 8.3 KiÓmtra da hµng ngµy8.3 KiÓmtra da hµng ngµy
Dïng g­¬ng ®Ó kiÓm tra vÕt s­íc da, chç phång,Dïng g­¬ng ®Ó kiÓm tra vÕt s­íc da, chç phång,
vÕt ®á da.vÕt ®á da.

30. 8.4 B¨ng mámcôt8.4 B¨ng mámcôt
- Nªn b¨ng theo ®­êng chÐo, tr¸nh vßng b¨ng- Nªn b¨ng theo ®­êng chÐo, tr¸nh vßng b¨ng
ngang v× nã lµm c¶n trë tuÇn hoµn.ngang v× nã lµm c¶n trë tuÇn hoµn.
- Kh«ng nªn kÕt thóc b¨ng ë mám côt víi 1- Kh«ng nªn kÕt thóc b¨ng ë mám côt víi 1
vßng sÏ lµm nh¨n da trªn bÒ mÆt sÑo.vßng sÏ lµm nh¨n da trªn bÒ mÆt sÑo.

31. -- TiÕp tôc c¸c l­ît b¨ng theo h­íng chÐo vµ t¹oTiÕp tôc c¸c l­ît b¨ng theo h­íng chÐo vµ t¹o
søc Ðp ë phÇn ®Çu mám côt.søc Ðp ë phÇn ®Çu mám côt.
- B¨ng Ðp nªn níi láng dÇn khi b¹n xa ®Çu- B¨ng Ðp nªn níi láng dÇn khi b¹n xa ®Çu
mám côt.mám côt.

32. -- B¨ng cÇn ®­îc quÊn phÝa trªn gèi Ýt nhÊtB¨ng cÇn ®­îc quÊn phÝa trªn gèi Ýt nhÊt
mét vßng ®Ó gi÷ chÆt b¨ng.mét vßng ®Ó gi÷ chÆt b¨ng.
- Cè ®Þnh b¨ng b»ng b¨ng dÝnh, kh«ng- Cè ®Þnh b¨ng b»ng b¨ng dÝnh, kh«ng
dïng ghim hoÆc kim b¨ng.dïng ghim hoÆc kim b¨ng.

33. 8.5 §i tÊt ch©n8.5 §i tÊt ch©n
§Ó t¹o h×nh d¸ng thon cho mám côt§Ó t¹o h×nh d¸ng thon cho mám côt

34. 8.6. T­ thÕ8.6. T­ thÕ
8.6.1. N8.6.1. N»m ngöa»m ngöa
N»m ngöa trªn mÆt ph¼ng ch¾c ch¾n, chi mámN»m ngöa trªn mÆt ph¼ng ch¾c ch¾n, chi mám
côt duçi th¼ng, kh«ng kª gèi d­íi mám côt, gi÷ 2côt duçi th¼ng, kh«ng kª gèi d­íi mám côt, gi÷ 2
ch©n gÇn nhau.ch©n gÇn nhau.

35. 8.6.2. N8.6.2. N»m sÊp»m sÊp
N»m sÊp trªn mÆt gi­êng ch¾c ch¾n, khíp h¸ngN»m sÊp trªn mÆt gi­êng ch¾c ch¾n, khíp h¸ng
duçi th¼ng, gi÷ 2 ch©n gÇn nhau.duçi th¼ng, gi÷ 2 ch©n gÇn nhau.

36. 8.6.3. Ng8.6.3. Ngåiåi
Ngåi trªn mÆt phẳng ch¾c ch¾n, träng l­îngNgåi trªn mÆt phẳng ch¾c ch¾n, träng l­îng
dån ®Òu trªn c¶ 2 m«ng. Gi÷ 2 ch©n gÇn nhaudån ®Òu trªn c¶ 2 m«ng. Gi÷ 2 ch©n gÇn nhau

37. 8.6.4.8.6.4. C¸c bµi tËpC¸c bµi tËp
KÐo gi·n khíp h¸ngKÐo gi·n khíp h¸ng
BN n»m ngöa, n©ng 2 ch©n vÒ phÝa ngùc.BN n»m ngöa, n©ng 2 ch©n vÒ phÝa ngùc.
Dïng 2 tay Ðp chÆt ®ïi vµo ngùc.Dïng 2 tay Ðp chÆt ®ïi vµo ngùc.

38. - Duçi th¼ng mám côt. NB c¶m thÊy sù kÐo gi·n- Duçi th¼ng mám côt. NB c¶m thÊy sù kÐo gi·n
nhÑ ë phÝa tr­íc mám côt.nhÑ ë phÝa tr­íc mám côt.
- Gi÷ trong t­ thÕ nµy trong kho¶ng 30 gi©y.- Gi÷ trong t­ thÕ nµy trong kho¶ng 30 gi©y.

39. GGËp khíp h¸ngËp khíp h¸ng
BN n»m ngöa vãi khíp gèi bªn ch©n lµnh gÊp l¹i,BN n»m ngöa vãi khíp gèi bªn ch©n lµnh gÊp l¹i,
bµn ch©n ®Æt trªn mÆt gi­êng (Mám côt trªnbµn ch©n ®Æt trªn mÆt gi­êng (Mám côt trªn
gèi).gèi).
BN n»m ngöa vãi khíp gèi bªn ch©n lµnh duçiBN n»m ngöa vãi khíp gèi bªn ch©n lµnh duçi
th¼ng (Mám côt d­íi gèi).th¼ng (Mám côt d­íi gèi).

40. N©ng mám côt vÒ phÝa ngùcN©ng mám côt vÒ phÝa ngùc
§­a mám côt trë l¹i t­ thÕ duçi th¼ng§­a mám côt trë l¹i t­ thÕ duçi th¼ng

41. N©ng th¼ng ch©nN©ng th¼ng ch©n
- BN n»m ngöa víi ch©n lµnh gÊp vµ bµn ch©n- BN n»m ngöa víi ch©n lµnh gÊp vµ bµn ch©n
®Æt trªn gi­êng.®Æt trªn gi­êng.
- N©ng mám côt lªn, gi÷ ®Çu gèi th¼ng. Gi÷ ë t­- N©ng mám côt lªn, gi÷ ®Çu gèi th¼ng. Gi÷ ë t­
thÕ nµy ®Õm ®Õn 5thÕ nµy ®Õm ®Õn 5

42. DDuçi khíp h¸nguçi khíp h¸ng
- BN n»m ngöa hai ch©n duçi th¼ng- BN n»m ngöa hai ch©n duçi th¼ng
- §Æt mét kh¨n nhá ®­îc cuén l¹i ë ®Çu mám côt.- §Æt mét kh¨n nhá ®­îc cuén l¹i ë ®Çu mám côt.

43. - Tú ®Çu mám côt xuèng chiÕc kh¨n b»ng c¸ch- Tú ®Çu mám côt xuèng chiÕc kh¨n b»ng c¸ch
n©ng m«ng nhÑ lªn khái gi­êng. Kh«ng ®­îcn©ng m«ng nhÑ lªn khái gi­êng. Kh«ng ®­îc
cong l­ng. Gi÷ ë t­ thÕ nµy ®Õm ®Õn 5cong l­ng. Gi÷ ë t­ thÕ nµy ®Õm ®Õn 5

44. TËp d¹ng-khÐp víi søc c¶nTËp d¹ng-khÐp víi søc c¶n
- BN n»m ngöa hai ch©n duçi th¼ng. §Æt mét- BN n»m ngöa hai ch©n duçi th¼ng. §Æt mét
kh¨n nhá ®­îc cuén l¹i cã ®é dµy kho¶ng 10 cmkh¨n nhá ®­îc cuén l¹i cã ®é dµy kho¶ng 10 cm
gi÷a 2 ®ïi.gi÷a 2 ®ïi.
- Buéc 2 ch©n l¹i b»ng mét chiÕc d©y cã ®é réng- Buéc 2 ch©n l¹i b»ng mét chiÕc d©y cã ®é réng
kho¶ng 5 cm. §­a 2 ch©n t¸ch xa nhau ra. Gi÷ ëkho¶ng 5 cm. §­a 2 ch©n t¸ch xa nhau ra. Gi÷ ë
t­ thÕ nµy ®Õm ®Õn 5t­ thÕ nµy ®Õm ®Õn 5

45. TËp d¹ng-khÐp khíp h¸ngTËp d¹ng-khÐp khíp h¸ng
- BN n»m ngöa hai ch©n duçi th¼ng. §Æt mét- BN n»m ngöa hai ch©n duçi th¼ng. §Æt mét
kh¨n nhá ®­îc cuén l¹i cã ®é dµy kho¶ng 10 cmkh¨n nhá ®­îc cuén l¹i cã ®é dµy kho¶ng 10 cm
gi÷a 2 ®ïi.gi÷a 2 ®ïi.

46. D¹ng mám côt ra cµng xa cµng tèt. Gi÷ ë t­ thÕD¹ng mám côt ra cµng xa cµng tèt. Gi÷ ë t­ thÕ
nµy ®Õm ®Õn 5. Sau ®ã ®­a mám côt trë l¹i vÞnµy ®Õm ®Õn 5. Sau ®ã ®­a mám côt trë l¹i vÞ
trÝ ban ®Çu.trÝ ban ®Çu.

47. TËp duçi khíp h¸ng víi khíp gèi gÊpTËp duçi khíp h¸ng víi khíp gèi gÊp
- BN n»m sÊp hai ch©n s¸t nhau víi 2 ®Çu gèi duçi- BN n»m sÊp hai ch©n s¸t nhau víi 2 ®Çu gèi duçi
th¼ng. GÊp ®Çu gèi phÝa bªn mám côt 90 ®éth¼ng. GÊp ®Çu gèi phÝa bªn mám côt 90 ®é
- Sau ®ã n©ng ®ïi lªn. Gi÷ ë t­ thÕ nµy ®Õm ®Õn 5- Sau ®ã n©ng ®ïi lªn. Gi÷ ë t­ thÕ nµy ®Õm ®Õn 5

48. TËp duçi khíp h¸ng víi khíp gèi duçiTËp duçi khíp h¸ng víi khíp gèi duçi
- BN n»m sÊp hai ch©n s¸t nhau víi 2 ®Çu gèi duçi- BN n»m sÊp hai ch©n s¸t nhau víi 2 ®Çu gèi duçi
th¼ng.th¼ng.
- Sau ®ã n©ng mám côt lªn. Gi÷ ë t­ thÕ nµy ®Õm- Sau ®ã n©ng mám côt lªn. Gi÷ ë t­ thÕ nµy ®Õm
®Õn 5.®Õn 5.

49. TËp gÊp khíp gèiTËp gÊp khíp gèi
- BN n»m sÊp hai ch©n s¸t nhau víi 2 ®Çu gèi duçi- BN n»m sÊp hai ch©n s¸t nhau víi 2 ®Çu gèi duçi
th¼ng.th¼ng.
- Sau ®ã gÊp khíp gèi ë phÝa bªn mám côt, gi÷- Sau ®ã gÊp khíp gèi ë phÝa bªn mám côt, gi÷
khíp h¸ng th¼ng. Gi÷ ë t­ thÕ nµy ®Õm ®Õn 5.khíp h¸ng th¼ng. Gi÷ ë t­ thÕ nµy ®Õm ®Õn 5.

50. TËp d¹ng khíp h¸ngTËp d¹ng khíp h¸ng
- BN n»m nghiªng vÒ bªn lµnh- BN n»m nghiªng vÒ bªn lµnh
- Sau ®ã n©ng ch©n phÝa bªn mám côt, gi÷ ch©n- Sau ®ã n©ng ch©n phÝa bªn mám côt, gi÷ ch©n
th¼ng víi c¬ thÓ. Gi÷ ë t­ thÕ nµy ®Õm ®Õn 5.th¼ng víi c¬ thÓ. Gi÷ ë t­ thÕ nµy ®Õm ®Õn 5.

51. TËp duçi khíp gèiTËp duçi khíp gèi
- BN ngåi th¼ng trªn mét mÆt ph¼ng ch¾c ch¾n.- BN ngåi th¼ng trªn mét mÆt ph¼ng ch¾c ch¾n.
- Sau ®ã duçi th¼ng gèi phÝa bªn mám côt. Gi÷ ë t­- Sau ®ã duçi th¼ng gèi phÝa bªn mám côt. Gi÷ ë t­
thÕ nµy ®Õm ®Õn 5.thÕ nµy ®Õm ®Õn 5.

52. TËp ®iTËp ®i
BN ho¹t ®éng cµng nhiÒu cµng tèt ®Ó duy tr×BN ho¹t ®éng cµng nhiÒu cµng tèt ®Ó duy tr×
søc m¹nh vµ sù bÒn bØ. BN mang b¨ng vµ ®i tÊtsøc m¹nh vµ sù bÒn bØ. BN mang b¨ng vµ ®i tÊt
khi ®i kh«ng cã ch©n gi¶.khi ®i kh«ng cã ch©n gi¶.

53. 9. Tiªu chuÈn l¾p chi gi¶9. Tiªu chuÈn l¾p chi gi¶
1. Mám côt ph¶i ®¹t tiªu chuÈn1. Mám côt ph¶i ®¹t tiªu chuÈn
2. NhËn thøc ®­îc sù cÇn thiÕt ph¶i huÊn luyÖn2. NhËn thøc ®­îc sù cÇn thiÕt ph¶i huÊn luyÖn
vµ sù CS da khi sö dông chi gi¶vµ sù CS da khi sö dông chi gi¶
3. Cã sù gióp ®ì cña b¹n bÌ vµ gia ®×nh3. Cã sù gióp ®ì cña b¹n bÌ vµ gia ®×nh
4. Ph¶i cã ®ñ TVĐ vµ søc m¹nh ®Ó mang chi4. Ph¶i cã ®ñ TVĐ vµ søc m¹nh ®Ó mang chi
gi¶gi¶
vµ sau ®ã ®Ó luyÖn d¸ng ®ivµ sau ®ã ®Ó luyÖn d¸ng ®i
5. Ph¶i cã ®ñ søc kháe vµ søc bÒn hÖ tim m¹ch5. Ph¶i cã ®ñ søc kháe vµ søc bÒn hÖ tim m¹ch
®Ó ®¸p øng víi d¸ng ®i cã chi gi¶ (do tiªu thô®Ó ®¸p øng víi d¸ng ®i cã chi gi¶ (do tiªu thô
Oxy t¨ng 120% ®èi víi chi gi¶ trªn gèi, vµOxy t¨ng 120% ®èi víi chi gi¶ trªn gèi, vµ

54. 10. Môc tiªu chøc n¨ng ®èi víi ng­êi mang chi10. Môc tiªu chøc n¨ng ®èi víi ng­êi mang chi
gi¶gi¶
1. Di chuyÓn/ d¸ng ®i cã vµ kh«ng cã chi gi¶1. Di chuyÓn/ d¸ng ®i cã vµ kh«ng cã chi gi¶
- §éc lËp trªn c¸c bÒ mÆt kh¸c nhau: cá,- §éc lËp trªn c¸c bÒ mÆt kh¸c nhau: cá,
®Êt, cÇu thang…®Êt, cÇu thang…
- Tèc ®é ®i vµ th¨ng b»ng thÝch hîp ®¶m- Tèc ®é ®i vµ th¨ng b»ng thÝch hîp ®¶m
b¶o an toµnb¶o an toµn
- Kho¶ng c¸ch thÝch hîp- Kho¶ng c¸ch thÝch hîp
2. Thùc hiÖn c¸c SHHN:2. Thùc hiÖn c¸c SHHN: MÆc, cëi quÇn ¸o, ®iMÆc, cëi quÇn ¸o, ®i
vÖ sinh, ¨n, ch¶i tãc, t¾m….vÖ sinh, ¨n, ch¶i tãc, t¾m….

55. 3.3. Di chuyÓn trªn gi­êng vµ ®i l¹i :Di chuyÓn trªn gi­êng vµ ®i l¹i :
Xuèng sµn nhµ, lªn xe, lªn gi­êng, ngåiXuèng sµn nhµ, lªn xe, lªn gi­êng, ngåi
xuèng ghÕ, ®Õn nhµ vÖ sinh …xuèng ghÕ, ®Õn nhµ vÖ sinh …
4. Lµm c«ng viÖc nhµ hoÆc c«ng së:4. Lµm c«ng viÖc nhµ hoÆc c«ng së:
Mua s¾m, giÆt quÇn ¸o, nÊu ¨n, l¸i xe,Mua s¾m, giÆt quÇn ¸o, nÊu ¨n, l¸i xe,
mang ®å vËtmang ®å vËt
5. Tham gia c«ng t¸c x· héi vµ c¸c ho¹t ®éng5. Tham gia c«ng t¸c x· héi vµ c¸c ho¹t ®éng
gi¶i trÝ: thÓ thao, t«n gi¸o, tÝn ng­ìng …gi¶i trÝ: thÓ thao, t«n gi¸o, tÝn ng­ìng …

56. 11. PH¢N tÝch mét sè d¸ng ®i cã chi gi¶11. PH¢N tÝch mét sè d¸ng ®i cã chi gi¶
trªn gèitrªn gèi
11.1. Nghiªng ng­êi mét bªn11.1. Nghiªng ng­êi mét bªn
Th­êng nghiªng ng­êi bªn ch©n gi¶Th­êng nghiªng ng­êi bªn ch©n gi¶
NN ch©n gi¶NN ch©n gi¶
- Do ch©n gi¶ qu¸ ng¾n.- Do ch©n gi¶ qu¸ ng¾n.
- V¸ch ngoµi Socket kh«ng ®ñ- V¸ch ngoµi Socket kh«ng ®ñ
n©ng ®ì x­¬ng ®ïi.n©ng ®ì x­¬ng ®ïi.
- V¸ch trong Socket qu¸ cao.- V¸ch trong Socket qu¸ cao.
NN ng­êi bÖnhNN ng­êi bÖnh
- Kh«ng cã ®ñ th¨ng b»ng- Kh«ng cã ®ñ th¨ng b»ng
- Mám côt qu¸ nh¹y c¶m vµ ®au- Mám côt qu¸ nh¹y c¶m vµ ®au

57. 11.2. §i ch©n d¹ng11.2. §i ch©n d¹ng
Lµ d¸ng ®i víi ch©n gi¶ lu«n lu«n c¸c xa ®­êngLµ d¸ng ®i víi ch©n gi¶ lu«n lu«n c¸c xa ®­êng
gi÷a.gi÷a.
NN ch©n gi¶NN ch©n gi¶
- Ch©n gi¶ qu¸ dµi- Ch©n gi¶ qu¸ dµi
- Ch©n gi¶ ë vÞ trÝ d¹ng khiÕn ng­êi- Ch©n gi¶ ë vÞ trÝ d¹ng khiÕn ng­êi
bÖnh ®i víi ch©n d¹ng.bÖnh ®i víi ch©n d¹ng.
NN ng­êi bÖnhNN ng­êi bÖnh
- Co rót c¬ d¹ng h«ng (c¬ m«ng nhì)- Co rót c¬ d¹ng h«ng (c¬ m«ng nhì)
- Do thãi quen xÊu cña NB- Do thãi quen xÊu cña NB

58. 11.3. §i quÐt vßng11.3. §i quÐt vßng
Ch©n gi¶ ®­a vÒphÝa ngoµi theo mét h×nh vßngCh©n gi¶ ®­a vÒphÝa ngoµi theo mét h×nh vßng
cung.cung.
NN ch©n gi¶NN ch©n gi¶
- Ch©n gi¶ qu¸ dµi- Ch©n gi¶ qu¸ dµi
- Khíp gèi qu¸ chÆt- Khíp gèi qu¸ chÆt
khiÕn NB khã gËp gèi khi ®ikhiÕn NB khã gËp gèi khi ®i
NN ng­êi bÖnhNN ng­êi bÖnh
- Co rót c¬ m«ng nhì- Co rót c¬ m«ng nhì
- NB thiÕu tù tin khi gÊp- NB thiÕu tù tin khi gÊp
gèi ch©n gi¶ do yÕu c¬.gèi ch©n gi¶ do yÕu c¬.

59. 11.4. Bµn ch©n gi¶ xoay khi ®ông gãt11.4. Bµn ch©n gi¶ xoay khi ®ông gãt
T×nh tr¹ng xoay qu¸ møc cña bµn ch©n gi¶ khiT×nh tr¹ng xoay qu¸ møc cña bµn ch©n gi¶ khi
®ông gãt.®ông gãt.
NN ch©n gi¶NN ch©n gi¶
- Côc cao su ë ®Öm gãt qu¸ cøng- Côc cao su ë ®Öm gãt qu¸ cøng
- Cã thÓ Socket qu¸ láng- Cã thÓ Socket qu¸ láng
NN ng­êi bÖnhNN ng­êi bÖnh
- Duçi mám côt qu¸ m¹nh khi ®ông- Duçi mám côt qu¸ m¹nh khi ®ông
gãtgãt
- NB kh«ng kiÓm so¸t ®­îc c¬ cña- NB kh«ng kiÓm so¸t ®­îc c¬ cña
mám côtmám côt

60. 11.5. Gãt ch©n gi¶ ®­a lªn qu¸ cao11.5. Gãt ch©n gi¶ ®­a lªn qu¸ cao

61. 11.6. Gèi gi¶ duçi qu¸ m¹nh11.6. Gèi gi¶ duçi qu¸ m¹nh

62. 11.7. Gãt ®¸nh ngoµi hay ®¸nh trong11.7. Gãt ®¸nh ngoµi hay ®¸nh trong

63. 11.8. §Ëp bµn ch©n gi¶ xuèng ®Êt11.8. §Ëp bµn ch©n gi¶ xuèng ®Êt