SlideShare a Scribd company logo
1 of 54
Download to read offline
1 List do Koryntian
ROZDZIAŁ 11
Szanuj Boży porządek
1 Kor 11, 1-16
Relational Concepts Inc.
2
Szanuj Boży porządek
w stworzeniu:
nakrycie głowy i długość włosów
Wstęp
Relational Concepts Inc.
3
Po zakończeniu obszernego fragmentu na temat jedzenia - mięsa ofiarowanego bożkom,
werset 1 rozdziału 11 rozpoczyna nowy temat nakrycia głowy i długości włosów,
mówiący o tym, że kobiety powinny okazywać swoje poddanie poprzez noszenie znaku
podporządkowania władzy podczas modlitwy i prorokowania (w. 4, 5 i 13).
Jest to uzasadnione z pięciu powodów:
1 Koryntian 11, 1-3
Relational Concepts Inc.
Po pierwsze:
ze względu na ustanowiony przez Boga porządek
4
Relational Concepts Inc. 5
Werset 1
Bądźcie moimi naśladowcami, jak ja jestem naśladowcą Chrystusa.
1 Kor. 11, 1
ü Paweł chciał, aby Koryntianie byli jego (Pawła) naśladowcami, prawdopodobnie jeżeli chodzi
o jego poprzednie pouczenia dotyczące gotowości do rezygnacji ze swoich praw
i swobód w celu pozyskiwania ludzi dla Chrystusa.
ü Paweł chce, aby Koryntianie trwali w tej postawie: jak i ja jestem naśladowcą Chrystusa.
ü Ich postawa, podobnie jak nastawienie apostoła Pawła, byłaby w tym względzie taka sama,
jak postawa Jezusa Chrystusa.
Relational Concepts Inc. 6
Werset 2
Pochwalam was za to, że we wszystkim o mnie pamiętacie i trzymacie się tego, co wam przekazałem.
1 Kor. 11, 2
ü Wydaje się, że pomimo swoich problemów Koryntianie szanowali autorytet i mądrość Pawła,
pochwalił ich więc za to, że we wszystkim o nim pamiętają, najprawdopodobniej mając na myśli
ogół swojej służby, i trzymają się tego, co im przykazał poprzez natchnione apostolskie
nauczanie.
ü Nie chodzi tu o pozabiblijne, wymyślone przez człowieka koncepcje lub praktyki kościelne ojców
kościoła, ale o natchnione nauczanie apostołów.
ü Zatem nauczanie na temat nakrywania głowy i długości włosów również pochodzi z tego
samego źródła.
Relational Concepts Inc. 7
Werset 3
Chcę więc, abyście wiedzieli, że głową każdego mężczyzny jest Chrystus, głową każdej kobiety jest mąż,
a głową Chrystusa jest Bóg.
1 Kor. 11, 3
ü Istniało coś, co Koryntianie musieli wyraźnie wiedzieć; coś, co Paweł chciał, aby wiedzieli.
ü Mianowicie, że głową [κεφαλὴ KEFALĒ - naczelny, główny, wiodący] każdego mężczyzny jest
Chrystus, prawdopodobnie jako Stwórca Adama - pierwszego mężczyzny (J 1:3).
ü Paweł potwierdza zasadę ról w Bożym porządku.
ü „Głowa” jest metaforą wyznaczania kierunku, władzy lub przywództwa.
ü Następnie, głową każdej kobiety [γυναικος GYNAIKOS - słowo o obszernym znaczeniu obejmującym
dziewice, zamężne kobiety i wdowy] jest mąż [ἀνδρὸς ANDROS - męski].
ü Tak to zaprojektował Bóg.
1 Koryntian 11, 4-6
Relational Concepts Inc.
Po drugie:
ponieważ brak znaku podporządkowania władzy
jest hańbiący
8
Relational Concepts Inc. 9
Werset 4
Każdy mąż, który modli się lub prorokuje z nakrytą głową, hańbi swoją głowę.
1 Kor. 11, 4
ü Każdy mężczyzna z nakrytą głową - w kontekście modlitwy lub prorokowania.
ü Pierwsze (modlitwa) to przekazywanie wiadomości do Boga, a drugie (prorokowanie) to
przekazywanie objawienia od Boga.
ü W obu przypadkach mężczyzna hańbi [καταισχύνει KATAISCHYNEI – zawstydza] swoją głowę, to
znaczy swoją funkcjonalną rolę w Bożym porządku, przykrywając w jakikolwiek sposób swoją
głowę, kiedy angażuje się w działania realizujące jego rolę przed Bogiem.
ü Najwyraźniej jego odkryta głowa odzwierciedlała ten porządek i przywódczą rolę.
ü Przykryta głowa byłaby według tego porządku symbolem uległości, której okazywania nigdy
nie nakazano mężczyźnie.
Relational Concepts Inc. 10
Werset 5
I każda żona, która modli się lub prorokuje z nienakrytą głową, hańbi swoją głowę, ponieważ jest dokładnie
jak ta, której zgolono włosy.
1 Kor. 11, 5
ü Natomiast każda żona, która modli się lub prorokuje z nie nakrytą głową, hańbi swoją głowę.
ü Mężczyźni i kobiety brali udział zarówno w modlitwie, jak i prorokowaniu, a przy wykonywaniu tej
samej czynności kobiety miały się odróżniać, zakładając nakrycie głowy. Jeśli nie, hańbi swoją
głowę, ponieważ jest dokładnie jak ta, której zgolono włosy.
ü Ponieważ kobieta nie ma naturalnego symbolu pochodzenia albo poddania, który
odzwierciedlałby jej rolę w Bożym porządku, dlatego modląc się lub prorokując bez nakrycia
głowy kwestionuje Boży zamysł! Dlatego bo w obu przypadkach wykonywanie tych czynności
oznacza pozostawanie w bezpośrednim kontakcie z Bogiem - stojąc przed Jego obliczem.
Relational Concepts Inc. 11
Werset 6
Jeśli żona nie chce nakrywać głowy, powinna się ostrzyc. A ponieważ wstyd, żeby żona strzygła się
lub goliła, niech nakrywa głowę.
1 Kor. 11, 6
ü Co jeśli kobieta nie chce nakrywać [κατακαλύπτεται KATAKALYPTETAI – zakryć] głowy (podczas
modlitwy lub prorokowania)? Może równie dobrze się ostrzyc.
ü Jeśli mężczyzna jest łysy, nazywamy to fryzurą. Jeśli kobieta jest łysa, zwykle pokrywa głowę
sztucznymi włosami.
ü A ponieważ wstyd, żeby żona strzygła się lub goliła, niech nakrywa głowę. Podobnie jak łysa
głowa kobiety przynosi wstyd, to jest tak samo, gdy jej głowa jest odkryta podczas modlitwy lub
prorokowania.
c
d
.
Relational Concepts Inc. 12
1 Kor. 11, 6
ü Wydaje się, że istnieje bezpośrednie powiązanie pomiędzy zwierzchnictwem (autorytet męża),
a nakryciem głowy (poddaniem kobiety). Jako że mężczyzna jest głową kobiety, to jeżeli kobieta
zakrywa swoją głowę w służbie dla Boga i innych, to symbolizuje wyrażenie zwierzchnictwa
Boga nad człowiekiem.
ü Ważne jest to, że każda kobieta świadczy o swoim pochodzeniu i poddaniu się Bożemu
porządkowi za pomocą tego samego symbolu nakrycia głowy. To właśnie nakrycie głowy jest
uniwersalnym symbolem, międzykulturowym i pokoleniowym.
ü Obowiązuje tylko symbol nakrycia głowy, który ogłasza Boży porządek dla wszystkich
wierzących, kościołów Bożych (w. 16).
1 Koryntian 11, 7-9
Relational Concepts Inc.
Po trzecie:
z powodu pochodzenia
13
Relational Concepts Inc. 14
Werset 7
Mąż nie powinien nakrywać głowy, dlatego że jako mężczyzna jest obrazem i chwałą Boga,
kobieta natomiast, jako żona, jest chwałą męża.
1 Kor. 11, 7
ü Powód, dla którego mąż nie powinien nakrywać głowy - bo jest obrazem i chwałą Boga, a takie
nakrycie nie pokazuje jego roli i pozycji przed Bogiem.
ü Człowiek (mężczyzna) został stworzony jako pierwszy, z prochu, na obraz Boga. Nie ma więc
potrzeby noszenia nakrycia głowy, które symbolizuje poddanie się kobiecie.
ü Kobieta natomiast, jako żona, jest chwałą męża. Została stworzona jako pomocnik, który był
odpowiedni dla mężczyzny.
Relational Concepts Inc. 15
Werset 8
Gdyż nie mężczyzna powstał z kobiety, lecz kobieta z mężczyzny.
1 Kor. 11, 8
ü Ukształtowana z boku człowieka, została stworzona z niego i dla niego: Gdyż nie mężczyzna
powstał z kobiety, lecz kobieta z mężczyzny.
ü Kobieta pochodziła z ciała Adama. Adam nie wziął się z ciała Ewy.
ü Adam był bezpośrednim wytworem Bożego tworzenia.
ü To jest powodem, dla którego kobieta jest chwałą człowieka, a człowiek jest chwałą Chrystusa.
ü Kobieta więc została stworzona dla dobra człowieka (mężczyzny) i to jest kolejny powód,
dla którego powinna nosić symbol pochodzenia i uległości podczas modlitwy lub prorokowania.
Relational Concepts Inc. 16
Werset 9
Również nie mężczyzna został stworzony ze względu na kobietę, ale kobieta ze względu na mężczyznę.
1 Kor. 11, 9
ü Zdanie „nie mężczyzna został stworzony ze względu na kobietę, ale kobieta ze względu na
mężczyznę” pokazuje, że Bóg nie stworzył mężczyzny jako towarzysza kobiety, ale stworzył
kobietę z powodu mężczyzny.
ü Bóg stworzył Ewę, by uzupełniała Adama, nie odwrotnie.
ü Adam był niekompletny, więc Bóg stworzył Ewę, żeby go uzupełnić. Miała odpowiednią wartość,
której potrzebował.
ü Głowa mężczyzny miała więc być nie przykryta.
ü Bóg ma swój boski plan dla ról męskich i żeńskich.
1 Koryntian 11, 10
Relational Concepts Inc.
Po czwarte:
z powodu aniołów
17
Relational Concepts Inc. 18
Werset 10
Dlatego żona powinna mieć na głowie znak podporządkowania władzy – ze względu na aniołów.
1 Kor. 11, 10
ü Nakrywanie głów przez kobiety miało swoje wymogi. Dlatego żona powinna mieć na głowie
znak [symbol] podporządkowania władzy - kiedy się modli lub prorokuje, komunikując przesłanie
ku Bogu, ku mężczyznom oraz - ze względu na aniołów.
ü Aniołowie byli widzami dla Kościoła (1 Kor 4, 9; Ef 3, 10; 1 Tm 5, 21) i to może być powodem
włączenia ich tutaj.
ü Wiemy, że niektórzy aniołowie poszli za Szatanem zbuntowanym przeciw Bogu. Było to
odrzucenie władzy Boga (Iz 14:12-14). Upadek określonych aniołów dotyczył wolności używania
własnej woli. Niektórzy aniołowie dobrowolnie wybrali niezależność od Boga. To mogłoby być
czymś, co aniołowie chcą zauważać u kobiet.
1 Koryntian 11, 10
Relational Concepts Inc.
Po piąte:
ponieważ jest to powszechna, właściwa
i uniwersalna prawda
19
Relational Concepts Inc. 20
Werset 11
Zresztą w Panu, ani kobieta nie jest niezależna od mężczyzny, ani mężczyzna od kobiety.
1 Kor. 11, 11
ü Pomimo, że pozycja mężczyzny i kobiety różni się w Bożym porządku,
to nie mogą oni sobie dać rady bez siebie nawzajem. Zresztą w Panu ani kobieta nie jest
niezależna od mężczyzny, ani mężczyzna od kobiety.
ü Potrzebujemy jedno drugiego. Nie potrafimy istnieć bez tego drugiego.
Relational Concepts Inc. 21
Werset 12
Bo jak kobieta powstała z mężczyzny, tak mężczyzna rodzi się z kobiety – a wszystko pochodzi od Boga.
1 Kor. 11, 12
ü Jest tu podkreślenie tej wzajemności: kobieta powstała z mężczyzny.
ü Ewa wzięła się (dosłownie „z”, „ze źródła”) z Adama, ponieważ Bóg stworzył najpierw jego.
ü Zdanie: mężczyzna rodzi się z kobiety podkreśla fakt, że każdy mężczyzna pochodzi od kobiety.
Bóg stworzył oboje - jedno dla drugiego, mężczyznę i kobietę we wzajemnej zależności, jako
uzupełnienie jedno drugiego.
ü A wszystko pochodzi od Boga.
ü Tak więc czy mężczyzna wziął się z kobiety, czy kobieta wzięła się z mężczyzny, wszyscy
pochodzą od Boga, są mu poddani i odpowiedzialni za role, jakie dał im Bóg.
Relational Concepts Inc. 22
Werset 13
Sami osądźcie: Czy żonie wypada modlić się do Boga bez nakrycia głowy?
1 Kor. 11, 13
ü Paweł proponuje: Sami osądźcie: Czy żonie wypada modlić się do Boga bez nakrycia głowy?
Pytanie domaga się negatywnej odpowiedzi.
Relational Concepts Inc. 23
Werset 14
Czyż sama natura nie poucza was, że mężczyźnie, jeśli zapuszcza włosy, przynosi to wstyd,
1 Kor. 11, 14
ü Zasada ogólna jest taka, że sama natura rozróżnia płeć na różne sposoby, a jednym z nich jest
długość włosów. Według tej reguły mężczyźni całego świata w sposób naturalny mają krótsze
włosy niż kobiety.
Relational Concepts Inc. 24
Werset 15
kobiecie, jeśli zapuszcza włosy, przynosi to chwałę? Gdyż włosy zostały jej dane jako okrycie.
1 Kor. 11, 15
ü Czy kobiecie, jeśli zapuszcza włosy, przynosi to chwałę? - długie włosy u kobiety były uważane
za piękne i ogólnie wskazywały na różnicę między płciami.
ü Gdyż włosy zostały jej dane jako okrycie [περιβολαίου PERIBOLAIOU - opakowanie albo welon]
- to rozumowanie bierze się z natury; skoro włosy są naturalnym okryciem dla wszystkich kobiet,
nie ma w tym nic wyróżniającego, co świadczy o Bożym porządku podczas modlitwy lub
prorokowania.
ü Tak więc „nakrywanie głowy” jest ściśle związane z „naturalnym przykryciem” (włosami),
ale te nakrycia różnią się. Nakrywanie głowy przez kobietę pokazuje poddanie porządkowi
Bożemu, podczas gdy długie włosy manifestują chwałę Bożego stworzenia.
Relational Concepts Inc. 25
Werset 16
A jeśli ktoś z tym wywodem się nie zgadza, niech wie, że ani my, ani kościoły Boże takiego zwyczaju
nie mamy.
1 Kor. 11, 16
ü Ktoś może widzieć inne opcje: jeśli ktoś z tym wywodem się nie zgadza, niech wie, że ani my,
ani kościoły Boże takiego zwyczaju nie mamy.
ü Jeżeli więc ktoś nie zgadza się w tym temacie, to musi wiedzieć, że nie ma innej praktyki
w kościołach Bożych. Paweł stosuje to do wszystkich świętych.
ü Spojrzenie na mapę jego podróży misyjnych powinno przypomnieć nam, z ilu kultur pochodzili
wierzący w czasach Pawła.
Relational Concepts Inc. 26
Ponieważ w tym fragmencie mowa jest o nakryciu głowy jako o symbolu
władzy, kobieta powinna nosić na głowie takowe podczas modlitwy
i prorokowania. Czym jednak powinien być ten symbol?
W Piśmie symbole są ważnym narzędziem nauczania. W tym przypadku
wygląda na to, że kobieta powinna nakrywać swoją głowę, szczególnie
wszystkie swoje włosy.
ZASTOSOWANIE
1 Koryntian 11, 1-16
1 Kor 11, 17-34
Relational Concepts Inc.
27
Szanuj Boży porządek
w zgromadzeniach wierzących:
korekta w sprawie komunii
Relational Concepts Inc.
28
Jaki był to grzech i to tak poważny, że doprowadził do boskiego sądu?
Czy był to szokujący przypadek kazirodztwa, o którym pisze Paweł w rozdziale 5?
Czy były to procesy w sądzie albo seksualna niemoralność opisana w rozdziale 6?
Albo czy mogłoby to być bałwochwalstwo omówione w rozdziałach 8 do 10?
Czy była to może odmowa niektórych kobiet w sprawie noszenia pewnego symbolu
poddania swojej głowie (rozdział 11, 1-16)?
Nie. Był to rozłam podczas wieczerzy Pańskiej.
Grzech ten zaskutkował chorobą wielu ludzi i nawet śmiercią niektórych. Dyscyplinowanie
Pana było dotkliwe i rozległe. Dlaczego zachowanie Koryntian było tak obraźliwe dla Boga,
że w taki sposób skarcił tych ludzi?
1 Koryntian 11, 15-22
Relational Concepts Inc.
Podziały i obżarstwo są niedopuszczalne
podczas Wieczerzy Pańskiej
29
Relational Concepts Inc. 30
Werset 17
Przechodząc do dalszych poleceń, nie pochwalam, że schodzicie się nie na lepsze, lecz na gorsze.
1 Kor. 11, 17
ü Mimo że wcześniej Paweł chwalił ich (w. 2), to teraz nie zasłużyli na pochwałę: Przechodząc
do dalszych poleceń, nie pochwalam.
ü Pouczenie przedstawiało ważność apostolskiego autorytetu.
ü Jaki jest powód: schodzicie się nie na lepsze, lecz na gorsze.
ü Ich gromadzenie się nie przynosiło korzyści, ale czyniło ich jeszcze gorszymi.
ü Kościół był podzielony w obchodzeniu tego, co miało wyrażać ich jedność.
Relational Concepts Inc. 31
Werset 18
Przede wszystkim więc słyszę, że gdy się schodzicie jako kościół, powstają między wami podziały
– i po części temu wierzę.
1 Kor. 11, 18
ü Przede wszystkim więc - zamiast dbać o korzyść jedni dla drugich, gdy się schodzicie jako
kościół - Koryntianie byli stronniczy - powstają między wami podziały [σχίσματα SCHISMATA -
podzielić, rozłam, rozedrzeć albo rozerwać].
ü Te podziały rozproszyły ich - powstały kliki, co skończyło się niezgodą.
ü Pogłoski o tych schizmach mogły być przesadzone, jednak Paweł wiedział o nich w miarę
dobrze: po części temu wierzę.
Relational Concepts Inc. 32
Werset 19
Prawdę mówiąc, nawet powinno dochodzić między wami do rozłamów, aby wyszło na jaw, kto wśród was
prawdziwie wierzy.
1 Kor. 11, 19
ü Poprzednio Paweł kwestionował stronniczość, ale teraz stwierdza, że rozłamy mogą być
korzystne: nawet powinno dochodzić między wami do rozłamów - ale wtedy kiedy mają na celu
oddzielanie i wyróżnianie kto wśród was prawdziwie wierzy (jest wypróbowany). Kontrastuje to
z tymi, którym przedtem groziło niebezpieczeństwo odrzucenia, bo okazali się niewypróbowani
(1 Kor 9, 27).
ü Dwa razy Paweł mówi między wami, aby pokazać, że rozłamy mogą posłużyć zachowaniu
prawdy pomiędzy wierzącymi.
Relational Concepts Inc. 33
Werset 20
A zatem, gdy się schodzicie, to właściwie nie ma wśród was spożywania Wieczerzy Pańskiej.
1 Kor. 11, 20
ü Inny problem, jaki wyniknął, gdy się schodzili, i miał związek z dzieleniem się Wieczerzą Pańską
przez Koryntian - właściwie nie ma wśród was spożywania Wieczerzy Pańskiej (κυριακὸν δεῖπνον
- należąca do Pana uczta albo posiłek).
ü Frakcje i podziały uniemożliwiły świętowanie jedności, jaką mieli w Chrystusie, kiedy wspólnie
przypominali sobie Jego śmierć za nich.
Relational Concepts Inc. 34
Werset 21
Raczej każdy zabiera się do własnej wieczerzy, którą przed sobą kładzie, i skutek jest taki, że jeden jest
głodny, a drugi pijany.
1 Kor. 11, 21
ü Przyczyną był problem: każdy zabiera się do własnej wieczerzy, którą przed sobą kładzie.
ü Najwidoczniej Wieczerza Pańska była częścią wspólnego posiłku Koryntian.
ü Podczas gdy jeden jest głodny z powodu braku jedzenia, a drugi pijany z powodu nadmiaru.
ü Taki brak wzajemnego szacunku podczas wspólnego jedzenia był objawem większego
problemu.
Relational Concepts Inc. 35
Werset 22
Czy nie macie domów, aby tam jeść i pić? Albo czy uważacie, że Kościołem Bożym można gardzić
i upokarzać tych, którzy mają niewiele? Co mam wam powiedzieć? Pochwalić was? Nie, za to nie pochwalam!
1 Kor. 11, 22
ü Jeżeli Koryntianie decydowali się zachowywać w tak egoistyczny sposób, powinni zostać
w domu i tam się najeść. Czy nie macie domów, aby tam jeść i pić?
ü Takie zachowanie w duchu samolubnej pogardy dla potrzeb innych było pogardą dla Kościoła
Bożego.
ü Jeżeli myśleli, że coś takiego mogło być zaakceptowane, to prawda jest taka, że był to sposób
upokarzania tych, którzy mają niewiele.
ü Apostoł nie może zaakceptować takiego zachowania. Co mam wam powiedzieć? Pochwalić
was? Nie, za to nie pochwalam!
ü Świętowanie czegoś skrajnie bezinteresownego stało się okazją do bardzo samolubnego
zachowania.
1 Koryntian 11, 23-26
Relational Concepts Inc.
Cały sens wieczerzy Pańskiej
to wspólne wspominanie śmierci Chrystusa
36
Relational Concepts Inc. 37
Werset 23
Ja bowiem przejąłem od Pana to, co też wam przekazałem, że Pan Jezus tej nocy, której został wydany,
wziął chleb,
1 Kor. 11, 23
ü Te nadużycia z pewnością nie odzwierciedlały celu, jaki Pan nadał swojej wieczerzy.
ü Paweł uczył, co ostatecznie przyszło od Pana: Ja bowiem przejąłem od Pana to, co też wam
przekazałem - chciał podkreślić ważność tego objawienia.
ü A konkretnie, że Pan Jezus tej nocy, której został wydany, wziął chleb - tak zaczyna się
wyjaśnienie Pawła o znaczeniu Wieczerzy Pańskiej.
ü Ustanowienie Wieczerzy Pańskiej było w kontekście zdrady, pomimo której Jezus udzielał
uczniom ze swojej łaski.
ü Chleb reprezentował Jego ciało, które bezinteresownie oddał na pożytek innym.
Relational Concepts Inc. 38
Werset 24
złożył dziękczynienie, złamał i oznajmił: To jest moje ciało za was wydane – to czyńcie na moją pamiątkę.
1 Kor. 11, 24
ü Przebieg historycznych faktów pierwszej Wieczerzy Pańskiej:
§ Jezus złożył dziękczynienie [εὐχαριστήσας EUCHARISTĒSAS - „dziękować” to odpowiednik innej
nazwy Wieczerzy Pańskiej, eucharystii]
§ złamał (chleb) (z powodu tego wyrażenia inni nazywają wieczerzę Pańską „łamaniem chleba”)
§ i oznajmił: To jest moje ciało za was wydane – to czyńcie na moją pamiątkę.
ü Istnieją cztery tradycyjne poglądy na temat zdania Jezusa: to jest moje ciało:
c
d
.
Relational Concepts Inc. 39
1 Kor. 11, 24
1. Pogląd o przeistoczeniu mówi, że chleb i kielich dosłownie stają się ciałem i krwią
Chrystusa - jest to koncepcja katolicka.
2. Pogląd o konsolidacji mówi, że chleb i kielich posiadają ciało i krew Chrystusa obecne w
jego składnikach - jest to koncepcja luterańska.
3. Pogląd o duchowej obecności mówi, że chlebowi i kielichowi towarzyszy duchowa
obecność Chrystusa - jest to koncepcja prezbiteriańska.
4. Pogląd o pamiątce postrzega chleb i kielich jako metaforę i rozumie je jako symbol ciała
i krwi Chrystusa - jest to koncepcja protestanckich anabaptystów.
Pogląd ten jest do przyjęcia, ponieważ Chrystusa przedstawia wiele takich metafor
(Jestem światłością - J 3,19; Jestem drzwiami - J 10,7; Jestem prawdziwym krzewem
winnym - J 15,1; Jestem dobrym pasterzem – J 10,9).
c
d
.
Relational Concepts Inc. 40
1 Kor. 11, 24
ü Skupienie się na ciele Chrystusa w Wieczerzy Pańskiej ma dwojakie znaczenie:
zwiększa świadomość, że jesteśmy w Chrystusie - w tym sensie, że On postarał się o
nasze zbawienie,
przypomina nam o naszym braterstwie i jedności z innymi wierzącymi, którzy razem z
nami są również domownikami Boga.
Relational Concepts Inc. 41
Werset 25
Podobnie, gdy było po wieczerzy, wziął kielich i oświadczył: Ten kielich to nowe przymierze, w mojej krwi.
To czyńcie, ilekroć pijecie – na moją pamiątkę.
1 Kor. 11, 25
ü Paweł nadal odtwarza pierwszą Wieczerzę Pańską: Podobnie, gdy było po wieczerzy, wziął
kielich symbolizujący to, że niedługo krew Jezusa będzie przelana - czyli umrze.
ü Przelana krew Jezusa podpisała Nowe Przymierze: Ten kielich to nowe przymierze, w mojej
krwi, co odnosiło się do faktycznego przymierza między Bogiem, a Żydami (Jr 31:31-34).
ü Wszystkie warunki Nowego Przymierza będą możliwe tylko z tego powodu, że Jezus umarł
za ich grzechy.
ü My, w epoce Kościoła, uczestniczymy w Nowym Przymierzu, w którym mamy przebaczone
grzechy z powodu krwi przelanej przez Chrystusa, a także posiadamy Ducha Świętego,
który mieszka w nas i uczy nas.
c
d
.
Relational Concepts Inc. 42
1 Kor. 11, 25
ü Nowe Przymierze nie jest jednak zawarte z wierzącymi z epoki Kościoła. Dosłownie będzie
wypełnione w czasie Millenium, kiedy Chrystus będzie rządził na ziemi.
ü Chrystus ustanowił kielich jako powtarzalne wyobrażenie Jego samego. To czyńcie, ilekroć
pijecie – na moją pamiątkę.
Relational Concepts Inc. 43
Werset 26
Gdyż ilekroć spożywacie ten chleb i pijecie z tego kielicha, ogłaszacie śmierć Pana, do czasu Jego przyjścia.
1 Kor. 11, 26
ü Wieczerza Pańska powinna być obchodzona z pewną dozą regularności. Ilekroć spożywacie ten
chleb i pijecie z tego kielicha.
ü Kiedy wierzący to robią, ogłaszają śmierć Pana do czasu Jego przyjścia.
ü Wieczerza Pańska nadaje ewangelii wymiar duchowy: Chrystus - nasz Baranek paschalny -
został już złożony w ofierze (1 Kor 5:7). Śmierć Chrystusa nie była odpokutowaniem za grzech,
nie była tylko przykryciem grzechu - ale była Paschą, która w pełni zapłaciła za grzech.
ü To sprawia, że wieczerza Pańska jest zarówno obchodzeniem pamiątki, spojrzeniem na
pierwsze przyjście (adwent) Jezusa Chrystusa, jak i wstępnym świętowaniem Jego drugiego
przyjścia.
1 Koryntian 11, 27-34
Relational Concepts Inc.
Niegodny udział wywołuje Boży sąd,
jeżeli sam się nie osądzisz
44
Relational Concepts Inc. 45
Werset 27
Dlatego kto by jadł chleb i pił z kielicha Pańskiego niegodnie, winny będzie zlekceważenia ciała i krwi Pana.
1 Kor. 11, 27
ü Oto ostrzeżenie przed nadużyciem Wieczerzy Pańskiej: Dlatego kto by jadł chleb i pił
z kielicha Pańskiego niegodnie [ἀναξίως ANAKSIŌS - lekceważący].
ü Mogło to dotyczyć ich obżarstwa albo samolubnego pogardzania innymi podczas wspólnych
uczt, albo też o ducha podziałów w ich zgromadzeniu.
ü Wspominanie dzieła Chrystusa nad jednością i pojednaniem grzeszników w takim nieładzie,
czyniło Koryntian winnymi ciała i krwi Pana w tym sensie, że profanowali je swoją pogardą.
Relational Concepts Inc. 46
Werset 28
Niech więc każdy człowiek przyjrzy się sam sobie, a potem sięga po chleb i bierze do rąk kielich.
1 Kor. 11, 28
ü Sposobem na to było przyjrzenie się [δοκιμαζέτω DOKIMAZETŌ - testować, próbować, badać
szczegółowo] samemu sobie, by zobaczyć że takie zachowanie jest dla Boga nie do przyjęcia.
Biorąc udział w Wieczerzy Pańskiej, niech sięga po chleb i bierze do rąk kielich - i szanuje cel,
dla którego Pan ją ustanowił dla swoich ludzi.
Relational Concepts Inc. 47
Werset 29
Kto bowiem je i pije niegodnie, bez uszanowania dla ciała Pańskiego, je i pije wyrok na samego siebie.
1 Kor. 11, 29
ü Badanie samego siebie zapobiega osądzeniu przez Boga. Kto bowiem je i pije niegodnie, bez
uszanowania dla ciała Pańskiego, je i pije wyrok na samego siebie - jest to sąd za udział
w Wieczerzy Pańskiej w niegodny sposób.
ü W tym badaniu siebie chodzi o uniknięcie braku uszanowania dla ciała Pańskiego, ciała
Chrystusa oddanego jako Pascha dla wierzących, którzy mają swoje miejsce w rodzinie Bożej.
ü Niewłaściwe zrozumienie i zastosowanie tego wystawia na niebezpieczeństwo osobę biorącą
udział w wieczerzy Pańskiej.
Relational Concepts Inc. 48
Werset 30
Dlatego jest między wami tylu chorych i słabych, a wielu pomarło.
1 Kor. 11, 30
ü Brak uszanowania dla ciała podczas Wieczerzy Pańskiej jest przyczyną tego, że jest między
wami tylu słabych [ἀσθενεῖς ASTHENEIS - być słabym, bezsilnym albo anemicznym] i chorych [ἄρρωστοι
ARRŌSTOI - bez siły fizycznej albo chorowity], a wielu pomarło.
ü Te trzy skutki: osłabienie, choroba fizyczna, a nawet śmierć - następują w wyniku bezmyślnego
udziału w Wieczerzy Pańskiej.
Relational Concepts Inc. 49
Werset 31
Bo gdybyśmy osądzali samych siebie, nie bylibyśmy sądzeni.
1 Kor. 11, 31
ü Jeżeli człowiek wierzący nie podejmuje się obowiązku sprawdzania i osądzania siebie, wtedy
przejmuje to Bóg. Bo gdybyśmy osądzali samych siebie, nie bylibyśmy sądzeni.
ü Rozwiązaniem jest badanie siebie.
ü Alternatywa to weryfikujący Boży sąd.
Relational Concepts Inc. 50
Werset 32
A tak, sądzeni przez Pana, jesteśmy karceni, aby wraz ze światem nie doznać potępienia.
1 Kor. 11, 32
ü Powinniśmy szanować roztropny Boży osąd nad wierzącymi i uznać go za karcenie.
A tak, sądzeni przez Pana, jesteśmy karceni [παιδευόμεθα PAIDEUOMETHA - karać, korygować,
dyscyplinować, wychowywać i szkolić].
ü Celem takiego boskiego karcenia jest to, aby wraz ze światem nie doznali potępienia.
ü W potępieniu dla wierzących nie chodzi o wieczne potępienie, jakie czeka niewierzących,
a którego Bóg chce nam oszczędzić.
ü Wierzący mogą doświadczyć przedwczesnej śmierci albo Bożej dezaprobaty przed
Sędziowskim Tronem Chrystusa lub też stracić nagrody oraz prawo do rządzenia z Chrystusem.
Jest to swoisty rodzaj potępienia dla wierzącego.
Relational Concepts Inc. 51
Werset 33
Dlatego, moi bracia, gdy się schodzicie na wspólny posiłek, czekajcie jedni na drugich.
1 Kor. 11, 33
ü Mając to wszystko na uwadze, moi bracia, gdy się schodzicie na wspólny posiłek, czekajcie
jedni na drugich.
ü Przy tej całej litanii nadużyć podczas Wieczerzy Pańskiej, chodzi o dzielenie się posiłkiem
z innymi, o zaspokajanie głodu w domu, i o to, by nie pobłażać sobie podczas wieczerzy
Pańskiej, ale mieć pozytywny wpływ jedni na drugich.
Relational Concepts Inc. 52
Werset 34
Jeśli ktoś jest głodny, niech się naje w domu, abyście się nie schodzili na własne potępienie.
Co do pozostałych spraw – zarządzę, gdy przybędę.
1 Kor. 11, 34
ü Realnie myśląc, jeśli ktoś jest głodny, niech się naje w domu, w przeciwnym razie ich obżarstwo
i pozbawione miłości samolubstwo może skończyć się sądem Pana, więc abyście się nie
schodzili na własne potępienie.
ü Jakby to nie wystarczyło, wyraźnie istniały jeszcze inne szczegóły odnośnie zachowania
Koryntian. Co do pozostałych spraw – zarządzę, gdy przybędę. Inne sprawy Paweł rozpatrzy,
kiedy następnym razem będzie w Koryncie.
Relational Concepts Inc. 53
1. Nie pozwól, by rytuały stały się rutyną. Powtarzanie czegoś sprawi,
że stanie się to banalne i straci swoje znaczenie. Pamiętaj o wielkich
dziełach Bożych, szczególnie przez udział w Wieczerzy Pańskiej.
2. Unikaj niebiblijnych różnic, które niewłaściwie dzielą nas jako
wierzących. Należy do tego wyznaniowość czy też wymóg
członkostwa w kościele by wziąć udział we wspólnym łamaniu
chleba.
3. Ciesz się Wieczerzą Pańską z innymi wierzącymi podczas większej
uczty, gdzie jedzenie i przypominanie sobie śmierci Pana stoi
w centrum spotkania.
ZASTOSOWANIE
1 Koryntian 11, 17-34
1 List do Koryntian
Dziękuję za uwagę
ROZDZIAŁ 11

More Related Content

What's hot

Kosciol cz3
Kosciol cz3Kosciol cz3
Kosciol cz3
vodnix
 
Kosciol cz5
Kosciol   cz5Kosciol   cz5
Kosciol cz5
vodnix
 

What's hot (20)

1 List do Koryntian Rozdział 16
1 List do Koryntian Rozdział 161 List do Koryntian Rozdział 16
1 List do Koryntian Rozdział 16
 
1 List do Koryntian Rozdział 9
1 List do Koryntian Rozdział 91 List do Koryntian Rozdział 9
1 List do Koryntian Rozdział 9
 
1 List do Koryntian Rozdział 1
1 List do Koryntian Rozdział 11 List do Koryntian Rozdział 1
1 List do Koryntian Rozdział 1
 
1 List do Koryntian Rozdział 12
1 List do Koryntian Rozdział 121 List do Koryntian Rozdział 12
1 List do Koryntian Rozdział 12
 
1 List do Koryntian Rozdział 2
1 List do Koryntian Rozdział 21 List do Koryntian Rozdział 2
1 List do Koryntian Rozdział 2
 
1 List do Tymoteusza Rozdział 4
1 List do Tymoteusza Rozdział 41 List do Tymoteusza Rozdział 4
1 List do Tymoteusza Rozdział 4
 
1 List do Tymoteusza Rozdział 5
1 List do Tymoteusza Rozdział 51 List do Tymoteusza Rozdział 5
1 List do Tymoteusza Rozdział 5
 
1 List do Tymoteusza Rozdział 6
1 List do Tymoteusza Rozdział 61 List do Tymoteusza Rozdział 6
1 List do Tymoteusza Rozdział 6
 
1 List do Koryntian Rozdział 8
1 List do Koryntian Rozdział 81 List do Koryntian Rozdział 8
1 List do Koryntian Rozdział 8
 
Księga Wyjścia Rozdział 20. Przykazania
Księga Wyjścia Rozdział 20. PrzykazaniaKsięga Wyjścia Rozdział 20. Przykazania
Księga Wyjścia Rozdział 20. Przykazania
 
1 List do Tymoteusza Rozdział 3
1 List do Tymoteusza Rozdział 31 List do Tymoteusza Rozdział 3
1 List do Tymoteusza Rozdział 3
 
1 List do Koryntian Rozdział 10
1 List do Koryntian Rozdział 101 List do Koryntian Rozdział 10
1 List do Koryntian Rozdział 10
 
1 List do Tymoteusza Rozdział 2
1 List do Tymoteusza Rozdział 21 List do Tymoteusza Rozdział 2
1 List do Tymoteusza Rozdział 2
 
1 List do Tymoteusza Rozdział 1
1 List do Tymoteusza Rozdział 11 List do Tymoteusza Rozdział 1
1 List do Tymoteusza Rozdział 1
 
2 List do Tymoteusza Rozdział 2
2 List do Tymoteusza Rozdział 22 List do Tymoteusza Rozdział 2
2 List do Tymoteusza Rozdział 2
 
2 List do Tymoteusza Rozdział 1
2 List do Tymoteusza Rozdział 12 List do Tymoteusza Rozdział 1
2 List do Tymoteusza Rozdział 1
 
2 List do Tymoteusza Rozdział 4
2 List do Tymoteusza Rozdział 42 List do Tymoteusza Rozdział 4
2 List do Tymoteusza Rozdział 4
 
Kosciol cz3
Kosciol cz3Kosciol cz3
Kosciol cz3
 
Kosciol cz5
Kosciol   cz5Kosciol   cz5
Kosciol cz5
 
Katecheza i
Katecheza iKatecheza i
Katecheza i
 

More from Biblia Wnioski (6)

Księga Wyjścia Rozdziały 1 do 13. Egipt
Księga Wyjścia Rozdziały 1 do 13. EgiptKsięga Wyjścia Rozdziały 1 do 13. Egipt
Księga Wyjścia Rozdziały 1 do 13. Egipt
 
Księga Wyjścia. Wstęp
Księga Wyjścia. WstępKsięga Wyjścia. Wstęp
Księga Wyjścia. Wstęp
 
Księga Wyjścia Rozdziały 14-19. Uwolnienie z Egiptu
Księga Wyjścia Rozdziały 14-19. Uwolnienie z EgiptuKsięga Wyjścia Rozdziały 14-19. Uwolnienie z Egiptu
Księga Wyjścia Rozdziały 14-19. Uwolnienie z Egiptu
 
Księga Wyjścia Rozdziały 21-34. Rozporządzenia
Księga Wyjścia Rozdziały 21-34. RozporządzeniaKsięga Wyjścia Rozdziały 21-34. Rozporządzenia
Księga Wyjścia Rozdziały 21-34. Rozporządzenia
 
Księga Wyjścia Rozdziały 35-40. Przybytek
Księga Wyjścia Rozdziały 35-40. PrzybytekKsięga Wyjścia Rozdziały 35-40. Przybytek
Księga Wyjścia Rozdziały 35-40. Przybytek
 
2 List do Tymoteusza Rozdział 3
2 List do Tymoteusza Rozdział 32 List do Tymoteusza Rozdział 3
2 List do Tymoteusza Rozdział 3
 

1 List do Koryntian Rozdział 11

  • 1. 1 List do Koryntian ROZDZIAŁ 11 Szanuj Boży porządek
  • 2. 1 Kor 11, 1-16 Relational Concepts Inc. 2 Szanuj Boży porządek w stworzeniu: nakrycie głowy i długość włosów
  • 3. Wstęp Relational Concepts Inc. 3 Po zakończeniu obszernego fragmentu na temat jedzenia - mięsa ofiarowanego bożkom, werset 1 rozdziału 11 rozpoczyna nowy temat nakrycia głowy i długości włosów, mówiący o tym, że kobiety powinny okazywać swoje poddanie poprzez noszenie znaku podporządkowania władzy podczas modlitwy i prorokowania (w. 4, 5 i 13). Jest to uzasadnione z pięciu powodów:
  • 4. 1 Koryntian 11, 1-3 Relational Concepts Inc. Po pierwsze: ze względu na ustanowiony przez Boga porządek 4
  • 5. Relational Concepts Inc. 5 Werset 1 Bądźcie moimi naśladowcami, jak ja jestem naśladowcą Chrystusa. 1 Kor. 11, 1 ü Paweł chciał, aby Koryntianie byli jego (Pawła) naśladowcami, prawdopodobnie jeżeli chodzi o jego poprzednie pouczenia dotyczące gotowości do rezygnacji ze swoich praw i swobód w celu pozyskiwania ludzi dla Chrystusa. ü Paweł chce, aby Koryntianie trwali w tej postawie: jak i ja jestem naśladowcą Chrystusa. ü Ich postawa, podobnie jak nastawienie apostoła Pawła, byłaby w tym względzie taka sama, jak postawa Jezusa Chrystusa.
  • 6. Relational Concepts Inc. 6 Werset 2 Pochwalam was za to, że we wszystkim o mnie pamiętacie i trzymacie się tego, co wam przekazałem. 1 Kor. 11, 2 ü Wydaje się, że pomimo swoich problemów Koryntianie szanowali autorytet i mądrość Pawła, pochwalił ich więc za to, że we wszystkim o nim pamiętają, najprawdopodobniej mając na myśli ogół swojej służby, i trzymają się tego, co im przykazał poprzez natchnione apostolskie nauczanie. ü Nie chodzi tu o pozabiblijne, wymyślone przez człowieka koncepcje lub praktyki kościelne ojców kościoła, ale o natchnione nauczanie apostołów. ü Zatem nauczanie na temat nakrywania głowy i długości włosów również pochodzi z tego samego źródła.
  • 7. Relational Concepts Inc. 7 Werset 3 Chcę więc, abyście wiedzieli, że głową każdego mężczyzny jest Chrystus, głową każdej kobiety jest mąż, a głową Chrystusa jest Bóg. 1 Kor. 11, 3 ü Istniało coś, co Koryntianie musieli wyraźnie wiedzieć; coś, co Paweł chciał, aby wiedzieli. ü Mianowicie, że głową [κεφαλὴ KEFALĒ - naczelny, główny, wiodący] każdego mężczyzny jest Chrystus, prawdopodobnie jako Stwórca Adama - pierwszego mężczyzny (J 1:3). ü Paweł potwierdza zasadę ról w Bożym porządku. ü „Głowa” jest metaforą wyznaczania kierunku, władzy lub przywództwa. ü Następnie, głową każdej kobiety [γυναικος GYNAIKOS - słowo o obszernym znaczeniu obejmującym dziewice, zamężne kobiety i wdowy] jest mąż [ἀνδρὸς ANDROS - męski]. ü Tak to zaprojektował Bóg.
  • 8. 1 Koryntian 11, 4-6 Relational Concepts Inc. Po drugie: ponieważ brak znaku podporządkowania władzy jest hańbiący 8
  • 9. Relational Concepts Inc. 9 Werset 4 Każdy mąż, który modli się lub prorokuje z nakrytą głową, hańbi swoją głowę. 1 Kor. 11, 4 ü Każdy mężczyzna z nakrytą głową - w kontekście modlitwy lub prorokowania. ü Pierwsze (modlitwa) to przekazywanie wiadomości do Boga, a drugie (prorokowanie) to przekazywanie objawienia od Boga. ü W obu przypadkach mężczyzna hańbi [καταισχύνει KATAISCHYNEI – zawstydza] swoją głowę, to znaczy swoją funkcjonalną rolę w Bożym porządku, przykrywając w jakikolwiek sposób swoją głowę, kiedy angażuje się w działania realizujące jego rolę przed Bogiem. ü Najwyraźniej jego odkryta głowa odzwierciedlała ten porządek i przywódczą rolę. ü Przykryta głowa byłaby według tego porządku symbolem uległości, której okazywania nigdy nie nakazano mężczyźnie.
  • 10. Relational Concepts Inc. 10 Werset 5 I każda żona, która modli się lub prorokuje z nienakrytą głową, hańbi swoją głowę, ponieważ jest dokładnie jak ta, której zgolono włosy. 1 Kor. 11, 5 ü Natomiast każda żona, która modli się lub prorokuje z nie nakrytą głową, hańbi swoją głowę. ü Mężczyźni i kobiety brali udział zarówno w modlitwie, jak i prorokowaniu, a przy wykonywaniu tej samej czynności kobiety miały się odróżniać, zakładając nakrycie głowy. Jeśli nie, hańbi swoją głowę, ponieważ jest dokładnie jak ta, której zgolono włosy. ü Ponieważ kobieta nie ma naturalnego symbolu pochodzenia albo poddania, który odzwierciedlałby jej rolę w Bożym porządku, dlatego modląc się lub prorokując bez nakrycia głowy kwestionuje Boży zamysł! Dlatego bo w obu przypadkach wykonywanie tych czynności oznacza pozostawanie w bezpośrednim kontakcie z Bogiem - stojąc przed Jego obliczem.
  • 11. Relational Concepts Inc. 11 Werset 6 Jeśli żona nie chce nakrywać głowy, powinna się ostrzyc. A ponieważ wstyd, żeby żona strzygła się lub goliła, niech nakrywa głowę. 1 Kor. 11, 6 ü Co jeśli kobieta nie chce nakrywać [κατακαλύπτεται KATAKALYPTETAI – zakryć] głowy (podczas modlitwy lub prorokowania)? Może równie dobrze się ostrzyc. ü Jeśli mężczyzna jest łysy, nazywamy to fryzurą. Jeśli kobieta jest łysa, zwykle pokrywa głowę sztucznymi włosami. ü A ponieważ wstyd, żeby żona strzygła się lub goliła, niech nakrywa głowę. Podobnie jak łysa głowa kobiety przynosi wstyd, to jest tak samo, gdy jej głowa jest odkryta podczas modlitwy lub prorokowania. c d .
  • 12. Relational Concepts Inc. 12 1 Kor. 11, 6 ü Wydaje się, że istnieje bezpośrednie powiązanie pomiędzy zwierzchnictwem (autorytet męża), a nakryciem głowy (poddaniem kobiety). Jako że mężczyzna jest głową kobiety, to jeżeli kobieta zakrywa swoją głowę w służbie dla Boga i innych, to symbolizuje wyrażenie zwierzchnictwa Boga nad człowiekiem. ü Ważne jest to, że każda kobieta świadczy o swoim pochodzeniu i poddaniu się Bożemu porządkowi za pomocą tego samego symbolu nakrycia głowy. To właśnie nakrycie głowy jest uniwersalnym symbolem, międzykulturowym i pokoleniowym. ü Obowiązuje tylko symbol nakrycia głowy, który ogłasza Boży porządek dla wszystkich wierzących, kościołów Bożych (w. 16).
  • 13. 1 Koryntian 11, 7-9 Relational Concepts Inc. Po trzecie: z powodu pochodzenia 13
  • 14. Relational Concepts Inc. 14 Werset 7 Mąż nie powinien nakrywać głowy, dlatego że jako mężczyzna jest obrazem i chwałą Boga, kobieta natomiast, jako żona, jest chwałą męża. 1 Kor. 11, 7 ü Powód, dla którego mąż nie powinien nakrywać głowy - bo jest obrazem i chwałą Boga, a takie nakrycie nie pokazuje jego roli i pozycji przed Bogiem. ü Człowiek (mężczyzna) został stworzony jako pierwszy, z prochu, na obraz Boga. Nie ma więc potrzeby noszenia nakrycia głowy, które symbolizuje poddanie się kobiecie. ü Kobieta natomiast, jako żona, jest chwałą męża. Została stworzona jako pomocnik, który był odpowiedni dla mężczyzny.
  • 15. Relational Concepts Inc. 15 Werset 8 Gdyż nie mężczyzna powstał z kobiety, lecz kobieta z mężczyzny. 1 Kor. 11, 8 ü Ukształtowana z boku człowieka, została stworzona z niego i dla niego: Gdyż nie mężczyzna powstał z kobiety, lecz kobieta z mężczyzny. ü Kobieta pochodziła z ciała Adama. Adam nie wziął się z ciała Ewy. ü Adam był bezpośrednim wytworem Bożego tworzenia. ü To jest powodem, dla którego kobieta jest chwałą człowieka, a człowiek jest chwałą Chrystusa. ü Kobieta więc została stworzona dla dobra człowieka (mężczyzny) i to jest kolejny powód, dla którego powinna nosić symbol pochodzenia i uległości podczas modlitwy lub prorokowania.
  • 16. Relational Concepts Inc. 16 Werset 9 Również nie mężczyzna został stworzony ze względu na kobietę, ale kobieta ze względu na mężczyznę. 1 Kor. 11, 9 ü Zdanie „nie mężczyzna został stworzony ze względu na kobietę, ale kobieta ze względu na mężczyznę” pokazuje, że Bóg nie stworzył mężczyzny jako towarzysza kobiety, ale stworzył kobietę z powodu mężczyzny. ü Bóg stworzył Ewę, by uzupełniała Adama, nie odwrotnie. ü Adam był niekompletny, więc Bóg stworzył Ewę, żeby go uzupełnić. Miała odpowiednią wartość, której potrzebował. ü Głowa mężczyzny miała więc być nie przykryta. ü Bóg ma swój boski plan dla ról męskich i żeńskich.
  • 17. 1 Koryntian 11, 10 Relational Concepts Inc. Po czwarte: z powodu aniołów 17
  • 18. Relational Concepts Inc. 18 Werset 10 Dlatego żona powinna mieć na głowie znak podporządkowania władzy – ze względu na aniołów. 1 Kor. 11, 10 ü Nakrywanie głów przez kobiety miało swoje wymogi. Dlatego żona powinna mieć na głowie znak [symbol] podporządkowania władzy - kiedy się modli lub prorokuje, komunikując przesłanie ku Bogu, ku mężczyznom oraz - ze względu na aniołów. ü Aniołowie byli widzami dla Kościoła (1 Kor 4, 9; Ef 3, 10; 1 Tm 5, 21) i to może być powodem włączenia ich tutaj. ü Wiemy, że niektórzy aniołowie poszli za Szatanem zbuntowanym przeciw Bogu. Było to odrzucenie władzy Boga (Iz 14:12-14). Upadek określonych aniołów dotyczył wolności używania własnej woli. Niektórzy aniołowie dobrowolnie wybrali niezależność od Boga. To mogłoby być czymś, co aniołowie chcą zauważać u kobiet.
  • 19. 1 Koryntian 11, 10 Relational Concepts Inc. Po piąte: ponieważ jest to powszechna, właściwa i uniwersalna prawda 19
  • 20. Relational Concepts Inc. 20 Werset 11 Zresztą w Panu, ani kobieta nie jest niezależna od mężczyzny, ani mężczyzna od kobiety. 1 Kor. 11, 11 ü Pomimo, że pozycja mężczyzny i kobiety różni się w Bożym porządku, to nie mogą oni sobie dać rady bez siebie nawzajem. Zresztą w Panu ani kobieta nie jest niezależna od mężczyzny, ani mężczyzna od kobiety. ü Potrzebujemy jedno drugiego. Nie potrafimy istnieć bez tego drugiego.
  • 21. Relational Concepts Inc. 21 Werset 12 Bo jak kobieta powstała z mężczyzny, tak mężczyzna rodzi się z kobiety – a wszystko pochodzi od Boga. 1 Kor. 11, 12 ü Jest tu podkreślenie tej wzajemności: kobieta powstała z mężczyzny. ü Ewa wzięła się (dosłownie „z”, „ze źródła”) z Adama, ponieważ Bóg stworzył najpierw jego. ü Zdanie: mężczyzna rodzi się z kobiety podkreśla fakt, że każdy mężczyzna pochodzi od kobiety. Bóg stworzył oboje - jedno dla drugiego, mężczyznę i kobietę we wzajemnej zależności, jako uzupełnienie jedno drugiego. ü A wszystko pochodzi od Boga. ü Tak więc czy mężczyzna wziął się z kobiety, czy kobieta wzięła się z mężczyzny, wszyscy pochodzą od Boga, są mu poddani i odpowiedzialni za role, jakie dał im Bóg.
  • 22. Relational Concepts Inc. 22 Werset 13 Sami osądźcie: Czy żonie wypada modlić się do Boga bez nakrycia głowy? 1 Kor. 11, 13 ü Paweł proponuje: Sami osądźcie: Czy żonie wypada modlić się do Boga bez nakrycia głowy? Pytanie domaga się negatywnej odpowiedzi.
  • 23. Relational Concepts Inc. 23 Werset 14 Czyż sama natura nie poucza was, że mężczyźnie, jeśli zapuszcza włosy, przynosi to wstyd, 1 Kor. 11, 14 ü Zasada ogólna jest taka, że sama natura rozróżnia płeć na różne sposoby, a jednym z nich jest długość włosów. Według tej reguły mężczyźni całego świata w sposób naturalny mają krótsze włosy niż kobiety.
  • 24. Relational Concepts Inc. 24 Werset 15 kobiecie, jeśli zapuszcza włosy, przynosi to chwałę? Gdyż włosy zostały jej dane jako okrycie. 1 Kor. 11, 15 ü Czy kobiecie, jeśli zapuszcza włosy, przynosi to chwałę? - długie włosy u kobiety były uważane za piękne i ogólnie wskazywały na różnicę między płciami. ü Gdyż włosy zostały jej dane jako okrycie [περιβολαίου PERIBOLAIOU - opakowanie albo welon] - to rozumowanie bierze się z natury; skoro włosy są naturalnym okryciem dla wszystkich kobiet, nie ma w tym nic wyróżniającego, co świadczy o Bożym porządku podczas modlitwy lub prorokowania. ü Tak więc „nakrywanie głowy” jest ściśle związane z „naturalnym przykryciem” (włosami), ale te nakrycia różnią się. Nakrywanie głowy przez kobietę pokazuje poddanie porządkowi Bożemu, podczas gdy długie włosy manifestują chwałę Bożego stworzenia.
  • 25. Relational Concepts Inc. 25 Werset 16 A jeśli ktoś z tym wywodem się nie zgadza, niech wie, że ani my, ani kościoły Boże takiego zwyczaju nie mamy. 1 Kor. 11, 16 ü Ktoś może widzieć inne opcje: jeśli ktoś z tym wywodem się nie zgadza, niech wie, że ani my, ani kościoły Boże takiego zwyczaju nie mamy. ü Jeżeli więc ktoś nie zgadza się w tym temacie, to musi wiedzieć, że nie ma innej praktyki w kościołach Bożych. Paweł stosuje to do wszystkich świętych. ü Spojrzenie na mapę jego podróży misyjnych powinno przypomnieć nam, z ilu kultur pochodzili wierzący w czasach Pawła.
  • 26. Relational Concepts Inc. 26 Ponieważ w tym fragmencie mowa jest o nakryciu głowy jako o symbolu władzy, kobieta powinna nosić na głowie takowe podczas modlitwy i prorokowania. Czym jednak powinien być ten symbol? W Piśmie symbole są ważnym narzędziem nauczania. W tym przypadku wygląda na to, że kobieta powinna nakrywać swoją głowę, szczególnie wszystkie swoje włosy. ZASTOSOWANIE 1 Koryntian 11, 1-16
  • 27. 1 Kor 11, 17-34 Relational Concepts Inc. 27 Szanuj Boży porządek w zgromadzeniach wierzących: korekta w sprawie komunii
  • 28. Relational Concepts Inc. 28 Jaki był to grzech i to tak poważny, że doprowadził do boskiego sądu? Czy był to szokujący przypadek kazirodztwa, o którym pisze Paweł w rozdziale 5? Czy były to procesy w sądzie albo seksualna niemoralność opisana w rozdziale 6? Albo czy mogłoby to być bałwochwalstwo omówione w rozdziałach 8 do 10? Czy była to może odmowa niektórych kobiet w sprawie noszenia pewnego symbolu poddania swojej głowie (rozdział 11, 1-16)? Nie. Był to rozłam podczas wieczerzy Pańskiej. Grzech ten zaskutkował chorobą wielu ludzi i nawet śmiercią niektórych. Dyscyplinowanie Pana było dotkliwe i rozległe. Dlaczego zachowanie Koryntian było tak obraźliwe dla Boga, że w taki sposób skarcił tych ludzi?
  • 29. 1 Koryntian 11, 15-22 Relational Concepts Inc. Podziały i obżarstwo są niedopuszczalne podczas Wieczerzy Pańskiej 29
  • 30. Relational Concepts Inc. 30 Werset 17 Przechodząc do dalszych poleceń, nie pochwalam, że schodzicie się nie na lepsze, lecz na gorsze. 1 Kor. 11, 17 ü Mimo że wcześniej Paweł chwalił ich (w. 2), to teraz nie zasłużyli na pochwałę: Przechodząc do dalszych poleceń, nie pochwalam. ü Pouczenie przedstawiało ważność apostolskiego autorytetu. ü Jaki jest powód: schodzicie się nie na lepsze, lecz na gorsze. ü Ich gromadzenie się nie przynosiło korzyści, ale czyniło ich jeszcze gorszymi. ü Kościół był podzielony w obchodzeniu tego, co miało wyrażać ich jedność.
  • 31. Relational Concepts Inc. 31 Werset 18 Przede wszystkim więc słyszę, że gdy się schodzicie jako kościół, powstają między wami podziały – i po części temu wierzę. 1 Kor. 11, 18 ü Przede wszystkim więc - zamiast dbać o korzyść jedni dla drugich, gdy się schodzicie jako kościół - Koryntianie byli stronniczy - powstają między wami podziały [σχίσματα SCHISMATA - podzielić, rozłam, rozedrzeć albo rozerwać]. ü Te podziały rozproszyły ich - powstały kliki, co skończyło się niezgodą. ü Pogłoski o tych schizmach mogły być przesadzone, jednak Paweł wiedział o nich w miarę dobrze: po części temu wierzę.
  • 32. Relational Concepts Inc. 32 Werset 19 Prawdę mówiąc, nawet powinno dochodzić między wami do rozłamów, aby wyszło na jaw, kto wśród was prawdziwie wierzy. 1 Kor. 11, 19 ü Poprzednio Paweł kwestionował stronniczość, ale teraz stwierdza, że rozłamy mogą być korzystne: nawet powinno dochodzić między wami do rozłamów - ale wtedy kiedy mają na celu oddzielanie i wyróżnianie kto wśród was prawdziwie wierzy (jest wypróbowany). Kontrastuje to z tymi, którym przedtem groziło niebezpieczeństwo odrzucenia, bo okazali się niewypróbowani (1 Kor 9, 27). ü Dwa razy Paweł mówi między wami, aby pokazać, że rozłamy mogą posłużyć zachowaniu prawdy pomiędzy wierzącymi.
  • 33. Relational Concepts Inc. 33 Werset 20 A zatem, gdy się schodzicie, to właściwie nie ma wśród was spożywania Wieczerzy Pańskiej. 1 Kor. 11, 20 ü Inny problem, jaki wyniknął, gdy się schodzili, i miał związek z dzieleniem się Wieczerzą Pańską przez Koryntian - właściwie nie ma wśród was spożywania Wieczerzy Pańskiej (κυριακὸν δεῖπνον - należąca do Pana uczta albo posiłek). ü Frakcje i podziały uniemożliwiły świętowanie jedności, jaką mieli w Chrystusie, kiedy wspólnie przypominali sobie Jego śmierć za nich.
  • 34. Relational Concepts Inc. 34 Werset 21 Raczej każdy zabiera się do własnej wieczerzy, którą przed sobą kładzie, i skutek jest taki, że jeden jest głodny, a drugi pijany. 1 Kor. 11, 21 ü Przyczyną był problem: każdy zabiera się do własnej wieczerzy, którą przed sobą kładzie. ü Najwidoczniej Wieczerza Pańska była częścią wspólnego posiłku Koryntian. ü Podczas gdy jeden jest głodny z powodu braku jedzenia, a drugi pijany z powodu nadmiaru. ü Taki brak wzajemnego szacunku podczas wspólnego jedzenia był objawem większego problemu.
  • 35. Relational Concepts Inc. 35 Werset 22 Czy nie macie domów, aby tam jeść i pić? Albo czy uważacie, że Kościołem Bożym można gardzić i upokarzać tych, którzy mają niewiele? Co mam wam powiedzieć? Pochwalić was? Nie, za to nie pochwalam! 1 Kor. 11, 22 ü Jeżeli Koryntianie decydowali się zachowywać w tak egoistyczny sposób, powinni zostać w domu i tam się najeść. Czy nie macie domów, aby tam jeść i pić? ü Takie zachowanie w duchu samolubnej pogardy dla potrzeb innych było pogardą dla Kościoła Bożego. ü Jeżeli myśleli, że coś takiego mogło być zaakceptowane, to prawda jest taka, że był to sposób upokarzania tych, którzy mają niewiele. ü Apostoł nie może zaakceptować takiego zachowania. Co mam wam powiedzieć? Pochwalić was? Nie, za to nie pochwalam! ü Świętowanie czegoś skrajnie bezinteresownego stało się okazją do bardzo samolubnego zachowania.
  • 36. 1 Koryntian 11, 23-26 Relational Concepts Inc. Cały sens wieczerzy Pańskiej to wspólne wspominanie śmierci Chrystusa 36
  • 37. Relational Concepts Inc. 37 Werset 23 Ja bowiem przejąłem od Pana to, co też wam przekazałem, że Pan Jezus tej nocy, której został wydany, wziął chleb, 1 Kor. 11, 23 ü Te nadużycia z pewnością nie odzwierciedlały celu, jaki Pan nadał swojej wieczerzy. ü Paweł uczył, co ostatecznie przyszło od Pana: Ja bowiem przejąłem od Pana to, co też wam przekazałem - chciał podkreślić ważność tego objawienia. ü A konkretnie, że Pan Jezus tej nocy, której został wydany, wziął chleb - tak zaczyna się wyjaśnienie Pawła o znaczeniu Wieczerzy Pańskiej. ü Ustanowienie Wieczerzy Pańskiej było w kontekście zdrady, pomimo której Jezus udzielał uczniom ze swojej łaski. ü Chleb reprezentował Jego ciało, które bezinteresownie oddał na pożytek innym.
  • 38. Relational Concepts Inc. 38 Werset 24 złożył dziękczynienie, złamał i oznajmił: To jest moje ciało za was wydane – to czyńcie na moją pamiątkę. 1 Kor. 11, 24 ü Przebieg historycznych faktów pierwszej Wieczerzy Pańskiej: § Jezus złożył dziękczynienie [εὐχαριστήσας EUCHARISTĒSAS - „dziękować” to odpowiednik innej nazwy Wieczerzy Pańskiej, eucharystii] § złamał (chleb) (z powodu tego wyrażenia inni nazywają wieczerzę Pańską „łamaniem chleba”) § i oznajmił: To jest moje ciało za was wydane – to czyńcie na moją pamiątkę. ü Istnieją cztery tradycyjne poglądy na temat zdania Jezusa: to jest moje ciało: c d .
  • 39. Relational Concepts Inc. 39 1 Kor. 11, 24 1. Pogląd o przeistoczeniu mówi, że chleb i kielich dosłownie stają się ciałem i krwią Chrystusa - jest to koncepcja katolicka. 2. Pogląd o konsolidacji mówi, że chleb i kielich posiadają ciało i krew Chrystusa obecne w jego składnikach - jest to koncepcja luterańska. 3. Pogląd o duchowej obecności mówi, że chlebowi i kielichowi towarzyszy duchowa obecność Chrystusa - jest to koncepcja prezbiteriańska. 4. Pogląd o pamiątce postrzega chleb i kielich jako metaforę i rozumie je jako symbol ciała i krwi Chrystusa - jest to koncepcja protestanckich anabaptystów. Pogląd ten jest do przyjęcia, ponieważ Chrystusa przedstawia wiele takich metafor (Jestem światłością - J 3,19; Jestem drzwiami - J 10,7; Jestem prawdziwym krzewem winnym - J 15,1; Jestem dobrym pasterzem – J 10,9). c d .
  • 40. Relational Concepts Inc. 40 1 Kor. 11, 24 ü Skupienie się na ciele Chrystusa w Wieczerzy Pańskiej ma dwojakie znaczenie: zwiększa świadomość, że jesteśmy w Chrystusie - w tym sensie, że On postarał się o nasze zbawienie, przypomina nam o naszym braterstwie i jedności z innymi wierzącymi, którzy razem z nami są również domownikami Boga.
  • 41. Relational Concepts Inc. 41 Werset 25 Podobnie, gdy było po wieczerzy, wziął kielich i oświadczył: Ten kielich to nowe przymierze, w mojej krwi. To czyńcie, ilekroć pijecie – na moją pamiątkę. 1 Kor. 11, 25 ü Paweł nadal odtwarza pierwszą Wieczerzę Pańską: Podobnie, gdy było po wieczerzy, wziął kielich symbolizujący to, że niedługo krew Jezusa będzie przelana - czyli umrze. ü Przelana krew Jezusa podpisała Nowe Przymierze: Ten kielich to nowe przymierze, w mojej krwi, co odnosiło się do faktycznego przymierza między Bogiem, a Żydami (Jr 31:31-34). ü Wszystkie warunki Nowego Przymierza będą możliwe tylko z tego powodu, że Jezus umarł za ich grzechy. ü My, w epoce Kościoła, uczestniczymy w Nowym Przymierzu, w którym mamy przebaczone grzechy z powodu krwi przelanej przez Chrystusa, a także posiadamy Ducha Świętego, który mieszka w nas i uczy nas. c d .
  • 42. Relational Concepts Inc. 42 1 Kor. 11, 25 ü Nowe Przymierze nie jest jednak zawarte z wierzącymi z epoki Kościoła. Dosłownie będzie wypełnione w czasie Millenium, kiedy Chrystus będzie rządził na ziemi. ü Chrystus ustanowił kielich jako powtarzalne wyobrażenie Jego samego. To czyńcie, ilekroć pijecie – na moją pamiątkę.
  • 43. Relational Concepts Inc. 43 Werset 26 Gdyż ilekroć spożywacie ten chleb i pijecie z tego kielicha, ogłaszacie śmierć Pana, do czasu Jego przyjścia. 1 Kor. 11, 26 ü Wieczerza Pańska powinna być obchodzona z pewną dozą regularności. Ilekroć spożywacie ten chleb i pijecie z tego kielicha. ü Kiedy wierzący to robią, ogłaszają śmierć Pana do czasu Jego przyjścia. ü Wieczerza Pańska nadaje ewangelii wymiar duchowy: Chrystus - nasz Baranek paschalny - został już złożony w ofierze (1 Kor 5:7). Śmierć Chrystusa nie była odpokutowaniem za grzech, nie była tylko przykryciem grzechu - ale była Paschą, która w pełni zapłaciła za grzech. ü To sprawia, że wieczerza Pańska jest zarówno obchodzeniem pamiątki, spojrzeniem na pierwsze przyjście (adwent) Jezusa Chrystusa, jak i wstępnym świętowaniem Jego drugiego przyjścia.
  • 44. 1 Koryntian 11, 27-34 Relational Concepts Inc. Niegodny udział wywołuje Boży sąd, jeżeli sam się nie osądzisz 44
  • 45. Relational Concepts Inc. 45 Werset 27 Dlatego kto by jadł chleb i pił z kielicha Pańskiego niegodnie, winny będzie zlekceważenia ciała i krwi Pana. 1 Kor. 11, 27 ü Oto ostrzeżenie przed nadużyciem Wieczerzy Pańskiej: Dlatego kto by jadł chleb i pił z kielicha Pańskiego niegodnie [ἀναξίως ANAKSIŌS - lekceważący]. ü Mogło to dotyczyć ich obżarstwa albo samolubnego pogardzania innymi podczas wspólnych uczt, albo też o ducha podziałów w ich zgromadzeniu. ü Wspominanie dzieła Chrystusa nad jednością i pojednaniem grzeszników w takim nieładzie, czyniło Koryntian winnymi ciała i krwi Pana w tym sensie, że profanowali je swoją pogardą.
  • 46. Relational Concepts Inc. 46 Werset 28 Niech więc każdy człowiek przyjrzy się sam sobie, a potem sięga po chleb i bierze do rąk kielich. 1 Kor. 11, 28 ü Sposobem na to było przyjrzenie się [δοκιμαζέτω DOKIMAZETŌ - testować, próbować, badać szczegółowo] samemu sobie, by zobaczyć że takie zachowanie jest dla Boga nie do przyjęcia. Biorąc udział w Wieczerzy Pańskiej, niech sięga po chleb i bierze do rąk kielich - i szanuje cel, dla którego Pan ją ustanowił dla swoich ludzi.
  • 47. Relational Concepts Inc. 47 Werset 29 Kto bowiem je i pije niegodnie, bez uszanowania dla ciała Pańskiego, je i pije wyrok na samego siebie. 1 Kor. 11, 29 ü Badanie samego siebie zapobiega osądzeniu przez Boga. Kto bowiem je i pije niegodnie, bez uszanowania dla ciała Pańskiego, je i pije wyrok na samego siebie - jest to sąd za udział w Wieczerzy Pańskiej w niegodny sposób. ü W tym badaniu siebie chodzi o uniknięcie braku uszanowania dla ciała Pańskiego, ciała Chrystusa oddanego jako Pascha dla wierzących, którzy mają swoje miejsce w rodzinie Bożej. ü Niewłaściwe zrozumienie i zastosowanie tego wystawia na niebezpieczeństwo osobę biorącą udział w wieczerzy Pańskiej.
  • 48. Relational Concepts Inc. 48 Werset 30 Dlatego jest między wami tylu chorych i słabych, a wielu pomarło. 1 Kor. 11, 30 ü Brak uszanowania dla ciała podczas Wieczerzy Pańskiej jest przyczyną tego, że jest między wami tylu słabych [ἀσθενεῖς ASTHENEIS - być słabym, bezsilnym albo anemicznym] i chorych [ἄρρωστοι ARRŌSTOI - bez siły fizycznej albo chorowity], a wielu pomarło. ü Te trzy skutki: osłabienie, choroba fizyczna, a nawet śmierć - następują w wyniku bezmyślnego udziału w Wieczerzy Pańskiej.
  • 49. Relational Concepts Inc. 49 Werset 31 Bo gdybyśmy osądzali samych siebie, nie bylibyśmy sądzeni. 1 Kor. 11, 31 ü Jeżeli człowiek wierzący nie podejmuje się obowiązku sprawdzania i osądzania siebie, wtedy przejmuje to Bóg. Bo gdybyśmy osądzali samych siebie, nie bylibyśmy sądzeni. ü Rozwiązaniem jest badanie siebie. ü Alternatywa to weryfikujący Boży sąd.
  • 50. Relational Concepts Inc. 50 Werset 32 A tak, sądzeni przez Pana, jesteśmy karceni, aby wraz ze światem nie doznać potępienia. 1 Kor. 11, 32 ü Powinniśmy szanować roztropny Boży osąd nad wierzącymi i uznać go za karcenie. A tak, sądzeni przez Pana, jesteśmy karceni [παιδευόμεθα PAIDEUOMETHA - karać, korygować, dyscyplinować, wychowywać i szkolić]. ü Celem takiego boskiego karcenia jest to, aby wraz ze światem nie doznali potępienia. ü W potępieniu dla wierzących nie chodzi o wieczne potępienie, jakie czeka niewierzących, a którego Bóg chce nam oszczędzić. ü Wierzący mogą doświadczyć przedwczesnej śmierci albo Bożej dezaprobaty przed Sędziowskim Tronem Chrystusa lub też stracić nagrody oraz prawo do rządzenia z Chrystusem. Jest to swoisty rodzaj potępienia dla wierzącego.
  • 51. Relational Concepts Inc. 51 Werset 33 Dlatego, moi bracia, gdy się schodzicie na wspólny posiłek, czekajcie jedni na drugich. 1 Kor. 11, 33 ü Mając to wszystko na uwadze, moi bracia, gdy się schodzicie na wspólny posiłek, czekajcie jedni na drugich. ü Przy tej całej litanii nadużyć podczas Wieczerzy Pańskiej, chodzi o dzielenie się posiłkiem z innymi, o zaspokajanie głodu w domu, i o to, by nie pobłażać sobie podczas wieczerzy Pańskiej, ale mieć pozytywny wpływ jedni na drugich.
  • 52. Relational Concepts Inc. 52 Werset 34 Jeśli ktoś jest głodny, niech się naje w domu, abyście się nie schodzili na własne potępienie. Co do pozostałych spraw – zarządzę, gdy przybędę. 1 Kor. 11, 34 ü Realnie myśląc, jeśli ktoś jest głodny, niech się naje w domu, w przeciwnym razie ich obżarstwo i pozbawione miłości samolubstwo może skończyć się sądem Pana, więc abyście się nie schodzili na własne potępienie. ü Jakby to nie wystarczyło, wyraźnie istniały jeszcze inne szczegóły odnośnie zachowania Koryntian. Co do pozostałych spraw – zarządzę, gdy przybędę. Inne sprawy Paweł rozpatrzy, kiedy następnym razem będzie w Koryncie.
  • 53. Relational Concepts Inc. 53 1. Nie pozwól, by rytuały stały się rutyną. Powtarzanie czegoś sprawi, że stanie się to banalne i straci swoje znaczenie. Pamiętaj o wielkich dziełach Bożych, szczególnie przez udział w Wieczerzy Pańskiej. 2. Unikaj niebiblijnych różnic, które niewłaściwie dzielą nas jako wierzących. Należy do tego wyznaniowość czy też wymóg członkostwa w kościele by wziąć udział we wspólnym łamaniu chleba. 3. Ciesz się Wieczerzą Pańską z innymi wierzącymi podczas większej uczty, gdzie jedzenie i przypominanie sobie śmierci Pana stoi w centrum spotkania. ZASTOSOWANIE 1 Koryntian 11, 17-34
  • 54. 1 List do Koryntian Dziękuję za uwagę ROZDZIAŁ 11