1. УЛААНБААТАР ИХ СУРГУУЛЬ
БИЗНЕС МЕНЕЖМЕНТИЙН ТЭНХИМ
ОЛОН УЛСЫН МАРКЕТИНГ
ЛЕКЦ :5
ОЛОН УЛСЫН МАРКЕТИНГ БОЛООД ТЭДГЭЭРИЙН
ХООРОНДЫН ЯЛГАА

Хичээлийн кредит: 3

Хичээлийн индекс: BA 329

Судлах анги: Маркетинг менежмент 4

2. ËÅÊÖ5
ОЛОН УЛСЫН БАЙДАЛ
БОЛООД ТЭДГЭЭРИЙН
ХООРОНДЫН ЯЛГАА

3. ХИЧЭЭЛИЙН АГУУЛГА
 Олон
улсын маркетингийн иж
бүрдэл
 Олон
улсын маркетингийн бодлого
 Олон
улсын маркетингийн бүтэц

4. ҮНЭ
Энэ зах зээл дээр борлуулах бараны үнэ нь
дотоод зах зээл дээр үйлдвэрлэсэн
таваарын үнэтэй шууд хамааралтай байна.
Үнэ нь худалдаа хийхээс өмнөх үеийн
хамгийн өндөр буюу хамгийн бага үнийн
хооронд оршдог. Онолын хувьд экспортлогч
орны
таваарын
илүүдэл
нийлүүлэлт
импортлогч
орны
таваарын
илүүдэл
эрэлттэй тэнцүү байна.

5. Нэг талаас зах зээлийн үнэ нь улс орны
худалдах ба худалдан авах барааны тоо
хэмжээнд нөлөөлж байдаг бол нөгөө талаас
экспортлох импортлох бүтээгдэхүүний тоо
хэмжээнээс үнийг тогтоодог.
БАРАА
БҮТЭЭГДЭХҮҮН
–
солилцоонд
зориулж үйлдвэрлэсэн ямар нэг хэрэгцээг
хангах чадвартай бусад эд материалаар
сольж болох үнэт чанар бүхий зүйлийг
дэлхийн зах зээл дээр худалдаалахыг
бараа гэнэ.

6. Тухайн улс орны бараа нь дотоод зах зээлээ
хангаад үлдэгдэл барааг гадаад руу
экспортлоно. Гэвч зарим бараа гадаад зах
зээл гарах боломжгүй байна. Зах зээл дээр
барааг
худалдаалдаг,
худалдаалдаггүй
бараа гэнэ.
Дэлхийн зах зээл дээр бараа 3 ангилалтай
байна.
 Барааг кодлох уялдуулх систем
 НҮБ
– ийн эдийн засгийн салбараар
төрөлжүүлсэн ангилал
 НҮБ – ийн ОУ – ын худалдааны ангилал

7. Уг системийг 1983 онд ОУ – ын гаалийн
хамтын
ажиллагааны
байгууллага
боловсруулсан.
1988
оноос
практикт
хэрэглэсэн. Бүтээгдэхүүнийг шинжээр нь 21
хэсэг 96 бүлэг 1241 зүйл 5019 салбарт
ангилна.
Барааг ангилахдаа :
 Барааны гарал үүсэл
 Үйлдвэрлэсэн түүхий эдийн төрөл
 Бүтээгдэхүүний зориулалт
 Химийн найрлага

8. Гадаад зах зээлийн статистик мэдээллийг
илүү боловсронгуй болгох зорилгоор 1989
онд НҮБ бий болгосон.
Дараах байдлаар :
Түүхий эд
Хагас боловсруулсан
Бэлэн бүтээгдэхүүн
Үйлдвэрлэлийн зориулттай богино эдэлгээт
бүтээгдэхүүн
Удаан эдэлгээт бэлэн бүтээгдэхүүн

9.  Богино
хугацаат өргөн хэрэглээний
 Дунд хугацаатай бүтээгдэхүүн
 Удаан
эдэлгээт
өргөн
хэрэглээний
бүтээгдэхүүн
1986 онд 9 бүлэг 99 дэд бүлэг болгон ангилна.
Үйл ажиллагааны чиглэлээр дараах хэсэгт
хуваана.
 ХАА ойн ан агнуур
 Олборлох аж үйлдвэр

10.  Барилга
байгууламж
 Хөнгөн үйлдвэр
 Тээвэр холбоо эрчим хүч эрүүл ахуй
 Бөөний болон жижиглэн худалдаа
 Санхүү ба даатгал
 Төрийн захиргаа үйлчилгээ
 Бусад үйлчилгээ

11. БАРАА ТҮҮНИЙ АНГИЛАЛ
ÁÀÐÀÀ
ÕÝÐÝÃÖÝÝ
1. ÒÓÉËÛÍ
2. ÁÎÄÈÒ
3. ÒªËÁªÐÒÝÉ
ÑΨË
1. ÌÀÒÅÐÈÀËËÀÃ
2. ÍÈÉÃÌÈÉÍ
3. ÎÞÓÍÛ
ХҮНСНИЙ БИШ БАРАА
1. Бэлэн хувцас буюу түүнтэй адилтгах хэрэглэл
2. Соѐлын бараа
3. Спорт бараа
4. Амины тээврийн хэрэгсэл болон түүний хэрэгсэл
5. Тавилга эд хогшил

12. 6.
7.
8.
9.
Гэр ахуйн зориулттай бараа
Гоѐл чимэглэлийн бараа
Шил болон шаазан эдлэл
Үнэртэн гоо сайхны бараа
ХҮНСНИЙ БАРАА
1. Үр тариа түүгээр боловсруулсан бүтээгдэхүүн
2. Төмс хүнсний ногоо
3. Сахар цардуул
4. Ааг, амттан
5. Сүү цагаан идээ
6. Өөх тос
7. Мах махан бүтээгдэхүүн
8. загас, загасан бүтээгдэхүүн

13. БАРАА НЭР ТӨРӨЛ
ÁÀÐÀÀÍÛ ÍÝРҪЪË
Á¯ÒÝÖ
1. ÝÍÃÈÉÍ
2. ÍÀÐÈÉÍ ÍÈÉËÌÝË
БАРААНЫ ШИНЖ ЧАНАР
o Аюулгүй шинж
o Зориулалтын шинж
o Хөдөлмөр зүйн шинж
Á¯ËÝÃ
1. ªÐêÆÈËÒ
2. ÍÀÐÈÉÑÀË
3. ØÈÍÝ×ËÝË

14.  Найдвартай
байдлын шинж
 Гоо сайхны шинж
 Экологийн шинж
 Эдийн засгийн шинж
 ХУВААРЬЛАЛТ
гүйцэтгэж болно.
 Тээврээр
 Аялал жуулчлал
–
дараах
байдлаар

15.  Олон
улсын харилцаа холбоо
 Санхүүгийн үйлчилгээ
 Мэдээллийн систем
 Зуучлалын үйлчилгээ
 Засгийн газрын үйлчилгээ
 Соѐлын үйлчилгээ
 ИДЭВХЖҮҮЛЭЛТ
тухайн орны соѐл
боловсрол, шашин төрөл бүрийн зүйлээс
харааран идэвхжүүлэлт өө өөр байна.