Γιορτές Ιουδαϊσμού

1. Ο ΙΟΥΔΑΪΣΜΟΣ:ΓΙΟΡΤΕΣ,ΙΕΡΑ
ΚΕΙΜΕΝΑ,ΛΑΤΡΕΥΤΙΚΟΙ ΧΩΡΟΙ
ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ Γ΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ ΠΕ01:ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΝΙΚΟΛΑΪΔΟΥ

2. Χωριζόμαστε σε ομάδες
Ομάδα Α΄
 Ομάδα Α΄
 Παρατηρούμε την εικόνα με το τραπέζι του Πέσαχ και τον δίσκο του σέντερ
 Τι βλέπουμε;
 Τι παρατηρούμε;
 Τι σκεφτόμαστε;
 Καταγράφουμε τα συμπεράσματα στο τετράδιό μας

3. ΓΙΟΡΤΕΣ
 Πέσαχ
 Διάρκεια: Οχτώ ημέρες την Άνοιξη
 Ανάμνηση της εξόδου από την σκλαβιά της Αιγύπτου
 Οικογενειακός εορτασμός με κέντρο το Σέντερ(δείπνο) που
τελείται τις δύο πρώτες μέρες της γιορτής

4. Τελετουργικό του εορτασμού
 Ανάγνωση κειμένων που αφηγούνται την ιστορία της
εξόδου
 Ανάγνωση ψαλμών
 Τραγούδια που αναφέρονται στη γιορτή
 Τα παιδιά της οικογένειας τραγουδούν τις «τέσσερις
ερωτήσεις»:
«γιατί αυτή η νύχτα είναι διαφορετική από τις άλλες;»:
«διότι αυτή τη νύχτα τρώμε μόνο άζυμο ψωμί, πικρά
χόρτα, βουτάμε τα λαχανικά στο ξίδι δύο φορές»

5. Ο δίσκος του Σέντερ

6. Περιεχόμενο του Δίσκου
 Το σφιχτό αβγό, σύμβολο της θυσίας που γινόταν στο ναό σε κάθε γιορτή
 Η κνήμη του αρνιού, συμβολίζει τη θυσία των αμνών, που γινόταν το Πάσχα
στον Ναό
 Τα πικρά χόρτα συμβολίζουν τα πικρά χρόνια της σκλαβιάς στην έρημο
 Το σέλινο θυμίζει ότι το Πάσχα γιορτάζεται την άνοιξη
 Μια κρέμα από ξηρούς καρπούς, μήλα, κανέλα και κρασί θυμίζει τη λάσπη με
την οποία ως δούλοι έχτιζαν στην Αίγυπτο
 Το αλατισμένο νερό ή ξύδι συμβολίζει τα δάκρυα των Ισραηλιτών στην Αίγυπτο
 Τα άζυμα ψωμιά(ματσά) θυμίζουν τα άζυμα ψωμιά της εξόδου
 Τα τέσσερα ποτήρια με κρασί αναφέρονται σε τέσσερις βιβλικές φράσεις

7. Ομάδα Β΄
 Ομάδα Β΄
 Παρατηρούμε τις εικόνες του εορτασμού του Σαβουότ
 Τι βλέπουμε;
 Τι σκεφτόμαστε
 Τι αναρωτιόμαστε;
 Μας θυμίζει κάτι η κατανάλωση των συγκεκριμένων τροφών;
 Τι μπορεί να αναπαριστά η πρώτη εικόνα της διαφάνειας;
 Γράφουμε τα συμπεράσματα στο τετράδιό μας

8. Σαβουότ (Πεντηκοστή)
 Γιορτάζεται στην αρχή του Καλοκαιριού
 Θυμίζει την ημέρα που οι Εβραίοι έφεραν την πρώτη σοδειά της
χρονιάς προσφορά στο Ναό
 Θυμίζει τη μέρα που ο Θεός έδωσε τις Δέκα Εντολές στον Μωϋσή,
ως όρο της Διαθήκης του με τον Ισραήλ
Εορτασμός
 Διαβάζεται το βιβλίο της Ρούθ
 Έθιμο, η κατανάλωση γαλακτερών τροφίμων, που συμβολίζουν
την Τορά(Ο Νόμος παρομοιάζεται με το γάλα που είναι θρεπτική
τροφή).

9. Εικόνες της γιορτής του Σαβουότ

10. Ομάδα Γ΄
 Ομάδα Γ΄
 ΄Παρατηρούμε την εικόνα της προετοιμασίας του εορτασμού του Σουκότ
 Τι βλέπουμε ;
 Τι σκεφτόμαστε;
 Τι αναρωτιόμαστε;
 Τι αισθήματα μας δημιουργεί;
 Γράφουμε τα συμπεράσματά μας στο τετράδιό μας

11. Σουκότ (Σκηνοπηγία)
 Εορτασμός τον Σεπτέμβριο για εννέα μέρες
 Ανάμνηση της ζωής τους στην έρημο μετά την έξοδο από την
Αίγυπτο, όπου ζούσαν σε σκηνές
 Τα γεύματα τελούνται μέσα σε μια σκηνή(Σουκά) που
στήνεται στην αυλή ή στην ταράτσα του σπιτιού
 Με τον τρόπο αυτό, καταργούνται οι κοινωνικές διαφορές,
τονίζεται η ματαιότητα των υλικών αγαθών και
ενδυναμώνεται η πίστη

12. Ετοιμασία για το Σουκότ

13. Ομάδα Δ΄
 Ομάδα Δ΄
 Παρατηρούμε την εικόνα της μενορά
 Τι βλέπουμε;
 Τι σκεφτόμαστε;
 Τι αναρωτιόμαστε;
 Γράφουμε τα συμπεράσματα στο τετράδιό μας

14. Χανουκά (γιορτή των Φώτων)
 Εορτασμός της κάθαρσης του Ναού, τον Χειμώνα, για οχτώ μέρες
 Ανάμνηση της νίκης των Μακκαβαίων το 167π.χ. εναντίον των εχθρών
που βεβήλωσαν τον Ναό
 Ονομάζεται και Γιορτή των Φώτων, καθώς μετά την νίκη των
Μακκαβαίων η επτάφωτη λυχνία έκαιγε για οχτώ μέρες
 Κάθε βράδυ καίει ένα κερί από τη Χανουκία
 Οικογενειακές και φιλικές συγκεντρώσεις σε σπίτια και μοιράζονται
δώρα στα παιδιά

15. Η εννεάφωτη μενορά (Χανουκία)
Τον υπόλοιπο χρόνο χρησιμοποιείται η επτάφωτη
μενορά

16. Ομάδα Ε΄
 Ομάδα Ε΄
 ΄Παρατηρούμε τις εκδηλώσεις του εορτασμού της Πουρίμ
 Τι βλέπουμε;
 Τι σκεφτόμαστε;
 Τι αναρωτιόμαστε;
 Γράφουμε τα συμπεράσματα στο τετράδιό μας

17. Πουρίμ
 Ανάμνηση των γεγονότων του βιβλίου της Εσθήρ
 Εορτασμός της σωτηρίας των Εβραίων της Περσίας από το
σχέδιο του αξιωματικού του βασιλιά Αμάν, που ήθελε να
τους εξοντώσει. Το σχέδιό του κατάληξε στην τιμωρία του σε
θάνατο, από τον βασιλιά
 Έθιμα του εορτασμού: Ανάγνωση του βιβλίου της Εσθήρ στη
Συναγωγή, δωρεές στους φτωχούς, ανταλλαγή δώρων,
χαρμόσυνες τελετές, όπως οι καρναβαλικές εκδηλώσεις

18. Εορτασμός της Πουρίμ με καρναβαλικές
εκδηλώσεις

19. Ομάδα ΣΤ΄
 Παρατηρούμε την εικόνα του εορτασμού του Σαββάτου
 Τι βλέπουμε;
 Τι σκεφτόμαστε;
 Τι αναρωτιόμαστε;
 Γράφουμε τα συμπεράσματα στο τετράδιό μας

20. Σαμπάτ (αργία του Σαββάτου)
 Η προετοιμασία γίνεται από το βράδυ της Παρασκευής. Ο πατέρας ευλογεί
τα παιδιά, βάζοντας τα χέρια του στο κεφάλι τους
 Το Σάββατο είναι ημέρα ανάπαυσης και εξαγνισμού
 Παραπέμπει στην έβδομη ημέρα της δημιουργίας, κατά την οποία ο Θεός
αναπαύθηκε
 Αποτελεί ημέρα αφοσίωσης σε πνευματικά και θρησκευτικά καθήκοντα
 «Σαμπάτ Σαλόμ»: «Να έχετε ένα ειρηνικό Σαμπάτ»
 Το τραπέζι του Σαμπάτ είναι Ιερό. Σε αυτό υπάρχουν: δύο ψωμιά για το διπλό
μάννα που τους έδινε ο Θεός στην έρημο, ώστε να μην συλλέγουν από αυτό
το Σαμπάτ, δύο κεριά το λιγότερο, αναμμένα και το κρασί, σύμβολο ευλογίας.
 Τελούνται τρία γεύματα την ημέρα αυτή. Το τρίτο διανθίζεται με
περισσότερους ύμνους και συζήτηση.

21. Το τραπέζι του Σαμπάτ

22. Ομάδα Ζ΄
 Ομάδα Ζ΄
 Παρατηρούμε την εικόνα του εορτασμού της Ρος Ασανά
 Τι βλέπουμε;
 Τι σκεφτόμαστε;
 Τι αναρωτιόμαστε;
 Γράφουμε τα συμπεράσματα στο τετράδιό μας

23. Γιορτές μετάνοιας Ρος Ασανά (Πρωτοχρονιά)
Το πρωτοχρονιάτικο τραπέζι και το σάλπισμα
του σοφάρ

24. Εορτασμός της Ρος Ασανά
 Είναι η γιορτή του Νέου έτους
 Δίνει την αφορμή στον πιστό να κάνει αυτοκριτική
 Χαρακτηριστικό της γιορτής είναι το σάλπισμα του σοφάρ, ενός κέρατου από
κριάρι, που τους θυμίζει τα σοφά λόγια του ραβίνου Μαϊμονίδη, για
αυτοκριτική, μετάνοια και επιστροφή στον Θεό
 Στο τραπέζι του σπιτιού κατά την γιορτή αποφεύγονται πικρές, αλμυρές ή ξινές
γεύσεις ενώ καταναλώνονται ψωμί, μέλι, μήλα βουτηγμένα στο μέλι και άλλες
γλυκές τροφές, που συμβολίζουν την γλυκύτητα και την αφθονία.

25. Ομάδα Η΄
 Παρατηρούμε την εικόνα του εορτασμού της Γιομ Κιπούρ
 Τι βλέπουμε;
 Τι σκεφτόμαστε;
 Τι αναρωτιόμαστε;
 Γράφουμε τα συμπεράσματα στο τετράδιό μας

26. Γιομ Κιπούρ( Ημέρα του εξιλασμού)
 Είναι η μέρα κρίσης των ανθρώπων από τον Θεό
 Διαβάζονται προσευχές, μέσα από τις οποίες οι πιστοί ομολογούν τα λάθη
τους και εκφράζουν τη μεταμέλειά τους για αυτά
 Δεν εργάζονται και δεν τρώνε ούτε πίνουν από το ηλιοβασίλεμα της
παραμονής της γιορτής, μέχρι το βράδυ της επόμενης Ημέρας
 Την ημέρα αυτή συγχωρούνται μόνο τα αμαρτήματα απέναντι στον Θεό, με
απαραίτητη προϋπόθεση την συμφιλίωση και αλληλοσυγχώρεση των πιστών
 Στα προηγούμενα χρόνια ο ιερέας στη συναγωγή τελούσε τη θυσία ενός
τράγου αφού προηγουμένως επιρρίπτονταν σε αυτόν όλες οι αμαρτίες.
(αποδιοπομπαίος τράγος)

27. Γιομ Κιπούρ

28. Ανακοινώσεις των Ομάδων
Οι Ομάδες
 Ανακοινώνουμε τα συμπεράσματά μας στην ολομέλεια της τάξεις
 Συζητάμε για όλα όσα παρατηρήσαμε
 Εκφράζουμε τις εντυπώσεις μας
 Καταθέτουμε τους προβληματισμούς μας
 Καταλήγουμε σε συμπεράσματα
 Ανακεφαλαιώνουμε

29. Ιερά κείμενα
Τορά
 Τορά- με την στενή σημασία του όρου- Ο νόμος του Θεού, που ο Μωϋσής
παρέδωσε στους Ισραηλίτες όπως του παραδόθηκε, σε πέντε βιβλία, την
Πεντάτευχο
 Είναι όλη η «Εβραϊκή Βίβλος» με 24 βιβλία και
 Όλη η εβραϊκή διδασκαλία από την αρχή της «Βίβλου» ως τις μέρες μας
Ταλμούδ
 Είναι τα κείμενα του προφορικού νόμου που έδωσε ο Θεός στον Μωϋσή και
μετέδιδε η μία γενιά στην άλλη
 Τα κείμενα αυτά αργότερα καταγράφηκαν και μαζί με τα κείμενα της
ερμηνείας του Μωσαϊκού Νόμου αποτέλεσαν το Ταλμούδ

30. Συναγωγή (Οίκος συνάθροισης)
 Γένεση της Συναγωγής στα χρόνια της εξορίας στη Βαβυλώνα
 Είναι χώρος προσευχής και ερμηνείας του «Νόμου»
 Μετά την καταστροφή του δεύτερου Ναού οι θυσίες αντικαταστάθηκαν με την
προσευχή στην Συναγωγή
Περιγραφή
 Είναι προσανατολισμένη προς την Ιερουσαλήμ
 Η Ιερή Κιβωτός με τους κυλίνδρους του Νόμου, είναι στηριγμένη στον τοίχο
που βλέπει προς την Ιερουσαλήμ και διαχωρίζεται από τον υπόλοιπο χώρο με
παραπέτασμα
 Στη βάση της κιβωτού υψώνεται το αναλόγιο
 Στο κέντρο του κτιρίου υπάρχει εξέδρα από όπου διαβάζεται ο «Νόμος»
 Οι θέσεις των πιστών βρίσκονται γύρω από την εξέδρα
 Υπάρχει και γυναικωνίτης

31. δουλεύουμε σε ομάδες
 Παρατηρούμε τη Συναγωγή και καταγράφουμε τα μέρη της και τον εσωτερικό
της διάκοσμο
 Τι βλέπουμε;
 Τι σκεφτόμαστε για αυτά που βλέπουμε;
 Παρατηρούμε τους τοίχους και καταγράφουμε τι υπάρχει: σύμβολα, εικόνες, ή
και κάτι άλλο
 Μας θυμίζουν στοιχεία από άλλους λατρευτικούς χώρους που γνωρίσαμε
μέχρι στιγμής;

32. Εσωτερική όψη Συναγωγής

33. Εξωτερική όψη Συναγωγής

34. Ραβίνος
 Από το 70 μ.χ. με την καταστροφή του δεύτερου Ναού, όταν έπαψαν να
υπάρχουν οι Ιερείς του Ιουδαϊσμού, υπεύθυνοι για τις θρησκευτικές ανάγκες
της κοινότητας καθίστανται οι ραβίνοι.
 Αρχικά είναι δάσκαλος του Ιουδαϊσμού με δικαστικές αρμοδιότητες
 Αργότερα αποκτά αρμοδιότητες πνευματικού ηγέτη και πρωτοστάτη
προσευχών

35. Πηγές
 https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Der_Sederteller_fuer_den_Pessachaufta
kt.jpg
 http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGYM-
A121/798/5188,23809/
 https://gr.depositphotos.com/stock-
photos/%CF%84%CE%BF%CF%81%CE%AC.html
 https://gr.dreamstime.com/
 http://veracidadchannel.com/_site/suca-la-morada-temporal/
 https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A7%CE%B1%CE%BD%CE%BF%CF%85
%CE%BA%CE%AC
 https://www.sansimera.gr/articles/903
 https://russia.hidabroot.org/article/3
 http://sacweekly.com/203400.htm
 https://abravanel.wordpress.com/2008/09/29/rosh_hashana/
 https://www.sansimera.gr/articles/980