1. Улаанбаатар Их Сургууль
Бизнес менежментийн тэнхим
Хэрэглэгчийн зан төлөв
Лекц :№16
Хэрэглэгчийн эрх ашгийг хамгаалах асуудал
•
•
•
Хичээлийн кредит: 3
Хичээлийн индекс: BA 321
Судлах анги: Маркетинг менежмент 3

2. Лекц 16
Хэрэглэгчийн эрх ашгийг
хамаагалах асуудлууд

3. Хичээлийн агуулга
• Хэрэглэгчийн эрх ашгийг хамгаалах
асуудлууд
• Хэрэглэгчдийн эрх ашгийг хамгаалах
байгууллага

4. Сонгох боломжтой 2 ба түүнээс дээш хувилбаруудаас
сонголт хийх үйл явцыг шийдвэр гаргалт гэнэ.
Бараа худалдан авах үйл явц нь хэрэглэгчийн зан үйлийн
бүх үйл явцыг багтаах ба сэдэл болон бусад хүчин
зүйлийг агуулж байна.
Худалдан авах шийдвэр гаргалт нь дараах 5-н үе
шаттай.
1. Хэрэгцээгээ ухамсарлах
2. Мэдээлэл хайх
3. Хувилбаруудыг үнэлэх
4. шийдвэр гаргах
5. Худалдан авсан зүйлээ үнэлэх

5. 1. Худалдан авах үйл явц нь хэрэглэгч худалдан авах
хэрэгцээгээ ухамсарласан тэр цагаас эхлэнэ. Хэрэгцээ нь
ямар ч байдалаар үүсч байдаг. Иймээс маркетерүүд нь
хэрэглэгчдийн шийдвэр гаргах асуудлаа ухамсарлахад
түлхэц үзүүлэх нөхцөлүүдийг бий болгох ёстой.

6. 2. Мэдээлэл хайх:
Хэрэгцээ бий болсноор өдөөгдсөн хэрэглэгч нэмэлт
мэдээлэлийг хайчиж болно, хайхгүй ч болно.Хэрвээ
өдөөгч нь хүчтэй бараа түүнийг хангах чадвартай
хүртээмжтэй байвал хэрэглэгч нь түүнийг худалдан авах
байдалд хүрдэг. Мэдээлэлийг ирэхдээ дараах эх
сурвалжуудаас ирдэг.
1. Хувийн эх сурвалж
2. Худалдааны эх сурвалж
3. Хүртээмжийн эх сурвалж
4. Туршилтын эх сурвалж

7. Хэрэглэгч бүр барааны тухай мэдээлэлийг зах зээлийн
мэргэжилтний нөлөөн доор олж авдаг. Хувийн эх сурвалж
нь хамгийн ашигтай бөгөөд худалдааны эх сурвалж нь
ихэвчлэн мэдээллэх үүрэгтэй байна.
Мэдээллийг цуглуулахдаа давхар өрсөлдөгчийн эх
сурвалжийг цуглуулна.

8. 3. Хувилбар үнэлэх
Хувилбар үнэлэхдээ хэд хэдэн ухагдахууныг авч үзэх
шаардлагатай байдаг.
- барааны шинж чанарын талаарх ухагдахуун
- Хэрэглэгч өөртөө чухал гэж үзсэн шинж чанарын
ухагдахуун
- Тодорхой нэр төрлийн барааны талаарх үнэмшилийн
цуглуулагыг бий болгох ухагдахуун

9. 4. Шийдвэр гаргах:
Хувилбаруудыг үнэлэхдээ сонголтын иж бүрдэлдэх
обьектуудыг зэрэглэхэд хүрдэг.
Хэрэглэгч бүр нь худалдан авах сэтгэл ханамж өгөх
зэрэг бараануудыг сонгодог.

10. Бусдад өгөх
Барааг түр
хугацаагаар
зээлдүүлэх
Барааг бүр
шилжүүлэх
Бараа
Барааг
өөртөө
Өөр
бараагаар
солих
Худалдах
Актлах
устгах

11. 5. Худалдан авсан зүйлээ үнэлэх:
Худалдан авсан зүйлдээ хэрэглэгч нь янз бүрийн хариу
үйлдэл үзүүлдэг хэрэглэгчдийн хүсэл нь худалдагч найз
нөхөд бусад мэдээлэлийн үндсэн дээр бүрэлддэг.
Худалдан авсны дараах шийдвэр гаргалт нь дээрх
зургаар шийдвэрлэгдэнэ.

12. Барааг худалдан авахын өмнөх бүрэлдэхүүн хэсгүүд:
Аливаа худалдан авалтыг хэрэглэгчид хийхдээ
чанар, үнэ, марк, аюулгүй байдал баталгаатай хаана
үйлдвэрлэсэн байдал зэргийг нь шалгуураа болгон авч
үздэг.
Уг сэдвийн хүрээнд авч дүгнэхэд худалдан авагч
хэн бүрийн хувьд өөрийн сэтгэл санаанд нийцсэн
худалдан авалтын таашаал мэдрэх барааг хэрэглэхийн
тулд худалдан авалтын шийдвэрийг оновчтой
зохицуулах хэрэгтэй байдаг.

13. Худалдан авалтын шийдвэр гаргахдаа худалдан авалтын
үе шат бүрийг дамжин хэрэгжүүлж зохистой шийдвэр
гаргаж хэрэглээгээ өндөр түвшинд тогтоох нь хэрэглэгч
бүрийн хүсэл бөгөөд нөгөө талаас маркетерүүдийн хувьд
хэрэглэгчдийн худалдан авалтанд нөлөөлөх чухал
стратеги бодлогыг боловсруулахад мэдрэгдэхүйц нөлөө
үзүүлэх ёстой байдаг.