3. JOM Tangani Stres 2008
[Year] KERTAS CADANGAN
PELAKSANAAN PROGRAM KHAS ”JOM” 2008
LATAR BELAKANG PROGRAM KHAS JOM
Program Khas JOM telah dilaksanakan oleh Kementerian Kesihatan Malaysia bermula pada
tahun 2005. Program ini dilaksanakan bagi menyokong Program Kempen Cara Hidup Sihat yang
sedia ada dan ianya masih memberi penekanan kepada 5 komponen utama iaitu Makan Secara
Sihat, Senaman dan Aktiviti Fizikal, Tidak Merokok, Pupuk Minda Sihat dan Jauhi Alkohol. Setiap
tahun, satu daripada lima komponen Kempen Cara Hidup Sihat akan dipilih sebagai fokus
utama pada tahun semasa. Sehingga tahun 2007, fokus utama Program Khas Jom adalah seperti
berikut:-
2005 - ”JOM kayuh” yang memberi penekanan kepada senaman dan kecergasan fizikal
melalui aktiviti berbasikal.
2006 - ”JOM makan secara sihat” yang memberi penekanan kepada pemakanan yang
baik dan sihat untuk kesihatan.
2007 - ”JOM Tak Nak Merokok” yang memberi penekanan kepada bahaya merokok
dan kesan-kesan akibat merokok terhadap kesihatan.
KONSEP PROGRAM JOM
Program ini berbentuk temuseru (outreach) yang melibatkan komuniti secara langsung dengan
menggunakan konsep karnival di setiap pitstop di mana terdapat kumpulan sasar seperti
sekolah, tempat kerja, IPT, pusat penjagaan warga emas di seluruh Malaysia. Penglibatan
pemimpin dan NGO setempat adalah penting dalam menggerakkan aktiviti.
TEMA PROGRAM JOM 2008 – JOM TANGANI STRES
Fokus utama Program JOM 2008 akan tertumpu kepada aspek Kesihatan Mental dan ”Tagline”
yang dipilih bagi mewakili komponen ini adalah ”Jom Tangani Stres”. Pendedahan kepada situasi
yang memberi tekanan adalah faktor yang lazim dalam kehidupan manusia. Situasi ini mungkin
3
4. JOM Tangani Stres 2008
hanya gangguan dalam kehidupan harian atau akibat daripada kehidupan yang serba menekan
sehingga kepada kejadian di luar jangkaan seperti penyakit, kehilangan orang tersayang dan
bencana alam.
RASIONAL ’JOM TANGANI STRES’
Stres, cemas, risau dan berkelakuan agresif menunjukkan peningkatan yang ketara
kebelakangan ini. Dalam laporan yang dikeluarkan oleh Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu,
stres dilabel sebagai ’Penyakit’ abad ke 20 dan Pertubuhan Kesihatan Sedunia (WHO) juga
melaporkan bahawa stres ialah Epidemik Dunia. Pertubuhan Kesihatan Sedunia (WHO) juga
menjangkakan bahawa stres merupakan salah satu faktor yang menyumbang kepada semua 5
penyakit utama di dunia iaitu penyakit jantung, kemurungan melampau, kemalangan jalanraya,
strok dan penyakit paru-paru yang kronik menjelang tahun 2020. Satu kajian di Amerika
berkaitan stres yang melibatkan 2, 152 responden menunjukkan bahawa orang yang sentiasa
mengalami stres mempunyai kebarangkalian yang tinggi untuk menghidap hipertensi, kerisauan
melampau, kemurungan atau obesiti. Di Malaysia, Kajian Kesihatan dan Morbiditi Kebangsaan
(1996) menunjukkan kadar prevalen kemurungan ialah pada 11 peratus, kejadian bunuh diri
yang tinggi iaitu 2,000 orang setahun dengan purata 7 orang sehari dan 13.7 peratus remaja
Malaysia khususnya pelajar menghadapi masalah kesihatan berkaitan mental.
Sehubungan itu, Program ”Jom Tangani Stres” akan memberi penekanan yang utama dalam
menangani dan mengurus stres secara berkesan. Ini hanya dapat dilaksanakan melalui aktiviti
memupuk kemahiran menangani stres. Tumpuan akan diberikan kepada pembentukan
beberapa jenis kemahiran untuk mengurus stres seperti :
kemahiran berfikir dan bertindak secara positif
kemahiran komunikasi interpersonal
kemahiran mengadaptasi terhadap persekitaran
KUMPULAN SASAR
Kanak-kanak dan remaja
Dewasa
Warga emas
4
5. JOM Tangani Stres 2008
TUJUAN KEMPEN
Memperkasakan individu dan masyarakat dengan pengetahuan dan kemahiran agar mereka
dapat mengurus stres dengan lebih berkesan.
OBJEKTIF
Umum
Menggalakkan masyarakat Malaysia membudayakan cara hidup sihat.
Khusus
Kumpulan sasar dapat mengenal pasti ciri-ciri serta faktor-faktor penyebab stres.
Kumpulan sasar dapat mengenal pasti tahap stres diri sendiri.
Kumpulan sasar akan mempunyai kemahiran menangani stres.
kemahiran berfikir dan bertindak secara positif
kemahiran komunikasi interpersonal
kemahiran mengadaptasi terhadap persekitaran
Kumpulan sasar akan mempunyai kemampuan untuk mengurus stres.
STRATEGI
Program ini berbentuk temuseru (outreach) yang melibatkan komuniti secara langsung dengan
menggunakan konsep karnival di setiap pitstop di mana terdapat kumpulan sasar seperti
sekolah, tempat kerja, IPT, pusat penjagaan warga emas di seluruh Malaysia. Penglibatan
pemimpin dan NGO setempat adalah penting dalam menggerakkan aktiviti.
Strategi Promosi Kesihatan yang berkaitan di bawah akan digunakan untuk mempromosikan
mesej kepada kumpulan sasar
Perhubungan awam dan publisiti.
Mobilisasi pentadbiran dan sosial - Kolobarasi dan kerjasama pelbagai agensi kerajaan dan
bukan kerajaan yang relevan.
Memperkasakan tindakan modal insan – Latihan kepada Fasilitator dan ’echotraining’ -
5
6. JOM Tangani Stres 2008
anggota kesihatan dan kumpulan-kumpulan yang telah dikenalpasti.
Pendidikan kesihatan.
Reorientasi perkhidmatan kesihatan.
CADANGAN AKTIVITI
Roadshow dalam bentuk karnival ”Jom Tangani Stres”
Bas pameran yang dihias dengan mesej berkaitan stres.
Pameran mengenai ”Jom tangani stres”.
Kumpulan sketsa komedi.
Tunjuk cara teknik relaksasi
Kuiz kesihatan
Perkhidmatan saringan kesihatan
Saringan minda sihat
Terapi Minda Sihat – aromaterapi, urut, muzik, pernafasan.
Kaunseling / Khidmat nasihat
Pertandingan – melukis, mewarna, puzzle
Aktiviti rekreasi – cth: poco-poco, line dancing, tai-chi, permainan tradisional.
Bengkel kemahiran berfokuskan kepada kumpulan sasaran utama. Cadangan tajuk
ialah seperti berikut:-
Kenali ciri-ciri dan faktor-faktor penyebab stres.
Kemahiran menangani masalah
Teknik-teknik mengendalikan stres.
kemahiran berfikir dan bertindak secara positif.
kemahiran komunikasi interpersonal
kemahiran mengadaptasi terhadap persekitaran
Pameran Kempen Cara Hidup Sihat – senaman dan kecergasan fizikal, makan secara sihat, jauhi
alkohol dan tidak merokok.
Pameran agensi lain atau syarikat swasta yang berkaitan.
Permainan dan hiburan yang bersesuaian.
Publisiti – radio (siaran jingles), iklan akhbar, slaid promo, crawlers, bunting, banner dan unit
6
7. JOM Tangani Stres 2008
bergerak pendidikan kesihatan.
Aktiviti yang melibatkan selebriti atau agensi bukan kerajaan yang berkaitan dengan
kesihatan mental. Contohnya menemubual selebriti tentang cara mereka menangani
stres di dalam rancangan tv realiti seperti AF, Melodi dll.
Seminar/forum awam.
Penggunaan ICT. Cth: Laman sewang, SMS
Mencetak mesej di bil-bil spt bil air, elektrik, telefon.
Aktiviti pendidikan kesihatan di pusat perkhidmatan (klinik kesihatan, hospital, pusat
khidmat PROSTAR dan PPKK).
KUMPULAN SASARAN
Kanak-kanak/Remaja
Dewasa
Wargaemas
SETTING UTAMA
Tempat tumpuan umum
Sekolah
Institusi penjagaan wargamas
Tempat kerja
CADANGAN PERLAKSANAAN PROGRAM
(Rujuk Lampiran 1, 2,3,4 dan 5)
7
8. JOM Tangani Stres 2008
LAMPIRAN 1
JADUAL PELAKSANAAN PROGRAM JOM 2008
B
il
.
Aktiviti Bul
an
Pe
rla
ks
an
aa
n
Ja
n
Fe
b
Ma
c
A
pr
M
ei
Ju
n
Jul
ai
Ogo
s
Se
pt
O
kt
No
v
Di
s
1
.
Penyediaan dan
pembentangan
kertas cadangan
2
.
Bengkel
perancangan
pelaksanaan dan
penyediaan
bahan
17-19 Mac, 2008
di Awana Porto
Malai, Langkawi.
3
.
Penyediaan
bahan
pendidikan dan
publisiti.
4
.
Pengedaran
bahan
pendidikan
kesihatan
5
.
Latihan fasilitator
program
5
.
Publisiti program
Jom
6
.
Pelancaran
Program JOM di
WPKL pd 14 Jun,
2008
8
9. JOM Tangani Stres 2008
7
.
Perjalanan
Roadshow dan
karnival di
negeri.
8
.
Penilaian
9
.
Sambutan Hari
kesihatan Mental
Sedunia
Peringkat
Kebangsaan pd
10 Oktober, 2008
di Perak.
9 Oktober
(malam)
– forum
Perdana
Hal
Ehwal
Islam.
10 Oktober
Sambuta
n Hari
Kesihata
n mental
Sedunia.
1
0
Integrasi promosi
tangani stress
bersama
program
kesihatan yang
lain. (cth:
Konvension
Prostar dan
Doktor Muda,
Hari Jantung,
PPKK dll)
9
10. JOM Tangani Stres 2008
LAMPIRAN 2
CADANGAN PERLAKSANAAN ROADSHOW “JOM TANGANI STRES”
Bi
l.
Aktiviti Kumpulan
sasaran
utama
Tarikh
aktiviti
Setting
1. Roadshow WPKL
Pelancaran
Program JOM
2008
Karnival Remaja
Remaja 14 Jun, 2008
(Sabtu)
Cadangan setting:
SMK Permaisuri,
Cheras*
SMK Convent Jln Peel,
Pudu
SMK Sri Hartamas, Jln
Duta
Taman Tasik
Permaisuri,
Cheras
Pusat Komuniti Pantai
Dalam
2. Roadshow Selangor Dewasa 21 Jun, 2008 Kajang
2. Roadshow Negeri
Sembilan
Dewasa 28 Jun, 2008 Pusat Komuniti
3. Roadshow Melaka Wargamas 5 Julai, 2008 Rumah Seri Kenangan
10
11. JOM Tangani Stres 2008
4. Roadshow Johor Remaja 19 Julai,
2008
Sekolah
Pusat membeli belah
6. Roadshow Terengganu Remaja 26 Julai,
2008
Sekolah
Pusat membeli-belah
7. Roadshow Kelantan Wargamas 2 Ogos, 2008 Pondok Pengajian
Agama
Rumah Seri Kenangan
8. Roadshow Perlis Dewasa 9 Ogos, 2008 Taman Perumahan
9. Roadshow Kedah Wargamas 16 Ogos,
2008
Pondok Pengajian
Agama
Pusat Komuniti
1
0.
Roadshow Pulau
Pinang
Remaja 23 Ogos,
2008
Sekolah
Pusat membeli-belah
1
1.
Roadshow Sabah Dewasa 24 Ogos,
2008
Kawasan tumpuan
awam
1
2.
Roadshow WP Labuan Wargamas 17 Ogos,
2008
Kawasan Tumpuan
awam
1
2.
Roadshow Sarawak Wargamas 24 Ogos,
2008
Rumah Seri Kenangan
11
12. JOM Tangani Stres 2008
1
3.
Roadshow Perak
Karnival kesihatan
Seminar sempena
Sambutan Hari
Kesihatan
Mental
Sedunia.
Forum Perdana Hal
Ehwal Islam
Remaja
10 Okt, 2008
10 Okt, 2008
9 Okt, 2008
Sekolah
Cadangan sekolah :
Kolej Melayu , Kuala
Kangsar
Maktab Rendah Sains
Mara, Taiping
SMK Anderson, Ipoh
12
13. JOM Tangani Stres 2008
LAMPIRAN 3
CADANGAN PENGENDALIAN AKTIVITI NEGERI SEMASA KARNIVAL
TARIKH MASA AKTIVITI
Sebelum
Karnival
-Akan
ditentukan
oleh pihak
negeri-
Hebahan awam radio tempatan
Hebahan awam melalui Unit Bergerak Pendidikan Kesihatan
ke kawasan-kawasan tumpuan awam, kampung dan
kawasan perumahan.
Publisiti melalui poster promosi, banner dan bunting di
tempat-tempat strategik yang telah dikenalpasti
contohnya: - plaza tol.
Persiapan tempat
Pemasangan khemah / booth pameran
Pemasangan pameran
Penyediaan pentas dan hiasan
PA system, wiring dan electrical appliances
Hari
Karnival
8.00 pagi – 5
petang
(sepanjang
karnival
berlangsung)
Pameran kesihatan KCHS
Pameran Kesihatan “Jom Tangani Stres”
Pameran Agensi Lain, pihak swasta atau penaja.
Perkhidmatan Saringan Kesihatan
Perkhidmatan saringan Minda Sihat
Khidmat nasihat dan kaunseling
Kuiz kesihatan
Permainan kesihatan
13
14. JOM Tangani Stres 2008
8.00 pagi –
9.00 pagi
9.00 pagi-11.00
pagi
1.00 pagi –
1.00ptg
1.00 ptg – 2.00
ptg
2.30 ptg – 3.30
ptg
4.00 ptg – 5.00
ptg
Senam seni bersama KEKWA
Majlis perasmian / majlis penutup
Gimik perasmian / penutup
Sketsa
Persembahan hiburan
Bengkel kemahiran kesihatan mental 1
Rehat
Bengkel kemahiran kesihatan mental 2
Bengkel kemahiran kesihatan mental 3
14
15. JOM Tangani Stres 2008
LAMPIRAN 4
CADANGAN MAJLIS PERASMIAN
8.00 pagi Kedatangan peserta.
8.45 pagi Ketibaan dif-dif kehormat
Ketibaan perasmi
Nyanyian Lagu Negaraku
Bacaan doa
Ucapan aluan
Oleh:
Ucapan perasmian
Oleh:
Persembahan Gimik perasmian
Persembahan Sketsa
Persembahan hiburan
Bengkel 1 bermula/Sidang Media
15
16. JOM Tangani Stres 2008
LAMPIRAN 5
CADANGAN JAWATANKUASA PELAKSANA
Pengerusi : Pengarah JKN
Setiausaha : KPP Unit Promosi Kesihatan
: KPP Unit NCD
Jawatankuasa Pelancaran / Perasmian
Jawatankuasa Jemputan & Protokol
Jawatankuasa Persiapan Tempat
Jawatankuasa Keselamatan dan Lalulintas
Jawatankuasa Kecemasan dan Perubatan
Jawatankuasa Jamuan
Jawatankuasa Publisiti,Dokumentasi dan Media
Jawatankuasa Bengkel
Jawatankuasa Logistik
Jawatankuasa Lawatan dan Kerja Amal
Jawatankuasa Senaman
16
