1. “Маркетингийн урамшуулал сурталчилгаа” хичээлийн хөтөлбөр
1.
Индекс:
BA325
2.
Кредит:
2
3.
Судлах улирал:
7
4.
Өмнө нь ү зсэн байх хичээл:
Маркетингийн ү ндэс
5.
Дараа нь ү зсэн байх хичээл:
Электрон бизнес
6.
Мэргэжил:
Маркетингийн менежмент
7.
Зорилго: Маркетингийн урамшуулал сурталчилгаа хичээлийн гол зорилго нь
оюутанд бизнесийн хү рээнд идэвхжү ү лэлтийг хэрхэн оновчтой зохион байгуулах
ойлголтыг эзэмшү ү лэхэд оршино.
8.
9.
Зорилт:
Реклам сурталчилгаа, зар сурталчилгааны ү ү сэл хө гжил ба тэдгээрийн
ө ө рчлө лтийг судлаж мэдэх
• Маркетингийн урамшуулал сурталчилгааны элементү ү дийг судлах
• Олон нийтийн харилцаагаар хэрхэн байгууллагын нэр хү ндийг ө сгөн,
сайжруулах тү ү нтэй холбоотойгоор удирдлагын нэр ө сгө х
• Олон нийтийн мэдээллийн хэрэгслийг бизнесийн ү йл ажиллагаанд
ашигтайгаар эргү ү лэх, байгууллагын болон бү тээгдэхү ү ний нэр хү ндийг
ө сгө х
• Байгууллагын болон бү тээгдэхү ү ний сурталчилгаа хийх, сурталчилгааны
тө сө в зохиох, сурталчилгааны кодлолтыг хэрэглэгчидэд хэрхэн ү р дү нтэй
хү ргэх зэрэг болно.
Сэдэв
•
Сэдэв 1. Зар сурталчилгааны ү ү сэл хө гжил
•
Хичээлийн хэлбэр лекц, семинар
•
Ноогдох цаг 4
•
Сэдвийн дэлгэрэнгү й агуулга:
Сурталчилгаа нь мэдээллийг хү нд хү ргэх хувь хү ний бус, харилцаа холбоо бө гө ө д
янз бү рийн мэдээллийн хэрэгслээр тодорхой ивээн тэтгэгчийн бараа ү йлчилгээ
санааны тухай мэдээлэн ятгаж буй тө лбө рт хэрэгсэл юм.
Ромчууд глатеруудын тулааны зарыг бичиж, Финничү ү д худалдааны цуваа ө нгө рө х
зам дээр ө ө рсдийн нэрийн барааг хадан цохион дээр магтан зурдаг байсан уран
дархчуудын алдар цуу тү гэх тусам тэдний бараа бү тээгдэхү ү нийг таньж авч мэддэг
байсан.
Анх сурталчилгааны эхлэлийг тавихад нө лө ө лсө н зү йл нь 1440 онд Иохан
Гутенбергийн бү тээсэн хө дө лгө ө нт машин юм. 18-р зууны хагаст сэтгү ү лчид
анхны рекламны агентлаг нээсэн 20-р зууны эхээр радио дараа нь телевиз бий
болсон нь сурталчилгаа тү гэх гайхамшигт хэрэгсэл болсон.
•
Эзэмшвэл зохих
- Мэдлэг:
Зар сурталчилгааны ү ү сэл хө гжил,сурталчилгааны ү ү ргү ү д,
зорилтот харилцагчаар ангилах газар нутгийн цар хү рээгээр ангилах,
хэрэгслээр ангилах зэрэг мэдлэг олгоно.
- Чадвар: Зар сурталчилгааны зорилгыг биелү ү лэх чадвар эзэмшинэ.

2. - Дадал: Зар сурталчилгааны ү ү сэл тү ү ний хө гжсө н тү ү х, тү ү ний ангилалыг
оновчтой болгох дадал эзэмшинэ.
Сэдэв 2. Сурталчилгаа нь макро,микро тө вшинд нө лө ө лө х нь
• Хичээлийн хэлбэр лекц, семинар
• Ноогдох цаг 4
• Сэдвийн дэлгэрэнгү й агуулга
Сурталчилгаа нь микро орчинд дараах байдлаар нө лөө лнө .
- Бү тээгдэхү ү н болон мэдээллийн хэрэгсэлд
- Пү ү ст
- Өрслдө гчид
- Хэрэглэгчид
- Бизнесийн орчинд хэрхэн нө лө ө лө х талаар авч ү зье.
Бү тээгдэхү ү н болон мэдээллийн хэрэгсэлд нө лө ө лө х нь:
Бараанд болон сурталилгааны анхны нөлө ө нь борлуулалт нэмэгдэх эсвэл зах
зээлийн хандлага сайжрах зэргээр илэрдэг.
Пү ү ст нө лө ө лө х нь:
Сурталчилгааны гинжин нө лө ө ллийн 2 дахь алхам барааны сурталчилгааг явуулж
буй пү ү ст нө лө ө лө х явдал юм. Шинэ бү тээгдэхү ү н сурталчилгааны ачаар өө рийн
шинэ хэрэглэгчдийг татах бололцоотой. Сурталчилуулсан компанид нө лө ө лө х ө өр
нэг нө лө ө нь дэлгү ү рт байгаа бусад барааы борлуулалтыг нэмэгдү ү лж, ажилчдын
цалин болон компанийн ашгийг ө сгө н нэмэгдү ү лэхэд тодорхой нө лө ө лнө .
Өрсө лдө гчид болон хэрэглэгчид сурталчилгаа нь танин мэдэхү йн болон тухай
бараа ү йлчилгээ, зах зээлд ямар байр суурь эзэлж байгааг мэдээлж ө гдө г.
Макро тү вшинд бө ө нө ө р худалдаалахын ач холбогдол, ө рсө лдө өн дэхь
сурталчилгааны нө лөө , бү тээгдэхү ү ний ү нэ цэнэ дэх сурталчилгааны нө лө ө, ү нэн
дэх сурталчилгааны нө лө ө , бизнесийн циклд хэрхэн сурталчилгаа нө лө ө лж байгааг
авч ү знэ.
•
Эзэмшвэл зохих
- Мэдлэг: Сурталчилгаа нь эдийн засгийн макро, микро тү вшинд хэрхэн
нө лө ө лж буй тэдгээр нь компани болон хувь хү мү ү сийн амьдралд
нө лө ө лж буй нө лө ө ллийн тухай мэдлэг олгоно.
- Чадвар: Сурталчилгааг ө ө рийн амьдрал болон пү ү с компанид нө лө ө лө х
нө лө ө ллийг оновчтойгоор зө в зохион байгууллах эдийн засгийн
нө лө ө лү ү дийг эерэгээр ашиглах чадвартай болно.
- Дадал: Байгууллагад макро орчин хэрхэн нө лө ө лө х эдгээр хү чин зү йлү ү дээс
яаж алдагдалгү й болон бага алдагдалтайгаар гарах аргыг тодорхойлох
дадал олгоно.
Сэдэв 3. Сурталчилгаа маркетингийн хольц болох нь
• Хичээлийн хэлбэр: Лекц, семинар
• Ноогдох цаг: 4
• Сэдвийн дэлгэрэнгү й агуулга:
Маркетингийн анхдагч ухагдахууныг компанидаа хэрэгжү ү лж байж сурталчилгаа
ү р ашигтай болдог.Пү ү сээс зорилтот зах зээлийг эзэмдэхдээ нэг нь нө гө ө тэйгээ
нягт уялдаатай маркетингийн иж бү рдлийг ашигладаг.

3. Иж бү рдлийг бү рдү ү лэгчид нь бү тээгдэхү ү н, ү нэ, хуваарилалт,
идэвхжү ү лэлт гэсэн иж бү рдэл хэсгү ү дтэй.
Маркетингийн 4P эдгээрийн нягт холбоотойгоор боловсруулан хэрэгжү ү лэх
хэрэглэгчдийн зан тө лө вт нө лө ө лө х удирдах иж бү рэн ү йл явцыг гэж ойлгоно.
Эндээс маркетингийн нэг бү рэлдэхү ү н хэсэг болох идэвхжү ү лэлтийн гол зорилго
нь мэдээлэх, ятгах, хү мү ү ст нө лө ө лө х явдал мө н. Идэвхжү ү лэлтийн 4 хольц
байдаг.
1.Сурталчилгаа
Сурталчилгаа гэдэг бол мэдээлэлийг хү ргэх хувь хү ний бус харилцаа бө гөө д янз
бү рийн мэдээлэлийн хэрэгслээр тодорхой ивээн тэтгэгчийн бараа, ү йлчилгээ
санааны тухай мэдээлэл ятгаж буй тө лбө рт ү йл ажиллагаа юм. ихэнх сурталчилгааг
хийхэд ивээн тэтгэгч нь мө нгө тө лдө г. Ивээн тэтгэгч пү ү сү ү д бү тээгдэхү ү нээ
хү мү ү ст ашиг тустай гэдгийг итгү ү лэхийн тулд сурталчилгааг ивээн тэтгэдэг.
2. Борлуулалтын идэвхжү ү лэлт
Бү тээтээгдэхдэхү ү ний худалдан авалт болон борлуулалтыг урамшуулах богино
хугацааны тү лхэц юм. Ү нийн хө нгө лө лт зарлах, бэлэг ө гө х гэх мэт.
3. Биечлэн худалдаа
Баараа борлуулах зорилгоор нэг буюу хэд хэдэн худалдан авагчтай нэг бү рчлэн
ярилцах аман танилцуулга.
4. Олон нийттэй тогтоох харилцаа холбоо
Пү ү ст болон бү тээгдэхү ү ний дү р тө рхийг хадгалах, хамгаалах сайжруулахад
чиглэгдсэн тө рө л бү рийн харилцаа, тө лбөрт бус хө тө лбө рү ү д юм.
/Сугалаа гаргах, спортынямар нэг тэмцээнийг ивээн тэтгэх/
•
Эзэмшвэл зохих
- Мэдлэг: .Идэвхжү ү лэлтийн хольц болох сурталчилгаа, борлуулалтын
урамшуулал, биечлэн худалдаа, олон нийтийн харилцаа эдгээрийн тухай
мэдлэг олгоно.
- Чадвар: Макро болон микро орчин хянагддаг ба хянагддагү й хү чин
зү йлсийг байгуулага дээрээ ашиглаж чадах чадвартай болно.
- Дадал: Байгууллагад макро орчин хэрхэн нө лө ө лө х эдгээр хү чин
зү йлү ү дээс яаж алдагдалгү й болон бага алдагдалтайгаар гарах аргыг
тодорхойлох дадал олгоно.
Сэдэв
•
•
•
4 - 5 . Сурталчилгаа хэрэглэгчийн зан тө лө вт нө лө ө лө х нь
Хичээлийн хэлбэр: Лекц, семинар
Ноогдох цаг: 4
Сэдвийн дэлгэрэнгү й агуулга:
Хэрэглэгчийн зах зээл хувь хү н болон гэр бү лийн хэрэгцээнд зориулж бараа
ү йлчилгээ худалдан авах талбар юм.
Хэрэглэгчид бараа ү йлчилгээг олж авах хэрэглэх, зарцуулахад чиглэсэн
хэрэглэгчийн ү йл ажиллагаа бө гөө д хэрэглэгчийн зү гээс шийдвэр гаргах ү йл
явцыг дотроо багтаадаг ойлголт юм.Хэрэглэгчийн зах зээлд орчны хү чин зү йлсих
нө лө ө лдө г.
Хэрэглэгчийн хандлагыг судалснаар зах зээлийн нэн мэдрэмтгий сегментийг
таньж ө гө х, зах зээлийн одоо байгаа ба ойрын ирээдү йд гарч болох ө ө рчлө лтийн
талаар таамаг дэвшү ү лэхэд ач холбогдолтой.

4. •
Эзэмшвэл зохих
- Мэдлэг: Сурталчилгааг хэрэглэгчийн ой тойнд байршуулахын тулд
байршлын элементү ү дийг зө в оновчтой ашиглах мэдлэг олгоно.
- Чадвар : Хэрэглэгчид бараа ү йлчилгээг олж авах хэрэглэх, зарцуулахад
чиглэсэн хэрэглэгчийн ү йл ажиллагаа бө гө ө д хэрэглэгчийн зү гээс
шийдвэр гаргах ү йл явцыг дотроо багтаадаг ойлголт,хэрэглэгчийн зах
зээлд орчны хү чин зү йлсийн нө лө өллийг оновчтойгоор зохион
байгуулах чадвартай болно.
- Дадал : Хэрэглэгчийн хандлагыг судалснаар зах зээлийн нэн мэдрэмтгий
сегментийг таньж ө гө х, зах зээлийн одоо байгаа ба ойрын ирээдү йд гарч
болох ө ө рчлө лтийн талаар таамаглал дэвшү ү лэх дадал эзэмшү ү лнэ.
Сэдэв 6. Сурталчилгааны тө сө в зохиох
• Хичээлийн хэлбэр: Лекц, семинар
• Ноогдох цаг: 4
• Сэдвийн дэлгэрэнгү й агуулга:
Аливаа байгууллагын хувьд нийт сурталчилгааны тө свийг бодьтой зө в тооцох нь
хамгийн бэрхшээлтэй асуудлын нэг байдаг.Энэ асуудлыг өө рийн санхү ү гийн
боломжоос гадна бү тээгдэхү ү н ү йлчилгээний нэр тө рө л, өрсөлдө ө н, зах зээлийн
байдал зэрэг олон асуудалтай уялдаатай авч ү зэх шаардлагатай бө гө ө д энэ нарийн
хэмжээг тө лө влө хө д бэрхшээлтэй тул уян хатан хандах нь чухал. Маркетингийн
урамшуулал сурталчилгааны нийт тө свийг боловсруулахад дараах арга тү гээмэл
хэрэглэдэг.
• Бэлэн байгаа хө рө нгөнө ө с тооцох арга
• Борлуулалтын дү нгээс хувиар тооцох арга
• Өрсө лдө ө ний тэгш байдлыг хангах арга
• Зорилго зорилтонд ү дэслэн тооцох арга
• Ашгийн тодорхой хувиар сурталчилгааны тө сө д тооцох арга
• Борлуулалтын нэгжээс сурталчилгааны тө сө в тооцох арга
• Туршилт судалгааны арга
• Тоон математик загварын арга
• Боломж нө ө цө ө зарцуулах арга гэх мэт эдгээр аргууд тү гээмэл
ашиглагддаг.
•
Эзэмшвэл зохих
- Мэдлэг: Бэлэн байгаа хө рө нгө нө ө с тооцох арга, борлуулалтын дү нгээс хувиар
тооцох арга, ө рсө лдө ө ний тэгш байдлыг хангах арга, зорилго зорилтонд
ү дэслэн тооцох арга, ашгийн тодорхой хувиар сурталчилгааны тө сө д тооцох
арга , борлуулалтын нэгжээс сурталчилгааны тө сө в тооцох арга, туршилт
судалгааны арга, тоон математик загварын арга, боломж нө ө цө ө зарцуулах арга
эдгээр аргуудын ү р дү нтэй аргыг сонгон оновчтой зө в ашиглах мэдлэг олгоно.
- Чадвар: Маркетингийн урамшуулал сурталчилгааны нийт тө свийг
боловсруулахад дараах арга тү гээмэл хэрэглэдэг аргуудаас ө ө рийн
байгууллагад оновчтойгоор ашиглаж болох аргыг сонгох чадвартай болно.
- Дадал: Санхү ү гийн боломжоос гадна бү тээгдэхү ү н ү йлчилгээний нэр тө рө л,
ө рсө лдө ө н, зах зээлийн байдал зэрэг олон асуудалтай уялдаатай авч ү зэх

5. шаардлагатай бө гө өд энэ нарийн хэмжээг тө лө влө хө д бэрхшээлтэй тул уян
хатан хандах тү ү нд тохирсон стратеги хэрэглэх дадал олгоно.
Сэдэв 7-12. Олон нийтийн мэдээллийн хэрэгслээс сонголт хийх нь
• Хичээлийн хэлбэр: Лекц, семинар
• Ноогдох цаг: 4
• Сэдвийн дэлгэрэнгү й агуулга:
Реклам зар сурталчилгааны арга хэрэгслү ү д
Телевизийн сурталчилгаа
Сурталчилж буй зү йлийг бодит тө рхө ө р нь ү зү ү лж, дуу дү рстэй хослуулж гаргаж
болдогоороо бусад хэрэгслээс давуу талтай байдаг. Сү ү лийн 10-аад жилийн дундуур
орлогоороо сонин хэвлэлээс давж гарснаар рекламны гол тү гээгч болсон.
Харьцангуйгаар теле реклам нь хө рө нгө мө нгө цаг хугацаа болон бусад хү чин
зү йлү ү дийг ихээр шаарддаг. Тедевиз ү зэгчид дэлгэцээр харуулж буй зү йлийг
ө ө рсдө ө тэдгээрийг нү дээр ү зсэн гэрч, бараг биечлэн оролцогч болсон мэтээр
тө сө ө лө н хү лээн авдаг. Иимээс телевизийн реклам мэдээллийг итгү ү лэн
ү нэмшү ү лэх чадвар мхш ө ндө р байдаг.
•
Эзэмшвэл зохих
- Мэдлэг: Хэвлэмэл зар сурталчилгаа, сонин сэтгү ү лийн зар сурталчилгаа,
радио FM-ийн зар сурталчилгаа,хө дөлгө ө нт реклам сурталчилгаа,
телевизийн реклам сурталчилгаа зэрэг олон нийтийн мэдээллийн
хэрэгслээр реклам сурталчилгааг ү р дү нтэй оновчтой явуулах мэдлэг
олгоно.
- Чадвар: Зар сурталчилгааг мэдээллийн хэрэгслийг ашиглан ү р
дү нтэйгээр сурталчилгаа хийх, хэрэглэгчдийн оюун ухаанд зө в
байршуулах чадвартай болно.
- Дадал: Мэдээллийн хэрэгслээс сонголт хийн ямар мэдээллийн хэрэгслийг
ашиглавал илү ү ү р дү нтэй ү йл ажиллагаагаа хэрэглэгчдэд хү ргэх
боломжтойг оновчтойгоор ашиглах дадал эзэмшинэ.
Сэдэв : 13-14 Олон нийтийн харилцаа PR
• Хичээлийн хэлбэр: Лекц, семинар
• Ноогдох цаг: 4
• Сэдвийн дэлгэрэнгү й агуулга:
Сэтгү ү л зү йн ү йл ажилагаанд шинээр нэвтэрч байгаа олон чиглэл, арга
барилын нэг нь PR юм. PR-ийг мэдээлэл харилцааний дээд зэргийн технологи хэмээн
ү здэг. PR нь манай орны хувьд хожуу хө гжиж буй шинжлэх ухааны салбар юм. PR
буюу Public Relatoin гэдэг нь олон нийтийн харилцаа гэсэн ү г бө гө ө д энэ нь олон
нийтийн сэтгэл зү йд далд нө лө ө лж, ухуулан сэнхрү ү лэхэд чиглэгдсэн ү йл
ажиллагаа юм. Өөрөө р хэлбэл PR-ийг зах зээл дээрх аливаа асуудлын талаарх олон
нийтийн санаа бодол, сонирхолыг ө ө рийн тө лө влө снө ө р ө дө өж, тү ү нийгээ хэсэг
хугацаанд хадгалж, ашигтайгаар ө ө рчлөх, удирдах арга технологи гэж ойлгож
болно.
PR нь хэн нэгнийг аливаа салбарт амжилт гаргах арга замыг нээж ө гдөг
тө дийгү й ялалтанд хү ргэдэг ч бас унагадаг. Улс тө рч, улс тө рийн нам бү лэглэл
компани, бараа бү тээгдэхү ү нийг эерэг сө ргө ө р ойлгуулахад чиглэсэн

6. тө лө влө гө ө тэй зохион байгуулагдсан, ухуулан сэнхрү ү лэх тогтолцоо гэж хэлж
болно. PR-ийг товчоор илэрхийлбэл зах зээл, нийгэм улс тө рийн сэтгэл зү йг бэлтгэж
тү ү н дээрээ тоглох мэдээллийн урлаг гэх нь ч бий. Мө н тү ү гээр ч зогсохгү й PR-ийг
нийгэмд хү лээн зө вшө ө рө гдсөн эерэг ү йл ажиллагаа эсвэл PR нь хувийн болон
нийгмийн сонирхолын нэгдэл юм гэсэн энгийн ойлголтууд ч байдаг.
PR-ийн ү йл ажиллагааны ү ндсэн арга нь мэдээлэл харилцааны хандлагыг
задлан шинжилж, тандах, нээлттэй харилцааг бий болгож, судалгаа шинжилгээ
хийдэгт оршино.
•
Эзэмшвэл зохих
- Мэдлэг: PR-ийн тодорхойлт, RR-ийг хэрхэн хийх тү ү нийг оновчтойгоор
ашигласнаар хувь хү н болон пү ү с компаниуд ү йл ажиллагаа нь хэрхэн ү р
дү нд хү рсэн талаар мэдлэг олгоно.
- Чадвар: PR нь олон нийтийн болон хувийн сонирхолыг зө в хослуулсах,
байгууллагын удирдан зө в зохион байгуулах, ажиллах чадвартай болно.
- Дадал: PR-ийн зохион байгуулалт ба олон нийт хоорондын хамтын
ажиллагаа, харилцан ойлголцох, оршихуйн харилцааг барьж тогтоох,
судалгааны ү р дү нг хэрэгжү ү лэх зэргийг багтаасан дадал эзэмшинэ.
Сэдэв 15 - 16. Шууд маркетинг
• Хичээлийн хэлбэр: Лекц, семинар
• Ноогдох цаг: 4
• Сэдвийн дэлгэрэнгү й агуулга
Ихэнх компаниуд нийтийн маркетинг буюу урамшуулал худалдааны стандартын
аргуудыг хэрэглэн бү х хэрэглэгчдийг хангах чиглэлээр ажиллаж байна. Тэгвэл өнө ө
ү ед нийт хэрэглэгчдэд хандах биш тэд нарт ялгавартайгаар тодорхой нарийн чиглэл
хандлагаар ажиллаж хувь хү ний хэрэгцээ шаардлагад нийцү ү лэн ажиллах
шаардлагатай болоод байна. Өө рөө р хэлбэл шууд маркетингийн тусламжтай
ө ө рийн гэсэн зорилтот хэрэглэгчдээ хамгийн ү р ашигтай гарцаар гарч тэдэнтэй
илү ү бат бө х найдвартай хувийн харилцаа холбоо тогтоох байдлаар ажиллаж
байна.Шууд маркетинг ньхудалдан авагч болон борлуулалт хийж буй аль аль талдаа
ашигтай учраас нилээд хэдэн давуу талтай.Тухайлбал интернэтээр бараа
ү йлчилгээний онцлогтой дэлгэрэнгү й танилцаж шууд гэрийн хаягаар бараагаа авах
тул дэлгү ү рээр гү йх шаардлагагү й.
Шууд маркетингийн тө рө л хэлбэрү ү д:
Шууд маркетингийн ү ндсэн тө рлү ү д гэвэл биечлэн хийх худалдаа, шуудангаар
шууд тү гээх худалдаа, телефоноор дамжуулан хийх маркетинг,шууд хариу авах
телемаркетинг, интерактив хэлэрийн худалдан авалт зэргийг нэрлэж болно.
-Шууд маркетингийн тодорхойлт
-телефон
-Шуудангаар
•
Эзэмшвэл зохих
- Мэдлэг: Маркетингийн идэвхжү ү лэлтийн тө рө л ухуулга, биечлэн худалдаа, зар
сурталчилгаа,борлуулалтын урамшуулал эдгээрийн төрлийг ашиглан зорилтот
харилцагчаа ө өртө ө татах арга аргачлалын талаархи мэдлэг олгоно.

7. - Чадвар: Маркетингийн идэвхжү ү лэлтийн тө рлийг ашиглах арга аргачлал
тэдгээрийг хослуулан хэрэгжү ү лэх, реклам сурталчилгааны хэрэгслү ү дээс сонголт
хийх чадвартай болно.
- Дадал: Реклам сурталчилгааны хэрэгслү ү дээс сонголт хийх, ямар хэрэгсэл илү ү ү р
дү нтэй зорилтот харилцагчид хү рэх боломжтойг ашиглах дадал олгоно.
10. Агуулга хэрэгжү ү лэх арга зү й
Хичээлийн агуулга нь лекц хэлбэрээр хэрэгжинэ.
“Маркетингийн урамшуулал, сурталчилгаа” хичээл нь 32 цагийн лекц
хичээлийн хэлбэрээр явагдана.
Оюутан долоо хоногт лекцийн хичээлийг танхимд 2 цагаар, бү гд 2 кредит тус
тус биелү ү лнэ.