ΟΚ

1. Διδ. Εν. 29Διδ. Εν. 29
Ο ΙουδαϊσμόςΟ Ιουδαϊσμός

2. Λίγα λόγια εισαγωγικάΛίγα λόγια εισαγωγικά
 Οι εβραίοι ήταν η δεύτερη μονοθεϊστικήΟι εβραίοι ήταν η δεύτερη μονοθεϊστική
θρησκεία μετά τον Ζωροαστρισμό.θρησκεία μετά τον Ζωροαστρισμό.
 Οι Ιουδαίοι ακόμη περιμένουν τον Μεσσία,Οι Ιουδαίοι ακόμη περιμένουν τον Μεσσία,
αφού δεν αναγνωρίζουν τον Χριστό.αφού δεν αναγνωρίζουν τον Χριστό.
 Ως θρησκεία ο Ιουδαϊσμός δέχεται έναν καιΩς θρησκεία ο Ιουδαϊσμός δέχεται έναν και
μόνο Θεό, αυτόν του Αβραάμ και του Μωυσή ,μόνο Θεό, αυτόν του Αβραάμ και του Μωυσή ,
σαν τον Δημιουργό και κριτή .σαν τον Δημιουργό και κριτή .
 Θεωρούν το Ισραήλ και την Ιερουσαλήμ δικήΘεωρούν το Ισραήλ και την Ιερουσαλήμ δική
τους και η λατρεία τους πραγματοποιείται στηντους και η λατρεία τους πραγματοποιείται στην
Συναγωγή.Συναγωγή.

3. Βασικές διδασκαλίες του ΙουδαϊσμούΒασικές διδασκαλίες του Ιουδαϊσμού
Ο θεός είναι ένας και μοναδικόςΟ θεός είναι ένας και μοναδικός
δημιουργός του σύμπαντος και όλωνδημιουργός του σύμπαντος και όλων
όσων αυτό περιλαμβάνειόσων αυτό περιλαμβάνει
Ο κόσμος είναι πολύ καλός ( το κακό είναιΟ κόσμος είναι πολύ καλός ( το κακό είναι
μία κατάσταση που περιέρχεται ο κόσμοςμία κατάσταση που περιέρχεται ο κόσμος
από την κακή χρήση της ελευθερίας τουαπό την κακή χρήση της ελευθερίας του
ανθρώπου)ανθρώπου)
Η δημιουργία του ανθρώπου και η πτώσηΗ δημιουργία του ανθρώπου και η πτώση
Ο θεός σώζει ( Ισραήλ λαός του Θεού,Ο θεός σώζει ( Ισραήλ λαός του Θεού,
Αβραάμ , Μωυσής Διαθήκη ,Σινά )Αβραάμ , Μωυσής Διαθήκη ,Σινά )

4. Η σωτηρία συμβαίνει στο τέλος της ιστορίας,Η σωτηρία συμβαίνει στο τέλος της ιστορίας,
( ήδη από νωρίς υπήρχε η προσδοκία μιας( ήδη από νωρίς υπήρχε η προσδοκία μιας
μελλοντικής ανάδειξης του έθνους σεμελλοντικής ανάδειξης του έθνους σε
πρότυπο και ηγήτορα της ανθρωπότητας, ηπρότυπο και ηγήτορα της ανθρωπότητας, η
ιδέα πήρε τη μορφή της <<μέρας του Γιαχβέιδέα πήρε τη μορφή της <<μέρας του Γιαχβέ
>>, της εποχής δηλ. που οι εχθροί του>>, της εποχής δηλ. που οι εχθροί του
Ισραήλ θα κατατροπώνονταν από ένανΙσραήλ θα κατατροπώνονταν από έναν
επερχόμενο βασιλιά από τον οίκο του Δαυίδ )επερχόμενο βασιλιά από τον οίκο του Δαυίδ )

5. Τα ιερά τους κείμεναΤα ιερά τους κείμενα
 Γραπτή Παράδοση – Προφορική ΠαράδοσηΓραπτή Παράδοση – Προφορική Παράδοση
 Το κύριο ιερό τους κείμενο είναι ηΤο κύριο ιερό τους κείμενο είναι η Εβραϊκή Βίβλος.Εβραϊκή Βίβλος.
( 24 βιβλία)( 24 βιβλία) Η Ε. Β. διακρίνεται σε τρία μέρηΗ Ε. Β. διακρίνεται σε τρία μέρη ::
α) Πεντάτευχος ή Τοράα) Πεντάτευχος ή Τορά
β) προφήτεςβ) προφήτες
γ) αγιόγραφαγ) αγιόγραφα
Δεύτερο σε σπουδαιότητα ιερό κείμενο είναι τοΔεύτερο σε σπουδαιότητα ιερό κείμενο είναι το
Βαβυλωνιακό ΤαλμούδΒαβυλωνιακό Ταλμούδ που αποτελεί υπόμνημα τηςπου αποτελεί υπόμνημα της
ΜισνάΜισνά (αφορούσε λατρεία, γιορτές, σχέσεις φύλων,(αφορούσε λατρεία, γιορτές, σχέσεις φύλων,
δίκαιο)δίκαιο)

6. Εξέλιξη του ΙουδαϊσμούΕξέλιξη του Ιουδαϊσμού
Μετά τη διασπορά οι εβραίοι χωρίστηκανΜετά τη διασπορά οι εβραίοι χωρίστηκαν
στουςστους ΑσκεναζίμΑσκεναζίμ, τους εβραίους της, τους εβραίους της
ανατολικής και δυτικής Ευρώπης, δηλαδή,ανατολικής και δυτικής Ευρώπης, δηλαδή,
και στουςκαι στους Σεφαρδίμ,Σεφαρδίμ, τους εβραίους τηςτους εβραίους της
λεκάνης της Μεσογείου. Ο σύγχρονοςλεκάνης της Μεσογείου. Ο σύγχρονος
θρησκευτικός κόσμος των εβραίωνθρησκευτικός κόσμος των εβραίων
χαρακτηρίζεται από διαφοροποίηση τηςχαρακτηρίζεται από διαφοροποίηση της
ευαισθητοποίησης που εκφράζεται μέσαευαισθητοποίησης που εκφράζεται μέσα
από δυο βασικά ρεύματα.από δυο βασικά ρεύματα.

7. Το πρώτοΤο πρώτο (ορθόδοξο και παραδοσιακό)(ορθόδοξο και παραδοσιακό)
στηρίζεται στο σεβασμό του συνόλου τωνστηρίζεται στο σεβασμό του συνόλου των
εντολών της γραπτής και προφορικήςεντολών της γραπτής και προφορικής
παράδοσης. Για το δεύτερο (φιλελεύθερο ήπαράδοσης. Για το δεύτερο (φιλελεύθερο ή
μεταρρυθμιστικόμεταρρυθμιστικό και συντηρητικό), τακαι συντηρητικό), τα
κείμενα της παράδοσης παραμένουν ηκείμενα της παράδοσης παραμένουν η
βασική αναφορά, επιδέχονται, ωστόσο,βασική αναφορά, επιδέχονται, ωστόσο,
διαφορετικές ερμηνείες.διαφορετικές ερμηνείες.

8.  Στα μέσα του 19ου αιώνα δημιουργήθηκε στιςΣτα μέσα του 19ου αιώνα δημιουργήθηκε στις
Η.Π.Α. ο λεγόμενος συντηρητικός Ιουδαϊσμός .Η.Π.Α. ο λεγόμενος συντηρητικός Ιουδαϊσμός .
 Ο ισχυρός αντισημιτισμός στην Ευρώπη τουΟ ισχυρός αντισημιτισμός στην Ευρώπη του
τέλους του 19ου αι. έδωσε αφορμή νατέλους του 19ου αι. έδωσε αφορμή να
δημιουργηθείδημιουργηθεί ο Σιωνισμός , δηλ ένα κίνημαο Σιωνισμός , δηλ ένα κίνημα
που στόχευε στη δημιουργία Ιουδαϊκούπου στόχευε στη δημιουργία Ιουδαϊκού
κράτους στο Ισραήλ.κράτους στο Ισραήλ.
Μετά το ολοκαύτωμα των Εβραίων από τουςΜετά το ολοκαύτωμα των Εβραίων από τους
Ναζί , ιδρύθηκε το 1948 το κράτος του Ισραήλ.Ναζί , ιδρύθηκε το 1948 το κράτος του Ισραήλ.

9. 4 φυλές της Ιουδαϊκής φυλής4 φυλές της Ιουδαϊκής φυλής
Ορθόδοξοι ΙουδαίοιΟρθόδοξοι Ιουδαίοι ( μόνο αυτή επιθυμεί( μόνο αυτή επιθυμεί
να ζήσει ειρηνικά με τα άλλα έθνη της γης)να ζήσει ειρηνικά με τα άλλα έθνη της γης)
Εσκεναζίμ, ΝεφελίμΕσκεναζίμ, Νεφελίμ ( επιθυμούν( επιθυμούν
παγκόσμια εξάπλωση του Ιουδαϊκούπαγκόσμια εξάπλωση του Ιουδαϊκού
δόγματος)δόγματος)
ΣιωνιστέςΣιωνιστές ( υλιστικά άτομα με βλέψεις για( υλιστικά άτομα με βλέψεις για
παγκόσμια κυριαρχία στον πλανήτη)παγκόσμια κυριαρχία στον πλανήτη)
ΣιωνισμόςΣιωνισμός είναι η κίνηση που αποσκοπείείναι η κίνηση που αποσκοπεί
στην επιστροφή των Ιουδαίων στη <<γηστην επιστροφή των Ιουδαίων στη <<γη
της Επαγγελίας>>και ίδρυση εκείτης Επαγγελίας>>και ίδρυση εκεί
Ιουδαϊκού κράτους. Ναός ΣολωμόνταΙουδαϊκού κράτους. Ναός Σολωμόντα
θόλος Ομάρ .θόλος Ομάρ .

11.  Το «τείχος των δακρύων», δεν είναι τίποταΤο «τείχος των δακρύων», δεν είναι τίποτα
άλλο, παρά τα ερείπια του τείχους, πουάλλο, παρά τα ερείπια του τείχους, που
βρίσκονταν, γύρω από τον ναό τουβρίσκονταν, γύρω από τον ναό του ΗρώδηΗρώδη..
Στην φωτογραφία με πράσινο, εμφανίζεται έναΣτην φωτογραφία με πράσινο, εμφανίζεται ένα
παλιό μέρος αυτού του τείχους το οποίοπαλιό μέρος αυτού του τείχους το οποίο
αποτελούνταν από μεγάλους πλίνθους. Τααποτελούνταν από μεγάλους πλίνθους. Τα
οικοδομικά υλικά με μικρότερους πλίνθους, σανοικοδομικά υλικά με μικρότερους πλίνθους, σαν
τούβλα, είναι μεταγενέστερες προσθήκες. τούβλα, είναι μεταγενέστερες προσθήκες.

12. Λατρευτικό τυπικόΛατρευτικό τυπικό
 Η ημέρα περιλαμβάνει τρεις προσευχέςΗ ημέρα περιλαμβάνει τρεις προσευχές : το: το
πρωί, το απόγευμα και το βράδυ τα κείμενα τουςπρωί, το απόγευμα και το βράδυ τα κείμενα τους
προέρχονται από την Τορά, τους Ψαλμούς, τοπροέρχονται από την Τορά, τους Ψαλμούς, το
Ταλμούδ και πιο πρόσφατα κείμενα. Η δημόσιαΤαλμούδ και πιο πρόσφατα κείμενα. Η δημόσια
προσευχή γίνεται στη συναγωγή με τη συμμετοχήπροσευχή γίνεται στη συναγωγή με τη συμμετοχή
τουλάχιστον δέκα ατόμων πολλές λειτουργίεςτουλάχιστον δέκα ατόμων πολλές λειτουργίες
γίνονται και μέσα στο σπίτι. Κατά κανόνα οι άντρεςγίνονται και μέσα στο σπίτι. Κατά κανόνα οι άντρες
φορούν μια σκέπη -κίπα- και στην πρωινήφορούν μια σκέπη -κίπα- και στην πρωινή
προσευχή, το σάλι της προσευχής -ταλιτ- και ταπροσευχή, το σάλι της προσευχής -ταλιτ- και τα
φυλαχτά - τεφιλίν. Στις φιλελεύθερες συναγωγές οιφυλαχτά - τεφιλίν. Στις φιλελεύθερες συναγωγές οι
γυναίκες συμμετέχουν μαζί με τους άντρες στηγυναίκες συμμετέχουν μαζί με τους άντρες στη
λειτουργία επί ίσοις όροις.λειτουργία επί ίσοις όροις.

13. ΔιατροφήΔιατροφή
Σύμφωνα με την κασρούτ, ταΣύμφωνα με την κασρούτ, τα
επιτρεπόμενα κρέατα είναι όσαεπιτρεπόμενα κρέατα είναι όσα
προέρχονται από ζώα με οπλές και όλα ταπροέρχονται από ζώα με οπλές και όλα τα
πουλερικά της αυλής. Τα ψάρια πρέπει ναπουλερικά της αυλής. Τα ψάρια πρέπει να
έχουν πτερύγια και λέπια. Οι εβραίοιέχουν πτερύγια και λέπια. Οι εβραίοι
πλένουν ξεχωριστά τα πιάτα τους, ώστε ναπλένουν ξεχωριστά τα πιάτα τους, ώστε να
μην ανακατεύονται τα γαλακτοκομικάμην ανακατεύονται τα γαλακτοκομικά
προϊόντα με το κρέαςπροϊόντα με το κρέας

14. Από τη γέννηση στο θάνατοΑπό τη γέννηση στο θάνατο
 Τα αγόρια υποβάλλονται οε περιτομή την όγδοηΤα αγόρια υποβάλλονται οε περιτομή την όγδοη
ημέρα από τη γέννηση τους. H θρησκευτικήημέρα από τη γέννηση τους. H θρησκευτική
ενηλικίωση συντελείται στα δεκατρία για ταενηλικίωση συντελείται στα δεκατρία για τα
αγόρια και στα δώδεκα για τα κορίτσια. Ο έφηβοςαγόρια και στα δώδεκα για τα κορίτσια. Ο έφηβος
διαβάζει ένα απόσπασμα από την Τορά,διαβάζει ένα απόσπασμα από την Τορά,
επιβεβαιώνοντας έτσι τη συμμετοχή του στηνεπιβεβαιώνοντας έτσι τη συμμετοχή του στην
Αποκάλυψη. Ο θρησκευτικός γάμος δεν αποτελείΑποκάλυψη. Ο θρησκευτικός γάμος δεν αποτελεί
μυστήριο αλλά επιβεβαίωση ενώπιον μαρτύρωνμυστήριο αλλά επιβεβαίωση ενώπιον μαρτύρων
της θέλησης του ζευγαριού να δημιουργήσειτης θέλησης του ζευγαριού να δημιουργήσει
σπιτικό. Η κηδεία γίνεται με απέριττο τρόπο.σπιτικό. Η κηδεία γίνεται με απέριττο τρόπο.
Συνοδεύεται από μια περίοδο πένθουςΣυνοδεύεται από μια περίοδο πένθους

15. Κυριότερες γιορτέςΚυριότερες γιορτές
 Το Σάββατο, έβδομη ημέρα της εβδομάδας,Το Σάββατο, έβδομη ημέρα της εβδομάδας,
είναι αφιερωμένο στην ξεκούραση, τη μελέτηείναι αφιερωμένο στην ξεκούραση, τη μελέτη
και το διαλογισμό. Η παύση κάθεκαι το διαλογισμό. Η παύση κάθε
δραστηριότητας συμβολίζει τη δημιουργία τουδραστηριότητας συμβολίζει τη δημιουργία του
κόσμου και τη φυγή από την Αίγυπτο.κόσμου και τη φυγή από την Αίγυπτο.

16.  ΠεσάχΠεσάχ ((ΠάσχαΠάσχα): Επέτειος της εξόδου από την): Επέτειος της εξόδου από την
Αίγυπτο και της απελευθέρωσης από τη σκλαβιά.Αίγυπτο και της απελευθέρωσης από τη σκλαβιά.
Σαβουό (Σαβουό (ΠεντηκοστήΠεντηκοστή): Ανάμνηση της): Ανάμνηση της
παράδοσης της Τορά στο Σινάπαράδοσης της Τορά στο Σινά
γιορτή της Σκηνοπηγίαςγιορτή της Σκηνοπηγίας :: ανάμνηση τηςανάμνηση της
διάβασης της ερήμουδιάβασης της ερήμου
χανουκάχανουκά σε ανάμνηση της νίκης κατά τωνσε ανάμνηση της νίκης κατά των
ΣελευκιδώνΣελευκιδών
ημέρα Εξιλασμούημέρα Εξιλασμού:: αφιερωμένη στη μετάνοιααφιερωμένη στη μετάνοια

17. Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογήςΕρωτήσεις πολλαπλής επιλογής
 Ποιες είναι οι κυριότερες γιορτές τουΠοιες είναι οι κυριότερες γιορτές του
Ιουδαϊσμού;Ιουδαϊσμού;
1.1. Πάσχα και γιορτή του ΕξιλασμούΠάσχα και γιορτή του Εξιλασμού
2.2. Πάσχα και ΘεοφάνιαΠάσχα και Θεοφάνια
3.3. Χανουκά και ΧριστούγενναΧανουκά και Χριστούγεννα

18.  Ο κόσμος ως δημιούργημα του ΘεούΟ κόσμος ως δημιούργημα του Θεού
είναιείναι::
1.1. Αποκλειστικά καλόςΑποκλειστικά καλός
2.2. Πλάστηκε να συνυπάρχει το καλό με τοΠλάστηκε να συνυπάρχει το καλό με το
κακόκακό
3.3. Αποκλειστικά κακόςΑποκλειστικά κακός