Энэхүү танилцуулгад сургалтын чиг хандлагын талаар товч, МУБИС-ийн сургалтын технологийн шинэчлэлийн арга зүйн хэрэгжилтээс авч үзсэн болно.

1. Сургалтын орчин үеийн чиг
хандлага
УБ
2020.12.09
дэд проф Л.Мөнхтуяа (ЗСА)

2. Агуулга
1. Нийгэм ба Боловсрол
2. Хүний хөгжил
3. Сургалтын технологийн хөгжил
4. Багшлах арга зүй
5. Суралцах арга барил
Ашигласан материал

3. 1. Нийгэм ба боловсрол
Мэдээлэл бол хөгжихөд хэрэг болох шинэ зууны
гол түлхүүр юм
Эх сурвалж: https://www.trends.mn/n/8443
https://www.weforum.org/agenda/2016/01/the-fourth-industrial-
revolution-what-it-means-and-how-to-respond/
Ахуй амьдрал,
ажил, харилцааны
ӨӨРЧЛӨЛТ
Интернэтийн
хэрэгслүүд, 3D
хэвлэл, хиймэл
оюун ухаан,
юмсын интернэт
нанотехнологи...

4. 1. Нийгэм ба боловсрол
Мэдээллийн
нийгэм
(XXI зуун)
Мэдээлэл бол хөгжихөд хэрэг болох шинэ зууны
гол түлхүүр юм
Мэдээллийн
урсгал
Технологийн
хурдтай
хөгжил
Мэдлэгээ
хуваалцах,
хамтран
ажиллах
https://www.freepik.com

5. 1. Нийгэм ба боловсрол
Боловсрол нь:
-Бүх нийтэд тогтвортой
ирээдүйг хангахад дэмжлэг
үзүүлэх, өөрчлөн шинэчлэх
ХҮЧ
-Ёс зүйд суурилсан
шүүмжлэлт сэтгэхүй,
тунгаан бодох, асуудал
шийдэх, мэдээлэлтэй
ажиллах чадварыг
хөгжүүлэх ТҮЛХҮҮР
БОЛОВСРОЛЫН ЗОРИЛГО
Хүний нэр төр, авьяас чадвар, амьдралын сайн сайхан бүхнийг хүрээлэн буй
бусад хүмүүс, байгальтай уялдаатайгаар хадгалан бэхжүүлэхэд оршино [9].

6. Б.Болор-Эрдэнэ (2019)

8. Одоогийн хүүхдүүд өөр болжээ...
2. Хүний хөгжил

9. Эх сурвалж: С.Эрдэнэболд (www.ikon.mn)
Илүү ихийг : William Strauss, Melissa Warnke,
The American Psychological Association
1930-аад оны
Америкийн их
хямралын үе,
дэлхийн II дайн,
дайны дараах
шинэ нийгмийг
бүтээгчид
Шинэхэн үеийнхэн,
ухаалаг хэрэглээ,
интернэтийн
хэрэглээг төгс
эзэмшигчид.
Ердийн
амьдралын хэв
маяг: Технологийн
үсрэнгүй хөгжлүүд
Улс төрийн
идэвхтэй.
Шилжилтийн
(Хүйтэн дайн
дуусах,
технологийн шинэ
хувьсгал өрнөх)
босгон дээр
мэндлэгчид, өсөн
торнигчид
Дэлхийн II дайны
дараах “Baby
boom”-ийн
төлөөлөл
GI (АУГАА,
1930-1950)
Х,
1960-1980)
Y,
1980-2000)
Z,
2000-2010(20))
2. Хүний хөгжил

10. 2. Хүний хөгжил
Зураг 1. Цахим иргэний
эзэмшсэн байх 9 чадварын
холбоо, хамаарал [12]

11. Цахим иргэдийн МХХТ-ийн хэрэглээ
АЮУЛГҮЙ + ҮР ДҮНТЭЙ + ХАРИУЦЛАГАТАЙ
2. Хүний хөгжил

12. Боловсрол дахь тоон бичиг үсгийн
боловсрол (UNESCO)
Тоон бичиг үсгийн боловсрол Амьдрах ухааны чадвар
(UNESCO, IFAP)
❖МХХТ-ийн чадвар
❖Иргэний ур чадвар
❖Суралцахуйд суралцах чадвар
❖Насан туршийн суралцахуй дах
насанд хүрэгчдийн оролцоо

13. 3. Сургалтын технологийн хөгжил
• Сургалтын мэдээллийн хэрэгсэл (биет үзүүлэн,
Reiser& Gagne, 1983)
• Сургуулийн музей (XX зуун, Saettler, 1990)
• Сургалтын зориулалттай кино (XX зууны эхний
хагас, 1908)
• Радио сургалт (Finn, 1972; McCluskey, 1981)
• Сургалтын телевиз (Gumpert, 1967; Taylor, 1967 )
• CAI (Computer assisted instruction)
• Дэвшилтэт технологи (ухаалаг төхөөрөмж)

14. 3.Сургалтын технологийн чиг хандлага
Судлаачид: Graham, Woodfield, &Harrison, 2013

15. “Суралцагч төвтэй”
хосолсон сургалтын загвар
СУРГАЛТЫН БҮРЭЛДЭХҮҮН
1. Танхимын сургалт (Багш-
сурагчийн амьд харилцаа)
2. Вэбд суурилсан үнэлгээ
(эргэх холбоо, эргэцүүлэл,
үр дүн)
3. Технологид суурилсан
сургалт (цахим, визуал)
4. Хэвлэмэл материал
Модулийн бүтэц
1. Модулийн товч танилцуулга (Багш,
суралцах хугацаа гэх мэт)
2. Хөтөлбөр
3. Лекцийн материал (кэйс, видео, подкаст,
вебинар...)
4. Дадлага ажлын материал (туршилтын
заавар, видео, удирдамж хэлэлцүүлгийн
асуулт)
5. Үнэлгээний материал (асуулт, сорил,
даалгавар, өөрийн үнэлгээний хуудас,
эргэцүүлэл)
6. Хичээлээр судлах нэмэлт материал
(төрөл бүрийн эх сурвалжийн жагсаалт)
ЖИЧ: Платформоос үл хамаарна

16. Blended Learning for quality HE, UNESCO 2016

17. 4. Багшлах арга зүй
Багшийн зайлшгүй эзэмших суурь
боловсрол (Literacy)
❑ Технологийн бичиг үсгийн
боловсрол
❑ Мэдээлэлтэй ажиллах
❑ Их өгөгдөлтэй ажиллах
❑ Статистик
❑ Тунгаан бодох, учир шалтгааныг
олох
МХХТ-ийн цогц чадамжийн бүтэцчилсэн хүрээ
(ЮНЕСКО)
https://www.learningunlimitedllc.com/ UNESCO.,(2011), ICT Competency Framework for Teachers

18. 4. Багшлах арга зүй
Технологийн хэрэглээ
• Интернэт
• Дижитал анги
• Сургалтын нээлттэй эхийн
программ хангамж
• Сургалтын нээлттэй нөөц
материал (үнэ төлбөргүй,
цахим орчин дах эрх зүйн
зөвшөөрөл)
• Ухаалаг төхөөрөмж

19. 4. Багшлах арга зүй
Өргөтгөсөн анги:
Видео конференци, ухаалаг самбар,
нийгмийн сүлжээ
Багийн ажиллагаа:
Хэд хэдэн багш нар нэгдэн нэг хичээлийг
заах боломж
Суралцагчийн онцлогийг харгалзсан арга
зүй:
Мультимедиа, интерактив агуулгыг бэлтгэх,
өөрийн хурдаар судлах, суралцах, эргэх
холбоо үүсгэх
Эцэг, эхчүүдийн оролцоо:
Технологийн дэвшил ашиглан сургалтад
оролцох боломж
Үнэлгээ:
Сурах үйл явцыг бодит хугацаанд тогтмол
үнэлэх, сайжруулалт хийх
Дүн шинжилгээ: Өгөгдөл цуглуулах, түүнд
дүн шинжилгээ хийх, сургалтыг сайжруулах

20. А багш сургалтын материал бэлтгэж, цахим
орчинд байршуулах болов. Зохиогчийн эрхээ
бусдад шилжүүлэх эрх зүйн ямар орчин байх вэ?
Нээлттэй лиценз
(Creative Commons,5R)
RETAIN: СННМ (OER)-г хуулах,
хадгалах, ашиглах
REUSE: СННМ-ыг аливаа нөхцөлд
тохируулан хэрэглэх
REVISE: СННМ-г өөрийн жишээ
баримтаар баяжуулж, засаж
өөрчилж, өөрийн хэрэгцээнд
ашиглах
REMIX: СННМ-иудаас шинэ
сургалтын материал гаргах
REDISTRIBUTE: СННМ-г бусдад
чөлөөтэй түгээх
(https://creativecommons.org/)

21. Нээлттэй лиценз (Creative Commons)
(https://creativecommons.org/)

22. ЦАХИМ
ХИЧЭЭЛИЙН
БЭЛТГЭЛ
МУЛЬТИМЕДИА СТУДИ
ДИЖИТАЛ АГУУЛГА БЭЛТГЭХ ЛАБОРАТОРИ
ДИЖИТАЛ НОМ БЭЛТГЭХ ЛАБОРАТОРИ

23. 4. Багшлах арга зүй
1. Сургалт
2018.01-04 сар (Онлайн курс төлөвлөлт)
-5 сургуулийн нийт 75 багш (Open Ed.X платформ).
Үр дүн: Багш нар онлайн хичээлийн бэлтгэл, төлөвлөлт хийх, хичээлээ платформд
байршуулах арга зүйд суралцаж, сургууль тус бүр нэг цахим хичээлийн загвар
гаргасан.
2018.12.10-12.21 (Цахим хичээлийн бэлтгэл)
- 10 багш, 5 ажилтан хамрагдсан.
- Дараах 5 хичээлийг цахим болгосон.
МУБИС – Сургалтын онол, арга зүй (2 кр)
Дорнод их сургууль - Багшлахуй ба суралцахуй (3 кр)
Ховд их сургууль - Сургалт дахь МТ-ийн хэрэглээ (2 кр)
Архангайн багшийн сургууль – Сургалтын онол, арга зүй (2 кр)
МУИС, Завхан сургууль - Бизнесийн мэдээллийн систем (3 кр)
- МУБИС, ШУТИС, МУИС-ийн мультимедиа студид ажиллаж, цахим хичээлээ
бэлтгэсэн.
Үр дүн:
Лекц, семинар, дадлага ажлын цахим материал
Бие даалт, хэлэлцүүлгийн материал
Цахим тест
www.e-learning.edu.mn –д платформд хичээлээ байршуулсан.

24. ДИС- “ТУСГАЙ
ХЭРЭГЦЭЭТ
БОЛОВСРОЛ”
2019.03.28
МУБИС-ИЙН ТУСГАЙ ХЭРЭГЦЭЭТ БОЛОВСРОЛЫН ТЭНХИМ
“ОНЛАЙН КУРС
ТӨЛӨВЛӨЛТИЙН
АХИСАН ТҮВШНИЙ
СУРГАЛТ (88 багш)
2019.03.22
МУБИС, МУИС, ШУТИС-ИЙН БАГШ НАР

25. • Хичээлээр судлах үндсэн материалыг
урьдчилан өгснөөр лекц, семинарын арга зүй
өөрчлөгдсөн (Flipped Learning Classroom)
• Лекц, семинарын үйл ажиллагаа мэдээлэл
дамжуулахад бус хэлэлцүүлэг, эргэцүүлэх, шүүн
тунгаах, эрэл хайгуул (нэмэлт материал)-ын
аргаар хэрэгжиж байна.
• Суралцагч өөрийн сурах арга барил, нөөцдөө
суурилж, ганцаарчилсан болон багаар давтан
судлах боломжтой.
4. Багшлах арга зүй (Туршлага)

26. 5. Суралцах арга барил (уламжлалт + цахим)
Сурахуйн олон талт байдал
• унших, бичих... + цахим орчин
(веб, загварчлал, виртуаль
лаб)
Хамтын ажиллагаа
• Асуудлыг хайх, багаар
шийдвэрлэх
Харилцаа
• Бүтээлч болон шүүмжлэлт
сэтгэлгээ, цахим орчин дах
харилцаа, ёс зүй, зохиогчийн
эрх, тоон оюуны өмч

27. • Нээлттэй эхийн программ хангамж (FOSS)
• Нээлттэй өгөгдөл
• Виртуаль анги
• Ухаалаг технологи...
5. Суралцах арга барил (уламжлалт + цахим)

28. ВИДЕО ХУРЛЫН ӨРӨӨ
ҮНЭЛГЭЭНИЙ ТӨВ
ОНЛАЙН
СУРГАЛТ
ОНЛАЙН
ШАЛГАЛТ

29. МУБИС-ИЙН ХАРЪЯА ЕБС (Боловсролын суурь судалгааны төв)
БАГШИЙН СУРГУУЛЬ
ТАНХИМЫН
СУРГАЛТЫГ
ЗАЙНААС
АЖИГЛАХ
ЛАБОРАТОРИ
(АХБ)
БАГШЛАХ
ДАДЛАГЫГ
АЖИГЛАХ
ЛАБОРАТОРИ
(Дэлхийн банк)

30. Ашигласан материал
1. Роберт А.Рейзер, Джон В.Демпсей Сургалтын загварчлал болон технологийн хандлага, асуудлууд 2012
2. Ж.Батдэлгэр нар “Хүний хөгжлийн сэтгэл судлал” 2016
3. П.Цэрэндондов нар “Сэтгэл судлалын судалгааны арга зүй” 2017 он
4. UNESCO Digital literacy in education Policy brief May 2011
5. Б.Зоригтбаатар Боловсрол ирээдүйд ММТ 2017 хурлын эмхэтгэл
6. Б.Болор-Эрдэнэ Цахим эрин дэх Монгол улс төсөл 2019
7. Д.Бадарч Нээлттэй боловсрол 2019,4
8. Д.Бадарч Хьютагог 2019.8
9. Боловсролын тухай дахин эргэцүүлэн бодох нь ЮНЕСКО 2015
10.Blended Learning for Quality Higher Education UNESCO 2016
11.Mark Gura Teaching literacy in the digital age ISTE 2014
12.Mike Ribble Digital citizenship in schools ISTE 2015
13.Багш бэлтгэх сургуулийн сургалтад идэвхтэй сургалтын арга зүйг нэвтрүүлэх нь УБ 2013

31. АНХААРАЛ ХАНДУУЛСАН
ТАНД БАЯРЛАЛАА.