2. Το στίγμα που έχει αφήσει η λέξη «παιχνίδι» σε όλους μας
φέρνει στις σκέψεις μας τις ευχάριστες στιγμές των
παιδικών μας χρόνων. Όμως, είναι δύσκολο να ορίσουµε
με ακρίβεια τι είναι το παιχνίδι, ακόμη και σε παλαιότερες
προσπάθειες δεν έχει τοποθετηθεί κάποιος κοινά
αποδεκτός ορισµός. Το παιχνίδι είναι διεργασία σύνθετη
και πολύµορφη, µε διαφορετικές εκφάνσεις.
Κατ’επέκταση, είναι µια φυσική συµπεριφορά,
αυθόρµητη, εσωτερικά υποκινούµενη, που προκαλεί
ευχαρίστηση και πολλές φορές απαιτεί φαντασία.(1)
3. Κάποιοι είπαν για το παιγνίδι:
Ο KARL GROOS:
«Τα παιγνίδια είναι μέσο φυσικής και ηθικής ανάπτυξης.»
Ο SCHILLER:
«Τα παιγνίδια σε ένα λαό βοηθούν να ανακαλύψουμε την ποιότητα του, και την
αξία της τέχνης του.»
Ο PIAGET:
«Τα παιγνίδια είναι μέσο ανάπτυξης της νοημοσύνης, και των άλλων γνωστικών
δεξιoτήτων.»
O FREUD :
«Το παιγνίδι είναι έκφραση του υποσυνείδητου και της φαντασίας του παιδιού.»
O ROUSSEAU:
« Πρέπει να ακολουθούμε τους κανόνες της φύσης ,και να μην της είμαστε
ενάντιοι .»
O ERIKSON:
«Το παιδί στο παιγνίδι απαλλάσσεται από ψυχικά συμπλέγματα , αγωνίες και
δειλίες, γίνεται ελεύθερο , πειθαρχικό και κοινωνικό.»
o Ακόμα ,κατά τον ERIKSON, στο ομαδικό παιγνίδι το παιδί, απαλλάσσεται από
πολλές κακές συνήθειες, όπως το ψέμα, τον εγωισμό, την οκνηρία, τη δειλία,
γίνεται ελεύθερο και πειθαρχικό.
Οι θεωρίες αυτές συμπληρώνουν η μία την άλλη και μας δείχνουν την
μεγάλη σημασία του παιγνιδιού και για τη ζωή των παιδιών, και συνεπώς για τη
κοινωνία.(2)
4. αμέτοχο μοναχικό θεατής παράλληλο συντροφικό συνεργατικό
Το παιδί δεν
συμμετάσχει
καθόλου
στις
δραστηριότη
τες
Το παιδί
παίζει μόνο
του
Το παιδί
παρατηρεί
τα άλλα
παιδιά αλλά
δεν
συμμετέχει
Το παιδί
παίζει δίπλα
στα άλλα
παιδιά αλλά
όχι μαζί τους
Το παιδί
παίζει μαζί
με άλλα
παιδιά
Το παιδί
συμμετέχει
ενεργητικά στο
παιχνίδι με άλλα
παιδιά, έχει ρόλο
και στόχο
Το παιχνίδι εξελίσσεται σύμφωνα με την ηλικία του παιδιού.
Διακρίνεται σε κατηγορίες:
Μετά τα πέντε χρόνια του παιδιού, αναπτύσσεται
πιο εύκολα η επαφή του με το παιχνίδι.(3)
5. Η προσφορά του παιχνιδιού
H εκπαιδευτική αξία του παιχνιδιού έγκειται στην επιρροή που ασκεί
αυτό στην ανάπτυξη της προσωπικότητας του παιδιού, καθώς:
Προετοιμάζει το παιδί για την πραγματική ζωή. Μέσα από τους
κανόνες που θέτονται, γνωρίζει τα όρια και τον τρόπο που πρέπει
να συμπεριφέρεται στην μετέπειτα ζωή του.
Εντοπίζει και εκδηλώνει τα ενδιαφέροντα του, δείχνει τις
προτιμήσεις του και ανακαλύπτει τις κλίσεις και τις δεξιότητές
του.
Καλλιεργείται η δημιουργικότητα και η φαντασία.
Αναπτύσσεται η κρίση και η ικανότητα του να εκφράζει τη γνώμη
του. Παίρνει πρωτοβουλίες και γίνεται οργανωτικό άτομο.
Επηρεάζεται η ανάπτυξη του χαρακτήρα και η μετέπειτα πορεία
στους ρόλους της ζωής τους. Για παράδειγμα, τα κορίτσια
παίζοντας με τις κούκλες προετοιμάζονται για το μελλοντικό τους
ρόλο ως μητέρες.
Το ομαδικό παιχνίδι είναι ο κύριος τρόπος κοινωνικοποίησης του
παιδιού. Μαθαίνει να συνεργάζεται, να σέβεται τους κανόνες,
έρχεται σε επαφή με τη διαφορετικότητα των άλλων παιδιών.
Ακόμα, ερχόμενος σε επαφή με άλλα παιδιά μπορεί να μιμείται, να
ταυτίζεται αλλά και να αντιτίθεται.(4)
6.
7. Η εισαγωγή των ΤΠΕ στην εκπαιδευτική διαδικασία
απέδειξε ότι τα ψηφιακά παιχνίδια αποτελούν κύριο
εργαλείο για αποτελεσματικότερη μάθηση. Αυτή η
τεχνολογική ανάπτυξη συνέβαλε ριζικά στην αλλαγή
του περιβάλλοντος μέσα στο οποίο μεγαλώνουν οι νέοι
μαθητές, έτσι ώστε να μιλάμε πλέον για ψηφιακούς
πολίτες. Συγκεκριμένα, νέους οι οποίοι χειρίζονται με
άνεση και φυσικότητα τα ψηφιακά μέσα. Επιπρόσθετα,
τα ψηφιακά παιχνίδια ανήκουν σε ένα πεδίο ταχύτατα
εξελισσόμενο, που έχει τη δυνατότητα να
χρησιμοποιηθεί ως μαθησιακό εργαλείο για πιο
αποτελεσματικές εκπαιδευτικές διαδικασίες σε όλες τις
βαθμίδες εκπαίδευσης.(5)
8. πρώτη
• Το παιχνίδι ως κεντρικό μέσο διδασκαλίας.
δεύτερη
• Το παιχνίδι ως μέθοδος διδασκαλίας.
• (Βάση της διδασκαλίας του μαθήματος αποτελεί το
παιχνίδι σε όλες τις μορφές του).
τρίτη
• Το παιχνίδι ως μορφή μοντέλου διδασκαλίας.
9. Η κα Κοσσυβάκη το 2003 επισημαίνει ότι υπάρχουν:
«διάφορα παιχνίδια που χρησιμοποιούνται ως μέσα
μάθησης, αλλά και μέσα μάθησης που χρησιμοποιούνται
σαν παιχνίδια». Σε κάθε περίπτωση, οι δυο αυτοί
τρόποι βοηθούν το μαθητή να προσλάβει τη νέα γνώση
γρήγορα και εύκολα μέσα από την ένταξη του στο
παιχνίδι.(6)
10. Η εφαρμογή ενός παιχνιδιού στη διδασκαλία παρουσιάζει
ορισμένα πλεονεκτήματα.
Συμβολή στη δραστηριοποίηση του μαθητή.
Απόκτηση εμπειριών.
Εποικοδομητική ενασχόλησή του μ’ αυτό.
Το εμφανέστερο πλεονέκτημα εφαρμογής παιχνιδιού στη
διδασκαλία είναι:
η διασκέδαση που προσφέρεται στα παιδιά. Το γεγονός
αυτό συμβάλει στην ολοκλήρωσή τους. Όλα τα
παραπάνω πλεονεκτήματα έχουν σαν αποτέλεσμα τη
δημιουργία μιας ενδιαφέρουσας ατμόσφαιρας, καθώς
και την διανοητική και συναισθηματική ανάπτυξη του
παιδιού.(7)
11. Επικράτηση αποπροσανατολισμού, απογοήτευσης,
διαχωρισμού και περιθωριοποίησης στους μαθητές.
Έμφαση παιχνιδιού κατά κύριο λόγο στις
μικρότερες τάξεις και όχι στις μεγαλύτερες.
Η εμπορευματοποίηση του παιχνιδιού από τα
Μ.Μ.Ε έχει ως αποτέλεσμα να κυριαρχούν τα
ανταγωνιστικά παιχνίδια.
εξάλειψη των παραδοσιακών παιχνιδιών λόγω της
επικράτησης της τεχνολογίας.(8)
12. Στην ψυχαναλυτική θεωρία το παιχνίδι
χρησιμοποιείται όπως και το όνειρο. Γίνεται δηλαδή
μέσο έκφρασης των εσωτερικών σκέψεων, φόβων.
Υποστηρίζεται ότι το παιχνίδι αποτελεί τη γέφυρα
ανάμεσα στην πραγματικότητα και το όνειρο. Οι
ψυχολόγοι επιμένουν ότι: «η παιδική ηλικία είναι
αναγκαία επειδή… παίζει!» Το παιχνίδι, εν
κατακλείδι, είναι αναγκαίο αλλά και
αναντικατάστατο, όχι μόνο ως
παιδαγωγικό μέσο αλλά ως
θεραπευτικό. (9)
