chuyên đề phép dời hình - đồng dạng chương 1 hình học 11 hay
biên soạn đầy đủ lý thuyết + bài tập + các đê kiểm tra chương
tài liệu có trừ chỗ trống để các em làm bài
rất ,ong nhận đc sự ủng hộ của mọi người
chuong 1 hinh hoc 11 - phep doi hinh dong dang bien soan cong phu - hay nhat 2016-2017
1. HOÀNG THÁI VIỆT – TRƯỜNG ĐH BÁCH KHOA – ĐH SƯ PHẠM HÀ NỘI 2 SĐT: 01695316875
Chuyên đề Hình Học 11 Tài liệu dùng cho HS tự học,Giáo Viên ,Gia Sư Trang 1
PHẦN A: ÔN TẬP MỘT SỐ KIẾN THỨCHÌNH HỌC 10
(Một số kiến thức sơ đẳng để học tốt chương I hình học 11)
1.Ôn tập về hệ trục tọa độ mặt phẳng
• Hệ gồm hai trục toạ độ Ox, Oy vuông góc với nhau. Vectơ đơn vị trên Ox, Oy lần lượt là i j,
r r
. O là
gốc toạ độ, Ox là trục hoành, Oy là trục tung.
• Toạ độ của vectơ đối với hệ trục toạ độ: u x y u x i y j( ; ) . .= ⇔ = +
r rr r
.
• Toạ độ của điểm đối với hệ trục toạ độ: M x y OM x i y j( ; ) . .⇔ = +
uuur r r
.
• Tính chất: Cho a x y b x y k R( ; ), ( ; ),′ ′= = ∈
rr
, A A B B C CA x y B x y C x y( ; ), ( ; ), ( ; ):
+
x x
a b
y y
′ =
= ⇔
′=
rr
+ a b x x y y( ; )′ ′± = ± ±
rr
+ ka kx ky( ; )=
r
+ b
r
cùng phương với a 0≠
rr
⇔ ∃k ∈ R: x kx vaø y ky′ ′= = .
⇔
x y
x y
′ ′
= (nếu x ≠ 0, y ≠ 0).
+ B A B AAB x x y y( ; )= − −
uuur
.
+ Toạ độ trung điểm I của đoạn thẳng AB: A B A B
I I
x x y y
x y;
2 2
+ +
= = .
+ Toạ độ trọng tâm G của tam giác ABC: A B C A B C
G G
x x x y y y
x y;
3 3
+ + + +
= = .
+ Toạ độ điểm M chia đoạn AB theo tỉ số k ≠ 1: A B A B
M M
x kx y ky
x y
k k
;
1 1
− −
= =
− −
.
( M chia đoạn AB theo tỉ số k ⇔ MA kMB=
uuur uuur
).
2. Lập phương trình đường thẳng trong mặt phẳng
• Để lập phương trình tham số và phương trình chính tắc của đường thẳng ∆ ta cần xác định một
điểm M x y0 0 0( ; )∈ ∆ và một VTCP u u u1 2( ; )=
r
của ∆.
PTTS của ∆:
x x tu
y y tu
0 1
0 2
= +
= +
; PTCT của ∆:
x x y y
u u
0 0
1 2
− −
= (u1 ≠ 0, u2 ≠ 0).
• Để lập phương trình tổng quát của đường thẳng ∆ ta cần xác định một điểm M x y0 0 0( ; )∈ ∆ và
một VTPT n a b( ; )=
r
của ∆.
PTTQ của ∆: a x x b y y0 0( ) ( ) 0− + − =
CHƯƠNG I. HÌNH HỌC 11
PHÉP DỜI HÌNH & ĐỒNG DẠNG TRONG MẶT
PHẲNG
2. HOÀNG THÁI VIỆT – TRƯỜNG ĐH BÁCH KHOA – ĐH SƯ PHẠM HÀ NỘI 2 SĐT: 01695316875
Chuyên đề Hình Học 11 Tài liệu dùng cho HS tự học,Giáo Viên ,Gia Sư Trang 2
• Một số bài toán thường gặp:
+ ∆ đi qua hai điểm A A B BA x y B x y( ; ) , ( ; ) (với A B A Bx x y y,≠ ≠ ):
PT của ∆: A A
B A B A
x x y y
x x y y
− −
=
− −
+ ∆ đi qua hai điểm A(a; 0), B(0; b) (a, b ≠ 0): PT của ∆:
x y
a b
1+ = .
+ ∆ đi qua điểm M x y0 0 0( ; ) và có hệ số góc k: PT của ∆: y y k x x0 0( )− = −
3. Đường tròn và lập phương trình đường tròn
• Nếu phương trình đường tròn (C) có dạng: x a y b R2 2 2
( ) ( )− + − =
thì (C) có tâm I(a; b) và bán kính R.
• Nếu phương trình đường tròn (C) có dạng: x y ax by c2 2
2 2 0+ + + + =
thì – Biến đổi đưa về dạng x a y b R2 2 2
( ) ( )− + − =
hoặc – Tâm I(–a; –b), bán kính R = a b c2 2
+ − .
Chú ý: Phương trình x y ax by c2 2
2 2 0+ + + + = là phương trình đường tròn nếu thoả
mãn điều kiện: a b c2 2
0+ − > .
- Để lập phương trình đường tròn (C) ta thường cần phải xác định tâm I (a; b) và bán kính R
của (C). Khi đó phương trình đường tròn (C) là:
x a y b R2 2 2
( ) ( )− + − =
PHẦN B: KIẾN THỨC VÀ BÀI TẬP HÌNH HỌC 11
A. KIẾN THỨC CƠ BẢN
1/ ĐN: Phép tịnh tiến theo véctơ
r
u là một phép dời hình biến điểm M thành điểm M ′ sao cho uMM′ =
uuuuur r
.
′ ′= ⇔ =
uuuuur rr r
Kí hieäu : T hay T .Khi ñoù : T (M) M MM uu u
Pheùp tònh tieán hoaøn toaøn ñöôïc xaùc ñònh khi bieát vectô tònh tieán cuûa noù .
= ∀r rNeáu T (M) M , M thì T laø pheùp ñoàng nhaát .o o
2/ Biểu thức tọa độ: Cho
r
u = (a;b)và phép tịnh tiến rTu.
′
′ ′ ′→ = ′
r x = x + a
M(x;y) M =T (M) (x ;y ) thìu y = y + b
I
3/ Tính chất:
1.PHÉP TỊNH TIẾN
3. HOÀNG THÁI VIỆT – TRƯỜNG ĐH BÁCH KHOA – ĐH SƯ PHẠM HÀ NỘI 2 SĐT: 01695316875
Chuyên đề Hình Học 11 Tài liệu dùng cho HS tự học,Giáo Viên ,Gia Sư Trang 3
ÑL : Pheùp tònh tieán baûo toaøn khoaûng caùch giöõa hai ñieåm baát kì .
HQ :
1. Baûo toaøn tính thaúng haøng vaø thöù töï cuûa caùc ñieåm töông öùng .
2. Bieán moät tia thaønh tia .
3. Baûo toaøn tính thaúng haøng vaø thöù töï cuûa caùc ñieåm töông öùng .
5. Bieán moät ñoaïn thaúng thaønh ñoaïn thaúng baèng noù .
6. Bieán moät ñöôøng thaúng thaønh moät ñöôøng thaúng song song hoaëc truøng vôùi ñöôøng thaúng ñaõ cho .
→ →Bieán7. tam giaùc thaønh tam giaùc baèng noù . (Tröïc taâm tröïc taâm , troïng taâm troïng taâm )I I
′ ′→
8. Ñöôøng troøn thaønh ñöôøng troøn baèng noù .
(Taâm bieán thaønh taâm : I I , R = R )I
B. BÀI TẬP CƠ BẢN
PHƯƠNG PHÁP TÌM ẢNH CỦA MỘT ĐIỂM
′
′ ′ ′→ = ′
r x = x + a
M(x;y) M =T (M) (x ;y ) thìu y = y + b
I
PHƯƠNG PHÁP TÌM ẢNH CỦA MỘT HÌNH (H) .
Cách 1: Dùng tính chất (cùng phương của đường thẳng, bán kính đường tròn: không đổi)
1/ Lấy ′ ′∈ → ∈M (H) M (H )I
2/ ′≡ → ≡(H) ñöôøng thaúng (H ) ñöôøng thaúng cuøng phöông
′ + +
′ ′ ′≡ → ≡
′
Taâm I Taâm I
(H) (C) (H ) (C ) (caàn tìm I ) .
+ bk : R + bk : R = R
II
′ ′
′ ′ ′∈ → ∈
Caùch 2 : Duøng bieåu thöùc toïa ñoä .
Tìm x theo x , tìm y theo y roài thay vaøo bieåu thöùc toïa ñoä .
Caùch 3 : Laáy hai ñieåm phaân bieät : M, N (H) M , N (H )I
MỘT SỐ BÀI TẬP MẪU :
Bài 1: Cho tam giác ABC có G là trọng tâm. Xác định ảnh của tam giác ABC qua phép tịnh tiến
theo vectơ AG
uuur
. Xác định điểm D sao cho phép tịnh tiến theo vectơ AG
uuur
biến D thành A.
Giải: * Dựng hình bình hành AB B′G ⇒ AG
T (B) B′=uuur
Dựng hình bình hành ACC′G ⇒ AG
T (C) C′=uuur
AG
T (A) G=uuur . Vậy: AG
T (ABC) GB C′ ′=uuur
C'B'
D
CB
A
G
4. HOÀNG THÁI VIỆT – TRƯỜNG ĐH BÁCH KHOA – ĐH SƯ PHẠM HÀ NỘI 2 SĐT: 01695316875
Chuyên đề Hình Học 11 Tài liệu dùng cho HS tự học,Giáo Viên ,Gia Sư Trang 4
* Ta có: AG
T (D) A=uuur ⇔ DA AG=
uuur uuur
. Dựng điểm D sao cho A
là trung điểm của DG.
Bài 2: Cho 2 đường thẳng song song nhau d và d′ . Hãy chỉ ra một phép tịnh tiến biến d thành d′ . Hỏi có bao
nhiêu phép tịnh tiến như thế?
′ ′∈ ∈
′ ′∈ ⇔ =
′ ′ ′ ′ ′⇒ = ⇒ ⇒ ∈ ⇒
uuuuur uuur
uuur
uuuur uuuur
uuur
Giaûi : Choïn 2 ñieåm coá ñònh A d , A d
Laáy ñieåm tuyø yù M d . Gæa söû : M = T (M) MM AB
AB
MA M B M B/ /MA M d d = T (d)
AB
Nhaän xeùt : Coù voâ soá pheùp tònh ′
′ ′ ′ ′
′ ′⇔
′
uur
tieán bieán d thaønh d .
12 Cho 2 ñöôøng troøn (I,R) vaø (I ,R ) .Haõy chæ ra moät pheùp tònh tieán bieán (I,R) thaønh (I ,R ) .
Giaûi : Laáy ñieåm M tuyø yù treân (I,R) . Gæa söû : M = T (M) M
II
′=
′ ′ ′ ′ ′ ′ ′ ′ ′⇒ = ⇒ = = ⇒ ∈ ⇒
′
uuuuur uur
uuur uuuur
uur
M II
IM I M I M IM R M (I ,R ) (I ,R ) = T [(I,R)]
II
13 Cho hình bình haønh ABCD , hai ñænh A,B coá ñònh , taâm I thay ñoåi di ñoäng
treân ñöôøng troøn (C) .Tìm quyõ tích trung ñieåm M cuûa caïnh BC.
Giaûi
Goïi J laø trung ñieåm caïnh AB . Khi ñoù d =
uuur uur
uur
uur
eã thaáy J coá ñònh vaø IM JB .
Vaäy M laø aûnh cuûa I qua pheùp tònh tieán T . Suy ra : Quyõ tích cuûa M laø
JB
aûnh cuûa ñöôøng troøn (C) trong pheùp tònh tieán theo vectô JB
BÀI TẬP TỰ GIẢI:
1. Tìm aûnh cuûa caùc ñieåm A(0; 2), C(–3; 4) qua pheùp tònh tieán vTr trong caùc tröôøng hôïp sau:
a) v
r
= (1; 1) b) v
r
= (2; 1) c) v
r
= (–2; 1) d) v
r
= (3; –2)
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
5. HOÀNG THÁI VIỆT – TRƯỜNG ĐH BÁCH KHOA – ĐH SƯ PHẠM HÀ NỘI 2 SĐT: 01695316875
Chuyên đề Hình Học 11 Tài liệu dùng cho HS tự học,Giáo Viên ,Gia Sư Trang 5
2. Cho ñieåm A(1; 4). Tìm toaï ñoä ñieåm B sao cho ( )v
A T B= r trong caùc tröôøng hôïp sau:
a) ( )2; 3v = −
r
b) v
r
= (2; 1) c) v
r
= (–2; 1) d) v
r
= (3; –2)
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
3. Tìm toaï ñoä vectô v
r
sao cho ( ) /
v
T M M=r trong caùc tröôøng hôïp sau:
a) M(−10; 1), M’(3; 8) b) M(–1; 2), M′(4; 5) c) M(0; 0), M′(–3; 4)
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
6. HOÀNG THÁI VIỆT – TRƯỜNG ĐH BÁCH KHOA – ĐH SƯ PHẠM HÀ NỘI 2 SĐT: 01695316875
Chuyên đề Hình Học 11 Tài liệu dùng cho HS tự học,Giáo Viên ,Gia Sư Trang 6
……………………………………………………………………………………………………………
4. Trong mpOxy, cho ñöôøng thaúng (d) : 2x − y + 5 = 0. Tìm phöông trình cuûa ñöôøng thaúng
(d’) laø aûnh cuûa (d) qua pheùp tònh tieán theo v
r
trong caùc tröôøng hôïp sau:
a) ( )4; 3v = −
r
b) v
r
= (2; 1) (3 cách)
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
7. HOÀNG THÁI VIỆT – TRƯỜNG ĐH BÁCH KHOA – ĐH SƯ PHẠM HÀ NỘI 2 SĐT: 01695316875
Chuyên đề Hình Học 11 Tài liệu dùng cho HS tự học,Giáo Viên ,Gia Sư Trang 7
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
5. Trong mpOxy, cho ñöôøng troøn (C): ( ) ( )2 2
1 2 4x y− + + = . Tìm phöông trình cuûa ñöôøng troøn
(C′) laø aûnh cuûa (C) qua pheùp tònh tieán theo v
r
trong caùc tröôøng hôïp sau:
a) v
r
= (–2; 1) b) v
r
= (3; –2)
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
8. HOÀNG THÁI VIỆT – TRƯỜNG ĐH BÁCH KHOA – ĐH SƯ PHẠM HÀ NỘI 2 SĐT: 01695316875
Chuyên đề Hình Học 11 Tài liệu dùng cho HS tự học,Giáo Viên ,Gia Sư Trang 8
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
5. Trong mpOxy, cho Elip (E):
2 2
1
9 4
x y
+ = . Tìm phöông trình cuûa elip (E′) laø aûnh cuûa (E) qua
pheùp tònh tieán theo v
r
trong caùc tröôøng hôïp sau:
a) ( )4; 3v = −
r
b) v
r
= (2; 1) c) v
r
= (–2; 1) d) v
r
= (3; –2)
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
9. HOÀNG THÁI VIỆT – TRƯỜNG ĐH BÁCH KHOA – ĐH SƯ PHẠM HÀ NỘI 2 SĐT: 01695316875
Chuyên đề Hình Học 11 Tài liệu dùng cho HS tự học,Giáo Viên ,Gia Sư Trang 9
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
6. Cho ñöôøng thaúng d: x + 2y – 1 = 0 vaø vectô v
r
= (2; m). Tìm m ñeå pheùp tònh tieán vTr bieán
d thaønh chính noù.
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
A . KIẾN THỨC CƠ BẢN
1/ ĐN1:Điểm M ′ gọi là đối xứng với điểm M qua đường thẳng a nếu a là đường trung trực của đoạn MM ′
Pheùp ñoái xöùng qua ñöôøng thaúng coøn goïi laø pheùp ñoái xöùng truïc . Ñöôøng thaúng a goïi laø truïc ñoái xöùng.
ÑN2 : Pheùp ñoái xöùng qua ñöôøng thaúng a laø pheùp bieán hình bieán mo ′
′ ′= ⇔ = −
uuuuuur uuuuuur
a o o o
ãi ñieåm M thaønh ñieåm M ñoái xöùng
vôùi M qua ñöôøng thaúng a .
Kí hieäu : Ñ (M) M M M M M , vôùi M laø hình chieáu cuûa M treân ñöôøng thaúng a .
Khi đó :
∈ = aNeáu M a thì Ñ (M) M : xem M laø ñoái xöùng vôùi chính noù qua a . ( M coøn goïi laø ñieåm baát ñoäng )
′ ′∉ = ⇔ aM a thì Ñ (M) M a laø ñöôøng trung tröïc cuûa MM
a aÑ (M) M thì Ñ (M ) M′ ′= =
a aÑ (H) H thì Ñ (H ) H , H laø aûnh cuûa hình H .′ ′ ′= =
⇔ =
dÑN : d laø truïc ñoái xöùng cuûa hình H Ñ (H) H .
Pheùp ñoái xöùng truïc hoaøn toaøn xaùc ñònh khi bieát truïc ñoái xöùng cuûa noù .
Chuù yù : Moät hình coù theå khoâng coù truïc ñoái xöùng ,coù theå coù moät hay nhieàu truïc ñoái xöùng .
2.PHÉP ĐỐI XỨNG TRỤC
10. HOÀNG THÁI VIỆT – TRƯỜNG ĐH BÁCH KHOA – ĐH SƯ PHẠM HÀ NỘI 2 SĐT: 01695316875
Chuyên đề Hình Học 11 Tài liệu dùng cho HS tự học,Giáo Viên ,Gia Sư Trang 10
2/ Biểu thức tọa độ: ′ ′ ′→ = =dM(x;y) M Ñ (M) (x ;y )I
′ ′ −
≡ ≡ ′ ′−
x = x x = x
ª d Ox : ª d Oy :
y = y y = y
3/ ĐL: Phép đối xứng trục là một phép dời hình.
1.Pheùp ñoái xöùng truïc bieán ba ñieåm thaúng haøng thaønh ba ñieåm thaúng haøng vaø baûo toaøn thöù töï cuûa caùc
ñieåm töông öùng .
2. Ñöôøng thaúng thaønh ñöôøng thaúng .
3.
HQ :
→ →
Tia thaønh tia .
4. Ñoaïn thaúng thaønh ñoaïn thaúng baèng noù .
5. Tam giaùc thaønh tam giaùc baèng noù . (Tröïc taâm tröïc taâm , troïng taâm troïng taâm )
6. Ñöôøng troøn thaønh ñöôøng
I I
′ ′→troøn baèng noù . (Taâm bieán thaønh taâm : I I , R = R )
7. Goùc thaønh goùc baèng noù .
I
aPP : Tìm aûnh M = Ñ (M)
1. (d) M , d a
2. H = d a
3. H laø trung ñieåm cuûa MM M ?
′•
∋ ⊥
∩
′ ′→
′∆ ∆
∆
∈ ∆ ≠
′
′ ′ ′ ′∆ ∋ ∆ → ∆
a
a
ª PP : Tìm aûnh cuûa ñöôøng thaúng : = Ñ ( )
TH1:( )// (a)
1. Laáy A,B ( ) : A B
2. Tìm aûnh A = Ñ (A)
3. A , // (a)
∆
∆ ∩
∈∆ ≠
′∆ ≡
a
TH2 : // a
1. Tìm K = a
2. Laáy P : P K .Tìm Q = Ñ (P)
3. (KQ)
ª PP : ∈ ∆ minTìm M ( ) : (MA + MB) .
∈ ∆
∆
′ ∆
′ ′∀ ∈ ∆ = ≥
′ ′⇔ ∩ ∆
min
min
Tìm M ( ) : (MA+ MB)
Loaïi 1 : A, B naèm cuøng phía ñoái vôùi ( ) :
1) goïi A laø ñoái xöùng cuûa A qua ( )
2) M ( ), thì MA + MB MA + MB A B
Do ñoù: (MA+MB) = A B M = (A B) ( )
∆
∀ ∈ ∆ ≥
⇔ ∩ ∆min
Loaïi 2 : A, B naèm khaùc phía ñoái vôùi ( ) :
M ( ), thì MA + MB AB
Ta coù: (MA+MB) = AB M = (AB) ( )
11. HOÀNG THÁI VIỆT – TRƯỜNG ĐH BÁCH KHOA – ĐH SƯ PHẠM HÀ NỘI 2 SĐT: 01695316875
Chuyên đề Hình Học 11 Tài liệu dùng cho HS tự học,Giáo Viên ,Gia Sư Trang 11
B . BÀI TẬP
1. Tìm aûnh cuûa caùc ñieåm sau qua pheùp ñoái xöùng truïc Ox: A(2; 3), B(–2; 3), C(0; 6
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
2. Tìm aûnh cuûa caùc ñieåm sau qua pheùp ñoái xöùng truïc Oy: A(2; 3), B(–2; 3), C(0; 6),
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
3. Tìm aûnh cuûa ñieåm A(3; 2) qua pheùp ñoái xöùng truïc d vôùi d: x – y = 0.
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
4. Tìm aûnh cuûa caùc ñöôøng thaúng sau qua pheùp ñoái xöùng truïc Ox:
a) x – 2 = 0 b) y – 3 = 0 c) 2x + y – 4 = 0 d) x + y – 1 = 0
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
12. HOÀNG THÁI VIỆT – TRƯỜNG ĐH BÁCH KHOA – ĐH SƯ PHẠM HÀ NỘI 2 SĐT: 01695316875
Chuyên đề Hình Học 11 Tài liệu dùng cho HS tự học,Giáo Viên ,Gia Sư Trang 12
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
5. Tìm aûnh cuûa caùc ñöôøng thaúng sau qua pheùp ñoái xöùng truïc Oy:
a) x – 2 = 0 b) y – 3 = 0 c) 2x + y – 4 = 0 d) x + y – 1 = 0
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
13. HOÀNG THÁI VIỆT – TRƯỜNG ĐH BÁCH KHOA – ĐH SƯ PHẠM HÀ NỘI 2 SĐT: 01695316875
Chuyên đề Hình Học 11 Tài liệu dùng cho HS tự học,Giáo Viên ,Gia Sư Trang 13
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
6. Tìm aûnh cuûa caùc ñöôøng troøn sau qua pheùp ñoái xöùng truïc Ox:
a) (x + 1)2
+ (y – 1)2
= 9 b) x2
+ (y – 2)2
= 4
c) x2
+ y2
– 4x – 2y – 4 = 0 d) x2
+ y2
+ 2x – 4y – 11 = 0
……………………………………………………………………………………………………………
14. HOÀNG THÁI VIỆT – TRƯỜNG ĐH BÁCH KHOA – ĐH SƯ PHẠM HÀ NỘI 2 SĐT: 01695316875
Chuyên đề Hình Học 11 Tài liệu dùng cho HS tự học,Giáo Viên ,Gia Sư Trang 14
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
7. Tìm aûnh cuûa caùc ñöôøng troøn sau qua pheùp ñoái xöùng truïc Oy:
a) (x + 1)2
+ (y – 1)2
= 9 b) x2
+ (y – 2)2
= 4
c) x2
+ y2
– 4x – 2y – 4 = 0 d) x2
+ y2
+ 2x – 4y – 11 = 0
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
15. HOÀNG THÁI VIỆT – TRƯỜNG ĐH BÁCH KHOA – ĐH SƯ PHẠM HÀ NỘI 2 SĐT: 01695316875
Chuyên đề Hình Học 11 Tài liệu dùng cho HS tự học,Giáo Viên ,Gia Sư Trang 15
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
8. Tìm aûnh cuûa caùc elip sau qua pheùp ñoái xöùng truïc Ox (Oy):
a)
2 2
1
16 9
x y
+ = b) x2
+ 4y2
= 1 c) 9x2
+ 16y2
= 144
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
A.KIẾN THỨC CƠ BẢN
′1 ÑN : Pheùp ñoái xöùng taâm I laø moät pheùp dôøi hình bieán moãi ñieåm M thaønh ñieåm M ñoái xöùng vôùi M qua I.
Pheùp ñoái xöùng qua moät ñieåm coøn goïi laø pheùp ñoái taâm .
Ñieåm I goïi laø taâm cuûa cuûa pheùp ñoái xöùng hay ñôn giaûn laø taâm ñoái xöùng .
Kí hieäu : Ñ (M) M IM IM .I ′ ′= ⇔ = −
uuur uuur
3.PHÉP ĐỐI XỨNG TẤM
16. HOÀNG THÁI VIỆT – TRƯỜNG ĐH BÁCH KHOA – ĐH SƯ PHẠM HÀ NỘI 2 SĐT: 01695316875
Chuyên đề Hình Học 11 Tài liệu dùng cho HS tự học,Giáo Viên ,Gia Sư Trang 16
′≡ ≡
′ ′≠ = ⇔
⇔ =
Neáu M I thì M I
Neáu M I thì M Ñ (M) I laø trung tröïc cuûa MM .I
ÑN :Ñieåm I laø taâm ñoái xöùng cuûa hình H Ñ (H) H.I
Chuù yù : Moät hình coù theå khoâng coù taâm ñoái xöùng .
′ ′ ′→ = =
′ −
′ = −
IÑ
2 Bieåu thöùc toïa ñoä : Cho I(x ;y ) vaø pheùp ñoái xöùng taâm I : M(x;y) M Ñ (M) (x ;y ) thìo o I
x = 2x xo
y 2y yo
3 Tính chaát :
1. Pheùp ñoái xöùng taâm baûo toaøn khoaûng caùch giö
I
õa hai ñieåm baát kì .
2. Bieán moät tia thaønh tia .
3. Baûo toaøn tính thaúng haøng vaø thöù töï cuûa caùc ñieåm töông öùng .
4. Bieán moät ñoaïn thaúng thaønh ñoaïn thaúng baèng noù .
5. Bieán moät ñöôøng thaúng thaønh moät ñöôøng thaúng song song hoaëc truøng vôùi ñöôøng thaúng ñaõ cho .
6. Bieán moät goùc thaønh goùc coù
→ →
soá ño baèng noù .
7. Bieán tam giaùc thaønh tam giaùc baèng noù . ( Tröïc taâm tröïc taâm , troïng taâm troïng taâm )
′ ′→8. Ñöôøng troøn thaønh ñöôøng troøn baèng noù . ( Taâm bieán thaønh taâm : I I , R = R )I
B.Bài tập:
1. Tìm aûnh cuûa caùc ñieåm A(2; 3), B(–2; 3), C(0; 6), D(4; –3) qua pheùp ñoái xöùng taâm vôùi:
a) Taâm O(0; 0) b) Taâm I(1; –2) c) Taâm H(–2; 3)
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
2. Tìm aûnh cuûa caùc ñöôøng thaúng sau qua pheùp ñoái xöùng taâm O(0; 0):
17. HOÀNG THÁI VIỆT – TRƯỜNG ĐH BÁCH KHOA – ĐH SƯ PHẠM HÀ NỘI 2 SĐT: 01695316875
Chuyên đề Hình Học 11 Tài liệu dùng cho HS tự học,Giáo Viên ,Gia Sư Trang 17
a) 2x – y = 0 b) x + y + 2 = 0 c) 2x + y – 4 = 0 d) y = 2 e) x = –1
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
3. Tìm aûnh cuûa caùc ñöôøng thaúng sau qua pheùp ñoái xöùng taâm I(2; 1):
a) 2x – y = 0 b) x + y + 2 = 0 c) 2x + y – 4 = 0 d) y = 2 e) x = –1
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
18. HOÀNG THÁI VIỆT – TRƯỜNG ĐH BÁCH KHOA – ĐH SƯ PHẠM HÀ NỘI 2 SĐT: 01695316875
Chuyên đề Hình Học 11 Tài liệu dùng cho HS tự học,Giáo Viên ,Gia Sư Trang 18
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
4. Tìm aûnh cuûa caùc ñöôøng troøn sau qua pheùp ñoái xöùng taâm I(2; 1):
a) (x + 1)2
+ (y – 1)2
= 9 b) x2
+ (y – 2)2
= 4
c) x2
+ y2
– 4x – 2y – 4 = 0 d) x2
+ y2
+ 2x – 4y – 11 = 0
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
19. HOÀNG THÁI VIỆT – TRƯỜNG ĐH BÁCH KHOA – ĐH SƯ PHẠM HÀ NỘI 2 SĐT: 01695316875
Chuyên đề Hình Học 11 Tài liệu dùng cho HS tự học,Giáo Viên ,Gia Sư Trang 19
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
20. HOÀNG THÁI VIỆT – TRƯỜNG ĐH BÁCH KHOA – ĐH SƯ PHẠM HÀ NỘI 2 SĐT: 01695316875
Chuyên đề Hình Học 11 Tài liệu dùng cho HS tự học,Giáo Viên ,Gia Sư Trang 20
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
5. Tìm aûnh cuûa caùc elip sau qua pheùp ñoái xöùng taâm I(1; –2):
a)
2 2
1
16 9
x y
+ = b) x2
+ 4y2
= 1 c) 9x2
+ 16y2
= 144
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
21. HOÀNG THÁI VIỆT – TRƯỜNG ĐH BÁCH KHOA – ĐH SƯ PHẠM HÀ NỘI 2 SĐT: 01695316875
Chuyên đề Hình Học 11 Tài liệu dùng cho HS tự học,Giáo Viên ,Gia Sư Trang 21
A. KIẾN THỨC CƠ BẢN
ϕ
′ ′ ′ ϕ
1 ÑN : Trong maët phaúng cho moät ñieåm O coá ñònh vaø goùc löôïng giaùc . Pheùp bieán hình bieán moãi ñieåm
M thaønh ñieåm M sao cho OM = OM vaø (OM;OM ) = ñöôïc goïi laø pheùp quay taâm O vôùi
ϕ
ϕ
Pheùp quay hoaøn toaøn xaùc ñònh khi bieát taâm vaø goùc quay
Kí hieäu : Q .O
goùc quay .
≡
π ≡ ∀ ∈
π ≡ ∀ ∈
Chuù yù : Chieàu döông cuûa pheùp quay chieàu döông cuûa ñöôøng troøn löïông giaùc .
2kQ pheùp ñoàng nhaát , k
(2k+1)Q pheùp ñoái xöùng taâm I , k
2 Tính chaát :
ÑL : Pheùp quay
laø moät pheùp dôøi hình .
HQ :
1.Pheùp quay bieán ba ñieåm thaúng haøng thaønh ba ñieåm thaúng haøng vaø baûo toaøn thöù töï cuûa caùc ñieåm töông
öùng .
2. Ñöôøng thaúng thaønh ñöôøng thaúng .
3. Tia thaønh tia .
4. Ñoaïn thaúng thaønh ñoaïn thaúng baèng noù .
ϕ
→ →
′ ′→
(O; )
Q Q
5. Tam giaùc thaønh tam giaùc baèng noù . (Tröïc taâm tröïc taâm , troïng taâm troïng taâm )
Q
6. Ñöôøng troøn thaønh ñöôøng troøn baèng noù . ( Taâm bieán thaønh taâm : I I , R
I I
I = R )
7. Goùc thaønh goùc baèng noù .
B.Bài tập:
Chú ý:
• Q(I,α): M a M′ ⇔ '
( ; ')
IM IM
IM IM
=
= α
• Q(I,α)(M) = M′, Q(I,α)(N) = N′ ⇒ M′N′ = MN
• Q(I,α)(d) = d′. Khi ñoù: ( )
0
2, '
2
neáu
d d
neáu
π
α < α ≤
= ππ − α ≤ α < π
• Q(O,90
0
): M(x; y) a M′(x′; y′). Khi ñoù: '
'
x y
y x
= −
=
Q(O,–90
0
): M(x; y) a M′(x′; y′). Khi ñoù: '
'
x y
y x
=
= −
Một số bài tập có hướng dẫn:
4.PHÉP QUAY
22. HOÀNG THÁI VIỆT – TRƯỜNG ĐH BÁCH KHOA – ĐH SƯ PHẠM HÀ NỘI 2 SĐT: 01695316875
Chuyên đề Hình Học 11 Tài liệu dùng cho HS tự học,Giáo Viên ,Gia Sư Trang 22
∆
o
o
15 Cho tam giaùc ñeàu ABC coù taâm O vaø pheùp quay Q .
(O;120 )
a) Xaùc ñònh aûnh cuûa caùc ñænh A,B,C .
b) Tìm aûnh cuûa ABC qua pheùp quay Q
(O;120 )
= = = → → →
∆ → ∆
o
o
o
Giaûi
a) Vì OA = OB = OC vaø AOC BOC COA 120 neân Q : A B,B C,C A
(O;120 )
b) Q : ABC ABC
(O;120 )
I I I
16 [CB-P19] Cho hình vuoâng ABCD taâm O .
a) Tìm aûnh cuûa ñieåm C qua pheùp quay Q .
(A ; 90 )
b) Tìm aûnh cuûa ñöôøng thaúng BC qua pheùp quay Q
(O ; 90 )
HD : a) Goïi E = Q (C) thì AE=AC va
(A ; 90 )
o
o
o
ø CAE 90 neân AEC
vuoâng caân ñænh A , coù ñöôøng cao AD . Do ñoù : D laø trung ñieåm cuûa EC .
b) Ta coù : Q (B) C vaø Q (B) C Q (BC) CD.
(O ; 90 ) (O ; 90 ) (A ; 90 )
= ∆
= = ⇒ =o o o
o
∆
′= =
o
o o
17 Cho hình vuoâng ABCD taâm O . M laø trung ñieåm cuûa AB , N laø trung ñieåm
cuûa OA . Tìm aûnh cuûa AMN qua pheùp quay Q .
(O;90 )
HD : Q (A) D , Q (M) M laø trung ñieåm cuûa A
(O;90 ) (O;90 )
′ ′ ′= ∆ = ∆o o
D .
Q (N) N laø trung ñieåm cuûa OD . Do ñoù : Q ( AMN) DM N
(O;90 ) (O;90 )
∆
18 [ CB-1.15 ] Cho hình luïc giaùc ñeàu ABCDEF , O laø taâm ñöôøng troøn ngoaïi tieáp cuûa noù . Tìm aûnh cuûa
OAB qua pheùp dôøi hình coù ñöôïc baèng caùch thöïc hieän lieân tieáp pheùp quay taâm O
= = =
= = =
uuur
uuur
o
o o o
uuur uuur uuur
o
o
OE
OE (O;60 )
(O;60 ) (O;60 ) (O;60 )
OE OE OE
, goùc 60 vaø pheùp
tònh tieán T .
HD :
Goïi F = T Q . Xeùt :
Q (O) O,Q (A) B,Q (B) C .
T (O) E,T (B) O,T (C) D
Vaäy : F(O) = E , F(A) = O , ⇒ ∆ ∆F(B) = D F( OAB) = EOD
23. HOÀNG THÁI VIỆT – TRƯỜNG ĐH BÁCH KHOA – ĐH SƯ PHẠM HÀ NỘI 2 SĐT: 01695316875
Chuyên đề Hình Học 11 Tài liệu dùng cho HS tự học,Giáo Viên ,Gia Sư Trang 23
∆ o
19 Cho hình luïc giaùc ñeàu ABCDEF theo chieàu döông , O laø taâm ñöôøng troøn ngoaïi tieáp cuûa noù . I laø
trung ñieåm cuûa AB .
a) Tìm aûnh cuûa AIF qua pheùp quay Q .
(O ; 120 )
b) Tìm aû ∆
∆ = ∆
o
o
o
o
nh cuûa AOF qua pheùp quay Q .
(E ; 60 )
HD :
a) Q bieán F,A,B laàn löôït thaønh B,C,D , trung ñieåm I
(O ; 120 )
thaønh trung ñieåm J cuûa CD neân Q ( AIF) CJB .
(O ; 120 )
b) Q bieán
(E ; 60 )
A,O,F laàn löôït thaønh C,D,O .
15 Cho ba ñieåm A,B,C theo thöù töï treân thaúng haøng . Veõ cuøng moät phía döïng hai tam giaùc ñeàu ABE vaø
BCF . Goïi M vaø N töông öùng laø hai trung ñieåm cuûa AF vaø CE . Chöùng minh raèng : BMN laø tam giaùc ñeàu .
HD :
Xeùt pheùp quay Q .Ta coù : Q (A) E , Q (F) C
(B; 60 ) (B; 60 ) (B; 60 )
Q (AF) EC .
(B; 60 )
Do M laø trung ñieåm cuûa AF , N laø trung ñieåm cuûa EC , neân :
Q (M) N BM
(B; 60 )
= =
− − −
⇒ =
−
= ⇒
−
o o o
o
o
= BN vaø MBN 60 BMN laø tam giaùc ñeàu .= ⇒ ∆o
∆
21 [ CB-1.17 ] Cho nöûa ñöôøng troøn taâm O ñöôøng kính BC . Ñieåm A chaïy treân nöûa ñöôøng troøn ñoù .
Döïng veà phía ngoaøi cuûa ABC hình vuoâng ABEF . Chöùng minh raèng : E chaïy
treân nöûa ñ
′
o
o
öôøng coá ñònh .
HD : Goïi E = Q (A) . Khi A chaïy treân nöûa ñöôøng troøn (O) ,
(B;90 )
E seõ chaïy treân nöûa ñöôøng troøn (O ) = Q [(O)] .
(B;90 )
Bài tập rèn luyện:
1. Tìm aûnh cuûa caùc ñieåm A(2; 3), B(–2; 3), C(0; 6), D(4; –3) qua pheùp quay taâm O goùc α
vôùi:
a) α = 900
b) α = –900
c) α = 1800
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
24. HOÀNG THÁI VIỆT – TRƯỜNG ĐH BÁCH KHOA – ĐH SƯ PHẠM HÀ NỘI 2 SĐT: 01695316875
Chuyên đề Hình Học 11 Tài liệu dùng cho HS tự học,Giáo Viên ,Gia Sư Trang 24
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
2. Tìm aûnh cuûa caùc ñöôøng thaúng sau qua pheùp quay taâm O goùc 900
: - 900
a) 2x – y = 0 b) x + y + 2 = 0 c) 2x + y – 4 = 0 d) y = 2 e) x = –1
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
25. HOÀNG THÁI VIỆT – TRƯỜNG ĐH BÁCH KHOA – ĐH SƯ PHẠM HÀ NỘI 2 SĐT: 01695316875
Chuyên đề Hình Học 11 Tài liệu dùng cho HS tự học,Giáo Viên ,Gia Sư Trang 25
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
3. Tìm aûnh cuûa caùc ñöôøng troøn sau qua pheùp quay taâm O goùc 900
:
a) (x + 1)2
+ (y – 1)2
= 9 b) x2
+ (y – 2)2
= 4
c) x2
+ y2
– 4x – 2y – 4 = 0 d) x2
+ y2
+ 2x – 4y – 11 = 0
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
26. HOÀNG THÁI VIỆT – TRƯỜNG ĐH BÁCH KHOA – ĐH SƯ PHẠM HÀ NỘI 2 SĐT: 01695316875
Chuyên đề Hình Học 11 Tài liệu dùng cho HS tự học,Giáo Viên ,Gia Sư Trang 26
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………