ομαδοποιημένα όλες οι λεξιλογικές ασκήσεις της Τράπεζας Θεμάτων του Ι.Ε.Π. για τους στίχους 746 - 761 της τραγωδίας "Αντιγόνη" του Σοφοκλή (αρχαία ελληνική γραμματεία της Β' Λυκείου).

1. ΣΟΦΟΚΛΗ «ΑΝΤΙΓΟΝΗ» | τράπεζα θεμάτων: στίχοι 746 – 761
Α] Ερωτήσεις εισαγωγής
1. Τι προσωποποιούσε ο θεός Διόνυσος και ποιες σχετικές αντιλήψεις είχαν οι λατρευτές του;
2. Πώς λάτρευαν τον θεό Διόνυσο οι οπαδοί του; Να αναφέρετε και να περιγράψετε το ου-
σιώδες γνώρισμα της διονυσιακής λατρείας.
3. Ποιες διονυσιακές εορτές τελούνταν στην Αττική; Να τις αναφέρετε ονομαστικά και να πα-
ρουσιάσετε την πιο λαμπρή και επίσημη.
4. Ποια είναι η προσφορά του Αρίωνα στην εξέλιξη του διθυράμβου;
5. Να παρουσιάσετε τις γνωστές απόψεις για τη σημασία της λέξης τραγωδία.
6. Τι γνωρίζετε για το σατυρικό δράμα;
7. Τι γνωρίζετε για την κωμωδία;
8. Να παρουσιάσετε το περιεχόμενο των φράσεων
από τον Αριστοτελικό ορισμό της τραγωδίας.
9. Να παρουσιάσετε το περιεχόμενο της φράσης
από τον Αριστοτελικό ορισμό της τραγωδίας.
10. α) Ποια είναι τα κατά ποσόν μέρη της τραγωδίας κατά τον Αριστοτέλη (ονομαστικά); β) Τι
είναι οι στιχομυθίες και οι αντιλαβές;
11. Να αναφέρετε ονομαστικά τα κατά ποιόν μέρη της τραγωδίας και να παρουσιάσετε αναλυ-
τικά τρία από αυτά.
12. Ποιες εισόδους χρησιμοποιούσαν οι υποκριτές κατά τη διάρκεια της παράστασης;
13. Να περιγράψετε τα βασικά μέρη του κυρίως θεάτρου ή κοίλου.
14. Σε ποιο χώρο διεξάγονταν οι δραματικοί αγώνες στην αρχαία Αθήνα; Nα περιγράψετε τα
στάδια διαμόρφωσής του.
15. α) Να αναφέρετε ονομαστικά τους συντελεστές της αρχαίας παράστασης. β) Ποιος ήταν ο
βασικός συντελεστής της αρχαίας παράστασης και ποιος ο ρόλος του;
16. Από ποιο σημείο του μύθου των Λαβδακιδών αρχίζει η τραγωδία του Σοφοκλή Αντιγόνη;
17. Να εντοπίσετε στο παρακάτω κείμενο δύο ανακρίβειες και στη θέση τους να γράψετε το
σωστό.
Τα κατά ποιόν μέρη της τραγωδίας είναι ο πρόλογος, ο μύθος, το
ήθος, η διάνοια, το μέλος και η όψη. Τα θέματα των τραγικών
μύθων οι ποιητές τα αντλούσαν μόνο από τη ζωή του Διονύσου,
επειδή οι τραγωδίες παριστάνονταν σε διονυσιακές γιορτές.
18. Να εντοπίσετε στο παρακάτω κείμενο δύο ανακρίβειες και στη θέση τους να γράψετε το
σωστό.
Ο Σοφοκλής αποτέλεσε πρότυπο ολοκληρωμένου πολίτη των
κλασικών χρόνων λόγω των σωματικών του προσόντων, της
πνευματικής και ψυχικής του καλλιέργειας. Υπηρέτησε την πα-
τρίδα του πολεμώντας στη ναυμαχία της Σαλαμίνας. Έλαβε μέ-
ρος σε τριάντα περίπου δραματικούς αγώνες, παίρνοντας περισ-
Αρχαία Ελληνική Γραμματεία Β’ Λυκείου
Σοφοκλή «Αντιγόνη» | Τράπεζα Θεμάτων
στίχοι 746 – 761

2. ΣΟΦΟΚΛΗ «ΑΝΤΙΓΟΝΗ» | τράπεζα θεμάτων: στίχοι 746 – 761
σότερα από είκοσι πρώτα βραβεία. Από τα έργα του σώθηκαν α-
κέραια μόνο τα εξής επτά:
.
19. Να εντοπίσετε στο παρακάτω κείμενο δύο ανακρίβειες και στη θέση τους να γράψετε το
σωστό.
Η χορηγία ήταν η τιμητική λειτουργία, κατά την οποία ο
χορηγός χρηματοδοτούσε την προετοιμασία του χορού. Ο χορη-
γός διάλεγε τους ηθοποιούς που θα ερμήνευαν τους θεατρικούς
ρόλους και συμμετείχε στην επιλογή των κριτών.
Β] Λεξιλογικές Ασκήσεις
α) ευζωία, θάνατος, κλάμα, δούλος, φρενίτιδα: Να συνδέσετε τις παραπάνω λέξεις της νέας
ελληνικής γλώσσας με τις λέξεις του κειμένου με τις οποίες έχουν ετυμολογική συγγένεια.
β) Να σχηματίσετε για καθεμία από τις λέξεις της Α΄ στήλης ένα παράγωγο επίθετο της αρχαίας
ελληνικής γλώσσας με την κατάληξη που δίνεται στη Β΄ στήλη.
Επίθετα παράγωγα από ονόματα
Α’ ΣΤΗΛΗ Β’ ΣΤΗΛΗ Γ’ ΣΤΗΛΗ
όνομα κατάληξη παράγωγο επίθετο
α) Να γράψετε για καθεμία από τις παραπάνω λέξεις
του κειμένου ένα ομόρριζο ρήμα της αρχαίας ελληνικής.
β) ανήθικος, καθυστέρηση, θνητός, έπος, αναλήθεια: Να συνδέσετε τις παραπάνω λέξεις της
νέας ελληνικής γλώσσας με τις λέξεις του κειμένου με τις οποίες έχουν ετυμολογική συγγένεια.
α) Να σχηματίσετε από τους παρακάτω ρηματικούς τύπους του κειμένου ένα ομόρριζο ουσια-
στικό, απλό ή σύνθετο, της αρχαίας ελληνικής γλώσσας, χρησιμοποιώντας την κατάληξη που
σας δίνεται:
ρηματικοί τύποι κατάληξη ομόρριζα ουσιαστικά

3. ΣΟΦΟΚΛΗ «ΑΝΤΙΓΟΝΗ» | τράπεζα θεμάτων: στίχοι 746 – 761
β) μίασμα, ανηθικότητα, αισχύνη, ευζωία, όλεθρος: Να συνδέσετε τις παραπάνω λέξεις της
νέας ελληνικής γλώσσας με τις λέξεις του κειμένου με τις οποίες έχουν ετυμολογική συγγένεια.
α) Να συνδέσετε κάθε λέξη της Α΄ στήλης με τη συνώνυμή της στη Β΄ στήλη (δύο λέξεις της Β΄
στήλης περισσεύουν):
Α’ ΣΤΗΛΗ Β’ ΣΤΗΛΗ
β) : Να γράψετε στη νέα ελληνική γλώσσα πέντε ομόρριζα ουσιαστικά ή επίθετα (απλά ή
σύνθετα).
α) Να σημειώσετε στον παρακάτω πίνακα με Χ πέντε λέξεις (απλές ή σύνθετες) που είναι ετυ-
μολογικά συγγενείς με το ρήμα λέγω.
λόγος απόρρητος
έπος διάρρηξη
ρήμα επομένως
επόπτης ρήτορας
κατάληξη υποψία
β) : Να γράψετε μία ομόρριζη λέξη, απλή ή σύνθετη,
της αρχαίας ή της νέας ελληνικής γλώσσας για καθεμία από τις παραπάνω λέξεις του κειμένου.
: Να γράψετε για καθεμία από τις παραπάνω λέ-
ξεις του κειμένου ένα ομόρριζο ρήμα της αρχαίας ελληνικής.
α) : Να κατατάξετε τις παραπάνω ετυμολογικά
συγγενείς προς τους ρηματικούς τύπους του κειμένου και λέξεις της αρχαίας
ελληνικής γλώσσας στην κατάλληλη στήλη, ανάλογα με το τι σημαίνει καθεμία.
ενέργεια ή κατάσταση πρόσωπο που ενεργεί αποτέλεσμα ενέργειας
β) αναίρεση, παρουσία, απώλεια, άψογος, μάτια: Να συνδέσετε τις παραπάνω λέξεις της νέας
ελληνικής γλώσσας με τις λέξεις του κειμένου με τις οποίες έχουν ετυμολογική συγγένεια.

4. ΣΟΦΟΚΛΗ «ΑΝΤΙΓΟΝΗ» | τράπεζα θεμάτων: στίχοι 746 – 761
: Να γράψετε δύο ομόρριζες λέξεις, απλές
ή σύνθετες, της αρχαίας ή της νέας ελληνικής γλώσσας για καθεμία από τις παραπάνω λέξεις
του κειμένου.
Να γράψετε ένα ομόρριζο ουσιαστικό (Β΄ στήλη) και επίθετο (Γ΄ στήλη), απλό ή σύνθετο, της
αρχαίας ή της νέας ελληνικής γλώσσας για καθεμιά από τις λέξεις της Α΄ στήλης.
Α’ ΣΤΗΛΗ Β’ ΣΤΗΛΗ Γ’ ΣΤΗΛΗ
Λέξεις Ουσιαστικά Επίθετα
α) Να συνδέσετε κάθε λέξη της Α΄ στήλης με τη σημασία της στη Β΄ στήλη (δύο στοιχεία της Β΄
στήλης περισσεύουν).
Α’ ΣΤΗΛΗ Β’ ΣΤΗΛΗ
α) καταστρέφω
β) κολακεύω, φλυαρώ
γ) αμέσως
δ) θεοί του κάτω κόσμου
ε) από την ίδια πόλη
στ) διατηρώ
ζ) πρόστυχος, αχρείος
β) : Να γράψετε μία ομόρριζη λέξη, απλή
ή σύνθετη, της αρχαίας ή της νέας ελληνικής γλώσσας για καθεμία από τις παραπάνω λέξεις του
κειμένου.
: Να γράψετε στη νέα ελληνική γλώσσα πέντε ομόρριζα ουσιαστικά ή επίθετα (απλά ή
σύνθετα).
: Να γράψετε για καθεμία από τις παραπάνω λέ-
ξεις του κειμένου ένα ομόρριζο ρήμα της αρχαίας ελληνικής.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Θάνος Σταυρόπουλος – φιλόλογος, MSc.
thanosstavropoulos@yahoo.gr