1. Arbocuratieve zorg in de buurt:
Dichtbij werkt beter
Liesbeth Smits
15-12-2009

2. Perspectief patiënt / werkende
 Gezond aan de slag blijven
 Werk = bron van inkomsten
 Werk = sociale activiteit
 Werk = zelfexpressie
 Werk draagt bij aan gezondheid / welzijn en geluk
 Maatschappelijke trend:
 Langer doorwerken, gezond blijven functioneren
na 65

3. Perspectief patiënt / werkende
 Psychische problemen en verminderd functioneren:
participatieproblemen, ‘presenteïsme’, verzuim
 Ruim een derde arbeidsongeschikten afgekeurd wegens
psychische klachten
 Nieuwe WIA-gevallen: vooral stemmings- en
aanpassingsstoornissen
 40% tot 44% van de gevallen:
werkgebonden oorzaken

4. Perspectief bedrijfsarts
 Relatie gezondheid en werk
 Preventief: verminderen van gezondheidsrisico’s
in werk, aandacht lifestyle
 Curatief: beroepsziekten, werkgerelateerde
aandoeningen
 Verzuimbegeleiding
 Wat is nodig om te herstellen; wat kan hieraan worden
gedaan vanuit werk / curatieve sector
 Wat zijn de gevolgen voor werk en hoe hiermee om te
gaan
 Taken op individueel- en bedrijfsniveau

5. Posities bedrijfsarts
 Zelfstandig
 eenpitter, maatschap, netwerk
 Regionaal, middelgrote bedrijven
 Arbodienst
 Landelijk verspreidde klanten
 Kleine bedrijven
 Aanvullende disciplines
 Interne arbodienst bij werkgever
 Vanuit de eerste lijn??

6. Knelpunten
 Toegankelijkheid bedrijfsarts
 2 systemen Weinig tot geen aandacht van de 1e lijn
voor de factor arbeid
 Praktische en relationele aspecten in afstemming
 Bekendheid
 Bereikbaarheid
 Het negatieve imago van de bedrijfsarts waarbij deze als
een verlengstuk van de werkgever gezien wordt
 Wantrouwen ten aanzien van het omgaan met vertrouwelijke
informatie door de bedrijfsarts
 Opsplitsing van de reguliere behandeling en de
behandeling gericht op herstel van functioneren met
eigen financiering

7. Mijn ideale beeld van de
toekomst
 Herstel van functioneren is een integraal
onderdeel in de (1e-lijns)zorg aan patiënten.
 Deze vorm van zorg is voor iedere werkende
toegankelijk
 “Grote” bedrijven dichtbij / in het bedrijf
 Kleine bedrijven: in de buurt, gezondheidscentrum

Bedrijfsarts “bekend”

Vertrouwd, advies komt beter aan

Behandelmogelijkheden in het centrum, mono-of
multidisciplinair

8. Uitgangspunten huidige
project
 Bedrijfsgeneeskundige expertise in de 1 e
lijn brengen
 Aanvullend op de huidige zorg
 Aandacht voor herstel van functioneren, naast
herstel van klachten
 Laagdrempelig, makkelijk bereikbaar
 Empowerende omgeving
 Met effectmeting door UMC Nijmegen

9. Voor welke doelgroepen
 zelfstandigen en freelancers (ZZP’ers:
zelfstandigen zonder personeel);
 werknemers in het MKB zonder toereikend
arbocontract;
 uitzendkrachten;
 mantelzorgers / vrijwilligers;
 mensen zonder betaald werk en
uitkeringsgerechtigden;
 mensen met chronische aandoeningen met
invloed op het functioneren

10. Voor welke patiëntengroepen
 Patiënten met beroepsgebonden /werkgerelateerde aandoeningen
 Psychisch – houdig-bewegingsapparaat
 Patiënten met onbegrepen klachten
 Patiënten met functionele klachten
 Patiënten waarbij verwacht herstel uitblijft (stagnatie in herstel)
 Patiënten met chronische aandoeningen (suikerziekte,
hartaandoeningen, longaandoeningen)
 Langdurend zieken (langer dan 6 weken ziekteverzuim), met name
bij patiënten met psychische problemen en met klachten van het
houding- en bewegingsapparaat

11. Voor welke 1e-lijns disciplines
 Huisartsen
 Psychologen
 Fysiotherapeuten
 Praktijkondersteuners

12. Wat voeg ik toe
 Aanvullende diagnostiek (arbeidsanamnese,
relatie klachten werk, onderhoudende
factoren vanuit werk)
 Vertaling van klachten naar (problemen in)
functioneren in werk, gevolgen van klachten
voor het functioneren; advies over hoe tot
herstel van functioneren te komen
 Individueel advies aan patiënt (empowering)
 Controle over eigen herstel- en reintegratieproces
 Hoe te communiceren met de
werkgever/leidinggevende over terugkeer in werk
 Terugkoppeling aan verwijzer en huisarts

13. 2 projecten
 Veldhoven: De Bolzen, de Heikant, PPV,
Fysiotherapiepraktijk Frank Beelen, Praktijk
Gestel
 Helmond
 Financiering
 Sterk naar Werk
 Robuust
 Achmea Vitale, Arboned
 Projectorganisatie KOH, Marijke Nelissen

16. Empowerment
 Innerlijk leiderschap, eigen regie
 Gevoel controle te hebben over eigen situatie
 Op eigen kracht
 Vertrouwen in eigen capaciteiten, zelfvertrouwen
 Eigen keuzes kunnen maken en hiernaar
handelen, inspraak, invloed
 Motiveert
 Schept ruimte voor creativiteit
 Leidt tot effectieve relaties

17. Empowerende omgeving
 Bejegening, empathische respectvolle
benadering
 Coachende vaardigheden, de kunst van het
vragen stellen
 Aansluiten bij de patiënt
 Serieus nemen
 Leerproces in gang zetten
 Samenwerking
 Geen tegenstrijdige adviezen
 Jezelf overbodig maken

19. Wat kun je (nu) niet van mij
verwachten
 Direct contact met werkgever over
individuen
 Bedrijfsgerichte activiteiten
 Werkplekonderzoeken/bezoeken
 Arbeidsgeschiktheidsbeoordelingen

20. Wat verwacht ik van jullie
 Stel de 3 vragen in elk consult
 Probeer uit en ervaar of verwijzing een
toevoeging is voor jullie en jullie patiënten
 Feedback, bespreek en deel de ervaringen
met mij en de onderzoekers
 Een inspirerende (net)werkomgeving en
inspirerende collega’s
 Invulling kunnen gaan geven aan een nieuwe
vorm van arbocuratieve zorg in de 1e lijn

21. Wanneer is het project
geslaagd
 Voldoende verwijzingen om resultaat te
kunnen meten (geen effect is ook een
resultaat, maar dan wel verwijzingen
nodig); 160 - 180 verwijzingen
 Zicht op financieringsmogelijkheden, bij
bewezen positief effect
 “Zelfstandig” vervolg kunnen geven aan
de bedrijfsarts in de 1e lijn (arts voor
arbeid en gezondheid)

22. Werkwijze
 Op donderdagochtend spreekuur bedrijfsarts
 Vanaf 1-10-2009
 Locatie: Heuvel 62, Veldhoven

Vanaf 15-11-09 nieuwe locatie De Bolzen
 Verwijzen via verwijsformulier
 Afspraak laten maken door patiënt
 06-51181775
 Terugkoppeling aan verwijzer en huisarts
 Mogelijkheid open spreekuur aanbieden
 PR in de gezondheidscentra

23. Wat er aan vooraf ging
 Actieve regio in het vinden van de
samenwerking tussen huisarts en
bedrijfsarts
 Pilot in Kastelenplein en Parklaan
 Veel geleerd van de pilot
 Geresulteerd in huidige project

24. Algemene informatie
 Het project “Arbocuratieve zorg in de buurt: dichtbij
werkt beter” is financieel mogelijk gemaakt door
 Stichting Robuust en
 Sterk naar Werk, samenwerkingverband van Welder en de
Nederlandse Vereniging voor Arbeids- en
Bedrijfsgeneeskunde
 Achmea Vitale
 ArboNed
 Opdrachtnemer is Stichting Kwaliteit en Ontwikkeling
Huisartsenzorg (KOH) in Eindhoven.
 Het onderzoek (effectmeting) wordt uitgevoerd door
het Radboudziekenhuis / universiteit in Nijmegen.

25. Psychische aandoeningen
en arbeid
Overzicht van effectieve interventies
Jaap van Weeghel
Symposium Arbeid en Psyche
22 juni 2005

26. Modellen
 Balans belasting belastbaarheid
 Bio / psycho / sociaal
Orientatie op functioneren
Niet primair klachten reductie

27. Voorwaarden optimale
zorgverlening
 Contract werkgever arbo-dienst
 Beschikbaarheid curatieve zorg
 Toegankelijkheid arbo-curatieve
zorg
 Samenwerking professionals
/zorgverleners

28. Conclusies vorige pilot
 HA en BA niet onderling uitwisselbaar,
 ieder eigen werkterrein
 complementair aan elkaar
 met een overlap op bepaalde gebieden
 Insteek / actie via de patiënt
 past bij empowering
 daarom logische samenwerking met Sterk naar Werk
 Financiering
 Weinig verwijzingen  groter werkgebied

29. Knelpunten
 Toegankelijkheid
arbozorg voor
medewerkers
 Bekendheid
bedrijfsarts
 Bereikbaarheid
 Communicatie
 Financiering